• No results found

Resultaten van ons Opinieonderzoek

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Resultaten van ons Opinieonderzoek "

Copied!
8
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

..

;;<.•

JONG GELEERD IS OUD GEDAAN

Door thans een klein bedrag per maand te sparen, kunnen wij U straks het benodigde kapitaal verstrekken om een EIGEN HUIS te bouwen of te kopen.

Vraagt vrijblijvend inlichdn&en:

MAANDORGAAN

Resultaten van ons Opinieonderzoek

Pag. 4

N.V. Bouwkas "Rohyp"

Gebouw "Atlauta"

Starlhouclerskllcle 6, Adam- W.

VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCRATIE

WAT DE STEMBUSSTRIJD ONS JONGEREN LEERDE

Vrijheid en Democratie hebben veler hoofden en harten weten te __ veroveren 1

N a het dringende appel dat wij in het eerste nummer van De Driemaster tot de jon- geren van Nederland hebben gericht willen wij thans een meer concreet vraagstuk gaan behandelen.

Gelijk wij de vorige maal hebben gezien, is

een van de voornaamste taken van de J.O.V.D., h6it belangstelling wekken voor politieke vraagstukken. De J.O.V.D. wil niet In eerste instantie een oordeel over deze vraagstukken uitspreken, doch er allereerst kennis van nemen en deze problemen door- gronden. Wij zelden het reeds eerder: wij willen niet met oogkleppen door dit leven gaan, doch kennis nemen van al hetgeen er In onze samenleving gebeurt, niet alleen op eèon()misch, doch evenzeer -op pólltiek ter- rein.

Een van de meest actuele gebeurtenissen op politiek gebied die op hP':. ogenblik onze aandacht vragen, wordt, ongetwijfeld gevormd door de ge- meenteraadsverkiezingen die gedurende de afge- lopen maand in ons land zijn .gehouden.

Voor zover wij tot de jongeren behoren, die in verband met deze verkiezingen reeds zelf het rode potlood hebben gehanteerd, zal ·een nadere bespre- king van de resultaten van deze verkiezingen, na al datgene wat er

r~

in de dagbladen over werd geschreven, in zekere zin overbodig zijn.

Dit maal richten wij ons echter tot de jongeren1 die het actieve kiesrecht nog niet hebben uitge- oefend en - om het nu .eens populair uit te druk- ken - gezeten op de publieke tribune de stem- busstrijd, al naari .gelang hun belangstelling, min of meer intens hebben gevolgd.

Vanzelfsprekend zijn deze gebeurtenissen zelfs aan de meest onverschilligen niet geheel en al ongemerkt voorbijgegaan. Alleen al het straat- beeld was de afgelopen maand in al onze dorpen en steden dermate door de gemeenteraadsverkie- zingen beïnvloed, dat een ieder er wel kennis van . moest nemen ..

Een belangrijke les

De stembusstrijd is inmiddels al weer gestreden en meteen komt nu de belangrijke vraag naar voren: Wat hebben deze gemeenteraadsverkiezin- gen ons nu geleerd ?

Wij willen bij het beantwoorden van deze be- langrijke vraag niet afdalen in details, doch ons houden aan ·enkele grote lijnen.

Om nu maar meteen het antwoord op de zoeven gestelde vraag te geven:

De jongste) gemeenteraadsverkiezingen -hebben ons geleerd, dat de beginselen van Vrijheld en Democratie in een sterk toene- mende mate een plaats hebben veroverd In de hoofden en harten van vel6i Nederlanders.

Zij hebben ,ons geleerd dat steeds meer men- sen van oordeel zijn, dat het persoonlijke ini- tiatief d.w.z. de vrije ontplooiing en ontwikke- ling van

d~

j)ersoonlijke capaciteiten van de mens moet worden bevorderd.

Zij hebben ons geleerd, dat steeds meer mensen er afkerig van worden deze persoonlijke capaci- teiten te laten beknotten door maatregelen van de Overheid: of te wel Vadertje Staat.

Zij hebben ons voorts geleerd - en dat is wel zeer belangrijk - dat het overgrote deel van ons

Nederlandse volk een tegenstander is van de dic- tatuur, die er welbewust naar streeft van de vrije mens een slaaf te maken. Daarom kunnen wij jongeren ons over deze uitslag ten zeerste verheugen. Immers wij jongeren wensen .onze ca- paciteiten te ontwikkelen in een vrije maatschap- pijj die onze gaven waardeert :en beloont. Wij wensen niet een willig werktuig te zijn van de Staat, die ons dwingt in een keurslijf van beper- kende bepalingen en die ons verbiedt een eigen oordeel te hebben.

Wij jongeren eisen mondigheid en zelfstandig- heid. Wij eisen het recht voor ons op een eigen oordeel te mogen hebben. Zouden wij deze verlan- gens niet koesteren, zo zouden wij de naam "jon- geren" niet waard zijn. Immers het streven naar vrijheid en onafhankelijkheid, is een gezonde jeugd van nature eigen.

Welnu de uitslag van de jongste gemeenteraads- verkiezingen heeft ons geloof in een betere toe- komst doen versterken, omdat zij die pal staan voor de beginselen van Vrijheid en Democratie, met een eclatante overwinning uit de bus zijn ge- komen.

Wij staan niet aUeen

. Deze verkiezingen hebben ons het duidelijke be- wijs geleverd, dat wij met onze beginselen niet alleen staan, doch dat zij in een sterk toenemende mate door meer en meer Nederlanders worden aan- vaard. Wie de vrijheid waarlijk lief heeft, wie wer- kelijk streeft naar de ontwikkeling van zijn vrije persoonlijkheid, kan het dan ook niet onverschillig

.c

laten, dat de aanhangers van de dictatuur - met name de communisten - een gevoelige nederlaag hebben geleden door hun teruggang van 214 op 112 zetels.

Daarentegen zal hij zich oprecht kunnen ver- heugen over de grote overwinning , van de ons zo nabijstaande V.V.D., die vergeleken met 1946 van 97 op 157 gemeenteraadszetels kwam .

Zeker - wij schreven het reeds eerder - het ligt niet op de weg van de J.O.V.D. actief politiek te bedrijven. Zij wil slechts d,e politieke vraag- stukken benaderen, onderzoeken, bespreken en leren begrijpen. Dit neemt evenwel niet weg, dat zij dit onde:r;'zoek verricht en de belangstelling

daa~toe

aankweekt, tegen een zeer bepaalde ach- tergrond: n.l. die van de beginselen der Vrijheid en Democratie, ·gelijk de naam van haar organi- satie reeds tot uitdrukking brengt. Daarom kan de J.O.V.D. zich slechts verheugen over de suc- cessen. die door de V.V.D.

1

bij de jongste gemeen- teraadsverkiezingen werden behaald, temeer om- dat het hier een politieke partij betreft, die de vrije ontplooiing van de menselijke waarden wenst illi stand te houden ·en te bevorderen.

De· beginselen van Vrijheid en Democratie zul- len thans in een versterkte mate hun stempel op de gemeentepolitiek gaan drukken. Het is voor de vorming van onze toekomst als verantwoordelijk staatsburger van het grootste belang, dat wij ons hiervoor gaan interesseren. Dit geldt tenslotte niet voor de jongeren alleen, doch voor geheel ons volk, wil het zich werkelijk niet alleen van zijn democratische rechten, maar ook van zijn demo- cratische plichten bewust zijn.

Men gaat niet ter stembus om zich slechts één maal in de vier jaar op politieke vraagstukken te

bezinnen. Een waar democraat volgt zo nauw- keurig mogelijk hetgeen in de openbare colleges - in dit speciale geval de gemeenteraden - ge- beurt.

Toon je belangsteUing

Daarom wekken wij de jongeven met zeer veel nadruk op reeds nu kennis te nemen, wat er in de gemeenteraad wordt besproken. De plaatse- lijke - en gelukkig nog vrije - pers verschaft hierover alleen reeds voldoende inlichtingen. Be- gin daarbij met het volgen van een onderwerp dat je het meest ligt en waar je grootste belangstel- ling naar uitgaat. Dan pas zal de zaak meer voor je gaan leven en dan pas ook zal de ·betekenis van de jongste stembusstrijd duidelijker aan de dag treden.

Wij weten het, alle begin is moeilijk.. Wil je echter niet met oogkleppen rondlopen, wil je ook werkelijk kunnen oordelen over hetgeen er zich in de plaatselijke politiek afspeelt, dan zul je moeten beginnen er kennis van te nemen. WelnU, na de vacantie zal hiervoor volop gelegenheid zijn.

Wie werkelijk naar vrijheid en onafhankelijk- heid (streeft, wie zicll in politiek opzicht niet wil laten leven, weet wat hem te doen staat.

G.St.

DANK

AAN DE OUDEREN

Gaarne richten wij op deze plaats een woord van oprechte dank aan hen die ons hetzij schriftelijk, hetzij mondeling veel woo·rden van lof deden toe- komen over het eerste nummer van De Driemaster.

Het was

V<Xn'

de rédactie<. bijzonder prettig te er•

varen, dat vooral onder de ouderen ons blad met veel sympathie is begroet. Wij weten ons daardoor meer dan ooit gesteund en geschraagd. Ofschoon wij ons ervan bewust zijn,

da~

onze weg zeker niet over rozen zal gaan, hebben deze vele gunstige reacties ons een waar hart onder de riem gestoken.

Wij verheugen ons over deze ontwikkeling alter•

mate, omdat slechts dcxn" samenwerking en niet door een controverse

tw~en

jong en oud. de strijd voor de beginselen van Vrijheid en Democratie kan wor•

den gediend.

De redactie.

(2)

i I

Waardoor wordt de economische politiek bepaald ?

Niet alleen materiële factoren spelen hier een beslisssende rol

VERGULDE GEVANGENIS ZIJ GEEN EINDDOEL.

In mijn vorig artikel heb ik getracht aan te tonen, dat om het politiek gebeuren te kunnen be- grijpen, het nodig is, dat men zich eerst economl.sch inzicht ver- werft, omdat de grondslag van dit politieke gebeuren toch is het streven van de mensheid naar welvaart of, in nationaal ver- band uitgedrukt, het streven van de mensheid naar een zo groot mogelijke nationale pot ter dek- king van talloze behoeften.

Echter versta mij niet mis, al is dit welvaartsstreven van buitengewoon belang, dan wil dat nog niet zeggen, dat het einddoel van elk mens is het bereiken van zijn materiële of stof- felijke welvaart, of populair uitge- drukt, dat hij zijn natje en droogje op tijd heeft. Het tegendeel is waar, want men kan nog zoveel voedsel en drinken hebben, men kan zich nog zoveel kleding en luxe kunnen aan- schaffen, maar wanneer men niet vrij is zich te begeven, waarheen men wil, wanneerf men zijni kunst niet mag bl'engen, of het moet "volkse'{ of

"volks-democratische" kunst zijn, wanneer men zich niet geestelijk mag uitleven, omdat de bronnen der wetenschap voor hem zijn gesloten, of wanneer men zich niet op religieu- ze zaken mag of kan bezinnen, ja dan voelt men zich in een vergulde ge- vangenis, men is niet waarlijk vrij om zich als mens te ontplooien. Men voelt het als een grof onrecht en men ondergaat de behandeling van een goed gevoed dier.

Het vorenstaande betekent dus, da.t de materiële welvaart weliswaar de grondslag is van ons menselijk be- staan, maar ook, dat zij niet meer is dan dat, want het streven hiernaar mag niet leiden tot terzijdestelling van onze behoeften op niet-materiëel ter- rein; zij is slechts een hulpmiddel om onze hogere doeleinden te bereiken.

Iets over economische politiek

Hiermede kunnen we nu komen tot een nadere bepaling van de begrip- pen economische wetenschap en eco- nomische politiek. De economische wetenschap staat voor het probleem, dat de gehele mensheid talloze mate- riële behoeften heeft, maar dat . de middelen; waarmede in deze behoef- ten kan worden voorzien, de ·bevredi- .gingsmiddelen, slechts in beperkte mate ter beschikking staan. De eco- nomische wetenschap heeft tot taak dit probleem te bestuderen en tevens de handelingen van de mensen bij hun streven tot opheffing, of althans ver- mindering, van dit welvaartstekort onder de loupe te nemen en te onder- zoeken op haar doelmatigheid.

Hierbij zal de wetenschap komen tot uitspraken. Deze uitspraken zul- len nu het uitgangspunt moeten wor- den voor de economische politiek, d.w.z. het uitgangspunt voor het ge-

heel van maatregelen, erop gericht om tot een zo groot mogelijke wel- vaart te komen.

Meen nu niet, dat deze economi- sche uitspraken alleen richtinggevend zijn voor de economische politiek, want, doordat de economische weten- schap zich zuiver bezighoudt met het materiële welvaartsprobleem kan zij tot uitspraken komen, welke in strijd zijn met onze andere doeleinden. Het is zeer wel denkbaar, dat de economi- sche wetenschap tot de uitspraak zou kunnen komen, dat de slavernij de economisch meest gewenste vorm is voor plantage-arbeid, want slavenar- beid is de goedkoopste vorm van ar- beid. Geen enkele econoom zou echter deze wenselijkheid in praktijk kunnen of mogen brengen, want dit zou re- gelrecht in strijd zijn met de vrije ont- plooiing van de erbij betrokken men- sen. De econoom is dus bij de uit- voering zijner economische mà.atrege- len gebonden aan andere normen of regels dan alleen de economische.

Wetsregels aUeennietvoldoende

Goed zult U me tegenwerpen, daar neemt U me ook een voorbeeld. Sla- vernij is verboden bij de wet en nie- mand kan straffeloos de in die· wet neergelegde rechtsregels of rechts- normen overtreden. Mijn antwoord hierop is: Bedenk, dat die wet slechts betrekkelijke waarde heeft. De poli- tieke macht in een land kan toch in handen komen van iemand, die de wet slechts zal handhaven, in zoverre 'het hem te pas komt. Het recente verle- den, met name de bezettingstijd heeft uitgewezen, dat ondanks wettelijke bepalingen en internationale verdra- gen, duizenden uilt de door de Duitsers bezette gebieden als slavènarbeiders naar Duitsland zijn overgebracht.

Trouwens een kijkje thans achter het

"ijzeren gordijn" zal op dit punt ook leerzaam kunnen ·zijn. Maar ook bin- nen die wettelijke bepalingen heeft men geen volledige zekerheid, want gedwongen winkelnering, bepaalde bepalingen in een arbeidscontract, binding van een kleinhandelaar aan een grossier, bedreiging met brood- roof, etc, etc. kunnen binnen de' wet- telijke bepalingen vallen, maar zijn evenveel beperkingen van de vrijheid der hierbij betrokkenen. Deze laatsten voelen deze beperkingen als een on- recht.

De in de wet neergelegde bepalin- gen zijn dus niet alleen voldoende, er zijn andere "rechts"-regels, die eco- noom en politicus kunnen of moeten binden. Beperken wij ons eens een ogenblik tot die landen, welke be- horen tot onze z.g. westerse bescha- ving, dan kan het volgende over die

regel~

of normen worden gezegd.

Voor de Katholieken gelden zeer bin- dende normen, niet alleen ontleend aan de Bijbel, maar zelfs zeer positief neergelegd in de verschillende Pause- lijke Encyclieken, voor de protestau- ten is het 1gezag van de Bijbel bindend, maar voor alle Christenen is het uit-

eindelijk de persoonlijke verantwoor- de1iikheid hunner daden tegenover God, welke bepalend is voor hunne handelingen of liever moet dit zijn.

Voor de humanisten is hun geweten of hun gevoel voor rechtvaardigheid bepalend voor hun handelingen, waar- bij echter valt op te merken, dat de normen, welke hun geweten bij hun handelingen aanlegt, gelijk zijn aan de Christelijke normen.

En de heidenen onder ons? zult U vragen. Ja, onder hen schuilen zeer gevaarlijke lieden, wier volledig nega- tieve instelling tegenover de gods- dienst hen vaak ook beweegt tot een volledig negatieve instelling tegen- over de bestaande maatschappij. Zij vormen de revolutionaire elementen in onze maatschappij. Maar tracht hun geen beperkingen op te leggen, welke hun geestelijke vrijheid betref- fen, zij zijn de eersten, die zich zul- len beroepen op de bestaande wette- lijke bepalingen en de fatsoensregels, welke aan de Christelijke gedachten- wereld zijn ontleend. De meeste niet- gelovigen, om het woord heidenen niet te gebruiken, hebben echter een rechtvaardigheidsgevoel, dat geheel is gevormd door de Christelijke maat- schappij, waarin zij leven.

Zedelijke normen

Dit geheel van regels, welke zo ge- heel door de massa van de van elkaar zozeer verschillende mensen als gel- dend wordt aangenomen, noemt men de ethische of zedelijke regels. Het zijn deze zedelijke regels, welke de

I ATTENTiE!

Het Secretariaat van de J.O.V.D.

is gevestigd te Amsterdam

van Tuyll van Serooskerkenpl. 291

politicus in acht moet nemen bij het uitwerken van zijn economische maat- regelen. Ook de wettelijke bepalingen zijn hieraan onderworpen. Zijn ze dit niet, dan krijgt men verzet, niet van de enkeling, maar van: de massa. Dit ondervond de Duitse bezetter: tot zijn schade in de bezette landen, dit on- dervinden thans ook de regeringen der verschillende z.g. volksrepublie- ken in Oost-Europa.

Vatten wij het bovenstaande tot slot samen, dan is de taak der econo- mische wetenschap de bestudering der handelingen van de mensen ·bij hun streven om te komen tot vermin- dering'of .opheffing van het materiële welvaartstekort, waarbij dient te worden onderzocht, of de mensen de hun hierbij ter beschikking staande, in beperkte mate aanwezige, bevredi- gingsmiddelen wel op de juiste doel- matige wijze verdelen over de talloze door hen gevoelde behoeften. De door de wetenschap gedane uitspraken zijn de richtlijnen voor de politicus bij het uitstippelen van zijn economisch pro- gram, waarbij hij echter zijn econo- misch-politieke maatregelen moet testen aan de in de maatschappij le- vende zedelijke normen.

J. G. TH. LINSSEN, ec. drs.

125

Jaren

op iedere

welverzorgde dis

Een en een kwart eeuw geleden, toen -bij ontstentenis van gas en electriciteit- in vele keukens de maaltijd nog werd klaar·

gemaakt boven een fel-vlammend houtvuur, prijkten er op menige di~ reeds Van Rijn's mosterd en azijn. Veel heeft zich sindsdien ten gerieve van de huisvrouw gewijzigd, doch haar voorkeur voor Van Rijn's mosterd en azijn blééf. Want nimmer- zelfs in tijden van schaarste -heeft de naam Van Rijn in de afgelopen 125 jaren ooit een kwaliteit of een smaak gedekt, die niet onveranderlijk tot de allerfijnste behoorden.

Deze smaak en deze kwaliteit onverzwakt te handhaven, is ons vaste voornemen voor de komende 125 jaren.

VAN RIJN's

Mosterd- en Azijnfabrieken te Utrecht

~---'

(3)

POLITIEKE PERSPECTIEVEN VAN ONZE BEGINSELEN

Een plaatsbepaling ten opzichte van andere stromingen in ons land

Zelfwerkzaamheid als richtsnoer

Bij de beoordeling van de kan- sen, die de Vrijheids-democratl- sche idee in het algemeen maakt, moet men zich voor één ding vooral hoeden. En dat is voor te hoog gespannen verwachtingen!

Vooral wij jongeren, die pas ken- nis gaan maken met ons staat- kundig leven, kunnen gauw te- leurgesteld worden. Geleidelijk aan ontstaat bij ons de belang- stelling voor de politiek, geleide- lijk aan leren wij de bedoelingen en de grondslagen der verschil- lende stromingen (in ons land vaak "zuilen" genoemd) kennen en wordt ook de wens levendig om aan een bepaalde stroming onze medewerking te verlenen.

En nu komt ·voor ons de kans van de teleurstelling. Want zovelen den- ken in het begin, dat hûn ·beweging zó goed is, dat iedereen natûûrlijk juist op die groep zijn stem zal uit- brengen. Bovendien maken sommige partijen de fout, om onder hun leden de gedachte te verspreiden, dat dit maal de verhoudingen z6 gunstig zijn, dat het niet anders kan of hWl groep zal nû een ,grote stap vooruit gaan.

Maar het .gaat in Nederland nooit met een grote stap tegelijk vooruit, soms wel achteruit.

Het behoeft ons niet te verbazen, dat in de Partij van de Arbeid veel geestdrift verloren is .gegaan, juist onder de jongeren, omdat men juist daar, in dat socialistische kamp, vaak openlijk uiting heeft gegeven van zijn te hooggespannen verwachtingen.

Daar is n i e t s van terecht geko- men. Het werd geen 45 pCt, zoals prof. Schermerhom ééns gehoopt had.

Het werd zelfs niet .gelijk aan de K.V.P.

'Beginselen

En nu de groep waaraan wij -ons verwant voelen? Zij behaalde :bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen een groot en eclatant succes. Wat wil deze groep eigenlijk?

Zij wil de zelfwerkzaamheid der burgers mogelijk maken. En dan en- kel d!:e zelfwerkzaamheid, die leidt tot vergroting der welvaart en tot sociale opgang! Dit is voor deze groep het uitgangspWlt. Het begin- · selder vrijheid voor zelfwerkzaam- heid ter verkrijging van welvaart en sociale opgang wordt echter enkel be- geerd, door diegenen, die zelf actief zijn, die uit eigen aandrang tot bé- paalde doelstellingen komen en daar- voor al hulli kracht en kWlnen willen aanwenden.

Nu is lang niet de meerderheid der mensen actief. En zij, die wèl actief zijn, zijn dat vaak op het gebied van ontspanning en sport, maar niet op economisch en maatschappelijk ter- rein. Zij, die wèl op .economisch gebied actief zijn, wèl voortdurend ' iets nieuws proberen te bedenken en dat gaan uitvoeren, kWlnen soms een goede greep doen, en bereiken zo vaak enige welvaart. Wie echter de kansen van zijn idee verkeerd heeft beoor- deeld, kan ,een rare schaats rijden .

vaart van degenen, die men bij de uit- voering van zijn ylannen betrekt

geef de actieven een kan~

Wij constateren, dat op het ogen- blik veel mensen er weinig oog voor hebben, dat het economisch leven al- leen dan, vooruit kan gaan, wanneer aan de actieven een kans wordt gela- ten.

Geen welvaart zonder activiteit!

Gezien het feit, dat het aantal ac- tieve mensen geringer is ·dan het aan- tal niet-actieven, betekent dit, dat de vrijheida-democratische partU nooit, zoals 80 jaar geleden een meerderheid in het parlement zal kunnen verwer- ven.

Echter: het actieve tempera- ment der vrijheids-democratische Nederlanders maakt, dat hun werkelijke invloed vele malen groter is dan op grond van hun aantal verwacht zou worden.

In socialistische kring begrijpt men de oorzaak hiervan niet en schrijft men dat vaak toe aan economische macht, vriendjespolitiek of conser- vatisme bij de overheidsambtenaren.

Deze opvatting is onjuist, de oorzaak ligt in het actieve temperament, dat kenmerkend is voor de ware vrijheids- democraat. Derhalve zullen vooral ac- tieve mensen zich bij ons thuis voe- len.

Mensen met een oordeel

Een aardige illustratie van de juist- heid van deze bewering is te vinden in de resultaten van het opinie-onder- zoek, dat door het NIPO werd onder- nomen. De mensen, die V.V.D. zouden stemmen (naar onze mening de actie- ve Nederlanders dus) hebben in gro- te meerderheid op elke vraag hetzij

"ja", hetzij "nee" geantwoord, maar practisch nooit met "weet niet" of

"geen oordeel". Dit komt, meen ik, omdat hWl geest actief is en zij over de belangrijke vragen van deze tijd nagedacht hebben en tot een zelf- standig oordeel kwamen. Wanneer vragen gesteld werden, die, niets met principiële politiek te maken hadden, was het percentage "weet niet" onder de soeralisten groot. Dit is begrijpe- lijk. In socialistische kring leert men een partijcatechismus en over datgene wat niet daarin staat, heeft men

"geen oordeel". Onder katholieken was het percentage "weet niet" het grootst. De' Nederlanders, die op de protestants-kerkelijke partijen stem- men, staan tussen ons en de socialis- ten in. Ook dit is verklaarbaar. Wan- neer men protestant is, heeft men geprotesteerd. Maar dat doet men als men het met iets niet eens is en dan heeft men dus daarover nagedacht en is men tot een zelfstandig oordeel ge- komen. Ook hier is dus van geestelijke activiteit sprake.

Onze slotsom is: dat de vrijheida- democraten in Nederland steeds een meer dan proportionele invloed zullen uitoefenen en dat degenen, die zich tot de protestants-kerkelijke partijen voelen aangetrokken het dichtst bij, die socialist of katholiek zijn, meer verwijderd van de vrijheids-democra- ten staan.

&

'Dit zijn de Koninklijke Cacao- en Chocoladefabrieken van

DE ERVE H. DE JONG N.V. te

Jongeren schrijf ons!

Teneinde .,De Driemaster"

inderdaad een spreekbuis te laten worden van de jongeren zelf, verzoekt de redactie een ieder die zich geroepen gevoelt naar de pen te grijpen, hiermee niet lang te wachten.

Schrijf ons wat je op je hart hebt. Deel ons jullie probtemen mee en als je vragen hebt stel ze ons gerust. Voor ingezonden stukken en verdere beschou- wingen zullen wij graag zoveel mogelijk onze kolommen open- stellen.

Neem "De Driemaster" in vertrouwen. Wij zullen een ieder naar vermogen met raad en daad bijstaan.

Wij zullen daartoe o.m. een vaste vragenrubriek openen waarin wij de problemen die een algemene belangstelling genieten, in het kort zullen behandelen.

Alls stukken voor de redactie te zenden aan de redactie- secretaris van "De Driemaster'', Ger van Schagen, v. Tuyll van Serooskerkenplein 291, Amster- dam-(Z).

Wormerveer

. In de tijd die achter ons ligt, toen de democratie voetje voor voetje vooruitgang maakte, begon men met de verlening van het kiesrecht aan degenen, die een zekere welstand be- reikt hadden. Geen wonder, dat die- genen veel voelden voor de id,ee der vrijheid voor zelfwerkzaamheid ter bereiking van welvaart en sociale op- gang. Geen wonder echter ook, dat dit een betrekkelijk kleine .groep was, die slechts een klein gedeelte van ons volk omvatte, in 1870 rond 3%!

Zelfwerkzaamheid betekent het aanvaarden van risico's, betekent ook verantwoordelijkheid voor de wel-

waar o.a. de STRO JA en de HAGELSLAG CHOCOLADE (de e~ige echte) gemaakt wordt.

(4)

RESULTATEN VAN ONS OPINIEONDERZOEK

ENIGE STEMMEN OVER HET DUITSE VRAAGSTUK

Idealisme heeft nog niet aan kracht ingeboet

TWEE MENINGEN

0 ~ m~r meteen met de deur in huJs te vallen; over de resulta- ten van ons opinie-onderzoek van de maand zijn wlj tevreden, doch allerminst voldaan. Waarschijn- lijk heeft de vacantie-luiheid ve- le.- parten gespeeld.

Voorts is het merkwaardig in dit verband te moeten constate- ren da,t meer inzenders de moeite namen een opstel over het Duitse vraagstuk te maken, dan de losse vragen te beantwoorden, welke laatste bezigheid toch makkelij- ker en minder , tijdrovend was.

Van de ingekomen opstellen werden ... gelijk toegezegd - de twee beste uitgekozen, die wij hieronder publiceren. Een en an- der houdt niet in, dat de redactie het volledig met de hier ontwik- kelde zienswijze eens is. Wij ont- houden ons echter voorlopig van commentaar, omdat mogelijk op het hiernavolgende reacties ko- komen, die wlj gaarne in onze eindconclusie zouden verwerken.

Wij zeggen hierbij onze inzend- sters en inzenders hartelijk dank voor hun pennevruchten, die met veel belangstelling! werden doorgenomen. Helaas belet ons de plaatsruimte er meer dan twee te publiceren.

meronder volgens dan de twee beste opstellen.

Een geestelijk probleem

Als lezer van

"D~

Driemaster" wil ik hier het Duitse probleem aansnij- den. Wat versta ik hieronder? Het Duitse probleem is mijns inziens een geestelijk probleem. Ik wil mede aan de hand van de historie dit duidelijk trachten te maken.

Na de eerste wereldoorlog was het Duitse volk op zichzelf teruggewor- pen. Toen na veel misère, waaronder de inflatie van de Mark en ettelijke binnenlandse onlusten een regelmatig bestuur kon worden uitgeoefend, kwam welhaast de crisis van 1930.

In die jaren groeide het verlangen om door eigen kracht uit de jarenlang durendê impasse te geraken. Dit ver- langen vond concrete vorm in het na- tionaal-socialisme, dat met veel ent- housiasme nieuwe idealen realiseer- baar stelde. Het Duitse volk greep zich hieraan vast, het kreeg nieuwe hoop om een betere toekomst te ver- werven. Aan deze suggestie was de psychologie van deze politieke stro- ming niet geheel vreemd.

De feiten tussen 1933 en 1939 sche- nen dit te bevestigen. De hegemonie van Duitsland in Midden-Europa nam snel toe; in het binnenland kwamen verschillende sociale en economische maatregelen' tot stand, waaraan de gewone man sterk behoefte had ge- voeld. De afgelopen oorlog sloeg alle illusies stuk. Alle toekomstverwach- tingen, elk uitzicht naar verbetering, naar nieuwe mogelijkheden om tot herstel en ontplooiing te komen, zijn afgesneden. En zo leeft thans dit volk voort - beter gezegd: sleept het zich voort.

Nu kom ik aan de oplossing, die aan dit vraagstuk moet worden gegeven, wil dit werkelijk tot een "oplossing"

komen. Eerst nog een vraag: Wat is er nu gedaan sedert 1945 ,om het Duit- se volk in goede banen te leiden? We kunnen gerust zeggen: niets! Er is (en terecht) gesproken over de grote collectieve schuld, die het volk draagt.

Maàr in "Zand len Schuim" zegt Kahlil Gibran niet ten onrechte: : "Ik zou niet willen luisteren naar een overwinnaar, die preekt te.gen den

overwonnene". Als men hiervan re- sultaat verwacht, bedriegt men zich- zelf.

Wat er dan gedaan zou moeten worden? Wel: vooreerst het schen- ken van vertrouwen, onder meer ge- paaro gaande met een opheffing van de bezetting. We moeten bereid zijn een streep achter het verleden te zet- ten en een volk opnieuw een kans te geven. Wij zullen dit niet moeten doen met het bewuste of onbewuste oog- merk daarvoor dankbaarheid te zul- len ontvangen. We zullen de zedelijke moed hiertoe moeten opbrengen, het- geen .zeker geen geringe opgave is, temeer, daar we niet van tevoren kun- nen zeggen hoe groot de resultaten zullen zijn en wanneer deze zullen blijken.

Laten we niet vergeten, dat de strijd, die gestreden is, .gevoerd is te- gen de nationaal-socialistische ideo- logie en niet tegen het DUitse volk.

Als wij het Duitse volk dit willen doen geloven, zijn wij bepaaldelijk op de verkeerde weg, als wij het uit de Europese levensgemeenschap weren, zijn fabrieken ontmantelen, zijn land verdelen en het een vreemd bestuur opleggen.

Dus maar alles vergeten ·en ver- geven? Ten -dele ja! En meen dan niet, dat de Duitsers er dan "zo gena- dig zijn af gekomen". Als je gelegen- heid hebt, moet je eens naar Ham- burg, Keulen of, Aken gaan; dan zie je wel anders, om

Va.nl

de mililoenen mensen, die in de oorlog gevallen zijn, maar te zwijgen.

Als het ons werkelijk .ernst is, om tot een oplóssing voor de mililoenen over onze Oostgrens te geraken, dan zullen wij dat met daden moeten . to- nen en past ons geen afzijdigheid, noch !'!en politiek van: "Laten ze het zelf maar proberen te rooien, ze heb- ben het zelf over zich gehaald". Het Duitse volk mag toch als een deel van het lichaam der Europese volkeren- wereld worden gezien, een deel, dat no,g als ziek moet worden beschouwd.

Als we dit. zo zien, zullen we tevens onze plicht beseffen de overgebleven ziektekiemen daarin te bestrijden .en het Duitse volk ruimschoots de gees- telijke stoffen af te staan, die het no- dig heeft om weer gezond te worden.

Onder deze .geestelijke stoffen kunnen zowel de cultuurwaarden zelf als de mensen als dragers dezer waarden worden begrepen. Maar we mogen niet verwachten, dat hierin vertrou- wen zal worden gesteld; als wij zelf niet eerst vertrouwen geven.

Er zou over dit onderwerp nog veel meer te zeggen zijn. Het dunkt mij echter beter het hierbij. te laten en ik hoop eriD .geslaagd te zijn in dit korte

bes~ek

tot de kern van het aan de orde gestelde probleem te zijn doorge- drongen en een dUidelijke omschrij- ving van de oplossing hiervan te heb- ben gegeven. Ik ontveins mij daarbij niet, dat mijn (persoonlijke) zienswij- ze allerminst die van het merendeel der J.O.V.D.-ers ·behoeft te zijn.

H. W. HOLTKAMP Jr.

Sterk overdreven

De proporties van het Duitse pro- bleem worden m.i. sterk overdreven

voorgesteld. De grote tegenst,eUing van heden ten dage is die tussen Oost en West; het geografische begrip Duitsland zal daarin een belangrijke rol spelen. Er is geen reden om voor de eerste decennia leen hernieuwd Duits gevaar te duchten. Hitiers Rijk is verslagen en ligt voor .geruime tijd zieltogend ter aarde.

K 0 N I N K L ld K E dAV A· C H I N A·

PAKETVAARTLIJNEN N.V.

* Een beperkt aantal

Leer I ingwerktu igkund i gen

die binnenkort het dtp!oma B.M. of A.M.

d~nken te behalen wordt aangeraden r1eds thans te solliciteren naar aanstelling in

VASTEN DIENST

Alle inlichtingen worden gaarne verstrekt door onze afdeling Personeelszaken - 3e verd.

Scheepvaarthuis Amsterdam

Het( is nu de taak van de overwin- nende mogendheden het Duitse volk een heropvoeding te geven. Dit zal met vele moeilijkheden gepaard gaan;

de culturele zijde ervan iSj 'de belang- rijkste. Misschien dat het Duitse volk in een tweede Biedermeiertijd is aan- gekomen; een tijd waarin tegenover een zwakke internationale positie een bloeiend kunstleven staat. Dit te be- reiken zij het voornaamste doel van het buitenland. Daartoe is echter no- dig een economische verbetering. Een sterke Duitse industrie zal afzetge- bieden moeten vinden .en dit kan de oorsprong van een hernieuwd impe- rialisme zijn. Het is dus zaak te zor- gen, dat een verbeterde economische toestand, met buitenlandse hulp, niet een uitweg naar agressie zal vinden.

Hiertoe

1

is nodig, dat Duitsland op- genoonen wordt in een Europese eco- nomische unie. Hoe deze unie er uit zal zien is een tweede vraag. Dit is geheel afhankelijk van de ontwikke- ling van de Russisch - Westerse controverse. Het lijkt er op dit ogen- blik veel op, dat Duitsland voor lan- ge tijd in tweeën .gesplitst zal. blijven.

Het bovenstaande zou dan van toe- passing zijn voor West-Duitsland op- genomen in een West-Europese eco- nomische Unie. Mocht er, wat echter niet waarschijnlijk is, een zodanige samenwerking tussen Oost en West, ook op economisch .gebied tot stand komen, dan zal Duitsland daar zijn plaats in moeten hebben.

De staatkundige oplossing zie ik in een statenbond, samengesteld uit verschillende delen, die een grote ma- te van centrale zelfstandigheid bezit- ten.

De toekomst zal echter moeten uitwijzen of deze statenbond ook de Oost-Duitse gebieden zal omvatten.

Is dit niet het geval dan dient m.i.

de Westl Duitse bond geheel opgeno- men te worden in de Atlantische ge- meenschap, ook militair. Wij hebben nu eenmaal rekening te houden met de nuchtere feiten en deze eisen, dàt het Westen zich sterk maakt tegen het Russische gevaar. Uiteindelijk als de huidige sentimenten ietwat uit- gesleten zijn, zal er toch eens een be- roep op het Duitse mensen-potentieel en geografische rijkdommen moeten worden gedaan.

En waarom dit dan nu reeds niet in de plannen opgenomen? De wer- kelijkheid eist een •economisch en mi·

litair

ster~

Westen.

J. M.F. P. HANEWALD.

Extra toelagen voor onderwijzers opleiding

Naar de dagbladen melden, heeft de regering een aantal extra toela- gen voor de opleiding tot onderwijzer beschjkbaar gesteld, die niet behoe- ven te worden terugbetaald. Zij zijn bestemd voor1jonge mannen en jonge vrouwen met einddiploma gymna- sium, vijfjarige H.B.S. of id. Handels- school of middelbare meisjesschool, die tot dusverre geen Kweekschool hebben bezocht en in September in de derde klasse van zulk een school willen worden geplaatst. Maximum- toelage f 300 per jaar, maar een be- perkt aantal toelagen van max. f 800 is er voor hen, die in een andere plaats moeten gaan wonen; ·de helft van deze laatste toelagen moet ech- ter later worden terugbetaald wan- neer zij f 800 beloopt, anders van een gedeelte. Schoolgeld vrij, boeken en leermiddelen blijven voor eigen reke- ning. Men kan zich wenden tot het Bureau voor Rijksstudietoelagen van het Dep. van Onderwijs te Den Haag.

eDe CDriemaster

Maandorgaan van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democra- tie (J.O.V.D.)

Hoofdredacteur: G. Stempher.

Leden van de redactie: J. G. Th.

Linssen, E. Nordlohne, A. A. C.

Reed\ik en Ger van Schagen (se- cretaris).

Redactieadres: v. Tuijll v. Se- rooskerkenplein 29-I, Amsterdam.

Adres Administratie: Rijnstraat 116-II, Amsterdam.

Abonnementsprijs f 2,- per jaar. (Voor leden gratis)

Abonnements- en advertentie-

gelden uitsluitend aan G. Stempher

Amsterdam, Postgiro 244397 of op

bankrekening, Ned. Credietbank,

Keizersgracht 50.7-511.

(5)

DE PIANOVIRTUOOS

"Ze houdt van me! Kerel, ze houdt vart me!!'

Met deze woorden kwam mijn broer Pim op zekere dag mijn werkkamer bin·

nengestormd.

,,Zo, zo'', zei ik, om maar wat te kun•

nen zeggen.

"Nou, je antwoord is ook niet bepaald mededeelzaam", protesteerde Pim met een teleurgesteld gezicht.

"Jij met je verliefdheid ook", mopper•

de ik.

Pim keek mij verslagen aan. ,

"Kom", zei hij, "Je moet me helpen."

"Nou, goed dan'', zei ik. ,.Vertel maar op. Wat is er nu weer aan de hand?''

,,Kijk", begon Pi'm, ,.zoals je weet, heb ik een oogje op Leny".

"0, ja die", zei ik onverschülig.

"Om kort te gaan", vervolgde Pim, .,de genegenheid is wederkerig geble•

ken. Ze houdt van me, heeft ze gezegd.

En ze wil met me trouwen ook!"

"Wat?" stoof ik op. "Trouwen? Waar·

van moet jij in 's hemelsnaam trouwen.

Je bezit geen sous en zelfs geen baan."

"Ja", zei Pim verlegen''. Daar wilde ik het juist met je over hebben".

"Zo", zei ik koeltjes. "Enfin, steek maar van wal".

"Ja'', zei Pim weer. "Dat ik geen baan en geen cent bezit, is niet zo erg, vindt ze. Ze vertrouwt er op. dat ik binnenkort wel een job zal vinden".

"Aha!" riep ik verrast.

,Maar er is nog een bezwaar", zei Pim weer. ,Jfaar ouders hadden zo graag ge- zien dat ik tenminste ergens een genie in was".

"Nou, ik ook!'' zei ik.

"Nee", ontweek Pim. "Ze willen per sé, dat ik tenminste in iets ruitblink. La·

ten we zeggen, goed piano of viool spe·

len of zoiets dergelijks".

"Ja, ik snap 'het", zei ik zuchtend.

.Maar het ergste komt nog", begon Pim weer. "Ik heb het lieve kind name•

lijk bezworen, dat ik werkelijk i~ iets uitblink''.

"Waarin dan?", vroeg ik verbaasd.

"Dat weet ik zelf niet", antwoordde Pim bedremmeld.

"Maar wat heb je haar dan wijs ge•

maaktr' Je hebt haar toch moeten ver•

tellen waarin je uitblonk?"

"Dat is een verrassr'ng'', orakelde Pim.

"Zo", zei ik' .. En voor jezelf zeker in de eerste plaats".

"Dat is juist het belabberde", mees·

muilde Pim.

,:t Is prachtig'', vond ik. "Daar heb je jezelf aardig ingewerkt".

"Dat vind ik ook", erkende Pim op·

recht.

"Ja", zei ik ... Ik geloof niet, dat ik iets aan je opschepperij zal kunnen doen".

"Maar je móet me helpen!'' Zfi Pim met stemverheffing, terwijl hij uit zijn

&toel vloog.

Ik lachte en keek mijn broer uitdagend aan.

"Maar zeg toch eens wat!", riep Pim, terwijl hij dreigend op mij afkwam.

"Nou,

~ld

heb het", zei ik doodkalm.

,Js 't heus!", kraaide Pim bijna hys··

terisch.

"Ja", zei ik. '"t Is een plan, dat zeker niet zonder risico is.

"Vertel op! Vertel op!", drong Pim aan.

"Je bent een groot kunstenaar", zei ik.

"Waarom. Hoezo? Wat bedoel je?", vroeg Pim verward.

"Nu je kunt toch prachtig piano spe•

len?", vroeg ik tergend.

"Ben je nou helemaal? Die anderhalve noot, die ik speel heeft toch met musci·

ceren niets te maken''.

"Dan zal ik zorgen, dat je het bin·

nen een week perfect kunt", zei ik ge-

heimzinnig. ·

"Als je blieft", smeekte Pim. "Erger

ONS KORT

me nou niet langer".

..Nou vooruit", zei ik. ,}fier is mijn plan. Luister nu goed, want het is tame•

lijk ingewikkeld. Hebben ze in dat pen·

sion van jou, kamers en suite?"

,,Zeker", antwoordde Pim, terwijl hij mij met stomme verbazing aanstaarde.

"En zou je die eventueel mogen ge•

br.uiken?'' vroeg ik weer.

• .Nou, dat zal wel gaan."

"/.;uister/", gebood ik streng". "We huren een pianola. Je weet wel. een pr'ano waarop je niet alleen gewoon kunt spe·

len, maar die oo'k electrisch door middel van zogenaamde rollen een heel concert afdraait. Die pianola zetten we in een van de kamers en suite, Begrepen?"

"Jawel", beaamde Pim.

"Nu monteren we op de pianola een pianolampje en wel zo, dat het licht al·

leen op je muziek valt en dus niet op je handen. De toetsen blijven dus onverlicht.

De gasten, die je in de andere kamer laat zitten __.... met het oog op de aceoostlek natuurlijk - vraag je of het goed is, dat je tijdens je spel het grote licht in beide kamers uitdoet. Dit vraag je, omdat je je zogenaamd dan beter op je spel· kunt con•

centreren. f'e verzoek wordt vanzelfspre·

kend ingewilligd. Je gaat dan voor de piano zitten, steekt alleen het pianolampje

( WE_L_K_BE_R_. O_E_P_K_I_ES_JI_J ?_I

MOEILIJKHEDEN EN MOGELIJK- HEDEN IN DE JOUJ'NALISTIEK.

N adat wij de vorige maal hebben II.

gepoogd enkele eisen op te sommen waaraan men moet voldoen om in de journalistiek met succes werkzaam te kunnen zijn, willen wij thans wat gaan vertellen over de opleiding.

Een speciale vakopleiding in de vorm van cursussen, lessen, of colle- ,ges aan een hoge school bestond er tot voor kort in ons land niet. De laatste tijd begint hierin enige ver- andering te komen, aangezien b.v. op sommige

universitei~en

aan de weten- schappelijke opleiding voor de journa- list enige aandacht wordt besteed.

Verder wordt er :wel door particuliere instituten gegeven om de ,gelegenheid schriftelijke lessen in de journalistiek te volgen.

De beste school wordt o.i. toch nog altijd door de practijk aan een krant gevormd. De journalistiek is echter een eigenaardig vak, waartoe wel ve- len geroepen zijn, doch slechts weini- gen uitverkoren. Wie er echter m

slaagt als leerling een plaatsje op een redactiebureau te bemachtigen, is o.i.

het best af. Dit wil nog niet zeggen, dat hijr zal slagen, doch hij heeft ten- minste de waarborg dat'hij een goede opleiding krijgt die op de eisen .van

de practijk is afgestemd.

Men idealisere zich dit begin ecllter niet om grote teleurstellingen te voorkomen. Om het eens populair uit te drukken, in den beginne wordt de leerling of volontair als duvelstoeja- ger gebruikt en o.i. volkomen terecht.

Hij krijgt vele werkjes op te knappen, die. schijnbaar van de journalistieke arbeid verre staan, doch in wezen een onmisbare basis voor een goede oplei- ding vormen. Zoals reeds opgemermt, deze leertijd is Iang niet makkelijk en hij die hiertegen opziet en van oordeel is, dat hij vrij spoedig. met blocnote en potlood gewapend ;,grqte reporta- ges" kan gaan maken, of misdaden ophelderen, blijve liever thuis. De journalistiek is met recht een vak, dat veel tijd van voorbereiding ver- eist. Hier bereikt men met forceren niets. Men moet in het vak .groeien en wil men werkelijk, wat men noemt all round zijn, dan gaan daar heel wat jaartjes overheen.

De beste opleiding krijgt hij die door de hoofdredactie van een dag- blad in de ,gelegenheid wordt gesteld op alle redactionele afdelingen van de krant enige tijd door te brengen.

Hierdoor leert de aankomende jour- nalist alle facetten van het kranten- leven kennen, hetgeen hem bij zijn de- finitieve keuze, welke kant van de

aan; doet de stekker van de pianola in het stopcontact en het ding gaat spelen.

Het enige wat je verder te doen

~t.

is, met je handen te imiteren, dat jij speelt.

Begrijp je wat ik bedoel?"

"Ja'' zei Pim een beetje verward. ,.Het komt dus hier op neer: De pianola staat in .de verste hoek

va~a

de ene kamer. Het publiek in die •Van de andere kamer. Zij kunnen mij door de ruimte van de open•

geschove{n dwren zien en '{toren. Het grote licht gaat uit en de pianolamp ver•

licht alleen de muziek. Dus ze kunnen niet zien. wie de toetsen beweegt. Ik hoef dus alleen maar in het donker wat over die

toets~'!

te grabbelen en wat muziek om te slaan.

,,Precies" zei ik nadenkend. "Deze si·

tuatie is volkomen aanvaardbaar. Licht uit voor de zenuwen en het publiek ver af voor de accoustiek".

"Je bent een reuze kerel", juichte Pim door het dolle heen en ramde uit louter pleizier, bijna mijn hele schrijfbureau in elkaar .

De bewUJSte spannende avond was ge•

naderd! Wij hadden een pracht instru•

ment op de kop getikt en Pim had ijverig zijn imr'tatie beoefend. En het moet er·

kend, hij deed het meesterlijk.

Nu liep Pim evenwel zenuwachtig op en neer en was zelfs tegen Leny opval·

VERHAAL

!end stil.

Onderwijl druppelden de gasten bin·

nen. De ouders van Leng, haar zusters, en verder nog diverse ooms en tantes,

Toen de achterste kamer ongeveer helemaal vol was, brak dan eindelijk on·

der grote spanning het nog grotere ogen•

blik aan, waarop Pim de menigte deel•

áchtig zou doen worden in zijn heerlijke kunst •

,,A.hm.", Pim schraapte zijn keel en begon bibberend:

"Dames en heren. V oordat ik begin te spelen, zoo ik U graag eerst even willen uitleggen waarom U eigenlijk zo ver van mij af zit. Het is met de accoustiek in deze kamers zo gesteld, dat U op enige afstand van de piano moet zitten om van het geluid ten volle te kunnen ge·

nieten. Verder zou ik U willen vragen, of ik het grote licht in beide kamers zou mogen uitdraaien. dan kan ik mij beter op mijn spel ooRCentreren. Ik hoop, dat U tegen dit uerzoek geen bezwaar zult hebben''.

Leny straalde. Er ging een eerbiedig gemompel in de kamer op. Een der aan•

wezigen vertklaarde met veel omhaal. dat men tegen het vriendelijke verzoek niet het minste bezwaar had.

Eindelijk ging het grote licht in beide

journalistiek hij zal gaan beoefenen, zeer ten stade komt.

Gelijk wij reeds eerder schreven, kent de journalistiek vele facetten ·en het hangt vaak van de geaardheid en persoonlijkheid van de toekomstige journalist af, welke richting men hem moet aanraden in te slaan.

Iemand die b.v. over een goede al- gemene ontwikkeling beschikt, een vlotte pen heeft, doch zich niet mak-

kelij~

in gezelschap beweegt, weinig vrijmoedig is en niet de juiste toon weet te vinden om met hem onbèken- den tot een vlot gesprek te komen, zal er goed aan doen het niet in de verslaggeverij te proberen .. Wellicht zal hij voor het "bureauwerk" echter een zeer geschikte kracht zijn. Dit bureauwerk is voor de verschillende afdelingen van een dagblad van zeer veel belang. Een groot dagblad kent o.m. de volgende afdelingen: binnen- land, buitenland, beurs ·en economie,

;handel en scheepvaart, kunst, sport, landbouw enz. Meestal komen er voor deze afdelingen - zeer zeker voor binnenland, buitenland en beurs - dagelijks berichten binnen via de telex en via eigen correspondenten.

Veel van deze berichten moeten

"pe1:1sklaar" worden gemaakt om in het blad te kunnen worden opgeno- men. Dit "persklaar" maken bestaat in de eerste plaats - en dat is de moeilijkste taak van de journalist-bu- reauredacteur - in het beoordelen van deze berichten. Het spreekt wel haast vanzelf, dat hij niet alles in de krant kan zetten wat hem ·dagelijks

kamers u:it. Hierna deed Pim het piano- lampje aan, dat alleen maar de muzklc goed verlichtte en de toettren en zijn ha•·

den in een wazig schemer <hulde, kon•

digde zijn eerst nummer van Schubert aan, stak onderwijl handig en onopge•

merkt de stekker in het stopcontact en weldra vloeiden de eerste aceoorden de kamer in.

Pim imiteerde werkelijk schitterend.

V oor al bij de forto-delen schudde hij met zijn hele lichaam en lag over de piano heen als motorrijders op de T.T. races in Assen. R.eeds na het eerste nummer was het succes overweldigend. ledereen was opgetogen en Leny vloog hem in de pauze, die hij had ingelast, om zijn hals en zei hem, dat iedereen eenvoudig

"weg" was. 1(Was het maar waar, dacht Pim).

Pr'm <knipoogde mij dankbaar en

over~

moedig toe en deed zelfs al zijn best om de pauze tot een minimum te beperken.

om maar zo gauw mogelijk zijn overige prestaties te laten horen, waarvoor hij, naar hij de schare meedeelde, een lichter genre had gekozen.

Ook na de pauze verliep alles naar wens.

Net was hij met het laatste nummer bezig of opeens .. ~ ... krak!. ... Het licht ging uit!

En natuurlijk zweeg ook de muziek.

De dames gauen gilletjes en de heren grinnikten.

Ik voelde in het donker, hoe het koude angstzweet mij op het voorhoofd parelde.

Hoe moest dit aflopen?

Doch Pim had er blijkbaar inmiddels iets op gevonden.

,Jk voel me niet lekker", kreunde hij benauwd. "Vlug water en ·een zaklan- taarn. 0, wat voel ik me naar".

,,Zal hij zo de situatie redden?, dacht ik, terwijl ik naar de gang, rende om ,een lamp uit mijn overjas te halen.

Teruggekomen met mijn zaklantaarn lichtte ik Pim bij. Half versufd en met een bleek gezicht hing hij op de piano- kruk.

"Leg hem op de divan", commandeerde Leny bezorgd, terwijl ze hem liefkozend door het haar streek.

Met vereende krachten sleepten we hem er naar toe.

Nauwelijks had ik zijn benen losgela•

ten, of ik rende naar het stopcontact.

Ezels, dat we ook waren!

Maar te laat · I Voordat ik de stekker uit de stop kon trekken, ging het piano-lampje plotseling, weer aan en

ter~

wijl Pim op de divan van zijn stokje viel, speelde de verwenste pianola 'rustig .,Liebesträume" van Franz Liszt P.S. Leny is toch mijn schoonzusje

ge~

worden.

PH. MEER.TS.

aan berichten bereikt. Hij moet dus

Î.III

staat zijn te beoordelen wat hij hiervan wel en wat hij niet zal op- nemen.

Nogmaals, dit beoordelen vereist behalve veel kennis, ook een behoor- lijk ontwikkeld zelfvertrouwen en in- zicht in hetgeen de lezer van zijn krant verlangt. Verder zal de bureau- redacteur vele berichten moeten be- korten, soms samenvatten en in vele gevallen zelfs moeten herschrijven.

Voorts moet hij er ,goed op letten, dat de inhoud wat stijl en taal betreft, op een behoorlijk niveau staat, wes- halve hij het bericht moet "bewer- ken".

Een belangrijke, en in den beginne lang niet gemakkelijke taak, bestaat hierin, dat hij de berichten van "kop- pen" moet voorzien. Deze koppen moetelll in de eerste plaats niet mis- leidend zijn en dus in overeenstem- ming met de inhoud van het bericht of artikel. Verder is hij, wat het koppen maken betreft, aan technische grenzen gebonden met betrekking tot het aantal letters,

hetgee~

vooral de beginnende redacteur heel wat zorgen kost.

Men dient hierbij niet ta ve11geten, dat dit "bewerken" of "persklaar"

maken van berichten soms in een ra- zend tempo moet geschieden, vooral als er belangrijk nieuws op het laat- ste nippertje binnenkomt, d.w.z. vlak voor het tijdstip waarop de krant verschijnt ("draait" of ·"zakt" zegt men in vaktermen).

G. STEMPHER.

(Wordt vervolgd)

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Il faudra les mémoriser. Quand on regarde cette liste de plus près, on constate que la plupart de ces verbes sont très souvent utilisés. Le fait de les connaître sera donc

‘Niet-traumatische knieproblemen bij kinderen en adolescenten’ worden richt- lijnen gegeven voor het beleid bij knieklachten die niet het gevolg zijn van een trauma, bijvoorbeeld

Toch zal menig geestelijk werker vragen of er toch niet enige weerstand geboden moet worden tegen deze drang naar de dood.. Ik denk dat dat dienstig is, zolang Mokkenstorms

Onlangs hebben beide Algemene Besturen van de Milieudiensten Noord-West Utrecht en Zuid-Oost Utrecht de intentie uitgesproken de milieudiensten te laten fuseren. Deze intentie is

De dagen zijn veel langer, omdat het ‛s morgens vroeg licht is en ‛s avonds laat donker wordt.. In de natuur is alles groen en we brengen dit warme seizoen met een ijsje bij het

ad 11 en 12.&#34;”' Het voorstel zal door het hoofdbestuur, middels het HB-info, aan de afdelingen en districten doorgegeven worden.... het congresthema van de

voorschrijven wat elke burger mag verdienen. Afgezien van het feit dat ik verwacht dat het daartoe feitelijk gewoon niet in staat zal blijken te zijn, kan ik

In een onlangs door het Landbouwschap gepubliceerd rapport over de betekenis van Boerenwerken wordt dit betreurd. terecht gesteld, dat de bestrijding van de