september 2020 Algemene ledenvergadering 2020 IVN Gezocht: bestuurslid/secretaris voor KNNV afdeling Assen

september 2020

1)Van de redactie:

De dagen worden korter, de zon staat lager en de temperatuur zakt.

Weer een schitterende tijd om dit gebeuren in de natuur mee te maken en op foto’s of geschrift vast te leggen.

Ik wens u veel herfstplezier.

Algemene ledenvergadering 2020 IVN

Door de coronaperikelen is dit voorjaar de Jaarvergadering van IVN afdeling Assen niet doorgegaan. Daarvoor is ook (weEelijk) uitstel verleend, maar dat houdt binnenkort op.

Daarom wordt er alsnog een algemene ledenvergadering (ALV) georganiseerd en wel op de datum waarop wij reeds onze Ledenvergadering 2020 gepland hadden: op dinsdagavond 10 november 2020.

Vanuit IVN wordt ook voorgesteld dat we via ZOOM (of soortgelijk programma) vergaderen; een digitale ALV lijkt ons te ingewikkeld en te beperkt toegankelijk voor al onze leden. Vandaar dat we kiezen voor een fysieke vergadering (op 1,5 meter

afstand) in het restaurant van het DCA. Dit betekent echter wel, dat we een limiet stellen van 20 aanwezige leden, naast de drie bestuursleden. Bij de uitnodiging in oktober wordt een aanmeldingsformulier meegestuurd.

Mocht het aantal coronabesmeTngen de komende periode nog verder sUjgen, dan zullen we waarschijnlijk -evenals KNNV- een schriXelijke ALV houden.

De Jaarrekening-2019, het Jaarverslag-2019 en het Jaarverslag van

beide afdelingen zijn in maart reeds toegestuurd, maar deze zullen eind oktober nogmaals verstuurd worden. Uiteraard zal bij de stukken meteen een BegroUng-2021 worden gevoegd.

De bestuurssamenstelling komt in de vergadering van 10 november aan de orde, omdat immers Ujdens de afgestelde Jaarvergadering in maart geen (her-)benoeming van bestuursleden heeX plaatsgevonden. We zijn nog steeds op zoek naar nieuwe bestuursleden.

In de Nieuwsbrief van november zal uitgebreid verslag worden gedaan van deze gecombineerde Jaar- en Ledenvergadering in deze vreemde coronaUjd.

Gezocht: bestuurslid/secretaris voor KNNV afdeling Assen

In 2021 is de huidige secretaris van KNNV afdeling Assen – Bert Evers – aXredend en hij heeX besloten zich niet herkiesbaar te stellen voor een nieuwe termijn van 5 jaar. Daarom zoekt het bestuur van KNNV afdeling Assen een nieuw bestuurslid/secretaris met ingang van 2021. InformaUe over de funcUe en de werkzaamheden zijn te verkrijgen bij de huidige secretaris. Belangstellenden kunnen zich ook bij hem aanmelden via

secretaris@assen.knnv.nl.

3) Waarnemingen

25 oktober 2020 - Paddenstoelenbingo

Trek je laarzen aan, neem je vader, moeder en/of andere volwassenen mee en kom naar het Asserbos. Want op 25 oktober is het BINGOTIJD. Vind de mooiste, gekste en

kleurrijkste paddenstoelen en haal daarmee ook nog eens een bingo binnen. Tussen 13.30-14.30 uur kun je de bingokaart ophalen bij het Duurzaamheidscentrum, Bosrand 2 in Assen om de zoektocht te starten. Als je goed je best doet en je kaart voor 16.00 uur inlevert, verdien je ook een prijsje.

Tip: Neem een eigen spiegeltje en/of loepje mee om de paddenstoelen vanuit allerlei hoeken nog beter te bekijken. Deze paddenstoelenbingo wordt

georganiseerd door IVN-Assen en is graUs.

Aanmelding is niet nodig. Deze acUviteit is onderdeel van de #2uurnatuur Challenge van IVN.

AcUviteit: Paddenstoelenbingo Ophalen bingokaart: tussen 13.30-14.30 uur Inleveren bingokaart: uiterlijk 16.00 uur

LocaUe: Duurzaamheidscentrum, Bosrand 2, Assen

Aanmelden: Niet nodig, (wel ter plekke registraUe contactgegevens i.v.m.

coronaregels)

25 oktober 2020 - Paddenstoelen zoeken in het Asserbos

Ongeveer het hele jaar groeien er paddenstoelen in het Asserbos. Maar vooral in de herfst zijn ze weer overal goed zichtbaar; in allerlei kleuren en de meest bijzondere vormen. Wil je weten hoe ze heten, hoe ze groeien en of ze giXig zijn? Op zondag 25 oktober organiseert IVN-KNNV Assen een paddenstoelenzoektocht in het Asserbos onder leiding van ervaren natuurgidsen. Deze publieksexcursie start om 14 uur bij het Duurzaamheidscentrum, Bosrand 2, in het Asserbos. De excursie duurt ongeveer anderhalf uur en is bedoeld voor volwassenen. Neem een klein spiegeltje mee om de onderkant van de paddenstoelenhoed te bekijken. Vanwege Corona is het aantal deelnemers beperkt en is aanmelding verplicht via secretaris@ivnassen.nl. Deelname is graUs; een vrijwillige bijdrage is welkom.

Ton van de Vis: Bont zandoogje op "Suzanna met de mooie ogen": Ik weet wie de mooiste ogen heeft. Het bont zandoogje is een algemene soort, maar toch altijd leuk om in je tuin te zien, vooral als er dan eentje landt op de bloem die "Suzanna met de mooie ogen" heet.

Hero moorlag: Video bij Lauwersoog:

https://youtu.be/BnJA-rNHDnc

2) agenda

Mierenzoektocht voor het genLaanblauwtje op Balloërveld

Arjen van der Meer en Janet Wijsman-van de Ven

Op 29 augustus hebben wij (Arjen en Janet) en nog een paar anderen meegeholpen met de Plantenwerkgroep van IVN. De Plantenwerkgroep had onze hulp (natuurgidsen in opleiding) ingeroepen omdat de zeldzame vlinder “het genUaanblauwtje” dit

seizoen in het gebied “het Tichelhuus” niet was waargenomen in de populaUe klokjesgenUanen. In het Balloërveld enkele honderden meters verderop waren ze wel gezien.

Omdat de levenscyclus van het genUaanblauwtje heel kwetsbaar is (zie tekening) en amankelijk is van veel verschillende goed op elkaar

afgestemde onderdelen, moesten we het onderdeel “de aan- of afwezigheid van (steek)mieren” onderzoeken.

De ochtend begon helaas met regenachUg weer, maar toen het weer opknapte en de temperatuur hoog genoeg was om de mieren niet te diep te doen laten wegkruipen in de bodem, konden we aan de slag.

Er werden twee lijnen met 9 stokjes uitgezet op een onderlinge afstand

van circa twee meter tussen de klokjesgenUanen. Bij de stokjes werden kaartjes met jam en pindakaas neergelegd om mieren te lokken. Daarna werd geruime Ujd gewacht om de mieren de gelegenheid te geven om zich te goed te laten doen aan de jam en/of pindakaas.

Zowel op Tichelhuus als in de vegetaUe van de klokjesgenUanen op het Balloërveld hebben we steekmieren aangetroffen. Ze kwamen helaas niet af op de lokkaartjes, maar werden ontdekt door goed te zoeken tussen de mosplaggen. De steekmieren op Tichelhuus werden

gedetermineerd als bossteekmieren. Die op het Balloërveld als moerassteekmieren. Een goede uitkomst want beide mierensoorten zijn waardmieren van het genUaanblauwtje.

De conclusie van deze ochtend was dat het ontbreken van het genUaanblauwtje op het Tichelhuus niet ligt aan de afwezigheid van de steekmier.

Ook werd deze ochtend bij beide gebieden nogmaals gecontroleerd of er eitjes van het genUaanblauwtje aanwezig waren. Op het Tichelhuus werden nog steeds geen eitjes van het genUaanblauwtje

aangetroffen op het Balloërveld wel.

Verder onderzoek zal dus nodig zijn.

Het was een heel aardige interessante bijeenkomst, die zeker als sUmulans geldt om eens vaker met deze werkgroep op pad te gaan.

Willy Boon: Op 7 augustus berichtte Jon van Schilt in Dagblad van het Noorden over een afgeknotte eik die een week daarvoor door Dirk Haanstra c.s. geplaatst was in een kuil, die gegraven is toen een stuk van Diependal drooggevallen was. Op de foto (van Marcel de Jong) zie je Haanstra; in de achtergrond de boom met kale takken. Hij hoopt nog mee te maken dat een Zeearend in de boom komt te zitten. Nu is de Zeearend is intussen gesignaleerd.

Maar ook de Visarend en die is wél in de boom gefotografeerd. Op 9 september door Marian Blom. Als bewijs doorgestuurd,

2020-09-07/08:33. De Visarend die dalend op de boom prachtig op de foto is gezet door Heleen Medema, heeft intussen ook de krant gehaald.

Nu de Zeearend nog! In de Dirk Haanstra Boom.

Luit Staghouwer: Gal van de Springende hazelaargalmug

Onlangs was ik op zoek naar de oestergal. Deze kleine gal is te vinden op de nerf aan de onderkant van het blad van de eik. De meest bekende eikengallen worden door verschillende

soorten galwespen gemaakt. Tijdens mijn (geslaagde) speurtocht ontdekte ik ook een paar andere interessante onderwerpen, zoals bijvoorbeeld deze gal op de hazelaar en enkele (voor mij) nieuwe rupsen.

Gallen worden gevormd door verschillende organismen zoals galwespen, galmuggen, galmijten en schimmels.

Een gal is een hormonale woekering van de plant, die vaak wordt veroorzaakt door een insect dat haar eieren in het plantenweefsel legt. De gal, waarvan de vorm specifiek is voor een bepaalde soort, dient als behuizing en voedsel voor de larve. Deze gal is (zeer waarschijnlijk) veroorzaakt door de Springende hazelaargalmug. Het vergalde katje is sterk gezwollen en de schubben zijn vergroot. In de katjes ontwikkelen zich meestal drie of vier larven. De larven zijn wit en kunnen bij verstoring ‘springen’. De schubben van het katje worden aan de basis bruin tot zwart. De volgroeide larven overwinteren in de grond. (info diverse bronnen)

Zoals zo vaak bij het determineren moet je als leek een slag om de arm houden. Ook in dit geval, want de hazelaarkatjesmijt veroorzaakt gelijksoorUge gallen.

Heleen Medema: Gisteren kwam ik Ujdens een wandeling in Brabant in een oude Beukenlaan een aantal nestholtes van een Zwarte Specht tegen. Wie schetst mijn verbazing dat een uurtje later deze Holenduif de holte in beslag genomen had.

Echtgenoot Tom schoot de foto.

Theo de Grijs: In het Asserbos zijn veel naaldbomen voorzien van een oranjeband. Niet omdat dit mooi staat, maar omdat de bomen dood gaan of al dood zijn door een klein beestje, de LeTerzeTer.

Deze bomen zullen dit najaar massaal worden gekapt.

Ton van de Vis:

Weidebeekjuffer, vrouw. De mannetjes vliegen actief rond en zijn opvallend met hun zwarte vleugelvlekken. Bij de nieuwe stuw in het Deurzerdiep vliegen ze altijd met vele, ik zag er een keer 50. De vrouwtjes zijn lastiger te vinden, minder opvallend, een beetje metaalgroen. Deze heb ik onder de stuw gefotografeerd vanaf de Meanderdijk.

Luit Staghouwer: Rups Kroonvogeltje

Op een eikenblad ontdekte ik deze rups met de opvallende rode ‘puisten’. Het bleek de rups van het kroonvogeltje te zijn. Een nogal merkwaardige naam voor een vlinder. Het schijnt dat op het borststuk van de vlinder een

karakterisUek lichtgekleurd kroontje staat. Maar ik zou niet weten waarom de vlinder ‘-vogeltje’ wordt

genoemd. Hij kan vliegen, maar dat kunnen wel meer vlinders. De rups wordt tot 35 mm lang. Het lichaam is bleek blauwachUg groen, soms met een rozeachUg purperen of een bleek okerkleurige zweem; op de flanken een geelachUg wiEe lengtestreep met daarin achter elk spiraculum een rood veegje; segment elf met een paar roodgepunte wraEen op de rugzijde; kop lichtgroen of okerkleurig. Deze nachtvlinder vliegt van half april tot begin september in twee generaUes. Bij hoge uitzondering zijn ze ook overdag acUef. De rups kan zowel op volgroeide als op jonge bomen worden

gevonden. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond. De vlinder is zeer algemeen, komt verspreid over het hele land voor en is vooral te vinden op berk en eik.

(info VlindersUchUng)

4) En verder….

De KNNV afdeling Assen heeft een eigen website:https://www.knnv.nl/assen Heeft u interessante natuurfoto’s dan kunt u ze sturen naar de webmaster Paul Troost

webmaster@assen.knnv.nl

Hij staat deze keer in het teken van paddenstoelen in wegbermen en lanen.

Daarnaast bevat dit nummer het programma van de PWD voor deze herfst en verslagen van

excursies in 2019.

De digitale vorm van Cantharellus is voor alle belangstellenden kosteloos verkrijgbaar via het contactadres van de PWD.

VoorziEer Paddenstoelen Werkgroep Drenthe Holthe 21, 9411 TN Beilen

eefarnolds@hetnet.nl

Ik, Roel Westerhof, schrijver van dit stukje, zit na een mooie vogeltellingmorgen uitgeteld in de tuin heerlijk in het lommer van de notenboom. De noten zijn zich aan het klaarmaken voor

consumptie, . Zo nu en dan vallen er al noten af maar die zijn al voor consumptie gebruikt en alleen wat bruinachtig stof is er in achter gebleven. Een gaatje in de noot geeft aan dat er

inwoning is geweest van de larve van de

hazelnootboorder. De goede noten verzamel ik straks en die gaan in de winter dienen als voer voor de vogels die er liefhebber van zijn en de moeite nemen in onze tuin te komen. Ik zet de boomklevers en de spechten wel op de verkeerde poot

want ik leg ze altijd aan de voet van onze perenboom. Maar ook om de vogels van dienst te zijn, want de perenboom heeft meerdere groeven en gaten die als smidse dienst kunnen doen en zo gebeurt het ook. De perenboom is een kegelvormig geval van zo’n negen meter hoog die nu vol hangt met de prachtigste peren. Andere vruchten kun je er ook niet aan verwachten. Wij voeren de vogels het hele jaar door. Niet goed, ik weet het, ik heb dan ook een bordje geplaatst consumeren voor eigen risico, maar vogels in de tuin dat is prachtig en het aantal neemt niet af dus zo slecht is het voederen blijkbaar ook nog niet. Ik ging na de lagere school voor enige vermeerdering van de kennis naar een school in Assen. En daar trof ik een leraar met de naam Kroeze die ons biologieles gaf maar ook natuurexcursies voor ons organiseerde. En die heeft mijn interesse voor de natuur die er wel al was verder aangewakkerd. Mijn eerste

kennismaking met de KNNV afd. Assen kwam tot stand middels een toevallig bezoek aan hun promotiestand in Assen, die toen was bemand door de heren Rietsema (voorzitter) en Dekker(secretaris). Deze prettige kennismaking resulteerde in het lidmaatschap in 1974/1975. Het waren niet alleen de vogels die aandacht kregen. De gehele natuur was in beeld. Daarvoor werden vele gezamenlijke algemene excursies gehouden. En dat was best leerzaam. Het geval wilde dat toen ik een paar jaar lid was en de toenmalige penningmeester naar elders verhuisde en het penningmeesterschap vacant kwam ik mij daarvoor uiteraard direct beschikbaar stelde en met handgeklap en onder verlichtingszuchten van de overige leden werd ik het. Na verloop van tijd

kwamen toch meer de vogels in beeld, temeer omdat er een vogelwerkgroep in het leven werd geroepen. In den beginne was ons vogelwerkgroepje nog klein en een zeer vrijblijvend amateuristisch gebeuren. Een van de vogelwerkgroep leden had een

campertje en daarin dronken wij dan koffie. Toen ook al belangrijk. In 1987 hadden wij 9 vogelaars maar onze vogelwerkgroep kreeg in de loop van de tijd leden aanvulling onder meer van vroeg gepensioneerde NAM- medewerkers die ontdekten dat er boven de grond ook leuke dingen zijn te zien zoals die verschillende gevederde ufo’s en die zich bij onze vogelwerkgroep melden om ze op naam te brengen.

Algemene ledenvergadering 2020 KNNV afdeling Assen

Door de coronaperikelen is dit voorjaar de algemene ledenvergadering van KNNV afdeling Assen niet

doorgegaan. Daarvoor is ook (weEelijk) uitstel verleend, maar dat houdt binnenkort op. Daarom wordt er alsnog een algemene ledenvergadering (ALV) georganiseerd, maar vanwege het feit dat corona momenteel eerder toe- dan afneemt heeX het bestuur besloten de ALV schriXelijk te laten plaatsvinden. Een fysieke ALV beschouwen wij als onverantwoord; een digitale ALV als te ingewikkeld en te beperkt toegankelijk voor al onze leden. Voor de schriXelijke ALV worden aan alle leden de stukken (nogmaals) toegezonden. Aan de stukken wordt nog een begroUng voor het jaar 2021 toegevoegd. Bij de stukken zal verder een stemformulier worden verstrekt. Via dit formulier kunnen de leden hun invloed uitoefenen. Wij zeEen in op verzending van de stukken aan de leden rond 26 oktober aanstaande, en het ontvangen van de reacUes hierop per 5 november. De uitkomsten van de besluitvorming kan rond 10 november worden verwerkt. Op 23 november wordt dan de uitslag gepubliceerd in een extra nieuwsbrief(je)

5) de Pen is deze maand voor:

Door het grotere aantal leden kunnen wij ook meerdere gebieden tellen en is de vrijblijvendheid gevoelsmaUg toch iets minder maar het blijX even leuk. Hoewel voor mij het nu minder goed kunnen horen toch wel een min puntje is en je zo nu en dan meer als decoraUe dienst doet.

Maar ook Ujdens het vogelen vliegen er vlinders en bloeien en groeien er planten en

paddenstoelen en vertoef ik met een fijn stel enthousiaste mensen in het veld. Het onderlinge contact binnen de vereniging van het bestuur met de leden ging vroeger middels een A4-tje met vermelding van alle te houden excursies. In 1986 werd besloten dat er een verenigingsblad zou

moeten komen en dat lukte. Het eerste blad verscheen in januari 1987 nog naamloos.

Maar daarin werd een oproep gedaan voor het verzinnen van een mooie naam en gekozen werd uit de inzending

“Liesterkrallen”. Inmiddels is de Liesterkrallen alweer door de techniek achterhaald. De ledenvergaderingen werden toen gehouden in de ook toen nieuwe Kroezehof maar toen aan de Wethouder Bergerweg. De heer Kroeze waarnaar de Kroezehof is genoemd en hem ook nog officieel heeX geopend was mijn bekende biologieleraar. Bij de aanvang van het gebruik van de Kroezehof moest er ook een penningmeester komen en u begrijpt dat ik er weer als de kippen bij was en waarachUg dat mocht ik ook meerdere jaren doen met o.a Joop Leene als voorziEer en Bote ten Brink als

secretaris. Het penningmeester zijn heeX niet zo veel met de natuur te maken al zag je toen zo nu en dan de watersnip en de poelsnip nog eens voorbij komen.

Voor de volgende keer geef ik de ruimte aan Aly Sparreboom.

Einde nieuwsbrief

KNNV afd. Assen IVN Assen

Secr. Bert Evers Secr. Jaap van Roon

secretaris@assen.knnv.nl secretaris@ivnassen.nl

Kopij voor de volgende Nieuwsbrief vóór 22 oktober sturen aan: nieuwsbrief.ivn.knnv@gmail.com

De redacUe, Ton van de Vis en Theo de Grijs