e 1,95
70
stejaargang • nummer 5 • woensdag 29 januari 2014 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
“Open grenzen zijn een redelijk geschift idee”
Deze week Lees blz. 5
Waarom doet de n-va aan politiek? (Mark grammens) 3
De rentefabel van Di Rupo 2
Briefje aan Jan Matthys 3
Ast Fonteyne 4
Roddels uit de Wetstraat 4
Didier Reynders zonder taboe 7
Groningergas 7
Op de praatstoel:
pastoor Rudi Mannaerts 11
Zal de sociale N-VA nu opstaan?
Komend weekend organiseert de N-VA een algemeen ledencongres. Het wordt zonder twijfel een sterk en uitmuntend georganiseerd evenement: een suikerspin voor de leden, een lekkere hap voor de media en stroop voor de kiezers. Zowat 30 procent van de Vlamingen prikte in 2010 (Kamer) en in 2012 (provincie) zijn stem op een N-VA-lijst.
Maar wat in mei? Om die score te evena- ren, of te verbeteren, zal de partij toch bij de “modale” Vlamingen moeten zijn. Alleen daar ligt nog een groeimarge. Wordt op het partijpodium - naast Voka en ondernemend Vlaanderen - voor de studerende, werkzoe- kende, werkende, zieke en gepensioneerde medemens ruimer plaatsgemaakt? Zullen zo’n vierduizend congresdeelnemers daar zaterdag mee voor zorgen?
Dat de partij beseft dat er in die richting
“iets” moest gebeuren, is duidelijk. Vorige woensdag gaf Ben Weyts op een persbabbel toelichting bij de “geamendeerde” congres- teksten. Tussen de bijna 2.500 amendemen- ten die de leden en de congrescommissie de jongste maanden hebben ingediend, zijn er wel enkele met een socialere kleur dan de tin- ten van de oorspronkelijke brochure. “N-VA schaaft hardvochtig imago bij” en “sleutelt stevig aan sociale koers”, schreven Knack en De Morgen.
Enkele concrete mikpunten van de partij: leeflonen mogen hoger (tot de Euro- pese armoedegrens), maar worden gekoppeld aan gemeenschapsdienst. Werklozen krijgen
een hogere, maar in de tijd beperkte uitkering.
Ouders krijgen meer kinderbijslag, maar alleen degenen die het nodig hebben. Ouderen kun- nen meer verdienen, toch als ze na hun 65ste nog werken. Werkenden met lagere lonen krij- gen een fiscale korting van 2 tot 3 procent op hun werknemersbijdrage.
De partij wil zich “socialer” profileren. We schreven hier eerder al hoe moeilijk die oefe- ning voor N-VA wel is (“Rechts winnen, links verliezen?”, 25 december). Schuiven dus, maar niet te ver, want dat zint een deel van de zelf- standigen en de werkgevers dan weer niet.
Kwetsbare burgers
Ondertussen heeft ook Vlaams Belang de zwakke plek op de sociale flank van de N-VA opgemerkt. “De discrete vrienden die de partij ooit had in de Antwerpse haven heb- ben definitief de oversteek gemaakt naar de N-VA”, schreef Roel Wouters in De Morgen. Op de jongste nieuwjaarsreceptie van de partij noteerden journalisten de aanwezigheid van
“stille, kwetsbare burgers”. Voormalige socia- listen, zeg maar. Ook velen van hen zijn vol- gens Jan de Meulemeester, politiek journalist bij VTM, overgestoken naar de N-VA.
Gerolf Annemans hoopt op hun terugkeer.
In een interview met De Ambrassade (pers- agentschap StampMedia) pleitte hij voor een
“competitieve en sociale economie”. Jawel, ook hij wil dat de overheid een gunstig klimaat schept voor ondernemers, die dan kunnen zorgen voor meer werk en welvaart voor de hele bevolking. Maar de overheid moet kun- nen bijsturen en een sociaal vangnet voorzien.
“Sommige partijen” – wie denkt dat hij hier-
mee níét de N-VA bedoelt – “willen de soci- ale zekerheid afbouwen en de werkloosheids- uitkering beperken in de tijd. Daar kunnen wij ons niet in vinden”, stelt Annemans. “Wanneer de werkloze heeft aangetoond dat hij niet zelf verantwoordelijk is voor zijn werkloosheid en werkwillig is, heeft hij recht op een uitkering.”
Annemans zal zonder problemen de radi- caalste zijn. De toverwoorden ‘immigratie’
en ‘Vlaanderen’ zullen niet alle problemen oplossen, weet de VB-voorzitter, maar een meer scherpere opstelling ter zake (een “zo goed als volledige” immigratiestop, een streng asielbeleid, meer integratie en assimilatie) is nodig om de “grondvoorwaarden van ons soci- aal systeem te handhaven”… “Tegenwoordig wordt het als vanzelfsprekend genomen dat we door zaken zoals de vergrijzing langer zul- len moeten werken, meer immigratie zullen moeten dulden, de sociale zekerheid moeten afslanken en overheidsdiensten zullen moe- ten privatiseren. In dat verhaal stappen wij niet mee. Ons sociaal zekerheidsstelsel is een verworvenheid, niet enkel van onze econo- mie, maar ook van onze West-Europese cul- tuur. Daarmee bedoel ik de sociale manier waarop wij omgaan met kansarmoede, ziekte of ouderdom.”
“Het valt op dat het kleine VB zich duidelijk richt op de kleine man”, zei De Morgen tegen Dewinter. “Als je dat links wil noemen, doe maar”, antwoordde Dewinter. VB wil terug- vechten vanuit een verloren positie. Ook over de geldstromen naar Wallonië en Brussel, en de strijd voor Europa, spreekt Vlaams Belang de radicaalste taal.
Niet nieuw
De oefening die N-VA dit weekend maakt, is verre van nieuw, en verre van risicoloos.
CD&V baande zich als centrumpartij jaren- lang een weg tussen de verzuchtingen van werkgevers en zelfstandigen (VKW, UNIZO) en die van haar werkliedenbeweging (ACW). Een succesverhaal dat niet bleef duren. Velen zul- len zich herinneren hoe ook de Volksunie ten onder ging, schommelend tussen een meer behoudsgezinde en een meer progressieve vleugel.
Volgende week weten we meer. Quid index, quid minimumlonen, quid besparingen in de gezondheidszorg en pensioenen? Quid aanpak van fraude, fiscale amnestie via regularisatie, volkslening, toplonen, mini-jobs en nepstatu- ten, immigratie?
De N-VA werd een volkspartij, bleek uit onderzoek naar het profiel van de kiezers (Guy Tegenbos in De Standaard, 9 oktober 2010). Ze rekruteerde in haar groeispurt aan de rechter- zijde, maar benadert inzake kiezersprofiel het dichtst van alle partijen het Vlaamse gemid- delde. Alle andere partijen wijken daar méér van af. Zien wat het ledencongres nu wil.
Vlaams Belang kan met haar thema’s een stofzuiger zijn voor de volkse, rechts-radicale Vlamingen.
Zo verkleinde de partij het electoraal gewicht van andere partijen, niet het minst de sp.a.
Zagen aan de poten van de B-partijen in Vlaan- deren, dat blijft naar we hopen het eerste doel van de twee Vlaams-nationale partijen. Niet tegen mekaar, maar
voor Vlaanderen.
Oekraïne: verscheurd tussen Rusland en Europa
Actueel
29 januari 2014
2
Uit de smalle beursstraat
De rentefabel van Di Rupo
Dat België op haar eigen staatsschuld opvallend weinig rente moet betalen, is niet te danken aan de halve Italiaan en PS’er Elio di Rupo, wel aan de ganse Italiaan en ECB-voorzitter Mario Draghi.
De N-VA bereidt er zich maar best op voor: de lage rente die België op zijn overheidspapier moet betalen, wordt de komende maanden hét verkiezingspraatje van Elio di Rupo. De federale eerste minister ziet hierin een bewijs van het vertrouwen dat de financiële markten in de Belgische economie hebben. Grote beleggers, zoals pensioen- fondsen, blijven goedkoop Belgisch staatpapier aankopen en vra- gen geen hogere rente. Waarom dan zagen over de hoge Belgische loonkost, de stijgende werkloosheid of de zwakke handelsbalans?
Di Rupo verdedigde zijn stelling vorige week in het Zwitserse Davos voor een gezelschap van internationale bedrijfsleiders. Tussen haak- jes: daar werd duidelijk hoe schabouwelijk het Engels van de Hene- gouwer is. Hij hoefde slechts een tekst af te lezen en slaagde er nog in de ‘Red Devils’ als ‘Red Daivels’, of zoiets, uit te spreken.
In Davos kreeg Di Rupo de wind van voren van een aantal
“captains of industry”, zoals AB InBev-topman Carlos Brito. De baas van ’s werelds grootste bierbrouwer wees voor een keer niet op de loonlasten maar wel op de economische rechtsonzekerheid voor bedrijven die in België investeren. Een duidelijke hint naar bijvoor- beeld de plotse bijsturing van de notionele intrestaftrek, waarbij ondernemingen hun belastingen onverwachts verhoogd zien.
Het zal Di Rupo worst wezen. Hij blijft het goednieuwsverhaaltje herhalen. Daarin wordt hij gesteund door de partijvoorzitters van de federale meerderheid. Die dames en heren politici zouden beter moeten weten. De reden van de lage rente is het resultaat van een beleid dat door een Italiaan wordt uitgestippeld: ECB-voorzitter Mario Draghi. In de zomer van 2012 haalde hij voorlopig de lont uit het euro- kruitvat, door te verklaren dat hij er alles aan zou doen om de euro te redden. Dat stelde de financiële markten gerust. Beleggers hadden het gevoel dat hun leningen aan de overheden wel degelijk terug- betaald zullen worden. En bij een dalend risico daalt de rentevoet.
Meer algemeen voeren verschillende centrale banken al een hele
tijd een beleid van lage rentes. Kwestie van bedrijven ertoe aan te zetten meer te lenen en te investeren. En de gezinnen moeten op die manier meer consumeren. Dat houdt de economie draaiende, ook in België. Het beleid van Di Rupo heeft daar bitter weinig mee te maken.
Dat België geen dramatische toestanden heeft gekend, zoals sommige Zuid-Europese landen, is gewoon het gevolg van de geo- grafische ligging: naast Duitsland, na de VS ’s werelds meest perfor- mante economie. België is een land dat economisch Duits is, maar dat qua beleid Frans is. Een spreidstand die voorlopig kan worden aangehouden, maar dat kan niet eeuwig blijven duren.
De lage rente zorgt ook voor afgeleide positieve effecten in de reële economie, waar Di Rupo niets maar dan ook niets mee te maken heeft. Door de lage rente op spaargeld en staatsobligaties zoeken beleggers naar investeringen met een hogere opbrengst. En dan zitten we meteen in het vastgoed en vooral de aandelenmarkten. Die scheren al een hele tijd hoge toppen. Uiteraard is er altijd het gevaar op een beurszeepbel, maar in de huidige situatie is dat risico, zeker in Europa, relatief klein. In de VS bedraagt de koers-winstverhouding van aandelen dit jaar 15, in Europa 10-11. Volgens marktenexperts het bewijs dat er nog geen beurszeepbel op komst is.
Integendeel, de zoektocht naar hoger rendement is een goede zaak voor wie aandelen bezit (en zelfs voor wie er geen bezit). De koersen stijgen al een tijdje en die hogere prijzen zullen eigenaars van aandelen ertoe aanzetten meer te consumeren. En daar profi- teert de hele economie van.
De lage rente is uiteraard een goede zaak voor de bedrijven, die gemakkelijker kunnen lenen. Komt nog bij dat de relatief lage prij- zen voor grondstoffen de marges doen stijgen. Wellicht zal zich dat vertalen in goede jaarresultaten voor 2013, die vanaf februari wor- den bekendgemaakt. Dat is een opsteker voor onze bedrijven, maar de kans is groot dat Di Rupo dit zal aanwenden om te tonen dat het Belgische economiebeleid prachtig is. Het gaat echter om posi- tieve economische evoluties die door mondiale parameters worden bepaald, en waarin de premier geen enkele verdienste heeft.
Angélique VAnderstrAeten
Delta - EM
bvba
Ingenieursbureau
Detailstudies voor de omzetting van industrieel
afval in energie
info:nvandendriessche@delta-em.eu tel 0477 723 085 Het uitsterven van de jubelkreet “multicultu-
rele verrijking” valt samen met een aantal onbe- grijpelijke (?) uitspraken van politiemensen, geschraagd door een besef van onmacht op hun door steeds driestere criminaliteit geteisterde
“werkvloer”. Het “wat kom je hier ook doen met een Mercedes?” dat een dame uit Oost- kamp te horen kreeg, nadat ze in “probleem- wijk” Kuregem in haar geparkeerde wagen was aangevallen en gemolesteerd door “jongeren”, spant, in afwachting van “nog beter”, de kroon.
In dezelfde lijn lag eerder al de “goede raad”
van een wetsdienaar uit Gent, nadat de autis- tische jongen Jordan (14) had geweigerd zijn dure koptelefoon af te geven aan “jongeren”
en mishandeld werd: “Het is beter om materi- ele dingen af te geven om erger te voorkomen.”
Het parket van Brugge adviseerde flanerende dames in Knokke dan weer geen dure ringen te dragen: “Het risico dat ze van de vingers gerukt worden, is te groot.” En in Charleroi dacht een rechter “dat het om problemen vragen was als je daar met een Jaguar rondreed”.
Eén van mijn kennissen woont op het Ant- werpse Kiel. Hij bracht elke avond een klem aan op het stuur van zijn wagen. Die klem kon niet beletten dat hij bij het ochtendgloren zijn wagen meer dan eens met stukgeslagen rui- ten terugvond. Een buurman, een nieuwe Belg, raadde hem aan de klem te vervangen door een papiertje waarop een tekstje in het Arabisch.
Kwestie van de boodschap “dat is er één van ons” te doen overkomen en te laten doordin- gen bij wie het aanbelangde. Sindsdien blijft
Verval van een handelsmerk
Het is ooit anders geweest, maar het kan niet ontkend worden dat het begrip “multi- culturele verrijking” nog amper of niet meer valt. Zelfs niet bij politieke partijen die er in een niet zo ver verleden hun handelsmerk van maakten. De verklaring voor het ver- val van dat begrip is allicht dat ook de meest verstokte “de wereld is één groot dorp”- predikanten beginnen in te zien dat het liefdevol omhelsde multicultureel samen- troepen is uitgedraaid op een illusie van formaat. Helaas komt dat inzicht rijkelijk laat, zeg maar te laat. Er zijn te veel wantoestanden.
naar zijn zeggen zijn karretje steevast onaan- geroerd. Misschien had die dame uit Oostkamp dat in Kuregem ook moeten doen, met naast het tekstje in Arabisch ook de vertaling in nog een aantal talen. Voor autorijden en parkeren in de grootstedelijke getto’s zou het aanbren- gen van zo’n papiertje opgeld kunnen maken, als een aan te raden preventieve maatregel.
Flarden
Het minste dat gezegd kan worden, is dat de brave modale burger zijn buik meer dan vol heeft van de door ongecontroleerde immi- gratie de pan uit rijzende criminaliteit – onge- acht de cijfers van minister Joëlle Milquet over een daling in, o toeval, verkiezingstijd – én van de onmacht van politiemensen, én van de onwil van het gerecht om krachtdadig in te grij- pen. Doorslaggevend bewijs is de na elk nieuw
“incident” of “fait divers” immense lading lezersbrieven van verbolgen burgers die toe- stroomt op de redacties van kranten en week- bladen. De spottende, satirische tot zelfs rond- uit cynische toon in die brieven liegt er niet om.
Oordeel zelf aan de hand van door uw die- naar verzamelde verzuchtingen: “Misschien is het toch niet zo bijster verstandig om met dure wagens in een Brussels getto rond te rij- den, tenzij als bendelid”; ”Als de dame van de Mercedes bij de politie navraag wil doen, zal ze weten hoe het komt dat de criminaliteitscij- fers dalen. Hoeveel mensen zouden nog aan- gifte willen doen nadat ze te horen kregen hoe dom men wel moet zijn om met zo’n auto in een of ander getto rond te tuffen?”; “Kuregem:
verboden voor rijkelui, dure auto’s en hard- werkende Belgen”; “Met het politiecommen- taar voor ogen worden binnenkort in bepaalde wijken van Anderlecht allicht verkeersborden aangebracht die het type van nog toegelaten wagens zullen aangeven”; “Kan de bevoegde minister geen infolijn oprichten waar men met alle vragen terecht kan om te weten te komen met welke wagen en met welke kledij men zich nog min of meer veilig naar bepaalde locaties kan begeven?”
Hypocrisie
Het valt te vrezen dat de bevoegde gezags- dragers zullen blijven passen om op één en ander passend te reageren. Ze zouden er goed aan doen nota te nemen van een lezersbrief waarin de auteur opriep niet op de politie te schieten, wel op de politici en het gerecht die het blijven vertikken aan ontoelaatbare toe- standen met de nodige krachtdadigheid een einde te maken: “Geef politiemensen de mid- delen en de wetgeving die ze broodnodig heb- ben en ze zullen hu werk naar behoren doen.”
Men zou kunnen opperen de jongste plannen van justitieminister Annemie Turtelboom, om celstraffen van vier maand niet langer dode letter te laten maar effectief te maken, als een stap in de juiste richting te interpreteren. Blijft echter een logische vraag: in hoever heeft de kieskoorts de bevoegde minister geïnspireerd?
De opmerking dat bepaalde toevalligheden iet- wat te toevallig zijn om nog geloofwaardig te zijn, snijdt hoe dan ook hout.
Afsluitend voel ik, in verband met het verhaal over de dame met de Mercedes in Kuregem, behoefte om een hypothetische hypocrisieprijs uit te reiken. Laureaat is Kamagurka, die in Het Laatste Nieuws een cartoon produceerde: een vrachtwagen met in een voor het oog afgeslo- ten ruimte een luxewagen met chauffeur. De hint “Met de Mercedes naar Brussel” was dui- delijk. Vergis ik me, of was ook Kamagurka lid van de club zeer progressieve linkse cul- turo’s die zich onvoorwaardelijk profileerden als herauten van de “multiculturele verrijking”, waaraan ze blijkbaar niet echt graag herinnerd worden?
d.Mol
VERDOKEN TRANSFER
Rita de Bont van Vlaams Belang pakte staatssecretaris Wathelet aan over een boete van 10 miljoen euro die België moet afdokken, op last van het Europees Hof van Justitie, omdat vijf agglomeraties in Wallonië in gebreke zijn gebleven met betrekking tot de waterzuivering. Vlaan- deren en Brussel zijn wél in orde en vol- doen aan de normen.
Aangezien het in wezen om gewest- bevoegdheden gaat, stelde Rita dat Vlaanderen en Brussel niet mee moeten opdraaien voor de kosten. Maar Melchoir junior rook een verborgen transfertje, op kosten van de Vlamingen, door te stellen dat de drie gewesten nog steeds niet in orde zijn met het omzetten van de Euro- pese richtlijn in eigen wetgeving, en dat dus alle drie mee moeten betalen.
Dat vond de vraagstelster er ver over.
Haar gaat het erom dat wie spontaan de richtlijnen volgt én toepast, niet moet gesanctioneerd worden omdat een puur formalistische aangelegenheid nog niet in orde zou zijn. Potje breken, is potje beta- len. Overigens, over de verplichting van omzetting van de Europese richtlijn bin- nen een bepaalde termijn is geen woord terug te vinden in het arrest van het Hof.
De vraag wordt nu doorgesluisd naar het Vlaams Parlement. Eens benieuwd of de Vlaamse regering deze gewiekste en sluikse transfer zomaar gaat betalen. We houden ons hart vast.
HAMVRAAG VAN DE MAAND
Als het met het lobbyen een beetje meezit, haalt de film “The Broken Circle Breakdown” mogelijk een Oscar. Vandaar dat een speurtocht naar de hamvraag van januari een makkie was. Ze lag voor het oprapen.
Zeg nu zelf, welke vraag is indringen- der dan die of actrice Veerle Baetens tijdens het Oscarfeestje in maart haar tandenbeugel al dan niet moet blijven dragen? Dat kan niemand onberoerd laten. De pretgazetten hadden aan pro en contra een kluif, de Vlaamse mediare- putatie waardig.
Veerle wil liever zonder beugel aantre- den. Haar legioen fans reageert verdeeld.
Of het tot een volksraadpleging komt, konden we niet achterhalen. We houden u op de hoogte. Beloofd!
Actueel 29 januari 2014 3
“In Vlaamse Velden”
Mijnheer de regisseur,
De “Groote Oorlog” is doorheen de voor- bije honderd jaar in onze contreien aan de ribben blijven plakken. Vele oorlogen zijn vergeten en in de nevelen der tijden ver- dwenen, maar die van 1914-’18 helemaal niet. De kerkhoven, de monumenten en de historische sites in de Vlaamse Westhoek, in de streek van de Somme in de Franse Nederlanden, rond Verdun en Sedan, en veel andere plekken, zijn littekens die stilaan zijn dichtgegroeid, maar ze doen zich onver- minderd voelen. Honderd jaar na het uitbre- ken van die onmetelijke slachtpartij maken wij ons op om die gruwel, die liefst vier volle jaren heeft geduurd, te herdenken. Overle- venden zijn er ondertussen niet meer. We reconstrueren dus zoveel mogelijk op basis van opgetekende getuigenissen, overgele- verde verhalen, historische documenten en beeldmateriaal. En zo hebt gij een tiendelige reeks gemaakt, die het fictieve verhaal van de Gentse familie Boesman vertelt. De focus ligt op de vijf familieleden die gedurende vier jaar elk hun eigen oorlog meemaken en die proberen te overleven. Er werden reeds drie afleveringen uitgezonden, die op een kleine uitzondering na met veel appreciatie zijn onthaald. Niet alleen hebt gij gezorgd voor indrukwekkende sfeerbeelden die de tijd van toen oproepen, gij hebt met veel oog voor details alles in beeld gebracht. Gij en een keur van Vlaamse acteurs hebben voor een evocatie gezorgd die er mag zijn. De huidige generaties krijgen een waarheids- getrouw en aangrijpend beeld over de tijd van hun ouders, grootouders en overgroot- ouders, en over hun doen en laten.
Gelukkig blijkt uit uw regie dat gij niet alleen de oorlog tussen de ‘Belgen’ (en hun geallieerden) en de Duitsers in beeld wou
brengen, maar dat gij ook goed hebt begre- pen dat er in bezet België én aan het front een ‘Vlaamse zaak’ was. Van de vernede- ring van de Vlaamse soldaat tot het acti- visme, van het Belgische patriottisme en de maatschappelijke verhoudingen tussen de drie traditionele partijen en levensbeschou- wingen, van samenwerking met de Duitse bezettingsmacht tot de roep naar Vlaamse onafhankelijkheid en de oprichting van een Vlaamse Gentse universiteit, het is u alle- maal niet ontgaan, want het zit ingebakken in uw tv-reeks. De neobelgicist Marc Reyne- beau, nochtans historicus, gruwde er al na de eerste aflevering van. Laten we zeggen dat dat een goed signaal is... Dat er dingen gezegd en getoond worden die historisch juist zijn, maar die de belgicistische histo- rici en ‘hineininterpreteerders’ liever zou- den verdringen, banaliseren en belache- lijk maken, is in dit politiek-correcte land, waar de roep naar een zelfstandig Vlaan- deren opnieuw springlevend is, moedig te noemen. We wachten het verdere verloop van de reeks af om te zien of gij in dat opzet goed geslaagd bent.
Wij lazen dat er rond uw reeks allerhande initiatieven worden gelanceerd, gaande van het uitgeven van een boek, toeristische uit- stappen, groepsarrangementen en fiets- tochten. Niet alleen leren de geïnteres- seerden iets over hoe uw reeks tot stand is gekomen, ze krijgen er ook nog een brok geschiedenis bij. Mooi is dat.
Wij hopen dan ook dat de volgende zeven afleveringen ons in dezelfde mate zullen blijven verrassen. Gij zijt alvast uitstekend uit de startblokken geschoten. Laat Reyne- beau maar zeuren en kneuten.
Briefje aan Jan Matthys
Splits zelf de sociale zekerheid!
Word lid van het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be
Splits zelf de sociale zekerheid!
Word lid van het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be
Word lid van het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Toen de N-VA onlangs haar blauwdruk voor een Belgisch confederalisme ontvouwde, hebben we dat werkstuk hier toegejuicht met een welgemeend “proficiat”. Het kwam op tijd, want enige lieden die “volks” wilden zijn, kregen hier en daar aan de tapkasten van Vlaanderen de lachers op hun kant door naar het voorbeeld van Tobback smalend te doen alsof niemand er iets van begreep: “confederalisme? wadisda?”.
Waarom doet de N-VA aan politiek?
Die spotters zwijgen nu, want als ze als stu- dent in de rechten zo weinig opgelet heb- ben in de cursus grondwettelijk recht dat ze niet begrijpen wat met confederalisme wordt bedoeld, dan weten ze het nu, dank zij de inspanningen van de N-VA om het hun duide- lijk te maken.
Mooi dus, maar wat er sindsdien is op gevolgd, is het veel minder. Als we het goed begrijpen, lijkt voor de woordvoerders van N-VA de zaak beklonken: ze hebben gezegd wat ze met confederalisme bedoelen, en kun- nen nu overgaan tot de orde van de dag, en dat is iets helemaal anders. Dat is: na de ver- kiezingen van 25 mei, in België deelnemen in een sociaal-economische “herstelregering”.
Vlaams minister Philippe Muyters van de N-VA formuleert het kort en krachtig (in De Morgen, 2 januari): “We zijn bereid om fede- raal een coalition of the willing te smeden om een economisch herstelbeleid te voeren”. De nieuwe economische woordvoerder van de N-VA, Johan van Overtveldt, zegt (in De Stan- daard, 7 december 2013): “Het economisch herstel is nu de prioriteit. Daarover moeten we na de verkiezingen het eerst praten.” En Jan Callebaut, die de hele wereld graag van advies dient, in Knack (15 januari): “De N-VA is duidelijk een bocht aan het nemen,” en hij citeert met instemming Siegfried Bracke, die gezegd heeft dat zijn partij “ook zonder een akkoord over confederalisme een sociaal- economische regering wil vormen”. Callebaut voegt er voor alle duidelijkheid aan toe dat hij denkt dat dit “overeenkomt met wat Bart de Wever denkt en wil”, want de N-VA-voorzitter
“is sinds 2007 enorm gerijpt als politicus. Hij begrijpt dat macht uitoefenen belangrijker is dan gelijk te hebben”.
Geen confederalisme meer?
Allemaal goed en wel, maar hoe zit dat dan met het confederalisme? Bart Somers , VLD-
burgemeester van Mechelen, heeft niet hele- maal ongelijk als hij, even verwonderd als zove- len, opmerkt (in De Tijd , 11 januari): “Dan gaan we het meemaken dat een partij die het land wil splitsen, een sociaal-economisch her- stelbeleid gaat voeren waarmee ze bewijst dat de Belgische federatie wel degelijk werkt”.
Of, op zijn naar gewoonte wat onbeschofte manier, Guy Verhofstadt (ook VLD), die in Het Laatste Nieuws (11 januari) de simpele vraag stelt: “Gaat het confederalisme dan even de frigo in?”, dus: zal De Wever doen wat Verhof- stadt in 1999 deed, toen hij om toch maar aan de macht te komen, zijn hele Vlaamse eisen- bundel met het grof vuil meegaf en capitu- leerde voor de Walen nog voordat er bespre- kingen plaatsvonden? Voor Luc van der Kelen is de koerswijziging van de N-VA reden tot bit- tere spot. In Het Laatste Nieuws (6 januari) schrijft hij: “Zo dringend is het einde van Bel- gië nu ook weer niet, om niet een jaar of vijf te kunnen wachten”...
Dat is dus het vooruitzicht dat de N-VA haar kiezers biedt: vijf jaar wachten. En dit was geen evidentie. Het had ook anders gekund. Herin- ner u dat de zeer competente en bovendien zeer vlaamsgezinde, confederalistische grond- wetspecialist wijlen Robert Senelle de N-VA en al wie het aanbelangt, een adequaat middel aan de hand deed om het confederalisme op de Belgische agenda te zetten: laat het Vlaams parlement de zaak in handen nemen en een resolutie stemmen waarin Vlaanderen zich- zelf tot deelstaat van de Belgische confede- ratie uitroept.
Daarna moeten de besprekingen over het onderwerp wel een aanvang nemen. Maar wat zien we gebeuren? Volgens De Tijd (12 decem- ber 2013) acht voorzitter De Wever “het fede- rale niveau het belangrijkste”, het niveau dus waar de N-VA op dit moment gegarandeerd geen partijen bereid vindt – geen Franstalige, maar ook geen Vlaamse – om het gesprek aan
te gaan over confederalisme. Dus, àls het con- federalisme nog steeds de belangrijkste doel- stelling, ja de bestaansreden van de N-VA is, dan klopt hier iets niet.
Op dit punt van de redenering gekomen, wordt het allemaal een beetje delicaat, ik weet het en druk mij zo genuanceerd mogelijk uit.
Maar men wil toch niet in dezelfde situatie terechtkomen als wijlen de Volksunie, die ten onder is gegaan aan een bereidheid tot com- promis (het Egmontpact van 1977) die niet gedeeld werd door een groot gedeelte van de eigen mensen? Het gevolg was de uiterst zware verkiezingsnederlaag van 1978 (de grootste nederlaag die een Vlaamse partij geleden had sinds het einde van de oorlog), en de geleide- lijke aftakeling van een partij die de onvoor- zichtigheid had begaan om haar bestaans- reden te verloochenen. Althans dat was de perceptie.
Een Egmontpact bis?
Met deze herinnering in het achterhoofd lees ik een aantal verontrustende uitspraken, zoals deze van Johan Van Overtveldt, in De Standaard (7 december): “Ik heb nu zin om iets te realiseren, en ik ben bereid om daarvoor compromissen te sluiten”. En van de Belgische CD&V- minister Koen Geens, die (in De Mor- gen, 16 november 2013) zegt De Wever goed te kennen (hij heeft als kabinetschef van Kris Peeters van 2007 tot 2009 “regelmatig met hem samengewerkt”) en ondervonden heeft dat De Wever “iemand is die zeker bereid is tot compromissen”. Dan slaat mij de schrik om het hart, en ik denk: hebben ze nog altijd niets geleerd?
Waart de geest van Schiltz in de lokalen waar de N-VA haar beleid maakt, nog steeds ergens rond? Want hoe vaak hebben we Schiltz niet horen zeggen, dat hij “iets wilde realise- ren”, zoals nu Van Overtveldt doet ,- en we heb- ben gezien wat Schiltz “gerealiseerd” heeft:
een capitulatie kan men ook een realisering noemen. Begint het weer? En dan denk ik aan al die brave zielen van Vlaanderen, die, is het niet in 2014 dan misschien een paar jaar later, de ontgoocheling van hun leven tege-
moet gaan als de N-VA “iets wil realiseren” zon- der daartoe de macht te bezitten (en zonder zelfs maar die macht te hebben nagestreefd, – namelijk in Vlaanderen) en dan uitpakt met
…. Egmont-pakt bis?
Een gewaarschuwd man is er misschien twee waard. Vergeet nooit: een partij mag compromissen sluiten, maar slechts over details, over zaken die de doorsnee-kiezer als onbelangrijk beschouwt, maar nooit als haar bestaansreden erdoor in het gedrang komt.
Socialisten gaan ten onder als ze ophouden socialisten te zijn. Ze mogen zelfs geen afschaf- fing van de koppeling van de lonen aan de index aanvaarden want dat is een socialistisch symbooldossier geworden. Hetzelfde geldt voor de grote massa van vlaamsgezinden in Vlaanderen. Die strijden voor een rechtvaar- dige zaak. Dat is hun vaste overtuiging, en die vormt de reden voor hun inzet. Die mensen werden destijds door de Volksunie van Schiltz tot in de ziel gekwetst, en waren weg. Nog deze historische ervaring: niets wordt politici meer kwalijk genomen dan beloften te doen, ver- wachtingen te wekken, die niet vervuld wor- den. Partijen die vol vaagheid zitten, en waar- van de woorden niet ernstig worden genomen, geraken daar soms mee weg, – niét een par- tij die het moet hebben van de vlaamsgezinde opinie. Dat is bewezen.
Beslissende koerswijziging?
En dus, als Liesbeth Homans in De Stan- daard (4 januari) heel duidelijk zegt dat con- federalisme “geen breekpunt is om de gesprek- ken over de vorming van een federale regering te starten”, dan hoop ik dat het slechts gaat om een voorbijgaande opvlieger, en dat Bart Sturtewagen ongelijk heeft als hij in De Stan- daard (20 december 2013) de houding van de N-VA na de recente koerswijziging als volgt omschrijft: “De essentie is de communautaire impasse als centraal campagnethema te elimi- neren”. Aan N-VA’ers die het daarmee eens zijn, dient de vraag te worden gesteld: waarvoor zit- ten jullie in de politiek? Waarom hebben jul- lie een partij opgericht? MARK GRAMMENS
DEDECKER, NIET TE KRAKEN
Jean-Marie Dedecker heeft nog nooit opgegeven, “en zal dat nu ook niet doen”, zei de strijdvaardige LDD’er zaterdag- avond op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij. Hij zal in West-Vlaanderen de lijst
trekken, en zet Ulla Werbrouck op plaats twee. Zijn slogan wordt dan ook ‘Dedec- ker, niet te kraken’.
Volgens het nieuwste scenario dat hij voor zijn overleving uitwerkte, zou hij al zijn topspelers terugtrekken in West- Vlaanderen om daar alvast de kiesdrem- pel te halen. “Ook in de Eerste Wereldoor- log trokken de troepen zich achter de IJzer terug en dat bleek wel een goede zet”, zei hij, zonder evenwel alle details van zijn strategie prijs te geven.
Dat ook Lode Vereeck, toch de ster- speler van de partij in het Vlaams Parlement, in dat West-Vlaamse scenario zou passen, is nogal surrealis- tisch, schrijft De Tijd. Deze week zou de beslissing vallen. Dedecker wou nog kwijt dat confederalisme en mobiliteit zijn twee speerpunten worden “tegen de federale belastingregering en tegen de Vlaamse fileregering”. Hiermee blijft hij de derde V-partij. Volgens een eigen peiling bij 2.000 West-Vlamingen zou LDD er 6,1 procent van de stemmen halen.
Anders, maar hetzelfde
Staatssecretaris Maggie de Block heeft de perceptie weten te wekken dat ze ‘een harde’
is, die van aanpakken weet, en eindelijk orde en regels in het immigratie- en asielbeleid heeft gekregen. Het is nog veel te vroeg om de eindbalans te maken – ze heeft trouwens al aangekondigd dit departement nooit meer te willen leiden –, maar haar imago van harde tante klopt niet helemaal. Zo zijn er die 150 Afghanen, die al verschillende asielpogingen hebben ondernomen en waarvan het asielver- zoek steeds, correct, werd afgewezen. In een normale staat zouden die asielzoekers dan naar hun land worden teruggestuurd, maar niet zo in België. Hier ondernemen die asiel- zoekers actie, bezetten ze kruispunten, palmen ze gebouwen in en gaan ze protesteren aan het kabinet van De Block, daarbij gesteund door allerlei gewiekste advocaten en naïeve wereldverbeteraars. Peter Logghe (Vlaams Belang) wou van Maggie weten wat er tus- sen haar en die groep afgewezen asielzoe- kers werd besproken op de vergadering van 23 december, en of het klopt dat sommigen werd aangeraden een nieuw, individueel dos- sier in te dienen. De staatssecretaris beklem- toonde dat ze er niet aan dacht de groep te regulariseren, maar, dat ze inderdaad aan elke asielzoeker de raad had gegeven een nieuw asieldossier in te dienen. En dat ze zich niet kan moeien in de werkzaamheden van de DVZ, in wie ze alle vertrouwen heeft. Het com- missariaat-generaal zou binnen een termijn van acht dagen een beslissing nemen. Peter Logghe wist de staatssecretaris tot slot te ont- futselen dat inderdaad àlle 150 leden van die groep Afghanen een nieuwe asielaanvraag hebben ingediend. “Dit is géén regularisatie, mevrouw de staatssecretaris, maar het resul- taat is krak hetzelfde”, aldus Logghe. Omdat ze een collectieve regularisatie aan rechts Vlaanderen niet verkocht krijgt, zoekt Maggie dan maar de sluipweg van individuele regu- larisaties.
Vrouwen in den troep
In de Kamercommissie Landsverdediging vond een hoorzitting plaats over het genderbe- leid in het leger. Zeg maar: alles wat te maken heeft met vrouwen in het leger. Karolien Gro- semans van N-VA had een goed onderbouwd voorstel van resolutie ingediend, dat inhou- delijk door zowat iedereen wordt onderschre- ven. Of men het zal stemmen, is een andere (politieke) zaak. Volgde niettemin een boei- end betoog, van een mannelijke generaal, een vrouwelijke generaal en een vrouwelijke kolonel. De luisteraars waren schaars in aan- tal, want slechts vier parlementsleden waren op het appel: twee mannen (CD&V en PS) en twee vrouwen (VB en N-VA). Al de rest was elders aan het zwoegen voor een beter vader- land. Ook de vakbonden werden gehoord.
Zoals we van hen gewoon zijn, waren de vier vakbonden vertegenwoordigd door mannen.
Het moet van de tijd van Mia de Vits geleden zijn dat er in een vakbond nog eens een vrouw het woord voerde. De geloofwaardigheid van
Roddels uit de Wetstraat
Dossier
29 januari 2014
4
de vakbonden over dit onderwerp was dan ook niet erg groot. Trouwens, als je de onbe- houwen stijl van Dirk Deboodt van het ACOD bekijkt, is het duidelijk dat de weg voor vrou- wen in de vakbond nog heel lang zal zijn.
Vlaams-Brabantse lijsten
Kuifje Ben Weyts, de soms wat hectische praatbarakker van N-VA, wiens stem al eens durft overslaan als hij wat hevig opgaat in zijn tussenkomsten, kwam in de nasleep van het kartel met de tsjeven in de Kamer terecht als opvolger van… Herman van Rompuy. Voordien was hij kabinetschef van Bourgeois geweest en fractiesecretaris in de Kamer. De verkiezin- gen in mei zullen Weyts evenwel doen verhui- zen naar het Vlaams Parlement, want hij zal in Vlaams-Brabant de lijst trekken. Met hem verliest de Kamer een dynamisch en kleurrijk man, want hij schuwde het - soms wat the- atrale - spektakel nooit. De Kamerlijst voor Vlaams-Brabant zal getrokken worden door
‘copy-paste Theo’. Theo Francken heeft tal van VB-(wets)voorstellen afgepend en als basis laten dienen voor zijn parlementaire initia- tieven. Je zou kunnen zeggen dat hij naam en faam verworven heeft dankzij ‘de voorbe- reidende werkzaamheden’ van het Vlaams Belang. Maar het moet gezegd dat hij ‘zijn’
thema’s altijd goed en luidruchtig genoeg ver- dedigd heeft.
Eentalige diplomaten
Er komt een nieuw statuut voor de fede- rale diplomatie, waarbij minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) klaarblijkelijk de taalvereisten wil wegsnoeien, want het koninklijk besluit dat één en ander moet regelen, rept er met geen woord over.
De kennis van de tweede landstaal is aldus geen onderdeel meer van het diplomatiek examen. N-VA-Kamerlid Peter Luykx vindt dit onaanvaardbaar, want niet alleen holt de minister het diplomatieke ambt uit, hij gaat op die manier ervan uit dat zijn personeel intellectueel niet in staat is de twee landsta- len te beheersen. Voorts vindt Luykx dat diplo- maten een grote verantwoordelijkheid dra- gen, want zij staan in voor de internationale contacten en de veiligheid van landgenoten in het buitenland. Tweetaligheid is daarbij een absoluut minimum. In 2009 legde SELOR nog een apart examen voor Franstaligen in, om het taalevenwicht in het korps te bewa- ren. Om die hindernis te ontlopen, schrapt Reynders de kennis van de tweede landstaal uit het diplomatiek examen. Lees: de Fransta- ligen kennen te weinig Nederlands, dus moet de kennis van de tweede landstaal maar afgeschaft worden. Luykx vindt het vreemd dat staatssecretaris van Ambtenarenzaken Hendrik Bogaert (CD&V) tenminste een zekere tweetaligheid voor topambtenaren nastreeft, terwijl dat voor diplomaten plots niet meer hoeft. Reynders acht de intellectuele capaci- teiten van zijn mensen blijkbaar minder hoog dan Bogaert dat doet met zijn personeel.
België wordt steeds meer een land met twee snelheden. De Franstaligen werken het zelf in de hand.
Fonteyne en Florquin
Wie kent hem nog? In mijn dorp stond in de bibliotheek een fraai uitgegeven dik boek over zijn leven; een model van een biografie, waarin hij met alle grote maar ook kleine kant- jes geportretteerd wordt. Drie weken geleden verkocht de bib het voor een halve euro, dus staat het nu bij mij. De meeste oudere lezers herinneren zich Ast waarschijnlijk van zijn vele regiewerk in de katholieke scholen, maar als kind van het rijksonderwijs is hij mij vooral bekend als tv-regisseur en interviewer in de legendarische uitzendingen “Ten Huize van”
van de Leuvense lector Joos Florquin.
Bij de dienst Drama werd later wat min- achtend gedaan over Fonteyne, omdat hij als toneelman aanvankelijk geen idee had van de mogelijkheden van een camera. Andere bron- nen zeiden me ooit dat hij vlug en goed leerde en dat hij het niet verdiende om na 1962 geen opdracht meer te krijgen. Ook met Florquin liep zijn verhouding spaak. Die eiste dat Fon- teyne als een papegaai de op voorhand uitge- schreven vraagjes herhaalde en niet inhaakte op een verrassende voorzet van de geïnter- viewde.
Florquin zorgde ervoor dat zijn oud-stu- denten Fons Fraeters en Annie van Avermaat Fonteyne opzijzetten. Ergens verwonderde dat niet. Valeer van Kerkhove (producer Drama en bekend schrijver) maakte openlijk brandhout van Florquin toen die vrij jong overleed. En uit mijn jaren bij de boekhouding van de omroep herinner ik mij vooral dat Florquin zelfs de hond factureerde die af en toe in “Hier spreekt men Nederlands” figureerde.
Autoritair en inspirerend
Ast Fonteyne (°1906) is de zoon van een rijkswachtadjudant die niet gelukkig is met het artistieke zweven van zijn vierde en jongste kind. Van zijn vader erft Ast echter ook eigen- zinnigheid, betweterigheid, het plezier om bevelen te geven, hardheid en een hekel aan improvisatie. Gevolg: keiharde conflicten. Van zijn moeder krijgt Ast zijn gevoel voor esthetica en schoonheid mee. De adolescent weet niet goed wat hij met zijn leven moet aanvangen.
Na zijn humaniora stapt hij naar de Sociale Hogeschool in Leuven. Feitelijk zegt die studie hem niets, maar hij ontmoet er nuttige ken- nissen, zoals de latere minister P.W. Segers en ACV-voorzitter Gust Cool. Tijdens zijn leger- dienst wordt hij een overtuigde Vlaamsge- zinde. Op zijn 23ste moet hij aan echt werk denken, maar hij weet nog altijd niet wat. Hij kan artistiek van alles wat, zonder echt uitzon- derlijk te zijn.
Hij wil een tijd schilder worden maar de echte vonk is er niet, al helpt dat talent hem later bij zijn vele werk als regisseur, kostuum- ontwerper en decorbouwer bij massaspelen.
Zijn mooie stem, zijn correcte soms geaffec- teerde uitspraak, en zijn gebeeldhouwde kop, stuwen hem naar het toneel. In 1930 ontmoet hij Jan Boon, hoofdredacteur van De Standaard en tezelfdertijd directeur van het katholieke
“Vlaamsche Volkstooneel”. Hij wordt één van de belangrijkste acteurs. Ast flirt een tijd met het saloncommunisme en hij maakt gere- geld ruzie met iedereen, en in het bijzonder met Renaat Grassin (’t Ketje). Hij trouwt met de dochter van een Turnhoutse juwelier die een “losbol” in de familie niet ziet zitten. Ast begrijpt dat er brood op de plank moet komen en hij heroriënteert zijn leven. Hij contacteert katholieke scholen en biedt zich aan als leraar Voordracht en Dictie; vakken die niet in het curriculum staan maar waar toch in veel scho- len belangstelling voor is. Hij combineert dat lesgeven met losse opdrachten als regisseur en met optredens als voordrachtkunstenaar.
Zijn gevoel voor orde, discipline en tucht helpt hem veertig jaar lang door een - in onze ogen - waanzinnige agenda. Met het openbaar ver- voer (en later met de auto) vervult hij iedere dag meestal drie opdrachten: van Roeselare tot Tienen, en alle gehuchten daartussen. In totaal geeft hij les in vijfentwintig middelbare en normaalscholen; in sommige instellingen zelfs tientallen jaren. Hij is dertig jaar docent aan het muziekconservatorium van Gent.
Fonteyne regisseert 250 maal massaspelen,
tv-producties en vooral schooltoneel - in veel katholieke scholen het hoogtepunt van het jaar. Feitelijk werkt hij liever met leerlingen - en eist hij dat de school alle mogelijke facilitei- ten verleent - dan met beroepsacteurs, want die jonge mensen kan hij kneden zoals hij wil terwijl beroepsacteurs dikwijls een hekel heb- ben aan zijn autoritaire manieren, aan zijn dwingelandij die hen tot kleine “Fonteyntjes”
wil herleiden. Maar hij slaagt erin duizenden leerlingen te interesseren voor correct Neder- lands, voor esthetica, voor cultuur, voor de schoonheid van zowel het Oudgriekse toneel als de middeleeuwse abele spelen, voor de recente stukken van Priestley en De Hartog.
Berucht is het stokje van Fonteyne. Hij stopt het in de mond van zijn studenten en dwingt hen op die manier duidelijk te articuleren.
Fonteyne kent Vlaanderen zoals weinig ande- ren. Hij merkt dagelijks de lompheid, krui- perigheid, ongemanierdheid en het gebrek aan interesse voor cultuur op. (“De Vlaming is niet beheerst genoeg om door wellevend- heid, fijne omgangsvormen en een gediscipli- neerde beschaafde taal een meerderwaardig- heidscomplex te hebben. Het Vlaamse volk kan in zijn geheel nog niet tot de cultuurvolkeren gerekend worden”, schrijft pater Verschueren in 1958 in zijn bekende woordenboek.)
Geen wonder dat Fonteyne (geheim) lid wordt van het Verdinaso van Joris van Severen, omdat het zoveel aandacht besteedt aan een keurig uiterlijk, aan discipline en aan “volks- verheffing” (waar nu zo lacherig over gedaan wordt) via een elite. En het autoritaire van Van Severen sluit erg nauw aan bij Fontey- nes persoonlijkheid. In 1940 komt hij uit de kast en wordt verrassend jeugdleider. Maar hij is een vreemde eend in de bijt, niet antise- mitisch en zelfs geen separatist. “Alte Kämp- fer” als François en Poppe werken Fonteyne zo vlug mogelijk uit het Verdinaso. Wel wordt hij een zeer gewaardeerd medewerker van de collaboratiezender Brussel, zoals mijn pro- grammagegevens bewijzen. In 1944 komt natuurlijk de rekening. Hij wordt een tijdje geschorst in Gent, en hij mag niet meewerken aan de heropgerichte radiozender NIR, maar in de zondvloed van de repressie worden zijn dagelijkse zonden vlug vergeven. Jan Boon - dan administrateur-generaal van het NIR en auteur van “De Vlaamse gentleman” wat bijna de vlag van Fonteyne is - haalt hem weer in huis. In 1946 krijgt hij zijn bewijs van burger- trouw. Fonteyne blijft als een paard werken, tot hij in 1971 met pensioen gaat.
Ontreddering
De laatste twintig jaren van zijn leven wor- den overschaduwd door allerlei problemen.
Hij is soms erg gierig, omdat hij lange tijd aan alle mogelijke CVP-touwtjes moet trek- ken om een menswaardig pensioen te krijgen, want de meeste betalingen in scholen gebeur- den “handje contantje”, dus in het zwart. Hij verzorgt geduldig zijn zieke vrouw, die zware psychische problemen heeft. Vier jaar na haar overlijden krijgt hij een nog grotere klap. Zijn enige zoon, Gert, is presentator van sportpro- gramma’s bij de televisie en fan van “Wein, Weib und Gesang”.
Hij wordt buitengezet bij de televisie en verbannen naar een gewestelijke zender. Gert sterft aan een hersenbloeding, nauwelijks 47 jaar. Een ontredderde Ast Fonteyne, die eer- der een gewoontekatholiek was, verdiept zich meer en meer in zijn geloof en het hierna- maals. In 1988 wordt dementie bij hem vast- gesteld. Goede vrienden doen er alles aan hem nog een menswaardig leven te laten leiden. Hij sterft in 1991.
“Een kwestie van stijl” is de volmaakte ondertitel van zijn biografie. Ast heeft niet helemaal de verloedering meegemaakt van de omroep, die correct Nederlands afschaft en vervangt door het schurftgeluid van Banale Vlamingen als Tom Waes (zeg maar Dwaes). Hij heeft niet moeten meemaken dat zowel Het Laatste Nieuws als De Standaard dezelfde vul- gaire en sensationele prietpraat schrijven. Zijn erfenis leeft verder in de leerlingen en de stu- denten die dankzij hem hun leven verrijkt heb- ben. Maar voor hoelang nog?
Jan neckers
Ast Fonteyne
Josée Vercammen is 89 jaar, alert van geest en mijn beste bron voor verhalen uit het verleden zoals ze echt gebeurd zijn en niet zoals ze later vervormd zijn door histo- rici zonder inlevingsvermogen. Ze is één van de laatste nog levende studenten van de jonge Ast Fonteyne, die ze leerde kennen in het regentaat in Onze-Lieve-Vrouw-Waver.
Sommige leerlingen dweepten met hem. Anderen vonden hem onuitstaanbaar. Josée is een “gelovige” die nog altijd met bewondering over hem spreekt. Veelzeggend detail:
Ast Fonteyne zei onmiddellijk dat hij getrouwd was en een zoontje had, zodat eventu- ele dweperige jongedames zich geen illusies zouden maken.
Actueel 29 januari 2014 5
Echo’s uit de Koepelzaal
De Lijn blijft duur
De OESO formuleerde scherpe kritiek op het mobiliteits- en prijszettingsbeleid van De Lijn. De Lijn wil af van het gratis vervoer, maar vraagt tegelijk ook meer geld.
Topman Roger Kesteloot wil meer en gro- tere bussen en trams in de steden en de ver- stedelijkte gebieden, dus minder voor de dorpen en het platteland. In het oeverloze actualiteitsdebat in het Vlaams Parlement - waarover de kranten nauwelijks berichtten - had zowat iedereen een mening over dit thema. N-VA en CD&V - in deze gesteund door Open Vld - lijken het erover eens dat gratis ver- voer voor 65-plussers niet meer vol te houden is en dat je met openbaar vervoer niet elke uit- hoek in het platteland kunt bereiken.
“Over ons lijk!”, counterde de sp.a elk voor- stel dat het gratis vervoer van Steve Stevaert zou beëindigen. “Basismobiliteit” is veran- kerd in het regeerakkoord en daar wordt niet aan geraakt, liet vicepremier Ingrid Lieten (sp.a) weten. De kostendekkingsgraad bij De Lijn blijft dus nog even amper 15 procent.
Die basismobiliteit kost Vlaanderen 121,5 mil- joen euro.
Ook dat verandert voorlopig niet. De Vlaamse regering staat stil, dat blijkt ook uit dit dossier. Vlaams minister van Mobiliteit Hilde
“Open grenzen zijn een redelijk geschift idee”, mag de links-liberale auteur Paul Collier hier en daar komen uitleggen. Termont, De Block, Homans en anderen, die met beide voeten in de werkelijkheid staan, voelen aan dat de multiculturele fabel is uitverteld.
Het is hoopgevend dat in kringen van altruïstische (goed)gelovigen - Claerhout blijft daar vooralsnog toe behoren - de ogen stilaan opengaan. Een eerste stap. Zijn standpunt dat
“christenen blijven geloven dat het samenle- ven van diverse culturen een verrijking kan zijn” en dat “tegenstellingen kunnen worden overwonnen” is aimabel, maar tegelijk naïef, als daar niet de hamvraag in het immigratie- debat aan gekoppeld wordt: hoelang nog en hoeveel?
Minder nieuwe Belgen?
Elk debat begint met informatie, maar mak- kelijk is die niet te vinden. Immigratie wist immers zichzelf grotendeels uit in naturalisatie.
De extreemlinkse socioloog Jan Hertogen noemt dat “Belgwordingen”. Tegen de stroom in – voor hem mag de hele wereld naar dit land komen, hij schept er een merkwaardig genoe- gen in – probeert hij het aantal “nieuwe Bel- gen” zo nauwkeurig mogelijk te tellen.
Dat aantal “nieuwe Belgen” is fors gedaald, meldde de VRT onlangs. Pertinent onjuist, beweert Hertogen. Jawel, er zijn minder natu- ralisatieaanvragen (508 in 2013), maar die pro- cedure is zo goed als afgeschaft, en er zijn nog 30.000 wachtenden in de oude naturalisatie- procedure.
Dat er minder vreemdelingen Belg worden, komt omdat ze daarvoor sinds 1 janu- ari 2013 niet langer drie, maar voortaan vijf jaar moeten wachten. Vanaf 2015 – netjes over de verkiezingen getild – zullen de tabellen andere cijfers tonen. De vermeende daling van vorig jaar is bovendien alleen een daling als je ver- gelijkt met het piekjaar 2012.
En dan is er het gegeven van de asielaanvra- gers. Dat aantal “aanvragen” is met een kwart gedaald, van 21.463 naar 15.740. Dat klopt.
Maar het aantal “erkenningen” bereikte een nooit geziene piek (4.937), een topcijfer in Europa. “Het terugkeerbeleid is een misluk- king”, signaleerde Bart Sturtewagen in De Standaard.
“Slechts 4,5 procent van de uitgeprocedeer- den verlaat vrijwillig het grondgebied. Ruim 87 procent verdwijnt in de illegaliteit.” Schone schijn dus.
Samengevat in cijfers: volgens Hertogen
kwamen er in 2013 welgeteld 33.969 nieuwe Belgen bij. So what? 34.000 nieuwe Belgen, dat kunnen we toch aan? Even nadenken, mis- schien. Dat cijfer betekent concreet dat - bij bil- lijke spreiding - elk jaar een dorp immigranten per provincie economisch, sociaal en derhalve ook fiscaal moet worden opgevangen. En voeg je die 33.969 bij de 1,6 miljoen “nieuwe Bel- gen en hun nageslacht” van de vorige jaren, dan weet je hoe luid de wekker tikt.
Dat getik verontrust de jongste tijd niet alleen meer de rechts-radicalen van Vlaams Belang. Ook de N-VA zet weer wat scherper in op dat thema (zie kaderstuk). Maar ook in progressieve kringen gaan almaar meer stem- men op om het probleem onder ogen te zien.
Geschift
Eén van hen is de Oxford-econoom Paul Collier, die zopas het boek Migratie zonder taboes publiceerde. Hij signaleert een dub- bel probleem. Niet alle immigratie is slecht,
zoals die van studenten die hier tijdelijk een vak komen leren. Maar een massale en onge- controleerde immigratie verarmt de landen van herkomst en werkt ontwrichtend in de landen van aankomst.
De sociale kost van immigratie is onaan- vaardbaar hoog. Paul Scheffer waarschuwt in zijn boek Het land van aankomst dat de Euro- peanen hun genereuze socialezekerheidsstel- sels (niet alleen voor de eigen familie, maar ook voor anderen zorgen) onder druk zetten.
Een kwart van de kinderen die vandaag in Groot-Brittannië geboren worden, heeft een moeder van buitenlandse origine. In Amster- dam is nog slechts 49 procent van de hele stadsbevolking en amper een derde van de jongeren van Nederlandse afkomst. Brussel is die schreef al gepasseerd. Antwerpen en Luik volgen binnenkort. Bijna negentig procent van de leefloners bij het Antwerpse OCMW is van allochtone origine.
Alternatief?
Voor welk alternatief pleit Collier dan wel?
We kunnen geen migranten terugsturen die hier een leven hebben opgebouwd, maar op een bepaald moment moet het ophouden. Het recht op gezinshereniging opheffen, oorlogs-
vluchtelingen terugsturen wanneer de situatie in hun thuisland weer veilig is, massale ontwik- kelingshulp aan de allerarmste landen, stren- gere grenscontroles, zijn maar enkele van de mogelijke opties. Wie hier al is, moeten we sneller absorberen in de mainstream, door hen taallessen en opleidingen te laten volgen. De nieuwkomers moeten we beter spreiden over het land, zoals in Canada gebeurt.
Een “niet-agressief” nationalisme of patri- ottisme kan volgens Collier best een belang- rijk bindmiddel voor sociale cohesie zijn. Het is alleszins realistischer dan een soort Euro- pese identiteit die Europese instanties probe- ren te creëren.
Signaal
Dat almaar meer Europeanen daar zo over denken, zal in de Europese verkiezingen merk- baar zijn in de resultaten van de anti-immigra- tiepartijen: de Zweedse Democraten, de FPÖ in Oostenrijk, de Lega Nord in Italië, de PVV van Wilders in Nederland, het Front national in Frankrijk, en misschien ook Vlaams Belang in Vlaanderen.
Willen de traditionele partijen, en de progressieven in het bijzonder, hier en elders vermijden dat de slinger van de democratie ter rechterzijde doorslaat, dan houden ze best rekening met de signalen van Collier en ande- ren.
Met melige zelfbeschuldiging in eenzijdige
“dossiers tegen racisme” - De Standaard bakte ter zake wel erg zure deeg - schieten we niet op. En door met een paardenbril te focussen op de noodzaak van positieve discriminatie al evenmin.
De politiek correcte manipulatie van onze taal door het bannen van het woord alloch- toon heeft De Morgen in een jaar tijd al precies honderd keer over het hoofd gezien. En de mensen in alle media dagelijks de welda- dige gevolgen van een multiculturele parings- dans willen aanpraten, is stilaan niet veel meer dan een irriterend achterhoedegevecht.
Neen, we geloven niet dat we weer een muur met prikkeldraad rond de landsgrenzen moeten trekken en iedereen met een andere kleur of accent eruit kunnen gooien, en ja, we kunnen met de nieuwkomers die hier zijn er maar beter samen het beste van maken, maar trop is te veel. Grenzen onbeperkt openhou- den, is een geschift idee. Ook voor de “nieuwe Belgen” van vandaag.
Het multiculturalisme was een naïef idee, zegt ook hoogleraar Maurice Crul (VU Amster- dam), en dat leidt tot de tolerantie van intole- rantie (homohaat, vrouwenhaat). “Progressie- ven fietsen tegen de wind in met een jas die steeds zwaarder wordt van de regen.” We zul- len zien waar in Europa ze op 25 mei van hun fiets vallen… AnjA Pieters
“Open grenzen zijn een redelijk geschift idee”
“Wie moeite heeft met migratie is nog geen racist.” Allee, we gaan erop vooruit, als zelfs het parochieblad via een commentaarstuk van hoofdredacteur Bart Claerhout eindelijk lijkt te suggereren dat we ons met al te veel nieuwkomers behoorlijk in nes- ten aan het werken zijn. Ook ter linkerzijde nemen de signalen toe dat er op een gege- ven moment toch wel stopborden moeten worden geplaatst.
Geert, hoeveel tandjes nog?
Begin deze week stelde de studiedienst van de Vlaamse regering de nieuwe integratiemo- nitor voor, met gedetailleerde migratiecijfers per gemeente, inbegrepen de “tweede gene- ratie”, de personen waarvan vader of moeder niet in België zijn geboren. Geert Bourgeois gaf er toelichting over in De Ochtend. De immigratie heeft Vlaanderen bij de keel, maar we lossen dat wel op met pijnstillers, zo lijkt hij te hopen.
In Vlaanderen zijn er 1.115.000 of nu al 17,5 procent inwoners van vreemde origine. Dat aantal steeg het jongste jaar met 2 procent. In veel middelgrote steden gaat het om een kwart van de inwoners, in de grotere steden om eenderde tot de helft, in “koploper” Genk om 54 procent van de bevolking.
Wie wil weten hoe de zaak verder evolueert, kijkt best even naar de statistiek over de jongste leeftijdscategorieën. In de groep van 0 tot 5 jaar is al eenderde van de kinderen van vreemde herkomst. Superdiversiteit, noemen sommigen dat. Is die zo “super”?
Inzetten…
“Die superdiversiteit zal nog toenemen”, zegt Bourgeois. Voor de werkzame en oerdege- lijke minister lijkt het geen prioriteit om er nu maar eens aan te denken om de kraan wat dicht te draaien. Neen, Vlaanderen zal nog meer “inzetten”, op alle mogelijke fronten. En dat zijn er nogal wat. In de groep nieuwkomers is de armoede 3,8 keer hoger dan bij de autochtone bevolking, de tewerkstellingsgraad bedraagt er maar 44 procent. Eén op de drie kleuters in Gent en 41 procent van de Antwerpse kleuters spreekt geen Nederlands. De migra- tie zorgt ook voor huisvestingsproblemen, en weegt op alle takken van de sociale zekerheid…
De oplossing waar Bourgeois het liefst over spreekt is vooralsnog die van de aanpak van de gevolgen, niet van de oorzaken. Voorop staan de investeringen in “taal, taal, taal”. Begin daar maar aan, met 175 nationaliteiten in de buurt. Vlaanderen moet volgens Bourgeois
“tandjes bijsteken”, ook op lokaal vlak. Allemaal schitterend, maar hiermee is niets verteld over het verstikkende kostenplaatje dat dit voor de ontvangende samenleving impliceert.
En niets over de vicieuze cirkel waarin migratie maar blijft groeien. Dweilen met de kraan open, zo krijg je je huis niet droog.
Het probleem zit niet in de migratie, maar in de omvang ervan. Dit signaleren betekent niet dat Vlaanderen hardvochtig zou (moeten) zijn. Bourgeois maakt een juiste analyse, maar wanneer trekt de N-VA met een beetje meer moed hieruit de juiste conclusie?
Crevits (CD&V) lijkt gedoemd te moeten wach- ten op de verkiezingen om iets te kunnen rea- liseren. Zonder de socialisten dan.
Spoorbazen naar het “VlaPa”
Naar aanleiding van een interpellatie van Vlaams volksvertegenwoordiger Lies Jans (N-VA) over het investeringsplan bij de NMBS besliste de Commissie Mobiliteit van het Vlaams Parlement de top van de spoor- wegen naar het Vlaams Parlement te roepen,
om toelichting te komen geven over de stand van zaken van het vervoers- en investerings- plan van de NMBS. “Spoorwegen vormen de ruggengraat van ons openbaar vervoer en toch hebben we er vanuit Vlaanderen niets over te zeggen.
Dit moet voor ons een volledig Vlaamse bevoegdheid zijn”, herhaalde Lies Jans een oude N-VA-eis. Ook Jans zal geduldig moeten zijn, omdat het in Vlaanderen altijd wachten is op Brussel en de zegen der Franstaligen.
Hopeloos wachten.
Dat geldt ook voor een akkoord over de IJzeren Rijn, dat minister Labille telkens weer voor zich uitschuift. De Vlaamse havens zijn het slachtoffer van dat getreuzel. Wie zei daar weer dat in dit land het zwaartepunt van de macht naar de deelstaten is verlegd?
Werkcheque verdeelt
Monica de Coninck (sp.a) verraste de Kamer én de regering met haar voorstel over de invoering van een werkcheque voor jonge werklozen. De Vlaamse meerderheid rea- geerde erg verdeeld op de “gesubsidieerde”
jobs. Minister-president Kris Peeters liet via Twitter weten “dat er wel eens overleg had mogen zijn met de regio’s”, maar minister Ingrid Lieten (sp.a) tikte even vlotjes een tweet over “een goed voorstel van mijn partij”, en minister Muyters (N-VA) zei dat Monica de Coninck beter op haar eigen federaal terrein aan politiek doet. “Wat is nu het standpunt van uw regering?”, vroeg Chris Janssens (Vlaams Belang) in het Vlaams Parlement. Minister- president Peeters (CD&V) herhaalde dat fede- rale initiatieven “in overleg” met Vlaanderen moeten gebeuren, want op 1 juli 2014 wordt Vlaanderen bevoegd voor de doelgroepen.
Zo’n overleg met De Coninck zat eraan te komen, onder meer op het Overlegcomité van 5 februari. Paraplu open, en wachten, zoals op de duiven. En vooral de verdeeldheid toedek- ken. Zo gaat het toch zo vaak in dat Vlaams Parlement.
