Vergeet Mij Niet
Contactblad IVN Oirschot WINTER 2020
* Samen tegen droogte
* Activiteiten en nieuws van de vogelwerkgroep
* Een avontuurlijke avondwandeling
Voorzitter Riky de Veth 0683243265 r.de.veth@rosrobuust.nl
Secretaris secretaris@ivn-oirschot.nl
Penningmeester en ledenadministratie
Loek Kuperus penningmeester@ivn-oirschot.nl
ledenadministratie@ivn-oirschot.nl
Bestuurslid Jack van Nunen j.vannunen01@gmail.com
Bestuurslid Adrie Vermeeren a3vermeeren@kpnplanet.nl
Bestuur IVN Oirschot
Werkgroepen
Werkgroep Contactpersoon Contact
Amfibieën Jack van der Schoot info@viskwekerijdestroom.nl Blauwe Brigade: Jan Pijnenburg j.pijnenburg@upcmail.nl Cursussen: Freek Kemps cursusgroep@gmail.com Fotogroep Freek Kemps f_kemps@hotmail.com Jeugd-IVN: Jack van Nunen jeugdivn@ivn-oirschot.nl Paddenstoelen: Todor IJsselmuiden ijsselmuidentodor@gmail.com Planten: Elly Pouwels ellypouwels@trinedmail.nl Senioren Flex: Lia Adriaans liaadriaans@gmail.com Petra Koning pietertjeswing@icloud.com Scholenwerk: Leo van de Laar scholenwerk@ivn-oirschot Insecten: Lia Adriaans liaadriaans@gmail.com Vogels: Rinus Sterken uilenwerkoirschot@live.nl VergeetMijNiet: Redactie vergeetmijniet@ivn-oirschot.nl
Website: https://www.ivn.nl/afdeling/oirschot Webmaster: webmaster@ivn-oirschot.nl
Rabobank: NL66 RABO 0138 8296 32
t.n.v. penningmeester IVN Oirschot
Kopij voor de LENTE-editie 2021 uiterlijk 1 maart insturen naar:
vergeetmijniet@ivn-oirschot.nl
Een artikel mag max. 650 woorden bevatten.
Foto's s.v.p. als losse bijlage meezenden.
foto's voorkant boven: Paarden bij de Mortelen / Loek Kuperus onder links: Waaiertjes / Lia Adriaans
onder rechts: Beerzedal / Loek Kuperus
2 winter 2020
Vergeet Mij Niet
4 Van de bestuurstafel 5 40 jarig jubileum
Samen tegen droogte 6 Landelijke vogeltrekdag 7 In Memoriam
Gedicht: winterlied 8 Jeugd-IVN activiteit 9 Paddenstoelenfestival
Edelherten 10 Op excursie
Vogelwaarnemingen 11 Van slakken naar...
12 Blad
Weetjes vogelwerkgroep 13 Nieuwe leden
14 Avontuurlijke avondwandeling 15 Info IVN-Oirschot
Inhoud
Colofon
Redactie:
Riky de Veth
Jeann van Dijk-Adriaans Freek Kemps
Redactieadres:
vergeetmijniet@ivn-oirschot.nl
Drukker:
Editoo B.V. te Arnhem www.editoo.nl
rusteloos
rusteloos is het blad
dat knispert onder mijn schoen, rusteloos is mijn ziel
die niet weet wat te doen;
ik onderga dit doelloos en onzeker wezen als een stormwind die mij grijpt;
het doet mij voor erger vrezen,
voor het mes van wanhoop dat zich slijpt….
maar als het licht in tinten overgaat, in het geel, het oker, najaarsrood,
voel ik dat mijn hart nog slaat, en mijn verlangen zich vergroot om me te wortelen in mezelf,
onwrikbaar, ondanks de wind, totdat ik,
gelouterd en bewogen mijn levenszin hervind.
Christianne van de Wal
IVN Oirschot - winter 2020
Van de bestuurstafel
RIKY DE VETH
Ondanks de coronatijd en een uitgekleed jaarprogramma 2020 is er in het bestuur van IVN-Oirschot meer dan ge
noeg te bespreken. We zijn op zoek naar een vaste plek waar we kunnen vergaderen, maar waar we ook onze le
zingen, cursussen en jaarlijkse filmavond kunnen geven.
Verschillende locaties passeren de revue maar er is nog geen locatie die aan onze wensen voldoet. Om het jaar
programma 2021 rond te krijgen moeten er afspraken ge
maakt worden, veel activiteiten die in 2020 niet door konden gaan hebben we zoveel mogelijk doorgeschoven naar 2021. En dat wordt een speciaal jaar voor IVN-Oir
schot, we zijn jarig en bereiken de prachtige leeftijd van 40 jaar. Nog jong, maar ook voldoende ervaring om vol
wassen te zijn en plannen te maken voor de toekomst.
Er komen regelmatig mooie initiatieven op ons pad, zo is Frans van Bokhoven begonnen met het project “camera
vallen”, start Adrie in 2021 met het 1000 soorten project, Jack spant zich in voor scholen- en jeugd IVN en nieuwe cursussen in 2021, Loek en ondergetekende zijn intensief in gesprek met Waterschap de Dommel, onze gids Mar
tien van Beljouw is daar strategisch adviseur en onze ge
sprekspartner, en de gemeente Oirschot om het project “
regentonnen” van start te laten gaan. Stuk voor stuk prachtige initiatieven die veel energie geven en IVN-Oir
schot zichtbaar maakt. Dat wij gezien worden bleek uit de opbrengst van de RABO supportactie. Geld dat wij in ons jubileumjaar in gaan zetten voor de verschillende projec
ten.
De droogte van afgelopen zomer baart ons zorgen, dat heeft ons doen besluiten om als thema voor ons jubile
umjaar “Water” centraal te stellen. En daarbij onze leden actief te betrekken, maar ook de inwoners van de ge
meente Oirschot. Bewustwording in je eigen omgeving van watergebruik en hergebruik van hemelwater helpt in de strijd tegen droogte, alle beetjes helpen. Lees in deze Vergeet Mij Niet de oproep van Loek om je aan te sluiten bij de werkgroep water.
In de vorige Vergeet Mij Niet heb ik aangekondigd dat ik naar Goirle verhuis, dat is inmiddels gebeurd, Bertus en ik wonen met veel plezier in ons huis aan de Sporenring. In de Algemene Leden Vergadering in februari 2021 draag ik het voorzittersstokje over. Weet jij iemand of ben jij het die óf voorzitter wil worden óf actief mee wil doen in het bestuur meld het bij het bestuur.
Als deze Vergeet Mij Niet op de mat valt is het bijna kerstmis, het zal dit jaar anders zijn dan we gewend zijn, in kleine kring en vooral thuis. Wat altijd kan is er lekker op uit gaan, de natuur in, genieten van het mooie winter
seizoen. Ik wens iedereen warme, gezellige feestdagen in goede gezondheid, een goede jaarwisseling en tot ziens in 2021.
Namens het bestuur, Riky de Veth
Voorzitter
4 winter 2020
LOEK KUPERUS
Zoals wij in de herfsteditie al gemeld hebben wordt ge
werkt aan een jubileumprogramma voor 2021, wanneer IVN Oirschot op 1 juli 40 jaar bestaat.
Door de vervelende situatie met corona hebben we helaas nog niet veel koppen met spijkers kunnen slaan, ook al omdat we met een beperkt gezelschap zijn. Helaas is na
tuurlijk ook nog niet duidelijk wat er wel en niet kan in 2021. Zeker de eerste maanden van het jaar zal het moge
lijk nog behelpen zijn met het samenbrengen van groepen mensen.
Een aantal ideeën wil ik hier toch vast uitlichten.
Jubileumweekend: de bedoeling is op 3 en 4 juli een weekend te organiseren met op de zaterdag een symposi
um / markt en op 4 juli speciale wandelingen in de na
tuurgebieden in en rond Oirschot. Voor de zaterdag zijn we in gesprek met IVN Best en Oisterwijk om te kijken of we dit samen, mede in het kader van hun jubilea, kunnen organiseren. Een belangrijk thema wordt ‘water’.
Publiciteit: we zijn in overleg met nieuwsmedia om te kij
ken of we daarin bijv. 2-wekelijks een rubriek kunnen publiceren met daarin verhalen en informatie vanuit de werkgroepen, het bestuur e.d.
Cursusaanbod: de cursuswerkgroep gaat bekijken of naast het normale programma ook wat korte specifieke cursus
sen die voor een breder publiek interessant zijn georgani
seerd kunnen worden.
!000 soorten project: 1000, 2000, !000 soorten identifice
ren in een jaar. Adrie heeft hierover in de herfsteditie van de VMN meer over verteld.
Geocaching activiteit voor jeugd: we zijn bezig te bekijken hoe we dit laagdrempelig kunnen organiseren en hebben nu wat testroutes gemaakt. Het idee is om samen met wat IVN jeugdleden dit verder te organiseren.
Historisch overzicht: de VMN redactie probeert uit de 40 jaar VMN (en voorloper) een mooi overzicht samen te stellen.
Fototentoonstelling: deze door de fotowerkgroep georga
niseerde activiteit staat gepland in oktober.
Tastbare herinnering: Zoals je elders kunt lezen zijn we in gesprek met gemeente Oirschot en waterschap de Dommel om tegen een gereduceerd tarief regentonnen aan te bieden in onze gemeente. Dit alles rond het thema water, dat ook op het symposium aandacht zal krijgen.
Naast dit initiatief willen we vanuit IVN Oirschot burgers ook een handje helpen bij andere waterinitiatieven, zoals
‘tegel eruit, plant erin’.
40-jarig jubileum IVN Oirschot 2021
Tot zover een inkijkje in wat er nu loopt. Mocht je zin hebben te helpen met de organisatie of heb je ideeën die kunnen bijdragen aan het jubileum, schroom dan niet het bestuur hierover aan te klampen of te mailen naar in
fo@ivn-oirschot.nl.
Samen tegen droogte
LOEK KUPERUS
IVN Oirschot is in gesprek met gemeente Oirschot en wa
terschap de Dommel om het onderwerp droogte meer onder de aandacht te brengen van de bewoners van onze gemeente en een passende actie daarvoor te ontwikkelen.
Hierbij wordt gedacht aan het leveren van regentonnen tegen een mooie korting, waarmee men een regenpijp kan loskoppelen van het riool en zorgen dat het regenwater wordt opgevangen in de regenton. Met dat water kan men dan bijv. weer zijn tuin van water voorzien. Dat scheelt drinkwatergebruik, is beter voor de grondwaterstand en vermindert overlopen van het riool en afwateringsbeken.
Om mensen te helpen een regenton aan te sluiten willen we een werkgroepje 'klussers' samenstellen die mensen, die dat niet zelf kunnen, dit karweitje uit handen kunnen nemen. Tevens kunnen we met zo'n groepje de mensen adviseren over het gebruik, bijv. aansluiting aan een druppelsysteem etc. Het is geen moeilijk werk, als je een beetje handig bent kun je al meedoen!
Vind je het leuk om hieraan een steentje bij te dragen (M/
V), meld je dan bij Loek Kuperus (06 1386 1373) of Riky de Veth (06 8324 3265) of via info@ivn-oirschot.nl
Kleine IJsvogelvlinder (foto Karsten Reiniers)
De wekker gaat vroeg af om ons op tijd te kunnen instal
leren met telescopen, verrekijkers, stoelen, paraplus, goed gevulde koelboxen en koffie. Om 07.00 uur beginnen we met het spotten en tellen. Rinus zorgt ervoor dat de tel
lijsten goed worden ingevuld en de andere leden, Henk, Ad(2x), Gerard, Teun, Frans, Frank, Martijn, Marian en Hugo tellen de overtrekkende soorten vogels. Doordat de weersomstandigheden niet gunstig waren, veel regen, vielen de aantallen en soorten tegen.
De onderlinge sfeer was prima, vanwege corona hadden we elkaar in de afgelopen maanden weinig gezien en ge
sproken. Daarom moest er natuurlijk tussen de bedrijven door even bijgebuurt worden. Aan de inwendige mens was ook gedacht. Marian had voor een heerlijk pan soep ge
zorgd. Vanwege de kou konden we die opkikker wel ge
bruiken.
Door de aanhoudende regen kwamen er steeds minder vogels over. Rinus had om het uur contact met andere tel
posten en vandaaruit hoorden we dat de meeste met tel
len waren gestopt. Rond 14.45 uur hebben we besloten om er ook maar mee te stoppen.
Landelijke vogeltrekdag 3 oktober 2020
HUGO SMET
Als vogelwerkgroep van IVN Oirschot doen wij jaarlijks mee met deze landelijke telling. Omdat de herfst is aangebro
ken en de dagen weer gaan korten, vertrekken vanuit Noord-Europa grote groepen vogels richting Zuid-Europa en Afrika. Daarbij passeren ze ook Nederland. Aan de Briksdijk/Soeperdonken bemannen wij onze telpost.
Ondanks het weer hebben we dit jaar toch meer aantallen vogels gezien, wel minder soorten dan vorig jaar. We tel
den: 2279 vogels en 28 verschillende soorten. Meest ge
telde soorten: 973 spreeuwen, 814 vinken en 139 graspie
pers. Roofvogels: 2 haviken, 1 sperwer, 2 buizerds.
Het was fijn om iedereen weer te zien, de geweldige inzet heeft gezorgd voor een mooie en leerzame dag.
6 winter 2020
RINUS STERKEN
In memoriam: René Bernhard Poierrié
Door een jarenlange slopende ziekte is op 3 november overleden René Poierrié uit Oirschot.
René was een grote vogelliefhebber in hart en nieren, ook had hij een fijne manier om dat aan iedereen door te ver
tellen.
De tijd dat hij actief lid was van de vogelwerkgroep heeft hij gebruikt als een periode waarin hij veel leerde, over mensen om hem heen, maar zeker ook veel vertelde over zijn vogelkijkhobby en kennis van de vogels. Kennis ver
kregen door veel zelfstudie in talrijke boeken en gluren in de tuin en ver daar buiten.
De laatste jaren stal hij de show door samen met Carlo van Wely hele goede vogelcursussen te geven met prima resultaten. Mijn 1e kennismaking was met zijn steenuil
kast met steenuiltjes in de grote treurwilg of later de boe
renzwaluw die een vaste plek kreeg in de garage en waar
voor de deur steeds op een kier bleef. Het stond zowat op de kalender wanneer deze snelle vogel weer in het voor
jaar kwam aanvliegen. René keek er steeds naar uit.
Steeds als je er kwam kwamen de verhalen over de vogels in de natuur en rondom huis of in de tuin.
We verliezen in hem een groot vogelaar en vogelvriend.
We zullen hem zeker missen, hij blijft in onze gedachte voort leven. Zijn vrouw Hilde en de kinderen en kleinkin
deren willen wij veel sterkte toe wensen om dit verlies te verwerken.
Mede namens de vogelwerkgroep IVN Oirschot
Trekvogel tellen 2008
René vogelvriend 2003 Texel
In memoriam: René Bernhard Poierrié
Winterlied
een wandeling in een witte wereld geeft de toon aan voor een aubade
aan aarde, wind en water, elementen van een grijze dag
het getik van dode takken en de cadans
van stappen in het watten pad
vormen de akkoorden;
voor de melodie zorgen wind en bruisend water, vleugelslagen
voor verloren woorden in het halfvergane eikenblad.
Christianne van de Wal
VOGELS IN NEDERLAND
Gratis vogelcursus is digitaal te volgen op:
https://www.vogelbescherming.nl/mijn-vogeltuin
foto's activiteit
JEUGD-IVN 6 okt.
8 winter 2020
Edelherten
LEO EN DINY VAN DE LAAR
Op zondag 1 november wandelden wij met onze familie in het gebied van de edelherten tussen Oirschot en Best langs de spoorlijn. Bij het kijkscherm hoopten we, net als anderen, een glimp op te vangen van de edelherten. He
laas waren ze niet in de buurt. Wel leuk om te merken dat bezoekers elkaar informeerden over wat en waar ze her
ten gezien hadden.
Leo en ik fietsten, voordat we naar huis gingen nog even naar de Monnikenweg om langs de spoorlijn in de buurt van de ecobrug over het spoor te kijken of de edelherten daar misschien te zien zouden zijn. Het begon al een beetje donker te worden. In de wei voorbij het ecoduct zagen we een vage schim van een bok! Toen we richting brug keken zagen we een grote groep herten staan. Later op de foto’s telden we er 15. Er stond ook een damhert tussen. De groep hield ons goed in de gaten en we konden veel foto’s maken van de herten, die mooi aftekenden tegen de donkerblauwe lucht. We waanden ons even in de bergen!
We willen deze plaatjes graag delen met jullie.
LEO EN DINY VAN DE LAAR
Op zondag 11 oktober organiseerde de paddenstoelen
werkgroep een paddenstoelenfestival op ‘s Heerenvijvers.
Geheel coronaproof en bedoeld voor gezinnen. We hadden ons met onze schoondochters en kleinkinderen hiervoor aangemeld. Rond 11.00 uur werden we door Todor ont
vangen en wegwijs gemaakt. De kinderen kregen een spiegeltje en zelf hadden we voor zoekkaarten en loepjes gezorgd. Iedereen zocht zelf de route, die door kabouter
mannetjes en -vrouwtjes werd aangegeven. Onderweg stonden enthousiaste gidsen, die ons op bijzondere pad
denstoelen wezen. Onze kleinkinderen wisten van geen ophouden. Onder elke paddenstoel hielden ze hun spie
geltje om te ontdekken of het een gaatjes- of plaatjes
zwam was. Ook werden ze voorzichtig betast. Samen heb
ben we veel soorten ontdekt en ook andere natuurvond
sten gedaan.
Op de blaadjes van braamstruiken zagen we rare gelei- achtige klodders. We dachten dat het een soort slijmzwam was, maar later hoorden we van Jack, dat het ei-kapsels van de kokerjuffer waren. Toen we onze foto’s nog eens goed bekeken, zagen we de eitjes zitten inderdaad. De larfjes zouden in het water moeten vallen als ze groot ge
noeg waren, maar helaas stond er geen water in de vijver!
Rond half één leverden de kleinkinderen de spiegeltjes weer in en gingen we huiswaarts. Mede door het mooie, zonnige herfstweer was het een geslaagde activiteit. Be
dankt voor de organisatie!
Paddenstoelenfestival 11 oktober 2020
RINUS STERKEN
Met de temperatuurverschijnselen met de verwarming van de aarde komen we soms toch met speciale vogel
soorten voor de kijker of telescoop.
De ene is al blij met een beflijster in de tuin en omschrijft hem als een merel met een wit befje. Terwijl de andere een valk ziet vliegen die er toch wel heel raar uit zag. Was het een valk of toch een sperwer? Dan is steevast mijn re
actie om dan even naar ‘waarneming.nl’ te gaan. Daar komen deze vogels veelal terecht en worden op waarheid getoetst door echte specialisten.
Bij twijfel zal dan geen soortnaam gegeven worden, maar als het wel blijkt te kloppen kan je hier echt mooie nieuwe soorten bekijken en er van leren. Door zo’n nieuwsbrief dan eens te bekijken en de blauwe linkjes aan te klikken kom je erg veel meer te weten. Moet je zeker eens doen!
Op excursie
JAN VAN HOUT
De herfst en de winter zijn echt de maanden om er op uit te trekken. En dan bedoel ik door veld en bos te banjeren.
Vooral in een bos zijn in die tijd de temperaturen nog wel te ondergaan. Op deze wandelingen wil ik de natuurge
nieter vooral wijzen op een vergeten boomsoort in onze bossen. En dan bedoel ik de bomen die door de bewoners van het buitengebied meestal aangeduid worden als ‘unne plak maast”. Allemaal verpakt in verschillende tinten groen. Och’ men kijkt er niet naar, och, men kijkt er niet naar “ze zen ammel gruun“. Om de dooie dood niet zeg ik op mijn beurt, de soorten zijn allemaal verschillend.
Neem eens een keer een notitie boekje mee en bekijk om te beginnen de stammen maar eens goed. Let wel; we hebben het nu over de grove den, in goed Nederlands de Pijnboom. Zo’n pakweg twintig soorten zijn hier in de loop der tijden aangeplant.
Om op de stammen van de bomen terug te komen, som
mige zijn diep gegroefd weer anderen platen schors en ook zijn er die zowat glad zijn en de schorsplaatjes zijn net een legpuzzel. Probeer eens een bosje naalden te pak
ken te krijgen en men zal zien dat ze in twee drie of vijf
tallen geplaatst zijn. Hiermee bedoel ik dat de naalden in een kokertje gerangschikt zijn. Dat kokertje wordt de schacht genoemd. Zodoende kan men de naalden tellen.
Ook kan men noteren of de takken in kringen rond de boom staan of afwisselend geplaatst zijn. Die met takken kransen zou je een leeftijd toe kunnen dichten. Want ieder jaar wordt er een nieuwe krans gevormd.
Dan zijn er ook nog met korte naalden, stijve harde naal
den, zachte en gekroesde enz. Iets anders is het als de takken gebogen zijn of kaarsrecht.
Ook de kegels die er onder liggen zullen verschillend zijn.
Vooral de grootte en vorm is vaak bepalend. Veel succes met de eventuele speurtocht.
En dan nu, waar? Vanuit Oirschot is het landgoed Baest vlakbij. En daar heeft men waarschijnlijk ooit proeven ge
nomen met verschillende soorten, vooral wat betreft de houtproductie. En daar kan men ook andere naaldbomen ontdekken dan de grove den.
Maar met stip is de meest gunstige plaats de bossen van landgoed “de Utrecht”. Waar ter rechterzijde van de weg naar Reusel een soort van “Pinetum” = verzameling naaldbomen” bijeen gesjouwd is. Maar dat is voor meer gevorderden op dit gebied. Daar sprak ik eens een oud manneke die tegen mij zei; veul kachelhout hier.
Toch, succes en een genoeglijke wandeling.
nieuwsbrief@waarneming.nl
Vogelaars hebben we niet horen klagen. Genoeg te zien en ontdekken. Meerdere blauwstaartenen bizar veel bruine boszangers. Op 26 oktober vlogen zelfs vijf vale
gierzwaluwenbij elkaar (Texel). Een dag later vloog zelfs een huisgierzwaluw over Vlieland. Dezelfde soort was een dag eerder ontdekt in België en met de windstroom van die dag werd de vogel al in Nederland verwacht. De huis
gierzwaluw is een lid van de familie van gierzwaluwen en komt wijd verspreid over Afrika en Azië voor. Het was de derde keer dat deze soort in Nederland werd gezien. Eer
dere waarnemingen komen uit 2001 (FR) en 2006 (NH).
Dutch Birding schreef meer over de eerste twee gevallen.
Begin oktober werd in Ouddorp (ZH) een goudlijster ge
vonden. De goudlijster komt voor in de naaldbosgordel, de taiga in Siberië en overwintert in Zuidoost-Azië. De pro
vincie Noord-Holland ligt alles behalve in de naaldbos
gordel en de taiga. Deze soort is dus zeer zeldzaam voor ons land. Het is de 22e goudlijster die in Nederland is ge
vonden. De laatste spectaculaire soort is een bruine gent.
De vogel werd gevonden op een schip in de Rotterdamse haven. De bruine gent broedt op oceanische eilanden in de tropen, zoals in de Kaapverdische Eilanden. Daarbij laten we de waarnemingen van vorkstaartplevier, Humes bladko
ning, pallas' boszanger, grijze wouw, izabeltapuiten woestijntapuitzelfs nog buiten beschouwing.
vogelwaarnemingen
10 winter 2020
RINUS STERKEN
Het loopt zoals het loopt, maar om de natuur te snappen is het nodig om er met je neus bovenop te zitten.
Bij paddenstoelen of bloemen en struiken maak je een diepe buiging en ga je op de knietjes. Bekijk het allemaal goed en determineer wat je net zag. Conclusie meestal een naam en wellicht een foto.
Bij de slakken was het foeteren als ze weer eens je mooi
ste planten hadden kaal gevreten. En overdag had je geen idee wie dat had gedaan. Als je dan wat tropische slakken in een bak zet, dan kan je er wat beter naar kijken. Zie hoe ze bewegen en eten, geslachtsgemeenschap en eieren leg
gen. Soms minuscuul en dikwijls ook wat groter gelukkig.
Heerlijk als er dan later ook jonge slakjes uit de eischaal breken. Een leuke periode was dat.
Nu geboeid door kevers, “hoe zou dat gaan”? En weer dan maar wat beestjes gekocht en in terrariums gezet.
Bodems zijn dan heel belangrijk die je met de nodige fi
nesse moet samenstellen. Later zie je dan eitjes leggende vrouwtjes en hou je de boel goed in de gaten. Ook hier komen piepkleine larfjes uit als het goed gaat. Die heel erg lang (soms wel jaren) in de bosbodem verblijven. En als het goed gaat steeds groter worden, en gaan verpop
pen waarvoor ze een koker maken van de bosgrond en hun speeksel. Na een kortere tijd komen er dan kevers uit die hun cyclus weer verder zetten. Zo’n “rondje kevers kweken” is heel leerzaam, maar er zijn heel veel ‘beren op de weg’.
Als dat zo ook in de natuur gaat dan snap ik wel waarom er soorten verdwijnen, het is niet niks met de zomerse temperaturen. Droogte en ontbreken van vanalles is dan funest voor de dieren. Terwijl andere soorten weer zich voor het eerst laten zien, zoals die verdomde Tijgermug.
Naast kevers zijn er nu ook wandelende takken die zijn verkregen omdat iemand er snel vanaf wilde. Och laat ik dat ook maar eens proberen want mijn pensioen zit er aan te komen. En dan hoef ik niet achter de geraniums te gaan zitten. Maar niets is minder waar, want de natuur heeft heel veel te bieden natuurlijk. Er op uit!
Terug naar de wandelende takken, die klimop eten en een beetje zand op de bodem nodig hebben. Een makkelijke soort Carausius morosus of wel de Indische wandelende tak, gewone wandelende tak of laboratorium-wandelende tak is een langgerekt insect dat de naam dankt aan de zeer goede camouflage waardoor het hele lichaam op een takje lijkt. De Indische wandelende tak behoort tot de orde van de Phasmatodea en wordt soms aangeduid als PSG: 1 Meestal is de Indische wandelende tak groen, bruin kan echter ook vaak voorkomen. De maximale lengte van een volwassen dier is ongeveer 10 cm en deze soort heeft, an
ders dan vele andere soorten, ook een schrikkleur. Het bovenste deel van de binnenzijde van de voorpoten is bij volwassen exemplaren felrood gekleurd. Bij een aanval worden snel de voorpoten gespreid waardoor de felle kleuren het roofdier eventjes afleiden. Daardoor kan de wandelende tak zich op de grond laten vallen en ontko
men tussen de takken en bladeren op de bodem.
Bij deze soort komen geen mannetjes aan de voortplan
ting te pas, aangezien vrouwtjes eitjes leggen waar alleen vrouwtjes uit komen. Dit noemt men maagdelijke voort
planting of parthenogenese. Mannetjes worden in gevan
genschap zelden of nooit geboren.
Wel komt er gynandromorfisme voor, vrouwtjes die op mannetjes lijken en hen soms ook nabootsen qua (seksu
eel) gedrag. Een 99,9% van de Indische wandelende tak
ken zijn vrouwtjes. Als de eieren bij 30C° uitkomen, wordt het een gynadromorf. Dat is een vrouwtje met een man
nelijk gedrag en het dier probeert dan zelfs te paren, maar dat lukt uiteraard niet. Mannelijke takken komen dus zel
den voor.
Dat boeide me weer erg natuurlijk en ik ging op zoek naar een 2e soort de PSG 260 ofwel Diapherodes gigantea.
Bodem vochtig keukenpapier en ze eten bramenblad. Het vrouwtje is felgroen gekleurd en wordt 13 tot 19 centime
ter lang. De antennes zijn ongeveer even lang als de on
derste voorbenen. De vleugels zijn sterk gereduceerd. De mannetjes zijn bruin en worden 10 tot 11 centimeter lang.
De antennes zijn ongeveer zo lang als hun voorpoten. De mannetjes hebben alleen gereduceerde voorvleugels, hun achtervleugel bedekt ongeveer twee derde van het achter
lijf.
De vrouwtjes laten hun ongeveer 5 millimeter dikke brui
ne eitjes op de grond vallen, één of twee per dag. De groe
ne nimfen leven van allerlei blad. Het nimf-stadium duurt ongeveer een half jaar, de imago leeft nog eens zes tot acht maanden.
Van slakken naar wandelende takken en
kevers
Blad
ELLY POUWELS
Zagen jullie het ook? Die grote bult opgehaald herfstblad bij het gemeentelijk inzamelpunt luiers etc. langs de Kempenweg ter hoogte van het voedselbos van Charlotte van Swieten? Niets is beter voor de bodem dan afgestor
ven herfstblad. Je ziet het gunstig effect in elk bos: weel
derige groei zonder toegevoegde bemesting, enkel met de kringloop van het eigen blad.
En die gemeentelijke bult daar langs de Kempenweg: ik werd er hebberig van. Zette twee speciekuipen achterin de auto en elke keer als ik er langs reed propte ik ze vol. Het blad is daar gestort precies zoals de veegwagen het verza
melde: per straat/wijk, dus per straatboomsoort. Eerst nam ik alleen het lindeblad voor in de moestuin, voor snelle vertering met wat kalk in de afgifte. Daarna de ge
mengde reutemeteut voor het smoren van het gras in onze wei, daar waar ik voedselbosbeplanting in gedachten heb, en later alleen het eikenblad voor tussen de blauwe bessen, lekker zuurtje, langzame vertering dus goede mulch voor vochtbehoud tijdens de vast en zeker volgende hete zomer.
WEETJES
VogelWerkGroep
RINUS STERKEN
Aankondiging Nationale Tuinvogeltelling 2021
Van 29 t/m 31 januari 2021 wordt de jaarlijkse Tuinvogel
telling gehouden.
Vogelweek (& Vogeltrekweekend) 2021
Van 8 t/m 16 mei volgend jaar is het weer Nationale Vo
gelweek.
Intussen had ik ook via onze buurtverenigingapp een op
roep gedaan en dat had ook succes: vele kuubs aan ge
mengd blad heb ik al uitgestort over de wei. Maar bij het gemeentelijk verzamelpunt, daar kon ik het precies op bladsoort uitsorteren en dat was zeker een pre. Ik kreeg alvast een tweewielige kruiwagen als voor-Sinterklaasca
deau om de arbeid wat te verlichten.
Wat heb ik gekruid! Wat is dat verslavend!
Kom gerust eens kijken naar mijn bruine wei.
Beflijsters ook in Oirschot Omschrijving:
De beflijster is in Nederland een niet algemene doortrekker, die makkelijk aangezien kan worden voor de merel. Bij nadere be
studering valt bij het mannetje gelijk de witte halvemaanvor
mige borstband op, die bij de merel ontbreekt. Deze borstband komt ook bij het vrouwtje voor, maar wel veel minder duidelijk.
Door lichte randjes aan de veren ontstaat een schubpatroon dat bij het vrouwtje het duidelijkst zichtbaar is. Door dezelfde lichte randjes zijn op de gesloten vleugels lichte strepen te zien.
De beflijsters die in Nederland gezien worden, zijn vrijwel alle
maal afkomstig uit Noord-Europa en Groot-Brittannië en on
derweg naar het overwintergebied in het Middellandse Zeege
bied. In Midden-Europa broeden beflijsters die tot een aparte ondersoort gerekend worden en slechts zelden in Nederland ge
zien worden. Hoewel bij deze vogels het schubpatroon aan de onderzijde duidelijker is, ontbreekt de borstband.
Op de Malus zie je ze vaak, want de mini appeltjes zijn een welkome afwisseling van voedsel tijdens de doortrek.
Patrijzen
Er is sommige vogelgroepsleden opgevallen dat er weinig of geen Patrijzen meer rondom Oirschot verblijven. In het Boterwijk gelukkig nog wel ‘n 8-10 tal.
Bij de tuinen aan de Oude Grintweg nog circa 6 stuks, maar aan de Meijerijsebaan zie je ze niet meer.
Ook op De Heezen is het groepje van 6-8 stuks geredu
ceerd naar 0. Omdat de laatste is geslagen door een Havik of Sperwer, is daar geen Patrijs meer gezien.
Weten jullie er nog zitten?
Laat het ons dan even weten a.u.b.
12 winter 2020
foto Maarten van de Ven
Hallo Allemaal
Ik ben Maarten van de Ven. Geboren en getogen in Oir
schot, van oorsprong uit de Peperstraat, nu woonachtig in de Drossaard, samen met mijn lieve vriendin en twee dochters.
Inmiddels al ruim 30 jaar werkzaam in het groen, mo
menteel als bedrijfsleider bij een hoveniersbedrijf in het buitengebied van Boxtel.
Mede door mijn ouders is er altijd veel aandacht geweest voor het buitenleven. Eigenlijk met de paplepel ingegoten.
Hopelijk kan ik in de toekomst, hierover, het een en ander met jullie delen.
Waar ik nog meer nieuwsgierig naar ben is naar jullie be
vindingen en ervaringen.
Hopelijk tot gauw.
Groene Groet, Maarten van de Ven
Hallo,
Mijn naam is Ad van Aarle, 72 jaar en ik woon aan de Pa
rallelweg alhier en ben sinds 2012 weduwnaar van Maria Smits.
Mijn hobby's zijn: ten eerste de volkstuinvereniging, eerst in de Beerzen en nu hier bij 'de Goede Aarde'. Ik huur daar
± 350 mtr2 waarvan de helft truitbomen en de rest moes
tuin. Ik ben sinds jaren bestuurslid van de vereniging.
In de volkstuin staan ook de bijen van mijn zoon Nico, mijn kleindochter Nolene en die van mij, voornamelijk voor de bestuiving van de tuinplanten, het fruit enz.
Samen met Nico zijn we sinds een half jaar eigenaar van 1,7 hectare bos in Tilburg.
Dit bos zijn we aan het inrichten als voedselbos en als proeftuin voor diverse soorten van tuinieren. Ook kan Nico hier straks cursussen gaan geven en eventueel voor geïnteresseerden rondleidingen verzorgen.
Mijn interesse voor het IVN is ontstaan omdat het dichter bij de gewone mens staat dan bv. Brabants Landschap en omdat het met lokale mensen werkt.
Ad van Aarle
Welkom nieuwe leden:
Ad van Aarle Oirschot Bart van de Wal Oirschot Annemarie Huibers-Kessen Middelbeers Maarten van de Ven Oirschot Carla van de Schoot Oirschot Bernard van Erp Oirschot
Nieuwe leden IVN Oirschot
RIKY DE VETH
Hallo jeugd-IVN’ers,
Zachtjes aan gaan we richting de winter. Hebben jullie ook al je handschoenen tevoorschijn gehaald en de dunne zomerjas ver
vangen door een lekkere dikke jas? Ja, je kunt het al voelen dat het kouder wordt en ook dat het een stuk minder lang licht is op een dag. Juist, dat voelen is één van de vijf zintuigen die wij hebben. Ons hele leven gebruiken we onze zintuigen eigenlijk vrij automatisch. We ruiken en proeven ons eten, we horen an
deren tegen ons praten, we voelen of iets nat of droog, glad of ruw, warm of koud is. En we kijken en lezen in een spannend boek of kijken naar onze TV, tablet of mobieltje.
Maar wat nu als het donker is? Dan wordt het gebruik van het zintuig zien een stuk beperkter en gaan andere zintuigen dit gemis opvangen. We gaan beter ruiken, of proeven of voelen. En vooral, wij mensen, gaan beter horen. Ook de geluiden die we niet goed kennen vallen nu op. Maar omdat we niet kunnen zien wat we horen, worden we er soms bang van.
Woensdagavond 4 november hoef je niet bang te zijn. Maar het zal wel een bijzondere beleving zijn.
Het is dan afnemende maan, dat is het tegenovergestelde van nieuwe maan. Dus het zal best donker zijn. Maar je zult na een tijdje verrast zijn dat het toch niet zo donker is als je eerst dacht.
We hebben een leuke speurtocht uitgezet in het gebied van He
melrijken. Dit is dicht bij het gebied waar we vorige maand ook waren. En nee, het wordt geen griezeltocht.
Sterker nog, we gaan met respect in dit gebied wandelen. Dat wil zeggen, de natuur zo min mogelijk verstorend. Dus geen ge
schreeuw en geen overdadig licht. Dat betekent dat schijnwer
pers of mobieltjes verboden zijn. Laat die maar lekker thuis.
Wat je wel mee moet brengen, of eigenlijk aan moet trekken, is lekkere warme kleren, stevige schoenen, voor als het een beetje regent een waterdichte jas en rugzakje en plastic vuilniszak.
Dit was de uitnodiging voor een activiteit van de werk
groep Jeugd-IVN. Ik had bij Jack van Nunen aangegeven dat ik wel een keer meewilde met een activiteit van de jeugd-IVN. Mijn eerste gedachte was om enkele kinderen te interviewen om te horen wat ze van Jeugd-IVN vinden en misschien tips hebben hoe we jeugd kunnen blijven binden aan IVN, ook als ze naar de middelbare school gaan.
Het liep anders, het was een waar avontuur om op deze expeditie mee te gaan. “Je kunt je auto bij Hemelrijken 1 parkeren” had Jack gezegd. Na wat geslinger in het bui
tengebied van Oirschot zag ik een boerderij, er brandde schaars licht en ik zag niemand, hoorde niets en toen ik mijn auto geparkeerd had zag ik geen hand voor ogen.
Best eng om hier alleen te zijn in de donkerte, op de tast en met de zaklamp van mijn mobiele telefoon liep ik het terrein af. Ik had mijn auto maar ver genoeg op het ter
rein gezet, ik dacht dat is veilig, kan er niemand tegenaan rijden. Dat dat niet zo handig was bleek later op de avond…..
Een avontuurlijke avondwandeling
Na 10 minuten kwam er een auto aan, die komt ook voor de IVN activiteit dacht ik, wie zou hier anders op dit tijd
stip iets te zoeken hebben? En warempel er kwamen drie meisjes en een vrouw uit de auto. Ze schrokken toen ik ze aansprak, natuurlijk hadden ze mij daar niet verwacht.
Maar de schrik was snel voorbij en met onze handen vol met spullen die nodig waren voor de speurtocht zetten we koers naar de rand van het bos. Daar bleek dat er lichtjes te zien waren, Jack en Leo hadden die middag de speur
tocht voorbereid en lichtjes uitgezet voor de route. Het duurde niet lang of we hoorden kinderstemmen in de verte, daar kwam de groep jeugd-IVN-ers aan op de fiets.
De begeleiding van deze activiteit was in goede handen bij Jack. Leo, Diny, Esther, Loes, Emmy en Maaike.
De fietsen werden veilig in de bossen gezet en de fiets
sleutels bij de leiding ingeleverd, dat is wel zo veilig, dan kunnen er geen sleutels kwijtraken. Dat dat anders uit
pakte bleek toen de groep weer huiswaarts wilde gaan…….
De groep van 16 kinderen werd in twee groepen verdeeld.
De ene groep liep de route met de klok mee, de andere tegen de klok in. Dus halverwege zouden we elkaar tegen
komen precies op de helft van de route en van de tijd.
Doorlopen dus en aan de slag!
Het was goed opletten geblazen, want er waren opdrach
ten verstopt die de kinderen moesten vinden. De opdracht was om de zintuigen goed te gebruiken. Dat is best een uitdaging als het donker is. De opdrachten waren gericht op wat hoor je, wat zie je, wat voel je en wat ruik je. Na
tuurlijk kan de uil niet ontbreken bij een avondwandeling, ik wist het niet maar de nachtegaal is een vogel die zijn naam eer aan doet en in de voornacht te horen is. Van het pad afgaan is best spannend in het donker en als de op
dracht is: voel tussen de planten wordt het best griezelig, je voelt nattigheid, kriebelende takken, het sopt een beetje onder je schoenen en je ziet niet waar je staat. Toch went het donker na een tijdje. Van lieverlee ga je contouren van bomen zien, geen details maar wonderwel kun je je toch oriënteren. Bij iedere opdracht vertellen de begeleiders op zachte toon wat er te zien, te horen, te voelen en te proe
ven is. Het is wel een uitdaging voor de kinderen om zachtjes te praten, fluisteren om de natuur niet wakker te maken. De tijd vliegt en ineens staan we oog in oog met de leiding en kinderen van de andere groep. Ineens is er opgewonden gepraat en van stilte is geen sprake meer.
Wat is er aan de hand? Ik hoor het woord politie vallen, een onbekende auto staat bij de boerderij aan Hemelrij
ken geparkeerd, de eigenaar van de auto is woonachtig in Goirle…..ik schrik me een hoedje…….dat is mijn auto! De boer van Hemelrijken 1 bleek niet op de hoogte te zijn dat Jeugd IVN auto’s zou parkeren en in het nabijgelegen bos een speurtocht zou doen en had de politie gebeld met de mededeling dat er een onbekende auto op zijn terrein stond. Poeh, straks maar even uitleggen wie ik ben en waarom ik mijn auto daar geparkeerd heb.
14 winter 2020
Lid of donateur worden van IVN Oirschot?
We kennen drie soorten lidmaatschap:
Lid € 24,- per jaar Huisgenootlid € 10,- per jaar
Donateur minimaal € 10,- per jaar
Als lid kunt u deelnemen aan alle activiteiten van IVN. De activiteiten zijn voor u gratis toegankelijk (met uitzondering van cursussen en speciale uitstapjes). Bovendien bent u lid van de landelijke IVN.
U ontvangt ons afdelingsblad ‘Vergeet-Mij-Niet’ en het landelijke ‘Mens en Natuur’.
U kunt huisgenootlid worden indien er al iemand lid is op uw huisadres. U geniet dezelfde voordelen van het lidmaatschap.
Een donateur is geen formeel lid, ook niet van de landelijke IVN, maar kan wel aan alle publieksactiviteiten van de IVN meedoen. U ontvangt korting op het cursusgeld voor niet-leden.
Contributies worden geïnd via automatische incasso (IBAN nummer NL66 RABO 0138 8296 32).
Aanmelden kan door een e-mail te zenden naar de ledenadministratie: ledenaministratie@ivn-oirschot.nl Voor meer informatie belt u 06 13861373.
U ontvangt dan een inschrijfformulier en nadere informatie over uw aankomende lidmaatschap.
Wij zien u graag terug op onze activiteiten en wensen u vooral veel plezier bij IVN Oirschot!
Na een heerlijke beker warme chocomel vervolgen we onze route, het blijkt dat we krap in de tijd zitten waar
door we niet alle opdrachten meer uit kunnen voeren. Dat is natuurlijk wel jammer maar de kinderen moeten wel op tijd terug zijn. Het blijft donker en ik merk dat ik weer moet wennen nadat ik in de pauze in een zaklamp heb gekeken zie ik donkere vlekken voor mijn ogen. Maar goed opletten waar ik loop dacht ik nog, maar dan lig ik ineens op de grond, ik stapte in een kuil en viel opzij. Ge
lukkig krabbelde ik weer snel op, maar ik voelde wel mijn knie. Wat een avontuur! Gelukkig is het eindpunt in zicht en kan iedereen weer huiswaarts keren. Dat hadden we gedacht, de fietssleutels waren toch allemaal ingeleverd bij de leiding, nou op eentje na dan. Jop zijn sleutel was nergens te vinden. Tassen omgekeerd, in het zand ge
zocht rond de fietsen, geen fietssleutel. Wat nu gedaan?
De fietssleutel was echt kwijt, gelukkig was ik met de auto dus heb ik Jop meegenomen. Maar we konden niet meteen vertrekken, we moesten toch nog even langs bij de boer waar ik mijn auto had geparkeerd. Er brandde licht in de boerderij, een grote hond kwam het erf al oplopen toen ik met Jop naar de deur liep. Met kloppend hart klopte ik op de deur en daar was de boer. Gelukkig een aardige man die het wel heel vreemd had gevonden dat er zomaar een auto op zijn erf was geparkeerd. Als je zo achteraf woont begrijp ik dat je de politie belt als er iets verdachts is op je erf.
Jop reed met mij mee, zijn moeder wachtte hem al op, ge
lukkig was er een reservesleutel van zijn fiets, dus die zouden ze later wel ophalen. Het was een spannende avond, een echt avontuur, van kinderen interviewen is het niet gekomen, maar dit verhaal is ook de moeite waard om in de Vergeet Mij Niet te plaatsen. En van mijn knie heb ik wel een tijdje last gehad…..
Activiteiten IVN Oirschot
Het jaarprogramma 2021 wordt als los inlegvel bij deze Vergeet Mij Niet bezorgd.
foto achterkant: Specht / Emile van Loon
Bosuil