Risk Type &
Impact
Persoonlijke risicohouding, groepsdynamiek en besluitvorming en diversiteit
IIA congres 13 juni 2019 - Intelligence & Impact -
Amersfoort, Flint
Introductie
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 2
Programma Risk Type & Impact
– IIA |13 juni 2019 –
Persoonlijke risicohouding
Invloed op de groepsdynamiek
Invloed op stakeholders
Case
Afsluiting Risk Type & Impact - 13 juni 2019 3
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 4
Beïnvloeding rationaliteit
20 tinten bias…
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 5
Bron: Business insider
Hoe werkt ons brein - Schoolbanken raadsel
Risk Type & Impact - 13 juni 2019
6Situatie:
Jan kijkt naar Boris en Boris kijkt naar Eva.
Jan heeft niet geleerd, maar Eva wel.
Kijkt er iemand die niet heeft geleerd naar een persoon die wel heeft geleerd?
A) Ja B) Nee
C) Niet te zeggen, te weinig informatie
Jan Boris Eva
✓
?
20 tinten bias…
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 7
Bron: Business insider
2.4 2.8 3.2 3.6 4.0 4.4
84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 Log (AEX/Div)
Tijdreeksanalyse: voorspellen van aandelenkoersen
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 8
…zelfs nobelprijs winnaars hebben last van bias
Risk Type & Impact - 13 juni 2019
9• 1998: Verlies van $ 4,6 miljard in één jaar tijd
• Banken en Fed organiseren Bailout voor $ 3,6
miljard
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 10
Persoonlijke risicohouding en diversiteit
Risico avers
Risico tolerant
Extraversie
Consciëntieus
Neuroticisme Openheid Altruïsme
Risk Type
Compass
Big Five
Big Five persoonlijkheidskenmerken vertaald naar Risico gedrag
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 11
Welke van de volgende uitspraken is het meest van toepassing op jou:
Johan Cruijff Principe
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 12
13
Algemene resultaten Risk Type Compass
Percentage per Risk Types. The Axial group accounts for 10.8% (n = 7072)
14
Algemene resultaten Risk Type Compass
Percentage per Risk Types. The Axial group accounts for 10.8% (n = 7072)
Axial group accounted for 11.1% of the male population and 10.5% of the female population (n = 6717).
Welke kleur balk vertegenwoordigt de vrouwen in de populatie?
Blauw of Oranje?
2 3 1 PF
4 Corp Fin.
Praktijk cases
In welk kwadrant verwacht u:
• Pensioenfondsbestuurders?
• Bestuurders van commerciële financiële instellingen?
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 15
Risk Type Compass
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 16
Welke beroepsgroep?
1. Recruiters
2. Politie
Risk Type en beroepsgroepen
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 17
politie recruitment
Praktijk cases
• Welke risk type komt het meest voor onder auditors (UK)
18
Risico avers
Risico tolerant
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 19
A B
RO masterclass 2017 Pas Event 2018
Speelveld Interne audit en stakeholders
CAE Forum Roundtable - Risk Type Compass 20
Finance Bestuur
RvC ICT
Mar- keting
Compli ance
Sales Risk
Internal audit
Ope-
rations
Dynamiek tussen Risico typen
Case Wary vs Composed
• CEO profiel Composed
• Controller profiel Wary
CEO wil NU de impact weten van de meest
recente marktontwikkelingen en ontwikkelingen in de portefeuille. Hoeft niet precies het gaat om de richting.
Actuaris zegt tijd nodig te hebben om alles Goed door te rekenen. Zeker te zijn dat het klopt.
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 21
22
Stelling/discussie
Een goed auditteam is risicoavers
Speelveld Interne audit en stakeholders
CAE Forum Roundtable - Risk Type Compass 20
Finance Bestuur
RvC ICT
Mar- keting
Compli ance
Sales Risk
Internal audit
Ope- rations
23
Stelling/discussie
Een divers auditteam komt moeilijk tot actie en
consensus
Speelveld Interne audit en stakeholders
CAE Forum Roundtable - Risk Type Compass 20
Finance Bestuur
RvC ICT
Mar- keting
Compli ance
Sales Risk
Internal audit
Ope- rations
24
Invloed persoonskenmerken op stakeholders is
bekend…
Mini Workshop
Risicohouding bestuur en strategische heroriëntatie
• Wat zijn volgens u de mogelijke
sterktes en zwaktes van het bestuur
• En wat kan het bestuur doen om de zwaktes op te vangen?
• Waar moet het bestuur alert op zijn in de relatie met stakeholders?
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 25
1 4
2
3
Workshop – Risico Type en Team dynamiek
• Wat zijn potentiele sterke/zwaktes van het team;
• Waar kan het besluitvormingsproces gevaar lopen;
• Wat zijn voorbeelden van valkuilcommunicatie;
• Welke mogelijkheden heb je om de besluitvorming sterker te maken (evenwicht, goed conflict, voorkomen van bias).
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 26
?
Analyseer op basis van het risicoprofiel
dynamiek bestuur en het effect op het proces
Sterk/Zwak Advies
Risk Type & Impact - 13 juni 2019
27Communicatie
“Laten we niet moeilijk doen en doorpakken”
4
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 28
Risico avers
Risico tolerant
Risk Type
Compass Workshop – Risico Type en Team dynamiek
• Wat zijn potentiele sterke/zwaktes van het team;
• Waar kan het besluitvormingsproces gevaar lopen;
• Wat zijn voorbeelden van valkuilcommunicatie;
• Welke mogelijkheden heb je om de besluitvorming sterker te maken (evenwicht, goed conflict, voorkomen van bias).
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 26
?
Ze zijn impulsief en onconventioneel. Houden niet van routine en houden er niet van als wordt verteld wat ze moeten doen. Omdat ze niet goed zijn met details en zorgvuldige voorbereidingen kunnen hun intenties en doelen vaag overkomen. Hun ongeduld, impulsiviteit en het snel afgeleid zijn kan hen blootstellen aan overhaaste beslissingen.
Door de hang naar vernieuwing zijn ze vaak open-minded en makkelijk instaat nieuwe ideeën te omarmen. Door hun directe aanpak zijn ze ook instaat de noodzaak van procedures te challengen en vaak beter instaat vrij na te denken over verschillende mogelijkheden. Zonder zich te laten afremmen door tegelijk allerlei risico’s te bedenken
Tonen een hoge mate van kalmte en zelfvertrouwen. Houden het hoofd koel en zijn emotioneel onbewogen. Ze kunnen door hun zelfverzekerde houding voorbijgaan aan de gevoelens en emoties van hun omgeving en arrogant overkomen. Ze vergeten hun omgeving mee te nemen in hun ideeën en plannen. De grondhouding is optimistisch en onbezorgd. Door hun optimisme kunnen ze risico’s over het hoofd zien. Kenmerkend is de mate van onverstoorbaarheid, ze worden niet snel afgeleid of gehinderd door onverwachte gebeurtenissen. Door dat ze vaak heel zeker zijn van hun eigen inzichten kunnen ze negatieve feed-back negeren. Ze acteren niet impulsief maar zijn ook niet heel georganiseerd of systematisch in hun aanpak.
Ze maken zich zorgen om risico’s en zijn zeer alert “op wat er mis kan gaan”. De angst om te falen maakt dat ze zich erg goed voorbereiden op nieuwe ontwikkelingen en werkzaamheden. Zijn zelfkritisch en voelen zich persoonlijk verantwoordelijk als zaken verkeerd lopen.
Zijn emotioneel betrokken bij het nemen van besluiten. Kunnen gepassioneerd reageren en als ze zich committeren dan is dat met hart en ziel. Hebben oog voor hun omgeving. Ze zijn loyaal, enthousiast en betrokken. Omdat ze zelfkritisch zijn, zijn zich ook bewust van de eigen tekortkomingen en zullen alles doen om fouten uit het verleden te voorkomen.
Hoge mate van controle en detailplanning. Zijn zeer georganiseerd en gaan systematisch te werk. Conservatief en conventioneel in hun aanpak prefereren ze contiuniteit boven variëteit en voelen zich vooral comfortabel met bekende en bewezen procedures. Ze houden van geleidelijke verandering in plaats van radicale omwenteling. In het algemeen zijn ze voorzichtig en waakzaam ten aanzien van nieuwe ontwikkelingen. Zij vinden geruststelling in herkenbare situaties. Door de focus op detail en het blind vasthouden aan formele procedures kunnen ze het overzicht missen. Hun voorzichtige aanpak kan ertoe leiden kansen te missen vooral in een sterk veranderende omgeving.
1 4
2
Risk Type kwadranten
31
4
2
3
1 4
2 3
Case – Strategische heroriëntatie
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 30
Verandervermogen
Wat zijn de sterke eigenschappen van het bestuur?
Gelet op het verandervermogen wat zijn mogelijke valkuilen?
Welke maatregelen kan het bestuur nemen om zwakke plekken op te vangen in de dynamiek en de besluitvorming?
Hoge mate van controle en detailplanning. Zijn zeer georganiseerd en gaan systematisch te werk. Conservatief en conventioneel in hun aanpak prefereren ze contiuniteit boven variëteit en voelen zich vooral comfortabel met bekende en bewezen procedures. Ze houden van geleidelijke verandering in plaats van radicale omwenteling. In het algemeen zijn ze voorzichtig en waakzaam ten aanzien van nieuwe ontwikkelingen. Zij vinden geruststelling in herkenbare situaties. Door de focus op detail en het blind vasthouden aan formele procedures kunnen ze het overzicht missen. Hun voorzichtige aanpak kan ertoe leiden kansen te missen vooral in een sterk veranderende omgeving.
2
Case: Risico-avers bestuur
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 31
Focus op detail
Trage besluitvorming
Kansen mislopen Focus op verleden Perfectionistisch
Case: Avontuurlijk Bestuur
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 32
Mogelijke valkuilen
• Haastige besluitvorming onvoldoende onderbouwd
• Onvoldoende bewust van risico’s
• Interactie stake holders (te snel handelen)
• Niet (volledig) volgens regels/procedures
Mogelijke sterke punten
• Besluitvorming: knopen doorhakken
• Vernieuwing werkwijze/aanpak
• Geen “paniek” bij onverwachte negatieve gebeurtenissen, problemen
Beperkte diversiteit
• Groepsdenken
• Blinde vlek
• Inzet anders denkende ineffectief
Case: Avontuurlijk bestuur
Wat kun je doen/Creëer groene spots
• Compositie aanpassen, maar nieuwkomer(s) moeten wel gehoord worden
• Organiseer countervailing power: vraag een collega of iemand uit het bestuur de tegen positie in te nemen (procedure en risico check)
• Zorg voor “adem-pauze” ingeval van overhaastige en/of besluiten buiten de procedure om
• Bespreek altijd: wat zijn alternatieve acties?
• Vooraf besluitvorming afvragen of alle relevante informatie is geraadpleegd
• Let op valkuilcommunicatie:
• Laten we even snel…
• Dit is een pract kans we moeten we niet te lang stil staan...
• Is het echt nodig dat we...
• Om wille van de tijd moeten we nu besluiten
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 33
Wrap-up
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 34
Beïnvloeding door risicohouding
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 35
Hoe
Risico avers
Risico tolerant
Wrap-up: overzicht onderwerpen
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 36
Risico avers
Risico tolerant
1 4
2
3
Afronding
• Risk Type beïnvloedt denken handelen doen
• (Diversiteit) Risk Type beïnvloedt de dynamiek
• Johan Cruijff Principe
• Bewustwording Risk Type is van belang:
• Valkuilen vermijden
• Kracht benutten
Risk Type & Impact - 13 juni 2019 37
Risico avers
Risico tolerant
