2019
VOORWOORD
Geachte lezer,
Ik ben verheugd dat het aantal kinderen betrokken bij een internationale kinderontvoering in 2019 wederom is gedaald. In 2017 ging het om 288 kinderen, 2018 ging het om 221 kinderen en in 2019 om 207 kinderen. Dit is waar we het voor doen, samen met onze ketenpartners. Een kinderontvoering is een traumatische gebeurtenis voor een kind. Iedere kinderontvoering die wordt voorkomen, is waardevol.
Daarnaast is er nog een tweede positieve daling te melden. Het aantal dreigende kinderontvoeringen is gedaald voor het tweede jaar op rij. In 2017 waren er 313 dreigingen, in 2018 was dat verminderd naar 274 dreigingen en in 2019 daalde het verder naar 254.
Deze dalingen komen niet uit de lucht vallen. De inzet van het beleid op preventie begint zijn vruchten af te werpen. Het Centrum IKO heeft met deze focus meer bewustwording gecreëerd: het toestemmingsformulier voor reizen met kinderen is bekender geworden, de controle van de Koninklijke Marechaussee is aangescherpt en het Centrum IKO is zichtbaarder geworden.
Als onderdeel van de keten kunnen wij snel schakelen met onze partners.
Daarnaast heeft het Centrum IKO samen met de mediators ingezet op preventieve mediations. Zeker wil ik hier mijn waardering uitspreken voor de goede en snelle samenwerking met het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
De waarde van het Centrum IKO in de maatschappij is bewezen. Daaruit vloeit voort dat het jaarverslag wederom kort en bondig is. De medewerkers van het Centrum IKO hebben daardoor meer tijd voor ouders en professionals die ons nog steeds in groten getale weten te vinden. Het aantal contacten is namelijk stabiel.
Na een intensieve voorbereiding in 2019, zijn we in 2020 met volle vaart van start gegaan met een succesvolle Vakantiebeurs en gaan we verder met de uitrol van onze preventieaanpak. Ik kijk uit naar een spoedige ontmoeting waarbij we deze verantwoording en de eerste maanden van 2019 met elkaar bespreken.
Directeur Centrum IKO mr. Coşkun Çörüz
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord
Kengetal 1 - Cliënten Centrum IKO Contacten
Preventie zaken
Toestemming vertrek zaken Kinderontvoeringszaken
Internationale omgangszaken
Eerstelijnszaken en overige tweedelijnszaken Eerstelijnszaken
Overige tweedelijnszaken
Kengetal 2 - Personeel Kengetal 3 - Mediation
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
1.6.1 1.6.2
2 4 5 6 7 8 9 10 10 10 11 12
KENGETAL 1
CLIËNTEN
CENTRUM IKO
In dit hoofdstuk zijn de cijfers van het jaar 2019 weergegeven met betrekking tot de contacten (1.1), de preventie zaken (1.2), de toestemming vertrek zaken (1.3), de kinderontvoeringszaken (1.4), de internationale omgangszaken (1.5) en de overige tweedelijnszaken en eerstelijnszaken (1.6).
In 2019 zijn 644 tweedelijnszaken geopend. Dat is 1 minder dan in 2018. Daarvan is het merendeel in hetzelfde jaar weer gesloten, omdat de situatie was opgelost, de ouder voldoende geïnformeerd was of niet meer bereikbaar was.
Het Centrum IKO heeft nog 38 tweedelijnszaken uit de jaren voor 2018 in behandeling. Dit zijn ouders met langdurige problematiek. Verder zijn er 175 zaken uit 2019 meegenomen naar 2020.
,
2017 2018 2019
20.000
15.000
10.000
5.000
0
1.1
CONTACTEN
Het Centrum IKO heeft zowel telefonisch als via e-mail contact met ouders en professionals. Ouders komen niet bij het Centrum IKO op kantoor. Uit figuur 1 is af te leiden dat in 2017 een opvallende stijging heeft plaatsgevonden. In 2018 en 2019 is dit gestabiliseerd. Een van de verklaringen hiervoor is dat de informatie op de website is uitgebreid, waardoor ouders gemakkelijk zelf het advies op de website kunnen vinden.
Van de 8.543 telefonische contacten waren er 6.928 met ouders en 318 met familieleden. Van de 3.941 e-mails waren er 3.344 met ouders en 107 met familieleden. De ouders zijn de meerderheid van het aantal contacten.
,
Januari
Februari
Maart
April Mei
Juni Juli
Augustus
September
Oktober
November
December 2.000
1.500
1.000
500
0
Verdeling contacten per maand Figuur 2
Telefoon E-mail
Aantal contacten Figuur 1
Telefoon E-mail
12.321 7.733 8.543
4.802 5.002 3.941
,
Turkije 28.8%
Verenigde Staten 17.3%
Iran 12.5%
Egypte 11.5%
Frankrijk 10.6%
Marokko 9.6%
Rusland 9.6%
,
2016 2017 2018 2019
400
300
200
100
0
30
18 13
12 11
10
10
Aantal preventie zaken Figuur 3
Vader Moeder
Landen waarnaar de meeste dreiging werd ervaren
Figuur 4
Turkije
Verenigde Staten Iran
Egypte Frankrijk Marokko Rusland
142 155 134 139
156 158 140 120
1.2
PREVENTIE- ZAKEN
Voordat een internationale kinderontvoering plaatsvindt, is er vaak een periode van spanning en dreiging in het gezin. Ouders zijn het niet met elkaar eens en komen er samen niet uit. In deze periode kan de kinderontvoering wellicht nog voorkomen worden. Veel ouders nemen in deze fase contact op met het Centrum IKO.
Uit figuur 3 blijkt dat er 259 preventie zaken zijn geweest in 2019. Hier waren in totaal 397 kinderen bij betrokken. In 120 zaken nam de moeder contact met ons op en in 139 zaken de vader. In figuur 4 is te lezen naar welke landen de meeste dreiging tot een internationale kinderontvoering werd ervaren en om hoeveel zaken dat ging.
,
2016 2017 2018 2019
100
75
50
25
0
52 72 55 58
10
21
17 12
,
Overig e 57.1%
België 14.3
%
Spanj e 9.5%
Verenig Koninkr
9.5%
Verenigde Staten
9.5%
Aantal toestemming voor vertrek zaken
Figuur 5
Vader Moeder
Ouder wil verhuizen vanuit Nederland naar het buitenland Figuur 7
België Spanje
Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Overige landen
,
Overige landen 47.7%
Belgi ë
9.1% Surinam
e 9.1%
Frankrij k 6.8%
Peru 6.8
% Spanj
e Turkij 6.8%
e
Ouder wil verhuizen naar6.8%
Nederland vanuit het buitenland Figuur 6
België Suriname Frankrijk
Peru Overige landen Spanje
Turkije
Verenigde Staten
3
2
2
2 12
21
4 4
3
3
3 3 3
1.3
TOESTEMMING VERTREKZAKEN
Ouders kunnen bij het Centrum IKO advies verkrijgen wanneer zij met hun minderjarige kinderen naar het buitenland willen verhuizen. Om te voorkomen dat de ouder zich schuldig maakt aan een internationale kinderontvoering, is het belangrijk dat zij op basis van de juiste informatie en goed advies handelen.
Uit figuur 5 blijkt dat er 70 zaken zijn geweest in 2019. Hier waren in totaal 111 kinderen bij betrokken. In 58 zaken nam de moeder contact met ons op en in 12 zaken de vader. In figuur 6 en 7 is te lezen om welke landen het ging. In 5 zaken werd advies gevraagd buiten Nederland om.
,
2016 2017 2018 2019
200
150
100
50
0
Aantal kinderontvoeringszaken Figuur 8
Vader Moeder Familie
123 126 104 108
51 50
41 34
1 5
6 4
,
Polen 26.7
%
België 22.2
% Turkij
e 20%
Spanj e 17.8%
Duitslan d 13.3%
Kinderontvoeringszaken vanuit Nederland naar het buitenland Figuur 9
Polen België Turkije Spanje Duitsland
,
Belgi ë 25%
Verenigd Koninkrijk
25%
Spanj e 20%
Pole n 15%
Verenigde Staten
15%
Kinderontvoeringszaken vanuit het buitenland naar Nederland
Figuur 10
België
Verenigd Koninkrijk Spanje
Polen
Verenigde Staten 12
9 10 8
6
5
4 5 3
3
1.4
KINDERONT-
VOERINGSZAKEN
Wederom is het aantal internationale kinderontvoeringszaken gedaald. In 2019 zijn 146 zaken bij het Centrum IKO aangemeld. Hier waren in totaal 207 kinderen bij betrokken. Het betrof 136 ontvoeringen naar Verdragslanden en 10 ontvoeringen naar niet- Verdragslanden.
Uit figuur 8 blijkt dat het in 108 zaken ging om een ontvoering door de moeder, in 34 zaken om een ontvoering door de vader en in 4 zaken om een ontvoering door familie.
Figuur 9 en 10 geven een overzicht van de meest voorkomende landen waarnaar of waaruit kinderen werden ontvoerd.
,
2016 2017 2018 2019
60
40
20
0
,
Overige landen 28.6%
België 14.3
%
Duitslan d 14.3%
Spanj e 10.7%
Verenigd Koninkrijk
10.7%
Pole n 7.1%
Portuga l 7.1%
Aantal internationale omgangszaken
Figuur 11
Vader Moeder
Overige landen
60%
Verenigde Staten 26.7%
België 13.3
%
Omgangszaken waarbij het kind in het buitenland woont en de
verzoekende ouder in Nederland Figuur 12
Verenigde Staten België
Overige landen 9
4
2
1.5
INTERNATIONALE OMGANGSZAKEN
Na een internationale verhuizing moeten de ouders, die beiden in een ander land wonen, goede afspraken maken over de omgang en het contact met hun kind(eren). Het Centrum IKO denkt hierin mee met ouders en geeft advies.
Uit figuur 11 blijkt dat in 46 omgangszaken 6 moeders en 40 vaders advies hebben gezocht. Hier waren in totaal 64 kinderen bij betrokken. In figuur 12 en 13 is te lezen om welke landen het ging. In 3 zaken werd advies gevraagd buiten Nederland om.
20
3
12
6
31 51 30 40
4
4
3
3
2 2 2
8
Omgangszaken waarbij het kind in Nederland woont en de verzoekende ouder in het buitenland
Figuur 13
België Duitsland Spanje Verenigd Koninkrijk
Overige landen Frankrijk Polen Portugal
1.6
EERSTELIJNSZAKEN EN OVERIGE TWEEDELIJNSZAKEN
1.6.1
EERSTELIJNSZAKEN
1.6.2
OVERIGE TWEEDE- LIJNSZAKEN
W e e r l e g g e n d r e i g i n g 8 G e o o r l o o f d e o v e r b r e n g i n g 2 1
A l g e m e e n a d v i e s 5 2
V e r m i s s i n g 3
T o t a a l 1 2 0
B i n n e n l a n d s e
o n t v o e r i n g / o m g a n g O n t v o e r i n g b i n n e n h e t
k o n i n k r i j k 0
T o e s t e m m i n g v a k a n t i e ( c o m p l e x )
1 8
1 8 B i n n e n l a n d s e o n t v o e r i n g 4
P r e v e n t i e 8 7
I n t e r n a t i o n a l e o m g a n g 1 8 T o e s t e m m i n g v e r t r e k 3 8 W e e r l e g g e n d r e i g i n g 5 G e o o r l o o f d e o v e r b r e n g i n g 1 2
N a z o r g 1
A l g e m e e n a d v i e s 2 8 4
T o e s t e m m i n g v a k a n t i e 6 . 5 8 2
V e r m i s s i n g 6
O n t v o e r i n g 1 1 3
T o t a a l 7 . 1 6 8
In 1.6.1 staat een overzicht van de 7.168 eerstelijnszaken die het Centrum IKO in 2019 heeft behandeld. Dit zijn zaken waar een ander dan een (groot)ouder contact met ons heeft opgenomen, zoals bijvoorbeeld een professional of een familielid. Ook vallen hier zaken onder waarbij iemand een vraag heeft over toestemming voor vakantie, zolang het geen complexe vraag is.
In 1.6.2 staat een overzicht van de 120 overige tweedelijnszaken die niet onder de categorieën vallen die in paragrafen 1.2 tot 1.5 zijn besproken.
KENGETAL 3
MEDIATION
In 2019 zijn er in totaal 53 verzoeken tot crossborder mediation binnengekomen. Het ging om 24 verzoeken in een internationale kinderontvoeringszaak (IKO-verzoek) en 29 verzoeken in overige zaken.
Uiteindelijk zijn 35 mediations gestart.
Daarvan zijn 2 mediations na de intake niet doorgegaan. In 12 IKO-verzoeken
heeft een kindgesprek
plaatsgevonden en in 14 overige verzoeken. Van de mediations die wel zijn doorgegaan, zijn er 14 geslaagd met een volledige- dan wel spiegelovereenkomst. 1 IKO-verzoek en 2 overige verzoeken zijn in 2018 binnengekomen, maar in 2019 georganiseerd. Figuur 14 geeft een overzicht van 2019.
Verzoeken tot crossborder mediation
Figuur 14
