ANNA-ISHTAR GABRIËL-WEGMAN 14 JUNI 2013
PICO-CAT
Bij een recente fractuur bisfosfonaten pas na enige
duur?
Aanleiding
≠
Is dat zo ?
Theorie
Osteoclasten resorberen bot.
Osteoblasten bouwen bot op.
Bisfosfonaten
remmen osteoclasten.
PICO/onderzoeksvraag
Vertraagt behandeling met bisfosfonaten de
fractuurgenezing bij patiënten met osteoporose en een recente fractuur?
P patiënten met een recente fractuur en osteoporose
I bisfosfonaten
C geen bisfosfonaten, of later starten met bisfosfonaten
O fractuurgenezing
Methode literatuursearch
Geen antwoord te vinden in:
NHG Standaard fractuurpreventie
1
CBO richtlijn Osteoporose en fractuurpreventie
2
Pubmed:
Osteoporosis AND Diphosphonates AND Fracture healing
MeSH, Text Word, All Fields
Alleen Nederlandstalige en Engelstalige artikelen
Resultaten literatuursearch
51 artikelen
2 artikelen geschikt (RCT’s)
Redenen van exclusie (49):
bisfosfonaat gebruik voorafgaand aan fractuur (21)
dieronderzoek (9)
artikel gaat niet over fractuurgenezing (19)
Gong 2012
3 Inclusie: osteoporose en instabiele distale radius fractuur waarvoor plaatfixatie.
60 patiënten: Alendronaat 70mg (1x/wk)
Groep 1 (N=24): start 2 weken na operatie.
Groep 2 (N=26): start 12 weken na operatie.
Uitkomstmaat: radiologische fractuurgenezing:
Röntgenfoto wk 2, 6, 10, 16 en 24
Blinde beoordeling door 2 orthopeden
Weergave resultaten: Gong 2012
3Gong 2012
3Groep 1 (start na 2
wkn)
Groep 2 (start na 12 wkn)
P
Fractuurgenezing na 6 wkn
20/24 20/26 0,81
4 Fractuurgenezing
na 10 wkn
24/24 26/26 -
Tijd tot
fractuurgenezing
6,7 (SD 1,5) 6,8 (SD 1,6) 0,65
0
Kritiekpunten
Kleine onderzoekspopulatie met relatief grote uitval.
Patiënten en behandelaren waren
niet geblindeerd.
Inclusie: osteoporose, intertrochantaire
fractuur, geen bisfosfonaten laatste 2 jaar, nog mobiel.
90 patiënten: Risedronaat 35 mg (1x/wk)
Groep A (N=26): start 2 weken na operatie
Groep B (N=26): start 4 weken na operatie
Groep C (N=25): start 12 weken na operatie
Uitkomstmaat: fractuur genezingsduur
Röntgenfoto’s beoordeeld door geblindeerde beoordelaars
Kim 2012
4Weergave resultaten: Kim 2012
4Fractuurgenezi ng
Groep A (start
na 2 wkn)
Groep B (start
na 4 wkn)
Groep C (start na 12 wkn)
P
Week 4 3 3 6 0,42
8
Week 8 11 8 10 0,73
9
Week 12 20 15 15 0,23
0
Week 16 22 17 19 0,26
9
Week 20 24 21 20 0,11
6
Week 24 24 23 24 -
Tijd tot
fractuurgenezin g
10,7
(SD 4,4)
12,9
(SD 6,5)
12,3
(SD 7,1)
0,42
0
Weergave resultaten: Kim 2012
4Kritiekpunten
Kleine onderzoekspopulatie met relatief grote uitval.
Patiënten en onderzoekers waren
niet geblindeerd.
Conclusie
Vroeg starten met bisfosfonaten bij een
recente fractuur en osteoporose, heeft geen nadelige effecten op de fractuurgenezing.
Echter
Geopereerde populaties met een specifieke fractuur.
Kleine onderzoekpopulatie.
Verder onderzoek is nodig.
Huisartsgeneeskundig relevant: ja!
Referenties
1. NHG Standaard fractuurpreventie 2012
2. CBO richtlijn Osteoporose en fractuurpreventie, derde herziening 2011
3. Gong HS et al. Early initiation of bisphosphonate does not affect healing and outcomes of volar plate fixation of
osteoporotic distal radial fractures. J Bone Joint Surg Am.
2012;94(19):1729-36.
4. Kim TY et al. Does early administration of bisphosphonate affect fracture healing in patients with intertrochanteric fractures?
J Bone Joint Surg Br. 2012;94(7):956-60.
