Tilburgse wijkaanpak energietransitie
Citaat van hen die er bij ons over gaan
• “Het realiseren van de energietransitie is met zekerheid een van de
allergrootste opgaven die we als samenleving hebben voor de komende decennia. En Tilburg wil hierin zeker niet afwachten. Niet voor onze eigen inwoners en niet voor onze omgeving.”
Bestuursakkoord 2018-2022, gemeente Tilburg
2
De Kuil
Quirijnstok
‘t Zand
Theresia
Sociaal Maatschappelijke Innovatie Labs Energieneutrale woningvoorraad Tb
De Reit
Selectiecriterium: diversiteit in Tilburgse pilotaanpak
• Social Lab Theresia: jaren 30; rijwoningen; huur/koop 30 – 70%; startmotor: Vereniging van Eigenaren?
• Social lab ‘t Zand: jaren 50 – 60; rijwoningen & portiekflats;
huur/koop 50-50%; startmotor: woningcorporaties
• Social lab Quirijnstok: jaren 70; rijwoningen; huur/koop 40-60%; startmotor: gemeente (BZK-Proeftuin Aardgasvrije wijken)!
• Social Lab De Kuil (Udenhout): jaren 80, 2-kappers & rijwoningen;
huur/ koop 15-85%; startmotor: energiecoöperatie uit het dorp
• Social lab De Blaak: jaren 80 – 90; 2-kappers & vrijstaand; huur/koop 10-90; startmotor: energiecoöperatie uit de wijk
4
Gemeentelijk Concernplan 2018-2022
Via de Participatieladder
(= sociale innovatie = HOE-vraag)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
6
Tilburgse aanpak Omgevingswet & Energietransitie
Onze specifieke kennisvragen:
Hoe en waar leg je de samenwerking (tussen gemeente,
bedrijven en burgers) vast?
Welke instrumenten van de Omgevingswet
kun je hiervoor gebruiken?
Onze projectcoach:
Tjakko Dijk Hoe, waar én wanneer leg je
vervolgens samenwerking met
gebouweigenaren vast?
Hoe kun je de Omgevingswet
gebruiken om participatievereiste
concreet vorm en inhoud te geven?
Geherdefinieerde kennisvragen:
Aanzet tot antwoorden (1)
8
• Algemeen:
• In Memorie van Toelichting Ow, Invoeringswet en de 4 Algemene Maatregelen van Bestuur (in totaal 3.107 pagina’s), komt de term
“energietransitie” 4 x voor (w.v. 1x voetnoot);
• Plaveit de Omgevingswet de weg voor
energietransitie? Citaat: ”dat de Omgevingswet waarschijnlijk positief (art 1.3 onder a/zorgplicht) zal bijdragen aan de energietransitie en nog wat voorzichtiger gesteld, daardoor in ieder geval
geen (extra) obstakel zal vormen”
Aanzet tot antwoorden (2)
• Participatie
• Conclusie 1: Ow biedt geen (t.a.v. hoe)/weinig (t.a.v. dat) houvast als het gaat om participatie.
OW legt enkel vast dat er geparticipeerd moet worden. Poging van TK om ook vast te leggen
‘hoe’ is door Minister ontraden omdat
gemeenten onderling te veel verschillen
Aanzet tot antwoorden (2)
10
• Omgevingsmanagement:
• Brief Ministerie I&M & EZ 1-2-16. Citaat H.
Kamp: “Ik zie omgevingsmanagement als een cruciaal instrument om de energietransitie te realiseren" en "Omgevingsmanagement is
daarbij cruciaal, van beleid tot en met uitvoering"
• Conclusie 2: er wordt niet ingezet op
instrumentarium om Energietransitie handen en voeten te geven, maar inzet is primair het
(besluitvormings)proces
Aanzet tot antwoorden (3)
• Conclusie 3:
• 1 + 2 = planproces 2.0 = strategisch
omgevingsmanagement (incl. mutual gains approach & community benefits analyses)
• D.w.z. participanten i.h.k.v. energietransitie zijn stakeholders zoals andere reeds
geïnstitutionaliseerde) sectorale belangen met ruimtelijke impact (=medestander ipv
tegenstander!)
Afhechtingsinstrument i.r.t. E-transitie
12
Inzet instrumentarium OW, BZK beleidsterreinen gebouwgebonden, ruimte
Bron: Ministerie BZK
Participatievraagstuk = besluitvormingsvraagstuk
Met juridische verankering
14
Participatievraagstuk nader beschouwd
Professionals uit
“systeemwereld”?!
Participatiegraad = meebeslissen/coproduceren?!
Participatiegraad = adviseren/raadplegen?!
Intervisie graag!
16 Nicolaas Veltman & Wim Tijssen
Gemeente Tilburg
nicolaas.veltman@tilburg.nl & wim.tijssen@tilburg.nl
Participatievraagstuk nader beschouwd (2)
“Energieregio”
Hart van Brabant telt “maar” 9 gemeenteraden
Oktober 2019 Definitief akkoord?
Maart 2020 Concept aanbod?
December 2021 Vastgesteld door
gemeenteraad!
September 2020 Definitief aanbod?
December 2021 Idem voor wijken aardasvrij < 2030!
“Duurzaam Energieprogramma”
Noord-Brabant?!
Januari 2021 Definitief ingevoerd?!
September 2020 Vastgesteld door
GS of PS?!
Maart 2021 Vastgesteld door
B&W?!
Vanaf 2022
=gelijktijdig! =volgtijdig!