Duaal leren omschreven
Lessen uit de literatuur
22 oktober 2018
Lieve Lembrechts
SYNTRA Vlaanderen - Studiedienst
Lieve.lembrechts@syntravlaanderen.be
Inhoud
1. Duaal leren gedefinieerd
2. Plaats van duaal leren in het opleidingslandschap in Vlaanderen
3. Principes van duaal leren in de definitie
4. Kenmerken van duaal leren uit de literatuur
1. Duaal leren =
• Een kwaliteitsvolle leerweg
• geïntegreerd in het opleidingslandschap
• gericht op het verwerven van competenties van lerenden
• waarbij het leren plaatsvindt bij minstens één onderneming en één opleidingsverstrekker
• en waarbij de betrokken partijen beide investeren in het aanleren van de competenties (niet het toepassen ervan).
• Hiertoe zijn nauw overleg en afstemming nodig tussen de lerende, ondernemingen en opleidingsverstrekkers,
• op het gebied van inhoud en vorm,
• rekening houdende met de behoeftes en voorkeuren van de lerende
• en afgestemd op de arbeidsmarkt (uitstroom en
doorstroom).
2. Plaats van duaal leren in het
opleidingslandschap in Vlaanderen
Voltijdse opleidingen Duale opleidingen (buitengewoon)
Secundair onderwijs
✓ ✓
Volwassenenonderwijs ✓
HBO5 ✓
Hoger onderwijs ✓
Universiteit ✓
Opleidingen werknemers, werkzoekenden …
✓
3. Principes van duaal leren in de definitie
1. Een kwaliteitsvolle leerweg
2. geïntegreerd in het opleidingslandschap
3. gericht op het verwerven van competenties van lerenden
4. waarbij het leren plaatsvindt bij minstens één onderneming en één opleidingsverstrekker
5. en waarbij de betrokken partijen beide investeren in het aanleren van de competenties (niet het toepassen ervan).
6. Hiertoe zijn nauw overleg en afstemming nodig tussen de lerende, ondernemingen en opleidingsverstrekkers,
7. op het gebied van inhoud en vorm,
8. rekening houdende met de behoeftes en voorkeuren van de lerende
9. en afgestemd op de arbeidsmarkt (uitstroom en
doorstroom).
4. Kenmerken van duaal leren uit de literatuur
Duaal leren wordt in de internationale literatuur omschreven
op basis van 12 kenmerken.
Kenmerken inzake de verhouding tussen
onderneming(en) en opleidingsverstrekker(s) (1)
• Kenmerk 1: leren op minstens 2 types locaties Minstens 1 onderneming en minstens 1
opleidingsverstrekker
Locatie niet alleen in fysieke zin: bv. virtual reality, blended learning
• Kenmerk 2: variabele verdeling per locatie
I.f.v. de noden en wensen van lerende en onderneming
Volgens de aard van de opleiding
Kenmerken inzake de verhouding tussen
onderneming(en) en opleidingsverstrekker(s) (2)
• Kenmerk 3: samenwerking tussen onderneming(en) en opleidingsverstrekker(s)
Bv. uitwerking van de inhoud van de opleiding Bv. opvolging van de lerende
Bv. evaluatie van de lerende
• Kenmerk 4: financiële bijdrage vanwege de overheid, maar ook van onderneming(en)
Micro: bv. voorzien in machines, producten, personeel … Meso: bv. betalen van leervergoeding
Macro: bv. bijdrage in fonds
Structurele kenmerken
• Kenmerk 5: duurt zolang als vereist is voor het verwerven van vooropgestelde competenties
• Kenmerk 6: flexibiliteit in het leren, op maat van lerende en onderneming
Locatie
Aan te leren competenties Leermethode
Benodigde tijd en spreiding in de tijd
Kenmerken inzake de positie van de lerende
• Kenmerk 7: gericht op een ‘lerende’
Iedereen: student/leerling, werkende, werkzoekende…
Diverse opleidingsverstrekkers, bv. ook hoger onderwijs (UK, FR, IT)
• Kenmerk 8: formele registratie
Bv. arbeidsovereenkomst, stageovereenkomst
Kenmerken inzake de rol van de overheid
• Kenmerk 9: aanwezigheid van instituties en structuren binnen de overheid
Kwaliteitscontrole door bevoegde instantie Regelgevend kader
Financiering
Kenmerken inzake kwaliteit
• Kenmerk 10: kwaliteit wordt geborgd en bewaakt Bv. door betrekken van en opleiden van bekwame mentoren
Bv. door overleg met sociale partners Bv. door evaluatie van de lerende
Bv. door toezicht
Kenmerken inzake de finaliteit van duaal leren
• Kenmerk 11: gericht op het verwerven van competenties door de lerende
Leren staat centraal, niet productiviteit
Beoogt het verwerven van algemene en specifieke competenties
Leidt tot relevante kwalificatie, certificering, attest, getuigschrift, of deel hiervan
• Kenmerk 12: zorgt voor meer inzetbaarheid van lerende op arbeidsmarkt
Aansluiting bij arbeidsmarkt staat centraal
Gericht op ‘bredere’ inzetbaarheid
Bronnen
Cedefop (2008). Terminology of European education and training policy. A selection of 100 key terms.
Luxemburg: Office for Official Publications of the European Communities.
Chatzichristou, S., Ulicna, D., Murphy, I. & Curth, C. (2014). Dual education: A bridge over troubled waters? Brussel:
Europees Parlement.
Deissinger, T. (2004). Germany’s system of vocational education and trianing: Challenges and modernisation issues.International Journal of Training Research, 2(1), 76-99.
Deissinger, T. (2015). The German dual vocational education and training system as ‘good pratice’? Local Economy, 30(5), 557-567.
Dekocker, V. (2016). Klaar voor duaal? Hoe werkgevers stimuleren om mee te stappen in duaal leren? Over.Werk, 26(2), 91-98.
Endedijk, M.D. (2010). Student teachers’ self-regulated learning. Utrecht: Universiteit Utrecht.
Endedijk, M.D., Vermunt, J.D., Verloop, N. & Brekelmans, M. (2012). The nature of student teachers’ regulation of learning in teacher education. British Journal of Educational Psychology, 82, 469-491.
Euler, D. (2013).Germany’s dual vocational training system: A model for other countries? Gütersloh: Bertelsmann Stifftung.
Gijbels, D., Kyndt, E., Peeters, L. & Schelfhout, W. (2017). Getting out the most of the combination of working and learning: the case of teachers-in-training in Flanders.European Journal of Psychology of Education, 32(2), 183-199.
Hellwig, S. (2006). Competency based training: Different perspectives in Australia and Germany. Australian Journal of Adult Learning, 46(1), 51-74.
Holik, I. & Pogatsnik, M. (2016). An investigation of the effectiveness of dual learning students, majoring in information technology engineering. Obuda University e-Bulletin, 6(2), 33-39.
Jaik, K. & Wolter, S.C. (2018). From dreams to reality: Market forces and changes from occupational intention to occupational choice. Working paper nr. 149. Universiteit Zürich/Universiteit Bern.
Janssens, D. (2018). Duaal leren in het post-initieel onderwijs. Masterproef. Antwerpen: Antwerp Management School.
Jordan, J., Elder, J., Uijtdehaage, S. & Coates, W.C. (2016). Dual learning in an emergency medecine clerkship improves student performance.The Journal of Emergency Medecine, 50(3), 471-476.
Vlaamse overheid. (2010).Vocational education and training in Flanders. Brussel: Vlaamse overheid
