Duaal leren:

Duaal leren:

van programmatie tot studiebewijs

16, 19 of 23 september 2019 – H.

Consciencegebouw, Brussel Kristel De Plecker

Programma

• Inschrijvingen in duale opleidingen

• Duaal leren: leren op school

• Duaal leren: leren op de werkplek

• Duaal en redelijke aanpassingen

• Einde van de duale opleiding

* In fluo: belangrijke verschillen met proefproject

Aanbieder duaal leren worden: programmatie,

standaardtrajecten, …

• Gewoon of buitengewoon Secundair Onderwijs

• In gewoon SO:

• 3 aanbieders: voltijdse school, CDO of Syntra

• Arbeidsmarktgerichte of dubbele finaliteit in 2e of 3e graad

• In BuSO:

• enkel BuSO-Scholen

• Kwalificatie- en integratiefase OV3

• Opleiding OV4 met arbeidsmarktgerichte of dubbele finaliteit in 2e of 3e graad

Duaal leren is voltijds secundair onderwijs

Vlaamse Regering (VR) legt lijst vast van goedgekeurde duale standaardtrajecten.

Deze lijst breidt elk schooljaar uit.

Overzicht:

https://www.kwalificatiesencurriculum .be/duaal-leren

! Versies zijn geüpdatet.

Standaardtrajecten

Enkel via programmatieaanvraag

zie omzendbrief SO61 of SO/2006/03(BuSO) Indienen voor 30/11 (Se-n-Se 30/09)

Beslissing VR 31/3 (Se-n-Se 15/12) Start opleiding 01/09 (Se-n-Se 01/02)

Minstens 1 regelmatige lln op 01/10 om opleiding verder aan te bieden in dat schooljaar

Indien 0 regelmatige lln op 01/10:

Bij nieuwe programmatie: nieuwe

programmatie-aanvraag indienen voor 30/11 Bij bestaande programmatie: gedoogjaar, 2x geen leerlingen op 01/10 = nieuwe

programmatieaanvraag

Aanbieder duaal leren worden - tijdslijn

Via programmatieformulier (zie omzendbrief bijlage 7 (SO), 6 (BuSO)) naar formulieren.secundaironderwijs.agodi@vlaanderen.be

geen automatisch antwoord?  contacteer AGODI Om ontvankelijk te zijn:

Tijdig ingediend (vervaltermijn) Motivering

Protocol onderhandelingen lokaal comité of protocol personeelsonderhandelingen

Uittreksel PV Scholengemeenschap (indien van toepassing)

Nauw-verwante niet-duale opleiding (enkel BuSO) Handtekening directeur en schoolbestuur

Advies Vlor, SERV, AGODI en Onderwijsinspectie

Aanbieder duaal leren worden - procedure

Een goede motivering bevat informatie over alle 8 criteria en respecteert de volgorde van de

criteria.

Per formulier mogen meerdere opleidingen

aangevraagd worden. Identieke bewijsstukken moeten slechts 1x meegestuurd worden.

Motivering graag beknopt en relevant, vb. info VDAB-website via verwijzing

Aanbieder duaal leren worden - motivering

1° de eventuele beperkingen of voorwaarden (zoals frequentie, geografische inplanting ……) die vanuit macrodoelmatigheid aan het aanbod van het

structuuronderdeel zijn gekoppeld;

2° de kwantitatieve en kwalitatieve behoeften voor het aanbod van secundair onderwijs in de

onderwijszone in kwestie met het oog op

vervolgonderwijs of toetreding tot de arbeidsmarkt;

3° de keuzevrijheid van ouders en leerlingen;

4° de studiecontinuïteit van leerlingen binnen de aanbieder duaal leren of binnen de

scholengemeenschap;

Aanbieder duaal leren worden - motivering

5° de getroffen voorbereidingen op het vlak van materiële infrastructuur en leermiddelen die voldoende en gepast zijn met het oog op de te verwerven competenties van het geprogrammeerde structuuronderdeel;

6° de aantoonbare samenwerkingsmogelijkheden met lokale arbeidsmarktactoren en de bedrijfswereld;

7° de afspraken die met andere lokale onderwijsinrichters, binnen en buiten de scholengemeenschap in kwestie, zijn gemaakt over een rationeel en transparant studieaanbod;

8° de afstemming binnen het overlegforum duaal leren waaronder de school of het centrum, als aanbieder,

ressorteert (in bijlage bij omzendbrief: contactpersonen overlegfora).

Aanbieder duaal leren worden - motivering

Inschrijvingen in duale opleiding:

toelatings- en overgangsvoorwaarden,

informatieverstrekking, …

Elke duale opleiding heeft per aanbieder administratieve groepsnummers (AG) per leerjaar en per organisatievorm (lineair of modulair)

Belangrijk om bij wijziging

organisatievorm of doorstromen leerlingen juiste AG kiezen.

Overzicht AG’s: zie bijlage 1 omzendbrief

Administratieve groepsnummers

Leeftijd: voldoen aan voltijdse leerplicht: 15 jaar én 2 leerjaren voltijds SO gevolgd of 16 jaar en maximum 25 jaar

(uitgezonderd Se-n-Se en specialisatiejaren)

Arbeidsrijp en/of arbeidsbereid: niet-bindend advies (geen verplichte toelatingsvoorwaarde, zie verder)

Algemene toelatingsvoorwaarden niet-duaal voltijds SO (zie standaardtraject en omzendbrief)

Bijkomende toelatingsvoorwaarden (zie standaardtraject):

Medisch geschikt: vb. beveiligingstechnicus, binnenvaart en beperkte kustvaart, bouwplaatsmachinist, daktimmerman,

dakwerker, kinderbegeleider, schrijnwerker houtbouw, stuurman binnenscheepvaart

Onberispelijk gedrag: vb. kinderbegeleider, beveiligingstechnicus

18 jaar: vb. kinderbegeleider, beveiligingstechnicus

Andere: zorgkundige, restauratievakman schilder- en decoratiewerken, kinderbegeleider

Toelatings- en overgangsvoorwaarden

Zij-instromers: voldoen aan

toelatingsvoorwaarden én gunstige beslissing klassenraad (TKR)

Zij-instromer, vb. onderbreking

schoolloopbaan in 2018-2019, inschrijving na eind oktober 2019: verplicht advies

VDAB/OCMW en TKR

Leerlingen uit BuSO OV 1, 2 en 3 die in gewoon SO willen inschrijven en leerlingen uit scholen uit buitenland of van een andere gemeenschap:

gunstige beslissing klassenraad

Tot 01/11 van rechtswege, nadien met toelatingsklassenraad (TKR)

Toelatings- en overgangsvoorwaarden

 Zie standaardtraject en omzendbrief

 Uitzondering bij duaal modulair in gewoon SO en OV4:

Overgang van rechtswege o.b.v. onderliggende

beroeps- of deelkwalificatie zonder algemene (en

sociale) vorming te behalen.

Toelatings- en overgangsvoorwaarden

 Uitzondering bij duaal OV3:

Geen toelating tot integratiefase van de

identieke duale of

overeenstemmende niet- duale opleiding bij behalen

getuigschrift, bewijs van beroepskwalificatie of bewijs van deelkwalificatie

(maximale

studiebekrachtiging).

Toelatings- en overgangsvoorwaarden

Elke leerling dient een (erkende) werkplek te hebben (= overeenkomst met een

onderneming)

Elke leerling heeft 20 opleidingsdagen per schooljaar om overeenkomst af te sluiten. Zo niet moet de leerling worden uitgeschreven of is deze niet langer regelmatig.

Mogelijke verlengingen:

Bij gewettigde afwezigheden

Bij aanvraag of lopende erkenning onderneming

Door trajectbegeleider o.b.v. de geleverde inspanningen en de specifieke context

• Gewoon SO: + 20 opleidingsdagen

• BuSO: + 40 opleidingsdagen

Afsluiten werkplekovereenkomst

Kan niet gebruikt worden om een leerling de toegang tot een duale opleiding te ontzeggen

SO + OV4: via oriënteringsattest OV3: via eigen formulier

Uit doorstroomrichting: op vraag Zij-instromers: via OCMW of VDAB

Niet-bindend advies

Duaal leren = leren op

school en op de werkplek

Opleidingsdag = elke kalenderdag waarop de opleiding op school (lessen of gelijkgestelde activiteiten) of op de werkplek wordt

georganiseerd.

Opleidingsuur = 50 minuten voor

schoolcomponent en 60 minuten voor

werkcomponent  aan elkaar gelijkgesteld.

 Minstens 28u/week of 32u/week voor OV3 waarvan minstens 14u werkplekcomponent

o SOAO/deeltijdse arbeidsovereenkomst: geen noodzakelijke koppeling aan cao van sector

o OAO: aantal wekelijkse opleidingsuren gekoppeld aan gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van cao binnen de sector  meestal 38u

Organisatie schooljaar

Afwijkingen van de gebruikelijke

schoolweekregeling (9 halve dagen van

maandag tot vrijdag) zijn toegestaan, i.o.m.

arbeidswetgeving, sectorale afspraken, arbeidstijdsregeling… Meer info:

www.syntravlaanderen.be/downloads-werkple kleren

Organisatie schooljaar

Zo lang de werkplekcomponent niet is gestart of indien deze tijdens het schooljaar wordt

onderbroken, wordt de opleiding volledig georganiseerd via de schoolcomponent.

Voltijds engagement

Schoolcomponent: Z, B, R, P, M

Werkcomponent: blanco, B, M, R

Meer informatie:

SO/2005/04 en SO70 (gewoon SO)

SO/2002/05 en BUSO 04

Aan- en afwezigheden

Op individueel niveau:

- Leeropportuniteit

- Indien in

schoolreglement en werkovereenkomst

- Compensatie

Op opleidingsniveau:

- Leeropportuniteit

- Indien vastgelegd door sectoraal

partnerschap;

bekrachtigd door VR

- Compensatie

Schoolvakantieregeling - afwijkingen

Op opleidingsniveau:

- Vermindering tot 12 weken

- Indien vastgelegd door sectoraal

partnerschap;

bekrachtigd door VR

- 1^ste en 2^e leerjaar 3^e graad

- Kwalificatie- en integratiefase OV3

- OAO (niet SOAO)

Se-n-Se en 3^e leerjaar 3^e graad

- 8 weken

Schoolvakantieregeling - afwijkingen

Enkele bijkomende

vermeldingen nodig voor duale opleidingen:

- Afwijkingen op

schoolvakantieregeling

- Verplichting om opleiding te verlaten na 20

opleidingsdagen zonder overeenkomst (+

uitzonderingen)

- Mentor is stemgerechtigd lid van de klassenraad

- …

School- of centrumreglement

Duaal leren = leren op school: info m.b.t. de

schoolcomponent

Algemene vorming én beroepsgerichte vorming

zie standaardtraject

Aanduiden trajectbegeleider Opstellen opleidingsplan

Schoolcomponent

- Individueel plan/leertraject met de afstemming tussen leerprogramma aanbieder en de werkplek

- o.b.v. het standaardtraject, de specifieke noden van de leerling en de context van de werkplek

- Incl. eventueel extra ondersteuning (vb.

IBAL)

- door trajectbegeleider

- bijlage bij overeenkomst

- opgenomen in handelingsplan (BuSO)

Schoolcomponent: opleidingsplan

 Beslissing klassenraad

 Vanaf het schooljaar dat begint in het kalenderjaar waarin de leerling 18 jaar wordt

 Voor (een deel van) de algemene (en sociale) vorming (PAV, Frans/Engels, LO,

Levensbeschouwing, vakoverschrijdende eindtermen)

 Alternatieve invulling voorzien van vrijgekomen opleidingsuren

Vrijstelling

Enkel in het gewoon secundair onderwijs

In 2019-2020: nog GEEN aanloopfase

Binnen Stelsel leren & werken (CDO’s en Syntra, dbso en

leertijd) een

aanloopcomponent mogelijk (~brugproject) maar dit is niet hetzelfde als de aanloopfase.

Aanloopfase

Duaal leren = leren op de werkplek: info m.b.t. de

werkplekcomponent

Vnl. beroepsgerichte vorming

Samenwerking trajectbegeleider (aanbieder) en mentor (werkplek), met gebruik van opleidingsplan Verkennende leerlingenstage

- Schooljaar voorafgaand aan duaal leren

- Maximaal 1 week

- Akkoord klassenraad

- Overeenkomst:

- Nog voltijds leerplichtig: overeenkomst

observatieactiviteiten (SO/2019/01, bijlage 2 )

- Voldaan aan voltijdse leerplicht: overeenkomst leerlingenstage (SO/2015/01 of SO/2016/01)

Werkplekcomponent

Geldige overeenkomst: enkel met erkende werkplekken

Erkenning is aan te vragen door de onderneming voor een specifieke opleiding (via

app.werkplekduaal.be)

Aanmaak/registratie overeenkomst:

https://www.syntravlaanderen.be/werkplekduaal

Meer info:

https://www.syntravlaanderen.be/duaal-leren/onder nemingen/overeenkomsten

Werkplek

Type overeenkomst is vastgelegd in standaardtraject Onbezoldigde stageovereenkomst alternerende

opleiding (SOAO): op jaarbasis gemiddeld 14-19u/week op de werkplek (reëel en/of gesimuleerd samen)

Bezoldigde overeenkomst alternerende opleiding

(OAO): op jaarbasis gemiddeld 20u of meer/week op de reële werkplek

Deeltijdse arbeidsovereenkomst (DA): op jaarbasis gemiddeld 20u of meer/week op de reële werkplek

Enkel voor bepaalde opleidingen uit de social profit en de zeevisserij

Overeenkomst: 3 mogelijkheden

Elke leerling heeft 20 opleidingsdagen per schooljaar om

overeenkomst af te sluiten.

Mogelijke verlengingen:

• Bij gewettigde afwezigheden

• Bij aanvraag of lopende erkenning onderneming

• Door trajectbegeleider o.b.v. de geleverde

inspanningen en de specifieke context

Overeenkomst binnen 20 opleidingsdagen

Project Intensieve Begeleiding Alternerend Leren (IBAL)

Extra ondersteuning (bovenop de ondersteuning door de trajectbegeleider) voor leerlingen bij de zoektocht naar een werkplek of tijdens de invulling van de

werkplekcomponent op een werkplek

Aanbieder duaal gaat na of er nood is aan extra

ondersteuning en start dit op met een organisator van IBAL-begeleiding

Wordt opgenomen in opleidingsplan

Overleg tussen leerling, werkplek en aanbieder

Door externe organisatoren (oproep vanuit overheid) Registratie in Mijn Loopbaan van VDAB

Meer informatie: departement

Extra ondersteuning werkplekcomponent

Duaal leren & redelijke

aanpassingen: ^…

Speciale onderwijsleermiddelen (SOL) en/of Bijzondere tewerkstellingsondersteunde maatregelen (BTOM’s)

 Aanpassingen m.b.t. schoolcomponent: enkel voor leerlingen uit gewoon SO

 Aanpassingen m.b.t. werkcomponent: voor alle leerlingen

Alle aanvragen tot financiering worden ingediend bij de cel Speciale Onderwijsleermiddelen van AGODI.

Afhankelijk van de ondersteuning wordt de aanvraag verder behandeld door AGODI en/of de VDAB (bijlage 3)

Ondersteuning voor leerlingen met een beperking

Einde van de duale opleiding:

evaluatie, studiebekrachtiging,

vroegtijdige stopzetting…

Wanneer? Als een leerling stopt met zijn opleiding:

= tijdens de loop van het schooljaar

= op het einde van het schooljaar

Studiebekrachtiging mogelijk op elk tijdstip tijdens het schooljaar

Wie? Klassenraad beslist over studiebekrachtiging maar houdt rekening met evaluatie werkplek

(mentor) (praktische afspraken maken tussen aanbieder en onderneming)

Mentor = stemgerechtigd lid van de klassenraad

• Geen bloed- of aanverwant t.e.m. de 4^e graad

• Meerdere mentoren = 1 stem

• Geen lid van toelatingsklassenraad

Evaluatie en studiebekrachtiging

Gewoon SO en BuSO OV4: bijlage 4 t.e.m. 12 BuSO OV3:

Bijlage 13 t.e.m. 17.

In het standaardtraject is vastgelegd welke

studiebewijzen uitgereikt kunnen worden.

Modellen van studiebekrachtiging en proces-verbaal

In het gewoon SO en BuSO OV4

 Studiegetuigschrift 2^e graad, studiegetuigschrift 2^e lj 3^e graad BSO, studiegetuigschrift 3^e lj 3^e graad BSO (specialisatiejaar), certificaat Se-n-Se,

diploma SO.

Lln. slaagt voor geheel van de algemene (en sociale) vorming én de beroepsgerichte vorming

= ONDERWIJSKWALIFICATIE

Soorten studiebewijzen

In het gewoon SO en BuSO OV4

 Bewijs van beroepskwalificatie (BBK; in SODW = certificaat).

Lln. slaagt enkel voor de competenties van de beroepskwalificaties (BK)

= BEROEPSKWALIFICATIE

Se-n-Se-opleidingen, bijv. Chemische Procestechnieken : omvat vanaf 2019-2020 enkel BK

Sommige opleidingen bestaan uit meerdere

beroepskwalificaties, m.a.w. meerdere BBK’s per opleiding mogelijk

Voorbeeld: Afwerking bouw duaal (dekvloerlegger – vloerder/tegelzetter – stukadoor)

In sommige opleidingen kan men toch niet voor elk BK een bewijs krijgen

Voorbeeld: Slagerij duaal (medewerker slagerij – slager distributie)

Soorten studiebewijzen

In het gewoon SO en BuSO OV4

 Bewijs van deelkwalificatie (BDK; in SODW = deelcertificaat).

Lln. slaagt enkel voor een vastgelegde cluster van competenties, deel van een beroepskwalificatie

= DEELKWALIFICATIE

Niet binnen elke opleiding of binnen elke BK

Voorbeeld: Afwerking bouw duaal heeft 3 BK’s:

• Dekvloerlegger

• vloerder-tegelzetter

• stukadoor.

Enkel BK Stukadoor heeft 3 DK’s:

• plaatser natte binnenbepleistering

• buitenbepleistering

• droge bepleistering

Soorten studiebewijzen

In het gewoon SO en BuSO OV4

 Bewijs van competenties (BVC; in SODW = attest verworven bekwaamheden = AVC).

Lln. behaalt enkel afzonderlijke competenties maar geen afgerond geheel van competenties

 Attest van regelmatige lesbijwoning (ARL) Lln. bereikt geen competenties

Lln zit in een 2-jarige opleiding en stroomt van rechtswege door van het 1^ste naar het 2^e jaar van de opleiding. ARL op het einde van het 1^ste jaar van de graad i.p.v. oriënteringsattest.

Soorten studiebewijzen

In het gewoon SO en BuSO OV4

 Oriënteringsattest (OA)

Enkel bij 2-jarige opleidingen indien lln. beslist

vroegtijdig te stoppen en over te stappen naar een andere opleiding, maar het 1^ste jaar heeft voltooid.

Kan op het einde van het 1^ste leerjaar of het 2^e leerjaar van de 2^e graad of het 1^ste jaar van de 3^e graad

Kan ook tijdens of na het 2^e leerjaar van de 3^e graad als de leerling geen onderwijskwalificatie behaalde. OA doet uitspraak over het 1^ste leerjaar van de 3^e graad.

Soorten studiebewijzen

In het BuSO OV3

 Getuigschrift van de opleiding

Lln. slaagt voor de algemene en sociale vorming en de beroepsgerichte vorming

 Bewijs van beroepskwalificatie ^(BBK)

Lln. slaagt enkel voor de competenties van de beroepskwalificaties (BK)

 Bewijs van deelkwalificatie (BDK)

Lln. slaagt enkel voor een vastgelegde cluster van competenties, deel van een beroepskwalificatie

 Attest van verworven bekwaamheden (AVB)

Lln. behaalt enkel afzonderlijke competenties maar geen afgerond geheel van competenties

 Attest beroepsonderwijs

Lln. heeft geen recht op één van de andere studiebewijzen.

Soorten studiebewijzen

Onderwijs- kwalificatie

• Diploma, studiegetuigschriften, getuigschrift buso

Beroeps- en/of deel-kwalificatie

• Bewijs van beroeps- of deelkwalificatie per BK/DK evalueren

Bewijs van competenties/Att

est van verworven bekwaamheden

• kan ev. in combinatie met BK/DK

Attest van regelmatige lesbijwoning/

attest van beroepsonderwijs

Onderwijskwalificatie/Getuigs chrift kan niet samen met

BBK/BDK/BVC (zit er al in vervat).

• Idem voor een BK met zijn bijhorende DK’s.

• BBK, BDK kan in bepaalde gevallen wel in

combinatie met BVC.

GIP (in gewoon SO en BuSO OV4) en Kwalificatieproef (BuSO OV3) zijn facultatief.

Studiebewijzen: bijkomende info

BuSO OV3: meerdere

kwalificaties mogelijk in duaal en niet-duaal (analoog aan

SO)

• Toelating klassenraad nodig

• Opgelet bij overgang van kwalificatiefase naar

integratiefase van

dezelfde duale opleiding:

niet altijd mogelijk

• Opgelet bij behalen AVB:

gunstig advies KR voor integratiefase

Verlengde leertijd ≠

stopzetten opleiding  geen studiebekrachtiging

Studiebewijzen: bijkomende info

 Per leerling worden de verschillende vormen van studiebekrachtiging die worden uitgereikt

opgenomen in het proces-verbaal (SO/2019/01, bijlage 12)

 Om een leerling toegang tot een duale opleiding te ontzeggen (clausuleren) moet de duale

opleiding apart geclausuleerd worden. Er is geen automatische koppeling tussen duale en niet-

duale opleidingen.

Proces-verbaal en clausuleringen

Mee r inf o no

dig

?

Om ze

nd bri

ef S O/2

019

/0 1

Web sit

e d ua

al l ere

n

Titelslide 5

Mee werk

end e

par tne

rs?

Sy ntr a V laa nde

re n

Dep art eme

nt W erk

en

So cia

le E co nomi

e

(WS E)

Dep art eme

nt

Onde rw ijs en

Vor ming

(C arl La mo te & W out er

Pinx te

n)

Titelslide 6

Contactslide1

kristel.deplecker@ond.vlaanderen.be +32(0)2 553 02 38

marc.vandemeirssche@ond.vlaanderen.be +32(0)2 553 87 03

agodi.academie@ond.vlaanderen.be www.agodi.be

Vragen?

Contacteer ons