Geachte heer, mevrouw,
Op woensdag 20 maart 2019 zijn de verkiezingen van de leden van Provinciale Staten en de algemene besturen van de waterschappen. Deze verkiezingen worden gelijktijdig in het stemlokaal gehouden. Op donderdag 23 mei 2019 worden de Nederlandse leden van het Europees Parlement gekozen. In deze brief informeren wij u over de voorbereidingen van deze verkiezingen.
Binnenkort ontvangt u de in het presidium toegezegde brief over de opkomstbevordering, klachten en toegankelijkheid van de verkiezing in november 2018.
Stemlokalen
Op 20 maart 2019 en op 23 mei 2019 kunnen kiezers hun stem uitbrengen in 151 stemlokalen, verspreid over het grondgebied van de nieuwe gemeente Groningen. In verband met de slechte toegankelijkheid zijn enkele locaties vervangen door locaties die wel voldoen aan de toegankelijkheidseisen. Niet voor elk stemlokaal met slechte toegankelijkheid is geschikte vervanging gevonden. Totaal zijn er daarom 3 stemlokalen minder dan bij de
gemeenteraadsverkiezing in 2018. Het aantal stembureaus in de gebieden van de voormalige gemeenten Haren en Ten Boer is gelijk gebleven. Het aantal stemlokalen en de geografische spreiding is dusdanig dat een goed verloop van de verkiezingen is gewaarborgd.
De gemeente Groningen ligt binnen het grondgebied van twee
waterschappen, te weten Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest. Op 20 maart 2019 kunnen de kiezers voor beide waterschappen in elk willekeurig stemlokaal binnen de gemeente hun stem uitbrengen.
Van 141 stembureaus worden de adressen op aan de kiezers te verzenden stempassen vermeld. De overige tien extra stembureaus zijn gevestigd op
Verkiezingen in 2019 J. van Dijken
De leden van de raad van de gemeente Groningen te
GRONINGEN
(050) 367 70 25 -
16-01-2019 -
2
locaties waar veel bezoekers komen, te weten de Hanzehogeschool (Zernikeplein), Harmoniecomplex RUG, Martiniziekenhuis, Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) (twee stembureaus), bij het
Hoofdstation, DUO / Belastingdienst, Openbare Bibliotheek Groningen en het stadhuis (twee extra stembureaus).
In het Hoofdstation is geen geschikte ruimte voor een stemlokaal beschikbaar.
Daarom wordt bij het Hoofdstation weer een mobiele kantoorunit geplaatst op het Stationsplein. In verband met het ontbreken van een geschikte locatie in de directe omgeving wordt een tweede mobiele kantoorunit geplaatst bij de Boerhaaveschool aan de Veenweg.
Het stembureau bij het hoofdstation is geopend van 06.30 uur – 21.00 uur.
Alle overige stembureaus zijn geopend van 7.30 uur tot 21.00 uur.
Toegankelijkheid stemlokalen
Per 1-1-2019 is een Kieswetswijziging in werking getreden, die bepaalt dat alle stemlokalen toegankelijk moeten zijn voor kiezers met een lichamelijke beperking. Om te kunnen bepalen wanneer een stembureau toegankelijk is, is op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een checklist met toegankelijkheidscriteria opgesteld. Bij de
herindelingsverkiezing in november 2018 is al geanticipeerd op de aangescherpte toegankelijkheidseisen en zijn al de nodige aanpassingen gedaan met als resultaat dat alleen nog toegankelijke stemlokalen zijn
gebruikt. Bij de voorbereiding voor het aanwijzen van geschikte stemlokalen is afstemming geweest met lokale belangengroeperingen van mindervaliden.
Voor de verkiezingen in 2019 worden alleen nog maar goed bereikbare en betreedbare stemlokalen gebruikt. Locaties met een eigen permanente
hellingbaan voor rolstoelers worden geacht toegankelijk te zijn. Deze voldoen niet altijd aan de in de checklist gestelde eisen, maar aan de hand van het dagelijks gebruik in de praktijk blijken deze voldoende te zijn.
Uitzondering is stembureau 062 Centrum De Poort, Moesstraat 20 in Groningen. Deze locatie is slecht toegankelijk voor kiezers met een
beperking. Vanwege het hoge aantal kiezers in deze buurt en het ontbreken van een geschikte, alternatieve locatie wordt dit stemlokaal wel gebruikt.
In onze communicatie naar de burgers zal aan dit stemlokaal extra aandacht geschonken worden.
Bij de gemeenteraadsverkiezing in 2018 is voor het eerst een doofvriendelijk stembureau ingesteld. Vanwege de positieve ervaringen wordt dit initiatief ook voor de komende verkiezingen voortgezet.
Informatie over de stemlokalen wordt op de gebruikelijke wijze
gecommuniceerd naar de kiezers via de gemeentelijke website, publicaties en op de achterzijde van de kandidatenlijsten, die huis-aan-huis worden bezorgd.
Verkiezingstaxi
Op 20 maart en 23 mei rijdt er in de gemeente Groningen een verkiezingstaxi.
Kiezers die door een lichamelijke beperking of ouderdom moeilijk zelfstandig naar het stemlokaal kunnen komen, kunnen met deze taxi gratis naar het
3
stemlokaal in de buurt van hun woonadres. Zo kunnen zij hun kiesrecht zelfstandig uitoefenen.
Stembureauleden
Voor een stembureau worden ten minste vijf en maximaal zeven
stembureauleden benoemd; zeven is het wettelijke maximum. Voor een aantal drukke stembureaus wordt een zodanige bezetting geregeld, zodat er
voldoende wisseling plaatsvindt om de belasting te verminderen. De inzet van extra tellers per stembureau wordt zo mogelijk afgestemd op de opkomst per stembureau. Omdat er op 20 maart gecombineerde verkiezingen plaats vinden, is er per stembureau een minimale bezetting van 4 stembureauleden om de taken goed te verdelen. Bij de Europese verkiezingen op 23 mei is de minimale bezetting 3 leden.
Stembureauleden, plaatsvervangende stembureauleden en tellers moeten beschikken over voldoende kennis en vaardigheden op het terrein van het verkiezingsproces. Ze nemen daarvoor deel aan een verplichte training. De geschiktheid van de stembureauleden wordt beoordeeld op basis van een af te leggen toets.
Bij de verkiezingen op 20 maart 2019 en 23 mei 2019 wordt weer gebruik gemaakt van de StembureauApp. De op iPads geïnstalleerde StembureauApp ondersteunt het stembureau bij de werkzaamheden. Alle voorzitters en plaatsvervangende voorzitters van de stembureaus volgen hiervoor aanvullend op de eerder genoemde training een verplichte instructie.
Centraal tellen
Bij de gemeenteraadsverkiezing op 21 november 2018 heeft de gemeente Groningen deelgenomen aan het experiment centrale stemopneming. Doel van het centraal tellen is het vergroten van de transparantie,
controleerbaarheid en efficiëntie van de stemopneming. Dit komt ten goede aan de betrouwbaarheid van de uitslag en het vertrouwen van de inwoners in het verkiezingsproces. De centrale stemopneming op donderdag 22 november 2018 in MartiniPlaza is uitstekend verlopen. Zo was de definitieve uitslag en zetelverdeling van de centrale stemopneming gelijk aan de voorlopige uitslag van de door de stembureaus getelde stemmen op partijniveau. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft het voornemen om de centrale stemopneming vanaf 2021 verplicht te stellen. Om te zorgen voor de continuiteit van de werkprocessen voor de stembureauleden op de stembureaus en de tellers bij de centrale stemopneming heeft de gemeente Groningen zich voor de provinciale statenverkiezing en de waterschapsverkiezing en de Europese verkiezingen in 2019 opnieuw voor dit experiment aangemeld.
Op grond van de Experimentenwet centrale stemopneming moet de nieuwe gemeenteraad nog instemmen met de (vervolg)deelname. Een raadsbesluit daartoe wordt in januari voorgelegd.
Verkiezingsborden
Voor de verkiezingen op 20 maart en 23 mei wordt weer gebruik gemaakt van voorbedrukte verkiezingsborden. Behalve voor de provinciale staten worden
4
de borden ook gebruikt voor de waterschappen. Omdat het gecombineerde verkiezingen betreft zijn hiervoor extra grote borden nodig.
De verkiezingsborden staan op de zelfde 42 locaties als bij de gemeentelijke herindelingsverkiezing in 2018.
Financiën
In de gemeentebegroting 2019 is rekening gehouden met het organiseren van beide verkiezingen met een budget van 550 duizend euro per verkiezing. Dat betekent dat voor de provinciale statenverkiezing op 20 maart 2019 en de Europese verkiezing op 23 mei 2019 een budget beschikbaar is van totaal 1,1 miljoen euro.
Sinds 2015 is de gemeente ook verantwoordelijk voor de organisatie van de waterschapsverkiezingen, die op 20 maart 2019 gecombineerd met de provinciale statenverkiezing wordt gehouden. Hiervoor maakt de gemeente extra kosten. Voor de vergoeding van de extra kosten van de
waterschapsverkiezingen in 2019 zijn landelijk afspraken gemaakt. De gemeente Groningen ontvangt van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties een financiële vergoeding van ongeveer 160 duizend euro.
Deze vergoeding wordt in 2019 uitbetaald via een extra storting in het Gemeentefonds.
De verwachting is dat de totale kosten voor de gecombineerde verkiezingen en de Europese verkiezing kunnen worden gedekt uit de beschikbaar gestelde budgetten van totaal 1,26 miljoen euro. Indien de totale kosten hoger uitvallen wordt het resultaat bij de jaarrekening 2019 verrekend met de algemene middelen (en verhogen of verlagen het besteedbaar resultaat). Dit is in overeenstemming met het raadsbesluit één integraal afwegingsmoment (raadsbesluit 29-03-2017). Een prognose van het resultaat nemen we mee in de voortgangsrapportage.
Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders van Groningen,
de burgemeester, de secretaris, Peter den Oudsten Diana Starmans
Deze brief is elektronisch aangemaakt en daarom niet ondertekend.
