Defense engineering
Citation for published version (APA):
Technische Universiteit Eindhoven (TUE). Elektrotechnische Studievereniging THOR (2004). Defense
engineering: electrical innovations in modern day warfare systems : symposium, 14 December 2004, Eindhoven. Technische Universiteit Eindhoven.
Document status and date: Published: 01/01/2004 Document Version:
Publisher’s PDF, also known as Version of Record (includes final page, issue and volume numbers) Please check the document version of this publication:
• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.
• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.
• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.
Link to publication
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.
If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:
www.tue.nl/taverne Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us at: openaccess@tue.nl
providing details and we will investigate your claim.
L
N
C
2004
DEF
e.t.s.v. Thor presenteert:
eleeUieal inoovalio s
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day wariare systems
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave Voorwoord Het programma Artikel Marine
Artikel Thales Nederland B. V.
Presentatie Luitenant-kolonel Bert Smid BMT Presentatie Ir. Wessel A. Weijenberg
Presentatie Jack Grossat (L TZ20C KMR) Presentatie MSc. Hans van der Hoek Presentatie Ir. Jan M.C. Kleijweg
Presentatie Majoor ir. Andre van Nispen Presentatie Commandeur Hank art Comite van Aanbeveling
De Symposium COrTIn"lissie Woord van Dank
biz. 1 biz. 2 biz. 3 biz. 4 biz. 7 biz. 10 biz. 18 biz. 23 biz. 24 biz. 28 biz. 37 biz. 43 biz. 50 biz. 51 biz. 52 Spreker 1 8edrijf
'II
j'I\;IS
'
ympO:
Si,
um Defense
Eng~neering
1
)i~
.. ;::
I
~Jectrical
,
ir)rlovations
'
in
modern day
warfare,
systems
Voorwoord
Een jaar lang hebben een aantal studenten zich vol enthousiasme ingezet om voor studie-vereniging Thor een succesvol symposium te organiseren. Dit symposium moet zowel voor studenten als het bedrijfsleven interessant zijn. Voor studenten kan een dergelijk symposium een mooie aanvulling op het curriculum vormen, terwijl het bedrijfsleven de kans krijgt met studenten in discussie te gaan.
Het was niet moeilijk om een 'hot' topic te vinden voor dit symposium. De oorlog in Irak, ter-rorisme bestrijding en verschillende internationale incidenten zorgden ervoor dat oorlogstech-nologie volop in de media wordt behandeld. Nieuwe technologische ontwikkelingen moeten ervoor zorgen dat er sneller, effectiever en met minder bijkomende schade geopereerd kan worden. In veel van deze hightech ontwikkelingen speelt de elektrotechniek een belangrijke rol.
Veel landen steken veel tijd en moeite in het ontwikkelen van militair materieel. Voorbeelden zijn intelligente radarsystemen, compleet nieuw ontworpen straaljagers en verbeterde com-bat 'field management systemen. Dit alles kan niet zonder goed opgeleide ingenieurs. Naast het informeren van de toekomstige ingenieur over de nieuwste technieken, zal het symposi-um hen ook enthousiasmeren over deze hightech ontwikkelingen.
Het programma biedt de bezoeker een kijkje in de keuken van de Nederlandse defensie-industrie. Ik hoop dat het symposium aan uw verwachtingen zal voldoen en wens u een pret-tige en informatieve dag toe.
1,1 I
I'
" 2~
08:30u 09:30u 09:50u 10:30u 11 : 15u 11 :30u 12:15u 13:00u 14:30u 15:15u 16:00u 16:15u 17:00u 18:00u
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Ontvangst en registratie Koffierrhee
Opening door de dagvoorzitter
Het programma
Ir. Henk van Es, directeur TNO Strategie en Planning, oud-directeur van TNO-FEL, houdt een toespraak over de rol van techniek in de defensiewereld Realisatie van Commandovoeringondersteunende systemen binnen de Koninklijke Landmacht
Spreker: Luitenant-kolonel B. Smid MBT (C2SC) Integrated Topside Design
Spreker: Wessel A. Weijenberg (Thales Nederland B.V.) Koffiepauze
Ge"integreerde Maritieme Communicatiesystemen: van Vlaggenseinen tot 'Software De'fined Radio'
Spreker: Jack Grossat (Rohde & Schwarz Nederland)
Een Nederlandse Start-Up in de wereldwijde Defensie Industrie Spreker: Hans van der Hoek (Eonic B.V.)
Lunch
Bezoekers hebben ruim de tijd om de informatie stands te bezichtigen Handheld Radar en passive radar
Spreker: Ir. J.C.M. Kleijweg (TNO Fysisch en Elektronisch Laboratorium) Typecertificering van de F-35 Joint Strike Fighter
Spreker: Majoor Ir. Andre van Nispen (Koninklijke Luchtmacht) Koffiepauze
Hr.Ms. Rotterdam, UNMIL 2003-2004
Spreker: Commandeur H. Ort (Koninklijke Marine) Afsluitende borrel
-111'll',
1II,S
'
ympo:
siu,
m Defense Engineering
Ihl,·! ' ,,: '!~~Iectrica
ll
i~.[,lovations
in modern day warfare systems
'Kennis is macht, karakter is meer'
Ingenieurs met een avontuurlijk karakter kunnen terecht bij de Koninklijke Marine. Zij kunnen alsnog v~~r het ruime sop kiezen dankzij een eenjarige opleiding bij dit krijgs-machtdeel.
Niet iedereen gedijt tussen vier muren. Menigeen komt daar pas achter wanneer hij zijn stu-die heeft afgerond. Avontuur/ijke /aatb/oeiers kunnen zich a/snog me/den bij de Konink/ijke Marine. Afgestudeerde ingenieurs kunnen bij dit onderdee/ een eenjarige op/eiding vo/gen. Ze krijgen direct een safaris en worden tege/ijkertijd k/aargestoomd voor een /eidinggevende functie. Aan boord werken vier typen officieren: bij de zeedienst, de
a
dmin istra tie, de techni-sche en e/ektrotechnitechni-sche dienst. De zeevarende ingenieurs gaan /eiding geven aan de 'dage/ijkse gang van de technische zaken' aan boord van een fregat of een onderzeeboot.'De Koninklijke Marine streeft ernaar om het personeelsbestand gevarieerder en flexibeler te maken', aldus ingenieur en luitenant ter zee der eerste klasse, Martijn van Lier. Hij is momen-teel personeelsmanager bij de Technische Dienst van de Marine. 'Wij hebben natuurlijk het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM). Dit leidt vwo-Ieerlingen op tot officier en bood mij eveneens de mogelijkheid om een ingenieurstitel te verkrijgen door te studeren aan de TU Delft.'
De Koninklijke Marine verzorgt - door middel van het KIM - zelf de vijfjarige officiersopleiding. Afgezien van de omvang van de investering is de periode tussen opkomst en inzet van de jonge officieren erg groot. Oat was reden om een eenjarige opleiding voor ingenieurs te ont-wikkelen. Deze staat open voor verschillende 'typen' technische ingenieurs.
Hr. Ms. De Zeven Provincien is een van de vier nieuwste fregatten van de marine en behoort tot de modernste fregatten ter wereld.
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
'Naast werktuigbouwkundigen en elektrotechnische ingenieurs werkt er bij ons bijvoorbeeld ook iemand die afgestudeerd is aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft. Belangrijk is dat een kandidaat een goede technische kennis heeft en de sociale kwaliteiten bezit die belangrijk zijn voor het werken bij de Marine. Dat zijn bijvoorbeeld: het kunnen functioneren binnen een graep, het breed inzetbaar zijn en het om kunnen gaan met onverwachte situaties. Die sociale eigenschappen zijn zeker zo belangrijk als de technische kennis. In het KIM hangt een veelzeggende spreuk: Kennis is macht, karakter is meer.'
LEIDINGGEVENDE TAKEN
Ongeveer iedere drie jaar krijgt een officier een andere functie. Van Lier werkt op dit moment als loopbaanbegeleider bij personeelszaken. Hiervoor was hij onder meer plaatsvervangend Hoofd Technische Dienst aan boord van een fregat. '
De Technische Dienst omvat de werktuigkundige instaliaties op het schip. De laatste jaren gaan we steeds meer samenwerken met de Elektratechnische Dienst. Door de snelie ontwik-keling van de computer wordt apparatuur steeds geavanceerder en graeien deze dienstvak-ken steeds meer naar elkaar toe.'
De Nederlandse Marine bevindt zich zelfs in de technische voorhoede op mariti em gebied, aldus Van Lier. Onder water maakt de Marine gebruik van geavanceerde dieselelektrische onderzeeboten. De huidige generatie fregatten loopt voorop wat betreft de systeemintegra-tie. Zowel de sensoren, wapenen cOnlmandosystemen (sewaco) en de platformmanage-menttechnieken die de Koninklijke Marine gebruikt zijn uniek in wereld.
Van Lier heeft zelf zijn opleiding aan het KIM gevolgd. Daar werd zijn interesse gewekt voor de gasturbinemotor. Het grate voordeel ten opzichte van zijn 'dieselcoliega' is dat deze klein is, schoner en heel snel kan accelereren. Daarom is de gasturbinemotor ook zeer geschikt voor schepen. 'Op dit onderwerp ben ik ook afgestudeerd bij de faculteit Werktuigbouwkunde van de TU Delft.
De Koninklijke Marine maakt gebruik van geavanceerde dieselelektrische onderzeeboten.
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in
modern day warfare systems
Daarnaast heb ik nog een half jaar gewerkt aan de verdere ontwikkeling van een geavan-ceerd type gasturbinemotor in de Rolls Royce-fabrieken in Engeland.' Aan het KIM is er naast de techniek vee I aandacht voor sociale vakken en managementtheorieen. Ook zijn de stages aan boord van het schip heel belangrijk. 'Ik koos voor de Marine vanwege het avontuur. Het trok me om te kunnen meevaren op schepen en op die manier veel van de wereld te zien. Ik ben onder andere in de Oostzee geweest, het Cara'ibisch gebied en Azie. Tijdens deze toch-ten had ik al leidinggevende taken. Op 21-jarige leeftijd was ik bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de inzet van het personeel ten behoeve van brandbstrijding. Weinig andere bedrijven durven het aan om jongeren zulke leidinggevende functies te laten vervulien.' Ook de inge-nieurs die deelnemen aan de eenjarige opleiding zullen vrij snel kennismaken - wei of niet varend - met de omgeving van het schip. 'Het is belangrijk dat ze zo snel mogelijk zowel een schip als de scheepsorganisatie leren kennen. De sociale structuur op een schip is complex. Je zit met veel mensen op een kleine ruimte. Het is belangrijk om snel te ervaren of je het prettig vindt om daarin te functioneren.'
ONVERWACHTE SITUATIES
Van Lier verwacht dat de Koninklijke Marine ook de komende jaren een belangrijke rol binnen de krijgsmacht zal spelen. 'Aileen de marineschepen kunnen zelfstandig overal ter wereld komen en opereren als een onafhankelijke eenheid met aile voorzieningen aan boord.' De schepen vervulien eveneens een belangrijke ral voor reddingsoperaties en de strijd in de lucht. Helikopters vertrekken vanaf het dek en schepen spelen een belangrijke ral bij de coor-dinatie van de luchtgevechten. 'Daarnaast kunnen onze schepen eveneens materieel en manschappen aan land zetten. We werken daaram regelmatig samen met de Land- en Luchtmacht. '
De Koninklijke Marine is betrokken bij heel verschillende missies in de wereld. 'In het Cara'ibische gebied houden wij ons bezig met de aanpak van de drugshandel. De Amerikanen hadden enige tijd terug hun schepen nodig voor Afghanistan en de oorlog in Irak. Wij hebben toen een deel van hun taken overgenomen. Ook hebben we jarenlang in de Perzische Golf gepatrauilleerd om het embargo tegen Irak te contraleren. Daarnaast zitten er nog steeds mensen van ons in Bosnie.'
Ook kunnen zich onverwachte situaties voordoen waarin actie van de leden van de Marine wordt verwacht. 'In 2000 waren we met het fregat Hr. Ms. Witte de With in de buurt van Sumatra. Plotseling begon het schip te bewegen vanwege een aardbeving. We zijn terugge-keerd naar Sumatra en het bleek dat het eiland flink getroffen was. We hebben vervolgens een ziekenhuis weer operationeel gemaakt door de generatoren te repareren en de water-voorziening te herstellen. Ook hebben we geprabeerd om de bevolking op zoveel mogelijk andere manieren te helpen.'
Dit soort onverwachte acties haalt jammer genoeg volgens Van Lier te weinig de pers. Toch is het een regelmatig terugkerend onderdeel van het werk. 'Bij dit soort operaties is het belangrijk dat je een goede technische kennis bezit en dat je kunt improviseren, samenwer-ken en lange dagen masamenwer-ken. Ingenieurs die wat voelen voor deze avontuurlijke manier van leven - en den ken dat ze dat ook aankunnen zijn van harte welkom bij de Koninklijke Marine.'
Meer weten over werken bij de Marine? Surf naar tu.werkenbijdemarine.nl of mail naar info@werkenbijdemarine.nl
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Thales Nederland B. V.
Thales Nederland is de grootste defensie-industrie van Nederland; het bedrijf heeft met de ontwikkeling en productie van uiterst geavanceerde militaire defensiesystemen een vooraan-staande positie in de wereld veroverd. De hoofdvestiging van Thales Nederland bevindt zich in Hengelo. Daarnaast heeft het bedrijf vestigingen in Delft, Den Haag, Eindhoven, Huizen, Zoetermeer, en in Duitsland in Hamburg, Kiel en Wilhemshaven, Verdeeld over deze vesti-gingen ontwikkelt en produceert Thales Nederland marinedefensiesystemen, verdedigings-en surveillancesystemverdedigings-en voor lucht- verdedigings-en landmacht, power conversion verdedigings-en data storage pro-ducten, nabijheidsbuizen en de daarvoor vereiste specifieke batterijen, militaire telecommu-nicatiesystemen, optronische en infrarood detectiesystemen en cryogene apparatuur. Op dit laatste gebied wist Thales Nederland een contract in de wacht te slepen voor de levering van koelapparatuur voor de JSF, het nieuwe geavanceerde Amerikaanse gevechtsvliegtuig ..
Thales Nederland maakt deel uit van de internationale Thales Group. De Thales Group is de grootste defensie-elektronica in Europa en de derde in de wereld.
Historie
In de ruim 80 jaren van zijn bestaan heeft Thales Nederland een traditie opgebouwd van het ontwikkelen van innovatieve producten. In plaats van het simpel volgen van ontwikkelingen die door anderen zijn ge"initieerd, verrichtte Thales Nederland zelf tal van baanbrekende inno-vaties. AI in de jaren '20 ontwikkelde en produceerde Thales Nederland rekenaars voor vuur-leiding. Deze machines bevonden zich noodzakelijkerwijs op een kwetsbare positie: op de sensor en het wapen. Met de komst van de elektronica werd het mogelijk om de rekenaars hiervan los te koppelen. Radar en wapensturing verbeterden aanzienlijk toen radiobuizen gebruikt konden worden, maar ze bleven analoog werken en vergden veel onderhoud. In de jaren '60 was Thales Nederland het eerste bedrijf ter we reid dat een digitale rekenaar ontwikkelde voor militair gebruik. De snelheid en kwaliteit van vuurleidingssystemen verbe-terden hierdoor enorm. De nieuwe techniek werd niet aileen toegepast in de eigen radarap-paratuur maar ook in de ruimtevaart. Thales Nederland nam met succes deel in het ANS pro-ject (Astronomische Nederlandse Satelliet). Thales Nederland slaagde erin de technologi-sche voorsprong te behouden die in deze tijd werd opgebouwd. Oat resulteerde in steeds nieuwe radar- en vuurleidingsapparatuur die telkens de grenzen verlegden van wat technisch mogelijk was.
FMCW
Een door Thales Nederland geoptimaliseerde methode om radarapparatuur onzichtbaar te maken voor vijandelijke sensoren, is de FMCW techniek (Frequency Modulated Continuous Wave). Deze techniek maakt het mogelijk dat radarapparatuur straling uitzendt met een zeer laag continu vermogen van maximaal 1 Watt. Hierdoor kan FMCW-apparatuur zelfs in perio-den van radarstilte gebruikt kan worperio-den. Een goed voorbeeld hiervan is de SQUIRE. Deze draagbare radar kan bewegende objecten detecteren en classificeren tot op een afstand van 48 kilometer. Er zijn reeds tientallen SQUIRES verkocht en de verwachting is dat dit aantal in de toekomst verder zal oplopen. FMCW-technologie is echter aileen bruikbaar voor korte afstanden. Voor vuurleidings- en surveillancedoeleinden op marineschepen blijven systemen
I
Symposium Defense Engineering
Electr
i
cal innovations in modern day warfare systems
nodig die veel vermogen uitzenden. Op dit gebied heeft Thales Nederland ook een leidende rol in de wereld.
Marinesystemen
De afgelopen jaren heeft Thales Nederland aanzienlijk ge"investeerd in de ontwikkeling van nieuwe producten die worden toegepast op de nieuwe fregatten voor de Nederlandse en de Duitse marines. Inmiddels hebben de fregatten hun eerste proefvaarten achter de rug. Aan boord bevinden zich vele technologisch hoogstaande Thales Nederland producten, waaron-der:
APAR. Dit ultramoderne multifunctionele systeem bestaat uit duizenden zend/ontvang modu-les in plaats van een draaiende antenne. APAR is hierdoor in staat om tientallen potentiele doelen tegelijkertijd te volgen en informatie over de koers, snelheid en afstand van ieder doel over te dragen aan het centrale combat management systeem.
SMART-L. Deze rondzoekradar kan met zijn bereik van meer dan 400 kilometer en elevatie van maar liefst 70° een gigantisch volume afzoeken. Maar liefst 1000 doelen kunnen gelijk-tijdig gevolgd worden. De resolutie is hoog: zelfs op een afstand van 50 kilometer 'ziet' SMART-L nog een object ter grootte van een tennisbal. Een afgeleide radar van SMART-L is de S1850, een radar die geplaatst zal worden op nieuwe schepen van de Engelse, Franse, Spaanse en Italiaanse marines. Daardoor is dit systeem hard op weg om de standaard rond-zoekradar van de Europese NAVO-Ianden te worden.
SMART-S Mk2. Een rondzoekradar voor de middellange afstand die bij uitstek geschikt is voor inzet in kustwateren. Deze omgeving is zeer lastig voor radars. Is een niet-bewegend object met ronddraaiende elementen een ongevaarlijke windmolen, of een tot de tanden gewapende aanvalshelikopter die ieder moment kan toeslaan? Is een snelbewegend object bij de kustlijn een auto die over de kustweg rijdt of een rubberbootje met terroristen? SMART-S Mk2 biedt duidelijkheid. Het systeem kan ook snel reageren op een bedreiging die plotse
-ling van achter een eilandje of een bergrug opduikt.
SIRIUS. Dit is een infrarood rondzoeksysteem voor de lange afstand dat bij uitstek geschikt is als beveiliging tegen laag inkomende raketten. De volledig passieve SIRIUS vormt een per-fecte aanvulling op de radarapparatuur.
Het naval combat system TACTICOS Net Centric van Thales Nederland biedt de ge'integreer-de beheersing van meerge'integreer-dere sensoren en wapens zodat er een hoge graad van automatise-ring wordt bereikt in informatieverwerking, zoekcapaciteiten, classificatie en identificatie, situ-atie-evaluatie en gevechtshandelingen.
Voortdurende innovatie
Hoewel deze systemen technologisch wereldwijd aan de top staan, gaan de ontwikkelingen door. Zo is Thales l\Iederland momenteel volop bezig met de ontwikkeling van SEAPAR, een multifunctionele radar die veel overeenkomsten vertoont met APAR, maar door zijn lagere gewicht en kleinere afmetingen bij uitstek geschikt is voor gebruik op kleinere schepen. Een gebied waarin nog geen enkel ander bedrijf actief is, is de z.g. topside van een schip. Een modern marineschip heeft tientallen sensoren en antennes aan boord, afkomstig van verschillende producenten. Er is geen enkel marineschip, waar dan ook ter wereld, dat niet wordt geplaagd door storingen die worden veroorzaakt omdat al deze apparatuur elkaar be·in-vloedt. Thales Nederland wil zich in de toekomst profileren als integrator van al deze afzon-derlijke system en teneinde de veiligheid en effectiviteit van marineschepen te verhogen.
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Een dergelijke vooraanstaande positie op de wereldmarkt, vergezeld van een groot aantal innovatieve ontwikkelingen, kan aileen worden gehandhaafd door een goede samenwerking met wetenschapscentra en onderwijsinstituten. Voor dit doel stelt Thales Nederland een aan-tal personeelsleden in staat om parttime werkzaam te zijn voor een onderwijsinstelling. Het gaat hierbij om:
de leerstoel Radartechniek aan de Technische Universiteit van Delft;
de leerstoel Telecommunicatie en EMC aan de Universiteit Twente te Enschede; het lectoraat Real-time Systemen in de afdeling Informatie en Communicatie Technologie aan de Saxion Hogeschool Enschede.
Thales Nederland B.
V.
Postbus 42 7550 GO Hengelo Bezoekad res: Haaksbergerstraat 49 7554 PA Hengelo Nederland tel. fax e-mail internet : +31 742488 111 : +31 74 24 25 936 : info@nLthalesgroup.com : www.thales-nederland.nlSymposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Eerste Lezing Spreker: Bedrijf: Functie: Titel: Spreker Opleiding Functies Inhoud
Luitenant-kolonel Bert Smid MBT
Command and Control Support Centrum Hoofd sectie Ontwikkeling
Realisatie van Commandovoeringondersteunende systemen binnen de Koninklijke Landmacht
1969-1975 1976-1981 1999-2000 1981-1983 1983-1984 1984-1986 1986-1989 1989-1990 1990-1991 1991-1994 1994-1995 1995-1996 1996-2001 2001-heden Atheneum-B
Koninklijke Militaire Academie
Master of Business Telecommunications (TopTech studies TU-Delft)
Pelotonscommandant bij een Rayonverbindingscompagnie
Plaatsvervangend commandant van een Rayonverbindingscompagnie Commandant van een Rayonverbindingscompagnie
Officier toegevoegd bij de sectie operatien van een Verbindingsbataljon Plaatsvervangend commandant van de opleidingsschool Vbdd
Hoofd van de sectie operatien van een verbindingsbataljon Hoofd van het bureau operatien van de verbindingsgroep
Hoofd van het bureau plannen van de sectie telecommunicatie- en informatie systemen van staf UI\JPROFOR
Hoofd van de afdeling datacommunicatie in het projectbureau ATCCIS Projectmanager Battlefield Management Systeem
Hoofd sectie Ontwikkeling C2SC
De wijze van optreden van de tot de Koninklijke Landmacht behorende eenheden is in de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Toepassing van Network Centric Warfare principes, zoals verwoord in het gelijknamige boek van Garstka, Alberts en Stein, levert een oplossingsrichting die momenteel binnen het Command and Control Support Centrum van de Koninklijke Landmacht wordt toegepast bij de realisatie van nieuwe comman-dovoeringondersteunende system en .
Gebaseerd op een overkoepelende C31-Architectuur worden systemen ontwikkeld, die voorzien in de behoefte van commandanten te velde aan near-real time informatie over de situatie in hun gebied van verantwoordelijk-heid. Technologische ontwikkelingen moeten oplossingen bieden voor een steeds toenemende informatiebe-hoefte in een dynamische netwerkomgeving gebaseerd op veelal smalbandige en onbetrouwbare verbindin-gen.
10 Luitenant-kolonel Bert Smid BMT
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Lkol B Smid MBT
Chief Development C2SC else
Luitenant-kolonel Bert Smid BMT 11
Vision
~oplng
Concepts
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day wariare systems
Luitenant-kolonel Bert Smid BMT 13
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Luitenant-kolonel Bert Smid BMT 15
.~
.~.o
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Luitenant-kolonel' Bert Smid BMT 17 Command and Control Support Centrum
Spreker: Bedrijf: Functie: Titel:
Ir. Wessel Weijenberg Thales Nederland B. V.
Project Manager
Integrated Topdown Design
Wessel A. Weijenberg werkt sinds 1997 als projectmanager bij Thales Hengelo, Nederland. Hij studeerde in 1995 af als elektrotechnisch ingenieur in de richting Signal Processing aan de Technische Universiteit Eindhoven. Gedurende zijn studietijd was hij een actief lid van IEEE Student Branch Eindhoven.
Bij Thales was hij betrokken bij meerdere technologische studieprogramma's, zoals
Tactical Ballistic Missile Defence (NUGE/US), Doppler-Polarimetrische targetdetectie en ciassificatie (NL) en tegenwoordig werkt hij aan Intergrated Topside Design-projecten zoals het Dutch Integrated Sensor
Arrangement-programma, EMENG+ (NUUS), de Eurofinders Demonstration of EM Sensor Integration (NUUK/IT) en STRATA (7 naties).
Het combatsysteem van een modern marine schip is zeer uitgebreid. De laatste jaren is het aantal antennesy-stemen gestaag toegenomen. Bijkomende problemen met gelijktijdige bediening van syantennesy-stemen, storing en compatibiliteit maken van Topside Design een moeilijke taak.
Om met deze eisen om te kunnen gaan is Topside Design een interdisciplinair gebied geworden waarin ver-scheidene stromingen ingenieurs samenwerken, zoals EM-ingenieurs, signature management ingenieurs, radar technici, werktuigbouwkundigen, bestekschrijvers, etc. Dit proces wordt Integrated Topside Design (ITO) genoemd.
Deze presentatie beschrijft vanuit het perspectief van Thales de uitdagingen en de essentie van ITO, door voorbeelden te geven van de benodigde vaardigheden. De vier gebieden van consultancy en engineering wor-den besproken, nl. Integrated Mast Modules, Electromagnetic Engineering, Signature Management en Time Frequency Power en Polarization control. Verder worden test en ratificatie methods doorgenomen.
ITO is een kennisgebied behoefd voor aile toekomstige oorlogsschepen en schip opwaarderingprogramma's.
Het kennis en technologie niveau in Nederland neemt toe en zal, met het huidige ontwikkelingstempo, binnen een paar jaar volwassen genoeg worden. Een wegenkaart van de toekomst van en de visie van Thales op ITO wordt toegelicht.
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Integrated Topside Design
®
'Defense Engineering Sympos urn. Eindhoven"
December 14"', 2004
by W A Weijenberg
.t_ ..
-...:t.~ ~t""'~1IQ.-.QIIIWo ~co.''''~'''~tIIMClot-...u. .~~.
"tiT'- ...,.. ."'1MCIIl"""" ... ""*"IIIEIUI..tINI.y ..oQIItT'I ... .u.~
Defence THALES
Why Integrated Topside Design?
®
• Major problems caused by
• Electromagnetic Interference • GroWIng number of antennas • High complexity systems • Growing need for stealth
• ReS reduction • IRlEO reduction • Life Cycle Costs reduction
• Easy Integration • Lower maintenance • Reduced manning
Defence THALES
Integrated Mast Modules-Blast & Shock testing
®
• Nuclear blast resistant
Defence
• Compressive & tensile shock
resistant
THALES
i
I
I
i
,.
Integrated Topside Design - Content (t)• Why Integrated Topside Design? • What's Integrated Topside Design • Integrated Mast Modules • Signature Management • Electromagnetic Engineering
• Time, Frequency, Power and Polarisation Management • Validation and Testing
• Examples of Integratedl Topside DeSign • Welcome to the Future
, Defence THALES
I· LAS52.f
•
I
.
-. ~ t t . _ .... ...,.., • rm'T~ • DlelunTtIIIT1 . ~ 'MIll . . . .,·
..--."'..,...
~·
...,.~ • LAIIC}dlleo.What's Integrated Topside Design
®
• In s. king run: -s..ar a'Id s.r.:. SUItII o..g.,
-'IdC .... ....ad'P
• c.r...torIcylOt _ """"'"
• ~ . . . MadUIft
FROM CONCEPT DEElGN TO ClPT1MAUSATlON •..
• Defence THALES
~D
Integrated Mast Modules-Performance Validation @
Performance Validation at TNNL December 20Q3
THALES
Jr. Wessel Weijenberg 19
4
1
,
-j
Integrated Mast Modules-Rotator Stack
0
Multi-disclplinal Design
Radar Cross Section Measurement Blast Simulation
THJ\LES
Defeece
Integrated Mast Modules-Blast & Shock testing
0
• Nuclear blast resistant
Defence
: single reftection
Red : double reHection,
i.e. comer reflector : biple reflection,
i.", lrihedral
BIlI6 : quedruple or more reflections
Deftlnce
• Compressive & tensile shock resistant
THJ\LES
T HI\LES
Front s.II,etIC. ... II fNO..PML ~r_1 Back
THJ\LES
rated Mast Modules-Performance Validation
0
Perfonnanca V.HdaUon ot TNNL December 2003
EM Engineering -Blocking & Performance
0
~ f .. ~
.
-I I . I"-
...
THALES ~OJI
I I ' Ir. Wessel WelJenberg t ,~ .,
-Ill'
I I :'I
_.
I
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
EM Engineering. Low Frequency Analysis
®
• Preferred • SuperNEC • FEKO • Under development • 30 EM •• iLiA Defence THALES
Dynamic control of sensors and antennas
9
• Resource Management in MFR ~~.
t.
'
/
... - ...-1. Receives a task from CMS
2. Tasks are translated into dwell requests 3. Dwells are further calculated by WFC 4. Dwells are scheduled by the ReAM (scheduler)
5. In case of conflicts a priority based rejection mechanism sets in 6. In case over overload a Load Manager sets in
• Sensor Management enhanced functionality
7. Rejected dwells/functionality is taken over by other sensors 8. Inter-system. or topside EMI is considered by TFP2 management
o fence THALES
I
t
EM Engineering- Radiation Hazard
Presentation 01 energy beams under different angles to predicted the different RadHaz leyels and positions on a ship.
I. Defence THALE~
Time Frequency Power and Polarisation (TFP2)
• FREQUENCY: further isolation by minimum frequency
separation
• TIME: in case of multiple simultaneous dwells at one
radiator or between antennas • POWER: to loca'ily lower EM fields • POLARISATION: to lower interference
THALE9 I I • • • • • • I I • • I I • • • • • • ~.'
,..
1" - It . . ~ . . . o.. .... Dill • 11110 • •• JGI • _ . _ III. . -Ir. Wessel Weijenberg 21 Thales Nederland B. V.Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
TFP2 -Resource Allocation Management
e
• Missile Guidance • Multi Function Radar
• Honzon Search
• Tracking
• Limited Volume Search
J
•
SATCOM1
•
EWoJ
I. Defence
Defence
Vibrating Intrinsic Reverberation Chamber
Intagratad Top.lda Ca.lgn "strengch Chrough synergy"
THALES
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Oerde Lezing Spreker: 8edrijf: Functie: Titel: Spreker Jack Grossat (LTZ20C KMR) Rohde & Schwarz Nederland
Account Manager Communicatie & Monitoring
Ge"integreerde Maritieme Communicatiesystemen: van Vlaggenseinen tot ISoftware Defined Radiol
Jack Grossat heeft van 1982 tot 1985 het Koninklijk Instituut van de Marine doorlopen, waarna hij in 1985 tot officier van de zeedienst werd beedigd. In 1987-88 werd in het kader van de eindstudie een korte periode aan de Technische Universiteit Delft (elektrotechniek) gestudeerd. Vanaf 1991 tot 1997 was hij werkzaam bij de Koninklijke Marine (KM) als luchtverdedigings- en verbindingsofficier. Tevens werd een functie bekleed bij Bureau Communicatie van de afdeling Wapen- en Communicatiesystemen bij de Directie Materieel, waarbij hij als projectofficier verantwoordelijk was voor het communicatiesysteem van het Amfibisch Transport Schip (LPD1). Vanaf 1997 is hij werkzaam bij Rohde & Schwarz Nederland. In het eerste jaar vervulde hij de functie van R&S projectmanager van het communicatiesysteem Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF). Na het opstarten van dit project verlegde hij zijn activiteiten naar de marketing en verkoop van (maritieme)
radio-communicatiesystemen. Inmiddels zijn onder meer 15 scheepssystemen, waaronder 8 voor de KM, verkocht.
Inhoud
De presentatie begint met een kort historisch overzicht van de eerste verbindingsmiddelen tot aan de ontwikke-ling van de elektrische telegrafie. Communicatie is van wezenlijk belang voor de krijgsmacht. In elk strijdtoneel of oefening wordt dit keer op keer bewezen. Helaas gebeurt dit vaak ook door verlies aan mensenlevens. Een voorbeeld zijn de 'blue-on-blue' aanvallen tijdens operatie Desert Storm.
De toenemende behoefte aan boord van marineschepen van meer (gelijktijdige) communicatiekanalen, het gebruik van de moderne Informatietechnologie producten in combinatie met de eis voor simplificering en stan-daardisatie, vereisen de toepassing van nieuwe technieken voor maritieme communicatie. Daarnaast blijven snelheid en betrouwbaarheid belangrijke waarden. Enige specifieke ontwerpeisen voor deze systemen worden behandeld.
Hierna wordt ingezoomd op het lopende project Ge"integreerd Communicatiesysteem voor het tweede Landing Platform Dock (LPD-2) van de Koninklijke Marine (KIVI), waarbij een duidelijke link wordt gelegd met de praktijk. Er wordt specifiek ingegaan op 3 onderwerpen:
1. het project Communicatiesysteem LPD-2, waarmee het grootste communicatiesysteem binnen de KM wardt gerealiseerd;
2. het Rohde & Schwarz HF breedbandsysteem XB2900 voor marineschepen en walstations en onderdeel van het LPD-2 communicatiesysteem;
3. een beschrijving van de Software Defined Radio, de laatste ontwikkelingen op radiocommunicatiegebied; een algemene introductie, de R&S radiosystemen en de relatie met het LPD-2 project.
Tot slot wordt kart de positie van Rohde & Schwarz beschreven en in het bijzonder de rol van Rohde & Schwarz Nederland binnen het LPD-2 project.
Jack Grossat (LTZ20C KMR) 23
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Vierde Lezing Spreker: Bedrijf: Functie: litel: Spreker
MSc. Hans van der Hoek Eonic B.V.
CEO
Een Nederlandse Start-Up in de wereldwijde Defensie Industrie
Hans van der Hoek is CEO van Eonic BV, een innovatieve leverancier van reconfigureerbare oplossingen voor de defensie- en beveiligingsindustrie. Ze zorgen voor real-time digitaliserende en signaalbewerkende plat-formen, terwijl er gebruik wordt gemaakt van geavanceerde commerciele off-the-shelf ASIC-, FPGA-, en DSP-technologie. Eonic realiseert 's werelds kleinste en snelste SAR-, SDR- en ESM-verwerkingsplatformen. Alvorens te werken bij Eonic, was Hans CEO van een aantal high-tech start-ups, zoals No Wires Needed, een Wi-Fi pionier versmolten met Intersil in 2000.
Hans deed zijn kennis en kunde op bij bedrijven zoals Ericsson, Baan en AEGON, waar zijn functie senior management posities betrof.
Hans is afgestudeerd aan de Universiteit van Rotterdam in de richting financiele economie. Hij is 43 jaar oud en getrouwd met Ellen. Sam en zijn ze de trotse ouders van hun zeven jaar oude dochter, Lotte.
Eonic is een jong , Nederlands bedrijf dat zich op de wereldwijde defensie-industrie richt met geavanceerde signaal verwerkingssystemen. De presentatie zal de producten en technologie van Eonic toelichten en ingaan op de vraag of en hoe een bedrijf als Eonic succesvol kan zijn. Daarbij komen onder meer technologische, economische en politieke aspecten aan de orde.
,
~
~J
'
MSc. Hans~an
der Hoek!
>
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
~
"
eonlC:
• - • • UIJr ~, ••• ,,..~. ,ft' ~oC'~·rl TI
Eonic BV
Een Nederlandse Start-Up
in de wereldw;jde Defensie Industrie
Eonk is an innovative supplier of
reconfigurable solutions to the Defense and Security industry I providing
real-time digitiz'ing and signal processing
Hans van der Hoek platforms I uti! izing advanced
CEO commercial off-the-shelf ASIC, FPGA
and DSP technology.
r
: ,I~ ;" - 1 _.-:=:' _'-- .! I -llll+ Complete, COTS Data Acquisition Systems
+ FPGA-based Architecture Enables Reconfigurable
Computing
+ ASIC-based Architecture Enables Real-Time Processing
+ Small Footprint Enables Portable Systems
+ Low Power Consumption Enables Batterv Operated
Devices
-v" Reconfigurable, Data Acquisition & Real-Time Processing
Systems at Low Weight and Low Power Consumption
+
Systems Approach
-v" Short Time to Market
• Defense & Security Applications
- Communication - Software Defined Radio - Signal Processing -Radar, Synthetic Aperture
Radar, Intelligence, ESM
- Imaging -Target Recognition, Pattern Matching
• Other AppUcations (not addressed)
- MRI
- DNA Sequencing - etc
l
Eonic Provides (Sui). )Systems
l=.I-lnll=
.=:t;:T.:1'::::1 ,~'I!F
Signal
Embedded (multi-)DSP reconfigurable
computing
Eonlc covers front-end to back-end
User I info
••
c:::II.
••
MSc. Hans van der Hoek 25
Eonic B.V.
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
PowerFFTTM
• ASIC type rea/-um.pcoformon~e:
• L_Pa ... (1Wl
• High ~ClltllCY iTlol1t!jj point) • Extreme PorfomllW'1Ce CO GFLOps) • Small fDlltpnll (ling. enlp) • Stream·baRd (now Ope! lion
• flt.Jltl~slo I spec trum ,,",0""'111 ..,pllcahDn • InstrucUon-b o"iI prOUr nmBlll. cn-IIlH!y
• lower Cost • Faster
• lower Power Usage • Higher Performance
Powe
r
FFTlM
PCI Card
CMe
Digitizer
• Dual-channel 105MHz I 14bit digitizer mezzanine
• CompactPCI ~ystem bus for programming, contra{ and monitoring
• High-speed LVDS data link fO( inter' board data transport • On-board switch fabric for flexible data 1/0
Heterogeneous COTS technotogy induding for optimum trade-off
performance I costs I size I power
• Standard Pentium-based hosts and Windows as for PC
compatibility
Portable
SDR
platform
26 MSc. Hans van der Hoek
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
E
SM
Data
Ac
q
u
i
i
---
....
~~~~~ • Casha:
Cashflow • Focus • Klant- en Projectkeuze • ConformanceNeer Inform
tie
Eonk BV Delftechpark 26
2628 XH Delft www.eonk.com
015 - 260.0432
Hans van der Hoek Hans. vanderhoek@eonic.com
• Defensie Industrie
- Nadee\: lange doorlooptijden, gesloten
- Voordeel: marktkennis, zichtbaar betere oplossing • Systemen (ipv Chips, Boards)
Nadeel: Resource intensief
- Voordeel: Maximaal rendement SCA, en inspelen op nieuwe marktbehoeften
• CompactPCI
- Nadeel: Kleinere segment (vs VME, etc)
- Voordeel: Open Standaard, Snelgroeiend, Past in Systeemkeuze
• Locatie Delft
Nadeel: Ver weg van Klanten, Ver weg van ASIC hotspots - Voordeel: TNO, Kosten, Arbeidsmarkt, in NL
Early
r
The Chasm
• Innovators gevonden, succesvolle projecten
- Onera (FR), Mirage (US), TNO (NL)
• Early Adopters volgen
- TBA
• Op weg naar "Industry Platform"
MSc. HansvanderHoek 27
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Vijfde Lezing Spreker: 8edrijf: Functie: Titel: Spreker
Ir. Jan Kleijweg
TNO Fysisch en Elektronisch Laboratorium Handheld Radar en passive radar
J. Kleijweg is sinds 1978 werkzaam bij TNO Fysisch en Elektronisch Laboratorium bij de Radar Groep. Hij is momenteel bedrijfsontwikkelaar van radarapplicaties, technologiemanager van sensor-fushion en projectieider
van SHIRA (SHips RAdar) en een aantal FMCW-projecten (Frequency Modulated Continuous Wave). SHIRA is
een mobiel radarsysteem ontworpen voor de detectie en classificatie van kleine oppervlakteobjecten (rubberbo-ten, zwemmers, etc.), vogels, bodemtopografie, olie, golven en stromingen.
Hij is vooral bekend met concepten van radar, SAR- and FMCW-verwerking, land-use-classificatie, radar-cali-bratie, sensor-fushion en tracking. Hij studeerde in 1988 af als elektrotechnisch ingenieur, gespecialiseerd in remote sensing en microwave-technieken voor agrarisch culturele en oceanografische applicaties. Zijn onder-zoeksvlak beheerst imaging van oceaangolven door in de ruimte, lucht of zee gestationeerde radarsystemen, micrawave-calibratie, radar-crop-classificatie, Doppler-verwerking (detectie van menselijke beweging), beeld-verwerking en simulatie (SAR), informatie-extractie, ontwikkeling van segmentatie-algoritmes, targetdetectie, classificatie en tracking en sensor-fushion.
Inhoud
Door muren heen kijken met een FMCW radar
Sommige radarsystemen hebben de mogelijkheid om door materialen te dringen zoals stenen wand en of glas,
andere radarsystemen observeren doelen op zeer grate afstand. Deze doelen zijn niet zichtbaar of zichtbaar met zeer slechte kwaliteit. Beiden worden gebruikt in beveiliging, verkeersbegeleiding, personenobservatie in stations of als observatiesysteem in een vliegtuig. Nieuwe Frequency Modulated Continuous Wave (FMCW) radarsystemen zijn klein, draagbaar, goedkoop en meten de afstand en radiale snelheid met zeer grate nauw-keurigheid. Deze eigenschappen geven nieuwe toepassingen voor het gebruik van nieuwe radarsystemen. Het nadeel van radar is dat de metingen geen visueel beeld geven, het geeft geen afbeelding zoals een came-ra opname die direct herkenbaar is v~~r mensen. Binnen TNO-fel concentreert een van de onderzoeksonder-werpen zich op gedetailleerde radarsignaalverwerking voor het schatten van doeleigenschappen. Deze doelei-genschappen worden gebruikt voor het afbeelden van het doel in een virtuele wereld. Het doel wordt als het ware opnieuw opgebouwd in de virtuele wereld op basis van de radarmetingen. Tijdens de presentatie zal hier-op worden ingegaan met als voorbeeld wandelende personen.
Een laagfrequente FMCW radar is ontwikkeld voor het kijken door muren, de zogenaamde "through-the-wall" radar. De "through-the-wall" radar detecteert en lokaliseert bewegingen van mensen in gebouwen of in andere constructies zoals vrachtwagenhuiven zonder metalen afscherming. De bewegende radar geeft een gebouwin
-deling in drie dimensies. De radar heeft een variabel maximum afstandsbereik, afhankelijk van de objecten in de bundel. Ter indicatie: de detectieafstand van personen zonder afscherming is ongeveer 125 m, met een afscherming van een 0.2 m dikke stenen wand ongeveer 25 m.
28 Jr. Jan Kleijweg
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Ir. Jan Kleijweg 29 TNO Fysisch en Elektronisch laboratorium
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
30 Ir. Jan Kleijweg
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Ir. Jan Kleijweg 31
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
32 Jr. Jan KJeijweg
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Ir. Jan Kleijweg 33
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
34 Ir. Jan Kleijweg
Ir. Jan Kleijweg 35 TNO Fysisch en Elektronisch Laboratorium
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
36 Ir. Jan Kleijweg
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
Zesde Lezing Spreker: Bedrijf: Functie: Titel: Spreker
Majoor ir. Andre van Nispen Koninklijke Luchtmacht
Technisch projectmedewerker Projectbureau Vervanging F-16 Typecertificering van de F-35 Joint Strike Fighter
Andre van Nispen (1970) is zijn loopbaan bij de Koninklijke Luchtmacht begonnen via de officiersopleiding aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda (1989-1993). Vervolgens heeft hij op de vliegbasis Volkel ver-schillende functies binnen het technische vakgebied vervuld. Na het behalen van zijn titel aan de Technische Universiteit Delft, Faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (2002) is hij werkzaam geworden op het Hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht bij het Projectbureau Vervanging F-16. Binnen dat projectbureau is hij verantwoordelijk voor verschillende technische aspecten van de vervanging van de F-16, waaronder de typecertificering van de vervanger van de F-16.
Inhoud
De Koninklijke Luchtmacht is op dit moment bezig met het voorbereiden van de vervanging van de F-16 vanaf 2010. Door een wijziging in de Wet Luchtvaart per 1 oktober 2001 moeten aile nieuw in te voeren militaire luchtvaartuigen worden voorzien van een typecertificaat. De civiele wijze van certificering is het samenstellen van een set eisen waaraan het vliegtuig dient te voldoen. Het probleem voor militaire luchtvaartuigen is dat er geen standaard set eisen bestaat, en dat militaire luchtvaartuigen vaak zijn voorzien van nieuwe technologieen waarvoor in bestaande regelgeving nog geen eisen zijn opgenomen. Een andere benadering voor certificering is het opstelien van een zogenaamde 'Safety Case'. Deze methode zal waarschijnlijk voor de F-35 Joint Strike Fighter worden toegepast.
Maloor ir. Andre van Nispen 37
Sy
mposium
Defense Engineering
El
ectrical innovations in modern day wariare systems
75%
NEDERLANDERS 'NIL.5TOPPEN
MET
J5F
38 MaJoor Ir. Andre van Nispen
Symposium Defense Engineering
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
40 Majoor ir. Andre van Nispen
Sy
mposium
Defense Engineer
ing
El
ectrical innovations in modern day wariare systems
Vragen
??
42 Majoor ir. Andre van Nispen
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day wariare systems
Zevende Lezing Spreker: Bedrijf: Functie: Titel: Spreker
Commandeur Hank Ort Koninklijke Marine
Commandeur van het Nederlands-Belgisch Eskader Hr.Ms. Rotterdam, UNMIL 2003-2004
Commandeur Hank Ort (1957) is sinds april 2004 commandant van het Belgisch-Nederlands eskader. Daar voor voerde hij het commando over Hr.Ms. Rotterdam, het amfibisch transportschip waarmee Nederland een bijdrage leverde aan de VN-missie in Liberia UNMIL. In 2000 was Ort betrokken bij de opzet van de EU militai-re staf te Brussel, waar hij uiteindelijk verantwoordelijk was voor de algehele coordinatie.
De heer Ort begon zijn loopbaan bij de Koninklijke Marine in 1975 en heeft operationele ervaring op onderzee-boten en fregatten. Werkzaam bij de afdeling plannen van de marinestaf was hij in de periode 1997-2000 betrokken bij het defensieplanningsproces en bij de totstandkoming van de Defensienota. Hij woont met vrouw en dochter (1993) in Voorburg.
Inhoud
De ervaringen van het marineschip Hr.Ms. Rotterdam in de United Nations Mission in Liberia (UNMIL 2003-2004). Een voorbeeld van een succesvolle maritieme bijdrage aan een militaire missie van de Verenigde Naties in Afrika.
Commandeur Hank Ort 43
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
44 Commandeur Hank
art
Commandeur Hank Ort 45 Koninklijke Marine
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
46 Commandeur Hank Ort
Commandeur Hank Ort 47 Koninklijke Marine
-
-Symposium Defense Engineering
Electr
ical
innovations
in
modern day warfare systems
48 Commandeur Hank art
Commandeur Hank art 49
Symposium Defense Engineering
Ele
ctric
al innovations in modern day warfare systems
Comite van Aanbeveling
Universiteit
Prof. Dr. R.A. Van Santen
Rector Magnificus Technische Universiteit Eindhoven Prof. Dr. Ir. J.H. Blom
Decaan Faculteit Elektrotechniek Technische Universiteit Eindhoven
Overheid
H.G.J. Kamp
Minister van Defensie
Bedrijfsleven
Dr. Ir. A.J.H.M. Peels
Chairman & CEO of Thales Nederland B.
V.
Ir. C.A.M. De Koning
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations in modern day warfare systems
De Symposium Commissie der e.t.s.v. Thor
De Commissie
Functioneren als een commissie is een gegeven dat meegroeit met het einddoel van deze commissie. Motieven en motivering verschillen als de karakters van de leden. Waar een pessimist conflicten zou zien, zien wij een kennis en kunnen om een groep te completeren. De commissie begon in januari 2004 met zes enthousiaste studenten elektrotechniek die de uitdaging aangingen om een technisch-wetenschappelijk congres te organiseren dat niet aileen interessant maar ook origineel moest zijn.
Van tevoren was al bekend dat twee leden vanwege buitenlandse stage niet het hele pro-ces mee zouden kunnen maken. Na een vruchtbare contributie van meer dan een half jaar was het moment daar, Jasper en Joris vertrokken respectievelijk naar Hongarije en
Amerika. De lege plaatsen werden opgevangen door twee enthousiaste bestuursleden van Thor.
Tevreden kijken we terug op het afgelopen jaar en met enige trots vooruit naar de dag van vandaag. Wij hopen dat het symposium voor u even leerzaam, interessant en spannend zal zijn als het voor ons tot nu toe was.
Namens de Thor symposium commissie 2004, Wouter Numan
Symposium Defense Engineering
Electrical innovations
in
modern day warfare
systems
Woord van dank
Wij willen de volgende mensen graag hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan dit symposium:
Aile sponsors
De leden van het Comite van Aanbeveling Professor Tijhuis voor zijn adviezen
De heer Jan Vogel voor het op korte termijn vinden van een vervangende dagvoorzitter
Eric van Gerwen en Erik van der Kuip voor hun inzet en contacten
John van Herk voor de controle en feedback van en op de website en de proceedings Robert van Leeuwen voor zijn hulp bij de opmaak van de proceedings
Richard Dols voor het aanpassen van het upload script.
Koppie Koppie voor het voordelig drukken van de proceedings en hun inmense geduld met de commissie.
Sponsors
T U
/
e
technische universiteit eindhoven
TH
A
LES
our technology to accelerate your career
ST...,
/
~
Koninklijke land7
'*
ibliOlheek
~~:~ 1~};~e~4
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111Made
i
n
Holland
200510307TH
A
LES
SIRIUS APAR MIRADOR MOC Mk3 GOALKEEPER SMART-L
Infrared Search Multifunction Compact OptrOniC Multifunction Close-In- Surveillance
and Track Radar System Weapon Control Operator Weapon System
System System Console System
