a.crat 1e

l

c c

~D e [fu~O@ ~Dj)

a.crat ^1e

es la gd congres. 1n ^• Leiden

De VVD heeft thans het rapport Kiezer en Gekozene geheel

behandeld en zich. daarmee,

als eerste politieke partij,

uitgesproken over het hele complex van vraagstukken, die de verhouding van kiezer en gekozene betreffen

·. . .

' . . i ' .· ..

Op pagina 7 breng't mevrouw mr. E. Velder-Smit verslag uit over een werkbezoek aan En·

geland, met name over de National Health Service.

In onze landbouwrubriek be·

spreekt mr. J. F. G. Schlinge·

mann de problemen van de Nederlandse fruittelers (pag.

Radio-uitzending van de VVD:

donderdag 22 mei van 18.20- 18.30 uur, over de zender Hil·

versurn 11 (298 m)

De VVD heeft op 9 en 10 mei jl. in haar vervolgcongres te Leiden de be- handeling van het rapport Kiezer en Gekozene van de gelijknamige commis- sie (die naar haar voorzitter ook wel commissie-Geertserna is genoemd) ten einde gebracht.

Het eerste deel van dat rapport, dat vooral op het kiesstelsel, de opkomst- plicht, stembusakkoorden, de kabi- netsformatie en de gekozen of benoem·

de burgemeester betrekking had, was reeds op 15 en 16 november vorig jaar in een buitengewoon congres te Hil·

versum aan de orde geweest.

Daarmee heeft de VVD het aange- durfd om - als eerste politieke partij - over het hele complex -van al die moeilijke vraagstukken, die de verhou- ding kiezer en gekozene in de ruimste zin betreffen, door haar· landelijke alge- mene vergadering aan de hand van voorgelegde ontwerpresoluties, alterna- tieve r.esoluties en daarop ingediende amendementen, besluiten te laten ne·

men.

Terecht noemde mr.· Geertsema in antwoord op het bijzondere dankwoord, dat de partijvöorzitster, mevrouw Van Someren, tot hem en zijn mede-commis- sieleden richtte, het verheugend dat op beide congressen zo'n groot aantal amendementen en moties was inge- diend. Daaruit blijkt immers, hoe actief de partij-afdelingen (en dat zijn de le- den) meeleven met de partij en hoeveel interesse er ·bestaat voor de vraagstult- ken, waarmee wij allen worden gecon-

fronteerd.

De voornaamste onderwerpen, op dit tweede congres aan de orde gekomen, betroffen: het referendum, de kiesge- rechtigde leeftijd en meerderjarigheid, communicatie en presentatie, de om- budsman en het vraagstuk van de staatsburgerlijke vorming. Tevens

·kwam nog ter sprake het in ons vorige nummer afgedrukte rapport, dat mr. E.

H. Toxopeus heeft opgesteld over moge- lijke verbeteringen in de bestaande pro-

cedure van kabinetsformatie.

Aangezien deze _editie van ons blad in .verband met de Hemelvaartsdag· een dag eerder dan anders moest wórden afgesloten, zullen we ons hier . tot een glqbaal overzicht van het behandelde en de resultaten moeten beperken. In ons volgende nummer. zullen dan de letter- lijke te~sten worden. opgenomen van de resoluties, zoals die zijn aanvaard. Te~

vens zullen dan · de · be?luiten worden opgenomen, welke zijn genomen over de onder leiding van mr. F. Korthals Altes.

behandelde voorstellen tot wijzigingen in het huishoudelijk. reglement van de partij.

Referendum

Aan het slot van ons november-con·

gres was ten aanzien van het refer.en- dum door de verwerping van de ont- werp-resolutie nr. 20 reeds een bepaalde principe-beslissing genomen. Deze reso- lutie steunde op een ininderheidsmening in de commissie-Geertsema (gevormd door de heren mr. Belinfante, drs. Hu- bert en schrijver dezes), dat het refe- rendum in elke vorm en onder alle omstandigheden verwerpelijk is. Deze minderheid acht het referendum (en het volksinitiatief) o.a. in strijd met of al- thans een uitholling van het vertegen- woordigende stelsel, dat de basis vormt van onze parlementaire democratie.

(Vervolg op pagina 11)

Overzicht van de buitèngeWQne algemene ledenvergadering te Leiden.

·Achter de voorste tafel het hoofdbestuur van de VVD, daarachter· de commissie Kiezer • Gekozene.

Studentenonrust

Naar aanleiding van de beroering 'die is ontstaan op de Nederlandse universi- teiten, heeft de redactie van Vrijheid en Democratie de heer J. G. C, Wiebenga gevraagd een beschouwing te wijden aan de recente gebeurtenissen o.a. te Tilburg, De heer Wiebenga is (binnen- kort aftredend) president van de fede- ratie van liberale studentenverenigingen in Nederland en oud-voorzitter van de>

(Raad van 50 van de) Nederlandse Stu- denten Raad. Hij is vierdejaars student i1n de rechten en koos als hoofdvakken staatsrecht en arbeidsrecht.

De bezetting van de Katholieke Eco·

nomische Hogeschool te Tilburg, later gevolgd door soortgelijke studentenac·

ties aan enkele universiteiten, heeft in ons hele land beroering gewekt. Voor insiders kwamen deze gebeurtenissen niet geheel en al onverwacht. De . stu- dentenacties van de afgelopen dagen waren niet de eerste (ik hoef maar te herinneren aan de ·acties tegen het

"rapport-Maris", gevolgd door die met betrekking tot het al of niet invoeren van een numerus fixus bij de medicij- nenstudie), en het zullen waarschijnlijk ook niet de laatste zijn. In deze korte beschouwing ga ik graag iets nader in op de oorzaken en achtergronden van de jongste gebeurtenissen.

OORZAKEN

Op de keper beschouwd is het niet zo merkwaardig, dat het juist de studenten zijn die voor ideologische zaken als me- debeslissingsrecht, openbaarheid van het bestuur en dergelijke op de bres staan. Enerzijds hebben zij vrijwel geen bindingen met de maatschappij in de zin van het dragen van verantwoorde- lijkheid in hun werk of voor een gezin, terwijl het levensonderhoud wordt gefi- nancierd door de ouders of de overheid.

Anderzijds zijn jongeren in het alge- meen (gelukkig) vaak idealistischer dan hun ouders en grootouders, waarbij de studenten dan nog over een goede voor- opleiding beschikken. Zij verkeren dus a.h.w. in een ideale positie om hun me- ningen vrijelijk kenbaar te maken, zon- der het risico te lopen hierdoor zelf noemenswaardige schade te lijden.

Toch zijn de zojuist genoemde oorzaken niet voldoende voor het werkelijk ontstaan van onrust onder de studenten.

(Vervolg op pagina 7)

uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratb - nummer 996 vrijdag 16 mei 1969

•

..:J

2

vrijdag 16 mei 1969 VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Datum Gebouw en tijdstip Spreker Overige bijzonderheden

Kamerleden spreken

16 mei

lGemeente

Schermerbarn hotel 's Lands Welvaren, Mr. dr. C. Berkhouwer onderwerp: De moderne liberale

20.00 uur koers

16 mei Deurne VKLS-Bond Ventura Mr. J. F. G. Schlinge- onderwerp: Liberaal en progress!ief mann

17 mei Maastricht 14.00 uur Mevr. mr. M. N. w. Katholieke Jongerendag Limburg, Dettmeijer-Labberton -forum

19 mei Hellevoetsluis

- -

19 mei Winschoten hotel Vrijl;leid, 20.00 uur Ir, D. S. Tuijnman

--

19 mei Capelle a.d. IJ ssel café De Koperwiek, 20.15 H. Wiegel politiek café; onderwerp: Komt er

uur van partijvernieuwing nog wat te-

- _recht?

20 mei Leiden ~ politiek café, 20.00 uur Mr. F. Portheïne

--

21 mei Den Haag restaurant Boschlust, 20.15 -

Mr. F. Portheïne vrouwengroep; onderwerp: De

·-

_,_

22 mei Heiloo De Oude .Herberg, 20.00 uur Mr. W. J. Geertsema ond€rwerp: Partijvernieuwing

In deze rubriek worden epenbare of tenminste voor alle VVD-leden toe~nke·

lijke bijeenkomsten aangekondigd, tijdens welke het woord ~evoerd zal worden d<?or kamerleden van de VVD. Alleen volledige aankondigingen worden gepubliceerd (ml·

nimaal moeten worden opgegeven de ge- meente waar de bijeenkomst plaats heeft en het ~ebouw, de naam van de spreker en het tijdstip van aanvang).

22 mei

23 mei 30 mei 2 juni 2 juni 6 juni

Leersum

Eindhoven Meerkerk Amsterdam Amsterdam Nijmegen

hotel Vogelesang, 20.00 uur

Grand Hotel de Cocagne, 20.1!) uur

Hof van Holland, 20.00 uur politiek café, Pieterspoort- steèg, 20.00 uur

ICC Paviljoen Vondelpark 20.00 uur

hotel de Roemer

H. J. L. Vonhoff onderwerp: Hoe gaan we hèt ver- kiezingsjaar in?

(georganiseerd door Doorn, Maarn, Maarsbergen en Lee·rsum)

H. J, L. Vonhoff onderwerp: Wat ons in de komende jaren te wachten staat

Drs. Th. H. Joekes

--

H. Wiegel

--

Drs. Th. H. Joekes onderwerp: Lonen en prijzen Dr. K. van Dijk JOVD; onderwerp: Onderwijs en de

poLitieke toestand Kopij voor deze rubriek dient gezonden

te worden aan het algemeen secretariaat van de VVD. Koninglnnegracht 61 te Den Haag. De rubriek wordt afgesloten op maandagochtend 12.00 uur voorafgaande aan de verschijningsdatum va-n Vrijheid en

Democratie. 13 juni Middenmeer hotel Smit, 20.00 uur Mr. dr. c. Berkhouwer onderwerp: De liberale koers

. In deze rnbriek. worden korte medede- lmgen opgenomen, zoals mutaties in be- sturen, van afdelingen, staten... en kamer ..

centrales, de instelling van ~omrnissies en - andere daarvoor in aanmerkin~:" komende wetenswaardighedel).. Voor .. ui~\'oerige 'ver.- slag~n van ge~ouden afdelingsvergaderin- gen IS !:'een rUimte b·eschikbaar. · · ·

Wetenswaardig-heden betreffende de af- delingen Amsterdam, Rotterdam Den Haa~ en die in de agglomeratie Éindho- ven, worden vermeld bij de aparte aan deze steden gewijde rubrieken,

Kopij voor deze rubriek dient de redactie te bereiken uiterlijk op de zaterdaJr voor- af~:'a'_lde aan de versch\jl'lingsdatum van VriJheid en Democratie, Telefonisch wordt geen kop\j voor deze rubriek geaccepteerd.

• De functie van secretaris-penning- meester der statencentrale Hoorn is we- gens drukJl:e werkzaamheden van de heer W. l?olhout als afdèlingssecretaris van Purmerend, overgegaan in handen van de heer A. · Roos, voorzitter van genoemde afdeling.

• :be . ":lommis~ie . gemeenteprogram VVD 1970 biedt' nog steeds de gelegen- heid suggesties iri te zenden 'met het oog op de sameristëtling van dit g'eineehte- progra~. Dez~ sû.gg'esties kunnen wor- den ingezonden tot 1 jimî aan het secre- tariaat van de commissie, Koninginne- gracht 61 te Den Haag. ·

• De delllcomriiissie Grondrechten der Grondwetscommissie vergaderde op 29 april in Amersfoort. De commissie COJ;l-

cl!ldeerQ.e dat lioofd.stuk 1, .Grondrechten, van .de. Proeve. van een nieuwe Grond- wet,' alleen de klassieke vrijheidsrech- ten bevat •. De vra:;tg , of ook de sociaie grondrechten een .plaats in de Grond~et

verdienen en .zo ja,. om welke rechten het dan guat, z,ál de commissie pestude- ren. Ook het probleem demonstr:atievrlj- heiin zal hierbij aan de orde komen. De commissie besloot op de kwestie van het toetsingsrecht der grondrechten aan de Grondwet diepgaand in te gaan.

• Op maandag 21 april overleed na een ernstige ziekte op 50-jarige leeftijd de heer E. Dierssen, voorzitter van de

Durft u aan

·morgen

te

denken?

Iedereen is bezig met de toekomst. Iedereen stelt zich bange vmgen: Wat zal de rol van de vrouw -in de 21s.te eeuw zijn? Zal er nog werk zijn voor.de arbeider? Zal de computer de macht hebben over- genomen? Is in het jaar 2000 nog plaats voor de mens?

Dit zijn belangrijke vragen. Voor u gesteld -door journalist H. F. van Loon .. De bekende toekomst- onderzoeker prof. dr. Fred L. Polak geeft u reële en gefundeerde antwoo·rden in het onthullende en boeiende boek:

GESPREK MET MORGEN,

een boek dat letterlijk ieder mens aangaat, omdat het ons aller toekomst tot ondenverp heeft.

I

U kunt dit boek . bestellen door overschrijving van

1 9.90 op postgironummer 10303, t.n.v. NRC-tijdschrif-

ten uitgeverij, Rotterdam.

teleboekT

boeken waar over gepraat wordt

Met dit boek be-treedt u reeds -nu de 21 ste eeuw

·afdeling Maassluis. Vanaf 16 november

·1962, toen uit de gecombineerde afdeling

·Maassluis-Maasland de afzonderlijke af- delingen Maassluis en Maasland werden gevormd, is de heer Dierssen onfgebro-

"ken voorzitter van de afdeling Maassluis geweest. Onder zijn bezielende leiding is _de afdeling gestadig gegroeid.· In hem heéft de VVD een man verloren die de liberale gedachte met hart en' ·ziel voorstond; De heer ·Dierssen was· tevens iid van ·het ·bestuur van de · Kamercen- trale ·Dordrecht,·

De heer J ..

w.

aangewezen.

e De Sociaal-Economische Commissie vérgaderde op 1 mei in Den Hàag: Een belangrijk punt van de agenda was de inStàllatie van een ·.werkgroep wei'kile- mj'lrsaangeiegenheden.

De voorzitter wees . erop dat de SEC de . afgelopen jaren uitvoerig aandacht besteed heeft. aan· problemen die spe- ciaal van belang waren .voor de werkne- mers. Te denken valt o.m. aan de rap- . porten over bezitsvorming door pen- sioenvoorziening, herziening van het on- . dernemingsrecht en stakingsvrijheid.

De afdeling Den Haag heeft verzocht om een aparte commissie werkne- mersaangelegenheden. Het hoofdbestuur en de SEC waren echter van mening

·dat de belangen van de werknemers meer gediend zouden zijn wanneer in de SEC zelf een werkgroep werkne- mersaangelegenheden gevormd zou worden, welke werkgroep uit leden bestaat ·die ook van andere werkgroe- pen deel uitmaken. Deze werkgroep zou moeten bestaan uit mensen die direct uit werknemerskringen komen en uit mensen die- in hun werk te maken heb- ben met bepaalde facetten van werkne-

mersaangel~genheden. Op grond hier- van is de werkgroep werknemersaange- legenheden samengesteld uit de heren G. W. Keja te Amsterdam (voorzitter), 0. S. Hovinga te 's-Gravenhage, mr. J.

Goppel te Bentveld, L. M. de Beer te Utrecht,· mr. M. G. L. van Schouwen- burg te Zwolle, W. Verwey te Rijsber- gen, jhr. mr. G. 0. J. van Tets te Rotterdam, V. G. A. M. Hafkamp te Amsterdam en L. P. Fluitman te Veld- hoven. De werkgroep zal aanvangen met bestudering van de wetsontwerpen

betreffende staking.

e De heer R. Zegering Hadders, lid van de Tweede Kamer, houdt elke vier- de maandag spreekuur van half 5 tot half 6 in hotel Overcingel te Assen. In verband , met Pinksteren wordt het 'spreekuur niet op 26, doch op 27 mei a.s. (zelfde plaats en tijd) gehouden. Zij die gébruik willen maken van dit spreekuur, dienen tevoren telefonisch contact op te nemen met de heer Zege- ring Hadders (vanaf vrijdag vooraf- gaande _aan het spreekuur), tel. 0591Q- 11014.

• Op 2 juni heeft de maandelijkse libe- rale. avond te Delft (in "De Koophan- del", Beestenmarkt 26, 20,30 uur) plaats. Een forum zal discussiëren over de toekomst van het Westland. In dit forum hebben zitting: P. W. Hordijk, burgemeester v. Naaldwijk; ir. J. M.

Jacobs, rijkstuinbouwconsulent en wnd.

directeur proefstation Naaldwijk; Jac.

Sonneveld, lid prov. staten van Z.-Hol- land voor de VVD; mr. K. Staab, lid gemeenteraad Rotterdam, fractievoor-

~tter VVD. Als voorzitter fungeert E. M. Storm, voorzitter VVD, afdeling Delft •

ALLE

VERZEKERINGEN

•

HYPOTHEKEN

•

FINANCIERINGEN

•

makelaarskantoor

~ ^.

:.

. _. - _, . '

arawegS wassenaar tel. 01751·5675•

vrijheid en · ' democratie.· .

- '

De redactie van het partijblad Vrijheid en Democratie is geves- tigd te Amsterdam, Nieuwe He- rengracht 89-B. Hoofdredacteur en voorzitter van de redactie- commissie is de. heer Ph. C. la

Chapelle jr. ~

De . administratie (zowel voor abonnementen als voor adverten- ties) van het partijblad Vrijheid en Democratie is 'gevestigd te Rotterdam, Witte de Withstraat 73 (postbus 824). Telefoon· (010)- 111000, abonnementen toestel 219, advertenties toestel 224. Postre- kening: 245103 ten name van ad- ministratie Vrijheid en Democra- tie te· Rotterdam.

·algemeen ·.

secretariaat

~

-

Het algemeen secretariaat van de VVD is gevestigd te Den Haag, Koninginnegracht 61, tele- foon (070)-604803. Postrekening:

67880 ten name van de algemeen secretaris van de VVD te Den Haa.g.

secretariaat

tweede kamer fractie

Het secretariaat van de VVD- fractie in de Tweede Kamer is gevestigd in het gebouw van de Tweede Kamer, Binnenhof lA te Den Haag. Telefoon: (070)-614911.

,,

'

~·'

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Na de slag ^om

door onze financiële medewerker mr. J. van Galen

RUST IN RUIMTE

Te huur: pas opgeknapt geheel GEMEUBILEERD LANDHUISJE tót 6 pers_onen. Nabij vaar- en viswa- ter. Gelegen aan vaste weg. Gelegen- heid voor paard- en ponyrijden.

Tel, 05947- 9006.

De vorige week is er van hoogspan- ning op de -valuta-markten sprake ge- weest. Zal de D-mark revalueren? Zul~

len de Franse franc en het Engelse Pond devalueren? De valuta-speculatie vierde hoogtij. Uit West-Duitsland kwa- men tegenstrijdige berichten, maar toen de Bundesbank vrijdag weigerde om nog langer de stroom van dollars, die te Frankfort ter omwisseling in D-mark werd aangeboden, ongelimiteerd te kopen tot het volgens de regels van het Internationale Monetaire Fonds gelden- de koersminimum, leek ·het alsof de revalorisatie reeds een feit was.

Tot veler verbazing . werd vrijdag- avond na een 3% uur durende kilbi- netsraad officieel medègedeeld, dat de regering besloten had geen monetaire maatregelen te nemen, maar andere stappen zou doen om de situatie het hoofd te bieden.

VERSCHillEND INZICHT

De onzekerheid was vooral ontstaan door een verschil van inzicht tussen enerzijds bondskanselier Kiesinger en de minister van financiën Strauss, an- derzijds de minister van economische zaken Schiller en de president vari de Bundesbank, Blessing. In de minister- raad ging het ten slotte tussen . de CDU-ministers (11) en de socialisten (9), die achter hun partijgenoot Schilier stonden.

Algemeen is men het er over eens, dat wat de wisselkoersverhouding betreft de ~mark tegenover de meeste andere valuta's langzamerhand in een wanver- houding is gekomen: de mark is in het handelsverkeer meer waard dan de ge- fixeerde wisselkoers aangeeft. Op de oorzaken hiervan kunnen wij niet in- gaan. Summier gezegd is de koopkracht van de· mark in de loop van de laatste jaren tegenover andere valuta's geste- gen, de koopkrachtpariteit is dus veran- derd omdat de permanente prijsstijgin- gen in West-Duitsland gering.er waren dan bv. in Engeland, Frankrijk, of de Verenigde Staten. Prijsstabiliteit staat voor West-Duitsland, dat· binnen é~n ge- neratie zijn munteenheid door inflatie tweemaàl heeft zien te gronde gaan, voorop.

In maart 1961 heeft West-Duitsland al een .revalorisatie van 5 pct. doorge- voerd, toen ev.eneens een "fundamente- le onevenwichtigheid" was ontstaan tus- sen de Westduitse valuta en met name die van Engeland en de Verenigde Sta- ten. Adenauer en Erhard hebben toen om politieke redenen tot een revaluatie besloten, op deze wijze tegemoetkomend aan de pogingen van Amerika en Enge- land van West-Duitsland als "good cre- ditor" leningen te verkrijgen en groter aandeel in de kosten van de geallieerde tr~epen in West-Duitsland te verkrijgen.

De reden waarom West-Duitsland thans een nieuwe revaluatie overwoog, waren van v-erschillende aard. Al gerui- me tijd was er grote vraag naar mar- ken, de laatste weken gestimuleerd door speculaties op een spoedige revalorisa- tie. Vorige week bereikte deze cumu- lerende vraag naar marken 'n zodanige hoogte, dat de Bundesbank het niet meer leek aan te kunnen. In andere centra als bv. New York werd de afgif- te van marken door de monetaire auto- riteiten gestaakt. Men kon niet aan de vraag voldoen. Hierdoor was feitelijk al een opwaardering van de mark ontstaan, evenals trouwens reeds in no- vember het geval was toen men een revalorisatie afwees, maar een heffing van 4 pct. op de export en een subsidie van eenzelfde percentage voor de im- port invoerde. Wat de buitenlandse han- del betreft moest dit hetzelfde ef:tect hebben als een wisselkoersverandering.

Maar de Bundesbank erkende in haar jaarverslag de vorige maand, dat deze fiscale Ersatz-revalorisatie" vrijwel geen èffect heeft gehad: West-Duitsland bleef goedkoper.

vrijdag· 16 mei 1969 ...; 3 .

de D-mark

Evenals de politieke wereld waren de experts verdeeld: de Raad van econo- mische adviseurs was vóór reva1orisa- tie, maar een internationaal bankier als Hermann J. Abs was er tegen.

Prof. Schiller was voorstander om re- denen van economische politiek. Men herinnert zich, dat in 1967, toeri de con- junctuur een inzinking vertoonde, Schil- ler een "Ankurb_elungspolitik" ·heeft ge- volgd, die ·zo'n succes heeft gehad, dat thans de Westduitse conjunctuur in een ::jtaat van oververhitting is. De industrie werkt bijna op volle capaciteit, de vraag naar arbeidskrachten (720.000) . overtreft het ·aantal 'werklozen drie-

maal. Schiller acht een prijsstijging on- ontkoombaar en hoopte· dez_e door een opwaardering van de mark (die dus im- port goedkoper en export duurder maakt) tegen te gaan. Schiller treft het lot van veel conjunctuurpolitici: hun maatregelen zullen effect kunnen sorte- ren, maar de· dosering en de "timing"

- wanneer het effect zal intreden - blijven nog steeds het gr:ote s.truikelblok voor een waterdichte conjunctuurpoli- tiek. Revalorisatie is een zeer willekeu- rig werkend middel: Het benadeelt "de ene industrie en bevoordeelt een ande- re. De algemene werking ervan is een plotselinge verhoging van het loon in internationaal verband. De uiteindelijke werking ervan is onzeker. Het is mo-ge- îijk dat de uitwerking - evenali> van de

pseudo-revalorisatie van november -- vrijwel nihil is. M<l'l kan dit laatste zelfs verwachten, wanneer andere lan- den hun inflatoir~ 'OOHtiek voortzetten en West-Duitsland zljn prijsstabilisatie- politiek handhaaft.

De mee_rderheid van het kabinet, de 11 CDU-ministers, heeft revalorisatie afgewezen op zuive~ politieke gronden.

Strauss, een typisch Duits politicus, heeft verklaard wel revarorisatie te wil- len overwegerl, maar dcm• in multilate- raal verband, dus sanering van franc, Pond en misschie'l ook de dollar. Do ut des! Als West-Duihlls.nd nu eenzijdig een monetaire maatr'=lgel neemt, bete- kent dit een zich aanp&s:>en aan de in- :flatoire politiek vail de ander~ grote landèn mèt het •titzkbt, r¹at over een ot een paar jaar eenzelfde situatie ontstaat.

De eenstemmi.tr,h.e·i.d van de CDU-mi- nisters is te vcr.Klat•en uit de binn~>n­

landse politieke situatie. In september hebben Bondsdagverkiezingen plaats.

De boeren zijn de steunpilaren van de

CDU. Bij revalorisatie zouden zij ten gevolge van de Europese landbouwpoli- tiek, die nu Europese prijzen kent, dus minder in marken voor hun produkten ontvangen. pe sociaal-democraten heb- ben weinig boerenstemmen te verliezen.

Op het ogenblik dat wij dit schrij.ven is nog niet bekend welke economische en financiële maatregelen de Westduitse regering zal nemen. Men denkt aan een verhoging van de exportheffing en im-- portsubsidie en aan een negatieve rente voor buitenlandse markensaldi om die ongewenste speculatieve "bad money"

kwijt te raken. Wat voor maatregelen er ook worden genomen, het zijn maat- regelen-ad-hoc, die het fundamentele vraagstuk niet aantasten. Blijft het in- ternationale betalingsstelsel onveran- derd, d.w.z. dat het ruim gelegenheid geeft aan uiteenlopende nationale mone- taire en financiële ·politiek, dan zullen vroeg of laat valuta-crises, zoals wij die sedert begin 1968 al viermaal hebben meegemaakt, niet uitblijven.

NEDERLAND

Het uitblijven van· de mark-revalorisa- tie heeft onze regering een moeilijke beslissing bespaard. In maart 1961 heb- ben wij de 5 pct.-revalorisatie van West-Duitsland direct gevolgd. In het buitenland verwachtte men algemeen dat, als West-Duitsland w.eer die stap zou nemen, ons land ook zou volgen.

Onze situatie is echter thans wel enigs- zins anders dan in 1961. Het besluit

iöDIGOM

SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend betonnen prefabs voor versthiliende doeleinden, Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.

Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.

is toen voornamelijk genomen op aan·

dringen van minister De Pous van eco- nomische zaken, die vreesde, dat de trek van de arbeiders naar West-Duitsland, die toen heel sterk was, nog zou toenemen en onze arbeidsmarkt verder zou verkrappen. Op het ogenblik is de arbeidsmarkt ook krap, maar uitsluitend in het· westen. In het oosten en· zuiden heerst nog · belangrijke struc- turele werkloosheid.

Maar zek.er even belangrijk is _ het verschil in onze internationale concur- rentiepositie en de stand van de lopende betalingsbalans. ·

Jn, 1960 iiet deze een oversehot vim bijna f 1 miljard zien. In het eerste half- jaar van 1961 waarin de revalorisatie viel, was er een tekort van f 657 mil- - joen t.o .. een' overschot van f 625 miljoen in hetzelfde tijdvak van. 1960. De ar-

beidskosten per eenheid produkt stegen in 1960 met een kwart pct. De index van de kosteri van levensonderhoud steeg in 1960 met 2% pct.

Vergelijkt men daarmee de situatie van thans: overschot op de betalingsba-- .Ians 1968 f 297 miljoen. De loonkosten

bleven in 1968 onveranderd t.o. 1967, maar wij weten, dat zij ii1 1969 naar berekening van het CPB per eenheid produkt 4 pct. zullen stijgen. Het blijkt dan wel, dat onze positie totaal anders·

is dan in 1961.

Sommigen bepleiten een revalorisatie met West-Duitsland om de inflatie te bestrijden. Misschien zou dit voor West-Duitsland opgaan, maar de prijs- stijging is in de eerste vier maanden van dit jaar ·al ver voortgeschreden, nl.

6,1 pct.; in West-Duitsland in 1968 slechts 1% pct. en voor 1969 naar· bere- kening 2 pct. Bij een Westduitse reva- luatie zou de koopkrachtpariteit tussen gulden en DM dus ongeveer hersteld zijn. Waimeer wij die revalorisatie zou- den .volgen, zou de sterkere prijsstijging in ons land die pariteit weer verstoren.

Afgescheiden nog v,an het feit, dat dit inflatiemiddel een willekeurige uitwer- king zou hebben, die tot werkloosheid in onze exportindustrie ltan leiden. Wij zijn · door hèt afzien van een revalorisatie in West-Duitsland gelukkig niet geplaatst voor een monetaire belissing, die slechts verdere verw;:trring had kun- nen bevorderen.

Pover

Voor het Vrije Volk, dat inmid- dels is losgekoppeld van de Partij van de Arbeid, is het jongste con- gres van de VVD kennelijk geen bron van inspiratie geweest om er ook maar één zinnig woord over te schrijven. Het blad constateert dat de heer Toxo- peus een. scheuring in de PvdA verwacht, dat hij D'66 even on-

duidelij~ vindt als de confessio- nele partijen en dat zijn eigen VVD een oase in de woestijn is.

Dit standpunt kan Het Vrije Volk niet delen. Dat is op zichzelf niet zo erg. Doch als men met de argumentatie lliomt dat het con- gres zich slechts kon opwinden over de hoogte van de over- heidsuitgaven en de belastingen dan blijkt daaruit dat men aan het Hekelveld de jaarlijkse alge- mene vergadering van onze partij slecht heeft gevolgd en van het aldaar behandelde bitter weinig

he~ft begrepen.

Er wordt ronduit demagogie be·

dreven als wordt geconstateerd dat "de centen opnieuw de inspi- ratiebron van het n1oderne libera- iisme bleken." En met een derge·

lijke voorlichting moeten de le- zers •van Het Vrije Volk het dan n1aar doen. Overigens, over "cen- ten" gesproken, het zal toch ook Het Vrije Volk duidelijk moeten zijn dat wij aan een politiek van potverteren volkomen ten gronde gaan en dat daarom het stellen van prioriteiten en ·het minutieus afwegen daarvan bittere nood- zaakis.

...

•

' ~-; ; .. ^:

4 - vrijdag 16 me~ 1969

AMSTERDAM

• Nogmaals zij hier gewezen op de bij- eenkomst van 19 mei (zie ook vorig nummer) waarop de VVD-fractie in de Amsterdamse gemeenteraad verant•

woording -zal afleggen van haar beleid.

Verwacht mag w9rden dat op deze bij- eenkomst verscheidene actuele vraag- stukken ter sprake .zullen komen. De discussie daarover is voor ieder open.

• De werkgroepen voor de verkie- zingscampagne en voor de ledenwerving in Amsterdam zijn actief begonnen met tJun moeilijke taken. Elk lid van de Am- sterdamse afdeling (evenals ieder ~n­

c!.er) wordt hierbij uitgenodigd zijn

~dee~n en suggesties ter bevordering van het werk kenbaar te maken. Het secre- tariaat zal er blij mee zijn.

• Het secretariaat van de VVD afde- ling Amsterdam is gevestigd àan Heren- gracht 36, telefoon 246003.

ROTTERDAM

• -Het rapport over de toekom- stige structuur van het openbaar lichaam Rijnmond waarvan,sprake is in het nevenstaande artikel, kan schriftelijk of telefonisch worden besteld bij het secretariaat van de VVD, afdeling Rotterdam, Avenue Concordia 83, tel. 133995.

e Het bestuu•· van de VVD, af- deling Rotterdam, heeft besloten de· banden met de wijkraadsleden nauwer aan te halen In totaal zijn er in de Maasstad 27 wijkraads~

leden van liberalen huize.

e Een werkgroep, samengesteld uit leden van de Rotterdamse af- deling, zal samen met vertegen- woordigers van de plaatselijke af- deling van de Liberale Studenten- vereniging en van de JOVD een studie maken van de structuur van het hoger· onderwijs.

• De liberale a.emeenteraads- leden zullen, evenals de leden van de afdeling, in de gelegenheid worden gesteld wensen en ideeën met betrekking tot. de komende gemeenteraadsverkiezingen bij. het afdelingsbestuur in te dienen. Een werkgroep, samen te stellen uit de leden, zal daar haar nut mee kun- nen doen bij de opstelling van een verkiezingsprogramma.

Ontwikkeling van de haven

N

Maar er ts een ander onderwerp dat

· - evenals. de vraag over het al of niet toelaten van Progil .,- van grote beteke- his kan zijn voor de ontwikkeling van de Amsterdamse haven: de Havennota.

Al maanden geleden is het versehijneb van de Hàvennota aangekondigd, toch heeft het nog tot vorige week vrijdag geduurd_ voordat het stuk eindelijk· open- baar werd.

Trouwéns veel nieuws bevat de ha-

vennota niet. Het is veeleer een samen- vatting van de verschillende beleidsge.

dachten die bij het stadsbestuur bestaan over de groei van het havengebied, zo- wel aan de westkant als aan de oost- kant van he Centraal Station. Een van de nieuwe gedachten in de nota is wel- licht dat aan de karit van de IJssel- meerpolders het sluizencomplex en de _Schellingwouderbrug straks niet meer zullen passen in het beleid ten aanzien van de . waterhuishouding en het ver- keer. Het verdwijnen van. sluizen en brug zou het mogelijk maken om de havens in het IJsslmeergebied toegan- 'kelijk te maken voor zeeschepen van

vijftigduizend ton. Dat is dan tevens een aanwijzing voor -de . richting waarin Amsterdam zich de ontwikkeling van de polders in de vroeg-ere Zuiderzee voorstelt. Het is duidelijk de bedoeling om in het oostelijke havengebied een grotere havenindustrie te laten groeien die doorloopt tot in de IJsselmeerpol- clers en die oOk op de ontwikkeling van zowel het Noordzeekanaalgebied als de Kop van Noord-Holland invloed heeft.

· Hóe beter de centrumfunctie van het Noordzeekánaalgebied door de t;uimte·

Rijnmond versterken

I

VVD is dezer dagen goedkeuring ,ge~,

hecht aim een rapport ·dat eeri commis;.

sie op. __ verzoek .van het béstuur heeft

uitgebr~J.cht over de toekomstige struc- tuil:r? van het openháàr lichaam. . . . ,

·In de commissie hebben zitting gehad mevrouw M. P. M; .A. van Eek-Groot~

veld, gemeenteraadslid van Maassluis, dr. J. Alers, gecommitteerde van Rijn- mond, p, J. Bliek, burgemeester van Spijkenisse, mr. H. C. G. L. Polak, wet- houder van Rotterdam, jhr. mr. G. 0.

J. van Tets, voorzitter van de liberale fractie in de Rijnmondraad. Voorts heb- ben aan de besprekingen van de com- missie deelgenomen mr. W . .J. Geertse- ma, liberaal Twee'de-kamerlid, mr. C.

F. G. de Mentbon Bake, voorzitter . van de districtscentrale. - ·

Voornaamste conclusie van de com- missie is dat het "niet wenselijk is te streven naar een Rijnmond, · 'die ·ge- baseerd zou zijn op een gemeenschappe- lijke regeling van de Rijnmondgemeen- ten, ook riiet, wanneer ter zake rekening wordt gehouden mèt de door .de regering voorgenomen uitbouw van de Wet ge- meenschappelijke regelingen'' . . · _Naar het oordeel van de commissie lijkt _zo'n streven, de voorgeschiedenis van Rijn- mond in. aanmerking g-enomen, geen perspectief te bieden voor een redelijke oplossing van de problematiek van het openbaar lichaam "binnen een redelijke tijd.

Kort samengevat heeft de commissie zich op het standpunt gesteld dat:

• Rijnmond een openbaar lichaam moet blijven dat bij de wet wordt gere- geld (wat niet betekent dat de bestaan- de wet ongewijzigd zou moeten blij- ven);

• het stelsel van richtlijnen en bînden- cle aanwijzingen kan worden gehand- haafd; met dien verstande dat zo moge- lijk exact in de wet warde aangegeven, welke taken naar Rijnmond overgaan;

• de wet de mogelijkheid blijve bevat- ten dat de gemeenten taken vrijwillig aan het streekorgaan overdragen;

• in beginsel voor het rijk en de pro- vincie de mogelijkheid worde geschapen om hunnerzijds talten aan het streekor- . gaan over te dragen die zij niet aan de

gemeenten willen toevertrouwen;

• '• voor Rijnmond bij de wet een _ander financieel statuut in het leven. moet worden geroepen dat berust op een al- gemene uitkering van het rijk, ·bijzon~~­

re bijdragen of subsidies van het rlJk en/of de provincie, bijdragen van de gemeenten, eventueel ook op ' een door Rijnmond te heffen baatbf_;llasting;

,. de Rijnmondraad tot stand moet ko- men langs de weg van rechtstreekse verkiezingen;

• gestreefd moet · worden naar be·

werkstelliging van een personele unie tussen het lidmaatschap van de Rijn- inoudraad en dat van een gemeente- bestuur;

e aan hèt college van advies en sa- menwerking ('het CAS) wettelijk vorm moet worden gegeven, echter _met dien verstande dat dit college geen beslis- singsbevoegdheid krijgt;

• in het Rijnmondgebied een zodanige gemeentelijke herindeling wordt be·

werkstelligd dat de gemeente als krach- tige partners van Rijnmond kunnen worden bestempelq.

Het zal niemand zijn ontgaan dat het

· agglomerE~,tiebestuur juist de laatste we.- ken in zeer brede kring belangstel~ing geniet. In de toekomstige structuur van Rijnmond heejjt zich niet. alleen de districtscentrale van de VVD verdiept.

Ook het . dagelijks bestuur. van Rijn~

mond, de Rijnmondraad en de zogeheten

"commissie lange termijn" zijn daarmee bezig, evenals gemeentebesturen in het gebied van Rijnmond en anderè politieke

partijen. -

Van de Vereniging van Nederlandse gemeenten is - vlak n(J. de verschijning van het liberale rapport - een rapport uitgekomen waarin een warm pleidooi wordt gehouden voor de creatie van een agglomeratiebestuur op grond van een uitgebouwde Wet gemeenschappelijke regelingen. Eli nog iets later is de socia- listische Wiardi Beekmanstichting m.et een rapport gekomen dat een lans breekt voor het stadsgewest, in te stel·

len bij de wet.

De discussie is dus allerwegen nog in volle gang. Wij zijn benieuwd waar zij ten slotte toe zal leiden. Naar een or- gaan . dat in sterke mate op interge- meentelijke. samenwerking steunt? Of naar een "zwaar", bestuurskrachtig eri. met eigen bevoegdheden uitgeruste bov'engem_eentelijk orgHan?

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

lijke mogelijkheden ten oosten van Amsterdam tot zijn recht komt - aldus de nota - des te groter wordt de stimu- lerende werking die van dit gebied op het noorden van Noord-Holland uitgaat.

Met deze zinsnede is de sfeer van de havennota getypeerd: het is een beleids- stuk dat duidelijk over de geografische grenzen van Amsterdam heenreikt. Dat geldt trouwens voor vele beLeidsstukken van de laatste tijd. Amsterdam is duide- lijk bezig zich te oriënteren op zijn om- geving. Van een wethouder hoorden we onlangs de opmerking dat de bestaande bestuurlijke indeling van ons land op den duur in gebieden zoals Amsterdam, Rotterdam eri vele andere niet lang meer zinvol kan worden gehandhaafd.

Diezelfde grondgedachte is ook terug te vinden in het gedeelte van de haven- nota dat betrekking heeft op de weste- lijke havens. Ook hier is het hele gebied langs het Noordzeekanaal als een econo- mische eenheid gezien· waarin de gepro- jecteerde industriegebieden van het Streekplan Noordzeekanaalgebied cen- traal staan. In die gebieden ligt ook Mobiloil, Mt bedrijf dat indertijd is aangetrok!{en als de centrale magneet voor de ontwikkeling van een ruime· inc dustrie ·aan de zuid- en noordoever vari het. kanaal. En op zijn . beurt paste in die ontwikkeling de vestiging van een zwavelkoolstoffabr'iek met een duidelijk conglomererende werking op andere in- dustrieën. Het moet - .als iri de dag!)n tussen ons schrijven en uw lezen van deze regelen de gemeenteraad Progil definitief heeft afgewezen - voor b. en w. van Amsterdam dan ook een bittere pil zijn geweest te ervaren dat een .van de grondpijlers waarop zij .hun vesti- gingstaetiek .hadden geplaatst is weg- geslagen. En daarmee zijn we dàn toch weer terug bij de vraag waarop u het antwoord reeds weet: wat doet de ge- meenteraad met de nota over Progil.

tijdig advies

door regelmatig

persoonlijk toezicht is de veiligheidsklep

voor uw effectenbezit

KRAAIJENHAGEN

J. Kraaijenhagen & Co.

Driekoningenstraat 4 • Amsterdam Tel. 63011 Telex 12469

... ^{a a ---}

BRANDBEVEILING Officieel goedgekeurä

Talrijke attesten SIMPLUS N.V. DORDRECHT Visstraat 6 • B - Tel. 43355"' (01850}