VRIJHEID IN DEMOCIATIE
Zaterdag 23 Juli 1955 • No. 360
Nieuws over
de V.V.D.-dag
<Zie pag. 4).
W E E K B L A D V A N DE V 0 L K S P A R TIJ V 0 0 R V R IJ HE I D E N D E M 0 C R A TIE
OM DE DEMOCRATIE
Kort voor het reces beleefde de Tweede Ka- mer een gebeurteni~ als dch maar zelden in ons parlement voordoet. Het was de V.V.DAractie die haar deze verrassing bezorgde. Zij toch wei- gerde, langer aan de discussies over de belasting- voorstellen deel te nemen en verliet en bloc 's lands vergaderzaal.
Dit optreden heeft niet nagelaten diepe indruk te maken, zowel in de Kamer als in het land. Men kan die indruk misschien het best aflezen aan het commentaar dat in sommige persorganen der meerderheidspartijen op het optreden onzer frac- tie werd geleverd. .,Het Vrije Volk" bijv. sprak van een .,zonderlinge stunt", die het misschien bij bepaalde kiezers prachtig zal doen. Maar zulk bagatelliseren, dat het misschien bij de lezers van H.V.V. prachtig doen zal, neemt het feit niet weg, dat de Kamer zelf enige ogenblikken als met stomheid geslagen zat toen onze fractie, na Prof. Oud's verklaring, achter het gordijn ver- dween. En wat de Regering betreft: ;,Minister Van de Kieft en staatssecretaris Van den Berge zaten stil en met ernstige gezichten achter de regeringstafel. De voorzitter, dr Kortenhorst, be- kwam het eerst van de schrik ... " aldus schetste bijv. de parlementaire redacteur van Het Vader- land zeer juist de situatie.
· Twee .,rechtse" publicisten trouwens, die geen van beiden ooit blijk geven van een zwak voor de V.V.D., tonen in hun beschouwingen over dit 9pzienbarend incident, de betekenis ervan niet te onderschatten. Prof. Gerretson ( c.h.) constateert in .. De Telegraaf", dat de heer Hofstra (P.v.
d.A.) zijn mond voorbij praatte door te zeggen, dat hij het met een der amendementen-Van Leeu- wen eens was, doch er toch maar niet voor zou stemmen, omdat hij wijziging in het compromis ongeoorloofd achtte. Prof. Gerretson vervolgt dan:
.,Hierdoor was natuurlijk de openbare beraad- slaging een zuivere comedie geworden, en is in ..
derdaad de oppositie van haar rechtmatig aan- deel in het openbaar .,gemeen overleg" beroofd geworden. Wij achten de stap van de heer Oud c.s. dan ook volkomen verdedigbaar: terecht heeft hij zo een schel licht geworpen op deze nieuwe stap op het hellend vlak der parlementaire déca- dence".
En in de r.k. Maasbode schrijft F. D(uynstee) in een artikel, dat ons overigens wel tot critiek aanleiding zou kunnen geven, toch:
.,Wij kunnen ons dan ook levendig indenken in het symbolisch protest van de heer Oud en zijn fractie: deze fractie had groot gelijk. Het moet in anders gekleurde politieke kringen toch indruk maken, dat een figuur als de heer Oud, een politicus van grote stijl, een staatsrechtsken- ner van ongemene ervaring en scherpzinnigheid, een vurig liefhebber van het parlement en van onze parlementaire instellingen en zeden, op de- ze manier protesteert tegen een situatie, welke hij terecht zag als absurd en onwaardig".
Absurd en onwaardig, inderdaad, zo zien ook wij de procedure, waartoe Regering en Kamer-"
meerderheid de .,behandeling" van de voorstellen i.z. huurverhoging en belastingverlaging hebben doen verworden. Absurd en onwaardig, niet slechts voor de oppositie-partijen, waarvan alleen de V.V.D. er de brui aan gaf, maar - en dat is veel belangrijker! - voor onze parlementaire de- mocratie zelve, die staat of valt met het systeem
De volgende week geniet onze redactie van de vacantietijd. Dit betekent dat het num- mer van 30 Juli NIET zal verschijnen.
Onze eerstvolgende editie zal op 6 Aug.
a.s. uitkomen.
van wetgevende .arbeid in openbaar gemeen over- leg tussen Regering en volksvertegenwoordiging.
Een .,parlement" van ja-knikkers past alleen in een totalitair geregeerd land.
Het deert ons weinig, wanneer politieke tegen- standers de-houding van onze partij of een harer fracties in de vertegenwoordigende lichamen uit laag bij de grondse motieven trachten te .,verkla- ren". Wij betreuren het echter wel zeer, wanneer door hun toedoen langzamerhand een toestand wordt geschapen, die voor de instandhouding on.- zer constitutionele staatsinrichting een gevaar dreigt te worden. De oplossing der jongste rege- ringscrisis heeft daartoe ongetwijfeld het hare bij- gedragen, maar de bedenkelijke symptomen van een .,compromissenpolitiek" die hele Kamerfrac- ties welhaast noopt tot stemmen voor zaken waar men tegen is, deden zich reeds eerder voor, wij denken aan de behandeling van de begrafenis- wet en de Zondagswet. Een regering mag zich niet de gevangene van een kamermeerderheid voelen, noch een kamermeerderheid de gevangene van een regering~
Zou ook de voorzitter onzer Tweede Kamer de gevaren niet zien, die hier dreigen? In de altoos smeuïg geschreven rubrie~ ., Tussen Plein en Binnenhof' in de Volkskrant (rubriek, waarvan men algemeen Dr Kortenhorst als de geestelijke
"De oorsprong van
Regelmatig komen uit alle streken van ons land aanvragen binnen om nog meer kaar- ten te willen zenden voor de V.V.D.-dag op 17 September 1955.
Met indrukwekkende cijfers beginnen de afde- lingen hun minimum aantal bezoekers te over~
schrijden.
De afdeling, die deze week met een grote voor- sprong bovenaan de ere~lijst prijkt, is de afdeling Haastrecht, die met 300% het minimum streef- getal overschreed.
Onmiddellijk hï"er achteraan komt de afdeling Broek in W atedand, die maar eventjes 200 % meer kaarten vroeg dan reeds werden gezonden.
De afdeling Voorschoten, die de derde plaats
vader beschouwt) wordt kwasi-schertsend be- toogd, dat de oppositie terecht buiten de oplos- sing van de kabinetscrisis is gehouden en dat de gesloten compromissen niet in gevaar mochten worden gebracht door ingrijpende amendementen van de zijde der oppositie • .,Deze procedure", zo laat de schrijver van .. Tussen PI. en B.hof" een van zijn figuren zeggen .,is nu eenmaal onver- brekelijk verbonden aan de parlementaire demo- cratie, die ervan uitgaat dat bepaalde groepen de regering steunen en dat andere de regering ten val willen brengen".
Dat de parlementaire democratie hier van uit- gaat, lijkt ons . teveel gezegd. Parlementaire de~
mocratie is toch niet slechts een steekspel tussen elkaar bestrijdende fracties? Wanneer parlemen- taire democratie ergens van uitgaat, dan toch ze~
ker juist van het principe van het gemeen over- leg tussen regering en vertegenwoordiging!
Het is dit overleg dat meer en meer tot een aanfluiting gemaakt wordt door methoden als waarop regering en kamermeerderheid elkaar na de jongste crisis hervonden hebben.
Het duidelijk protest der V.V.D.-fractie in de Kamer was hiertegen gericht en vindt hierin zijn rechtvaardiging.
Het worde als zodanig verstaan!
de lt
alle dingen lS • klein"
(Cicero)
inneemt op de erelijst van deze week, vroeg 160%
meer kaarten, dan waren gezonden.
De afdelingen Alphen a.d. Rijn en V elp strij- den om de vierde en vijfde plaats, daar zij met 125% boven hun minimum streefgetal kwamen.
Nog maar amper twee maanden scheiden ons van de 17e September.
De enorme belangstelling, die thans reeds in alle geledingen der Partij voor de 17e September bestaat, waarborgt het succes van deze dag. Wij zijn zeer benieuwd welke afdelingen in de komen- de weken op de erelijst zullen kunneB worden vermeld. Zolang de voorraad strekt, kunnen bij het Algemeen Secretariaat, hetzij schriftelijk, het~
zij telefonisch, nog steeds kaarten worden aan~
gevraagd.
VBUB1!liD l!lN DEMOCRATIE f t .JULI U55 - PAG. 2
* *
DE ADOPTIE WOR_DT IN .ONS RECHT
••GEINTRODUCEERD
Wijziging zn • de rechterlijke organisatie
Daar het hoofdartikel in ons blad gewijd is aan de redenen, op grond waarvan onze Tweede-Kamerfractie zich terecht verplicht heeft gevoeld, tijdens het belas- tingdebat de vergadering te verlaten, kunnen wij in deze rubriek onze aandacht eerst nog wijden aan ellige andere, in tijdsvolgorde voorrang te verlenen belang- rijke zaken. In ons volgende nUIIUller geven wij dan een overzicht van het huur- en belastingdebat.
doorsnijden van de banden met de na- tuurlijke ouders.
Nederland heeft zeker de spits niet af-
gebet~p op het punt van de adoptie, doch komt met een modern stuk wetgeving te voorschijn.
In het algemeen gesproken had, naar hij kon verklaren, het ontwerp dus de sympathie van zijn fractiegenoten en hem.
Tot die belangrijke zaken behoort voorzeker het wetsontwerp tot invoering van de mogelijkheid van adoptie en t.()t wijziging, in verband daarmede, van het Burgerlijk Wetboek, het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en bet Wet- boek van Strafrecht.
Afgezien van een hieronder nog te noemen poging om bij amendement op het punt van het erfrecht een wijziging tot stand te brengen, kon de heer Van Leeuwen (en met hem ook zijn fractie- genoten) zich zeer wel met dit ontwerp verenigen.
Een ontwerp, dat een geheel nieuwe en hoogst belangrijke bevoegdheid aan de Nederlandse rechter toekent, namelijk om een kind in een andere familie te doen overgaan dan waartoe dat kind door geboorte behoorde.
Adoptie zal namelijk volgens dit In de Tweede Kamer z.h.s. en met algemene stemmen aanvaarde ontwerp In Nederland mogelijk worden door een uitspraak van de rechtbank op verzoek van een echtpaar, dat een kind wil adopteren.
Hij noemde het een sympathiek aan- doend ontwerp, waarin Nederland zijn eigen weg kiest en waarin het zeer be- paald kiest voor een adoptie in onherroe- pelijke vorm, zij het, dat ook hier weer terecht een "escape clause" in de wet is gebracht (de herroeping in een zeer be- paald geval).
Het verzoek kan alleen worden toegewezen, indien de adoptie zowel uit het oogpunt van verbreking van de banden met de ouders als dat van bevestiging van de banden met de adoptanten, In het kennelijk belang van het kind Is en aau de verder gestelde voorwaarden is voldaan.
Die voorwaarden zijn: a. dat het kind op de dag van de uitspraak in eerste aan- leg minderjarig is; b. dat het kind niet is een afstammeling, door wettige of on- wettige geboorte,van een der adoptanten;
c. dat ieder der adoptanten ten minste achttien en ten hoogste vijftig jaar ouder is dan het kind; dat geen der ouders het verzoek tegenspreekt (nochtans is de rech- ter niet verplicht het verzoek af te wij- zen bij tegenspraak van een ouder, die niet in burgerlijke betrekkingen tot het kind staat, of die meer dan twee jaren tevoren is opgeroepen ten verhoor op een gelijk verzoek van dezelfde echtge- noot, dat is afgewezen) ; e. dat de ouders, die in burgerlijke betrekkingen tot het kind staan, op de dag van het verzoek meerderjarig zijn; f. dat op de dag van het' verzoek het kind reeds meer dan drie jaren feitelijk door de adoptanten te za- men is verzorgd en opgevoed geworden en een van beiden de voogd is; g. dat de adoptanten ten minste vijf jaren vóór de dag van het verzoek met elkaar zijn gehuwd.
Door adoptie verkrijgt de geadopteer- de de staat van wettig kind van de adop- tie-ouders; de burgerlijke betrekkingen houden op te bestaan tussen de geadop- teerde en zijn bloed- en aanverwanten in de opgaande linie en de zijlinie ..
De adoptie kan door een uitspraak van de rechtbank op_verzoek van de geadop- teerde worden herroepen. Het verzoek kan alleen worden toegewezen, indien de herroeping in het kennelijk belang van het kind is, de rechter van de redelijkheid der herroeping in gemoede overtuigd is, en het verzoek is ingediend niet eerder dan twee jaren en niet later dan drie jaren na de dag, waarop de geadopteer- de meerderjarig is geworden.
Door herroeping van de adoptie heeft de geadopteerde niet langer de staat van wettig kind van de adoptief-ouders, ter- wijl de burgerlijke betrekkingen, die door de adoptie hebben opgehouden te be- staan, door de herroeping herleven.
Voorts wordt ingesteld een Centrale Adoptieraad, die in zaken betreffende verzoeken tot het uitspreken van adop- tie van advies dient. Deze raad bestaat uit ten minste zeven leden.
De Raad voor de Kinderbescherming stelt een onderzoek in en zendt afschrift van zijn rapport aan de Arrondissements- rechtbank, welke het geval zal behande- len, toe aan de Centrale Adoptieraad.
Mr Van Leeuwen, namens onze frac- tie dit onderwerp behandelend, kon in herinnering brengen, dat bij de vraag- punten met betrekking tot het Burgerlijk Wetboek de Kamer zich had verenigd met de conclusie, door de minister voor- gesteld, n.l. dat adoptie, in beperkte vorm
en met de nodige waarborgen bekleed
overweging verdient. '
l>eze uitspraak was nog niet erg posi- tief en getuigde nog van een zekere te- rughouding. Een terughouding, welke overwonnen is nu het definitieve ont- werp is verschenen.
Dit ontwerp, zoals het nu de Kamer had bereikt, noemde de heer Van Leeu- wen een goed voorbeeld van gemeen overleg tussen Regering en Staten-Gene- raal.
Wij hebben, zo zei hij, thans voor ons een ontwerp,dat, primair uitgaande van de belangen van het kind, tevens reke-
MR VAN LEEUWEN moeilijkheden met kinderen ning houdt met de belangen van de adoptief-ouders, welke belangen indirect weer als de belangen van het kind kun- nen worden aangemerkt, omdat de rust in het gezin een uiterst belangrijk goed is.
Ook zijn de nodige waarborgen in de wet opgenomen tegen het lichtvaardig
Verder gaan dan die escape clause mogelijk maakt, zou hij echter bepaald een ondermijning van de werkelijke ge- dachte van adoptie vinden.
Amendementen
fl et meest principiële amendement was ingediend door mr Van Rijcke- vorsel (K.V.P.). Zoals wij in het korte overzicht van de inhoud van het wets- ontwerp hebben vermeld, wordt in het ontwerp de principiële onherroepelijkheid der adoptie door één uitzondering door- broken.
De geadopteerde kan tussen zijn 23ste en 24ste jaar (dus niet onmiddellijk bij zijn meerderjarig-wording) aan de recht- bank herroeping van zijn adoptie verzoe- ken en het is dan aan de rechter om uit te maken of het, alle belangen in aan- merking genomen, goed en redelijk is, aan dat verzoek te voldoen.
De beslissing is dus geheel aan de rech- ter en mr Van Rijckevorsel wilde dit bij amendement nu aldus wijzigen, dat wan- neer de geadopteerde tussen zijn 23ste en 24ste jaar zulk een verzoek zou doen, dit bij rechterlijke uitspraak i n i e d er g e v a I zou worden toegewezen.
Daarover is een vrij uitvoerige strijd gevoerd, waarbij de heer Van Leeuwen zich (met de minister) aan de zijde van de tegenstanders schaarde.
Wij beschouwen, zo kan hij mede na- mens zijn tractiegenoten verklaren, de gedachte, welke aan dit amendement ten grondslag ligt, als een ondergraving van de adoptie-gedachte.
DEZE BURGER
heeft mei verdriet en angst gelezen wat :ûjn vriend Dries-de-Parlementariër- Van-Vrij-Nederland ons professor Oud heelt ten beste. gegeven, want Dries laat geen draad van dezen burgers partij-voorzilter en fractie-leider heel.
Dat is verdrietig. Want wat moet dat nu met de heer Oud, wanneer Dries- de-Parlementariër hem niet goed genoeg vindt?
Vrij Nederland is een lezenswaardig blad. Men behoeft het met zijn op·
vattingen niet eens te zijn om dat te erkennen en wanneer u dit al niet reeds doet, dan zou ik u willen aanbevelen het regelmatig te lezen. Begint u dan met dat artikel van Dries van vorige week. Het zal u, evenals het dit mij gedaan heeft, het angstzweet doen uitbreken en héél veel verdriet doen, maar komaan, zijn wij kinderen? Moeten wij de verdrietige dingen ontwijken? Dienen wij niet de ellendige waarheid onder het oog te zien, dat prof. Oud geen goed kan doen in het oog van de parlementaire mede- werker van dat blad?
Ik zou nu alleen willen weten wat er nu gebeuren zal?
De heer Dries van V.N. heeft de heer Oud van V.V.D. ontmaskerd: als hij zich aandient als staatsrechtskenner is hij niet anders dan alleen maar een politicus met politiekerige oogmerken; en wanneer hij zich beroept op zijn parlementaire kennis dan is dat een masker waarachter de slimmigheid loert met schijnheilige pret-oogjes.
Wat gebeurt er nu?
Als ik professor Oud was trad ik af als lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal.
Ik zou het niet kunnen verdragen z6 (door Dries) op de kaak te worden gesteld en aan de publieke verachting te worden prijsgegeven.
Ik zou zeggen: ,.eerlijk is eer/ijk; Dries heelt mij ontmaskerd; ik sta in mijn blote hemd; dat is geen dracht voor een staatsman; mijnheer de voor- zitter, sta mij toe, dat ik mij door een zij-deur verwijder".
Maar je kunt nooit weten; misschien reageert professor Oud helemáál niet. 111
ÏÏ:=:=:H:lj:':i:s:m:=l:Ï:n:l:.e:t:=w:a:n:t:=ik:=b:e:n:=s:l:e:c:h:ts:=:=:=:=:=:.:=:=:=~=:D:E:Z:E:=:B:U:R:G=:E:R:=:~
Men is voor of tegen de adoptie en men kan beter de gehele adoptie niet invoeren dan haar zo ondergraven.
Voor hem lag het zwaartepunt in de psychologie van de zaak. Men moet we- ten, dat men hier te doen heeft met een onherroepelijke zaak,' die slechts in zeer bijzondere omstandigheden herroepen kan worden.
Dat laatste is nu eenmaal een gewenste veiligheidsklep en hij meende, dat deze veiligheidsklep, zoals zij in het ontwerp was geconstrueerd, zodanig werkt, dat ten volle wordt tegemoet gekomen aan de verlangens, die van sommige zijden (o.a. in Joodse kringen) zijn geuit.
Wij moeten, zo zei de heer Van Leeu- wen, aannemen, dat de rechter deze zaak zinvol zal uitvoeren. Het zou een grote fout zijn, wanneer men kinderen, die de moeilijke leeftijd hebben van omstreeks 16 jaar, zou laten rondlopen met de ge- dachte: Ik zal je wel eens!
Het komt vaak voor, dat men met eigen kinderen van deze leeftijd ook moeilijkheden heeft. Dat komt altijd in orde, maar in zo'n kind moet zich niet kunnen vastzetten de gedachte: Ik zal je wel eens!
Dat was voor onze geestverwant de voornaamste reden om te zeggen: de aan dit amendement ten grondslag liggende gedachte is een verwerpelijke gedachte.
Het resultaat was hier, dat het amen- dement werd verworpen met 37 tegen 31 stemmen. Met de gehele K.V.P.-fractie stemden vóór het amendement de beide K.V.P.-ers en 5 anti-rev. leden (de heren Schouten, Fokkema, Van Eijsden, Hazen- bosch en Stapelkamp).
Prof Lemaire (K.N.P.) verdedigde een amendement, dat het bloedverwanten in de opgaande linie mogelijk wilde maken, zich te verzetten tegen bet ontstaan van burgerlijke betrekkingen tussen het adoP-
tief-kleinkind en hen.
·Het werd bij zitten en opstaan ver- worpen. Ook onze fractie ging deze mo- gelijkheid in haar algemeenheid te ver.
Wel echter wilde mr Van Leeuwen in de verhouding grootouders-adoptief kleinkind een beperking van het erfrecht, door het adoptief-kind niet als andere wettige kinderen, een legitieme portie in de nalatenschap van de ouders van h u ft
ouders toe te kennen.
Adoptie, zo betoogde de heer Van Leeu- wen, schept in zekere zin een fictieve verhouding en, gelijk met de meeste fic- ties het geval is, kon deze in uiterste consequentie niet worden volgehouden.
Men denke aan de huwelijksbeletselen.
Hier praevaleren uiteraard de banden van het bloed. Een verwantschap uit hoofde van adoptie behoeft uiteraard geen absoluut huwelijksbeletsel te zijn en zij is dit dan ook niet volgens het wets- ontwerp.
Een ander voorbeeld ligt in de niet- overgang van de adeldom bij adoptie.
Hier moet het beginsel: "wettelijke af- stammeling", voorwaarde voor overgang van de adeldom, praevaleren.
En zo ging het de heer Van Leeuwen te ver, wanneer adoptie ten opzichte van anderen dan de adapterende ouders ver- plichtingen zou scheppen en met name ging het hem te ver, wanneer bij het erf- recht de geadopteerden in de z.g. "legi- tieme portie" van hun adoptief-groot-' ouders zouden worden betrokken.
Aan deze gedachte gaf de heer Van Leeuwen vorm in een amendement. Het werd echter niet alleen door minister Donker krachtig bestreden, maar bleek uok in de Kamer (behalve bij de K.N.P.
en waarschijnlijk enkele C.H.-leden) on- voldoende steun te vinden, zodat de heer Van Leeuwen, hoewel geenszins overtuigd van de onjuistheid van zijn opvatting, het amendement maar introk.
Ook enkele andere leden trokken amendementen in, waarna het ontwerp, als reeds vermeld, z.h.s. en zonder de aantekening van enige tegenstem werd aanvaard.
Voordat het ontwerp aldus werd goed- gekeurd, legde mr Van Rijckevorsel nog een "korte verklaring" af, waarin hij na- mens de K.V.P.-fractie mededeelde, dat deze de verwerping van het amendement- Van Rijckevorsel betreurde, maar dat hij en zijn fractiegenoten het wetsontwerp in het algemeen een zodanige verbetèring in het recht achtten, dat zij daaraan toch hun stem zouden geven.
(Vervolg op pag. 4)
*
IUin WEEK to.t WEEK *On juiste discriminatie
N aar men in de dagbladen heeft kunnen le- zen, werden van de op 10 Juni j.l. door minister Luns over het witboek inzake het proces Jungschläger gehouden persconferentie enige In- donesische journalisten uitgesloten.
Deze uitsluiting werd gemotiveerd met de om- schrijving, dat "in redelijkheid van een Indonesi- sche staatsburger niet mocht worden gevraagd, dat hij, in een aangelegenheid, die zijn land zo nauw regardeerde, een embargo op de publicatie zou aanvaarden".
Wij hebben deze argumentatie wel zeer zwak gevonden.
De buitenlandse persvereniging in Nededand heeft er inmiddels ook geen genoegen mee ge- nomen. Zij heeft n.l. protest aangetekend in een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken.
In deze brief wordt o.m. aangevoerd, dat in bedoelde persconferentie geen vertrouwelijke mededelingen werden gedaan, doch juist zo groot mogelijke verspreiding van het verstrekte nieuws beoogd werd.
Op de inhoud der gedane mededelingen rustte slechts een embargo met betrekking tot het tijd- stip van publicatie. De conferentie onderscheidde zich derhalve niet van andere soortgelijke.
De buitenlandse persvereniging is van mening, dat met de uitsluiting gehandeld is in strijd met de internationale persgebruiken en met het aan de persvrijheid inharente beginsel, dat het voor alle persorganen bestemde nieuws op hetzelfde ogen- blik aan alle correspondenten ter beschikking
moet worden gesteld. ·
De vereniging is voorts van mening, dat aan de uitgesloten journalisten ook persoonlijk onrecht is begaan, wijl wij nimmer aanleiding hebben ge- geven tot een bejegening, die discriminatie zou rechtvaardigen.
Volgens de vereniging bestond de volstrekte zekerheid, dat ook genoemde Indonesische jour- nalisten zich aan het embargo zouden houden.
De buitenlandse persvereniging hoopt, dat haar protest zal leiden tot een wijziging van het inge- nomen standpunt.
Wij zouden onze bezwaren nog korter willen formuleren, n.l. dat het onjuist is iemand bij voor- baat het vertrouwen te ontzeggen.
Hier is een preventief ingrijpen in de plaats gesteld van repressieve maatregelen.
Deze houding achten wij onjuist, omdat zij in wezen on-democratisèh is.
Van de hoge boom (I)
Door het jongste verslag van de Algemene Rekenkamer zijn weer interessante feiten bekend geworden met betrekking tot de wijze waarop Moeder Overheid met de belastingpen- ningen van haar burgers omspringt.
Zo bleek o.m. dat de departementen het nie~.
altijd even nauw nemen met het budgetrecht van de Staten-Generaal. Bij het departement van Ma- rine constateerde de Rekenkamer n.l. dat maar liefst bijna 5.000.000 gulden niet op de juiste wij- ze waren geboekt.
Het hoge commissariaat te Djakarta kocht in Nederland autobanden, doch betaalde daarvoor ruim f 6.000 te veel.
De financiering van plannen voor zogenaam- de normaal-woningen door het Rijk bleek geen succes te zijn geweest. De Rekenkamer becijfert hier n.l. een verlies van 50.000 gulden voor 's Rijks schatkist.
Bij oorlog blijkt de opslag van goederen onvol- doende te zijn geweest. Pas na h.et onbruikbaar worden van batterijen ter walï'rde van bijna 800.000 gulden werd overleg gepleegd met de chef van de Generale Staf.
Ook bij de marine bleek nog besparing moge- lijk. Door het niet economisch gebruik van aard- appelschilmachines ging per jaar voor 200.000 gulden aan voeding verloren.
Wij deden hier slechts een greep uit de vele voorbeelden, die men in het verslag kan vinden.
Van de hoge boom ( 11) V oorbeelden van critiek, die de oppervlak-
kige lezer zeker somber zullen stemmen.
Maar er zijn ook andere voorbeelden.
Zo meldt het verslag van de Algemene Re- kenkamer o.m. dat bij een onderdeel van het de- partement van Binnenlandse Zaken een poging is gedaan om het gebruik van dienstauto's drastisch te beperken.
Bij wijze van proef werden gedurende twee maanden alle reizen per trein, tram of bus ge- maakt en slechts bij uitzondering dienstauto's ge-
bruikt. •
Op deze wijze kon een besparing worden vei- kregen van 7.700 gulden.
Wij stellen deze voorbeelden tegenover elkaat om het juiste licht te laten vallen op de taak, die de Algemene Rekenkamer heeft.
Immers, door haar jaarlijkse critiek werkt zij in vele gevallen preventief. Het gaat met andere I
woorden dus niet aan, om alle critiek door de
û()K
GIJ~BRUTUS!
In het Haarlems Dagblad keurt Dr E. van Raalte de houding af, die door de V.V.D.-fractie werd aangenomen, toen zij weigerde ·langer deel te nemen aan een gedachtenwisseling, waarvan de uitslag bij voorbaat vaststond.
De houding der fractie zou niet zijn geweest overeenkomstig de regelen der parlementaire de- mocratie, die eisen, dat de minderheid zich bij de meerderheid neerlegt. Het wil ons voorkomen, dat deze opmerking volkomen langs de zaak heen- gaat. De gedachte om zich niet bij een meerder- heidsbeslissing neer te leggen is natuurlijk geen ogenblik bij een der leden der fractie opgekomen.
Maar er bestaat een democratische vrijheid aan- gaande de wijze, waarop men zich bij een meer- derheidsbeslissing neerlegt. Men kan het stilzwij- gend doen en men kan het doen onder protest.
De V.V.D.-fractie heeft gemeend in dit geval duidelijk te moeten protesteren.
Voor dat protest was alle reden. De meerder- heid (waartoe dus met de Partij van de Arbeid en de K.V.P. ook de A.R. en de C.H. behoor- den} had, in haar verlangen om de Kabinetscrisis tot een einde te brengen, in feite een der hoofd- regelen van ons constitutioneel bestel geschon- den. De regel, dat het overleg tussen Regering en Kamer in de openbaarheid wordt gevoerd. In binnenskamers overleg tussen Regering en Ka- mermeerderheid was beslist, hoe de belastingher- vorming zou worden vastgesteld. De Kamerleden der meerderheid hadden zich tegenover de Rege- ring gebonden daarvan niet af te wijken. Zij na- men aan de discussie niet deel als vrije mannen, doch waren gebonden door last en ruggespraak.
De heer Hofstra sprak dit in een opzichzelf alles- zins te waarderen openhartigheid zelfs met zo-
veel woorden uit. Hij voelde wel voor de gedach- te van het amendement-Van Leeuwen om de on- gehuwden minder zwaar te belasten, doch het door Regering en meerderheid gesloten compro- mis liet dit niet toe.
Kon duidelijker worden uitg~sproken, dat de minderheid der Kamer er, zoals Mr Oud het uit- drukte, .,voor spek en bonen" bij zat? Noemt Mr.
Van Raalte een dergelijke houding tegenover de minderheid democratisch? 0 ja, formeel heeft hij gelijk. De helft plus een heeft in een democra- tisch bestel te beslissen. Wie weigert zich daarbij neer te leggen handelt revolutionair.
Er is echter een hogere democratie dan de for- mele. Die hogere democratie is door de meerder- heid geschonden. En het is gelukkig in Neder~
land nog zo, dat tegen een dergelijke schending mag worden geprotesteerd. De fractie heeft dit gedaan op een wijze, die aan duidelijkheid niets te wensen liet. Daarmede heeft zij gehandeld overeenkomstig de ernst van het gebeurde. De meerderheid der Kamer vond dit niet aangenaam.
Zij had alles binnenskamers zo heerlijk bekok- stoofd en nu kwam de V.V.D. roet in het eten gooien.
De meerderheid heeft daarmede haar trekken thuis gekregen. Want men kan er van verzekerd zijn, dat bij velen buiten de Kamer, ook onder de aanhangers der regeringspartijen, de vraag is op- gekomen of de meerderheid wel op de goede weg is.
Wanneer de heer Van Raalte meent het hier_
voor de meerderheid te moeten opnemen, dan kan ons dit alleen maar de verzuchting ontlokken:
"Ook gij, Brutusl"
38 JULI 1955 - PAG. I
Rekenkamer geuit, te zien in de meest negatieve ,.zin van het woord.
De Algemene Rekenkamer heeft aldus in onze democratische samenleving een hoogst belang ..
rijke taak, omdat zij er op toeziet, dat de overheid met de belastingpenningen van de burgers zo zui ..
nig mogelijk omgaat.
Het zij inmiddels verre van ons, onze tevreden ..
heid te betuigen over de wijze waarop de over ..
heid dit doet. Dit doet evenwel aan de belang- rijke taak van de Rekenkamer niets af.
Zij zet telkenjare de puntjes op de financiele i's, waardoor de burger voldoende inzicht krijgt hoe de staatshuishouding reilt en zeilt, zulks in tegenstelling tot de landen, die de democratische staatsvorm ~iet kennen en waar omtrent de geof- ferde belastingpenningen niet de minste rekening en verantwoording wordt afgelegd.
Inmiddels blijkt weer duidelijk, dat Vadertje Staat het zuiniger aan kan doen en blijkt onze bij herhaling geuite wens om een sober en effi- cient overheidsbeleid, een rechtvaardige wens te zijn.
Te weinig reclame
Tijdens een interview, dat de Rotterdamse correspondent van Het Vrije Volk had met de Nederlandse ambassadeur in de Verenig ..
de Staten, dr J. H. van Royen, zeide deze laatste o.m. dat ,.public relations niet Nederlands sterk- ste zijde is".
Volgens dr Van Royen zouden wij in Amerika veel meer reclame voor ons land kunnen maken.
Hier ligt zeker een taak voor de V.V.V. aldus luidde zijn oordeel.
Ofschoon deze kwestie nu niet bepaald tot de politieke vraagstukken behoort, heeft de verkla- ring van dr Van Royen ons toch wel verontrust.
Wellicht kunnen de betreffende instanties eens ernstig onderzoeken wat hieraan is te doen.
Een belangrijk economisch probleem vormt het in elk geval wel en het is te belangrijk om er ach- teloos aan voorbij te gaan.
Oproep aan leden en geestverwanten
H et Werkcomité en de Landelijke Commissie ter voorbereiding van de V.V.D.-Dag op 17 September 1955 roepen alle Partijleden en geestverwanten op tot het bezoeken van de mas ..
~ale vergaderingen, die op Zaterdag 17 Septem ..
ber a.s. te Scheveningen zullen worden gehouden.
De belangrijkheid van deze dag kan moeilijk worden overschat, omdat zij de inzet vormt niet alleen van een ledenwerfcampagne, maar tevens van de Kamerverkiezingen, die in 1956 zullen worden gehouden.
De V.V.D.-Dag te Scheveningen zal het grote evenement van dit jaar worden. ·,
Deze dag zal een indrukwekkend getuigenis moeten geven van het feit, dat de vrijheidsge- dachte steeds meer veld wint. Daarom dient heel liberaal Nederland aan deze manifestatie deel te nemen.
U rekent op de V.V.D.! De V.V.D. rekent op U!
D. W. DETTMEIJER S.J. VAN DEN BERGH Mr F. G. VAN DIJK Mr D. J. VAN GILSE Mr C. GREVE
Mej. M. HARDEMAN A. J. KALFF
Mr A. R. MEIJER
Mej. JOH. H. SPRINGER Mr H. F. GOSTERHUIS J.C. MANSSEN
Drs A.P. DE HAAN Drs M. H. HARTHOORN Mr Dr C. BERKHOUWER J. K. FREDRIKZE
Ir F. H. HIDDINGH A. NAWIJN
Mr D. SCHUlTEMAKER Mr F. ED. STAAB
Ir M. J. STOEL FEUERSTEIN Dr M. P. VRIJ
Dr J.C. VAN ZOELEN E. J. VAN REES YELLINGA F. C. DUTIJN NOORDBERGER Dr K. VAN DIJK
Drs F. J. HOOFTMAN H. M. VAN NIEUWKERK
Mej. Mr M. M. F. VAN EVERDINGEN
L. VAN VLAARDINGEN ·
17 September a.s.
MEDEDELING VAN HET ALGEMEEN SECRETARIAAT
Iu verband met de drukke werkzaam- heden ter voorbereiding van de V.V.D.- dag zal het Algemeen Secretariaat vanaf 15 Augustus a.s. van des morget181 9 uur tot des middags 5 uur onafgebroken ge;
opend zijn.
Van 12 t.m. l6 September a.s. is het Algemeen Secretariaat ook des avonds Yall '1.80 uur tot 10 uur geopend, en tele- fonisch bereikbaar onder de nummers 111'188 en 1143'15.
ACTIVITEIT IN BREUKELEN De afdeling Breukelen benoemde in de plaatselijke voorbereidingscommissie voor. de V.V.D.-dag de heren H. T. van den Broek, E. H. Jonkers, P. E. Wijers en J. H. Goeman Horgeslus (vorzitter teYens secretaris).
AFDELING HOORN BENOEMDE VOORBEREIDINGSCOMMISSm Door de afdeling Boom is in de laatst gehouden ledenvergadering besloten een voorbereidingscommissie te benoemen, teneinde het bezoek uit Boom naar de V.V.D.-dag op 1'1 September a.s. zoveel als mogelijk is te stimuleren.
In deze commissie hebben zitting ge- nomen: mevr. J. C. van Doornik-Meyer en de heren J. Koorn en drs. K. Stolk.
OOK DE ZAANSTREEK ZAL PRESENT ZIJN
Het bestuur van de Ondercentrale Zaanstreek heeft besloten een commissie samen te liJtellen óm het bezoek uit de plaatsen langs de Zaan naar de V.V.D.- dag op 1'1 September a.s. te organiseren.
In deze commissie hebben zitting ge- nomen: drs A. Bakker, L .. Schoemaker, A. de Vries.
Een aantal aanmeldingen van leden, die de tocht naar Scheveningen wensen mede te maken, kwam reeds bij de Com- missie binnen, doch men rekent er op, dat nog een groot aantal leden en geest- verwanten zich zaJ opgeven voor de reis naar Scheveaingen.
RAAMBILJETTEN EN AFFICHES Talloze afdelingen vroegen reeds raam- • biljetten en affiches voor de VVD-dag bij het Algemeen Secretariaat aan.
Zolang de voorraad strekt, kunnen nog aanvragen voor deze affiches en raambil- (Vervolg van pag. 2)
Rechterlijke orl{anisatie
H ad minister Donker met zijn ont- werp Adoptiewet goed succes, min- der succesvol was hij bij de behandeling van het ontwerp Wijziging in de rechter- lijke organisatie, waarbij twee amende- menten werden aangenomen, die hij krachtig had bestreden.
Het wetsontwerp zelf beoogde o.a. de grondslag te leggen voor een nieuwe structuur van het openbaar ministerie bij de rechtbanken en de kantongerechten.
Het opent de mogelijkheden voor een meer doeltreffende Qpleiding van de ter griffie of ten parkette tewerk gestelde jonge juristen en als consequentie van de verschillende voorstellen zijn een aantal wijzigingen opgenomen in de bepalingen betreffende de salariëring van de rechter- lijke ambtenaren.
Onze fractievoorzitter, prof. Oud, die de justitiële zaken altijd pleegt te behan- delen (hij is ook voorzitter van de vaste commissie voor de justitie), wijdde hierbij vooral de aandacht aan twee punten: de opleiding van de rechterlijke macht en haar onafhankelijkheid.
De waarborgen, die· wij in onze Grond- wet vinden voor de onafhankeliJkheid van de rechterlijke macht, zijn op zich- raelf stellig te waarderen, maar hun be- tekenis is, zo betoogde de heer Oud, maar betrekkelijk.
Het is natuurlijk wel belangrijk, dat, de Regering de rechters niet kan ontslaan, maar het is t à c h betrekkelijk, omdat het in de tegenwoordige verhoudingen, bij de ontwikkeling van de ministeriële ver- antwoordelijkheid, niet zo gemakkelijk zal voorkomen, dat de rechters willekeu- rig door de Regering worden ontslagen.
Van meer betekenis eigenlijk be- schouwde de heer Oud de benoeming zelf.
Deze heeft de Grondwet bij de Kroon ge- bracht, maar daardoor heeft de Regering een grote zeggenschap in handen, omdat bijv. de promotiemogelijkheden der leden van de rechterlijke macht uiteindelijk ge- heel zijn in handen van de Regering.
jetien, die gratis ter beschikking van de afdelingen worden gesteld, worden inge- diend. Toezending volgt dan per om- gaande.
OOK NIET-LEDEN DER PARTIJ HARTELIJK WELKOM
Van verschillende zijden vroeg men het Algemeen Secretariaat of ook aan niet- leden der Partij toegangsbewijzen konden worden verkocht voor de VVD-dag.
Vanzelfsprekend zijn niet-leden even hartelijk welkom als de mensen, die lid van onze Partij zijn. Ieder Partijlid bren- ge minstens enkele niet-leden mede naar Scheveningen.
OPWEKKING VAN DE AFDELING BLOEMENDAAL
De afdeling Bloemendaal, die voorne- mens is met een zo groot mogelijk aan- tal bezoekers naar de VVD-dag te komen, heeft als leuze gekozen de vrije vertaling van een algemeen bekende en klassieke uitspraak, namelijk "Voorts zijn wij van mening, dat alle liberalen van Nederland op 17 September 1955 naar Scheveningen behoren te gaan" (vrij naar Cato).
Deze vrij vertaalde, doch niettemin klassieke leuze kunnen wij alleen maar enthousiast onderschrijven.
ROTTERDAMSE VOORBEREIDINGS- COMMISSIE
De Rotterdamse Voorbe~dingscom
mtsste voor de VVD-dag, ondèr voorzit- terschap van mr F. Ed. Staab, heeft de Rotterdamse Partijleden en geestverwan- ten middels een rondschrijven opgewekt de VVD-dag te Scheveningen te bezoeken.
Het vervoer heen en terug per autobus Rotterdam-Scheveningen kost f 2.50. De Voorbereidingscommissie wekt de Rot- terdamse Partijleden en geestverwanten op telefonisch kaarten te bestellen bij het Rotterdamse Partijsecretariaat, Ave- nue Concordia 75, Rotterdam, tel. 28577.
CONCEPT CIRCULAIRES Die afdelingssecretariaten, die hun le- den een persoonlijke opwekking tot be- zoek aan de VVD-dag willen thuis stu- ren, kunnen bij het Algemeen Secreta- riaat concept-circulaires aanvragen.
Gaarne . is het Algemeen Secretariaat bereid met U te overleggen over reis- gelegenheid enz.
GEMEENSCHAPPELIJKE MAALTIJDEN
Die afdelingen, die er prijs op stellen gemeenschappelijk te Scheveningen of Den Haag in de pauze tussen de middag- en avondbijeenkomsten de maaltijd te ge- bruiken, gelieven zich in verbinding te stellen met het Afdelingssecretariaat van Den Haag, Tournooiveld 3, tel. 182169.
De heer J. C. Manssen, secretaris van de afdeling Den Haag, zal gaarne met de betrokken afdelingen overleg plegen en voor reserveringen zorgdragen.
MINISTER DONKER voor en tegenspoed
Nu is het volkomen duMelijk, dat, wan- neer de promotie der leden van de rech- terlijke macht volkomen in handen is van de Regering en er op een onjuiste wijze gebruik zou worden gemaakt van het benoemingsrecht, dit in wezen de onaf- hankelijkheid van de rechterlijke macht zeer zou kunnen aantasten.
In Frankrijk, waar men ook zeer ge- steld is op de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, heeft de Grondwet- gever van 1946 het aldus geregeld, dat de rechters wel f o r m e e I worden benoemd door de Regering, maar dat die benoe- ming geschiedt overeenkomstig de voor- dracht van de Conseil Supérieur de la Magistrature; een van de Regering vol- komen onafhankelijk lichaam, dat in fei- te de benoemingen verricht,
PLAATSEqJKE
VOORBEREIDINGSCOMMISSIES Onafgebroken komen bij het Algemeen Secretariaat berichten van ingestelde plaatse!. voorbereidingscommissies bin- nen. Hieruit blijkt, dat alle afdelingen der Partij voorbereidingen voor 17 Septem- ber a.s. ter plaatse grondig aanpakken.
De afdeling Delft berichtte ons, dat in de gehouden ledenvergadering der afde- ling besloten is, dat de heren Bouman, Breedveld, Renaud en ir van Wieringen het afdelingsbestuur zullen assisteren bij de voorbereidende maatregelen.
De afdeling Leiden benoemde een plaatselijke voorbereidingscommissie, waarin zitting hebben: mr J. Drijber, H.
J. Maas, J. A. Harteloh, mr F. Portheine, F. A. van der Scheer en W. Zwart.
De afdelingen Bleskensgraaf, Mole·
aaarsgraaf en Papendrecht hebben, uit- gaande van de gedachte, dat eendracht macht maakt, gezamenlijk de voorberei·
ding voor 1'7 September ter hand geno- men. De commissie bestaat uit de heren:
K. Wijgers, C. v. d. Laan en M. Abbas.
Van de secretaris van de Kamercen- trale Utrecht, de heer H. M. Koornneef te Doorn, ontvingen wij een groot aantal berichten over plaatselijke voorberel- dingscommissies in de provincie Utrecht.
In de afdeling Baam bestaat deze com- misie uit: ir J. G. Pouw en mr J. Groo- ten, terwijl de afdeling Doom in de plaatselijke voorbereidingscommissie be•
noemde: D. Amorison en H. L. Wouters.
Loenen stelde eveneens een voorberei·
dingscommissie in, waarin zitting hebben genomen: W. ·Bulten, G. J. Weyland en mevrouw A. S. Winkelman-Visser.
De stad Utrecht benoemde een voor- bereidingscommissie, bestaande uit: mr J. Schuttevaêr, ir J. D. M. Bardet, mr A.
Looten, mevr. J. W. Jurriëns-Dirkzwager, mevr. C. de Kreuk-Suringar. Uit Drie- bergen bereikte ons het bericht, dat de plaatselijke voorbereidingscommbsie be- staat uit: mevr. L. Wallis de Vries-Bijle- veld, J. A. A. Steenbeek ~n S. A. HoJz- müller.
Uit de afdeling Zeist bereikte het Al- gemeen Secretariaat een bericht, waaruit bleek, dat deze afdeling voornemens is haar minimum streefgetal zeer belang- rijk te overschrijden. De commissie, die het bestuur hierbij behulpzaam is, be- staat uit: E. Bos, mevr. H. A. Mijnlieff- Post en K. W. Miedema.
Ook de afdeling Amersfoort benoemde een voorbereidingsc.ommisie, waarin zit- ting hebben: C. Gottschal, F. de Feber, mevr. E. E. J. Dil-Schipper, J. Mispel- blom. Beijer, mr A. M. M. Peppelenbosch, ir B. H. Wolf en D. J. Abercrombie.
Uit deze activiteiten in de verschillen- de afdelingen van de Centrale Utrecht blijkt ondubbelzinnig, dat deze in het centrum van het land gelegen Kamer- centrales het minimum aantal bezoekers, dat voor deze centrale op 450 was ge- steld, zeker zal overschrijden.
De heer Oud bepleitte nu niet, om dat hier precies zo over te nemen,. maar hij vroeg zich toch af of men niet iets in de richting van dit Franse systeem kon gaan doen door voor de benoemingen in het leven te roepen een adviesinstantie.
Wat de opleiding van de rechterlijke macht betreft achtte de heer Oud het niet zo'n heel erg gelukkige oplossing (hij heeft dat ook anderhalf jaar geleden reeds betoogd), wanneer de Jeiding daar- van te zeer zou komen te liggen bij het Departement.
De heer Oud achtte het 't beste, dat die leiding zou komen in handen van de rechterlijke macht zelf.
En voor deze beide punten: de oplei- ding en het adviseren - hij legde de na- druk op adviseren, want de benoeming blijft volgens de Grondwet aan de Kroon, onder verantwoordelijkheid van de mi- nister - t-en aanzien van 't benoemings- beleid, dacht de heer Oud nu aan het ad- viescollege, dat dit wetsontwerp juist wil- de instellen: het:- "Permanente College van Advies inzake de rechteriijke organi- satie".
Maar dit adviescollege zou de heer Oud dan ook zo onafhankelijk mogelijk wil- len maken en daarom wilden hij en mr Van Rijckevorsel (R;.V.P.) de benoeming van de leden van dit college niet geven aan de Regering, maar in handen leggen van het hoogste orgaan van onze rech- terlijke macht: de Hoge Raad.
MR VAN Rl]CKEVORSEL ... amendementen aanvaard ...
STALEN
KANTOORMEUBELEN
GISOLAMPEN Circulaire Centrale Leiden
De Voorbereidingscommissie van de Centrale Leiden onder voorzitterschap van drs F. J. Hooftman te Gouda, heeft een zeer aantrekkelijk drukwerk laten vervaardigen, dat zij ter beschikking van alle afdelingen der Centrale gaat
stellen. '
Uit deze circulaire blijkt, dat de voo:r- bereidingscommissie het de afdelingen zo gemakkelijk mogelijk maakt, want er zullen verschillende bussen langs de.
Zuid-Hollandse plattelandsgemeenten rijden om overal de bezoekers voor de VVD-dag op te halen.
Het motto, waaronder de Centrale Leiden deze circulaire aan alle Partij- leden zendt, is:
"U rekent op de V.V.D., De V.V.D. rekent nu op U".
Gelede stelen ltulaeft ven 6-114 m.m. blank getrokken Gelute staten • vi-.J.Ip Gel" en Weterle141ng but., •
zwart en gegalvaniseerd tot 4"
N.V. RIJNSTAAL
v/h J. W. OONK & Co
ARNHEM TEL 24941
Wij blijven, zo kon hij daaraan toevoe- gen, dan in dezelfde lijn als bij het disci- plinaire toezicht, want die mogelijkheid, een rechter om bepaalde redenen van zijn ambt te ontheffen, ligt van oudsher bij de Hoge Raad.
In overeenstemming hiermede dienden mr Van Rijcl~evorsel en prof. Oud geza- menlijk een amendement in, waardoor het betreffende artikel In het ontwerp zou komen te luiden: 1. Het college be- staat uit ten minste elf en ten hoogste vijftien leden, die door de Hoge Raad der Nederlanden worden benoemd en ontslagen; 2. De meerderheld van de le- den bestaat uit leden van de Hoge Raad, de gerechtshoven, de arrondlssements-·
rechtbanken en uit kantonrechters. Een, van deze leden wordt door ons tot voor- zitter benoemd.
Ondanks krachtige bestrijding door mi- nister Donker, werd dit amendement aan- genomen met 44 tegen 28 stemmen. Voor • stemden de K.V.P., de V.V.D., de A.R., de K.N.P., de Staatk.-Geref. en 2 C.H.-leden (de neren Van de Wetering en mr Schmal).
Ook een ander amendement van mr Van Rijckevorsel, dat door de minister was bestreden, werd aanvaard.
In het ontwerp is bepaald, dat het per- manente adviescollege de minister vail Justitie op diens verzoek of ambtshalve van advies dient. Het door genoemde af- gevaardigde ingediende amendement om daaraan toe te voegen: "Het college kan zijn adviezen ter kennis brengen van bei- de Kamers der Staten-Generaal" werd aangenomen- met 44 tegen 26 stemmen.
Voor stemden dezelfden, met dien ver- stande, dat de twee voorstemmende C.H.- Ieden thans waren de heren Krol en mr Schmal.
Het ontwerp zelf werd daarna z.h.s.
aanvaard.
De Eerste Kamer behandelde nog de Crematiewet, welke met de stemmen van onze V.V.D.-fractie en vier P.v.d.A.-leden tegen werd aangenomen. Ook dit zullen wij tot het volgende nummer moeten laten.
A.
