Vrijheid en[vv]

Vrijheid ^Cll detnocratie

WEEKBLAD V.~ N VOOR VRIJHEID

NUMMER 920

DE VOLKSPARTIJ EN DEMOCRATIE

VRIJDAG 9 JUNI 1967

Israël doet het zelf

Zonder hulp van buiten is Israël be- zig zich uit de moordende Arabische omsingeling te bevrijden. Het doet het, ditmaal, volledig op eigen kracht. Maar de nieuwe offers aan bloed en goed waren zonder opgezweepte haat om

"Israël van de kaart te vegen" onnodig geweest.

Na een schitterende militaire campag- ne van nauwelijks veertig uren is al- thans voorlopig ·een halt toegeroepen aan Nassers absolute weigering om zelfs het bestaan van een onafhankelijk Israël te erkennen. Zo heeft dan de Veiligheidsraad na weken van machte- loos dralen met enigerlei actie, eerst toen de wapens zeer duidelijk hadden gesproken, ten lange leste een beroep op de oorlogvoerende partijen gedàan om het vuren te staken. Anders dan Egypte en Irak heeft Israël bij monde van Abba Eban, zijn minister van bui- tenlandse zaken, verklaard deze resolu- tie zo goed mogelijk te zullen uitvoe- ren. Maar hij heeft er terecht aan toe- gevoegd, dat dan ook een werkelijke ]· vredestoestand in het Midden-Oosten moet ontstaan. Na alle tomeloze scheld-kanonnades zowel van Nasser

· als van Sjoekery's de leider van het Palestijnse bevrijdingsfront zal dat niet gemaldtelijk zijn.

KI .. EURIG DÉTAIL

Het was van de beginne a{ aan duide- lijk dat, zo er ooit een oplossing voor de acute crisis in het Midden-Oosten zou komen, Amerika en Rusland het eens zouden moeten zijn. Na urenlange besprekingen tussen Goldberg, de Ame- rikaanse vertegenwoordiger bij de Vere- nigde Naties, en zijn Russische collega Fedorenko is men het eindelijk eens geworden. En Rusland heeft er - ten slotte - mee ingestemd dat in de reso- lutie, unaniem aangenomen door de Vei- ligheidsraad niet çen clausule werd op- genomen, waarin van partijen geëist werd terug te keren tot de posities van 4 juni.

Het Kremlin heeft na alle fanfaronne- rende propaganda-steun aan de Arabie- ren, terecht, geen wereldoorloz willen riskeren. Het is bovendien een oude Russische praktijk zich niet te scharen bij de verliezende partij. Toch heeft Rusland tevoren de Arabieren, en voor- al Egypte en Syrië, in een opzwe- pings-taetiek tegen Israël, niet kmmen of willen matigen. En het is een kleurig détail dat noch de Russische pers, noch de Russische vertegenwoordiger in de Veiligheidsraad vooralsnog met een woord gerept heeft over Nasaers beschuldiging dat Amerikaanse en Britse vliegtuigen aan Israël stetm in

VAKANTIES

In verband met de vakanties zal ons weekblad in de zomer- maanden slechts om de veertien dagen verschijnen. Het volgende nummer van Vrijheid en Demo- cratie zult u daarom niet volgen- de week, maar op 23 juni in d~

bus vinden.

de lu~ht zouden hebben verleend. Ameri- ka bood na een prompt en fors diploma- tiek protest, later in de Veiligheidsra.ad aan, naar deze beschuldigingen die het verre van zich wierp, een onderzoek door de Verenigde Naties te doen instel- len. En de Britse vertegenwoordiger sprak van een "monsterlijk verzinsel".

Tegenpool van het gebruikelijke Britse under-statement,. waarbij ditmaal geen

woord Frans was. ·

_Wie de historie van de Suez-campag- ne van 1956 kent, begrijpt dat thans noch Engeland, noch Amerika zich in, wat toen als een "avontuur" beoor- deeld werd, zouden wagen. B<>vendien, de Russische vloot, sinds kort aanwezig in de Middellandse Zee, zou Amerikaanse of Britse luchtsteun op de radarscher- men he'bben opgemerkt. En ze zeer na- drukkelijk hebben gesignaleerd.

Nasser wil met zijn absurde beschul- digingen kennelijk een tweeledig dóel bereiken. Ten eerste wenst hij zijn mili- tair falen voor het eigen en de andere Arabische volkeren verteerbaar te ma- ken. Ten tweede hoopte hij -door een leugen-om-kwaadwil Rusland te bren- gen tot ingrijpen. Dat men daarbij op de drempel zou staan va'!1 een derde wereldoorlog liet ·hem blijkbaar koud.

Sovjet-Rusland is echter niet in de door- zichtige val getrapt. Het moet nu van zijn zijde trachten om in het Mid- den-Oosten een afkoeling te bewerkstel- ligen. Af-koeling van een ophitsing van ongebreidelde haat, waaraan het zelf - zij het iets kalmer - héeft meege- werkt.

OVERWICHT

Militair is Israël bij zijn tot nog toe schitterende campagne ]fennelijk uitge- gaan van de tactiek, dat men op een drie-fronten-oorlog het eerst moet afre- kenen met de sterkste tegenstander. ·En vooral dat men allereerst zich met alle krachten moet inzetten voor een over- wicht in de lucht. Di-t laatste juist waa het, wat in de Sinaï-campagne van 1956 de toenmalige premier Ben-Goeri- on de 111eeste zorgen heeft opgeleverd.

Het is .begrijpelijk dat de Israëlische generale staf het in de eerste fase van de huidige veldtocht op de vijandèlijke luchtmacht had gemunt. Direct daarna is een heftige strijd tussen tanks en pantsers ontbrand. Maar ook hier ble- ken - op het ogenblik dat wij dit schrijven duurt ondanks de beslissing van de Veiligheidsraad de strijd voort - efficiënte paraatheid, betere geoe- fendheid en bovenal een sterk moreel

basis-voorwaarden voor succes.

BRANDENDE VRAAG

De brandende vraag is, als de strijd werkelijk snel beëindigd zal zijn, hoe men tot redelijke verhoudingen in het Midden-Oosten zal kunnen komen. Het zal dunkt ons Nasser en de zijnen duide- lijk zijn dat zij de eerste tien jaar geen nieuwe omsingeling van Israël behoe- ven te wagen. Nu zijn land - behou- dens onvoerziene wanhoopspogingen - volgens Nederlands en Egyptische scheeprecht driemaal binnen de twintig jaar militair van Israël forse klappen heeft ontvangen, zal hij, als hij dit al- les politiek weer overleeft, zich niet

gemakkelijk door Syriërs of zichzelf laten verleiden, een nieuwe aanslag op het numeriek zwakke maar milita,ir sterke Israël te ondernemen.

GARANTIES

Vastslaat dat Israël, als de strijd wer- kelijk in zijn voordeel beëindigd is, geen garanties met woorden, maar fei- telijke garanties zal eisen, waa,rdoor eens en voor al de vrije doortocht door de straat van Akaba verzekerd is. Maar hoe zal het zijn met het Suez-kanaal?

In strjjd met resoluties van de Verenig- de Naties heeft Egypte steevast d€ door- vaart geweigerd aan Israëlische sche- pen. Thans heeft het in een abrupt besluit het Suez-kanaal voor alle scheep-

(vervolg op pagina 2}

Een Isrnëlische patrouille in het geb-ied vnn de Siil.ai-woestijn.

De IsraëliBelle vertegemuoo<diger bij de V.N. licht de lel-aclil t"IJI ;:;ijn land in de Veiligheidsrand toe.

Juichende demonst-ranten in Cairo bij het vernemen van IsraëliSche verUe.<ren.

2 - vriidag 9 i uni 196 7

• Discussievoorstel

Het Nederlandse kiessysteem wordt de laatste tijd m ruime mate bekri- tiseerd. Ve.elal als onderwerp van een latent onbehagen komt het· steeds meer in de publieke belangstelling te staan.

Ook het onderwerp · districtenstelsel Js

·heden ten dage weer actueel. Van

· versebillende kanten wordt het aanbevo- len àls de enige remedie tege'Jl de toene- mende apathie bij de Nederlandse kie- zer t.o.v. de politiek. Dat ook andere middelen tot · . sanering van de Neder.- landse politiek in aanmerking kunne!!

koonen, wordt grotendeels voorbijge- zien.

Het grote voordeel van de evenredige vertegenwoordiging is wel, dat het een zo goed mogelijke· .. afspiegeling geett van de politieke stromingen in een volk. Als belangrijke nadelen worden de laatste tijd veelal genoemd :

1) Het toenemende gebrek aan com- municatie tussen volksvertegenwoordi- ger m kiezer.

2) Het ontstaan van talrijke snipper- partijen.

3} De .Îtiezer heeft in de praktijk wei- Jlig zeggenschap in .(Ie samenstelling van de kandidatenl~jsten.

Voor 00 pct. maken de partijen uit wie de toekomstige · volksvertegenwoor- dg~s zulien zijn. Zelfs intern in de par- tijen is het soms niet mogelijk . bepaalde

11ro:ldidaten naar voren te schuiven. W"'-t

":haalbaar" is," wordt vaak in onderli'llg 4}Verleg ·bepaald· door wederzijdse steun èn afspraken tussen verschillende afde- lingen. Als groot voordeel van bet districtenstelsel geldt voornamelijk de hechtere binding kiezer-gekozene.

Tooh kleVe'Jl ook aan dit stelsel ontegen- zeggelijk vele bezwaren. Voornamelijk .zijn dit:

1} Geen juiste vertegenwoordigmg •n de Kamer van de politieke stromin- gen.

2) Bij een strikte toepassing van het districtenstelsel bestaat de mogelijkheid dat een fractie over te weinig specia- listen gaat beschikken (Engeland: Gor- don Walker, Duitsland: Theodor Heuss). ·

3) Het gevaar bestaa~ dat de politie- ke belangstelling te veel gaat ·verschui- ven van het parlement naar de enge beslotenheid van het district.

Vooral ook in VVD-kringen bestaat een zekere aversie tegen het distric- tenstelsel. De overwegend afwijzende reacties in Vrijheid en Democratie spre- ken een duidelijke · taal. Men kan zich niet aan de indruk onttrekken ·dat on- der voorbijzien van een verbetering van het kiesstelsel, de oplossing van het probleem der politieke malaise in de eerste plaats wordt gezocht in · e~n

vernieuwing en reorganisatie van de i'll·

terne ·partijstructuur. Toch mag niet uit

· het oog verloren worden, dat ook het districtenstelsel waardevolle element~n

bevat die kunnen leiden tot een betere , communicatie kiezer~gekozene. Van-

tlaar dat in 'dit "Discussie-voorstel" ge- zocht is naar een waardevolle synthese districtenstelsel-evenredige vertegen- weordiging .. De· beweegredenen die ge- leid hebben tot het opstellen van dit discussievöorstel, zijn in de volgende ürie punten samen te vatten:

A) Als liberalen kunnen wij niet · volstaan met een volledige afwijzing van een distiictenstelsel, zonder daar- voor positieve alternatieven te. stel-

len.·

Vrijheid en[vv]

Democratie o

Weekblad van de Volkspartij voor V rijbeid eh Democratie.

Adres van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties): Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).

Tel 010-11 10 00, abonnemen- ten toestel 249, advertenties toestel 224. Postgiro: 245103 t.n.v. Administratie Vrijheid en Democratie te Rotterdam.

Hoofdredacteur:

~h. C. la Chapelle jr.

Adres van de redactie:

Nieuwe Herengracht 89 B te Amsterdam-C.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Mijn opinie is •

B) Mede als gevolg van punt A zal i'lltern ill de partij de meningsvorming gestimuleerd moeten wordell. Dit

~scussievoorstel wil zulk een stimulans zijn.

C) Het gemengde kiesstelsel onder- vangt vele bezwaren die er zijn tegen zowel het mstrietenstelsel, als tegen de evenredige vertege»woordigi'llg.

GEMENGDE ,KIESSTELSEL

Het gemengde kiesst'elsel, waarv~

de uiteenzetting bieronder velgt, is m .zijn verschijningsvorm niet nieuw. Zo- ver bekend en zoals bet bier wordt uit- èeDgezet, wordt bet in grote lijnen ge- hanteerd in de Bondsrepubliek West-Du:i.tsland.

Het principe van het gemengde kies·

stelsel kan het beste geïllustreerd wor- den aan de hand van een concreet voor- beeld:

. Het stembiljet bestaat uit twee helf- ten. Op de linkerhelft vindt men de zgn. partijenlijst, op de rechterhelft de districtskandidaten. Daar de kiezer een partij en een districtsvertegenwoordiger kiest, kan het stembiljet zee.r vereen- voudigd worden, als op de linkerheat alleen de namen van ·de part,ijen voorko- men. De namen van de kandidaten, ;iie op de verschillende partijlijsten moeten voorkomen, kunnen drie achtereenvol- gende dagen vooratgaande . aan de ver- kiezingsdag in alle dagbladen worden gepubliceerd (regeringspublikatie). De partijlijsten zijn in het gehele land uni- form. Elke partij kan slechts één kandi- daat stellen voor de· functie van dis- trictsvertegenwoordiger. Eventueel kan ook een plaatsvervangend districtskandi- daat nog vermeld worden (zonder dat men hierop kan stemmen). Deze neemt de taak van de ka:pdidaat districtsverte- genwoordiger over, als deze komt te overlijden of bedankt voor bet Kamer- lidmaatschap. Ook is het mogelijk dat deze taak wordt overgenomen door· een kandidaat van de partijlijst.

De kiezer brengt nu twee stemmen uit. Op de linkerhelft kiest hij de partij waarvan hij denkt, dat die het meest voor zijn belangen opkomt, op de districtslijst de kandidaat waarvan hij verwaGht als beste representant van zijn district te kunnen fungeren. Van- zelfsprekend kan een kiezer op partij A stemmen en op de districtskandidaat van partij B. Het grote voordeel is hier- bij, zoals uit het verdere betoog zal blijken, dat zijn eigen partij (partij A) niet wordt benadeeld. Ook kan op één of op beide lijsten blanco gestemd wor- den.

De partijlijst bepaalt nu het aantal zetels dat een partij behaalt in de Tweede Kamer, volgens de berekenin- gen zoals die nu gelden bij het evenredi·

ge kiesstelsel. Als districtsafgevaac- digde wordt gekozen de kandidaat, die de meeste stemmen heeft behaald vp de disrictslijst van een bepaald district.

Het aantal districten is ongeveer de helft van het aantal beschikbare Kamer- zetels. In ons land dus 75. Het aantal Tweede Kamerleden van 150 zal dus als volgt gekozen worden: 75 via de lande- lijke partijlijsten, 75 als districtsverte- genwoordiger via de districtslijst. Het aantal districtsvertegenwoordigers dat voor een partij is gekozen wordt nu aangevuld met zoveel kandidaten van de landelijke partijlijst, totdat het aan-·

tal gewonnen zetels is bereikt.

Ter verduidelijking het volgende voor- becld: Via de partijlij•sten is doo'r vijf p3!rtijen het volgende aantal .wtels ge- wonnen: partij A: 50; partij B: 35; partij C: 35; pa;rtij D: 20; partij E: 10. Het aantal afgevaaràtgden dat op de dis- tmctslijsten rechtstreeks voo·r el·ke partij is gekozen bedraagt bijv.: partij A: 28;

pa.rtij B: 23; partij C: 15; partij D: 9;

partij E: 0.

De fracties in de Kamer zullen er dus als volgt uitzli.en:

Partij A: ... . Partij B: •...•

28 dtistrictsvert.

23 + ^{22 via}

+ ^{12 "}

+W

partij-lijst = ^{50 zetell'}

= ³⁵

PaTtij C: ... .. 1~

9 {) Partij D: •...•• Partij E: ....•.•...••.•..•..•••.•....•• Totaal Nog spreikender is het voorbeeM, waarbij uitgegaan is van het resultaat van de Tw~ Kamerverkiezi!Jllgen van feb. '67 e11. van de enquête die gehouden is OOo.r de Haagse Post. De Haagse Post heeft een computer laten berekenen, hoe d:e uitslag van de verkiezingen zou zijn '~t als et zuivere districtsverkie- ziingen wa;1-en gehouden in februari '67. Bij die beorekening is uitgegaan van 150 districtszetels. Daar in het gemengde kiessteliSel 75 rustrieten zijn, is gerrnaks- halve het aantal zetels van de Haagse Post~quête door tWlle ~oold. ~ afzonderlijkoe resul!a;ten waren: Even~ Districten- vertegenw. stelsel KVP ...•...•••.•• PvdA ...• VVD ....•.•.•....•. ARP ...• CHU •.•.••..••... CPN .•... PSP ... . SG-P··· BP •...•...•.... GPV ••.•••...••• 0'66 42 37 17 15 12 5 ! 3 7 1 7 H.P. (:2) 32 27 ... 6 3 1 1 150 75 De .f:mcl.iel!l zouden dan .bij helt ge- mengde kiesstelsel (ongerv>eer) het vol- gende aanZÏ61 gehad hebben: Reclltst'l"eeoks P6rtij gekeu.en kandidaten KVP .••.••.•••••... 32 + 10 PvdA··· 27 + ¹⁰ VVD ••...••.••... 5 + 12 ARP ... "6 + 9 CI:lU ····•··•···•·•• 3 '+ ⁹ CPN •••...•...• 1 + ⁴ PSP ...•... -4,

SGP ... 3

BP ... 7

GPV •....•... 1

D'66 ... 1 6

Enige afzonderlijke problemen die sa- menhangen met het gemengde kiesstel- se·l verlangen nog een ·nadere uiteen- zetting.

A. Een partij heeft recht op 8 kamer- zetels, maar heef~ gewonnen in 9 districten. Een dergelijke "boventaUi- ge" kamerzetel kan een partij natuur- lijk niet afg.enomen worden. De moge- lijkheid om in dergelijke gevallen de Kamer uit te breiden met het aantal

"boventallige" zetels moet worden over- wogen. Het aantal zetels in de Tweede Kamer zou dus gesteld kunnen worden op minimaal 150. Overigens is het zeer de vraag, of dit extreme geval zich in de praktijk zal voordoen. ·

B. Als in een district een kandidaat van een partij wordt gekozen, wordt zijn zetel in mindering gebracht op het totaal aantal behaalde zetels van die partij. Als een partijloze kandidaat in een district wordt gekozen, dan kan zijn zetel niet in mindering worden ge- bracht, daar er geen partijlijst is. He!

zou zelfs mogelijk zijn dat een partij A geen districtskandidaat stelt en een par- tijloze kandidaat B wordt gekozen. Na de verkiezingen sluit B zich aan bij de partij A, die dus een extra districtsver- tegenwoordiger in de Kamer heeft ge- kregen, zonder dat aftrek op het totale zetelaantal mogelijk is geweest. Men stemt in dit geval dus als het ware dubbel: zowel partij A als kandidaat B wordt volledig gesteund. Om dit te voorkomen zal de partijstem op het stembiljet, dat B als districtskandidaat aanwijst ongeldig verklaard moeten worden (Alleen als B de districtszetel (Vervolg op pag. 6) .

"

"

"

+ ^{11 "}

+ 16 '"

+ 7~ "

= ³⁵

= ²⁰

= ¹⁰

= 150"

Israël

(Vervelg van pagïná-1)

vaart gesloten. Op welke WIJze zullen de diplomatieke betrekkingen tussen Egypte en een .aantal Ara.bische volgeli:ri- gen enerzijds, en de Verenigde Staten·

.en Engeland anderzijds worden hersteld? Of zal hier een 'diplomatiek niemandsland . blijven bestaan, totdat iets dat op rede lijkt zal zijn weerge- keerd? Zullen toch de Grote Vier - de USA, Engeland, Rusland en Frankrijk - tot een accoord moeten komen, waar- door een werkelijke vredestoestand ge- waarborgd wordt? Even zovele vragen, waarop althans op dit ogenblik nie- mand antwoord kan geven. VMtstaat dat na een periode van zwakte en dra- len de Verenigde Naties op of juister voorbij bet allerlaatste moment bun bestaansrecht hebben bewezen.

Maar dit kon alleen geschieden em- dat na daden door Israël de twee hoofdstrijders in de plotseling weer "op- gevlamde" koude oorlog bet, a.1 is het met moeite, eens be·bben kunnen worden.

den.

Israël vecht met verstand m moed voor .zijn gerechtvaardigde plaats. onder de zon. Dat deel van de wereld, dat van. goeden wille is - waaronder voor- al ook Nederland - heeft er diep-in volledig begrip voor ·dat een klein volk niet kan en wil ondergaan. Tot nog toe bleek ook in den jare 1967 David ster- ker dan Goliath.

L.M.

-PRIKKELS-

• Hoofdartikel Het Vrije Volk:

"De groots opgezette campagne tegen Israël brengt de Paci- _fistisch Socialistische Partij in-

een moeilijk parket. De PSP beseft ook wel, . dat een eenzijdig ontwapend Israël geen dag zou bestaan. En zij beseft waarschijn- lijk eveneens, dat alleen een tot ingrijpen bereid Westen een aan- val op Israël.kan voorkomen. Het verbaast ons niet, dat de PSP dit niet openlijk uitspreekt. Dan zou

haar politiek failliet zijn."

• Mr. dr. A. A. van RhÜn in het maandblad Socialisme en Demo- cratie: "Psychologisch lijkt .divi- dendbeperking aantrekkelijk: als de loonsverhogingen worden be- perkt, moeten ook de dividenden worden beperkt. Maar het is een volstrekte illusie om te menen, dat . dividendbeperking een nuttig.

instrument is voor een meer ge- lijkmatige inkomensverdeling.

Want wanneer de winst die an- ders aan dividend zou zijn uitge- keerd, in de onderneming blijft, dan stijgen de aandelen in waar- de. Wat de betrokkene aan inko- men derft, ontvangt hij in de ver- mogenssfeer terug. Ja, zelfs is de- ze gang van zaken voor hem nog voordeliger, want wanneer hij zijn in koers gestegen aandeel verkoopt, behoeft hij over zijn winst in het geheel geen be- lasting te betalen!"

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

. Belastingdruk en begrotingsnorm

IN Econ. Stat. Berichten -van 24 mei heeft prof. dr. W. Drees jr., directeur der Rijksbegroting, een belangwekkend artikel geschreven over ,.Aanvaardbare belastingdruk en begrotingsnorm''.

Het woord begrotingsnórm eist mis- schien voor iema.nd, die niet dagelijks met het financieel overheidsbeleid te maken heeft, enige toelichting.

Het was ·vroeger - nog vóór de oor- log - een regel, een klassieke regel, dat er evenwicht m()est zijn tussen de gewone inkomsten en de gewone uitga- ven. De moderne theorie, geïnspireerd deor Keynes, geeft de staatsbegroting een voGraanstaande plaats in het con- junctuurbeleid als middel om de con- junctuur te stimuleren dan wel af te kGelen: In het eerste geval kweekt men opzettelijk een begrotingstekort door verhoging van de uitgaven zonder even- redige verhoging der belastingen, een verhoging die immers de tanende con- junctuur nog meer zou kunnen verzwak- ken; in het andere geval treedt de over- heid wat baar investeringen 9etreft te- -rug en handhaaft of verhoogt zij de l}e- lastingdruk ten einde de ,.oververhitte"

conjunctuur wat ,.af te koelen".

Aldus in het .kort de leer der com- pensèrende uitgavenpolitiek, zoals prof.

Tinbergen .deze hier reeds gedurende de oorlog heeft ontwikkeld. Prof. Lief- tinek paste deze theorie toe dQor wat hij noemde een anti-cyclis~e begrotings- p-Glitie<k.

Ongetwijfeld heeft deze gedurende de eerste jaren na de oorlog - de jaren van het economisch herstel - goed ge-

Kant-

teke-

•

Eén mijn open

De voorzitter van de Katholielre Th'llljn- . beambtenbond heeft dezer dagen de gedachte geuit om lilet alle mijnen te sluiten, maar althans. één mijn open te houden als een soort verzekering van een constante toevoer va.u energie. Hij wees' erop dat, Zöals wij in 19106 heb- beu ervaren, cloor de .inter-tiona.Ie toestand de levering D3ar ons land van olie en benzine aanmerkelijk minder kan worden en dat de aardgasleidingen kwetsbaar zijn. Wij vinden dit een ge- dachte die stellig het overwegen waard is en een onderzoek wettigt.

Eén op één

Bs -k~fers 'l.oot"-!ten t100r lle: «8g ge- haald,, ae oomerkleren nagekek:e:n, de reislust kriebelt bij velen weer in het bloeit. Men fi(U!tt er ~ uit; trekken met Ik caró!-t~an ~ lle: tent, tmar een h<Jtel in binnen- of buttenlotttll. fn het binnen- Jattil ervaart men ~t ste~ meer mensen tle wem~ge recreatiepl01atsen tlie er zijn, fla,IJ,n bevolken. In het bui- tenltlntl m«a.kt men kennis met andl~re

gewoonten en gebruiken, die dmw hun anders-zijn .hun charme hebben. Men 'conste,teert tbM in het buitenland. gere-

gZementeeràe speeZza~en niet verb<Jd.en zijn, flat men -d,tJ,ar '11 ochtenlts lffl,tt het ontbijt vers br.,@il k~n krijgen en d.fi er <JO'k op Z<Jnli,ag kr(Jtnten verschijnen.

Allemttal zaken llie van invl<Jeil zijn CJP het toerisme en llie, als wij als land.

een graantje willen blijven meepikken van de' geldstr<J<Jm, d.ie 'het interna.tw- na,le t@erisme verscM{t, CJOk in cms lana bekeken zullen m()eten worden.

Men kan nog zulke mooie congresgebDUr wen stichten als De Doelen in R<Jtter- dam, het RAl-congres-centrum in AmiltertttJ.m en Het Nederlands Con- gresgebouw in Den Haag, de bijk&merrr de faciliteiten zijn voor het- houden van een congres zeer belangrijk. Ais men wil dat die op liberale. wijze geregeld worden, dan dient men de invloed van de VVD te versterken. Daartoe verzoek ik u mee te werken aan de actie "Eén op één", waarin ellc U4 één nieuw lid voor de VVD aanbrengt.

D. W. DETTMEIJER.

werkt. De oorlogsschade kon hierdoor sneller worden hersteld dan and'ers mo- gelijk zou zijn geweest. Maar na het herstel, toen de industrialisatie grote omvang aannam en de conjunctuur, met name de werkgelegenheid, sterk verbeterde, kwa~ een andere factor naar voren.

De expanderende economie eiste gro- tere overheidsvoorzieningen op het punt der z.g. infra-structuur (wegen, bruggen, kanaJen enz.) waarbij latei·

nog kwam: onderwijs, openbare ge- zondsheidszorg, voorzieningen terzake van water- en luchtveroritreinigillg, om vá.n de stimulering van de woningbouw maar niet te spreken. Reeds minister v.d. Kieft klaagde dat de bestaande ver- langens moeilijk te bevredigen waren in verband met de conjunctuurpolitiek.

De anti-cyclische begratingspolitiek is tot nu toe - daar men verzuimd heeft in de haUlSSe reserves te vormen - één- richtingsverkeer geweest.

BELASTINGPEIL Nog een andere factor kwam in het geding: De belastingen naar inkomen en winst bewogen zich nog steeds op het oorlogspeil.

Ook de socialistische ministers Drees en v.d. Kieft er'kenden, dat dit peil te hoog was. Vandaar een belastingverla- ging in 1956, die echter conjunctureel gezien, op een ongelukkig moment kwam.

Prof. Zijlstra heeft toen als minister van financiën een norm .ontwikl;:eld, de z.g. Zijlstrà-norm, volgens welke de ver- hoging der uitgaven en de belastingta- rieven gezamenlijk zouden worden beke- ken. De progressie der belastingtarie- ven doet de belastingontvangsten ster- ker stijgen dan de groei van het natio- naal inkomen. Houdt men dus de stij- ging van de staatsuitgaven op het peil van de toeneming van het nominale. na- tionaal inkomen dan ontstaat een zeke- re ,.ruimte" in de staatsfinanciën en deze ruimte kan dan worden gebruikt, hetzij tot vergroting van de collectieve uitgaven, hetzij tot belastingverlaging.

Het is duidelijk, dat de verdeling der ruimte - evenals ,.aanvaardbare be- lastingdruk" - een politieke beslissing is.

HOLTROP-NORM In het verslag van D.e N ederlandsche Bank over 1966 heeft dr. Holtr<lp in zijn Algemeen Overzicht de weg naar het monetair evenwichtsherstel besprekend, gesteld, dat de overheid in beginsel haar aanspraak op de nationaJe midde- len zal dienen te beperken ,.tot de som van de aanvaardbare belastingdruk, die in de laatste jaren ongeveer 26 pct.

van het nationale inkomen heeft bedra- gen", het 'maximaal beroep op de kapi- taalmarkt . (3 tot 4 pct. van het natio- naal inkomen) plus een zekere speling door liquiditeitscreatie {lees : korl{i kre- dietopneming).

Prof. Drees jr. nu komt op tegen de door sommigen verkom:J.igde opvatting, dat dr. Holtrop hier zelf de aanvaardba- re belastingdruk als 26 pct. ziet, want ro schrijft hij, de ,.Holtrop-norm" veor de toelaatbare aanspraak van de over:- heid op het nationaal inkomen bestaat uit twee abstract geformuleerde greot- heden, t.w. de aanvaardbare belasting- druk en realiseerbaar beroep op de k&- pitaal:markt, plus een zeker liquiditeits- t-oegiftje (wat uiteraard de Bmk, als

direct verantwoordelijke instantie voor het monetair evenwicht, in de eerste plaats zal interesseren. v. G.).

Het is waar, dat dr. Holtrop niet let- terlijk zegt, dat de aanvaardbare be- lastingdruk ongeveer 26 pct. van het na- tionaal inkomen bedraagt. Dit percenta- ge is - zoals met zovele grootheden, die worden gehanteerd bij economische prognoses en ,.planning" - gelbaseerd op statistisohe gegevens over ·de vtmr- afgaande jaren. ZO doet dr. HO!ltrop .. ook met ,)het ma~aail. reaUsoorbaJre bemep op de kapitaalmarkt" d(}(}r de (}Vel1heid.

Dit berc.op bewoog ûoh in de laatste jaren t'IJSSen 3 en 4 pct.

Hetzelfde is het geval met de spaar- quote, die zich de laatste jaren beweegt tussen 18,5 pct. (1963-'65) en 2!,li pct.

(1959-'61) van het nationaal inko- men.

De prognose ()IJ middellange termijn gaat voor 1970 uit van een percentage van 22.6 voor de nationale besparin- gen.

Nu ligt een dergelijk percentage geenszins vast. Slechts een aeel ...:.... de verplichte premies voor levensverzeke- ring en pensioen - zijn gefixeerd.

Maar voor de rest hangt dit af van de gedragingen van de bedrijven en indivi- duen. Beiden zijn ook geenszins vrij in huri spaarbeleid: bij de bedrijven hangt dit ten dele af van winsten, bij de

PROF. DR. W. DREES JR.

.individuen van hun ink<Jmen. Het is ty- perend, dat prof. Glasz in zijn intree- rede te Leiden (2 dec~ l.I.) duidelijk de opvoering van het spaarpercentage tot 22,6 pct. als de belanigrijkste en moei- lijkste taak zag,_ waarvoor ons. _land is gesteld.

GEDWONGEN SPAREN De spaarzin en het spaarverm(}gen hangen van tal van factoretn af: oonjunc- tuur, inflatie, sociale voorzieningen e.d.- Daarom wil :rowel prof. Drees jr. ais prof. Glasz de weg open houden voor een ge dwong e u sparen door· mid-

N.V. AANNEMERSBEDRIJF v/h J. STAM

KORTENAERSTRAAT 3 te ZWIJNDRE<:HT TELEFOON (01850) 2 86 63

\\" 0 N I N f~ B 0 U \V

vrijdag 9 juni 1967 - 3

ALLE

VERZEKERINGEN

•

HYPOTHEKEN

•

FINANCIERINGEN

•

makelaarskantoor

arawegS wassenaar tel. 01751·5675•

del Van b _el aSt in g V e ^{rh 0 g Î Ji g.}

Vermindering dèr partic~liere besparin- gen betekent . minder investeren do(}r het bedrijfsleven, minder mogelijkheid voor de overheid om· door een beroep op de kapitaalmarkt haar investeringen (die dan volgens de leer moeten wor- den vergroot als de particuliere investe- ringen dalen) aldaar te dekken. Zelfs wanneer de spaarquote zich handhaaft kan door een te groot beroep van de zijde van de overheid de kapitaalmarkt worden· ontwricht, althans de rentevoet sterk worden opgedreven. Dàarom: be- lastingvei'Ihoging, • gedwongen sparen.

Er treedt.llier een duidelijke. contro~

verse aan de .dag: .Tus-sen hen, _die voor toeneming. van welvaart en econo- mische groei· het meest verwachten van vergroting der collectieve investeringen en hen, die van _oordeel zijn, .dat de welvaart en groei het best gewaarborgd worden door. een. stimuleren van het be- drijfsleven en de investeringen daar- van.

Wat de begroting betrel't: Er is mis- scliieil niet zo'n kloof tussen de klassie- ke leer van begrotingseyenwicht en de tegenwoordige van een anti-cyclische be- groting. Fl:et· ideaal van elke Iilinister van financiën zal steeds zijn . een begro- ting te kunnen indienen, die in even- Wi-oht is op een - politiek en s·odaail. - aanvaardbaar belastinggpeil bij een con- junctuur, die ook in evenwicht ver- keert, zodat geen bijzondere beïnvloe- ding door middel van de begrotings- en belastingpolitiek noodzakelijk is.

J. VAN .Q:ALEN

UIT DE PARTIJ

• Purmerend

De afdeling Purmerend heeft in het Reerenlogement een openbare vergade- ring gehouden met betrekking tot de plannen voor een grote uitbreiding van de gemeente (tot maximaal 100.00() in- woners) in de polder de Purmer. Hier- door zou hoogwaardige agrarische·- grond, die een hoog rendement ople- .- vert, verloren gaan. De heer K. G. Ger- ritsen, raadslid voor de ·-VVD, heeft de bezwaren van zijn fractie belicht. Zij wenst de uitbreiding in de polder Zee- vang te doen geschieden, waar de grond veel minder kostbaar. is, gepaard.

aan het feit dat in dat geval ook de middenstand in· het oude stadscentrum van de bevolkingsaa.nw!I.S zal profite- ren. Het is de bedoeling van de VVD.

nu het raadsbesluit is gevallen om het uitbreidingsplan voor te bereiden, de krachten van . alle belanghebbenden te bundelen, ten einde bet Purmerplan alsnog te· torpederen.

• Verhuizing alg. secretaris

De algemeen secret11.ris va.n de VVD mr. F. Karthals Altes is verhuilid na.ar Burg. F. 11. van Kempensingel 11 te Rotterda.m-13.

BöölöéJM

SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend· betonnen prefabs vOor verséhillende doeleinden.

Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.

Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.