UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
Preambule
Overwegende,
daterkenningvan de
inherentewaardigheidenvan de
gelijkeen onvervreemdbare
rechtenvan
alleledenvan de mensengemeenschap
grondslagisvoor
de
vrijheid,gerechtigheiden vredeinde
wereld;Overwegende,
datterzijdestellingvan
en minachting voorde
rechtenvan de mens
geleidhebben
totbarbaarse handelingen,diehetgeweten van de mensheid geweld hebben aangedaan en
datde komst van een
wereld,waarinde mensen
vrijheidvan
meningsuitingengeloof zullen genieten, envrijzullen zijnvan
vreesen
gebrek, isverkondigdalshethoogsteideaalvan
iederemens;
Overwegende,
dat hetvan
hetgrootstebelangis,datde
rechtenvan de mens beschermd worden
doorde
suprematievan
hetrecht,opdatde mens
nietgedwongen worde om
in laatste instantiezijntoevluchttenemen
totopstand tegentyrannieen
onderdrukking;Overwegende,
dat hetvan
hetgrootstebelangisom de
ontwikkelingvan
vriendschappelijkebetrekkingentussende
natiestebevorderen;Overwegende,
datde
volkerenvan de
VerenigdeNatiesInhetHandvest hun
vertrouweninde
fundamentelerechtenvan de mens,
inde
waardigheiden de waarde van de mens en
inde
gelijkerechtenvan mannen
envrouwen opnieuw hebben
bevestigd,en
beslotenhebben om
socialevooruitgangeneen
hogere levensstandaard ingrotervrijheidtebevorderen;Overwegende,
datde
Staten,weikeLidzijnvan de
VerenigdeNaties,zich plechtigverbonden hebben om,
insamenwerking met de
Organisatievan de
Verenigde Naties,overalde
eerbiedvooren
inachtnemingvan de
rechtenvan de mens en de
fundamentelevrijhedentebevorderen;Overwegende,
dat hetvan
hetgrootstebelangisvoorde
volledigenakoming van deze
verbintenis,dateen
iederbegriphebbe
voordeze
rechtenen
vrijheden;Op
grond daarvan proclameertde Algemene
Vergaderingdeze
Universelevolkeren
en
allenatiestebereiken ideaal,opdatiederindividuen
elkorgaanvan de gemeenschap, met deze
verklaringvoortdurendvoor ogen,ernaarzai strevendoor onderwijsenopvoedingde
eerbiedvoordeze
rechtenen
vrijheden te bevorderen,en doorvooruitstrevendemaatregelen,op
nationaaleninternationaalterrein,
deze
rechtenalgemeen en
daadwerkelijktedoen erkennen en
toepassen, zowelonder de
volkerenvan
StatendieLidvan de
Verenigde Natieszijn,zelf,alsonder de
volkerenvan
gebieden, dieonder hun
jurisdictie staan:Artikel1
Alle
mensen worden
vrijen
gelijkinwaardigheiden
rechtengeboren.Zijzijn begiftigdmet
verstanden geweten,en behoren
zichjegens elkanderineen
geestvan
broederschaptegedragen.Artikel2
Een
ieder heeftaanspraak op
allerechtenen
vrijheden, indeze
Verklaringopgesomd, zonder
enigonderscheidvan
weike aard ook,zoalsras,kleur, geslacht,taal,godsdienst, politiekeofandere
overtuiging, nationale of maatschappelijkeafkomst,eigendom,
geboorteofanderestatus.VerderzaI
geen
onderscheidworden gemaakt
naarde
politieke,juridischeof internationalestatusvan
hetlandofgebied,waartoeiemand
behoort,onverschilligofhet
een
onafhankelijk,trust-, ofniet-zelfbesturendgebiedbetreft,dan
welofereen
andere beperkingvan de
soevereiniteit bestaat.Artikel3
Een
ieder heeft het rechtop
leven,vrijheid enonschendbaarheid van
zijnpersoon.
Niemand
zaiin slavernijofhorigheidgehouden
worden. Slavernijen slavenhandeliniederevorm
zijnverboden.Artikel5
Niemand
zaIonderworpen worden aan
foiteringen,noch aan een
wrede, onmenselijkeofonterende behandelingofbestraffing.Artikel6
Een
iederheeft,waar
iiijziciiook
bevindt, het rechtalspersoon erkendteworden
voorde
wet.Artikel7
Allenzijngelijkvoor
de wet en hebben zonder
onderscheidaanspraak op
gelijkebescherming
doorde
wet. Allenhebben aanspraak op
gelijkebescherming
tegen iedere achterstellinginstrijdmet deze
Verklaringen tegeniedere ophltsingtoteen
dergelijkeachterstelling.Artikel8
Een
ieder heeft rechtop
daadwerkelijkerechtshulpvan bevoegde
nationale rechterlijkeInstantiestegen handelingen,weikeInstrijdzijnmet de
grondrechtenhem toegekend
bijGrondwet
ofwet.Artikel9
Niemand
zaIonderworpen worden aan
willekeurigearrestatie,detentie of verbanning.Een
iederheeft,invoile gelijkheid, rechtop een
eerlijkeen openbare
behandeling
van
zijnzaak
dooreen
onafhankelijkeen
onpartijdigerechterlijke instantiebijhet vaststellenvan
zijnrechtenenverplichtingenen
bijhetbepalenvan de
gegrondheidvan een
tegenhenn ingestelde strafvervolging.Artikel1 1
1
.
Een
ieder,diewegens een
strafbaarfeitwordtvervolgd, heeft er rechtop
voor onschuldiggehouden
teworden,totdatzijnschuldkrachtensde wet bewezen
wordtineen openbare
rechtszitting, waarbijhem
allewaarborgen, nodig voorzijnverdediging,zijntoegekend.
2.
Niemand
zaivoorschuldiggehouden worden aan
enigstrafrechtelijk vergrijpop
grondvan
enige handelingofenigverzuim,weike naar nationaal of internationaal rechtgeen
strafrechtelijkvergrijpbetekenden op
hettijdstip,waarop de
handelingofhetverzuimbegaan
werd.Evenmin
zaI
een zwaardere
strafworden
opgelegddan
die,weiketentijdevan
hetbegaan van
het strafbarefeitvan
toepassingwas.Artikel12
Niemand
zaIonderworpen worden aan
willekeurige inmenginginzijn persoonlijkeaangelegenheden,
inzijngezin, zijntehuis ofzijnbriefwisseling,noch aan
enigeaantastingvan
zijneerofgoede naam. Tegen een
dergelijke inmengingofaantasting heefteen
ieder rechtop bescherming
doorde
wet.ArtikeMS
1
.
Een
ieder heefthet recht zichvrijelijkteverplaatsenentevertoeven binnende
grenzenvan
eike Staat.2.
Een
ieder heefthet rechtwelklandook,met
inbegripvan
hetzijne, te verlatenen
naarzijnland terugtekeren.1
.
Een
ieder heefthet rechtom
inandere
landen asiel tezoeken
ente genietentegenvervolging.2.
Op
ditrechtkangeen
beroepworden gedaan
ingevalvan
strafvervolgingenwegens
misdrijvenvan
niet-politiekeaardofhandelingenin strijd
met de
doeleindenen beginselenvan de
Verenigde Naties.Artikel15
1
.
Een
ieder heefthet rechtop een
nationaliteit.2.
Aan niemand mag
willekeurigzijnnationaliteitworden ontnomen, noch
het rechtworden
ontzegdom van
nationaliteitteveranderen.Artikel 16
1
.
Zonder
enige beperkingop
grondvan
ras,nationaliteitofgodsdienst,hebben mannen
envrouwen van huwbare
leeftijd het rechtom
tehuwen
eneen
gezintestichten.Zijhebben
gelijkerechtenwat
hethuwelijk betreft,tijdenshet huwelijkenbijde
ontbinding ervan.2.
Een
huwelijkkanslechtsworden
geslotenmet de
vrijeenvolledigetoestemming van de aanstaande
echtgenoten.3. Hetgezinis
de
natuurlijkeen fundamentele groepseenheidvan de
maatschappij enheeft rechtop bescherming
doorde
maatschappijen de
Staat.Artikel17
1
,
Een
ieder heeft rechtop eigendom,
hetzijalleen, hetzijtezamen met
anderen.2.
Niemand mag
willekeurigvan
zijneigendom worden
beroofd.Een
ieder heeft rechtop
vrijheidvan
gedachte,geweten
engodsdienst;dit rechtomvat
tevensde
vrijheidom van
godsdienstofovertuigingteveranderen,alsmede de
vrijheidhetzijalleen, hetzijmet anderen
zowelinhetopenbaar
alsin zijnparticulierelevenzijngodsdienstofovertuigingtebelijdendoorhetonderwijzenervan,door
de
praktischetoepassing,doorerediensten de
inachtnemingvan de geboden en
voorschriften.Artikel19
Een
ieder heeft rechtop
vrijheidvan mening en
meningsuiting.Ditrechtomvat de
vrijheidom zonder
inmengingeen mening
tekoesterenen om
dooralle middelenen ongeacht
grenzeninlichtingenen denkbeelden op
tesporen,teontvangen
en doortegeven.Artikel
20
1
.
Een
ieder heeft rechtop
vrijheidvan vreedzame
verenigingen
vergadering.2.
Niemand mag worden gedwongen om
toteen
verenigingtebehoren.Artikel21
1
.
Een
ieder heefthet rechtom
dee!tenemen aan
hetbestuurvan
zijnland, rechtstreeksofdoor middelvan
vrijgekozen
vertegenwoordigers.2.
Een
ieder heefthet rechtom op
voetvan
gelijkheid teworden
toegelatentot
de
overheidsdienstenvan
zijnland.3.
De
wilvan
het volkzaide
grondslagzijnvan
hetgezag van de
Regering;deze
wilzaItotuitingkomen
inperiodiekeen
eerlijkeverkiezingen, diegehouden
zullenworden
krachtensalgemeen en
gelijkwaardig kiesrecht enbijgeheime stemmingen
ofvolgenseen
procedure,dieevenzeer de
vrijheid
van de stemmen
verzekert.Een
ieder heeftalslidvan de gemeenschap
rechtop
maatschappelijke zekerheiden
heefteraanspraak
op, datdoor middelvan
nationaleinspanningen
internationale
samenwerking,
en overeenkomstigde
organisatieen de
hulpbronnenvan de
betreffendeStaat,de
economische,socialeen
culturele rechten, dieonmisbaar
zijnvoorzijnwaardigheiden
voorde
vrijeontplooiingvan
zijnpersoonlijkheid,verwezenlijktworden.
Artikel
23
1
.
Een
ieder heeft rechtop
arbeid,op
vrijekeuze van
beroep,op
rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaardenen op bescherming
tegen werkloosheid.2.
Een
ieder,zonder
enigeachterstelling, heeft rechtop
gelijkloonvoor gelijkearbeid.3.
Een
ieder,diearbeidverricht, heeft rechtop een
rechtvaardigeen gunstigebeloning,weikehem
enzijngezineen menswaardig
bestaan verzekert,weIkebeloningzo nodigmet andere
middelenvan
socialebescherming
zaiworden
aangevuld.4.
Een
ieder heefthet rechtom
vakverenigingenop
te richtenen
zich daarbijaan
te sluiten terbescherming van
zijnbelangen.Artikel
24
Een
ieder heeft rechtop
rusten op
eigenvrijetijd,met
inbegripvan een
redelijke beperkingvan de
arbeidstijd,en op
periodiekevakantiesmet behoud van
loon.Artikel
25
1.
Een
ieder heeft rechtop een
levensstandaard,diehoog genoeg
isvoorde gezondheid en
het welzijnvan
zichzelfen
zijngezin,waaronder
inbegrepen voeding,kleding, huisvesting
en geneeskundige
verzorgingen
de
noodzakelijke sociale diensten,alsmede
het rechtop
voorzieninginouderdom
ofeen ander gemis aan
bestaansmiddelen, ontstaanten gevolgevan omstandigheden
onafhankelijkvan
zijn wil.2.
Moeder en
kindhebben
rechtop
bijzonderezorgen
bijstand.Allekinderen,al
dan
nietwettig,zullendezelfdesocialebescherming
genieten.Artikel
26
1
.
Een
ieder heeft rechtop
onderwijs; hetonderwijszaikostelooszijn, althanswat
het lageren
basisonderwijsbetreft. HetlageronderwijszaI verplichtzijn.Ambachtsonderwijs en
beroepsopleidingzullenalgemeen
beschikbaarworden
gesteld.Hoger
onderwijszaIopenstaan
vooreen
ieder,diedaartoe
de
begaafdheid bezit.2. Het onderwijszaIgerichtzijn
op de
voileontwikkelingvan de
menselijke persoonlijkheiden op de
versterkingvan de
eerbiedvoorde
rechtenvan de mens en de
fundamentelevrijheden.HetzaIhet begrip,de
verdraagzaamheid en de
vriendschaponder
alle naties,rassenof godsdienstigegroepen
bevorderenen
hetzaIde werkzaamheden van de
Verenigde Natiesvoorde handhaving van de
vrede steunen.3.
Aan de
ouderskomt
inde
eerste plaats het recht toeom de
soortvan
opvoedingen
onderwijstekiezen,weikeaan hun
kinderenzaIworden
gegeven.Artikel
27
1
.
Een
ieder heefthet rechtom
vrijelijkdeeltenemen aan
hetculturelelevenvan de gemeenschap, om
tegenietenvan
kunsten om
deeltehebben aan
wetenschappelijke vooruitgangen de
vruchtendaarvan.2.
Een
ieder heefthet rechtop de bescherming van de
geestelijkeen materielebelangen,voortspruitende uiteen
wetenschappelijk, letterkundig ofartistiekwerk,dathij heeftvoortgebracht.Een
ieder heeft rechtop
hetbestaanvan een
zodanige maatschappelijkeen
internationale orde,datde
rechtenen
vrijheden, indeze
Verklaringgenoemd,
daarin tenvoilekunnen worden
verwezenlijkt.Artikel
29
1
.
Een
ieder heeft plichtenjegensde gemeenschap, zonder
weikede
vrijeenvolledige ontplooiing
van
zijnpersoonlijkheid nietmogelijkis.2. In
de
uitoefeningvan
zijnrechtenenvrijhedenzaieen
ieder slechtsonderworpen
zijnaan
diebeperkingen,weIkebijde wet
zijnvastgesteld en wel uitsluitend terverzekeringvan de onmisbare
erkenningen
eerbiedigingvan de
rechtenenvrijhedenvan anderen
enom
tevoldoenaan de
gerechtvaardigde eisenvan de
moraliteit,de openbare
ordeen
hetalgemeen
welzijnineen
democratischegemeenschap.
3.
Deze
rechtenenvrijhedenmogen
ingeen
gevalworden
uitgeoefendin strijdmet de
doeleindenen
beginselenvan de
VerenigdeNaties.Artikel
