Jaarverslag 2020 Centrale Opleidingscommissie

(1)

Jaarverslag 2020

Centrale Opleidingscommissie

(2)

Jaarverslag 2020

Centrale Opleidingscommissie Noordwest Ziekenhuisgroep

(3)

Voorwoord

Dit is alweer het veertiende jaarverslag van de Centrale Opleidingscommissie van de Noordwest ziekenhuisgroep. Zoals voor iedereen over de hele wereld was 2020 een bewogen jaar. Een jaar waarin wij allemaal voor onverwachte, nieuwe en vaak ook complexe uitdagingen kwamen te staan. Tijd en ruimte vinden om masterstudenten en medisch specialisten op te leiden in een omgeving waarin de medewerkers onder extreme druk stonden was op zijn zachtst gezegd ingewikkeld. Om de beperking in fysieke opleidingsmomenten te compenseren en vooral ook goed onderwijs te blijven bieden werden in zeer korte tijd online onderwijsprogramma’s uit de grond gestampt en de opleidingsschema’s waar nodig aangepast.

Het afgelopen jaar heeft niet alleen inhoudelijk veel impact gehad op de opleidingen, maar ook op het persoonlijk leven van onze studenten en arts-assistenten. Er was corona-gerelateerde uitval met daardoor acute aanpassingen in dienstroosters, er waren zorgen over de eigen kwetsbaarheid en de inzet binnen de COVID-zorg viel velen zwaar.

De COc heeft zich in 2020 met man en macht ingezet om de opleidingstrajecten in Noordwest Ziekenhuisgroep voor masterstudenten en arts-assistenten, binnen de beperkende kaders, te continueren en in goede banen te leiden. Het thema ‘duurzame inzetbaarheid’ was nog nooit zo actueel en er zijn dan ook binnen de organisatie weer verdergaande afspraken gemaakt. Het introductieprogramma en de vitaliteitsworkshops gingen door, coaching en begeleiding van de a(n)ios is in 2020 ook niet stil komen te liggen. Het streven is om een goede balans te vinden tussen fysiek en online binnen het onderwijs en de begeleiding.

In december is de Noordwest Academie middenin alle coronahectiek ook nog van locatie verhuisd. Vlakbij het ziekenhuis is het gebouw ‘Westerlicht’ volledig gerenoveerd en biedt naast de Noordwest Academie plaats aan meer ondersteunende afdelingen van het ziekenhuis (HR, finance en facilitair). Op de tweede verdieping zijn twee prachtige skillslabs ingericht waarin vaardigheidsonderwijs en CRM-trainingen kunnen worden verzorgd, niet alleen voor de master geneeskunde en de medische specialistische vervolgopleidingen, maar ook voor de verpleegkundigen in opleiding. Het uitzicht op de Hout is een mindfulness-bonus die wij in deze tijd goed kunnen gebruiken.

Tot slot kunnen we niet genoeg onze dankbaarheid uiten over de flexibiliteit, creativiteit en inventiviteit van alle collega’s die samen met de Noordwest Academie en de COc het afgelopen jaar onderwijs op topklinisch niveau hebben mogelijk gemaakt. Het zal er in 2021 alleen maar beter op worden.

Joke Bais, gynaecoloog Betsy van Soelen, specialist Voorzitter Centrale Opleidingscommissie ouderengeneeskunde n.p.

Directeur Noordwest Academie

(4)

Inhoud

Voorwoord ... 3

Centrale Opleidingscommissie ... 5

Werkconferenties COc ... 6

Participatie regionale netwerken ... 7

OOR – conferentie ... 7

Instellingsvisitatie ... 8

Masterfase geneeskunde ... 10

Overzicht aantallen en herkomst studenten & coassistenten per discipline in 2020 ... 11

Gevolgen COVID voor masteronderwijs ... 12

Medisch specialistische vervolgopleidingen ... 13

Opleidingsvisitaties ... 13

Verdeling aios ... 14

Introductieprogramma a(n)ios ... 14

Tokio Optimum Project ... 15

Vereniging van arts-assistenten ... 16

Onderwijsontwikkeling ... 17

Docentprofessionalisering ... 21

Begeleiding en coaching van a(n)ios en coassistenten ... 23

Kwaliteitsbewaking opleidingsklimaat ... 26

Meetinstrumenten ... 26

Congressen en symposia ... 27

Wetenschap ... 28

Lopende studies ... 28

Wetenschappelijke ... 28

Wat zijn de plannen voor 2021? ... 29

Bijlagen ... 30

Kaderbesluit 2020 College Geneeskundige Specialismen ... 30

Kleurenkaart D-RECT 2020 aios ... 31

Kleurenkaart D-RECT 2020 anios... 32

Overzicht co-begeleiders... 33

(Plaatsvervangend) opleiders ... 34

Leercasus ... 35

Financieel overzicht coassistentenonderwijs Den Helder ... 36

Financieel overzicht coassistentenonderwijs Alkmaar ... 37

(5)

Centrale Opleidingscommissie

De Centrale Opleidingscommissie (COc) vervult een centrale rol op het gebied van onderwijs en de (vervolg)-opleiding van basisartsen, medisch specialisten en overige professionals in de zorg, zoals o.a. ziekenhuisapotheker, MKA-chirurg, klinisch chemicus, GZ-psycholoog en klinisch fysicus. Tot de kerntaken van de COc behoren: het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de opleidingen en het opleidingsklimaat, het

ondersteunen bij visitaties, het bespreken van de belangen van a(n)ios, het bevorderen van kennisuitwisseling en samenwerking tussen de verschillende medisch specialistische opleidingen en het bemiddelen bij geschillen tussen aios en opleiders. Verder heeft de COc een informerende rol over de vereiste opleidingsveranderingen en stimuleert zij kennis- en ervaringsuitwisseling op lokaal en regionaal niveau tussen opleidingen en opleiders.

De COc is breed samengesteld en bestaat uit:

• opleiders en plaatsvervangend opleiders van de medisch specialistische disciplines (RGS-erkend)

• opleiders van ziekenhuisfarmacie, MKA-chirurgie, klinische chemie, klinische fysica en GZ-psychologie

• vertegenwoordigers van disciplines welke de ambitie hebben in de (nabije) toekomst te gaan opleiden

• coassistentenbegeleiders

• één lid van de raad van bestuur

• één vertegenwoordiger van het stafbestuur

• twee vertegenwoordigers van de Vereniging Arts-assistenten Alkmaar (VAA)

• directeur Noordwest Academie

• opleidingscoördinator Noordwest Academie

De COc heeft een reglement COc vastgesteld. Minimaal vier keer per jaar is er een plenaire vergadering van de voltallige commissie. In de regel is dat op de eerste woensdag van maart, juni, september en december van 9.00 tot 10.30 uur.

Sinds 2005 is een dagelijks bestuur geformeerd, de kern COc. De kern COc heeft tot doel het voorbereiden van vergaderingen van de plenaire COc, het behandelen van

voorkomende opleidingsgerelateerde zaken, het begeleiden van visitaties e.d. Er is een vergaderfrequentie van één keer per maand.

De huidige samenstelling van de kern COc is als volgt:

• voorzitter

• secretaris

• vertegenwoordiging stafbestuur

• lid raad van bestuur

• vertegenwoordiger van de Vereniging Arts-assistenten Alkmaar

• directeur Noordwest Academie

• opleidingscoördinator Noordwest Academie

(6)

Werkconferenties COc

Jaarlijks organiseert de COc een werkconferentie voor haar leden.

Vanwege de coronapandemie werd de werkconferentie van 4 maart 2020 verplaatst. De oorspronkelijke opzet was om prof. dr. Tinka van Vuuren, bijzonder hoogleraar

Vitaliteitsmanagement verbonden aan de Open Universiteit Nederland en senior

consultant bij Loyalis, uit te nodigen. Uiteindelijk is het programma in tweeën gesplitst.

1. Op 24 september vond de werkconferentie in de Noordwest Academie plaats met de helft van de leden van de COc. Het thema was duurzame inzetbaarheid. In het eerste deel werd de stand van zaken met betrekking tot duurzame inzetbaarheid a(n)ios in combinatie met theorie over duurzame inzetbaarheid besproken.

• Welke factoren zijn het belangrijkste om te beïnvloeden?

• Hebben de disciplines al een plan voor hun a(n)ios met betrekking tot duurzame inzetbaarheid?

2. In het tweede deel van het programma gingen de disciplines aan de slag om een eigen plan van aanpak te schrijven of hun bestaande plan aan te vullen. Daarna werden de plannen via een praktische werkvorm naast elkaar gelegd om van elkaar Samenstelling COc Op 31 december 2020 bestond de COc uit 67 leden Leden Centrale Opleidingscommissie 2020

dr. M.L. Baas-Sminia, oogarts dr. R.W.M.M. Jansen, klinisch geriater dr. J.M.J. Bais, gynaecoloog - voorzitter dr. J.F.M. de Jonghe, klinisch neuropsycholoog dr. J.P.J. Bakker, revalidatiearts dr. L.C.M. Keijser, orthopedisch chirurg

dr. N. Barlo, longarts dr. G.P. Kimman, cardioloog

dr. W.A. Bax, nefroloog dr. M. Klemt-Kropp, MDL-arts

A. Blok, klinisch psycholoog P. Kloeg, ziekenhuisapotheker

dr. E. ten Boekel, klinisch chemicus-endocrinoloog dr. R.J.J. Knol, nucleair geneeskundige

dr. B. Boersma, kinderarts W.F.R.M. Koch, uroloog

L.J. Bos, klinisch fysicus G. Kramer, aios MDL - VAA

dr. S.D. Bos, uroloog G. de Kuyper, KNO-arts

G. Brinkhorst, kinderarts I. Lindhout, psychiater GGZ

A.J.K. Bruinsma, revalidatiearts H. Lootens, klinisch psycholoog

N.H. Buter, kinderarts A.M.F. Lopes Cardozo, chirurg

dr. J.H. Cornel, cardioloog T. de Man, psychiater

dr. C.F. van Dijke, radioloog - secretaris J. Meintjens, SEH-arts

R. Dutrieux, patholoog dr. K.J. Ponsen, chirurg

A.L.L. Eijssen, anesthesioloog M.E. Popescu, klinisch geriater dr. I.D. van Felius, reumatoloog A.J. Prins, opleidingscoordinator F.C.P. Frerichs, internist-nefroloog/voorzitter stafbestuur dr. A. Rep, gynaecoloog

dr. H. Frima, chirurg M.M. van Santen, patholoog

L.E. Garmers, anesthesioloog D. Schakenraad, SEH-arts

dr. B.M. van Geel, neuroloog V. Schouten, intensivist

dr. T. Germans, cardioloog dr. P.F.J. Schulte (GGZ), psychiater dr. H.C.A Graat, orthopedisch chirurg dr. W.A.T. Slieker, medisch immunoloog

M.E. Grasman, MDL-arts S.R.A. Snijders, MKA-chirurg

K. Grijm, longarts E. van Soelen-Ittersum, directeur Noordwest Academie

K. de Groot, internist-nefroloog dr. O.P.P. Temmerman, orthopedisch chirurg dr. F. Haak-vd Lely, lid raad van bestuur I.G.H. van der Tol, MKA-chirurg

dr. I.M.M. van Haelst, ziekenhuisapotheker G. van Twillert, internist

dr. M.H. Herruer, klinisch chemicus J.P.A. Vetten, poliklinisch apotheker

G. Ijff, aios cardiologie-VAA dr. M. Westerman, internist

G.Kramer, aios MDL/voorzitter VAA dr. A. Winogrodzka, neuroloog

M.A. Heitbrink, radioloog dr. F.M. van der Zant, nucleair geneeskundige M.L.H. Honing, intensivist

(7)

te leren. In 2021 zal de tweede helft van de leden van de COc het programma volgen.

Participatie regionale netwerken

Het voormalig AMC en VUmc zijn gefuseerd tot Amsterdam UMC. Dit heeft lateralisatie van patiëntenzorg tot gevolg en daardoor ook lateralisatie van opleidingen. Met ingang van juni 2019 bestaat er één regionale COc, één Algemeen Bestuur en één Dagelijks Bestuur van de OOR Amsterdam UMC. De regionale COc is in 2020 weer opgestart. De stukken die uit deze vergaderingen voortkomen zijn voor opleiders in te zien op de O- schijf. De laatste vergadering is onder andere de verdeling BOLS besproken. De VAA neemt ook deel aan de rCOc.

OOR – conferentie

In 2020 is geen OOR-conferentie georganiseerd.

Onderwerpen plenaire COc vergaderingen 2020

• 4 maart Duurzame inzetbaarheid

• 3 juni Opleiden in coronatijd

• 2 september Procedures GBT en geschillen

• 2 december Veranderde wetgeving AVG

Presentaties plenaire COc vergaderingen 2020

• 4 maart Plan van aanpak duurzame inzetbaarheid

• 3 juni Opleiden in Corona-tijd – ervaringen en hoe nu verder?

• 2 september Onderzoek de Jonge Dokter – werkplezier en werkstress bij jonge dokters

• 2 december Duurzame inzetbaarheid – resultaten

eerste werkconferentie workshops

(8)

Instellingsvisitatie

Door de introductie van de instellingsvisitaties als vervanging van de opleidingsvisitaties is de verantwoordelijkheid voor de kwaliteitsbewaking van de medische vervolgopleidingen van de beroepsverenigingen verschoven naar de lokale COc.

De COc van Noordwest is zich bewust van deze verantwoordelijkheid en heeft aanpassingen gedaan in haar werkwijze, en deze verder aangescherpt met de suggesties van de instellingsvisitatiecommissie. Hieronder staan de aanpassingen schematisch weergegeven.

Onderwerp Verbeterpunt Acties (maart 2022 terugkoppeling)

1. Governance Code De opleidingsinrichting dient duidelijke afspraken te maken over de handelingsruimte van de diverse bestuurlijke gremia en de daarbij behorende taken en verantwoordelijkheden uitgebreider en scherper te formuleren en vast te leggen in de Governance Code.

De Governance Code is aangepast n.a.v. de instellingsvisitatie.

2. PDCA-cyclus COc De opleidingsinrichting dient de kwaliteitscyclus van de Centrale Opleidingscommissie concreet vast te leggen in een document.

Een concrete beschrijving van de PDCA-cyclus van de COc wordt opgenomen in een geactualiseerd

Kwaliteitshandboek 3. PDCA-cycli opleidingsgroepen en

COC

De opleidingsinrichting dient de interne kwaliteitszorg bij haar opleidingsgroepen verder te professionaliseren en te borgen dat de PDCA-cyclus overkoepelend wordt geanalyseerd en besproken. Op COc-niveau kan er meer aandacht worden besteed aan het formuleren van rode draden die zichtbaar zijn in de PDCA-cycli van de individuele opleidingen, om beleid te formuleren en uit te voeren.

De onderwijskundige medische vervolgopleidingen analyseert jaarlijks in januari en juli over de PDCA-cycli van de individuele opleidingen en formuleert hieruit rode draden die in de plenaire COc van maart en september worden besproken en van waaruit beleid wordt geformuleerd en uitgevoerd.

4. Centrale Opleidingscommissie De Centrale Opleidingscommissie van de opleidingsinrichting dient proactief de consequenties van organisatiewijzigingen voor de opleiding te bewaken. Voorbeelden zijn de consequenties van (ver)bouw, opleiden op meerdere locaties etc.

De COc communiceert actief de eisen die vanuit de medische vervolgopleidingen worden gesteld, onder andere aan werken relaxplekken. Zij adviseert gevraagd en ongevraagd de rvb en medische staf.

5. Werktijden registratie aios De opleidingsinrichting dient erop toe te zien dat in Harmony de werkelijk gewerkte uren geregistreerd worden door de aios.

Er is een geoormerkte HR-medewerker aangewezen voor de medische vervolgopleidingen. Ieder kwartaal worden schendingen in Harmony uitgedraaid en besproken in de kern COc in aanwezigheid van de manager HR. Acties worden vastgesteld en uitgevoerd.

6. Opleidingskader Den Helder De opleidingsinrichting dient een opleidingskader op te stellen voor de locatie Den Helder.

Het opleidingskader Den Helder is opgenomen in de Governance Code

(9)

Centrale Opleidingscommissie 7. Ruimtelijke voorzieningen aios In de nieuwbouw/verbouw plannen van de locatie Alkmaar dienen

voldoende werkplekken voor de aios en assistentenkamers te zijn opgenomen.

De COc informeert vakgroepen actief over de eisen die vanuit de medische vervolgopleidingen worden gesteld aan werken relaxplekken in de nieuwbouw. Zij adviseert de rvb en medische staf. De VAA neemt deel in de

klankbordgroep Nieuwbouw.

(10)

Masterfase geneeskunde

Binnen Noordwest Ziekenhuisgroep kunnen studenten geneeskunde op verschillende afdelingen leer- en werkstages volgen tijdens hun masterfase. Deze coassistenten komen veelal vanuit het Amsterdam UMC (AMC en VUMC).

In Noordwest Ziekenhuisgroep (locatie Alkmaar en Den Helder) zijn vanuit locatie VUmc coassistenten te vinden op de volgende afdelingen: interne geneeskunde, heelkunde, verloskunde & gynaecologie, neurologie, kindergeneeskunde, KNO, dermatologie en oogheelkunde. Daarnaast is er met GGZ-NHN een samenwerking voor coassistenten psychiatrie.

Vanuit de locatie AMC zijn er coassistenten op de volgende afdelingen te weten:

heelkunde, gynaecologie & verloskunde, neurologie, kindergeneeskunde, psychiatrie.

Vooralsnog is voor AMC en VUMC alleen het derde masterjaar gesynchroniseerd (sinds 2015).

Noordwest Ziekenhuisgroep heeft sinds 2008 een nauwe samenwerking met AUMC VUmc voor de eerste twee masterjaren. Hier vindt voorafgaand aan de coschappen klinisch trainingsonderwijs (KTO) plaats door masterdocenten van de Noordwest Academie. Het gaat om interne geneeskunde, heelkunde, neurologie/psychiatrie, verloskunde &

gynaecologie en kindergeneeskunde. In 2020 hebben 60 coassistenten KTO-onderwijs gevolgd binnen het leerhuis. Masterdocenten zijn aangesteld voor het vormgeven van het onderwijs en het begeleiden en beoordelen van de coassistenten. Deze masterdocenten zijn artsen en hebben de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO).

Het derde masterjaar is het profileringsjaar en bestaat uit de semi-artsstage van zestien weken, een wetenschappelijke stage van zestien weken en een keuzestage van acht weken.

Een keuzecoschap is mogelijk op de eerdergenoemde klinische afdelingen, maar ook bij de revalidatie, radiologie, pathologie en het onderwijs binnen de Noordwest Academie.

(11)

Masterfase geneeskunde

Overzicht aantallen en herkomst studenten & coassistenten per discipline in 2020

TOTAAL AANTAL CO-ASSISTENTEN 2020

Alkm aar Alkm aar Alkm aarDen Helder Den Helder Den HelderGGZ-NHN

Discipline VU AMC Elders VUMC VUMC VU AMC AMC Elders VUMC Totaal

M15 SASVU Keuze KTO-VU Weetsch WS = keuze cofase 2 cofase 3 SASAMC Keuze jucoAMC Weetsch M15 keuze SAS cofase 2 SAS M15

Anesthesiologie 1 1 2

Cardiologie 2 1 3

Card 14w + IC 6w 0

Card 6w + IC 10 w 0

Chirurgie 33 2 37 1 10 15 3 8 109

Dermatologie 23 23

Geriatrie 1 1

Gynaecologie & Obstetrie 16 1 1 36 19 6 1 3 83

Gynaecologie -Kind 0

Interne 30 5 39 3 1 10 88

ICU 5 1 6

Kindergeneeskunde 1 20 2 6 29

KNO 23 23

Longziekten 0

Longziekten-12w .+SEH-4w . 0

Noordw est Academie 2 2

Neurologie 1 3 1 37 3 4 49

Neurologie-Psychologie 38 38

Neurochirurgie 1 1

Neurologie-12w .+SEH-4w . 0

Oogheelkunde 24 24

Orthopaedie 1 1 2

Pathologie 0

Plastische Chirurgie 0

Psychiatrie 15 1 20 36

Radiologie 1 1

Revalidatie 1 1

SEH 1 1 1 3

SEH 4w + IC 12w 1 1

0 0 0 0 0

totaal 80 15 8 220 2 0 101 15 26 4 0 0 1 29 0 0 3 0 1 20 525

(12)

Masterfase geneeskunde Het team arts-docenten masterfase 2020

Sven de Haan - interne geneeskunde Willem Bronsveld – interne geneeskunde Anouk Lagerburg – heelkunde

Laetitia Hartman – neurologie/ psychiatrie/ heelkunde Carolyn Teuwen – verloskunde & gynaecologie

Marjanne van der Weide – kindergeneeskunde/ coördinator Marijke Mossel – onderwijssecretariaat

Anita Wester – onderwijssecretariaat

Gevolgen COVID voor masteronderwijs

Op 16 maart 2020 werd vanwege de COVID-19 maatregelen het onderwijs in de masterfase vanuit AUMC stopgezet.

In mei 2020 werden de semi-arts stages weer opgestart. Op 22 juni en 29 juni 2020 werd het masterfase onderwijs van successievelijk het AMC en VUmc weer opgestart.

Voor de coschappen in de kliniek werd per afdeling afgestemd naar de mogelijkheden voor fysiek en online onderwijs. In oktober 2020 werd vanwege de tweede coronagolf de inzet van de coassistenten in de kliniek geëvalueerd. De mogelijkheid tot fysieke

aanwezigheid was maatwerk per afdeling. Door de geweldige inzet en flexibiliteit van co- begeleiders én coassistenten zijn alle coschappen na juni gecontinueerd, dat verdient echt complimenten. Ook werden de mogelijkheden bekeken voor het inzetten van coassistenten in de COVID-zorg. Uiteindelijk is dat niet nodig gebleken.

Voor het KTO is het onderwijs aangepast waarbij 33% fysiek onderwijs in de kliniek of op de Noordwest Academie plaatsvond. Het overige onderwijs werd online aangeboden.

(13)

Medisch specialistische vervolgopleidingen

In 2020 waren in Noordwest 25 erkende (medisch-) specialistische opleidingen aanwezig.

Er zijn zeven zelfstandige opleidingen (heelkunde, klinische chemie, klinische geriatrie, longziekten, spoedeisende geneeskunde, radiologie en ziekenhuisfarmacie). De opleiding voor nucleair geneeskundige is onderdeel geworden van de opleiding tot radioloog. Bij twee opleidingen, psychiatrie en pathologie, zijn resp. GGZ-NHN en Symbiant BV de opleidende instellingen. Voor een aantal opleidingen is een academisch deel vereist en zijn er samenwerkingsovereenkomsten met verschillende academische centra (AMC of VUmc). Voor de opleidingen psychiatrie, revalidatie en klinische en GZ-psychologie zijn bijzondere, gespecialiseerde samenwerkingsverbanden opgezet.

Opleidingsvisitaties

In 2020 werden vier opleidingen gevisiteerd. De uitkomsten van deze visitaties waren als volgt:

Specialisme visitatiedatum erkenning

gynaecologie 13-11-2020 onbepaalde tijd

RGS

Anesthesiologie Cardiologie Chirurgie

Interne geneeskunde Kindergeneeskunde Klinische geriatrie

Longziekten en tuberculose MDL

Neurologie

Obstetrie en gynaecologie Orthopedie

Pathologie (*) Psychiatrie (**)

Radiologie/ Nucleaire geneeskunde Revalidatiegeneeskunde

SEG Urologie Niet RGS Kaakchirurgie GZ-psychologie Klinische chemie Klinische fysica

Klinische neuropsychologie Klinische psychologie Poliklinische apotheek Ziekenhuisapotheek

(*) formeel opleiding Symbiant (**) formeel opleiding GGZ-NHN

(14)

klinische Fysica 09-09-2020 vijf jaar

longgeneeskunde 25-09-2020 onbepaalde tijd

psychologie (klinisch en GZ) 04-12-2020 volgt

Verdeling aios

In de onderstaande tabel een overzicht per discipline van aantallen arts-assistenten in opleiding tot specialist (aios) of opleidingen tot medisch psycholoog (klinisch en GZ- psycholoog). In de tabel is uitgegaan van de werkplek, die noodzakelijkerwijs niet samenvalt met de eindopleiding. De opleidingserkenning pathologie is per september 2011 overgegaan naar Symbiant BV.

Gemiddeld aantal aios per discipline in fte

Discipline

2020 2019

Anesthesiologie 2,79 2,25

Cardiologie *) 4,31 5,94

Chirurgie *) 7,35 9,09

Intensive care 1,90 2,61

Interne geneeskunde *) 8,14 10,44

Kindergeneeskunde 4,30 4,42

Klinische chemie 0,19 0,77

Klinische geriatrie 1,04 2,59

Longziekten en tuberculose 5,11 4,35

Medische psychologie 4,93 4,92

MDL 2,92 3,62

Mondziekten en Kaakchirurgie 0,75 0,99

Neurologie 1,85 0,95

Nucleaire geneeskunde ***) 0,00 0,50

Obstetrie en gynaecologie 5,61 7,72

Orthopedie 8,84 9,67

Pathologie 0,00 0,00

Radiologie 13,35 12,06

Radiotherapie **) 0,41 0,52

Revalidatiegeneeskunde 3,14 3,77

SEH *) 2,86 2,15

Urologie 2,69 3,05

Ziekenhuisapotheker 1,98 2,00

84,46 94,38

*) exclusief aios op de IC / **) inclusief klifio's/***) per 2020 onderdeel van

radiologie

Introductieprogramma a(n)ios

Het introductieprogramma legt een basis voor het functioneren en patiëntveilig werken in Noordwest. Het bestaat uit zaken waar de a(n)ios en semi-artsen tijdens

afdelingsspecifieke introducties en meeloopdagen niet op worden ingewerkt, zoals bijvoorbeeld een training Basic Life Support, EWS-SIS-training, klachtenprocedure, pijnbestrijding en donatie. Door deze vaste basis begint elke a(n)ios en semi-arts met dezelfde kennis van de organisatie. In 2020 zijn de introductiedagen vanaf 1 april aangepast in verband met de coronamaatregelen. Van een volledig fysiek programma werd overgegaan naar een hybride situatie met uiteindelijk 1 dag fysiek voor een BLS-

(15)

training en het regelen van een aantal praktische zaken en 1 dag online. Dit programma wordt goed gewaardeerd door a(n)ios.

Het aantal deelnemers aan het introductieprogramma in de afgelopen jaren:

2020 2019 2018

Aios 59 40 51

Anios 98 90 75

Haio 9 5 6

Semi-arts 11* 58 46

Verloskundige 1 1 4

Arts-Onderzoeker 1

Chef de clinique - 3 5

Fellow - 1 0

Specialist - 2

PA - 1

Totaal 179 201 187

*in 2020 zijn er in totaal 39 semi-artsen gestart, maar vanwege de groepsgrootte hebben ze niet allemaal deelgenomen aan het introductieprogramma (ivm COVID).

Tokio Optimum Project

Taakherschikking

De verminderde instroom van aios en de individualisering van de opleidingsduur (beide maatregelen vanuit het Opleidingsakkoord) zorgen er in de praktijk voor dat er minder aios-uren ingezet kunnen worden tijdens de diensten. Tegelijkertijd wordt het werk dat verricht moet worden niet minder en willen instellingen dezelfde kwaliteit van zorg blijven leveren. Het TOKIO Optimum Model is een online rekenmodel dat vakgroepen helpt om keuzes te maken in het samenstellen van de formatie van een of meerdere afdelingen.

Het uitgangspunt wordt daarbij gevormd door de kwaliteitseisen die zij aan de zorg stellen. Met het model worden formaties, bestaande uit verschillende combinaties van in

(16)

te zetten functionarissen, met elkaar vergeleken in relatie tot de gestelde kwaliteitseisen en de kosten. Zo kan een onderbouwde keuze gemaakt worden voor de

formatiesamenstelling op korte en langere termijn.

Dit model staat niet op zich, maar is een onderdeel van een breder traject, waarbij in tien processtappen onder andere bepaald wordt aan welke eisen de zorg moet voldoen, welke activiteiten verricht moeten worden en welke functionarissen bevoegd zijn om deze activiteiten te verrichten.

In Noordwest is in 2019 een stuurgroep gestart waarin opleiders Michael Klemt-Kropp, Karin Grijm en Bart Burger een prominente rol hadden. In 2020 is Gem Kramer (aios en voorzitter VAA) aan de werkgroep toegevoegd en per 1 september is aan een

inventarisatie begonnen. De eerste inventarisatie is bij MDL, long en orthopedie gedaan.

Eind 2020 zijn de scenario’s voor deze afdelingen uitgewerkt en in 2021 zullen de andere afdelingen bij het project worden betrokken.

Vereniging van arts-assistenten

De Vereniging Arts-Assistenten Alkmaar (VAA) behartigt de belangen van en organiseert activiteiten voor alle a(n)ios in het Noordwest Ziekenhuis te Alkmaar. Noordwest prijst zich gelukkig met een actieve en betrokken VAA! Zonder deze betrokkenheid waren we de COVID-periode niet zo goed doorgekomen en had het onderwijs niet gestaan zoals nu.

De VAA neemt deel in:

• de COc

• de klankbordgroep nieuwbouw

• de werkgroep kwaliteit

• werkgroep arbeidsvoorwaarden

• werkgroep proefvisitaties

• werkgroep SEH

Ieder jaar organiseert de vereniging conform begroting twee keer een feest en twee keer een mini-symposium. Vanwege de COVID-19 perikelen zijn er in 2020 geen activiteiten geweest.

“Tijdens de eerste coronagolf was ik als aios werkzaam op de IC. Wat ik heel mooi vond om te zien was de solidariteit die ontstond in het ziekenhuis. Iedereen was bereid om zijn of haar steentje bij te dragen.

Dit was zichtbaar in de directe patiëntzorg waar allerlei verschillende taken opgepakt werden door arts-assistenten en specialisten die op dat

moment minder werk hadden vanwege de afschaling van de zorg. Ook de samenwerking tussen de COc en de Vereniging van Arts-Assistenten

intensiveerde. Door de afschaling kwam de voortgang van veel opleidingen onder druk te staan. We hebben de handen ineengeslagen

om ervoor te zorgen dat de opleidingen zo veel mogelijk door konden blijven gaan. Deze samenwerking heeft naar mijn mening zeker een toegevoegde waarde gehad en ik hoop dat we dit kunnen vasthouden

naar de toekomst toe!”

Gem Kramer, aios MDL en voorzitter VAA

(17)

Onderwijsontwikkeling

Bij de start van de COVID- pandemie is veel onderwijs

noodgedwongen omgezet naar een online setting. Gedurende de maanden die volgden is dit onderwijs echt

geprofessionaliseerd. Een grote bijdrage hieraan is geleverd door onderwijskundige Margit Bouma en ook opleidingscoördinator Jolanda Prins. Vanuit een grote

nieuwsgierigheid naar online vormen van onderwijs werd kennis gedeeld binnen de STZ-

ziekenhuizen en professionals die zich bezighouden met online onderwijs en e-learning. ICT- collega Marc Groot van Noordwest heeft enorm geholpen met ins en outs van Teams, niet alleen voor webinars en DOO, maar ook bij alles wat zich verder voordeed.

Bovenstaande input heeft ervoor gezorgd dat we ook online verbondenheid konden bieden.

Het onderwijs binnen de Noordwest Academie is op deze wijze ingericht en we geven ook voor anderen binnen en buiten Noordwest workshops over online werken en online presenteren. Deze expertise is ook ingezet voor de webinars die volgden.

Margit Bouma, onderwijskundige Noordwest Academie

“Goed om te zien hoe snel docenten en trainers schakelden naar online lessen en presentaties.

Mijn tips voor onlineonderwijs:

• Inhoud en theorie kort en krachtig

• Formuleer duidelijke doelen en focusvragen

• Maak toeschouwer deelnemer door interactieve werkvormen

• Gebruik daarvoor chatfunctie, mentimeter, beurtverdeling, whiteboard, scherm delen en breakoutrooms

• Keep it simple: op beeld namen noemen, gekleurd papier voor eens/oneens, hand opsteken in beeld, vragen op beeld via microfoon

• Variatie aanbrengen in het programma en liever een paar korte pauzes dan één lange

• Genoeg tijd besteden aan kennismaking.”

Discipline overstijgend onderwijs (Woensdagmiddagonderwijs)

Noordwest Academie organiseert in opdracht van de COc op de woensdagmiddag van 12.30-13.30 uur onderwijs voor een brede medische doelgroep. Multidisciplinaire patiëntbesprekingen worden afgewisseld met discipline overstijgend onderwijs. Beide onderwijsmomenten zijn primair gericht op coassistenten en arts-assistenten, maar medisch specialisten, paramedici, verpleegkundigen en overige geïnteresseerden zijn ook welkom. Het DOO werd na een korte pauze in een onlineversie en naar tevredenheid van deelnemers vervolgd.

(18)

Onderwijsontwikkeling Onderwerpen discipline overstijgend onderwijs

Datum Onderwijs Titel Spreker DOO/begeleidende docent MDP

8-jan MD is sporten gezond? Jelle van der List, aios orthopedie en Jos van Geffen, sportfysiotherapeut 15-jan DOO

digitale gastvrijheid - vergroten van digitale zorg en communicatie

aan patiënten Marianne Dorder, informatiemanager ICT 22-jan MD een verdwaalde oude sok -

uitdagingen bij diabetische voeten Freek Rovers, aios revalidatie 29-jan DOO the do's and don'ts van DOACs J. Steffel, cardioloog

5-feb MD PSA - screen or not to screen Arnoud Postema, Suzanne van Huystee en Matthijs Scheltema, aios urologie

12-feb DOO

digitale gastvrijheid - de inzet van het patiëntenprtaal Mijn Noordwest voor interactie met en zorg voor je

patiënten Marianne Dorder, informatiemanager ICT, Anja Kwantes en Sylvia Wezel, functioneel beheerders ICT 19-feb MD een zwelling in de hals Elisabeth Brouns, aios kaakchirurgie en Noraly Henning, anios interne geneeskunde

26-feb DOO MPU - indicatie, werkwijze en

doelstelling Tjarda de Man en Daniel Wilhelm-van Oort, psychiaters GGZ 4-mrt MD

een kind met een zere knie - dat vraagt om minstens een

specialisme of drie! Charlotte Ruys, aios kindergeneeskunde, Linde Muster aios orthopedie, Wouter Rozemeijer, arts- microbioloog

11-mrt DOO passende zorg begint bij jezelf! Irene Rootjes, programmamanager passende zorg

18-mrt t/m 27 mei geannuleerd i.v.m. covid-19 en vanaf juni om de week digitaal

3-jun DOO obductie en donatie Marije van Santen, patholoog en Anne-Marie vd Berg en Brigitte van Hout, donatiefunctionarissen 17-jun DOO

stress - wat zegt de

hormoonprofessor erover? Onno Meijer, hoogleraar moleculaire neuro-endocrinologie van corticosteroïden LUMC 1-jul MD

je gaat het pas zien als je het

doorhebt Jip Opperman, aios radiologie

15-jul MD een jonge vrouw met braken en

buikpijn Claudette Spaan, anios MDL

29-jul DOO patiënt op de juiste plek Talitha Pieneman, transferverpleegkundige en Sophie Schaper, anios interne geneeskunde 12-aug MD stom(p) buiktrauma — een

bloedlinke presentatie Koen de Geus, aios gynaecologie

(19)

Onderwijsontwikkeling 26-aug DOO kindermishandeling - durf te

vragen Jeroen van de Ven, ervaringsdeskundige

9-sep MD dyspnoe - geen luchtig onderwerp Stepahnie Nanninga, aios longziekten

23-sep DOO autisme in de spreekkamer Guus Dekkers, GZ-psycholoog i.o. en Wilma Molenaar, klinisch psycholoog i.o.

7-okt DOO

de weg naar Noordwest

hoogleraarschap Jan Hein Cornel, cardioloog 21-okt DOO differentiatie suïcidaal gedrag Tjarda de Man, psychiater GGZ

4-nov DOO duurzame inzetbaarheid Tinka van Vuuren, hoogleraar vitaliteitsmanagement bij de OU en consultant bij Loyalis 18-nov MD vrachtwagen versus mens - ATLS;

systematiek in de hectiek Nadia Hakkenbrak, anios heelkunde en Reinier Beks, aios heelkunde 2-dec DOO centrum voor seksueel geweld

Yvonne Velthuizen, coördinator Centrum Seksueel Geweld en Ingeborgh La Grande, verpleegkundige SEH en CSG

16-dec DOO mens en machine - artificial

intelligence in de geneeskunde Minke Bergsma, aios radiologie

(20)

Onderwijsontwikkeling ABCDE-training

De Centrale Opleidingscommissie Noordwest heeft in 2018 aan een werkgroep bestaande uit de Noordwest Academie, de SEH en de IC gevraagd om een ABCDE-training voor a(n)ios te organiseren met als doel een eenduidige benadering en behandeling van de vitaal bedreigde en de septische patiënt. Voor veiligheid van onze patiënten en van onze beginnende a(n)ios. Uit de praktijk blijkt dat beginnende arts-assistenten (a(n)ios) niet voldoende zijn toegerust voor het uitvoeren van werkzaamheden op de Spoedeisende Hulp (SEH). De IGJ stelt strenge eisen aan de opvang van de vitaal bedreigde patiënt binnen de klinische setting en dit vraagt van nieuw aangetreden a(n)ios, die vanuit diverse specialismen ingezet worden op de SEH, een eenduidige adequate aanpak.

Verschillende disciplines verzorgen trainingen voor de SEH. Voorafgaand aan de training maken zij een online module bestaande uit een e-learning, kennistoets en

simulatiegames. Op deze manier beschikken zij over voldoende theoretische kennis om de training te volgen. Deze dag bestaat voornamelijk uit het oefenen van simulaties.

Basiscursus Ziekenhuisorganisatie

De basiscursus ziekenhuisorganisatie wordt sinds 2019 door medewerkers van de Noordwest Ziekenhuisgroep gegeven. Op deze manier is interactie in het programma ingebracht en konden de onderwerpen ook meer toegespitst worden op de lokale situatie.

Het betreft een tweedaags interactief programma onder leiding van een dagvoorzitter, Margit Bouma van de Noordwest Academie. De volgende onderwerpen komen aan bod, met veel dank aan de Noordwesters die een enthousiaste en waardevolle bijdrage leveren:

• organisatie van ziekenhuis en medische staf door Fenneke Frerichs, internist- nefroloog en voorzitter medische staf

• financiering van de (medisch specialistische) zorg door Adri Zwagerman, manager financiën

• patiëntveiligheid en kwaliteit door Cynthia Kleppe, intensivist en voorzitter calamiteitencommissie en Marjolijn Bessems, manager kwaliteit

• de onderlinge samenwerking binnen maatschap en vakgroep, door Krijn

Haasnoot, kinderarts en secretaris stafbestuur, Caroline Buis, psycholoog opleiden en onderwijs Noordwest Academie en Leonie van Rijn, sociaal-psycholoog,

teamcoach en auteur.

Aios+

Ook in 2020 vinden aios onverminderd hun weg naar de aios+ klas. Het aantal

deelnemers ligt gemiddeld rond de twintig. Helaas zijn door COVID-19 de bijeenkomsten tussen januari en september 2020 uitgevallen. Vanaf september is het digitaal opgepakt.

De aios+ klas is een unieke samenwerking tussen stafbestuur, raad van bestuur en Noordwest Academie. Een groep aios, met een bovengemiddelde interesse in

management komt maandelijks bijeen met het stafbestuur en raad van bestuur en krijgt de mogelijkheid zich te ontwikkelen en verdiepen in de managementrol van de specialist door het uitdiepen van actuele thema’s waarbij (toekomst)visie, meningsvorming en innovatie steeds aan de orde komen.

Onderwerpen die in 2020 aan bod kwamen waren:

• Rol van de UMC’s, STZ-ziekenhuizen en algemene ziekenhuizen binnen het Nederlandse zorgsysteem

• Tuchtrecht

• Medisch leiderschap

• Cultuursensitieve communicatie bij het levenseinde Cursus katheteriseren

Nadat in 2018 nieuwe afspraken zijn gemaakt en oefen-fantomen zijn aangeschaft is in 2019 deze cursus nieuw leven ingeblazen. Maandelijks volgens a(n)ios een week na

(21)

indiensttreding een les blaaskatheteriseren. Deze les wordt verzorgd door een aios en een verpleegkundige van de afdeling urologie. De les wordt sinds 2019 gegeven op de poli urologie.

Overig cursusaanbod Noordwest breed

Cursus Programma Frequentie Aanbieder

GCP e-learning van 8

uur en examen 2 uur

doorlopend onlinetraining + 3 maal EMWO examen

GCP central en EMWO

GCP-herregistratie online training 4

uur doorlopend GCP central

GCP-examen online doorlopend EMWO

BROK-herregistratie online training 4

uur doorlopend GCP central

Artikelen schrijven in het Engels

Niet doorgegaan Te weinig aanmeldingen in 2020

SPSS I en II/biostatistiek

doorlopend e-learning AUMC locatie AMC

Data science for

healthcare Enkele dagdelen Eenmalig maart 2020 vanwege corona gestopt

Noordwest academie

Docentprofessionalisering

EPA-gericht opleiden

Vanuit de individualisering van de opleiding is het EPA-gericht opleiden ontwikkeld.

Opleiden aan de hand van Entrustable Professional Activities; dit zijn toevertrouwde handelingen die de arts-assistent op vijf oplopende niveaus kan behalen. Zodra niveau 4 (de handeling uitvoeren zonder directe supervisie) behaald is, wordt de arts-assistent bekwaam verklaard voor de betreffende EPA.

Noordwest Academie heeft een teach the teacher ontwikkeld over EPA-gericht opleiden.

De training bestaat uit twee delen. Een deel over de EPA’s van het specialisme, het hoe en wat van EPA’s en over hoe EPA-gericht opleiden er op de werkvloer uitziet en een deel over het proces van bekwaam verklaren. In dit laatste deel worden er afspraken met elkaar gemaakt over de wijze van bekwaam verklaren, de rol van de arts-assistent in dit proces en de vormgeving van de OOG-bespreking: het oordeel opleidersgroep (OOG) over de arts-assistent. Afgelopen jaar is de teach the teacher online gegeven aan de vakgroep Psychiatrie GGZ-NHN en de vakgroep Klinische Chemie. Deze laatste scholing was regionaal en in samenwerking met de Spaarne Academie. Voor 2021 staat een teach the teacher EPA-gericht opleiden voor de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie gepland.

(22)

Elke opleiding heeft zijn eigen EPA’s specifiek toegespitst op de vereiste activiteit. Per specialisme kan het aantal EPA’s erg verschillen. Van één EPA, die bijvoorbeeld een overkoepelende activiteit weergeeft (dit specialisme heeft dan slechts een beperkt aantal EPA’s (<10), tot een specialisme dat een zeer

gedetailleerde beschrijving geeft van bepaalde handelingen waardoor dit specialisme meer dan 100 EPA’s heeft.

Aan het einde van de opleiding zal de arts-assistent verschillende EPA’s op verschillende niveaus moeten hebben afgerond. Deze vorderingen worden genotuleerd in het (digitale) portfolio van de arts-assistent. Binnen de opleidingsgroep zal ieder lid zijn/haar akkoord moeten geven voor het EPA niveau van de arts-assistent. Daarna zal de arts-assistent dit niveau wel moeten onderhouden om hier aanspraak op te kunnen blijven maken. Door het niveau te notuleren wordt de arts-assistent ook beschermd wanneer er bepaalde handelingen worden uitgevoerd. De arts-assistent-

vertegenwoordiger van ieder specialisme wordt jaarlijks gevraagd door vertegenwoordigers van de kern Coc of de arts-assistenten aan hun bepaalde EPA’s kunnen komen en of deze in het portfolio worden genotuleerd. Dit wordt weer teruggekoppeld aan de opleider. Indien dit niet naar wens verloopt zal de kern COc stappen ondernemen om dit wel mogelijk te maken.

Kees van Dijke, radioloog, opleider en plv COc voorzitter

Teach the Teacher Basiscursus

7 en 8 januari 2020: 10 deelnemers 15 en 16 juni 2020: 11 deelnemers 7 en 8 oktober 2020: 13 deelnemers Vervolgcursus

11 en 12 februari 2020: 10 deelnemers 9 en 10 maart 2020: 8 deelnemers 29 en 30 juni 2020: 10 deelnemers

Oktober afgezegd vanwege de tweede golf

Op 2 juni 2020 is er training gegeven voor de discipline longgeneeskunde (teaching on the run): opleiden in de dagelijkse praktijk.

(23)

Begeleiding en coaching van a(n)ios en coassistenten

KTO: Moreel beraad en workshop

Normaliter wordt er iedere zes weken een moreel beraad en een workshop voor de KTO- studenten gegeven. In de eerste helft van 2020 heeft dit niet plaatsgevonden, na juli is er drie keer een fysieke bijeenkomst geweest.

Coaching voor semi-artsen en masterstudenten

Eén masterstudent maakte gebruik van coaching, dat is hetzelfde aantal als in 2019. Vier semi-artsen vroegen coaching aan. Terugkerend thema is zelfdiscipline in het leren en omgaan met de verantwoordelijkheid in de praktijk.

Coaching voor a(n)ios

In 2020 hebben 19 arts-assistenten zich aangemeld voor coaching, ten opzichte van 2019 is dat ongeveer gelijk gebleven (17). Van deze aanvragen zijn er tien op initiatief van de arts-assistenten zelf en acht op initiatief van de opleider. Onder de aanvragen vielen ook twee geïntensiveerde begeleidingstrajecten.

Van de coachingsvragen is bijna 25% aanvankelijk een loopbaanvraag en bijna 25% zijn vragen met betrekking tot spanning. Van die laatste vragen blijkt 50% uiteindelijk een loopbaanvraag te zijn: arts-assistenten ervaren spanning, omdat ze op een plek zitten die niet bij hen past. Dat maakte dat 35% van de aanvragen loopbaanvragen waren.

De overige thema’s zijn gelijkelijk verdeeld: communicatie, omgaan met perfectionisme, onvoldoende progressie laten zien, en persoonlijke/professionele ontwikkeling.

Peer support

Het verlenen van Peer support aan arts- assistenten wordt nu gedaan door de arts- assistenten die hierin zijn getraind. Twee keer per jaar wordt intervisie voor alle getrainde peer supporters in Noordwest aangeboden. In 2020 heeft deze intervisie in april online plaatsgevonden, en op 8 september is er een fysieke bijeenkomst

geweest met het maximaal toegestane aantal

deelnemers.

Caroline Buis, psycholoog Noordwest Academie

“Tijdens de eerste coronagolf in maart hebben de

ondersteunende diensten, waaronder de commissie Peer Support, hun handen

ineengeslagen en een algemeen meldpunt Collega Support opgericht.

Peer support is in dit jaar breder ingezet; niet alleen bij een

patiëntveiligheidsincident (bekend bij de calamiteitencommissie, raad van bestuur, stafbestuur) of betrokkenheid bij een

tuchtzaak, maar ook bij het werken onder extreme

omstandigheden. We zagen dat onze peer supporters spontaan hun ondersteuning aanboden aan collega' s op de werkvloer.

Trots op onze peer supporters!’’

Vertrouwenspersoon

In 2020 is er één keer een beroep gedaan op onze psycholoog als vertrouwenspersoon.

Intervisie

Gedurende de COVID-periode is steeds afgestemd met a(n)ios hoe we hen konden

helpen in deze drukke periode. De vraag om intervisie voor het delen van ervaringen was een constante. Vier groepen arts-assistenten volgden gezamenlijk 15

intervisiebijeenkomsten: mdl, revalidatie, kindergeneeskunde & gynaecologie en

(24)

geriatrie. Dit is gezien de coronaproblematiek een bescheiden afname ten opzichte van 2019 (19).

Workshop Vitaliteit 2

In het aanbod van de Noordwest Academie is een tweede

workshop Vitaliteit als verplicht onderdeel van de introductie opgenomen. De assistenten volgen deze als zij vier maanden in dienst zijn. De eerste heeft plaatsgevonden in het voorjaar van 2020.

Ook is het aanbod schematisch weergegeven zodat

overzichtelijk is wat Noordwest Academie doet op het gebied van duurzame inzetbaarheid.

Lisanne Roosendaal, aios geriatrie

“Hoe blijf ik met plezier aan het werk en blijft mijn werk-privé balans goed? Energiebronnen vs energievreters. Door de

vitaliteitstraining denk ik hier meer over na: op welke gebieden valt er winst te behalen en hoe pak ik dat aan?

Voor mij werkt een extra koffie moment met collega’s op een drukke dag, lachen geeft mij ontspanning en ’s avonds thuis niet meer werken. Zo blijf ik een vitale dokter!”

Verzuimprocedures en duurzame inzetbaarheid aios en anios

Intern is de ziekteverzuimprocedure met de daarbij behorende rollen en verantwoordelijkheden verder uitgewerkt.

Duurzame inzetbaarheid van onze arts-assistenten is in 2020 en 2021 jaar een speerpunt van de COc.

Om overzicht te krijgen in de taken en verantwoordelijkheden bij (preventie) verzuim en de te volgen stappen zijn de volgende documenten zijn in 2020 toegevoegd. Ze zijn te vinden op Bijzijn in de succesboeken van de Noordwest Academie.

1. Schema met alle betrokkenen Noordwest en MSNW m.b.t verzuim per discipline.

Deze wordt up-to-date gehouden. Schema visuele wegwijzer voor aios ziekteverzuimprocedure.

2. Schema visuele wegwijzer voor anios ziekteverzuimprocedure.

3. Visual/poster ter info voor de a(n)ios die weergeeft wat de a(n)ios zelf kan doen als individu en als groep om met plezier te blijven werken en wat Noordwest ter

ondersteuning biedt.

4. Preventief spreekuur bedrijfsartsen: meer onder de aandacht bij de assistenten, mede door een aanpassing in de standaardbrief voor zwangere medewerkers.

(https://bijzijn.nwz.nl/umbraco/weten-regelen/personeel-organisatie/arbo-verzuim- gezondheid/zwangerschap-en-werk/)

Aan het artikel ‘De strijd tegen burn-out’ in de Jonge Specialist van maart 2020 hebben Noordwest psycholoog Caroline Buis en twee aios meegewerkt.

Noordwest brede afstemming

Caroline Buis, Noordwest Academie, maakt sinds 2019 onderdeel uit van het Noordwest brede Beleids-SMT. Hierin heeft zij het plan duurzame inzetbaarheid toegelicht. Doel is betere afstemming met de bedrijfsartsen, arbo, andere ondersteunende afdelingen en Shared Ambition teneinde de begeleiding voor de assistenten te optimaliseren.

StressJam

Sinds 2019 is Stressjam Coaching in het aanbod van de Noordwest Academie

opgenomen. Middels een Virtual Reality game met biofeedback en coaching leert de arts-

(25)

assistent zijn eigen stresssysteem kennen en de eigen stress beïnvloeden. In 2020 heeft dit programma stilgelegen, maar zal in 2021 weer worden opgepakt.

“In het afgelopen jaar heb ik geleerd dat het juist in drukke periodes van belang is te blijven werken aan professionele ontwikkeling. Hier heb ik samen met de opleiders een plan voor gemaakt. Het afgelopen jaar is het VREST-portfolio ook

voor anios geïntroduceerd op de SEH. Door actief bezig te zijn met leerdoelen ben ik bewuster bezig geweest met de

ontwikkeling van technische en niet-technische vaardigheden. Door dit vast te leggen in mijn portfolio zie ik dat ik gegroeid ben, en dat motiveert. Daarnaast volg ik een

coachingstraject in het kader van professionaliteit. Mijns inziens is een goede dokter iemand die meer kan dan alleen

medische kennis toepassen. Ik ben ontzettend blij dat mij deze kans wordt geboden en kan het iedereen aanraden.”

Antoinette Spoelder, anios spoedeisende geneeskunde

(26)

Kwaliteitsbewaking opleidingsklimaat

De COc wil voortdurend de kwaliteit van de leeromgeving van de aios verbeteren. Er worden diverse instrumenten ingezet om het opleidingsklimaat te meten. Het aantal meetmomenten is de laatste jaren flink toegenomen en het is een flinke uitdaging om alle instrumenten op het juiste moment in te zetten. Hoe haal je het hoogste rendement uit al die instrumenten? ‘Meten is weten’ gaat voor kwaliteitsverbetering niet altijd op, het gaat vooral om het verbeteren, het doen. De COc probeert een gebalanceerd programma van meetinstrumenten te bieden, zodat er voldoende kwaliteitsverbetering kan plaatsvinden met een verantwoorde belasting voor de arts-assistenten.

Meetinstrumenten

Meetinstrument Toelichting 2020

Multisource feedback Van dit gesprek maakten de aios een kort reflectieverslag met ontwikkelpunten voor in het portfolio. Bij het

voortgangsgesprek bespraken de opleider en aios dit verslag.

Meerdere disciplines

SETQ nee

D-RECT De disciplines met vijf of meer respondenten (aios en anios) kregen een eigen kleurenkaart.

Ja*

Opleidingsthermometer Verkorte versie van de D-RECT nee Exitgesprekken Voor aios van kleine opleidingsgroepen. In 2020

voornamelijk via Teams N=17

Interne audits Op indicatie bij signalen over problemen in een opleidersgroep aangaande het opleidingsklimaat of

kwaliteit van opleiden/supervisie kan de COc besluiten een interne audit te organiseren om de situatie zo objectief mogelijk in kaart te brengen. Afhankelijk van de signalen wordt het doel van de audit geformuleerd en de aanpak.

Daarna wordt vanuit de COc een auditteam samengesteld.

Na de audit wordt een plan van aanpak opgesteld en een PDCA in werking gezet.

N=1

*Zie bijlage voor de kleurenkaart

In 2020 is de arbeidsinspectie op bezoek geweest en heeft geconcludeerd dat er beter zicht moet komen op de werktijden van de a(n)ios. In dit kader is er (onder andere) gekozen voor een werkdrukonderzoek dat in 2021 zal worden uitgevoerd en wat zal leiden tot een verbeterplan en implementatie.

(27)

Congressen en symposia

NVMO Congres

Dit tweedaagse congres vindt jaarlijks plaats en heeft het onderwijs en opleiden in de gezondheidszorg als thema. Het congres biedt een platform waarop

onderzoeksresultaten, evaluaties en ontwikkelingen binnen het onderwijs en opleiden worden uitgewisseld. Sinds de start in 1991 heeft het congres haar bestaansrecht bewezen. Dit congres was zoals alle andere congressen in 2020 digitaal te bezoeken en werd georganiseerd door het LUMC.

Het thema van deze editie is Heilige Huisjes: schoppen of koesteren. Tijdens dit congres hield Margit Bouma, onderwijskundige bij de Noordwest Academie een voordracht getiteld: Zijn er nog vragen? Aanpak Noordwest Academie in verbetering interactie in het discipline overstijgend onderwijs.

AMEE-congres

Het jaarlijkse Europese congres over medisch onderwijs (AMEE-congres) vond ook digitaal plaats van 7 tot 9 september 2020. Dit jaar waren er geen sprekers vanuit de Noordwest Academie.

MMV-congres

Op 9 december 2020 vond het MMW-congres digitaal plaats. Het thema was ‘Voorop in Vernieuwing’

Hoe toon je medisch leiderschap tijdens een grote crisis als de COVID-19 pandemie? En hoe kunnen aios in de medische vervolgopleidingen hierop worden voorbereid? Hierover spraken Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, en Ronnie van Diemen, directeur-generaal Curatieve Zorg bij het ministerie van VWS. Ook de workshops werden digitaal gegeven en gingen over relevante thema’s uit de praktijk. Margit Bouma en Caroline Buis hebben de workshop ’duurzame

inzetbaarheid, vitale a(n)ios in de opleiding’ gegeven waarin zowel op individueel als op organisatorisch niveau werd gekeken naar duurzame inzetbaarheid.

Aios-opleidersymposium

In 2020 heeft er geen aios-opleiderssymposium plaatsgevonden. De eerstvolgende staat gepland in september 2021.

(28)

Wetenschap

Lopende studies

Overzicht lopende studies per vakgroep 2020 Anesthesiologie en pijnbestrijding 5

Bijzondere tandheelkunde 1

Cardiologie 43

Chirurgie 57

Geriatrie 1

Intensive Care 3

Interne geneeskunde en nefrologie 64

Keel-neus- en oorheelkunde 2

Kindergeneeskunde en neonatologie 18

Klinische geriatrie 4

Longziekten 31

Maag-darm-leverziekten 31

Medische microbiologie 1

Medische Psychologie 1

Neurochirurgie 5

Neurologie 8

Nucleaire geneeskunde 2

Oogheelkunde 2

Orthopedie 19

Plastische chirurgie 1

Radiologie 11

Radiotherapie 1

Reumatologie 6

Revalidatie 2

Spoedeisende hulp 4

Urologie 7

Verloskunde en gynaecologie 19

Ziekenhuisapotheek 2

351 Wetenschappelijke output

Jaarlijks wordt door de medische bibliotheek een lijst samengesteld van publicaties waarbij een Noordwester betrokken is.

In 2020 stonden 185 wetenschappelijke publicaties op naam van Noordwest, er is een mooie stijgende lijn zichtbaar.

2015: 134 publicaties 2016: 145 publicaties 2017: 164 publicaties 2018: 171 publicaties 2019: 184 publicaties 2020: 185 publicaties

(29)

Hoogleraarschappen en lectoraten

Met bijzonder hoogleraren en lectoren wil Noordwest het wetenschapsklimaat bevorderen en de verbinding tussen opleiden en onderzoek versterken. Het begeleiden van studenten

& promovendi, bijdragen aan onderwijs, werven van subsidies, bevorderen van het wetenschapsklimaat en zorgen voor interne en externe pr zijn onderdelen van het Noordwest-hoogleraarschap en -lectoraten.

• Met ingang van 01-04-2020 is Jan Hein Cornel bijzonder hoogleraar

‘Vaatwandpathologie en inflammatie’ in samenwerking met het Radboud MC

• Met ingang van 01-02-2021 is Martijn Meijerink voor 0,5 fte als

interventieradioloog in Noordwest. Hij zal zijn werkzaamheden combineren met zijn aanstelling als hoogleraar met als leerstoel de oncologische

interventieradiologie aan het Amsterdam UMC.

• Samen met InHolland wordt vanaf december 2020 gewerkt aan een lectoraat Oncologische Zorg voor Manon Hanrath - Komen in het kader van de

Samenwerking Regieorgaan SIA en STZ.

Promovendi Noordwest 2020

Specialisme Aantal promovendi

Chirurgie 13

Interne geneeskunde 10

Longgeneeskunde 4

Cardiologie 2

MDL 1

Orthopedie 7

Vaatchirurgie 5

Noordwest Academie 1

Reumatologie 1

Neurochirurgie 1

Nucleaire geneeskunde 1

46

Wat zijn de plannen voor 2021?

In 2021 willen we binnen de COc:

• Blijvend inzetten op duurzame inzetbaarheid van a(n)ios.

• De vanuit 2020 opgedane kennis over digitaal onderwijs in kaart brengen om het goede voor de toekomst te behouden.

Welk onderwijs geven we fysiek en wat doen we online (hybride onderwijs)? Hoe kunnen we ons online onderwijs technisch verbeteren (blended learning)?

• In navolging van de succesvolle op maat Teach the Teacher modules over Werken met EPA’s en Feedback vanaf 2021 ook de Teach the Teacher Basis en Vervolg zelf in gaan vullen.

Samen met collega opleiders als trainers denken we een mooi programma te kunnen bieden.

• De didactische expertise van Noordwest Academie breder inzetten in Noordwest en ook voor regionaal opleiden gaan gebruiken.

Betsy van Soelen, directeur Noordwest Academie .

(30)

Bijlagen

Kaderbesluit 2020 College Geneeskundige Specialismen

A.1. Begripsomschrijvingen

COC: commissie ter bewaking, bevordering en handhaving van de kwaliteit van de in de opleidingsinstelling aanwezige opleidingen en van een optimaal opleidingsklimaat.

F.10. Erkenning opleidingsinstelling

De RGS erkent een instelling als opleidingsinstelling in cluster 2, indien de instelling onder andere aantoonbaar voldoet aan de volgende eisen:

a. de instelling beschikt over een COC die voldoet aan artikel F.12 en faciliteert de COC in de uitoefening van diens taken;

b. de instelling legt afspraken met de COC, bedoeld in artikel F.12, onderdeel a, onder ix schriftelijk vast;

F.12. Eisen COC

1. De COC, bedoeld in artikel F.10, onder b, voldoet aantoonbaar aan de volgende eisen:

a. de COC heeft tot taak:

1. het bevorderen van de samenwerking tussen de verschillende medisch specialistische opleidingen in de opleidingsinstelling;

2. het voorbereiden van de opleidingsinstelling op evaluatiebezoeken en visitaties;

3. het bespreken van de belangen van de aios;

4. het bespreken van kritiekpunten van de zijde van opleiders en aios;

5. het bemiddelen bij geschillen als bedoeld in de Regeling;

6. het opstellen van een jaarverslag over de opleidingsactiviteiten gedurende het voorgaande kalenderjaar, alsmede de rapportage, bedoeld in artikel C.12, eerste lid, onder b;

7. het bewaken, handhaven en bevorderen van een gunstig en veilig opleidingsklimaat en de kwaliteit van de in de opleidingsinstelling aanwezige opleidingen conform dit besluit, het betreffende specifieke besluit en het betreffende kwaliteitskader, bedoeld in artikel C.9;

8. het overleggen over opleidingsaangelegenheden, met inbegrip van de inhoud van het lokale of regionale opleidingsplan, bedoeld in artikel F.2, onder f;

9. het aanspreken van de raad van bestuur of directie van de opleidingsinstelling bij impasses of stagnaties in besluitvormings- of werkprocessen met betrekking tot de voortgang en de kwaliteit van de opleiding, het opleidingsklimaat voor de aios;

10. desgewenst kennis te nemen van de notulen van de opleidingsvergaderingen tussen de betreffende opleiders en aios;

11. het beoordelen van de voordracht tot erkenning van een specialist als opleider of als plaatsvervangend opleider;

12. het medeondertekenen van de rapportage, bedoeld in artikel C.12;

b. de COC beschikt over een reglement van orde waarin in ieder geval is voorzien dat:

1. zij uit haar midden een voorzitter en een secretaris kiest;

2. zij ten minste viermaal per jaar vergadert;

3. de vergaderingen worden genotuleerd;

c. de COC is in ieder geval samengesteld uit:

1. de opleider of een ander lid van elke afzonderlijke opleidingsgroep in de opleidingsinstelling;

2. een lid van de raad van bestuur of directie van de opleidingsinstelling als adviserend lid van de COC;

3. ten minste twee vertegenwoordigers van de aios in de opleidingsinstelling.

(31)

Bijlagen

Kleurenkaart D-RECT 2020 aios

RESULTATEN D-RECT NOORDWEST oktober 2020 - AIOS

Opleidingssfeer

1 De continuïteit in beleid wordt niet beïnvloed door conflicten tussen supervisoren

2 Verschil van mening in beleid tussen supervisoren wordt zó besproken dat het leerzaam is voor toehoorders 3 Er zijn geen zodanig grote conflicten dat de werksfeer negatief beïnvloed wordt

4 Er is (zijn) geen supervisor(en) die een negatieve stempel op de opleidingssfeer drukken 5 Ik word op een correcte manier bejegend door mijn supervisoren

Werken in een team

6 Supervisoren, verpleging, ander (paramedisch) personeel en a(n)ios vormen hier een team 7 Verpleging en andere zorgverleners dragen positief bij aan mijn opleiding

8 Verpleging en andere paramedici staan open voor gezamenlijke reflectie op de gegeven patiëntenzorg Rol formele opleider

9 De formele opleider weet hoe ver ik ben in mijn opleiding

10 De formele opleider stuurt andere leden van de opleidergroep indien nodig bij 11 De formele opleider zet zich actief in voor de kwaliteit van de opleiding 12 Het voortgangsgesprek dat ik hier meemaak, is een zinnig gesprek over mijn functioneren 13 Bij het voortgangsgesprek wordt stilgestaan bij mijn toekomstplannen

14 Bij het voortgangsgesprek wordt de inbreng van meerdere supervisoren gebruikt Begeleiden en toetsen

15 Mijn supervisoren vertellen mij uit zichzelf hoe ik functioneer

16 De supervisoren nemen zelf het initiatief om moeilijke situaties achteraf met mij te bespreken 17 Mijn supervisoren toetsen of de patiëntenzorg die ik lever, past bij mijn niveau van bekwaamheid 18 Mijn supervisoren observeren soms een anamnese met een patiënt

19 Mijn supervisoren toetsen niet alleen mijn medische expertise, maar ook andere competenties, zoals samenwerken, organiseren of professioneel gedrag 20 Supervisoren geven tijdens feedback regelmatig aan wat ik goed deed en wat ik kan verbeteren

Gepland onderwijs

21 Aios kunnen doorgaans bij geplande onderwijsmomenten zijn 22 Geplande onderwijsmomenten gaan door

23 Supervisoren dragen actief bij aan het tot stand komen van goed onderwijs 24 Het onderwijs sluit goed aan bij mijn behoefte

Samenwerking peers

25 Er is een goede samenwerking tussen de a(n)ios

26 Als a(n)ios-groep zorgen we dat het werk van die dag samen gedaan wordt

27 Wanneer een dienst moet worden geruild of overgenomen, verloopt dat binnen onze a(n)ios-groep zonder problemen Aansluiting werk bij aios

28 Het werk dat ik doe sluit aan bij mijn ervaringsniveau

29 Het werk dat ik doe sluit aan bij wat ik op dit moment in mijn opleiding wil leren 30 Ik krijg de mogelijkheid patiënten te vervolgen

Toegankelijkheid supervisoren

31 Als ik een supervisor nodig heb, dan kan ik er altijd één bereiken 32 Als ik wil overleggen, zijn mijn supervisoren laagdrempelig benaderbaar 33 Het is duidelijk wie mijn werk superviseert

Overdracht

34 Supervisoren nodigen a(n)ios uit deel te nemen aan discussies tijdens de overdracht 35 De overdracht wordt gebruikt als opleidingsmoment