Milieu-effectenrapport: Aanleg van een pijpleiding voor het transport van propyleen tussen Antwerpen en de Maas

(1)

Milieu-effectenrapport:

Aanleg van een pijpleiding

voor het transport van propyleen tussen Antwerpen en de Maas

Februari 2005

Environmental Resources Management-ERM nv

Rouppeplein 16 1000 Brussel

Tel. 00 32 2 550.02.80 Fax. 00 32 2 550.02.99 Posthoflei 3

2600 Antwerpen Tel. 00 32 3 287.36.50 Fax. 00 32 3 287.36.79 Meersstraat 138d 9000 Gent

Tel. 00 32 9 242.86.40 Fax. 00 32 9 242.86.49 RAPPORT SECTIE 2

(2)

Milieu-effectenrapport:

Aanleg van een pijpleiding

voor het transport van propyleen tussen Antwerpen en de Maas

Projectnummer PB6792 Februari 2005

Voor en namens ERM nv

Goedgekeurd door : Ir. Bert Wellens Functie : Partner

Handtekening :

Datum:

Dit rapport werd opgemaakt door Environmental Resources Management - ERM n.v., met de grootst mogelijke zorg en onder de voorwaarden en binnen het budget zoals overeengekomen met de opdrachtgever. We wijzen elke aansprakelijkheid af voor aangelegenheden die vallen buiten de overeenkomst die met de opdrachtgever werd afgesloten.

Dit rapport is vertrouwelijk en we aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten over staan van partijen, andere dan de opdrachtgever, die op enige wijze kennis hebben gekregen van de inhoud van dit rapport.

RAPPORT SECTIE 2

(3)

INHOUDSTAFEL

INLEIDING 1

BEKNOPTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT 1

M.e.r.-PLICHT 2

BETROKKEN PARTIJ 2

Initiatiefnemer 2

Opdrachthouder/Coördinator 2

SAMENSTELLING VAN HET COLLEGE VAN DESKUNDIGEN 3

Interne deskundigen 3

Externe deskundigen 3

Medewerkers 3

1. SITUERING VAN HET PROJECT ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

1.1 RUIMTELIJKE SITUERING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

1.2 JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE RANDVOORWAARDENERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

1.2.1 Ruimtelijke ordening : wetgeving en beleidError! Bookmark not defined.

1.2.2 Milieubeheer : wetgeving en beleid Error! Bookmark not defined.

1.2.3 Milieubescherming : wetgeving en beleidError! Bookmark not defined.

1.2.4 Milieubeleid Error! Bookmark not defined.

1.3 ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS VAN HET PROJECTE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

2. PROJECTBESCHRIJVING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

2.1 KADERING BINNEN EEN RUIMER GEHEELERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.2 VERANTWOORDING VAN HET PROJECT ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.3 KARAKTERISTIEKEN VAN PROPYLEEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.4 MOTIVERING VAN HET TRACÉ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.5 BESCHRIJVING VAN HET PROJECT ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.6 BESCHRIJVING VAN DE WERKEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.6.1 Algemeen Error! Bookmark not defined.

2.6.2 Activiteiten die de leidingaanleg voorafgaanError! Bookmark not defined.

2.6.3 Aanleg Error! Bookmark not defined.

2.6.4 Exploitatiefase Error! Bookmark not defined.

2.7 ALTERNATIEVEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

3. OPBOUW VAN HET MER – TOESPITSING OP AANDACHTSGEBIEDENERROR! BOOKMARK 4. BESCHRIJVING VAN DE REFERENTIESITUATIE LANGSHEEN HET

TRACÉ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

4.1 BODEM EN WATER E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 4.1.1 Geologie Error! Bookmark not defined.

4.1.2 Beschrijving van de bodem langsheen het leidingtracéError! Bookmark not defined.

4.1.3 Veenlagen Error! Bookmark not defined.

4.1.4 Potentieel verontreinigde sites Error! Bookmark not defined.

4.1.5 Grondwater Error! Bookmark not defined.

4.1.6 Oppervlaktewater Error! Bookmark not defined.

4.2 FAUNA EN FLORA ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 4.2.1 Ecotopen langsheen het leidingtracé Error! Bookmark not defined.

4.2.2 Fauna Error! Bookmark not defined.

4.2.3 Selectie aandachtsgebieden vanuit deze disciplineError! Bookmark not defined.

(4)

4.3 LANDSCHAP ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 4.3.1 Landschap op macroniveau Error! Bookmark not defined.

4.3.2 Landschap op microniveau Error! Bookmark not defined.

4.3.3 Selectie aandachtsgebieden vanuit de discipline landschapError! Bookmark not defined.

4.4 MENS ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

4.4.1 Bodemgebruik - Functies Error! Bookmark not defined.

4.4.2 Gedwarste wegen Error! Bookmark not defined.

4.5 ONTWIKKELINGSSCENARIO’^S E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 4.5.1 Tweede spoortoegang Haven AntwerpenError! Bookmark not defined.

4.5.2 AMORAS-project Error! Bookmark not defined.

4.5.3 Herinrichting zone Verlegde Schijns Error! Bookmark not defined.

4.5.4 Natuurinrichtingsproject Bospolder - Ekers MoerasError! Bookmark not defined.

4.5.5 Juridische en beleidsmatige randvoorwaardenError! Bookmark not defined.

5. SELECTIE AANDACHTSGEBIEDEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

5.1 SELECTIE AANDACHTSGEBIEDEN VANUIT DE BESPREKING VAN DE

REFERENTIESITUATIE VOOR HET GLOBALE TRACÉERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 5.2 ELIMINATIE VAN AANDACHTSGEBIEDN OP BASIS VAN PROJECTKENMERKENE^RROR! B

6. GLOBALE ANALYSE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

7. BESPREKING VAN DE EFFECTEN VOOR HET GLOBALE TRACÉERROR! BOOKMARK NOT 7.1 BODEM ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

7.1.1 Bodemprofielverstoring Error! Bookmark not defined.

7.1.2 Bodemverdichting Error! Bookmark not defined.

7.1.3 Bodemverontreiniging/Verontreinigde grondenError! Bookmark not defined.

7.2 GRONDWATER ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 7.2.1 Verdroging ten gevolge van bemaling Error! Bookmark not defined.

7.2.2 Drainerende werking van de sleuf Error! Bookmark not defined.

7.3 OPPERVLAKTEWATER ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 7.3.1 Aantasting structuurkenmerken waterlopenError! Bookmark not defined.

7.3.2 Aantasting waterkwaliteit door lozen bemalingswaterError! Bookmark not defined.

7.3.3 Effect op waterbergend vermogen van valleienError! Bookmark not defined.

7.4 FAUNA EN FLORA ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 7.4.1 Permanent ruimtebeslag in ecotopen Error! Bookmark not defined.

7.4.2 Tijdelijke ecotoopvernietiging Error! Bookmark not defined.

7.4.3 Ontbossing Error! Bookmark not defined.

7.4.4 Verdroging door bemaling Error! Bookmark not defined.

7.5 L^ANDSCHAP E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

7.5.1 Effect op archeologische erfgoedwaarden (advies IAP)Error! Bookmark not defined.

7.5.2 Landschapshistorische effecten (aantasting relicten)Error! Bookmark not defined.

7.5.3 Landschapsecologische (versnippering) en landschapsvisuele effecten (verdwijnen KLE) Error! Bookmark not defined.

7.6 MENS ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

7.6.1 Effecten op het functioneel bodemgebruikError! Bookmark not defined.

7.6.2 Verkeershinder Error! Bookmark not defined.

7.6.3 Veiligheid Error! Bookmark not defined.

7.6.4 Geluid Error! Bookmark not defined.

7.7 ONTWIKKELINGSSCENARIO’^S E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 7.7.1 Tweede spoortoegang Haven AntwerpenError! Bookmark not defined.

7.7.2 AMORAS-project Error! Bookmark not defined.

7.7.3 Herinrichting zone Verlegde Schijns Error! Bookmark not defined.

(5)

7.7.4 Natuurinrichtingsproject Bospolder - Ekers MoerasError! Bookmark not defined.

7.8 LAATSTE WIJZIGINGEN TRACÉ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 7.8.1 Ttracé Wommelgem (segmenten 90-93) Error! Bookmark not defined.

7.8.2 Dwarsing Tappelbeekvallei (segmenten g111-G112)Error! Bookmark not defined.

7.8.3 Tracé industrieterrein zandhoven Error! Bookmark not defined.

7.8.4 Tracé afrittencomplex Mol-Geel-West (segmenten G188-G189)Error! Bookmark not defined.

7.8.5 Tracé segment 194-197 Error! Bookmark not defined.

7.8.6 Tracé segmenten G 202-203 Error! Bookmark not defined.

8. AANDACHTSGEBIED 1: GALGESCHOOR – SCHELDE-ESTUARIUMERROR! BOOKMARK NOT 8.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

8.1.1 Status Error! Bookmark not defined.

8.1.2 Motivatie voor opname als aandachtsgebied:Error! Bookmark not defined.

8.1.3 Algemene omschrijving Error! Bookmark not defined.

8.1.4 Beschermde habitats en soorten Error! Bookmark not defined.

8.1.5 Detailopname werkstrook Error! Bookmark not defined.

8.2 EFFECTBESPREKING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 8.2.1 Bodem en water Error! Bookmark not defined.

8.2.2 Fauna en flora Error! Bookmark not defined.

8.2.3 Landschap Error! Bookmark not defined.

8.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHSTGEBIED 1 ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 8.3.1 Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

8.3.2 Conclusie inclusief milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

9. AANDACHTSGEBIED 2 : DE KUIFEENDERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

9.1 REFERENTIESITUATIE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

9.1.1 Status Error! Bookmark not defined.

9.1.2 Motivatie voor opname als aandachtsgebiedError! Bookmark not defined.

9.1.3 Algemene omschrijving Error! Bookmark not defined.

9.1.4 Detailopname werkstrook Error! Bookmark not defined.

9.2 EFFECTBESPREKING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 9.2.1 Bodem en water Error! Bookmark not defined.

9.2.2 Fauna en flora Error! Bookmark not defined.

9.2.3 Landschap Error! Bookmark not defined.

9.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 2 ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 9.3.1 Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

9.3.2 Conclusie inclusief milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

10. AANDACHTSGEBIED 3 : DE BOSPOLDER EN HET EKERS MOERASERROR! BOOKMARK NOT 10.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

10.1.1Status Error! Bookmark not defined.

10.1.2Motivatie voor opname als aandachtsgebiedError! Bookmark not defined.

10.1.3Algemene omschrijving Error! Bookmark not defined.

10.1.4Detailopname werkstrook Error! Bookmark not defined.

10.2 EFFECTBESPREKING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 10.2.1Bodem en water Error! Bookmark not defined.

10.2.2Fauna en flora Error! Bookmark not defined.

10.2.3Landschap Error! Bookmark not defined.

10.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 3E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 10.3.1Bospolder Error! Bookmark not defined.

10.3.2Ekers Moeras Error! Bookmark not defined.

(6)

11. AANDACHTSGEBIED 4 : DE OUDE LANDENERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

11.2 EFFECTBESPREKING E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 11.2.1Bodem en water Error! Bookmark not defined.

11.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 4E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 11.3.1Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

11.3.2Conclusie inclusief milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

12. AANDACHTSGEBIED 5 : ‘T ASBROEKERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

12.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 5ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 12.3.1Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

13. AANDACHTSGEBIED 6 : OMGEVING KASTEEL VAN SCHOTENERROR! BOOKMARK NOT 13.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

14. AANDACHTSGEBIED 7 : OMGEVING KASTEEL VAN ERTBRUGGEERROR! BOOKMARK NOT 14.1 REFERENTIESITUATIE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

14.1.3Omschrijving Error! Bookmark not defined.

(7)

15. AANDACHTSGEBIED 8 : HET BOS VAN RANST – HOGE AARDERROR! BOOKMARK NOT 15.1 REFERENTIESITUATIE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

16. AANDACHTSGEBIED 9 : HET BOS VAN RANST – TUSSEN MAAS EN

MOOR ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

16.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

17. AANDACHTSGEBIED 10 : DE TAPPELBEEKVALLEIERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

17.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 10ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 17.3.1Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

18. AANDACHTSGEBIED 11 : DE VALLEI VAN DE KLEINE NETE TEN

NOORDEN VAN LIER - VALLEI MOLENBEEK EN KLEINE BEEKERROR! BOOKMARK NOT 18.1 REFERENTIESITUATIE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

(8)

18.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 11E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 18.3.1Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

19. AANDACHTSGEBIED 12 : DE NATTE GRASLANDEN IN DE NETEVALLEIERROR! BOOKMARK NOT 19.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

19.3 CONCLUSIE VOOR AANDACHTSGEBIED 12E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 19.3.1Conclusie zonder milderende maatregelenError! Bookmark not defined.

20. AANDACHTSGEBIED 13 : VALLEI VAN DE GROTE NETEERROR! BOOKMARK NOT 20.1 REFERENTIESITUATIE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

20.1.3Omschrijving: Error! Bookmark not defined.

21. AANDACHTSGEBIED 14 : HET BRONGEBIED VAN DE KLEINE LAAKERROR! BOOKMARK NOT 21.1 REFERENTIESITUATIE E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

22. SAMENVATTING VAN EFFECTEN EN MILDERENDE MAATREGELENERROR! BOOKMARK NOT

(9)

22.1 BESPREKING VAN DE EFFECTEN VOOR HET GLOBALE TRACÉERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

22.1.1Bodem Error! Bookmark not defined.

22.1.2Grondwater Error! Bookmark not defined.

22.1.3Verdroging ten gevolge van bemaling Error! Bookmark not defined.

22.1.4Drainerende werking van de sleuf Error! Bookmark not defined.

22.1.5Oppervlaktewater Error! Bookmark not defined.

22.1.8Mens Error! Bookmark not defined.

22.1.9Ontwikkelingsscenario’s Error! Bookmark not defined.

22.2 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 1: GALGESCHOOR –

SCHELDE-ESTUARIUM ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

22.3 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 2 : DE KUIFEENDERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

22.4 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 3 : DE BOSPOLDER EN HET

EKERS MOERAS ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 22.4.1Bospolder Error! Bookmark not defined.

22.4.2Ekers Moeras Error! Bookmark not defined.

22.5 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 4 : DÊOÛDELÂNDENE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

22.6 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 5 : ‘^TA^SBROEKE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

22.7 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 6 : OMGEVING KASTEEL VAN

SCHOTEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

22.8 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 7 : OMGEVING KASTEEL VAN

ERTBRUGGE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 22.9 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 8 : HET BOS VAN RANST – HOGE AARD ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 22.10 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 9 : HET BOS VAN RANST – TUSSEN MAAS EN MOOR ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

22.11 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 10 : DE TAPPELBEEKVALLEIERROR! B 22.12 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 11 : DE VALLEI VAN DE

KLEINE NETE TEN NOORDEN VAN LIER - VALLEI MOLENBEEK EN KLEINE BEEKERROR! B 22.13 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 12 : DE NATTE

GRASLANDEN IN DE NETEVALLEI ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 22.14 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 13 : VALLEI VAN DE GROTE

NETE ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

22.15 BESPREKING EFFECTEN AANDACHTSGEBIED 14 : HET BRONGEBIED VAN DE K^LEINEL^AAK E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 23. LEEMTEN IN DE KENNIS ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

24. GEWESTGRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTENERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

25. TEWERKSTELLINGS- EN INVESTERINGSRAPPORTERROR! BOOKMARK NOT

26. EINDBESPREKING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

26.1 DE AANDACHTSGEBIEDEN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 26.1.1Het Galgeschoor Error! Bookmark not defined.

26.1.2De Kuifeend Error! Bookmark not defined.

26.1.3De Bospolder en het Ekers moeras Error! Bookmark not defined.

26.1.4Oude Landen Error! Bookmark not defined.

26.1.5‘t Asbroek Error! Bookmark not defined.

26.1.6Kasteelpark van Schoten Error! Bookmark not defined.

26.1.7Omgeving Ertbrugge Error! Bookmark not defined.

(10)

26.1.8Bos van Ranst – Hoge Aard Error! Bookmark not defined.

26.1.9Bos van Ranst – Tussen Maas en MoorError! Bookmark not defined.

26.1.10 Tappelbeekvallei Error! Bookmark not defined.

26.1.11 Vallei van de Molenbeek-Kleine beekError! Bookmark not defined.

26.1.12 Natte graslanden in de vallei van de NeteError! Bookmark not defined.

26.1.13 Vallei van de Grote Nete Error! Bookmark not defined.

26.1.14 Brongebied van de Laak Error! Bookmark not defined.

26.2 BUITEN DE AANDACHTSGEBIEDEN E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27. NIET-TECHNISCHE SAMENVATTINGERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

27.1 RUIMTELIJKE SITUERING VAN HET PROJECTE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.1.1Juridische en beleidsmatige randvoorwaardenError! Bookmark not defined.

27.2 PROJECTBESCHRIJVING ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.2.1Algemene werkmethode Error! Bookmark not defined.

27.2.2Beschrijving van de werken Error! Bookmark not defined.

27.3 OPBOUW VAN DE STUDIE – TOESPITSING OP AANDACHTSGEBIEDENERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.4 BESCHRIJVING VAN DE REFERENTIESITUATIE VOOR HET GLOBALE

STUDIEGEBIED E^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.4.1Bodem en water Error! Bookmark not defined.

27.5 BESPREKING VAN DE EFFECTEN VOOR HET GLOBALE TRACÉERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.5.1Bodem Error! Bookmark not defined.

27.5.2Grondwater Error! Bookmark not defined.

27.5.3Oppervlaktewater Error! Bookmark not defined.

27.5.6Mens Error! Bookmark not defined.

27.6 AANDACHTSGEBIED 1: GALGESCHOOR – SCHELDE-ESTUARIUMERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.6.1Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.6.2Effectbespreking Error! Bookmark not defined.

27.7 AANDACHTSGEBIED 2 : DE KUIFEEND ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.7.1Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.8 AANDACHTSGEBIED 3 : D^EBOSPOLDER EN HET E^KERSM^OERASE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.8.1Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.9 AANDACHTSGEBIED 4 : DÊOÛDELÂNDENE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.9.1Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.10 AANDACHTSGEBIED 5 : ‘T ASBROEK ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 27.10.1 Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.10.2 Effectbespreking Error! Bookmark not defined.

27.11 AANDACHTSGEBIED 6 : OMGEVING KASTEEL VAN SCHOTENERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.11.1 Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.12 AANDACHTSGEBIED 7 : O^MGEVINGKASTEEL VAN E^RTBRUGGEE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

(11)

27.13 AANDACHTSGEBIED 8 : HET BOS VAN RANST – HOGE AARDERROR! BOOKMARK NOT DEF

27.14 AANDACHTSGEBIED 9 : HET BOS VAN RANST – TUSSEN MAAS EN MOORERROR! B 27.14.1 Referentiesituatie Error! Bookmark not defined.

27.15 AANDACHTSGEBIED 10 : D^ETAPPELBEEKVALLEIE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.16 AANDACHTSGEBIED 11 : DE VALLEI VAN DE K^LEINENETE TEN NOORDEN VAN LÎER- VÂLLEIMOLENBEEK EN K^LEINEBÊEKE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

27.17 AANDACHTSGEBIED 12 : DE NATTE GRASLANDEN IN DE NETEVALLEIERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.18 AANDACHTSGEBIED 13 : VALLEI VAN DE G^ROTEN^ETEE^RROR! BOOKMARK NOT DEFINED

27.19 AANDACHTSGEBIED 14 : HET BRONGEBIED VAN DE KLEINE LAAKERROR! BOOKMARK NOT DEFINED

28. PASSENDE BEOORDELING 318

28.1 BESCHRIJVING VAN HET PROJECT 318

28.1.1Ruimtelijke situering van het project 318

28.1.2Projectbeschrijving 318

28.2 ALGEMENE BESCHRIJVING VAN DE AANGESNEDEN SPECIALE

BESCHERMINGSZONES 320

28.2.1Habitatrichtlijngebieden 320

28.2.2Vogelrichtlijn 323

28.2.3Ramsargebieden 324

28.3 BESPREKING VAN DE EFFECTEN OP DE AANGESNEDEN SPECIALE

BESCHERMINGSZONES 324

28.4 GALGESCHOOR – SCHELDE-ESTUARIUM 325

28.4.1Speciale beschermingszone 325

28.4.2Referentiesituatie 325

28.4.3Effectbespreking 328

28.4.4Conclusie voor het Galgeschoor – Schelde-estuarium 330

28.5 DE KUIFEEND 332

28.5.4Conclusie voor aandachtsgebied 2 337 28.6 ^HETB^{OS VAN}RÂNST– HÔGEAÂRD 339

28.6.1Speciale beschermingszones 339

28.6.4Conclusie voor Bos van Ranst – Hoge Aard 343 28.7 HET BOS VAN RANST – TUSSEN MAAS EN MOOR 345

(12)

28.7.4Conclusie voor Bos van Ranst – Tussen Maas en Moor 349 28.8 AANDACHTSGEBIED 11 : DE VALLEI VAN DE KLEINE NETE TEN NOORDEN VAN LÎER- VÂLLEIMOLENBEEK EN K^LEINEBÊEK 351

28.8.4Conclusie voor de vallei van de Molenbeek – Kleine beek 354 28.9 AANDACHTSGEBIED 13 : VALLEI VAN DE GROTE NETE 355

28.9.4Conclusie voor het valleigebied van de Grote Nete 358

VERKLARENDE WOORDENLIJST 359

LITERATUURLIJST 360

(13)

Lijst van tabellen

Tabel 2.1 Deelingrepen van het project Error! Bookmark not defined.

Tabel 2.2 Te dwarsen wegen Error! Bookmark not defined.

Tabel 2.3 Te dwarsen waterlopen en sloten Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.1 Overzicht van de bodemtypes langsheen het leidingtrace Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.2 Overzicht van de aangesneden bodemtypes per deelsegment voor sectie 2 Error!

Bookmark not defined.

Tabel 4.1.3 Veen langsheen het leidingtracé Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.4 Vergunde grondwaterwinningen Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.5 Kwaliteitsbeoordeling volgens de basis-PRATI-index (bPI). Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.6 Kwaliteitsbeoordeling volgens de biotische index (BBI) Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.7 Waterkwaliteit gedwarste waterlopen Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.8 Debietsgegevens limnigraaf (bron : www.hydronet.be) Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.1.9 Ingeschat debiet van de overige waterlopen opgenomen in de VHA Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.2.1 Ecotopen langsheen de propyleenleiding van sectie 2 Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.3.1 Kenmerken van de doorsneden traditionele landschappen (Antrop, 1998) Error!

Tabel 4.3.2 Wenselijkheden voor de doorsneden traditionele landschappen (Antrop, 1998) Error!

Tabel 4.3.3 Lijnrelicten in het studiegebied Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.3.4 Puntrelicten in het studiegebied Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.3.5 Het landschapsbeeld langsheen sectie 2 Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.3.6 Kleine landschapselementen langsheen sectie 2 Error! Bookmark not defined.

Tabel 4.4.3 Bodemgebruik langsheen sectie 2 Error! Bookmark not defined.

(14)

INLEIDING

BEKNOPTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT

Het project behelst de aanleg van een ondergrondse propyleenleiding tussen Antwerpen en de Grensmaas, in hoofdlijnen verlopend :

- voor sectie 2, zijnde van Antwerpen tot Tessenderlo :

• doorheen de Antwerpse haven op de rechteroever van de Schelde

• onder kanaaldok B2 door

• langs de noordzijde van De Kuifeend

• doorheen de Ekerse Polder tussen het vormingsstation Antwerpen Noord en het Verlegde Schijn

• ten westen van de A12 in zuidelijke richting

• ten zuiden van de A12 in oostelijke richting ter hoogte van de Oude Landen

• noordelijk van het wisselcomplex E19-A12

• na dwarsing van de E19 ten noorden van de bebouwde kern van Merksem richting Schoten

• door de gemeente Schoten waar de leiding het Albertkanaal dwarst, en via Wijnegem tot aan het golfterrein van Wommelgem

• vanaf het golfterrein min of meer in bundeling met de E313 tot Tessenderlo

- voor sectie 3a, zijnde van Tessenderlo tot de Grensmaas:

• in strakke bundeling met de E313 tot het wisselcomplex te Lummen

• in strakke bundeling met het Albertkanaal tot Genk-Zuid

• over Genk-Zuid naar Zutendaal

• door het Nationaal Park Hoge Kempen (Heiwijk) naar de Maasvallei via de Kikbeekvallei

• langs de Maas naar het noorden

Het tracé volgt maximaal bestaande leidingen of leidingstroken.

Vermits het detailontwerp van de pijpleiding per sectie gebeurt (van west naar oost) en de opdrachtgever de bouwvergunningsaanvraag ook per sectie zal indienen, is besloten om de sectie 2 (Antwerpen – Tessenderlo) en 3a (Tessenderlo – Maasmechelen) in een afzonderlijk MER te beschouwen. Dit MER behandelt aldus sectie 2. Uiteraard zal de leiding uiteindelijk één geheel vormen: het project heeft technisch pas zin wanneer voor beide secties een stedenbouwkundige vergunning verkregen wordt.

Het is belangrijk op te merken dat het project samen met het MER evolueert.

Parallel met de uitwerking van het MER vinden onderhandelingen plaats, onder andere met de eigenaars van de bebouwde en niet-bebouwde percelen. Soms geven deze gesprekken aanleiding tot tracéwijzigingen. Belangrijke

tracéwijzigingen die bekend zijn voordat dit MER wordt afgerond, worden op het einde van de effectbespreking aan de verschillende disciplines getoetst.

(15)

M.e.r.-PLICHT

Bij Besluit van de Vlaamse Regering van 23 maart 1989 (BS 17.05.1989) is bepaald voor welke bouwvergunningsplichtige activiteiten een milieueffectrapport vereist is. De m.e.r.-plichtige projecten zijn daarbij onder te verdelen in twee grote categorieën, waaronder hinderlijke inrichtingen, en anderen, kortweg infrastructuurwerken genoemd.

Volgend MER-artikel is van toepassing :

• aanleg van een hoofdtransportleiding voor het transporteren van een gas in een volgens het gewestplan vastgesteld natuurgebied.

Ondertussen werd het wettelijk kader gewijzigd bij Decreet van 18 december 2002¹. Op 10 december 2004 zijn de uitvoeringsbelsuiten bij dit decreet

goedgekeurd. De Mer-procedure voor dit project is evenwel opgestart onder de vorige regelgeving.

BETROKKEN PARTIJ

Initiatiefnemer

Initiatiefnemer is de European Pipeline Development Company:

European Pipeline Development Company Vertegenwoordigd door Derek Mallam

Parelvinkerweg 5 5928 NV Venlo Nederland

Opdrachthouder/Coördinator

Opdrachthouder en coördinator zijn ERM nv en AEOLUS bvba.

ERM nv (opdrachthouder)

Vertegenwoordigd door Bert Wellens Posthoflei 3 tel : 03/287.36.50 2600 Antwerpen fax: 03/287.36.79 Aeolus bvba (coördinator)

Vertegenwoordigd door Gert Van de Genachte Vroentestraat 2 tel : 013/35.55.70 3290 Diest fax : 013/55.69.48

1 Decreet tot aanvulling van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffect- en veiligheidsrapportage (BS, 13 februari 2003)

(16)

SAMENSTELLING VAN HET COLLEGE VAN DESKUNDIGEN

Interne deskundigen

1. Pete Skelley EPDC

Managing director 2. Derek Mallam

EPDC

Project manager 3. Berry van Kooi

Sabic Pipelines

Manager General & Legal Affairs

Externe deskundigen

1. Gert Van de Genachte, erkend deskundige Monumenten en Landschappen

belast met :

- de coördinatie van het MER met in het bijzonder de interrelaties tussen de disciplines,

- de algemene hoofdstukken (randvoorwaarden, globale analyse, synthese effecten, …)

- de discipline Monumenten en Landschappen

2. Bert Wellens, erkend deskundige Water -oppervlaktewater, belast met :

- de discipline Water, in het bijzonder de subdiscipline oppervlaktewater

3. Natalie Bakx, erkend deskundige Bodem en Water, belast met : - de discipline Bodem

- de discipline Water, in het bijzonder de subdiscipline grondwater 4. Jorg Lambrechts, erkend deskundige Fauna en Flora, belast met :

- de discipline Fauna en Flora

5. Diederik Franco, erkend deskundige Mens, belast met : - de discipline Mens – Ruimtelijke aspecten

6. Guy Putzeys, erkend deskundige Geluid en Trillingen, belast met : - de discipline Geluid

Medewerkers

1. Ann Van Wauwe 2. Ilse Vanderheyden 3. Stijn Wuytens 4. Paul T. Hendig 5. Ward Andriessen 6. Pieter Hendrickx 7. Kris De Coster 8. Werner Verheyen

(17)

1. PASSENDE BEOORDELING

In deze passende beoordeling wordt verwezen naar de figuren 1.1, 8.1-8.4, 9.1-9.4, 11.1-11.4, 15.1-15.5, 16.1-16.5, 18.1-18.4 en 20.1-20.4.

1.1 BESCHRIJVING VAN HET PROJECT

1.1.1 Ruimtelijke situering van het project

In een ruimere context betreft het project de aanleg van een ondergrondse propyleenleiding met een nominale diameter van 250 mm, tussen Rotterdam en Marl/Duisburg (zie figuur 2.1). Op Vlaams grondgebied gaat propyleenleiding van Antwerpen over Tessenderlo naar de Grensmaas.

Vermits het detailontwerp van de pijpleiding per sectie gebeurt (van west naar oost) en de opdrachtgever de bouwvergunningsaanvraag ook per sectie zal indienen, is besloten om de sectie Antwerpen – Tessenderlo en de sectie

Tessenderlo – Maasmechelen in een afzonderlijk MER te beschouwen. Dit MER behandelt aldus de sectie Antwerpen – Tessenderlo. Uiteraard zal de leiding uiteindelijk één geheel vormen: het project heeft technisch pas zin wanneer voor beide secties een stedenbouwkundige vergunning verkregen wordt.

Het tracé van de sectie Antwerpen – Tessenderlo is gesitueerd in figuur 1.1. Het tracé snijdt de gemeenten Antwerpen, Schoten, Wijnegem, Wommelgem, Ranst, Zandhoven, Grobbendonk, Herentals, Olen, Westerlo, Geel, Laakdal, Meerhout, Ham en Tessenderlo aan. Het volgt maximaal bestaande leidingen of

leidingstroken.

1.1.2 Projectbeschrijving

De situering van het tracé van sectie 2 is weergegeven in figuur 1.1. In de figurenreeks 4.2.1 is het tracé weergegeven op schaal 1/10.000.

De tracékeuze is gebaseerd op een maximale bundeling met bestaande leidingen en ook zoveel mogelijk met andere infrastructuren (cf. bepalingen in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen).

1.1.2.1 Algemene werkmethode

In grote lijnen kunnen de methodes opgedeeld worden in 3 klassen:

• Standaard methode in open veld : standaard aanleg in open sleuf in het open veld en gebieden waar geen speciale maatregelen nodig zijn

• Dwarsingen - ‘special crossings’ : kruising van waterlopen en infrastructuren (niet in open sleuf), waarbij gespecialiseerde ploegen aantreden en specifieke ingenieurstechnieken nodig zijn

• Gebiedsspecifieke technieken: voor zones die een speciale techniek behoeven, zoals stedelijke en bebouwde gebieden, gebieden waar de werkstrook, om welke reden dan ook, beperkt is, ecologisch gevoelige gebieden, gebieden waar zich technische problemen stellen

(18)

De normale werkploeg vormt een mobiele werf, die zich aan een quasi constante snelheid over het terrein voortbeweegt. Hierbij voeren de verschillende teams binnen de werkploeg sequentieel alle handelingen uit die nodig zijn voor het leggen van de leiding in open sleuf, van het vrijmaken van het terrein tot aan de afwerking. De gemiddelde tijd die verloopt tussen de passage van het eerste en het laatste team bedraagt typisch 10 tot 15 weken.

Ondertussen voert een tweede ploeg, het ‘special crossings team’ werken uit op locaties die een afwijking van de standaardtechnieken vereisen. Het kan gaan om de kruising van wegen en waterlopen of andere plaatsen, waarin de aanleg van de leiding in open sleuf niet aangewezen is. Het ‘special crossings team’ gaat

normalerwijze de normale werkploeg vooraf, zodanig dat men hier onmiddellijk kan aankoppelen.

1.1.2.2 Beschrijving van de werken

Voorafgaand aan de aanleg dient men tijdelijke werven en buizenopslag te voorzien. Deze terreinen huurt men typisch voor een periode van 6 maanden.

Een eerste ingreep op het terrein betreft het afbakenen van de werkstrook en het aanduiden van de aslijn van de propyleenleiding. Daarnaast is het ook essentieel om andere ondergrondse leidingen die zich in de onmiddellijke omgeving

bevinden, duidelijk te merken. Waar nodig wordt het materiaal aangebracht om te bemalen, zodat de sleuf in het droge kan worden uitgegraven.

Langs het leidingtraject wordt een werkstrook vrijgemaakt van bomen, struiken, enz…. Extra werfwegen worden in principe niet voorzien. De teelaarde (+/- 30 cm) wordt vervolgens verwijderd over een gedeelte van de werkstrook en gestockeerd.

De leidingen worden naast de uit te graven sleuf gelegd en gelast. Iedere las wordt onmiddellijk geïnspecteerd. Slecht uitgevoerde lasnaden worden hersteld door een specifiek team. Over een breedte van ongeveer 1,2 tot 2,5 m¹ graaft men

vervolgens een sleuf uit tot een diepte van ongeveer 1,5 m.

De geassembleerde leiding wordt vervolgens aan een min of meer continu

snelheid in de sleuf gehesen. Het hervullen van de sleuf gebeurt zo snel mogelijk.

Bij ‘special crossings’ wordt de leiding ondergronds aangebracht door middel van boringen. Hierbij kan een onderscheid gemaakt worden tussen klassieke

horizontale boringen, waarbij een boor- en ontvangstput vereist zijn, en gestuurde boringen waarbij geen boor-ontvangsputten nodig zijn.

Na de werken wordt het volledige traject op regelmatige afstand met paaltjes gemerkt. De paaltjes stekken ongeveer een meter uit boven het maaiveld. De leiding wordt op lekken gecontrolleerd door water in de leiding onder hoge druk te brengen.

1 De vereiste breedte aan de bovenzijde van de sleuf hangt af van de stabiliteit van de bodem

(19)

Tijdens de exploitatie worden de temperatuur, de druk en het gasdebiet continu opgevolgd. Het is courante praktijk om ondergrondse leidingen voor het transport van gas regelmatig vanuit de lucht te inspecteren. EPDC zal deze vorm van

controle of een alternatieve werkwijze die dezelfde resultaten oplevert, toepassen.

Boven de leiding geldt een erfdienstbaarheid conform de Gaswet.

1.2 ALGEMENE BESCHRIJVING VAN DE AANGESNEDEN SPECIALE BESCHERMINGSZONES

De aangesneden speciale beschermingszones zijn gesitueerd in figuur 1.3. Het betreft de volgende gebieden :

Habitatrichtlijngebieden :

• Schelde- en Durmestuarium (BE2300006)

• Bos en heidegbieden ten ooste van Antwerpen (BE2100017)

• Valleigebied van de Kleine Nete met brongebieden, moerassen en heiden (BE2100026)

• Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor (BE2100040)

Vogelrichtlijngebieden :

• Blokkersdijk en de Kuifeend (nr. 2).

Ramsargebieden

• Het Galgeschoor (samen met het Groot Buitenschoor en het Schor Ouden Doel)

• De Kuifeend is genomineerd als Ramsargebied.

1.2.1 Habitatrichtlijngebieden

1.2.1.1 Schelde en Durm estuarium

Het Habitatrichtlijngebied van het Schelde en Durm estuarium heeft een oppervlakte van 6.006ha.

Het gebied is aangemeld voor de volgende habitats :

Beschermde habitats (+ = prioritaire habitat) Overeenkomstige BWK-codes

Estuaria Brak gedeelte van IJzer- en Schelde-

estuarium Bij eb droogvallende slikwadden en zandplaten Ds, Dz Eénjarige pioniervegetaties van slik- en zandgebieden met

Salicornia-soorten en andere zoutminnende planten

Delen van Ds Schorren met slijkgrasvegetaties (Spartinion) Delen van Ds Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) Da

Psammofiele heide met Calluna- en Genista-soorten Cg Open grasland met Corynephorus- en Agrostis-soorten op landduinen

Ha, Ha+Dm, Ha/Dm Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type

Magnopotamium of Hydrocharition

Ae, Aer, Aev