documentatiecentrum
NEDERLANDSE POLITIEKE
PARTIJEN
V erschijnt w e ke lijks m et u itzo n de ring van de recespe riod e s van de T w e e de -K a m e r d er S taten-G eneraal. U itgave van de H aya van S om e re nstich tin g; w a arin o pg e n om e n de m ede d e lin g en van h et h oo fdb e stu u r van de V VD. De inhoudelijke v e ran tw oo rde lijkh eid beru st bij de o n d e rte ke na a rs van de b ijdragen; de fra ctie s en het hoofdbestuur.
13 fe b ru a ri 1 9 87
nummer 142
redactie: d rs L.M .L.H .A . H erm ans, H.F. H eijm ans, F.A. W ijse nb e ek; o rganisatie: J.N .J. van den B roèlc abonn e m e n te n a d m in is tratie/re d a ctie a d re s : P ostb us 30846, 2 500 G V 's-G ra ve n ha g e, tel. 070-61 41 21; a b onnem entsgeld: ƒ 5 0 ,- p er ja ar; vo rm g ev in g en druk: Hofstad D ruktechniek bv, Zoeterm eer.
M ededeling
Waarschuwing voor VVD-bestuurders
Slechts één maand nog: en dan zijn er de statenver kiezingen!
Heeft u al propagandamateriaal besteld?
Neen?
Haast u, want er moet immers nog zo veel gebeuren: in uw afdeling: in uw centrale kortom in de hele partij.
Uw kandidaten hebben u nodig. De VVD rekent op u.
Sterke provinciale staten, sterke Eerste Kamer, sterke VVD! Bel tijdens kantooruren: 070 - 608276!
Enkele punten u it de toespraak van
J.J.C . Voorhoeve,
voorzitter VVD-fractie Tweede Kamer, op maandag
9 februari 1987 voor de Provinciale Statencampagne
van de VVD in Limburg, Hom.
De betekenis van de Staten-verkiezingen
Eerst een algemeen politiek punt. Het gaat bij de verkiezingen op 18 maart om twee zaken: de Provinciale Staten èn de Eerste Kamer. De Statenverkiezingen hebben ook landelijke betekenis, Statenverkiezingen zijn statenver kiezingen, zei de nieuwe voorzitter van het CDA bij de start van hun campagne, Dat is ook zo, Maar er is nog iets meer en ik heb het gevoel, dat de andere partijen met dat meerdere nog niet goed raad weten.
Vroeger kozen de Provinciale Staten om de drie jaar de helft van de Eerste Kamer. Statenverkiezingen werken derhalve slechts voor de helft door in de samenstelling van de Eerste Kamer en dan meestal slechts op termijn. Sinds de invoering van de nieuwe Grondwet is dat anders. De Staten die wij straks op 18 maart gaan kiezen, stellen binnen drie maanden de gehele Eerste Kamer samen. Verlies van de meerderheid van CDA en VVD op 18 maart betekent onher roepelijk verlies van de meerderheid in de Eerste Kamer.
De heren Kok, Van Mierlo en Lubbers hebben reeds in koor verklaard, dat dat gevaar niet groot is en dat als het mocht gebeuren - en daar hoopt vooral de heer Kok op - het Kabinet toch kan blijven regeren. Vooral van de heer Kok was dat buitengewoon vriendelijk. Maar het is niet alleen vriendelijkheid die de PvdA motiveert.
Ik zou erop willen wijzen, dat de fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer iets heel anders heeft gezegd dan de heer Kok, Tijdens de Algemene Beschouwingen vorige herfst heeft de PvdA-leider in de Senaat, de heer Vermeer, verklaard dat als een Kabinet de vertrouwens kwestie zou stellen in een debat met de Eerste Kamer, dat Kabinet zelf de gevolgen zou moeten dragen, Ik citeer de heer Vermeer: „In het niet ondenkbare geval van verschil
lende politieke meerderheden hier en aan de overzijde, kan een ginds aanvaard (voorstel), een hier verworpen voorstel worden. Een oppositionele meerderheid hier kan zich toch moeilijk van zijn grondwettelijke revisietaak laten afbrengen door een dreigement van een kabinet". Einde citaat.
Dit is de juiste schets van de bevoegdheden van de Eerste Kamer. Alle wetsontwerpen, ook begrotingen, heb ben de goedkeuring van de Eerste Kamer nodig. Zo is het nu eenmaal. De heer Vermeer had gelijk.
De heer Kok is zijn mening hierover trouwens aan het wijzigen. Eerst zei hij vriendelijk dat het Kabinet mag blijven. Maar jongstleden zaterdag gaf hij toe dat de PvdA dan toch het Kabinet niet overeind zal houden. Het zou voor hem natuurlijk prachtig uitkomen, een meerderheid van links in de Senaat. Het Kabinet mag blijven - als het Kabinet maar doet wat de PvdA zegt. Dat betekent dat het regeeraccoord CDA-VVD dan niet meer uitgevoerd kan worden, Dan ont staat er een verlammende stagnatie van wetsontwerpen in de Eerste Kamer. Wij als VVD-ers moeten daarvoor op onze hoede zijn. CDA en VVD hebben nu immers samen een meerderheid. Maar ik wijs op de realiteit van vandaag. Ieder heeft gezien dat het CDA vorig jaar 9 Tweede Kamerzetels won. Maar als we die uitslag van 54 Tweede Kamerzetels vertalen naar de Eerste Kamer, dan zijn dat 27 zetels.
Op het ogenblik heeft het CDA er 26. Het CDA zit in de Eerste Kamer dus ongeveer op het niveau van mei 1986. Stelt u zich eens voor, dat het CDA zich keurig op die 26 zetels handhaaft, en daar ziet het wel naar uit. Stelt u zich vervolgens eens voor, dat de W D de winst van de vorige Statenverkiezingen weer moet inleveren en terugvalt op een zeteltal gelijk aan dat in 1981. Dat zijn er dan 12. Bij dit zeer realistische scenario, blijven er voor de coalitie 38 zetels over. 38 van de 75, Dat is dus een meerderheid van zegge en schrijve één zetel.
Indien CDA óf VVD het slechter doen, zijn we die meerderheid kwijt. Daarom roep ik vanavond ieder in Lim burg, die op de VVD zou kunnen stemmen, op om dat ook echt te gaan doen. Niet thuisblijven en denken dat het zo’n vaart niet loopt! Want als wij op de 19e maart vaststellen dat we net niet sterk genoeg waren, is het te laat. Dan moet de coalitie de wensen van de kleine confessionele partijen of de oppositie in de Eerste Kamer in de wetgeving opnemen, en dreigt ernstige verzwakking van de besluitkracht van dit Kabinet, Het grootste risico zit niet in de kracht van de oppositie, maar in het percentage mogelijke thuisblijvers onder de VVD-achterban. Wij moeten hen zien te stimuleren op 18 maart naar de stembus te gaan, Lukt dat, dan maken we goede verkiezingen, hier in Limburg en in het hele land!
De PvdA spreekt zich zelf tegen
1 4 2 - 2
brink heeft zijn partij er terecht op gewezen, dat de koppe ling op den duur ook uit sociaal oogpunt ongewenst is, omdat koppeling de structurele werkloosheid vergroot. De finan ciële last van de koppeling leidt namelijk tot belasting- en premieverhoging, dus tot brutoloonkostenverhoging, dus tot verlies van werkgelegenheid in de concurrentie met het buitenland. De VVD heeft daarom steeds bepleit, lonen en uitkeringen niet te koppelen. In de PvdA wordt de discussie over dit onderwerp uit de weg gegaan. De PvdA heeft voortdurend kritiek op het CDA/VVD-beleid, maar weet zelf geen echt alternatief beleid te presenteren dat even succes vol zou zijn als het regeringsbeleid sinds 1982 is. De ver deeldheid van de PvdA doet zich ook op andere terreinen voor. Denk aan de exportvergunning voor onderzeëers. De PvdA stemde daar hevig verdeeld over. De PvdA roept steeds om méér banen en hoogwaardige industrie. In december kon men voor beide intëkenen, maar liet door verwarring verstek gaan.
Zelfs op het terrein van de buitenlandse- en defen siepolitiek is de PvdA fundamenteel verdeeld. Mevrouw Ien van den Heuvel, Europarlementariër van de PvdA, is voorzit ter van het IKV. Piet Dankert, zelfde partij en zelfde functie, is voorzitter van de Atlantische Commissie, die vaak het omgekeerde van het IKV bepleit.
Men vraagt mij wel eens, of de VVD na 1990 zou kunnen samenwerken met de PvdA. Met welke PvdA moet dat dan? Die van Sint van Van den Heuvel of Kombrink/ Dankert? Ik ben benieuwd aan welke kant de heer Kok uitkomt. Hij heeft totnogtoe de echte keuzes weten te vermij den. Dat is ook wel te begrijpen, je zult die kloven maar moeten overbruggen.
Economische ontwikkelingen in Limburg
Uit de regionale pers is mij gebleken dat Gedeputeer de Staten het contact met het Ministerie van Economische Zaken zouden willen verbeteren. Minister De Korte gaat daar graag op in en ontvangt op 17 februari een delegatie om de knelpunten in de economie van Limburg te bespreken. Op 17 maart zal hij een bezoek aan Limburg brengen.
Het gaat overigens lang met slecht met uw provincie. Het Ministerie van Economische Zaken heeft mij de laatste cijfers over de investeringen in het kader van de Investe- rings Premie Regeling gegeven. De totale IPR-premie voor 1986 was ƒ 300 miljoen, waarvan ƒ 225 miljoen centraal vanuit Den Haag. ƒ 70 miljoen is naar het Limburgse IPR-gebied gegaan, meer dan naar enig ander gebied. Dat bedrag is verdeeld over 50 projecten, van in totaal ƒ 427 miljoen. Er zijn 1058 nieuwe arbeidsplaatsen door ontstaan, meer dan in de andere IPR-gebieden.'
De werkgelegenheid in Limburg heeft ook de aan dacht van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Als die aandacht zou verslappen, zorgt het Limburgse VVD-Tweede Kamerlid Jos van Rey er wel voor dat wij er weer aan herinnerd worden. De VVD-Tweede Kamerfractie heeft tezamen met de CDA-fractie Minister Brinkman gevraagd 125 banen in het sociaal-cultureel werk in Limburg niet weg te bezuinigen. Het verzoek deze banen te laten bestaan, kwam overigens van de PvdA, zeg ik er eerlijkheidshalve bij. Minister Brinkman heeft het, mede door ons aandringen, toch maar gehonoreerd.
Er wordt natuurlijk kritiek gehoord op het regerings beleid. Zo schat de gemeente Heerlen dat door de afslan king van rijksdiensten een kleine 900 banen m de Oostelijke Mijnstreek verdwijnen. Maar ik leg aan u voor dat men ook naar de voordelen van het CDA-VVD-beleid moet kijken. Dat beleid heeft de groei van de werkloosheid tot staan gebracht. De werkgelegenheid groeit nu behoorlijk. In Lim burg zelfs wat sterker dan het landelijk gemiddelde.
Toch horen wij uit het bedrijfsleven klachten dat Bel gië aantrekkelijker is dan Limburg en men dus de grens over wil. Een recent onderzoek van het Ministerie van Economische Zaken concludeert dat het van het soort pro ject afhangt of Belgisch danwel Nederlands Limburg voorde liger is. Zo zijn bedrijfsterreinen in België goedkoper, maar de investeringspremies in Nederland weer beter bij de wat grotere, nieuwe vestigingen. Bij uitbreidingsprojecten van grotere bedrijven is België weer aantrekkelijker. In individu ele gevallen spellen ook een rol: de snelheid waarmee grond en gebouwen beschikbaar zijn. Dat lijkt een hoofdmo tief bij de plannen tot verplaatsing van een DSM-onderdeel naar Genk. Men kan in Genk een geschikt bedrijfsgebouw uit een faillissement kopen. Toch doe ik een beroep op DSM nog eens na te gaan of men niet elders in Nederlands Limburg vergelijkbare faciliteiten kan vinden. Ik breng DSM in herinnering dat Limburg en Nederland m het verleden zich herhaaldelijk offers hebben getroost het DSM naar de zin te maken. Ik hoop dat de concernleiding dat niet vergeet.
Milieu: De vervuiling van de M aas terugdringen
Hier in Limburg speelt de milieuproblematiek mis schien nog wel sterker dan in veel andere provincies. Uit het oosten waait verontreinigde lucht binnen. Uit het Zuiden en Oosten stroomt vervuild water uw land in. Ook in Limburg zelf zijn er activiteiten die het milieu bedreigen. Gelukkig voert de VVD in Limburg een krachtig en consistent milieu beleid. Daar staat Gedeputeerde Lodewijks pal voor. Lande lijk zijn het vooral liberale ministers die het milieu op orde pogen te brengen: Ginjaar, Winsemius en nu Nijpels.
Behalve de mestproblemen en de luchtverontreini ging speelt ook de rivierverontreiniging. De Maas is voor u een levensader - maar ook voor de rest van het land, als bron van drinkwater. De Maas blijkt helaas vol vervuild slib te zitten. De Maas wordt vooral vervuild door de industrie rond Luik en Charleroi en de kerncentrales in Frankrijk.
Vorige week heeft Minister Smit-Kroes de Tweede Kamer een rapport gezonden over de vervuiling van de rivierbodem. Ik kan u vanavend de reactie van de VVD- fractie geven, op grond van de studie die onze milieu specialist Te Veldhuis ervan heeft gemaakt.
Het probleem is nog véél erger dan aanvankelijk werd gedacht. Er is méér dan 100 miljoen m3 sterk verontrei nigde onderwaterbodems. De sanering van onderwaterbo dems is wellicht nog duurder dan de sanering van „droge” bodemverontreiniging ad ƒ 3 miljard. In de notitie van de Minister wordt gezegd: de preventieve, reeds getroffen zuiveringsmaatregelen ad ± 8 miljard zullen door de al bestaande onderwaterbodemvervuiling onvoldoende effect hebben. De sanering zal gigantische bedragen gaan vergen. Nu nog niet eens te berekenen! De risico's voor de volksge zondheid en kwaliteit van het grondwater en de bedreiging van het water-leefmilieu (fauna en flora) vereisen dat dit probleem toch wordt aangepakt.
Nederland moet zelf het goede voorbeeld geven en de lozmgseisen aanscherpen. Dit doen we al op een aantal gebieden. In Nederland wordt 80% van de lozingen op de Maas gereinigd. In België maar 20%.
De conclusie van de VVD is: er is dringend een soort „masterplan" nodig om:
- verdere vervuiling te voorkomen, - bestaande ernstige vervuiling te saneren. En wel door:
1 4 2 - 3
- gerichte, gezamenlijke bestuurlijke aanpak van rijk, pro vincies, gemeenten en waterschappen/zuivering- schappen.
De VVD roept het Kabinet op om na deze inventarisa tie, nu ook een lan ge termijn plan te maken om de onderw a-
terbodem vervuiling sterk terug te dringen.
Crim inaliteitsbestrijding
De criminaliteit geeft naar aard en omvang nog steeds reden tot ernstige bezorgdheid. Zowel in Nederland als in het buitenland is de criminaliteit de laatste 20 jaar sterk toegenomen. De oorzaken liggen vooral in sociale ontwikke lingen, die het normbesef hebben aangetast en de naleving van normen hebben ondermijnd. Niet alleen ervaren veel mensen de veel voorkomende criminaliteit als inbraak, diefstal, vandalisme etc. als bijzonder ergerlijk, maar tevens vrezen zij dat met de toename van ernstige vormen van criminaliteit, zoals geweldplegingen, terreuracties en derge lijke de democratische rechtstaat op het spel staat. Terecht vraagt men zich af of de overheid zich voldoende van de ernst van het probleem bewust is en of een straffer over heidsbeleid niet gewenst is. Al in de vorige kabinetsperiode hebben VVD-fractie en VVD-bewindslieden de criminali teitsbestrijding een hoge prioriteit gegeven. Gewezen kan worden op de motie Nijpels (1984), het VVD-Actieplan „Bestrijding criminaliteit en vandalisme" (1984) en het Beleids plan „Samenleving en Criminaliteit" (1985) van het vorige kabinet. Ondanks de grote financiële problemen van de overheid zijn er extra financiële middelen beschikbaar gesteld. Voor uitvoering van het beleidsplan gaat het om ƒ 115 miljoen in 1986, oplopend tot ƒ 306 miljoen in 1988 en daarna weer afnemend tot structureel ƒ 232 miljoen na 1990. Voorts is in het regeeraccoord nog eens ƒ 50 miljoen voor 1987 uitgetrokken. Dit bedrag loopt op tot ƒ 125 miljoen structureel in 1990. Met deze gelden zijn c.q. worden politie, openbaar ministerie en rechterlijke macht versterkt. Boven dien is een aanvang gemaakt met de bouw van vijf nieuwe gevangenissen, die bitter hard nodig zijn. Het effect van een aantal maatregelen zal helaas enige tijd duren. Wat jaren lang fout is gegaan, kost enige tijd om weer rechtgezet te worden. Bovendien kan de overheid het niet alleen. Er moet een mentaliteitsverandering in de samenleving komen, waardoor een einde wordt gemaakt aan de normvervaging en de verloedering. Dat is de opgave voor ouders, leer krachten, leidinggevenden en al die anderen, die een ver antwoordelijkheid in de samenleving dragen.
De VVD-fractie dient zich af te vragen of de inspan ning van de overheid voldoende is. Die vraag hebben wij onszelf gesteld en wij zijn tot de conclusie gekomen, dat een extra inspanning noodzakelijk is. Daarom heeft de frac tievoorzitter van de VVD, de heer Voorhoeve, op 2 februari j.1. het voorstel gedaan ƒ 60 a ƒ 80 miljoen extra uit te trekken voor de criminaliteitsbestrijding. Die middelen zouden moe ten worden gebruikt voor:
- meer politie op straat, vooral 's nachts en m het weekend, - speciale maatregelen voor bestrijding van de zware crimi
naliteit, zowel op regionaal niveau als op nationaal en internationaal niveau als het bijvoorbeeld om terrorisme gaat,
- verdergaande automatisering bij de politie,
- op vang van jeugdige criminelen m steden met hoge jeugdmisdaad (bijvoorbeeld zogenaamde HALT-pro- jecten).
De financiële dekking zal de VVD aan de orde stellen bij de debatten over de februari-brief en de voorjaarsnota. Over dit voorstel is in de Kamer inmiddels al gedebatteerd. Alle grote partijen hebben de ernst van het vraagstuk onder schreven en het VVD-voorstel gesteund.
De heer Korthals Altes was als Minister van Justitie vanzelfsprekend gelukkig met deze steun uit de Kamer. Hij deelde het standpunt van de VVD en anderen, dat er reeds veel gebeurd is, maar waarschuwde van zijn kant, dat er nog veel moet gebeuren. Niet alleen kampen politie en justitie met structurele financiële tekorten, maar het crimmaliteits- vraagstuk is zo complex, dat het slechts door een gezamen lijke inspanning van overheid en samenleving kan worden opgelost.
Van de kant van de VVD-fractie werd met vreugde geconstateerd, dat de andere partijen positief op het VVD- voorstel hadden gereageerd, omdat slechts een gezamenlijk beleid, ook in politiek opzicht, effectief kan zijn als het gaat om het duidelijk trekken van grenzen van het toelaatbare. De burger heeft recht op bescherming van zijn/haar veilig heid én heeft recht op bescherming van onze democratie en rechtstaat.
(Voor n ad ere informatie: mr. A.H Korthals, tel. 070-614911, tst. 3250.)
— Ü S M l S j
Liberaal R eveil
Hoe liberaal is de VVD?
Deze vraag komt aan de orde in een speciaal Thema
nummer Liberaal Reveil over de spanningen tussen het
liberalisme en de VVD: aard, oorzaak en remedie. Met onder andere:
- Voorhoeve over de VVD als modern-liberale partij - Geertsema over de „verloochening" van liberale principes - Jacobse over de VVD als regeringspartij
- Groenveld over de opleving van het klassiek-liberalisme - Rosenthal over de bestuurbaarheid van de VVD - Storm over het partij management
- Vonhoff over de wortels van het „echte” liberalisme
U kunt een jaarabonnement nemen door overmaking van ƒ 35,- op girorekening 240.200 t.n.v. Stichting Liberaal Reveil te Voorschoten.
U ontvangt bovengenoemd themanummer dan gratis.
