Masterstage Neerlandistiek

1

Masterstage Neerlandistiek

Syntera | Adviesbureau voor bouw en infra

Stagiair: Annemarie Venema Studentnummer: S2455080 Opleiding: Master Neerlandistiek Stagebegeleider Rijksuniversiteit Groningen: Femke Kramer Stagebegeleider vanuit bedrijf: Tim Meijer (Syntera | Adviesbureau Bouw en Infra)

2

Inhoud

2. Achtergrond van het bedrijf ... 4

3. Werkzaamheden tijdens de stage ... 5

3.1 Start van de stage ... 5

3.2 Ondersteunen bij het schrijven ... 5

3.2.1 De rol van het Plan van Aanpak ... 6

3.3 Zelf schrijven ... 7

3.5 Blogs en projectteksten ... 8

3.6 Workshop Schrijven ... 8

4 Reflectie en evaluatie ... 9

4.1 Eigen handelen en eigen competenties: ... 9

4.1.1 Andere manier van schrijven ... 9

4.2 Benutten van eigen competenties: ... 10

4.3 Realiseren van de persoonlijke leeruitkomsten: ... 11

4.4 Toepasbaarheid van in de opleiding verworven kennis, vaardigheden en attitudes: ... 13

4.5 Nut van de stage voor het maken van adequate loopbaankeuzes: ... 14

Bijlagen ... 16

Bijlage I: Tekst voor project Hollander Techniek ... 16

Bijlage II: Blog naar aanleiding van Workshop Schrijven ... 17

3

1. Inleiding

Voor het afronden van de Master Neerlandistiek is het verplicht om een masterstage te lopen. Ik had mijn stagegever al snel gevonden. Via mijn broer kon ik mijn stage lopen bij Syntera, een adviesbureau voor de bouw en infra.

Na een goed gesprek met de oprichter (en directeur) Tim Meijer, besloten we dat Syntera een goede plek was om kennis te maken met de arbeidsmarkt en de vaardigheden die ik tijdens mijn opleiding heb opgedaan te toetsen aan de praktijk.

Mijn stage was al voor de kerstvakantie geregeld. In de eerste week van februari ben ik gestart. Omdat ik naast het lopen van de stage, ook met mijn scriptie wilde starten, had ik met Tim afgesproken om drie dagen per week stage te lopen. Deze combinatie bleek prima te werken. Op de stageplek was genoeg werk voor drie dagen en zo hoefde ik niet pas in het laatste blok te starten met mijn scriptie. Mijn stage duurde 12 weken en eindige eind april.

Ik ben tijdens mijn stageperiode vaak met veel plezier naar het kantoor gekomen. Tijdens de stage heb ik kennis gemaakt met een voor mij compleet nieuwe bedrijfstak, daarnaast heb ik veel nieuwe mensen ontmoet. Tijdens de stage heb ik, naast mijn ontwikkeling op het gebied van teksten schrijven, ook kennis opgedaan over de technische infrasector.

In het vervolg van dit stageverslag zal ik nader ingaan op het bedrijf, mijn eigen werkzaamheden, mijn persoonlijke leeruitkomsten, de toepasbaarheid van de verworven kennis tijdens de opleiding en het nut van de stage voor het maken van adequate loopbaankeuzes in de toekomst.

4

2. Achtergrond van het bedrijf

In 2009 heeft Tim Meijer het bedrijf ‘Syntera, adviesbureau voor bouw en infra’ opgericht. Hij deed dit omdat hij zag, dat veel bedrijven in de infra moeite hadden met het schrijven van plannen. EMVI staat voor Economisch Meest Voordelige Inschrijving. In een EMVI-plan (ook wel: Plan van Aanpak) moet een bedrijf zijn ideeën, maatregelen en oplossingen voor een bepaald (infra)project weergeven. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het bouwen van een viaduct of het verleggen van een asfaltweg. Dit EMVI-plan moet vervolgens (samen met de bijbehorende prijs en andere bijlagen) worden ingeleverd bij de opdrachtgever (vaak een gemeente). Bij de meeste projecten zijn er meerdere aannemers die ‘inschrijven’ op een project. De aannemer met het hoogst scorende plan en de daarbij horende laagste prijs, mag het project gaan uitvoeren. In tegenstelling tot veel van zijn collega’s vond Tim het niet moeilijk om een EMVI-plan te schrijven. Tim was goed in het filteren en opschrijven van de ideeën van deze aannemers. Zijn plannen werden dan ook vaak goed beoordeeld door opdrachtgevers.

In eerste instantie werkte Tim alleen. Nu, 10 jaar later is het bedrijf flink gegroeid: op dit moment zijn er 14 medewerkers in dienst. Ook het aanbod van Syntera is veranderd: klanten worden niet meer alleen geholpen bij het schrijven van plannen, maar ook bij het leiden van een tender. Een tender is het proces waarin de vergaderingen voor het schrijven van een Plan van Aanpak worden gehouden. De aannemer doet research naar hoe ze het werk kunnen uitvoeren en bepaalt in dit proces ook de kosten zij zullen maken tijdens de uitvoering van het werk. Syntera helpt andere bedrijven niet alleen bij het schrijven van plannen, maar ook op het technische vlak. Ze zijn bijvoorbeeld ook gespecialiseerd in het uitwerken van een bestek, dit is een soort werkomschrijving waarin staat wat, wanneer en hoe iets moet worden uitgevoerd en hoeveel dit gaat kosten.

Ondanks de groei, is er bij Syntera weinig sprake van een hiërarchische organisatiestructuur. Alle medewerkers hebben zoveel mogelijk een gelijkwaardige plek binnen het bedrijf. Er is natuurlijk wel een onderscheid in functies, zo heeft het bedrijf projectleiders, communicatieadviseurs, marketingadviseurs, een grafisch vormgever en een AutoCad-specialist. Samen hebben de medewerkers één missie: het ontwikkelen van denkers en doeners in bouw en infra. Ze willen dit doen door te verbinden, kennis en vaardigheden te borgen en te delen, het nieuwe te omarmen en het goede te behouden en groei en ontwikkeling binnen bedrijven en overheden te faciliteren. Als bedrijf hebben ze hiervoor de volgende visie opgesteld: Syntera brengt mens en techniek samen, wij doorbreken het wij-zij-denken, zodat

5

overheid en bedrijven actief gebruik maken van elkaars competenties. Syntera initieert en faciliteert ontwikkeling met aandacht voor het belang van alle betrokkenen’.

3. Werkzaamheden tijdens de stage

Van februari tot mei kreeg ik de kans om bij dit adviesbureau stage te lopen. De werkzaamheden tijdens de stage kunnen eigenlijk in drie fasen worden beschreven. De eerste fase was een oriënterende fase waarin ik het bedrijf en ook de sector leerde kennen. Tijdens deze fase lagen mijn werkzaamheden vooral aan het eind van een project. Tijdens de tweede fase werd ik eerder bij een project betrokken en keek ik niet alleen meer naar de uitkomst, maar was ik meer betrokken bij het proces van het schrijven van een plan. Tijdens de laatste fase was ik volledig betrokken bij het proces en was het schrijven van het plan volledig mijn verantwoordelijkheid. In onderstaande paragrafen licht ik deze verschillende fasen toe.

3.1 Start van de stage

Op de eerste stagedag werd ik hartelijk ontvangen door mijn collega’s. De meeste collega’s waren op kantoor. Ik kreeg meteen mijn werkplek toegewezen. Nadat ik even de tijd had om te acclimatiseren, werd ik meteen aan het werk gezet. De dag erna moest er een Plan van Aanpak worden ingeleverd. Ik kreeg de opdracht om de eindredactie uit te voeren. In eerste instantie wist ik natuurlijk niet helemaal hoe ik dit moest aanpakken. Dit vond ik spannend. Maar mijn vaardigheden op het gebied van taal werden wel meteen benut. De plannen worden in eerste instantie in een Word-bestand geschreven. De eindredactie deed ik dan ook in een nieuwe versie van het Word-bestand. Ik doorliep het plan en plaatste al mijn opmerkingen in de kantlijn. Deze opmerkingen gingen met name over de zinsopbouw, eventuele spellingsfouten veranderde ik meteen. Nadat ik dat had gedaan, besprak ik samen met de projectleider of de stukken waar ik een opmerking over had geplaatst, aangepast moesten worden. Op deze manier leerde ik meteen beter inschatten wat er van mij verwacht werd in deze fase. Tijdens de eerste stagedagen bleven de werkzaamheden gelijk. Er moesten in die periode veel plannen worden ingeleverd, dus ik voerde de eindredactie uit en ging vervolgens met de projectleider zitten om nog eventuele extra aanpassingen te doen.

3.2 Ondersteunen bij het schrijven

In de weken die volgden, werd ik steeds eerder bij het schrijfproces betrokken. Bij Syntera schrijven ze namelijk niet alleen de plannen, maar ze zijn ook vaak aanwezig bij de overleggen

6

tijdens de tenderfase. Op deze manier zijn ze volledig op de hoogte van de werkzaamheden en worden dingen waarmee een aannemer onderscheidend is ten opzichte van anderen, meteen opgemerkt en in het plan beschreven.

Om volledig bij een plan betrokken te zijn, is het als tekstschrijver ook nodig om enige inhoudelijke kennis van een project te hebben. Wanneer je helemaal niet weet waar een tekst over gaat, kan je er inhoudelijk namelijk weinig over zeggen. Omdat ik als student Neerlandistiek natuurlijk geen achtergrondkennis heb van de aanleg van bijvoorbeeld een viaduct, verzamelde ik de achtergrondinformatie op verschillende manieren. Als eerste las ik de project-specifieke leidraad door. In deze leidraad, die is opgesteld door de opdrachtgever (vaak een gemeente), staat een korte inleiding over de achtergrond van het project en de doelen van de opdrachtgever. Daarnaast staat er in de leidraad beschreven wat er van de aannemer wordt verwacht en wat zij minimaal in het Plan van Aanpak moeten verwerken. Punten die vaak in het Plan van Aanpak moeten worden verwerkt zijn: kwaliteitsmanagement, omgevingsmanagement en duurzaamheid. Na het lezen van de leidraad zocht ik via het internet naar eventuele aanvullende informatie en bekeek ik via Google Maps vaak de locatie van het project. Als ik dan nog tijd over had, vroeg ik vaak aan mijn collega’s of we al eerder bij vergelijkbare projecten betrokken waren geweest. Als dit het geval was, las ik vaak het plan door dat we voor dat project hadden geschreven.

Als ik vond dat ik genoeg achtergrondinformatie had verzameld, kon ik alvast een kapstok voor het Plan van Aanpak opstellen. Deze kapstok bevatte in hoofdlijnen de punten die in het plan verwerkt moesten worden. Deze hoofdlijnen haalde ik dan uit de leidraad. Tijdens deze fase ging ik nog niet mee naar de verschillende overleggen tussen de projectleider en de aannemer (onze klant). Wel vond er in deze fase meer overleg plaats tussen mij en de projectleider. Meestal schreef de projectleider nog wel het grootste deel van de inhoud, maar was ik eerder als redacteur betrokken. Soms had ik ook een overleg met de projectleider en beschreef ik wat hij mij daarvoor had verteld.

3.2.1 De rol van het Plan van Aanpak

Het Plan van Aanpak speelt in de aannemerswereld op dit moment een grote rol. Aannemers die inschrijven met goed geschreven plannen en die hiermee hun boodschap helder op papier zetten, hebben een grotere kans om een project uit te voeren dan aannemers die geen aandacht besteden aan een plan en alleen focussen op de prijs. In de bouw- en infrasector willen ze er dan ook steeds meer naar toe dat aannemers worden gekozen op kwaliteit en niet op prijs. Aannemers hechten daarom grote waarde aan de plannen die bij Syntera worden geschreven en

7

vormgegeven. Door een team te vormen tussen projectleider en tekstschrijver kunnen ze bij Syntera zowel inhoudelijk als tekstueel goed geschreven teksten afleveren. Hiermee heeft Tim destijds een gat in de markt gevonden en opgevuld.

Het schrijven van een Plan van Aanpak duurt daarnaast soms meerdere weken. Iedere keer nadat wij in overleg waren geweest met onze klant, pasten we het plan aan naar de laatste inzichten. Deze herziene versie werd vervolgens opgestuurd naar onze klant. Zij konden het plan dan doorlezen en opmerkingen plaatsen. In het vervolgoverleg behandelden we vervolgens de opmerkingen die zij bij het plan hebben gemaakt. Naarmate een tenderfase vordert, komen er steeds minder inhoudelijke opmerkingen en uiteindelijk gaat het alleen nog om tekstuele opmerkingen. Tijdens de laatste dagen worden dan uiteindelijk de laatste puntjes op de i gezet en is het plan klaar om verzonden te worden.

3.3 Zelf schrijven

In de laatste weken werd ik vanaf de start bij het project betrokken. Het eerste project waarbij ik volledig betrokken was, was ook een nieuwe klant voor Syntera. Het was dus niet alleen voor mij, maar ook voor de projectleider afwachten hoe het overleg zou verlopen. Met z’n tweeën gingen we naar de klant. Met de projectleider had ik afgesproken dat ik de belangrijkste opmerkingen mee zou schrijven. Tijdens het overleg fungeerde ik als een soort notulist. Ook de projectleider schreef de meest belangrijke dingen natuurlijk op. Deze konden later, op kantoor, worden verwerkt in het plan. Tijdens het overleg bleek dat wij ons beter hadden voorbereid dan de klant. Het overleg verliep stroef en dus niet zoals wij hadden gehoopt. Toch heb ik op basis van de verkregen informatie een eerste concept geschreven. Voordat dit concept terugging naar onze klant, checkte de projectleider of alles wat was besproken in het plan stond beschreven. Hij controleerde ook of ik geen onwaarheden had opgeschreven. Het volgende overleg verliep een stuk beter. Bij de klant hadden ze, op basis van het eerste concept, geconcludeerd dat ze zich beter hadden moeten voorbereiden. In dit volgende overleg kwamen ze met meer input. Na het overleg met de klant, had ik een kort overleg met de projectleider. Samen bepaalden we hoe het plan opgebouwd moest worden. Daarna verwerkte ik de input uit het tweede overleg in het plan. Ook dit tweede conceptplan werd naar de klant gestuurd. Na het laatste overleg werden de puntjes op de i gezet. Uiteindelijk heeft onze klant het plan ingeleverd en mogen ze het werk gaan uitvoeren.

8

3.5 Blogs en projectteksten

Syntera is een bedrijf dat nog volop in ontwikkeling is. Ze willen zich op sociale media goed laten zien. Regelmatig worden er daarom teksten op platforms als Facebook en LinkedIn geplaatst. Daarom heb ik tijdens de stage ook teksten voor op de website en de sociale media geschreven. Zo heb ik bijvoorbeeld een blog geschreven over het staan op een beurs en heb ik meerdere teksten geschreven over de verschillende projecten (bijlage I) waarbij Syntera betrokken is geweest.

3.6 Workshop Schrijven

Tijdens de stage heb ik niet alleen teksten geschreven. De projectleiders vroegen mij of ik samen met een van de andere tekstschrijvers een workshop ‘Schrijven’ wilde geven, omdat hier intern behoefte aan was. Gezamenlijk met mijn collega heb ik deze workshop dan ook opgezet. Tijdens de workshop zijn we allereerst ingegaan op spelling en zinsopbouw. Vervolgens zijn we een discussie gestart over het proces dat we hanteren voorafgaand aan en tijdens het schrijven van een Plan van Aanpak. Al snel bleek dat iedereen die bij dit proces betrokken is, er wel een mening over had. Gezamenlijk hebben we daarom doelen opgesteld om intern een standaard-aanpak te hanteren. Uiteindelijk heb ik aan de hand van deze workshop een hand-out en een blog geschreven. De hand-out is een intern naslagwerk, de blog (bijlage II) wordt extern gedeeld om de bevindingen met andere bedrijven te delen.

9

4 Reflectie en evaluatie

4.1 Eigen handelen en eigen competenties:

Ik startte mijn stage in een drukke periode en heb in de eerste weken veel verschillende plannen (van verschillende schrijvers) gezien. In eerste instantie was dit allemaal wat overweldigend. Het duurde even voordat ik de combinatie van een nieuw bedrijf, nieuwe mensen en nieuwe verwachtingen vanuit anderen en vanuit mijzelf een plek heb kunnen geven. In eerste instantie vond ik het lastig om te bepalen wat er van mij verwacht werd en hoe gedetailleerd ik een tekst moest lezen. Naarmate de weken vorderden, kreeg ik dit steeds beter onder de knie, hierbij hielp het dat mijn collega’s mij goed instrueerden. Door eerst mijn opmerkingen in de kantlijn van het Word-document te plaatsen en dit vervolgens te bespreken met de projectleider, kon ik de kaders vaststellen.

Daarnaast kwam ik er al snel achter dat het lastig is om een plan te lezen als je geen achtergrondkennis hebt. Daarom besloot ik me voor elk plan dat ik moest redigeren, goed in te lezen. In het begin vond ik het nog wel lastig om collega’s vragen te stellen over technische dingen. Naarmate de stage vorderde, werd ik hierin vrijer. Naar verloop van tijd vroeg ik de projectleiders alles wat ik niet begreep. Ik merkte dat de technische achtergrondkennis essentieel is voor het schrijven van een plan. Als je de technische achtergrond van een project niet begrijpt, kun je er ook geen tekst over schrijven. Hierbij was niet alle achtergrondkennis relevant genoeg om te beschrijven in het plan: te technische onderdelen worden niet in een plan verwerkt. Tijdens de overlegmomenten bleek vaak wat in het plan moest worden verwerkt. De ruimte in een plan is vaak beperkt (2/3 pagina’s per hoofdstuk). Elke keer moest ik tijdens het schrijven van een plan, de afweging maken om iets wel of niet op te schrijven.

Naarmate ik vaker bij overleggen met de klanten betrokken werd, durfde ik ook steeds vaker iets te vragen aan de klant. Door af en toe een kritische vraag te stellen, komt namelijk de informatie naar boven die benodigd is voor het plan. Als ze daarnaast soms te diep ingingen op de technische details, probeerde ik de hoofdlijn eruit te filteren door de discussie samen te vatten in een aantal zinnen.

4.1.1 Andere manier van schrijven

Waar ik snel achter kwam tijdens het schrijven van de plannen is dat alles moet worden opgeschreven alsof het de waarheid is. Woorden als kunnen, mogen en willen zijn eigenlijk taboe. Opdrachtgevers vallen hierover omdat je dan te veel onzekerheid laat zien. Dit ging af

10

en toe wel tegen mijn gevoel in. In het plan zei de klant dan dat ze bepaalde dingen sowieso gingen doen, terwijl dit in de praktijk misschien wel helemaal niet blijkt te werken.

Waar ik tijdens de stage vaak moeite mee had, was dat je eigenlijk de woorden van een ander opschrijft. Het schrijven van een plan gaat met name over de visie van de klant die moet worden overgebracht op de opdrachtgever. Als dienstverlenend bureau heb je zelf weinig inspraak in wat er wordt opgeschreven, de klant is toch vaak koning. Door mijn wetenschappelijke achtergrond ben ik het daarnaast gewend om alles wat je schrijft in een verslag, moet onderbouwen met de daarvoor beschikbare literatuur. Tijdens het schrijven van de plannen moest ik dit helemaal loslaten, dit was af en toe frustrerend. Dingen die worden gezegd of feiten die worden gegeven, moeten regelmatig als waarheid worden aangenomen zonder dat het bewijs hiervoor wordt geleverd. Ik merkte al snel dat dit voor mij te weinig diepgaand was. Mijn eigen mening deed er weinig toe en het echt aantonen van garanties die werden gegeven, deden de aannemers niet. Toch is dit in deze wereld de normaalste zaak van de wereld, alle aannemers leveren hun plan op deze manier in.

Soms was er te weinig tijd om je goed in te lezen in een plan en was een plan vergelijkbaar met een plan dat wij eerder geschreven hebben. Daarom werden vaak dingen uit eerdere plan gekopieerd en in het nieuwe plan gezet. Vaak had ik daarom het gevoel dat je elke keer hetzelfde verhaal aan het vertellen was, en dat er alleen een naam van een andere aannemer onder kwam te staan.

4.2 Benutten van eigen competenties:

Als student Neerlandistiek vind ik teksten schrijven leuk. Het schrijven van een tekst is voor mij een puzzel. Als alle stukken in elkaar passen, heb je een goede tekst geschreven. Ik heb geprobeerd deze competentie tijdens de stage in te zetten. Wanneer een tekst al volledig is geschreven, is dit lastig. Toen ik echter plannen vanaf de start mocht schrijven, was dit makkelijker. Ook heb ik mijn schrijfstijl verder ontwikkeld. Ik heb geleerd meer in actieve zinnen te schrijven. Een Plan van Aanpak biedt daarnaast beperkte ruimte. Daarom heb ik mij verder ontwikkeld in het onderscheiden van hoofd- en bijzaken. Hierbij was natuurlijk wel de mening van onze klant doorslaggevend.

Je kunt altijd iets van een ander leren, daarom vond ik het leuk om mijn competenties tijdens de workshop te delen met mijn collega’s. Tijdens de stage is echter slechts een deel van mijn competenties benut. Ik heb me tijdens de stage vooral beziggehouden met het schrijven van teksten, dat was ook wat we van tevoren hadden afgesproken. Toch miste ik bij het

11

schrijven van de teksten de uitdaging om ze echt eigen te maken, de teksten bleven wat oppervlakkig. De toepasbaarheid van de kennis die ik tijdens mijn studie Taalwetenschap en de master Neerlandistiek heb opgedaan over communicatievaardigheden, maar ook over taalkunde heb ik eigenlijk niet tot nauwelijks kunnen gebruiken.

Bij Syntera zijn ze erg op zoek naar communicatieadviseurs die zich volledig focussen op het schrijven van teksten voor zowel plannen, blogs als projecten voor op de website. Toch lijkt het hen niet te lukken om schrijvers aan zich te blijven binden. Mensen die goed zijn in het schrijven van teksten zijn vaak hoogopgeleid en hebben een studie in de richting van Communicatie of Nederlands gedaan. Waar ik en ook mijn collega-tekstschrijvers steeds weer tegenaan liepen was het gebrek aan diepgang en de eentonigheid van het beroep zoals die nu bij Syntera is. Bij het bedrijf zijn ze nog volop in ontwikkeling en nog erg zoekende hoe ze de rol van tekstschrijver gaan vormgeven.

Op weg naar het overleg met een aannemer zit je vaak meer dan een uur in de auto. Tijdens de gesprekken in de auto ging het vaak over de rol die de communicatieadviseur binnen Syntera moet en kan hebben. Bovengenoemd heb ik dan ook gedeeld met Tim en de andere projectleiders. Deze openheid is misschien wel de grootste bijdrage die ik tijdens de stage heb geleverd. Continu ben ik open geweest over hoe ik naar dingen keek en ook heb ik, waar ik dat nodig vond, gezegd hoe dingen misschien anders ingericht moesten worden. Omdat Syntera nog in ontwikkeling is kunnen ze de rol nu nog op een hele andere manier invullen, als ze verder gegroeid zijn als bedrijf kan dat misschien niet meer. Het is hierbij mijns inziens van groot belang dat ze een tekstschrijver een meer gevarieerde functie kunnen aanbieden. Dit zal per persoon verschillen, maar die variatie moet er wel zijn.

4.3 Realiseren van de persoonlijke leeruitkomsten:

Voorafgaand aan de stage stelde ik de volgende persoonlijke leeruitkomsten op: 1) Teksten mochten tekstueel (grammatica, spelling) geen fouten bevatten. 2) Ontwikkelen in het afstemmen van een tekst op de betreffende doelgroep.

3) Het toepassen van theorieën over taalgebruik en taalvaardigheid die een inzicht geven in op welke manier teksten geschreven worden en hoe er onderscheid moet worden gemaakt tussen verschillende genres.

4) Het toepassen van redigeervaardigheden opgedaan tijdens de cursus Werkterreinen Neerlandistiek

12

Het opstellen van tekstueel correct geschreven teksten (1) is natuurlijk altijd het hoofddoel wanneer je een tekst schrijft. Toch sluipen er vaak schoonheidsfoutjes in een tekst. Tijdens mijn stage was ik voornemens te allen tijde correct geschreven teksten in te dienen. Voor de teksten op de websites (projecten, blogs) lukte dit altijd wel. Bij de plannen die ingediend moesten worden, was dit niet altijd het geval. Tijd is bij het indienen van een plan vaak de grootste vijand. Door gebrek aan tijd is een laatste tekstuele check niet altijd mogelijk. Het gevolg hiervan is dat er fouten in de tekst sluipen. Als ik de tekst na indienen teruglas, vond ik vaak toch nog een schrijffout.

Tijdens de stage heb ik mij ontwikkeld in het schrijven van verschillende genres (2). Ik heb voornamelijk in twee verschillende genres geschreven: informerende teksten en betogende teksten. Een Plan van Aanpak (betogend) kan worden vergeleken met een schrijfopdracht voor een studie: het moet voldoen aan een aantal eisen en biedt beperkte ruimte. Toch ziet een Plan van Aanpak er anders uit. Zoals eerdergenoemd gaat een Plan van Aanpak om de visie die een aannemer heeft op een bepaald werk. Het is eigenlijk een betoog van de aannemer. De aannemer geeft met argumenten (maatregelen, garanties) weer, waarom zij de beste aannemer voor het werk is. De hoofdstukken in een Plan van Aanpak liggen van tevoren vaak vast, hierin heeft de aannemer geen vrijheid. Wanneer ze afwijken van de leidraad, worden ze vaak niet als aannemer gekozen. In vergelijking met een Plan van Aanpak is het schrijven van een blog (betogend) veel informeler, maar ook dat moet overtuigende en betogende elementen bevatten. Blogs schrijf je tijdens je opleiding niet, dit was voor mij een compleet nieuw genre. Voor mij was dit meteen ook een lastig genre. Wanneer je een bericht op sociale media deelt, moet je natuurlijk altijd de identiteit van het bedrijf laten zien. Tijdens het schrijven van het blog moest ik continu de visie van Syntera in mijn achterhoofd houden. Omdat ik hierdoor soms dingen schreef die niet vanuit mijzelf kwamen en het gevoel had dat ik meer een verkooppraatje aan het houden was, lag het schrijven van deze teksten mij minder. Toch werd het, naarmate de stage vorderde, wel steeds makkelijker om een dergelijke tekst te schrijven. Een tekst over een

project voor op de website is daarnaast meer een informatieve tekst. In zo’n stukje tekst wordt

in een kort stukje verteld wat de bijdrage van Syntera is geweest bij een bepaald project. Deze informatie verzamelde ik via de projectleider die bij dat project betrokken was. Maar ook hier moest de visie van Syntera in doorklinken. In zo’n tekst moest naar voren komen dat de Syntera optrad als verbinder en als specialist.

Het afstemmen van een tekst op de betreffende doelgroep (3), was voor het schrijven van plannen vaak lastig. Je wist wel voor welke opdrachtgever je het plan schreef, maar was

13

niet op de hoogte welke specifieke mensen het plan zouden beoordelen. Hierbij kon je er wel van uitgaan dat de opdrachtgever de meeste technische termen wel zou begrijpen. Het schrijven van blogs en projecten moesten afgestemd worden op collega’s in de infrasector (zowel aannemers als adviesbureaus), toch moest het wel een begrijpelijke tekst zijn. Een leek moest het ook kunnen begrijpen. Deze aspecten hield ik tijdens het schrijven van deze teksten continu in mijn achterhoofd. Technische termen hoefden dus vaak niet toegelicht te worden, terwijl ik zelf misschien niet altijd begreep wat zo’n term precies inhield.

De redigeervaardigheden zoals ik die heb opgedaan tijdens de cursus Werkterreinen, heb ik niet als zodanig gebruikt tijdens de stage (4). Mijn collega’s zijn als techneuten, niet bekend met deze tools. Ik heb een keer geprobeerd de tools te gebruiken, maar toen kreeg ik meteen de vraag: ‘Wat wil je dat ik hier doe?’. Wel heb ik natuurlijk redigeerwerkzaamheden uitgevoerd. De vaardigheden die ik omtrent redigeren heb opgedaan tijdens mijn opleiding heb ik dus wel gebruikt, maar op een andere manier toegepast.

4.4 Toepasbaarheid van in de opleiding verworven kennis, vaardigheden en attitudes:

Als student Neerlandistiek word je opgeleid om kritisch te denken en je altijd af te vragen waarom iets gebeurt, en waarom het op die manier gebeurt. Je leert daarnaast kritisch te kijken naar je eigen handelen. Tijdens een tenderfase (de fase waarin een Plan van Aanpak wordt geschreven) heb ik veel gehad aan deze kritische blik, zowel richting mijzelf als richting anderen. De periode waarin een plan moet worden geschreven is vaak kort en intensief. Daarnaast is de ruimte in een plan vaak beperkt. Door kritische vragen te stellen aan zowel de aannemer als de projectleider krijg je de echt benodigde informatie naar boven. Daarnaast moest ik mijn eigen teksten vaak en kritisch doorlezen. Bij elke maatregel en bij elke garantie moest ik mezelf de vraag stellen of het echts iets toevoegde aan het betoog van de aannemer en of er echt stond wat ik (of de aannemer) bedoelde. Waar nodig moest ik minder relevante informatie schrappen, ook hier moest ik weer kritisch naar mijn eigen tekst kijken. Door continu met een kritische blik naar de tekst en naar de opmerkingen van de aannemer te kijken, kregen we gezamenlijk de meest sterke boodschap naar boven. Deze sterke boodschap kan ervoor zorgen dat de aannemer het project mag gaan uitvoeren.

Ook het organiseren van een symposium en het regelmatig presenteren tijdens de opleiding kon ik tijdens mijn stage in de praktijk gebruiken. Door deze vaardigheden had ik geen moeite met het organiseren en opzetten van de workshop die ik heb gegeven. Ook de opbouw van een workshop en het betrekken van de collega’s bij de workshop zijn vaardigheden

14

die ik tijdens mijn opleiding heb opgedaan. Door mensen te betrekken bij iets wat je vertelt, blijven ze opletten en onthouden ze beter wat je verteld.

Tijdens de opleiding Nederlands (pre-master) heb ik cursussen als Tekstanalyse en Gespreksanalyse gevolgd. Tijdens deze cursussen heb ik kennis opgedaan over talige communicatie. Tijdens de cursus Tekstanalyse heb ik bijvoorbeeld geleerd welke eigenschappen een tekstgenre heeft. Deze kennis kon ik gebruiken bij het schrijven van een overtuigend blog of een informerende projecttekst. Daarnaast heb ik tijdens de cursussen Gespreksanalyse en Pragmatiek ook veel geleerd over hoe mensen reageren op een ander en welke boodschap ze hiermee uitdragen. Deze kennis kon ik toepassen om de achterliggende boodschap van wat iemand (de aannemers, maar ook de projectleiders) zei, naar boven te halen.

4.5 Nut van de stage voor het maken van adequate loopbaankeuzes:

Voordat ik startte met de stage, had ik een goed beeld van mijn toekomstige beroep. Dit beroep zou zich beperken tot het schrijven en redigeren van teksten bij bijvoorbeeld een tijdschrift. Tijdens mijn stage heb ik gemerkt, dat het schrijven van de teksten die ik tijdens de stage heb geschreven, niet voldoende uitdagend is. De eerste paar plannen waren nieuw en nog uitdagend, maar op een gegeven moment werd het elke keer hetzelfde trucje.

Ook ben ik erachter gekomen dat een erg commercieel bedrijf zoals Syntera niet zo goed bij mij past. Vooral bij het schrijven van de blogs en de teksten van de projecten had ik hier moeite mee. Het verkopen van het bedrijf waar je werkt en hiermee alle woorden zo draaien dat je het alleen maar positief kan benaderen, past niet bij mij. Voor mijn gevoel is dit een trucje, die wordt gebruikt om mensen binnen te halen als klant. Hiervoor ben ik zelf misschien te nuchter en te veel recht door zee. Wat ik zeg maak ik waar, als ik het niet waar kan maken dan zeg ik het ook niet.

Tijdens de stage ontdekte ik dat ik het observeren van organisatiestructuren erg interessant vind. Voor verschillende projecten ben ik bij verschillende bedrijven binnen geweest. Elk bedrijf is anders en elk bedrijf heeft een andere organisatiestructuur. Ook ieder mens is anders en moet anders worden benaderd. Iedere organisatie kan zich hierin ontwikkelen. Ook bij Syntera zitten ze volop in het proces van: ‘wat willen wij als organisatie uitdragen en hoe willen wij er over 10 jaar uitzien?’. Bij een aantal van deze brainstorms ben ik aanwezig geweest en ik heb hier veel van opgestoken. Ik vind het interessant om een organisatiestructuur te observeren en erover na te denken hoe zo’n organisatiestructuur verbeterd of veranderd kan worden. Hierbij vind ik het leuk om soms een wat confronterende vraag te stellen. Mensen gaan dan nadenken over hun eigen visie en krijgen inzicht in de

15

haalbaarheid van de visie. Als ze concluderen dat deze haalbaar is, kunnen ze ook beter uitleggen hoe ze dit bereiken.

Al met al heb ik veel geleerd van de stage. Ik heb geleerd wat ik wel en wat ik vooral ik niet zou willen doen in mijn toekomstige loopbaan. Het schrijven en redigeren blijf ik leuk vinden, maar ik zou dit graag afwisselen met het ontwikkelen van communicatie- en organisatiebeleid, het nadenken over communicatievraagstukken, het optimaliseren van organisaties en het organiseren van evenementen. Dit zou ik graag doen bij een bedrijf waarbij marketing en winst niet per se van het grootste van belang is. Daarom prefereer ik een baan bij een zorg- of overheidsinstelling. De functie die hier mijns inziens het beste bij past is communicatiemedewerker of communicatieadviseur. Na mijn afstuderen ga ik dan ook op zoek naar zo’n soort functie.

16

Bijlagen

Bijlage I: Tekst voor project Hollander Techniek

17

Bijlage II: Blog naar aanleiding van Workshop Schrijven

Het schrijven van een Plan van Aanpak leidt soms tot veel frustratie. Wij hebben dan ook vaak discussie over hoe we een plan moeten aanvliegen en over hoe de samenwerking moet verlopen. Achteraf bespreken we vaak hoe we het anders hadden moeten aanpakken. Om al deze frustraties, ideeën en verbeterpunten op een rijtje te krijgen, hebben we intern een workshop ‘Schrijven’ georganiseerd. Na een korte inleiding over spelling en zinsopbouw, hebben we een groot deel van de workshop besteed aan een discussie over het schrijven van een Plan van Aanpak. Eerst hebben we besproken hoe we het proces nu aanvliegen, daarna bedachten we gezamenlijk verbeterpunten. Wij zijn vast niet de enige schrijvers die soms ‘planfrustraties’ hebben, daarom delen wij de uitkomsten van de discussie graag met jullie: - Brainstorm intern | Interne voorbereiding en afstemming zijn van belangrijk. Bij ons zijn zowel een projectleider als een tekstschrijver betrokken bij het schrijven van een plan. Voordat we naar onze klant gaan, moeten we daarom goed afstemmen wie, welke rol heeft tijdens een overleg. - Brainstorm extern | Tijdens de workshop bleek, dat we graag vanaf het eerste moment betrokken zijn bij het proces. Daarom schuiven we graag aan bij de 1e brainstorm. In deze brainstorm wordt namelijk de rolverdeling tussen de klant en Syntera duidelijk. Daarnaast komen in deze brainstorm vaak de basisideeën voor het project aan bod. Deze brainstorm is het eerste moment om het schrijfproces vorm te geven. Als de brainstorm reeds heeft plaatsgevonden, of als deze niet door onze klant is ingepland, plannen we zelf (nog) een in. - Afspraak is afspraak | Wij zijn een dienstverlenend adviesbureau en helpen onze klant om een goed idee te vormen. Soms komt het proces echter wat langzaam op gang en loopt de vooraf opgestelde planning uit. Als dienstverlenend bureau is het soms echter lastig om ‘nee’ te zeggen als dingen last minute worden aangedragen. Dit leidt op de dag voor het indienen vaak tot stress. Tijdens de workshop hebben we daarom afgesproken dat we onze deadlines strakker moeten hanteren. - Elke klant is anders | Een belangrijk punt in de discussie was, dat het maken van een vast stappenplan erg lastig is. Elke klant is anders en heeft andere verwachtingen, wensen en behoeften. Onze taak is om te bepalen wat die specifieke klant nodig heeft. Dit moeten we tijdens de brainstorm vaststellen. Hierbij is er natuurlijk een verschil tussen nieuwe en bekende klanten.