ZUIVERINGSRESULTATEN VAN HET VLOEI- INFILTRATIEVELD TE LAUWERSOOG IN door. T. Kok Abw januari

(1)

W E R K D O C U M E N T

ZUIVERINGSRESULTATEN VAN HET VLOEI- INFILTRATIEVELD TE LAUWERSOOG

I N 1977

d o o r

T. Kok

1978-14 Abw j a n u a r i

J I E N S T V O O R D E I J S S E L M E E R P O L D E R S S M E D I N G H U I S

(2)

l n l e i d i n q

A a n s l u i t e n d en a l s v e r v o l g o p . h e t werkdocument 1976-289 ~ b w met be- t r e k k i n g t o t de z u i v e r i n g s r e s u l t a t e n van h e t v l o e i - i n f i l t r a t i e v e l d t e Lauwersoog i n 1976 door dr. J. de Jong e n T. Kok (1) worden i n deze n o t a de z u i v e r i n g s r e s u l t a t e n i n 1977 vermeld. Daarnaast z u l l e n , i n d i e n nodig, aanbevelingen worden gedaan d i e m o g e l i j k een v e r b e t e r i n g t e n aanzien van h e t beheer betekenen.

Ran de vergunning om g e r e i n i g d a f v s l w a t e r op h e t oppervlaktewater t e l o z e n z i j n een a a n t a l k w a l i t e i t s v o o r w a a r d e n verbonden. De b e l a n g r i j k s t e daarvan z i j n :

1. bezinkbare s t o f (na 1 u u r ) 0,3 m l / l i t e r (gemiddelde van 6 monsters en maximaal 0,5 m l / l i t e r )

2. BZV .2D

-

20 m g / l i t e r en rnaxirnaal 25 m g / l i t e r c I

3. b i j een watertemperatuur van h e t ontvangende water hoger dan 10 OC

minimaal 75% r e d u c t i e van N - k j e l d a h l ( 2 ) .

D e i n deze n o t a beschouwde r e s u l t a t e n hebben b e t r e k k i n g op de p e r i o d e van 1 j u n i t / m 26 september 1 9 7 7 w a a r i n t o t a a l 9 maal i s bemonsterd (eenmaal p e r 14 dagen).

Het r i e t v e l d

0p b i j l a g e 1 i s h e t ontwerpschema van h e t i n f i l t r a t i e v e l d weergegeven.

D i t v e l d h e e f t een c a p a c i t e i t van ca. 3O0D i . e .

De n e t t o o p p e r v l a k t e van h e t v e l d i s 1,3 h a t e r w i j l de b r u t o o p p e r v l a k t e 2 , l ha i s . Het v e l d i s gedraineerd op een o n d e r l i n g e a f s t a n d van ca; 15 meter b i j een d i e p t e van 0,55 m onder maaiveld. Het v e l d i s met r i e t i n g e p l a n t ( P h r a g m i t i s communis).

Het v e l d b e s t a a t u i t 4 compartimenten en h e e f t een b e t r e k k e l i j k g e s l o t e n w a t e r c i r c u i t

.

E r ' i s we1 de m o g e l i j k h e i d , i n d i e n nodig, t e r a a n v u l l i n g water v a n u i t de boezem i n de r i n g s l o o t random h e t v e l d i n t e l a t e n .

De werking van h e t v e l d i s a l s v o l g t :

I n de i n f l u e n t - v e r d e e l s l o o t wordt h e t ruwe a f v a l w a t e r geloosd, waar h e t een voorbezinking ondergaat. Door een windmolentje wordt water v p n u i t de r i n g s l o o t i n de i n f l u e n t - v e r d e e l s l o o t gemalen. D i t water h e e f t doorgaans een hoog z u u r s t o f g e h a l t e , waardoor h e t a l s s u p p l e t i e w a t e r zeer g e s c h i k t i s .

Vanuit de i n f l . u e n t - v e r d e e l s l o o t wordt eenmaal p e r 3 3 4 dagen achtereen- volgens CBn der v i e r compartimenten b e v l o e i d . D i t betekent d a t i e d e r compartiment een droogstandperiode van 10 3 11 daben ondergaat.

H e t w a t e r f i l t r e e r t v i a h e t zandpakket boven de d r a i n s en wordt door de d r a i n s weer afgevoerd naar de r i n g s l o o t , w a a r u i t h e t a l s r e c i r c u l a - t i e w a t e r weer door de molen i n de i n f l u e n t - v e r d e e l s l o o t komt.

Vergeleken met de toestand i n 1976 z i j n e q i n 1 9 7 7 d e volgende w i j z i - .gingen aangebracht.

'a. I n j u n i i s een windmolentje g e p l a a t s t waardoor de r e c i r c u l a t i e van h e t e f f l u e n t ( d r a i n w a t e r ) i s g e r e a l i s e e r d ;

Wet g e v o l g daarvan i s geweest d a t de verhouding a f v a l w a t e r e n

s u p p l e t i e w a t e r i s teruggebracht van 1:4,5 t o t 1:0,89. Door i n v o e r i n q van d i t systeem wordt geen e f f l u e n t op de boezem geloosd.

b . Omstreeks mei i s de vaste woonkern van Lauwersoog (ca. 50 i . e . 1 op h e t v e l d aangesloten. Deze b e l a s t i n g i s ook van toepassing op de w i n t e r p e r i o d e .

c. De i n d e l i n g i s e n i g s z i n s g e w i j z i g d door de aanleg van een k l e i n e kadr i n h e t midden en i n de l e n g t e r i c h t i n g van h e t v e l d zodat t o t a a l 4

(3)

compartimenten z i j n ontstaan.

Door deze c o n s t r u c t i e i s de v e r d e l i n g van water op h e t v e l d aanzien- l l j k g e l i j k m a t i g e r geworden.

Hoewel door de b i j de aanleg van h e t v e l d genomen maatregelen v r i j w e l geen water u i t de i n f l u e n t - v e r d e e l s l o o t v i a de ondergrond v e r d w i j n t z a l we1 r e k e n i n g moeten worden gehouden met e n i g w a t e r v e r l i e s v a n u i t de r i n g s l o o t en m o g e l i j k ook v a n u i t h e t veld.

Oe b e d r i . j f s v o e r i n q

Door de g e w i j z i g d e v e l d i n d e l i n g en de daardoor o n t s t a n e 4 compartimenten i s de v e r d e l i n g van h e t water op h e t v e l d g u n s t i g geweest, waardoor de r i e t g r o e i op de voorheen s l e c h t , b e z e t t e p l e k k e n i s gestimuleerd. Re- houdens enige v e r o n k r u i d i n g d i e m u i t de b e g i n p e r i o d e d a t e e r t i s e r nu sprake van een goed met r i e t b e z e t veld.

T o t a a l i s e r i n de p e r i o d e vanaf 1 j u n i t / m 26 september n a a s t h e t ge- produceerde afvalwater van 7919.m3 volgens i n l a a t g e g e v e n s 6850 m3 sup- p l e t i e w a t e r (boezemwater) aangevoerd. Deze hoeveelheid i s gebaseerd op een s c h a t t i n g omdat van een n o g a l geimproviseerd i n l a a t w e r k g e b r u i k i s gemaakt. Wanneer aan deze hoeveelheden de r e g e n v a l i n genoemde p e r i o d e van 3188 m3 nog wordt toegevoegd dan i s t o t a a l 17957 m3 water op h e t v e l d gebracht.

Deze t o t a l e hoeveelheid kan ook nog g l o b a a l met behulp van de gemeten p e i l e n op de compartimenten worden berekend. Volgens deze berekening bedraagt b i j een " n a t " oppervlak van 3200 m2 p e r compartiment de hoe- v e e l h e i d opgebracht en gepercoleerd water 18760 m3. H i e r b i j d i e n t t e worden opgemerkt d a t i n d i t g e v a l de opgebrachte hoeveelheid i n de p e r i o d e van 1 t / m 26 j u n i door i n t e r p o l a t i e i s b e r e k e n d -

Het p e i l i n de i n f l u e n t - v e r d e e l s l o o t kan worden opgevoerd met behulp van een windmolen d i e h e t water aan de r i n g s l o o t o n t t r e k t . Het water i . n deze r i n g s l o o t b e s t a a t u i t aangevoerd d r a i n w a t e r u i t h e t v e l d , s n i g . , regenwater en boezemwater ( = s u p p l e t i e w a t e r ) . . .

I n t a b e l 1 i s de waterbalans van h e t v e l d vermeld. ~ a a r b i j i s aange- nomen d a t de watervoorraad op 1 j u n i g e l i j k i s aan d i e van 26 september en d a t de b r u t o - o p p e r v l a k t e van h e t v e l d 2.00 ha i s .

Verder i s rekening gehouden met een gemiddelde verdamping door h e t ge- was van 4,5 mm per dag. I n j u n i / j u l i 5 mm p e r dag en i n augustus/september 4 mm p e r dag ( 3 ) .

Tabel 1. Waterbalans van h e t i n f i l t r a t i e v e l d t e Lauwersoog i n de p e r i o d e van 1 j u n i t / m 26 september 1977.

-

Methode A f v a l w a t e r Suppletj.ewater Regenwater T o t a l e aanvoer Verdamping Wegzijging

volgens i n mm

m3 mm m3 mm i n mm i n mm totaal mm in t o t a a l p.daq

Aanvoer-. 7919 396 6850 343 159.4 898.4 6 1 x 5 ~ 305 365.4 3.10

gegevens 5 . 7 ~ 4 ~ 3

t o t a a l 533

P e i l r e g i - 7919 396 7656 383 159.4 938 533 405 3.43

s t r a t i e

(4)

U i t deze gegevens b l i j k t d a t p e r etmaal 3 h 3,5 rnrn door ondergrondse w e g z i j g i n g u i t h e t systeein i s verdwenen. Een g r o o t d e e l daarvan i s "

m o g e l i j k v i a de r i n g s l o o t naar aangrenzende watergangen weggestroomd.

Opvallend i s d a t de verdamping c i r c a 60:: van de t o t a l e aanvoer bedraagt.

De b e l a s t i n q van h e t v e l d

I n de p e r i o d e van 1 j u n i t o t 27 september i s volgens h e t ' a a n t a l pompuren van 316,75 i e t s meer dan 7900 m3 a f ~ a l w a t e r ~ v e r p o r n p t . Daarnaast i s ca.

7000 m3 boezemwater.aangevoerd. De verhouding a f v a l w a t e r en boezemwater i s 1:0,89. A l s hoogste d a g e l i j k s e p r o d u k t i e van a f v a l w a t e r i s 130'1113 Qerneten. Deze h y d r a u l i s c h e p i e k b e l a s t i n g kornt overeen met ca. 1300 i . e . Ten o p z i c h t e van 1976 i s d i t een verdubbeling. Orn.de t o t a l e b e l a s t i n g van h e t v e l d t e kunnen k w a n t i f i c e r e n z a l n a a s t h e t a f v e l w a t e r ook de hoeveelheid en sarnenstelling van tiet s u p p l e t i e - en regenwater i n r e k e - n i n g moeten worden gebracpt. De b e l a s t i n g door h e t regenwater i s gebaseerd op ana1,yseresultaten van regenwater t e Dronten d a t i n 1 9 7 6 en 1977 a c h t rnaal i s onderzocht. Verder z i j n de berekende waarden gebaseerd op de rnaandelijks waargenomen s a m e n s t e l l i n g van r e c r e a t i e f a f v a l w a t e r i n h e t Lauwersrneergebied ( z e i ook t a b e l 3 ) . Voor wat h e t s u p p l e t i e w a t e r be-

t r e f t z i j n m a a n d e l i j k s de gerniddelde a n a l y s e r e s u l t a t e n g e b r u i k t van h e t water u i t de r i n q s l o o t z o a l s h e t door de molen op h e t v e l d i s ge- b r a c h t

.

I n de b i j l a g e n 2 (monsterplek 580: i n f l u e n t ) , 3 (monsterplek 581:

d r a i n w a t e r ) en 3 (monsterplek 582: een rnengsel van d r a i n - en boezemwater) z i j n de g e h a l t e n van de onderzochte parameters vermeld. Met hehulp van de geqevens u i k t a b e l 1 z i j n de b e l a s t i n g e n berekend.

I n onderstaande t a b e l i s de b e l a s t i n g van h e t v e l d door de v e r s c h i l l e n - de hoeveelheden water i n kg opgenomen.

Tabel 2. De b e l a s t i n g van h e t i n f i l t r a t i e v e l d t e Lauwersoog i n k q i n de p e r i o d e van 1 j u n i t / m 26 septemher 1977.

Aard van Hoeveelheid B e l a s t i n q ( k q )

h e t water i n m3 BZV

-

20 NH4 NO3 N - k j e l d P.totaa1 C 1 Fe

'r /

Afvalwater 7919 1551 587 3.8 713 285 752 2.-

S u p p l e t i e -

water 6850 90 13

-

45 18 28208 3.7

Regenwater 3188

- -

^1.4 ⁵ ¹ ²⁷

-

T o t a a l 17957 1641 600 5.2 763 304 28987 5.7

U i t de c i j f e r s i n deze t a b e l b l i j k t dat met h e t d r a i n - en suppletiewat.er nog v e e l zout i n h e t systeem c i r c u l e e r t .

De r e i n i q i n q s r e s u l t a t e n

I n de p e r i o d e van 1 j u n i t o t 27 septemher werden 9 bernonsteringen u i t g e - voerd. De bemonsteringsresultaten i n de gemiddelde s a m e n s t e l l i n q van h e t i n f l u e n t , h e t d r a i n w a t e r en h e t water i n de r i n g s l o o t t e r hoogte van de molenput z i j n r e s p e c t i e v e l i j k i n de b i j l a g e 2, 3 en 4 , y e r m e l d . , . . .

Het i n f l u e n t i s bemonsterd aan h e t l o z i n q s p u n t op h e t . v e l d , door de i n de r i o o l p u t i n werking t& s t e l l e n . Na ongeveer 10 h 15 minuten pomp.en wordt h e t monster genomen. Het drainwatermonster wordt u i t de d r a i n s genomen. M e e s t a l i s d i t een menqmonster van 4 d r a i n s . Het suppllr- t i e w a t e r wordt bemonsterd t e r hoogte van de molenput.

(5)

, ,

< .>.,>,.;, , ^,, ,.* .,, , , , , . < . . _,

,

^{: ; !}

..,

0i.Ylage 2 , geeft' i".mgiper l i t e r de' k w a l i t e i t yan .de beschb~wde parame- t e p , , , N - k j e l d a h l ,

N H q ,

NO;, -NO2,. ?;total t s i BZVlg': en ,~ZV,.weer. 'van h e t

.

?fv,?1,water,':~n,.het.

r50;el..:1,

^~ ^:^. ^,^, ^,_

. . .

, . , I : . _ v : . c

X ,

. ^I

D a a r n a a i t i s c h l o 6 r en i j z e r g e a n a l l s e e r d en i s de b a c t & i o l o g i s c h e hoedanigheid onderzocht. H e t z e l f d e wordt

i n

d e , , b i j l a g e n , 3 en 4 weergegeven voor r e s p e c t i e v e l i j k h e t d r a i n w a t e r en h e t ' s u p p l e t i e w a t e r met

!: boveridie" hkt z u ~ ~ s t o f v e r z a d i ~ i n ~ s ~ e r c e n t a ~ e ~ ~ e n ~ de pH. ^, ^,^. I n : ' t a b e l ' : 3 worden d e gemiddelde gehalt&n:'v'a% de'toarameters NHq,

t i BZV'20:'en':~~tot;iBl i n infl$ent.!&ndrainwater i n 1 9 7 6 en 1977 . .., .,. : i : ' . , 5 , , " , , ' : , ^:;,, . , , ~ . , ,I

meti

elkssr.'cer~eleken:~~~aa$bij is d u i d e i i jk ; t e z i e " d a t i n 1977 mekr : geco,hcenfieerd a f v a l w a t e r is'aangevoerd.Door d e g e w i j z i g d e b e d r i j f s v o e -

ring

^is!i6t3i:eiriigingsresultaat i n 1 9 7 7 . i n - re l a t i e v e ' z i n . v e e 1 . b e t e r ,1976. ^'.:"^:^', ^: ⁵ I . , . ,

! ^,!. ^;

.

^,. , .. , , 4 ,

. ,

^{, ,} . ,. ^? .

. .

^,_. ^a,. ,, . :

.

^,^:^,:^,^I ^, ^,^.^',

.

^.

~ B b e l 3: ~ e r & l ' i ' j k i n g ' , J a n : d e gemiddelde g e h a l i e n

.

....

., "an- ^{. I} e n k e l e , p a r a m e t e r s

'

^'.'(inl'tiet 's e i z d e n 1976 en 1977. . , ,, r : I

I !

,

^;^! ^{3 , .}^, ^r³ ^, ^,^, ^; ^, ^, ^. ^! ^, ^, ^! ^{. .}^, ^.

. . '. _I ... ",I.

. .

^.^.;^i. ^.,^.,I ^{, .} ^lⁱ ^.

. ..

^{, ' ?} ^.. ¹ ^. ^. ^.,

, ' I _,,.,.

. ,

^- ... ¹

, , , .

.

:..

^{l r ,}^,.^:^e ^...i n . m i l tigrammen

_

^,,^,^,^{, !}, p e r , J i t e ~

,:

.: :, ,,,,., , ,: ,

. s t >

,,'

^!;;

;~~

^{7 : :} ^,

,

. , I < ; , , , : , ' I . , " . :: , . 2 0 , , " ; .: , I

,

, . ⁸

NH,t

-

N - c j e l d a h l BZV

7

^/ P - t o t a a l ,

: ' .i , _ I ; . . : , * , , ,. . , ! ? . . ' , 3 , . m ! ' : ,,,::,:, . : 3 , '

1976

,,

^197.7 1976, 1977. ,1926. 19,77, i976 19,7,7

." *.

^.*,^.^{, . ,}^. ^,

. . . , ,

.

^,^{. ,}

.

. . _ ( , . I I I , . , i I

.

,.!, .,: , ,

.

I n f l u e n t

,,",;, :

,.. , : 10,:5: , 62:2 ' ,.32:ii .77.4,, 9 1

1 , -

_5.,,5 _.,i4.8. , , . D r a i n y a t e f ' ; ' , ^' ,,.4:6,, 5 . 7 6.9,. 7:7, ,, 4,.8 ,

,3,:5:j

^1:2.3,^,^...

.

, . 4.7

Reductie 8; 75.- 9 1 . - : 79.- ^{, .}90.:. .. 9 5 . - , , 98.- 5 8 G . , , 68.-

DL

r e d u c t l e van h e t , , a a n t a l t h e r m o t o l e r a n t e g ~ s t i n g S b a c t e r ~ ~ n , v o l g e n s Eykman (45OC)

is.

g r o t e r , d a n 99% ( v l g . b i j l a g e 2 en 3 ) . Door de g u n s t i g e physische eigenschappen van d i t s o o r t zand (U=77 en e e n s l i b g e h a l t e . ^,

' v a n -.l;3% v a n d e s t o o f d r o g e grond) k a n deze g r o t e ' r e d u c t i e worden be- . ... ^-, r e i k t . ( 4 ) . Derhalve mag ook worden v e r o n d e r s t e l d ' d a t ' h e t naar en v i a

:J . de k i n g s i o o t ' w e g z i j g e n d e water na z & e r k 6 r t e t i j d b a 2 f e r i o l o g i s c h be-

..~ .. .trouwbaar z a l z i j n .

- .

^.;

-

I n , t a b e l 4 z i j n d e hpeveelheden BZV, s t i k s t o f en f o s f o r ; i n kg i n h e t w6gzijgende water vermeld. Dat water v e r d w i j n t u i t h e t c i r c u i t ,

5 ,

- Deze hoeveelheden z i j n vergeleken met de t o t a l e hoeveelheid waarmee heL v e l d i s b e l a s t en i n percentages daarvan uitgedrukt..

. -. . . . . . - . . . - .. .

l a b e l 4. De verh0udin.g t u s s e n . d e t o t a l e b e l a s t i n g van h e F ; i n f i l t r a t i e -

:

. ._

^A^-

-

. . . . . . veld en de hoeveelheden, meegevoerd met h e t v i a de ondergrond wegstromende water.

. ^, 8

.

⁸ ^{, \ _ .}⁸ ' . . ' . .

. *

,

? . ^,

S o o r t water In m3 In kilogram

BZV 20

NH4 NO3, N-k j e l d a h l P - t o t a a l

T o t a a l i n - ⁸ ^, ^I ^<

f l c e n t ' 17957 1641.- 600:- 5.2' 763.

-

Wegzijging 8077 77.- 2 9 . - 0.41 57.- 30.-

Reningings L 95.- 95.- 92.-, . 93.- 90.-

-

(6)

Het z u u r s t o f g e h a l t e i n h e t d r a i n w a t e r i s doorgaans l a a g met een ver- zadigingspercentage van 25.Daarentegen i s h e t i n de r i n g s l o o t t e r hoogte van de i n l a a t van de molenput meestal e r g hoog met v e r z a d i g i n g s - percentages van meer dan 200. D i t i s een g e v o l g van alqengroei.

Het water op laatstgenoemde p l e k i s vaak groen gekleurd;

De pH van h e t d r a i n w a t e r met een gemiddelde waarde van 7.4% i s goed. Door de a l g e n g r o e i i s deze waarde meestal t e hoog i n het. water t . h . v . de i n l a a t molenput. I n 66n g e v a l s t i j g t h e t ' z e l f s t o t boven een waarde van

lo.-.

B a c t e r i o l o q i s c h e v e r o n t r e i n i q i n q n a b i j s t r a n d e n Lauwersooq

Om enige i n d r u k t e k r i j g e n van de b a c t e r i o l o g i s c h e betrouwbaarheid van h e t water i n h e t Lauwersmeer en de Marnewaard z i j n enkele k e r e n monsters genomen van h e t oppervlaktewater al.daar. De MPN-waarden b l e k e n i e t s t e hoog, hetgeen o n g e t w i j f e l d moet wbrden toegeschreven aan de aanwezig- h e i d van v e e l voqels. Op 2 augustus bedroegen de,MPN-getallen i n de Marnewaard op 50 m n o o r d e l i j k van h e t gemaal 215 e n d i r e c t voor de i n - l a a t 95 p e r 100 m l water. Op 30 augustus, nadat h e t gemaal ongeveer 5 u u r had gedraaid, i s o p + 800 rn i n z u i d e l i j k e r i c h t i n g i n een monster een MPN-qetal gevonden van 3750 p e r 100 rnl water. T e g e l i j k e r t i j d z i j n i n h e t Lauwersmeer op

+

15 en

+

50 rn vanaf h e t gemaal monsters genornen

waarin M P N - a a n t a l l e n werdengemeten van 95 r e s p e c t i e v e l i j k 950 p e r 100 m l . De b a c t e r i o l o g i s c h e r e d u c t i e i n h e t v l o e i - en i n f i l t r a t i e v e l d i s b i j n a 100%. Mede op grand van h e t bovenstaande kan worden gecon- c l u d e e r d d a t h e t v e l d n i e t de oorraak kan z i j n van de b a c t e r i o l o g i s c h e v e r o n t r e i n i g i n g van h e t oppervlaktewater e l d e r s i n de p o l d e r .

~ a m e n v a t t i n q en conclus*

Op h e t i n f i l t r a t i e v e l d t e Lauwersoog i s i n 1977 tweemaal z o v e e l a f v a l - w a t e r geloosd a l s i n 1976. ^,^.

Door de P r o v i n c i a l e Waterstaat van Groningen i s voor h e t l o z e n van h u i s h o u d e l i j k a f v a l w a t e r een l o z i n g s v e r g u n n i n g afgegeven.

Aan deze vergunning z i j n een a a n t a l voorwaarden g e s t e l d :

1: De bezinkbare s t o f (na 1 u u r ) i s a l s een gemiddelde van 6 bemonste- r i n g e n 0.3 m l p e r l i t e r water met een maximum van 0.5 m l ; '

2. Het BZV

-

20-gehalte i s gemiddeld 20 rng per l i t e r water met een maxi- 5

mum van 25 rng;

3. B i j een watertemperat& van h e t ontvanqende water hoger dan 10°C d i e n t N - k j e l d a h l - g e h a l t e minimaal 7.5% t e z i j n gereduceerd.

Dp 27 j u n i i s een windmolentje g e p l a a t s t e n t e z e l f d e r t i j d i s h e t r e c i r - c u l a t i e s y s t e e m i n werking g e s t e l d . D a a r b i j wordt h e t afqevoerde d r a i n - water a l s s u p p l e t i e w a t e r hergebruikt.. D a t h e e f t twee voordelen:

a. h e t wafer kan, i n d i e n nodig, n a g e r e i n i g d en b. e r kan worden v o l s t a a n met g e r i n g e r e hoeveelheden boezemwater a l s s u p p l e t i e w a t e r .

Het r e i n i g i n g s r e s u l t a a t i s , vergeleken met de aard en hoeveelheid r i o o l - water i n 1976, a a n z i e n l i j k v e r b e t e r d en r u i m voldoende.

U i t onderzoekgeqevens i s gebleken d a t de verdamping van een biezenqewas i n de g r o e i p e r i o d e gemiddeld c i r c a 5 rnm p e r dag i s ( 3 ) . Wordt r e k e n i n g gehouden met een verdamping van 4.5 mm dan i s de hoeveelheid wegzijgend 'water v i a de ondergrond c i r c a 3.5 mm.

~ e m f l n s t e r i n g e n van h e t oppervlaktewater i n h e t Lauwersmeer t e r hooqte van h e t gemaal en i n de Marnewaard hebben aangetoond d a t h e t w a t e r ,

>owel van h e t Lauwersmeer a l s van de Marnewaard i n l i c h t e mate bac- l ~ t j o l o g i s c h v e r o n t r e i n i g d i s .

(7)

. ,

Zeer w a a r s c h i j n l i j k w o r d t , d i t veroorzaakt door de aanwezigheid van veel vogels.

Gedurende h e t seizoen

i s

geen, e f f l u e n t op h e t , p o l d e r w a t e r geloosd.

Het r e i n i g i n g s r e s u l t a a t voldoet ruimscho.ots aan de g e s t e l d e voorwaar-

den. ^, ^.

Het v e r d i e n t aanbeveling: a . Het inlaatwerk t e n behoevevan de aanvoer .van suppletiewater ,.:

t e

v e r b e t e t e n , zodat de i n t e l a t e n hoeveelheden

nauwkeuriger kunnen worden gerneten; b. De z e l f r e g i s t r e r e n d e niveau- meter d a g e l i j k s t e c o n t r o l e r e n .

L i t e r a t u u r . ,

( 1 ) Werkdoc. n r . 1976-289 Bbw. Z u i v e r i n g s r e s u l t a t e n van h e t v l o e i - i n - f i l t r a t i e v e l d t e Lauwersoog i n 1976.

( 2 ) Dossier P.W. Groningen.

( 3 ) De r e i n i g i n g van afvalwater van een kampeerterrein met behulp van een biezenveld (H20, 24/74; 537-544). ,

( 4 ) Werkdoc. n r . 1977-54 Bbw. De i n f i l t r a t i e van e f f l u e n t door grond- kolommen.

(8)

- - - - - -

aF~Lut t b a r e I

(9)

I

L

.-

W _m

I

L w

-

C

L p1 a

z

m a w 0 3 m 4 a

?

^".

"i "i N ? ? ?

0 0 0 0 0 0 0 0

I

.

I

^.

I

.

I

.

I

^.

I

.

I

^.

I

.

I

^.

\ o o m r n r n o O ~ ~ r n a 3 3 i r n m m \ o

3 4 3 4

4

m r - m r n m \ o o a

4 . .~ .r an .m u m y y ? d o n m r - m d n o

3 3 N d N 4 N

I

. . .

I I I I I

^{. . .}

l l

r - m o o 0 0 0 0

3 4 O L n N m m 0 N P ? m Y ) L n i n M M I

. . . .

I I I I I^. ^.I ^aI ^.I

r n m 0 0 d ~ 0 0 0 m m O a N m r n O M

M N N N N 3

0 0 0 0

. . .

0 0

0 0 0

C h d m P y r - N d r -

. . . . . . . .

m b a ~ n n \ o M m

n a m z z a r - Q = J

1 9 5 : a 9 0 . 0

0 0 0 3

6 0 0 6

m

.

m

.

N

.

5 -

.

+

.

m t a

NO\ D N * ~

u m m n n u m M

4

-

O O O O U O U O U

g g g g g g g g g

0 0 0 0 0 0 0 0 0

o o o o ~ n n o o u

r n o o m r - ~ m ~ ~

a m m ⁴ ³ =s 3 m

0 w w r - r - m m m m

I I I I I I I I I

* ~ - ~ ~ S N \ D O M

N N d M 3

x w

Y

",

-

_m

0

2 m

I

I .r-

0\ 3

m

0 a.

L

-

D _m 0

-

_m

rn

-

₀

-

L

c rn

5

a.

>

N U

>

N m

N 0 Z

I s -

2 %

Z

0 0 Z

9 I z

N 0-

0 E

u

- ^z

P

0 : u >

-

_n,

E

: ⁵⁼

s

5

5 .-

_w

O 0

u

z

0 ;

z a g

- 5

m 0

(10)

L

-

01 _m

3

L

-

01

- -

L

0 C

- .,

_ta

IL

2 I0

I

P I- m

3

-

U

-

_.₇D

0

-

m

-

m

-

a n

C a K 0

0

5 N 0

a- N

m

N 0 Z

1 %

-

2

z

0

m m u - n u m m

m

. . . .

N n m

? N ‘ 4 ?

N ;f N T\ N - 4 0 0

I l l

! ! ! ! ! ! . . .

. j r l r l C l 3 m W N P \ ~

W O - ~ ~ ~ Y I O ~ ~ N

~ r - - 4 m w r l ~ o r l

d - i J N N P \ T \ I C I T \

T \ m P r - m r l T \ W r n w

. . .

m n m m m ~ - ! y m n I C I w W w e N N

I

. . .

I I I I

r

. P m ⁰ ^N

J e z m W I I I I

d

. . .

m u n w ; ~ ~ . n N \ D U N m N P I T \

m ^N m

0 0

. . .

0 0 0 0

w m q m r - ? w q r n

. .

w o w w m m m m w

r(

0 z

I 2

I 4

3 0 G 0 0 0 0 0 0

u m n u w r - - T \ e

N

--

0 s

D

" %

0

>

-

_(Y

-

²

0 %

x

s s

z -

2 0 0 0

9 % -

5

-

m E,

0

."

_(Y

-

I

. . .

l 1 l I I I I I

o r - m o w \ O 3 3 -

N N N - 4 3 N U N

m N r - w W w - P P -

o m n m w m n ~ ~ m

d d & & & & & & &

3 3

I

. . .

~ I M~ W IOP

N N N r l r l O N W N

"! ! ' 4 " 1 1 P O ~ ~

- l . r . r . < a i < r . r - -

m ^I I I I I I n

n d < d i d < < ;

r l r l - i d r l r l r l 3 - 4

~ 0 0 0 0 0 0 0 0 0

o o o o o o m m m

~ r n N r - O P V \ N r - - 4

I ~ . + m m ~ m m ~ w

,

-

m w w r - r - m ~ ~ m m ^{N N - i}

I I I I I I I I I

U P r l n O N W O P \

N N 3 3 P\ 3

rl m m

(11)