Eigen Haard en Mouton Bouw Samen op weg naar circulariteit
Atriensis november 2019
Eigen Haard
CO2 neutraal en circulair in 2050
Minder gebruik energie
Gebruik duurzame energie
Minder gebruik grondstoffen en materialen
Gebruik duurzame grondstoffen en materialen
• 55.000 woningen in Amsterdam en de regio
• Gemiddelde sociale huur € 533
• 2020: 90% sociale huur < € 711
• Nieuwbouw: +/- 700/jaar
• Renovatie: +/- 500/jaar
• Versneld verduurzamen: +/- 1.500/jaar
Onze focus bij circulair werken
In onze aanpak naar CO2 neutraal en circulair focussen wij op:
• Energie en materialen
Secundair houden wij rekening met de overige circulaire kenmerken:
• Klimaatadaptatie, biodiversiteit, gezondheid en welzijn van mens en dier
Aanpak circulair
Werkgroep circulair
Pilots leren door doen Huis op orde
Uitgangspunten
CoP financieren circulaire bouw
Materialenlijst
Uitvraag / ontwerprichtlijnen
2 sloop / nieuwbouwprojecten
2 renovatie projecten
Circulaire keuken
Versnellingsprogramma Verduurzamen
1ste Mutatie woning
Mouton Bouw
• Aannemer in verbouw renovatie, mutatie- en dagelijks onderhoud
• Gevestigd in Amsterdam
• Omzet 12 mio
• Waaronder 300 mutatiewoningen voor Eigen Haard per jaar
• Aan het pionieren met de nieuwe materie, beleid volgt hier op
Waarom circulair mutatie-onderhoud?
• 350 woningbouwverenigingen in Nederland
• 2,3 mio sociale huurwoningen (excl. 1 mio commercieel en particulier)
• Mutatiegraad +/- 6% (5,8% in 2017 Eigen Haard)
• Kort cyclisch optimaliseren leermomenten
• 5 verschillende types standaardisering
Doel
• Ervaring opdoen
• Start van een leerproces
Proces
Continu proces om elkaar beter te leren kennen: praten, afstemmen, in elkaars keuken kijken!
Initiatie fase
• creëren
voorwaarden voor samenwerking
• overeenstemming definities en randvoorwaarden
• workshop
Voorbereiding
• doelen stellen
• overeenstemming werkwijze en activiteiten
• draagvlak behouden en voortgang boeken!
Uitvoering
• aan de slag
• kijkdagen
Evaluatie
• geleerde lessen
• aanbevelingen
8 weken 12 weken 6 weken 4 weken
Randvoorwaarden
• Samen het risico dragen, durven experimenteren, leren en falen
• Op termijn een vergelijkbare doorlooptijd als een ‘reguliere’ mutatie
• Op termijn vergelijkbare kosten als een ‘reguliere’ mutatie (TCO)
• Voorkomen van waardeverlies van het materiaal
• Beperkte logistieke bewegingen
Betrokken stakeholders: Sloopbedrijf, leveranciers
& producenten van nieuwe en hergebruikte
materialen
De woning
Jan van Galenlaan Uithoorn Bouwjaar 1956
Uitgebreid mutatieonderhoud:
• Keuken, toilet, badkamer
• Schilderwerk binnen
• Isolatie dak, vloer
• Ventilatie
• Glas vervangen
• Installatiewerk
Voorbereiding
Doelen bepalen
• X aantal type materialen hergebruiken
• X aantal nieuwe circulaire materialen gebruiken
Inventarisatie
•Wat is de impact en hoe meten we dat
Aanwezige materialen
• Welke producten zijn er op de markt
• Wat is de impact en hoe meten we dat
• Wat zijn de leveringsvoorwaarden (beschikbaarheid in tijd en aantallen)
Nieuwe (circulaire) materialen
• Welke onderdelen zijn er voor geschikt
• Wat spreken we af over kwaliteit / garanties
• Hoe komen we aan deze materialen
• Welke producten zijn er op de markt
• Wat zijn de leveringsvoorwaarden (beschikbaarheid in tijd en aantallen)
Gebruikte materialen
Ervaringen demonteren materialen
Uitstroom
• Demontage beperkt mogelijk
• Herplaatsen kozijn binnen de woning
• 98% gerecycled / downcycled via de afvalverwerker
• Restwaarde toekennen
• Hergebruikt (wat normaal weggegooid zou worden)
• Houten kozijn
• Wandcontactdozen
• Kalkzandsteen
Ervaringen hergebruikte materialen
Instroom
• Sloten
• Wandcontactdoos
• Kraan
• Vensterbank
• Deuren paneel
• Leidingwerk
• beperkt,
• te kort aan donorgebouwen
Kwantiteit
• goed
• nog geen normering
• garantie vanuit leverancier en aannemer
• minder hoge eisen stellen aan uniformiteit en esthetiek
Kwaliteit
Ervaringen nieuwe circulaire materialen
Instroom
• Isolatie (Everuse) – 100% circulair, terugkoopgarantie
• Keuken (The New Makers), circulair, remontabel
• Plaatmateriaal keuken (Triboo), gifvrij
• Verf (Ekotex Graphenstone), C2C gold, negatieve CO2-footprint
• Tegels (Mosa), C2C silver
• Gipsplaten (Knauf) – C2C plaatmateriaal
• Stucwerk leem (Tierrafino) – biobased
• voldoende aanwezig
Kwantiteit
• voldoet aan alle eisen en normeringen
• fabrieksgarantie
• zonder toevoeging van giftige stoffen
Kwaliteit
•Terugkoopgarantie
Bijzonderheden
Resultaat financieel
Meerkosten circulair € 5.700,- Waarvan +/- € 4.000,- voor
• Demontage
• Hergebruikte deuren
• Leemstuc
Minderkosten circulair € 1.300,- Waarvan hoge besparing door
• Hergebruik kalkzandsteen
Totaal meerkosten € 4.400,-
Resultaat samenwerking
• Begrip en inzicht in werkwijze (doorlooptijd, kosten, acceptatie bewoner)
• Inzicht in wat circulair voor de samenwerking betekent (definitie vaststellen)
• Verhoging bewustwording en draagkracht voor circulair werken
• Eerste concrete stap in circulair mutatie onderhoud
Geleerde lessen - aannemer
Andere materialen vragen een ander proces
• Leemstuc te arbeids- en kostenintensief
• Verf dekt minder
• Isolatiemateriaal moest gezaagd worden, maar geen jeuk
• Circulaire keuken niet kitten
Geleerde lessen - woningcorporatie
• Gebouwen in BIM helpt waarde te behouden
• Gebruik (eigen) donorgebouwen
• Pas je uitvraag aan
• Stel eisen aan materialen, zoals het uitsluiten van giftige stoffen of samengestelde materialen
• Vastleggen en borgen van informatie over de materialen zoals;
• materialen met NFC chip
• terugkoop van materialen / producten
• Lease constructies nog niet gangbaar zoals bij roerende producten
• Stapsgewijs uitbouwen
