Vlaanderen kan niet blij zijn met een fiscale koterij

e 1,95

71

jaargang • nummer 31 • woensdag 29 juli 2015 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Vlaanderen kan niet blij zijn met een fiscale koterij

70 JAAR

‘T PALLIETERKE

1945-2015

Een “fiscale koterij” noemde journa- liste An Goovaerts de tax shift waarmee de federale regering ons liet kennisma- ken. Het pakket maatregelen deed ook ons denken aan wat we al regelmatig zien door het raampje van onze trein. Achtertuintjes vol onrust.

In veel gevallen een rommeltje, waar zelfs geoefende katten hun weg niet in vinden.

Wat staat ons te wachten en wat niet? Even kijken naar de koterij. Op het grootste rommel- kot zien we premier Charles Michel krabbelen:

“jobs, jobs, en nog eens jobs”. Da’s voor straks.

Eerst de rest.

Michel neemt

De bourgondische Vlaming krijgt het wat lastiger. Met hogere accijnzen op tabak, alco- hol, diesel en frisdrank worden vooral de zon- daars gestraft. Wanneer worden daar het pak friet, de kwikvis, het hormonenbeafstuk, de lig- zetel aan toegevoegd? Wie geld heeft, zal niet malen om wat euro’s extra per maand. Boven- dien gaat het - bij frisdrank bijvoorbeeld, zo zeggen experts - om hooguit enkele eurocen- ten per liter.

De verhoging van de btw op de elektriciteit is een tweede cadeautje. Iets vervelender voor de gemiddelde gepensioneerde die daardoor 250 euro meer zal moeten betalen, dan voor de politici die belastingverlaging beloofden, maar nu het omgekeerde doen.

Het geld halen waar het zit? Jawel, dat doen ze hoor. Met een speculatietaksje van 28 mil- joen euro voor wie aandelen binnen de zes maand verkoopt. Bij de speculanten hoopt men dus op te halen wat de bouw van 60 gezinswoningen vandaag ongeveer kost.

Maar waarom zou je verkopen als je na zes maanden aan die taks ontsnapt?

Lazen we niet dat dit land zo’n 100.000 dollarmiljonairs telt (eigen woning niet inbe- grepen)? En dat de regering-Michel via een

supersnelle nieuwe regularisatieronde de lus- tige fraudeurs de kans geeft hun zwart geld snel nog even wit te wassen? Dat een sympa- thieke man zijn aandelen van Omega Pharma verkoopt en hiermee 1,3 miljard euro incas- seert, zonder belastingen?

De roerende voorheffing wordt verhoogd van 25 naar 27 procent. Met die beperkte belastingverhoging heeft de regering-Michel nog maar eens een kans gemist om grote kuis te houden in het oerwoud van fiscale kromwe- gen, uitzonderingen, aftrekposten, et cetera.

“Alle uitzonderingen op het toepassen van het normale tarief afschaffen”, stelde ook Caroline Ven van werkgeversorganisatie VKW voor. Ook huizen zijn bronnen van inkomsten, maar de bezitters daarvan zijn een beetje gelijker dan de moedige leraar, de pamperverversende ver- plegende, en andere proletariërs in dit land.

Marc Leemans heeft alvast ten dele gelijk:

“Wie werkloos is, ziek of op met pensioen, krijgt enkel hogere facturen…”

Michel geeft

Op naar het zogenaamde goede nieuws:

tegen het einde van deze legislatuur krijgen

“we” 100 euro extra op onze rekening uit een voorziene geefpot van 1,7 miljard euro.

Minuutje… “We”, dat zijn alleen de “werkende Belgen”, hoorden we eerst. “Er zijn 4,5 mil- joen werkenden, dus daarvoor is niet 1,7 mil- jard maar 5,4 miljard euro nodig”, spotte sp.a- voorzitter Crombez meteen. “Er volgen nog sociale correcties en compensaties voor uit- keringstrekkers en werklozen”, liet Kris Pee- ters snel weten. Uiteindelijk gaf Michel op een landbouwbeurs een kleine toelichting die hij even voordien op een persconferentie verge- ten was?

“We”, dat zijn alleen “de lagere en midden- inkomens”. “Wie meer dan 2.400 euro bruto verdient, komt niet in aanmerking voor de 100 euro per maand extra.” Volgens de oppositie zou dit “geven” van honderd euro extra een gat van drie miljard euro in begroting slaan.

Wat Michel mist

Wat Michel en co hadden kunnen doen, was even de grove bezem bovenhalen om de fiscale ballenwinkel te kuisen. Van fiscale vereenvou- diging is evenwel geen sprake, aan het fiscaal vluchtgedrag wordt nauwelijks geraakt. Aan vermogenswinst wordt niet geraakt, op huur- inkomsten komt er geen heffing, kadastrale inkomens worden niet geactualiseerd, bedrijfs- wagens blijven “fossiele taboes”, de beurstaks blijft beperkt, wie zich rijk speelt met verzeke- ringsproducten hoeft niets te vrezen.

Links hoeft nu niet te jubelen omdat dit blad ergens een socialistische agenda zou overne- men. Daar is weinig reden toe. Niet omdat links niets zinnigs vertelt, dat doe het wél, maar omdat links tegelijk zoveel onzin vertelt.

De linkse recepten zullen maar deugen als de bedenkers ervan zouden beseffen dat gelijk over de meet komen een utopie is, dat harder werken moet worden beloond, dat afgunst geen goede deugd is, dat een lastenverlaging voor ondernemers en bedrijven absoluut nood- zakelijk is, dat er heus wel nogal wat volk rond- loopt dat graag gepamperd wordt, dat controle op arbeidsinvaliditeit en werkloosheid evident is, dat luxe als tijdskrediet en brugpensioenen in vraag worden gesteld, dat we met zijn allen wat langer moeten werken en dat wie dat niet wil doen daar enig gevolg moet van dragen, dat het waanzin is de grenzen al te wijd open te stellen voor gelukszoekers, dat aan de machts- positie van de bevoorrechte ziekenfondsen en vakbonden iets wordt gedaan…

Blauwe pad

“Als er een knop zou zijn die je kan indruk- ken en uit de vermogende klasse valt een mil- jard, dan hadden de socialisten in de 25 jaar dat ze aan de macht waren, toch al lang op die knop geduwd?”, zei Bart de Wever onlangs.

Ook dat is een relevante opmerking.

Toch lijkt de voorzitter te moeten ondergaan dat zijn partij net iets te veel het blauwe pad kiest. “Open Vld is grote winnaar van de tax

shift, speelt ver boven zijn electoraal gewicht”, meldde politicoloog Carl Devos (UGent). Beseft men dat bij N-VA?

Met 1,3 miljard verlaging van werkgeversbij- dragen, 430 miljoen voor kmo-steun, 150 mil- joen voor steun ploegen- en nachtarbeid, 80 miljoen voor onderzoek en ontwikkeling, en met de al besliste loonnorm en indexsprong etc.

slaan de stoppen langs één kant door. Vooral tot geneugte van de grote bedrijven en vermo- gens. De loonlastenverlaging voor kmo’s blijft te onduidelijk. “What’s in for them? ”, tweette UNIZO.Anderzijds is de tax shift in al zijn klein- heid nu ook weer niet “de strop rond de nek werknemers”, zoals hyperkinetische vakbon- den uitbazuinen.

Jobs, jobs, jobs

Jobs, jobs, en nog eens jobs, zei premier Michel. De dag nadien bleek al dat de werkge- vers daar zelf niet meteen in geloven. Fernand Huts van Katoen Natie, Wouter Torfs, Mark de Mey van Volvo Cars… waren erg kritisch. “De regering-Michel rekent zich dus te vroeg rijk”, aldus Lieven Desmet in De Morgen.

Waarom zouden ondernemers de fiscale winst niet in eigen zak stoppen? Of in nieuwe machines?

Als de Vlaamse regeringspartijen iets wil- len doen, is er blijkbaar iets dat aan hun aan- dacht ontsnapt. Het werkloosheidsprobleem stelt zich in Wallonië en Brussel twee- tot drie- maal scherper dan in Vlaanderen. Zelfs de chefs van de Nationale Bank (Coene, Verplaetse) zet- ten die kloof onlangs in de verf.

Datzelfde geldt voor het aantal leefloners.

Brussel heeft met 10 procent van de totale bevolking een aandeel van 29,4 procent in het aantal leefloners. Vlaanderen is met 60 procent van de bevolking goed voor 24,2 procent van de leefloners. Wanneer pakt men dit verschil aan?

Met de tax shift - voor de zoveelste keer - dus niet.

Actueel

29 juli 2015

2

Uit de smalle beursstraat

CD&V betaalt prijs voor tsjeverij in tax shift-debat

Kris Peeters en de CD&V zijn de grote verliezers van het tax shift-akkoord dat de federale regering vorige week heeft afge- sloten. Eigen schuld dikke bult, want de partij blies in dit dos- sier voortdurend warm en koud. De ene keer was ze voor een grote belastingverschuiving en een vermogenstaks. De andere keer was ze er weer tegen. Naar goede christendemocratische traditie.

Geen echte taks op de grote vermogens. Geen belasting op reële huurinkomsten. Een speculatiebelasting die amper 28 miljoen euro zal opbrengen. Een magere verhoging van de roerende voorheffing voor bepaalde spaarproducten van 25 naar 27 procent. Voor de CD&V en vicepremier Kris Peeters is het tax shift-akkoord niet iets om fier op te zijn. Zij hadden gehoopt dat de verlaagde lasten op arbeid vooral gecompenseerd zouden worden door meer belastingen op kapitaal.

Dat is dus niet gebeurd.

Hoe komt dit? Waarom is de CD&V de verliezer van het tax shift- akkoord? Niet alleen omdat de christendemocraten binnen de fede- rale ploeg slechts de derde grootste partij zijn. De echte reden is dat de communicatie van haar federaal boegbeeld, Kris Peeters, een knoeiboel is. Al van voor de regeringsvorming, nu bijna een jaar geleden.

Laten we even terug gaan in de tijd, meer bepaald naar de ver- kiezingscampagne in de aanloop naar de stembusslag van 25 mei 2014. In verschillende interviews gaf Kris Peeters, toen nog uittre- dend Vlaams minister-president, mee dat een vermogensbelasting niet aan de orde was. Want, redeneerde de CD&V’er, het land telt al heel wat vermogenstaksen: successierechten, roerende voorheffing, belastingen op woningen,… De CD&V was in haar verkiezingspro- gramma gewonnen voor een tax shift of belastingverschuiving, waar- bij de lasten op arbeid werden verlaagd en vooral moesten gecom- penseerd worden door hogere consumptiebelastingen zoals btw.

Maar tijdens de regeringsonderhandelingen begon de ‘flipflop’ bij CD&V. Een aantal andere partijen wilden inderdaad een verregaande belastingverschuiving van 4 miljard euro doorvoeren, maar de chris- tendemocraten zagen dat plots niet meer zitten. Het werd bij het aan- treden van de regering-Michel een eerste kleine tax shift van 2 mil-

jard euro. De inkt van het regeerakkoord was nog niet droog of Kris Peeters vroeg een grotere belastingverschuiving.

Opgejaagd door de achterban van de christelijke arbeidersbewe- ging kwam plots het idee van vermogenstaksen op tafel. Een maat- regel waar de CD&V zich tijdens de verkiezingscampagne dus altijd tegen verzet heeft.

Van tsjeverij gesproken. Bovendien haalden de christendemocra- ten allerlei cijfers naar boven om aan te tonen dat er nog tal van ver- mogens zijn die niet belast worden. Net op dat moment wordt onder- nemer Marc Coucke schatrijk, door zijn bedrijf Omega Pharma met een mooie meerwaarde te verkopen en op die meerwaarde geen belasting te betalen. Meteen pleitte CD&V voor een meerwaarde- taks op aandelen.

De slechte peilingen deden de rest. De CD&V wou op haar lin- kerflank scoren. Kris Peeters, gefrustreerd dat hij geen premier werd, voerde de druk op. De regering dreigde gedestabiliseerd te worden als er geen vermogens(winst)belastingen zouden komen. En tegelijk was een btw-hervorming geen prioriteit meer voor de christendemocra- ten. Van het CD&V-verkiezingsprogramma bleef niet veel meer over.

Maar vorige week op Hertoginnedal werd duidelijk dat de andere partijen en vooral N-VA en Open Vld het gedrag van Peeters beu zijn. Het lijstje van de CD&V-vicepremier met nieuwe vermogenstak- sen (“een shitlijstje” zou N-VA’er Jan Jambon het genoemd hebben) werd nooit ernstig genomen. Kris Peeters en de CD&V moesten bloe- den voor het voortdurend ondermijnen van de federale regering. De christendemocraten haalden bitter weinig in huis.

Kris Peeters toonde zich al snel een slechte verliezer. Hij begint al over een derde tax shift. En plots vindt hij het een goed idee dat de btw op renovatie omhoog gaat indien er voor de bouwsector in ruil extra lagere lasten op arbeid komen. Vraag is of de bedrijfswereld deze voorstellen van Peeters nog geloofwaardig vindt. De CD&V-vice- premier valt tussen twee stoelen. Omwille van zijn linkse houding in de regering heeft hij definitief afgedaan bij zijn vroegere achterban van kmo-ondernemers. En de ACW-militanten zullen nooit voor de voormalige Unizo-baas stemmen. Politiek en electoraal is Kris Pee- ters eenzamer dan ooit.

Angélique VAnderstrAeten

Eerste minister Charles Michel benadrukte deze week de strijd tegen de fiscale fraude serieus te nemen. Zo denkt hij eraan fraudeurs strenger aan te pakken en hen desgeval- lend hun burgerrechten, zijnde stemrecht en het recht om zich verkiesbaar te stellen, af te nemen. Indien de regering deze piste verder wenst te bewandelen, stellen we voor in eerste instantie de parlementaire onschendbaarheid van de betrokkenen af te schaf- fen. Zo niet dreigen de grootste bedriegers alsnog de dans te ontspringen, en dat kan toch niet de bedoeling zijn?

Verliezen fraudeurs weldra stemrecht?

NiEuw SChotS rEfErENDum

De vroegere Schotse premier Alex Sal- mond (Scottish National Party) zei op de BBC dat een tweede referendum over Schotse onafhankelijkheid slechts een kwestie van tijd is. Salmond ziet drie kwes- ties die tot een nieuw referendum kunnen leiden: de regering van David Cameron houdt zich niet aan haar belofte om een reeks nieuwe bevoegdheden over te dra- gen aan Schotland (1), de Britse houding tegenover de Europese Unie die binnenkort resulteert in een referendumwaarbij Schot- land stemt om in de EU te blijven, “maar eruit wordt gedwongen door de stemmen in Engeland’’ (2) en de besparingspoli- tiek (3). De timing ligt volgens hem in han- den van Nicola Sturgeon, zijn opvolger aan hoofd van de SNP. Salmond trad vorige herfst af als partijleider en premier nadat de Schotse bevolking zich in een referen- dum met 55 procent had uitgesproken tegen onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk, maar de aanhang van de partij is sindsdien alleen maar gegroeid.

ruSSEN bij iS

Islamitische Staat slaagt er in toene- mende mate in jihadisten uit Rusland te rekruteren. Het Russisch is na Arabisch en Engels inmiddels al de derde gebruikte taal bij IS. De meeste ‘Russen’ komen uit Kaukasische republiekjes als Tsjetsjenië, Dagestan en Ossetië, en hebben een isla- mitische achtergrond. Maar de jongste maanden verlaten ook studenten uit Mos- kou het moederland om zich aan te slui- ten bij IS. Daar zijn zelfs veel meisjes bij.

Hun motieven zijn minder duidelijk: het zijn jonge bekeerlingen, die zich op een vreemde manier aangetrokken voelen tot een leven in Syrië of Irak. Hun families zijn radeloos. IS heeft intussen de propaganda in het Russisch opgedreven, en dat blijkt vruchten af te werpen. Het mag duidelijk zijn dat Poetin met een probleem zit, al ver- moeden wij dat zijn aanpak daarvan iets doortastender zal zijn dan die in het Wes- ten.

DiEtSlaND

Historicus Bruno de Wever werd in Trouw aan de tand gevoeld over het streven naar

Groot-Nederland in Vlaanderen (en Neder- land), of liever, het zo goed als ontbreken daarvan. Nochtans wordt aan de idee lip- pendienst bewezen door de PVV van Wil- ders en – iets meer en sourdine – door het Vlaams Belang. Maar bij de N-VA is de idee – officieel althans – volledig onbestaande.

De Wever duidt het Groot-Nederlandse streven als iets dat door de Duitsers uit strategische overwegingen is uitgevonden in de Eerste Wereldoorlog en daarna voor- namelijk werd opgepikt door nieuwe-orde- bewegingen en door de collaboratie in de Tweede Wereldoorlog.

Zeer kort door de bocht en een ern- stig historicus onwaardig, maar het is De Wever er blijkbaar in de eerste plaats om te doen een mogelijk ‘Dietse’ eenheid als compleet onrealistisch weg te zetten. Hij beklemtoont met graagte dat de menta- liteit tussen Vlamingen en Nederlanders zozeer verschilt dat van eenheid in de toe- komst geen sprake meer kan zijn.

Als uitsmijter volgt dit: “Toch is onze gemeenschappelijke taal een troef natuur- lijk. Dat zie je ook op internationale con- gressen. Overdag spreken we allemaal het- zelfde steenkolenengels, maar ‘s avonds willen we het over voetbal hebben en dan doen we dat in onze eigen taal, met onze Nederlandstalige buur.” Tja.

waalSE PrEStatiE

België heeft een nieuw record geves- tigd: de staatsschuld is gestegen met maar liefst 4,5 procent. Dat is de sterkste toe- name in heel de EU. De eurolanden had- den afgesproken dat de staatsschuld niet groter mocht zijn dan 60 procent van het bbp, maar behalve Luxemburg voldoet geen enkele “oude” lidstaat aan die norm.

Ook enkele landen van het vroegere Oost- blok blijven onder die grens van 60 pro- cent, waarschijnlijk omdat ze nog niet lang bij de EU zijn.

Het zal niemand verbazen dat Grieken- land naar verhouding nog altijd de groot- ste staatsschuld heeft: liefst 169 procent van het bbp. Minder dan vroeger, maar toch rampzalig veel. De Belgen hebben een staatsschuld van maar liefst 111 pro- cent opgebouwd, vooral dankzij het noeste parasitisme van Wallonië. Inzake bodem- loze putten en sociaal profitariaat is dat het Griekenland van het Noorden.

Europese beschaving versus nationalistische holbewoners?

Niettemin geven we graag toe dat de man af en toe leerrijke teksten produceert. Neem nu zijn jongste pennenvrucht op de VRT-web- stek ‘Griekenland is een Europese provincie’.

Daarin beschrijft de man op een merkwaardig eerlijke wijze hoe het Europa van de toekomst er volgens de fanatieke eurofielen (zoals hij- zelf) moet uitzien. Europa moet in hun ogen één groot land worden, want ‘er bestaan geen munten zonder land’. De Euro verplicht ons dus om één grote superstaat te worden. En Eys- kens vervolgt: “De publieke opinie in Europa onderschat de kolossale soevereiniteitsafstand van de lidstaten die heeft plaats gevonden na de bijna catastrofale financiële crisis van 2008-

2012. De lidstaten van de EU, vooral diege- nen die lid zijn van de monetaire unie, worden geleidelijk aan geprovincialiseerd.”

Maar dat gebeurt niet zonder slag of stoot want “De vooral stilzwijgende en geruisloze ontmanteling van de natiestaten in Europa is een doorn in het oog van nostalgische nationa- listen die niet hebben begrepen in welke rich- ting de pijl van de geschiedenis zich beweegt.”

Eyskens peroreert dat de slogan “Wat we zelf doen, doen we beter” steeds meer achterhaald is door de feiten. Hij rekent daarmee af met wij- len Gaston Geens, de eerste Vlaamse premier én bovendien partij- en streekgenoot van de oud-premier.

Eyskens heeft zich altijd erg verheven gevoeld boven Geens, maar dit is toch echt wel pijnlijk. De nationalisten krijgen het overigens nog veel harder te verduren dan Geens: “Nati- onalisten lijken vaak op holbewoners die zich terugtrekken in een grot, de ladder optrekken en zich beroezen aan een kunstmatig veilig- heidsgevoel, tot blijkt dat een aardbeving - en die is in Europa bezig - de grot doet instorten.”

Nationalisten (en daarmee elkeen die het goed voor heeft met zijn eigen land of volk) zullen zich ongetwijfeld ergeren aan deze bij- zonder fijnzinnige beeldspraak, maar juist dat is goed. Want dan worden ze misschien een stuk alerter voor de ware intenties van de naïeve dromers, dwepers en fanatici die het vandaag in Europa voor het zeggen hebben.

Want willen de Europeanen dat wel, dat hun natiestaten ontmanteld worden? Is dat über- haupt wel realistisch en vooral: is dat wense- lijk? Willen we dat wel, dat het onafhanke- lijke Vlaanderen waar we voor ijveren, niets anders zal zijn dan een onbeduidende Euro- pese provincie? Is het aannemelijk dat trotse naties als Nederland, Frankrijk, Duitsland zich zomaar zullen laten provincialiseren? Volgens een bevoorrecht waarnemer als Eyskens is dit proces al behoorlijk ver gevorderd en is het nog een kwestie van tijd.

We mogen Eyskens eigenlijk dankbaar zijn dat hij de opgelegde omerta hieromtrent door- breekt en ons allemaal aan het denken zet. Zijn woorden werpen een heel ander licht op bij- voorbeeld een boek als dat van Thierry Baudet,

‘De aanval op de natiestaat’, dat op een vlijm- scherpe wijze analyseert wat er in Europa aan het gebeuren is. Ook het Britse referendum moet in dit kader gezien worden. De Britten zijn terecht zo trots dat ze hun zelfstandigheid niet willen opgeven en het is om die reden dat Cameron aan de alarmbel trekt. Nu het nog kan. Ook in Vlaanderen mag de toon best wat euro-kritischer worden.

BL

toch blijft de CD&V deze onverbeterlijke betweter handhaven in haar nationale partij- bestuur. Ze doen maar. iedere keer dat de man op tV verschijnt bij het binnengaan van zijn partijhoofdkwartier verliest de partij weer honderden stemmen.

Actueel 29 juli 2015 3

Al dan niet gebuisd

Jongelui, commilitones,

Voor flink wat van jullie zijn de examens alweer voorbij en lacht een lange zomer- vakantie jullie toe. Eind september, begin oktober is nog ver weg en de tijd van genie- ten, reizen, festivals bijwonen, gewoon niks doen, op kamp gaan met jeugd- of jonge- renbeweging, een vakantiejobke doen, wat sociaal werk leveren of gewoon zich wat vervelen… is welgekomen. Voor een ander deel van het jonge volk moet de vakantie willens nillens gebruikt worden om zich voor te bereiden op ‘een tweede zit’ eind augus- tus, begin september. Wat minder vakantie weliswaar, want toch altijd met die herkan- sing en het beeld van de dikke studieboe- ken in het achterhoofd. Maar… hoop doet leven, nietwaar?! Natuurlijk is er ook een contingent waarvoor het nu al ‘over en uit’

is, omdat zij na de eerste zit al te horen kre- gen dat zij ‘elders gelukkiger zouden kunnen worden’ door bijvoorbeeld een andere stu- dierichting te kiezen of misschien zelfs werk te gaan zoeken.

De democratisering van het onderwijs heeft er onder meer toe geleid dat studen- ten een stuk mondiger zijn geworden, maar ook meer dan ooit op hun strepen gaan staan. Terwijl vroeger aan universiteiten en hogescholen vooral mondelinge examens werden afgelegd en veel afhing van de per- soonlijke inzichten en bijwijlen zelfs de wil- lekeur van de prof of de docent, is één en ander verschoven in de richting van meer schriftelijke examens en objectievere beoor- delingscriteria, al blijven de verbeteraars nog altijd wel een zekere autonomie behou- den in het beoordelen van antwoorden op open vragen.

Studenten die zich benadeeld voelen of iets tegen een examinator hebben, doen vandaag meer en meer een beroep op de zogenaamde Raad voor Examenbetwistin- gen, waar zij klachten gaan neerleggen tegen de hen toegekende studieresultaten.

In 2014 waren er 548 beroepen. Dit jaar verwacht men er al zo’n 700. En dat aantal zal niet afnemen. Uiteraard is een flink deel van die betwistingen op overmacht geba- seerd: medische redenen, bijvoorbeeld in het ziekenhuis liggen tijdens het examen,

of familiale omstandigheden, een begrafe- nis van een naast familielid de dag voor of van het examen, of andere redenen die het normale verloop van het examen kunnen verhinderen. Wellicht heeft zowat iedereen daar begrip voor en daar hebben wij het hier niet over. Maar er zijn vooral een berg klachten die de beoordeling zelf fundamen- teel in vraag stellen, of de niet-toekenning van een vrijstelling of een examentuchtbe- slissing (als men bijvoorbeeld verdacht werd van examenfraude), enzovoort. Vaak zijn het krampachtige pogingen om alsnog te slagen en beslissingen te doen herzien. Het is een beetje vreemd dat van alle geslaagde stu- denten er geen enkele de studieresultaten in vraag stelt. Begrijpelijk, want als men ‘er door is’, stelt men zich immers geen vragen bij het systeem en de docenten. Dan leeft men in de beste der werelden.

Waar zit het probleem dan? Impliceert één en ander dan dat zij die gebuisd zijn in principe oneerlijk of onrechtvaardig behan- deld werden? Natuurlijk niet. De knoop van het verhaal zit hem bij degenen die niet op het juiste niveau zitten, of verkeerde keu- zes hebben gemaakt, of gewoon de leer- stof niet aankunnen, of veel te weinig heb- ben gedaan doorheen het jaar en dat niet willen inzien. De Raad van Examenbetwis- tingen verklaart uiteindelijk dan ook maar een derde van de klachten gegrond, waar- van het grootste deel - zo’n 40 procent - deze zijn inzake overmacht. Een hoop ongegronde klachten dus, die we moeten catalogeren onder ‘goed geprobeerd, maar iets te door- zichtig’.

Wie er voor werkt, op zijn niveau zit, zich- zelf niet overschat, zich normaal gedraagt en voldoende studiediscipline aan de dag kan leggen, die komt er uiteindelijk wel, al of niet met een tweede zit. Dat laatste is wat ver- velend, maar op zich geen ramp. Heel vaak loopt dat immers nog goed af.

Niettemin wensen we aan alle jonge- lui een mooie zomertijd, een klachtenvrije afronding van hun studies en uiteindelijk een diploma onder het motto ‘loon naar wer- ken’. Gaudeamus igitur!

Briefje aan de studenten

En nog zoiets. De werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid verminderen. Dit staat in het teken van het streven naar het scheppen van nieuwe jobs. In de taal van de regering: jobs, jobs, jobs. Misschien een goed idee, maar waarom ziet men dan af van de bijkomende idee om van de bedrijven een resultaatverbintenis te eisen, d.w.z. de waar- borg dat de vermindering van de sociale las- ten zal leiden tot jobcreatie?

Als men Vlaamse werkgeverskringen bezig hoort, zijn in ieder geval een aantal onder hen niet voornemens met hun nieuwe inkom- stenbron op korte termijn nieuwe aanwer- vingen te doen, maar hebben zij andere pri- oriteiten (cfr zowel Het Laatste Nieuws als De Morgen, 25 juli). Als dat, over een jaar of zo, zal blijken te kloppen, dan zal men wat gaan horen! Foutje? Weer die zelfde hoogmoed, die geen rekening houdt met het onthaal dat regeringsmaatregelen krijgen in de rangen van kiezers en medestanders van regerings- partijen in Vlaanderen.

En dan de “gezondheidstaks”! Die kan toch geen andere bedoeling hebben dan de verza- melde cabaretiers een jaar jolijt te bezorgen?

Want als we met z’n allen zouden “gezond”

gaan eten, dan is dat het einde van de niet onbelangrijke suikerindustrie, met vele dui- zenden ontslagen, van de bietenboeren tot de snoepwinkels, en dat kan een regering die

“jobs, jobs, jobs” wil, zich toch niet veroorlo- ven? En gaan we door gezond te leven, ook allemaal langer leven? Dat mag niet want dan gaat de meerkost aan gezondheidszorgen en pensioenen lopen met de opbrengst van de

“gezondheidstaks”, of hoe zit dat?

Een gewone regering

Men regeert nu zonder socialisten en

“het lijkt almaar meer op een gewone Bel- gische regering” (De Standaard, hoofdart., 2 februari). Dat de verandering door de N-VA beloofd, al een feit zou zijn omdat er geen socialisten mee aan de tafel zouden zitten, werd voor wie het nog niet wist, door de tax shift-begroting definitief ontkracht. Nergens valt iets te bespeuren van een project dat van de afwezigheid van socialisten gebruik maakt om bijvoorbeeld het belastingstelsel grondig te hervormen.

Men spreekt wel van de vele jobs die men wil creëren, maar laat na het enige middel aan te prijzen om met zekerheid de werkge- legenheid te vergroten, en dat is de belas- tingen te vereenvoudigen en te verminde- ren. “Werknemers, zelfstandigen en gewone ondernemers betalen zich blauw aan belas- tingen” (De Tijd, 3 december 2014). Als het op de globale belastingdruk aankomt, staat België op de tweede plaats in de wereld, na Denemarken (De Tijd,20 december 2014):

“België is het land met de hoogste effectieve belasting voor een alleenstaande zonder kin- deren” (id.)

Zelfs in de langste federale beleidsperi- ode sinds het bestaan van deze staat (5 jaar tussen twee verkiezingen), wordt er niet geraakt aan de hoge belastingen en wordt er niet geraakt aan het feitelijk belastingont- wijkende systeem van de bedrijfswagens die beschouwd worden als een belastingvrij deel van het loon. “Het is de beste illustratie van de hardnekkige overlevingskracht van het Belgische systeem” (Carl Devos, in De Mor- gen, 26 mei).

Creatieve destructie

Men roept als papegaaien “jobs, jobs, jobs”, maar men doet niets om ons over- heidsbeslag te verminderen, dat is het aan- deel van de welvaart (uitgedrukt in cijfers van het Bruto Binnenlands Product) waarmee de overheid gaat lopen, ook al bedraagt het thans 45 procent terwijl het Europese gemid- delde op 39 procent ligt.

En daar staan in andere landen overheids- prestaties tegenover waar wij niet aan kun- nen tippen. Zo is er klucht van de Antwerpse

Ring die maar niet uitgetekend geraakt. En met als gevolg dat de Katoennatie in Ant- werpen (Fernand Huts) voor haar expan- sie uitwijkt naar Nederlands-Limburg: een logistieke groep ziet het in Antwerpen niet meer zitten ten gevolge van het verkeersin- farct. Haar klanten verliezen te veel arbeid- suren door de overlast aan vrachtverkeer in en rond Antwerpen. Hierdoor verhuizen ook een paar duizend arbeidsplaatsen van Ant- werpen naar Nederland. Terecht waarschuwt Rik van Cauwelaert als een der weinigen (in De Tijd, 13 juni) voor het gevaar van de “job- loze groei” die ons bedreigt. Bovendien is er een “creatieve destructie” bezig die in de komende jaren “verwoestend toe zal slaan”.

Vanuit bankkringen vangt men geruchten op van een komende totale omwenteling in de bedrijfsorganisatie, die tot een drastische ver- mindering van de werkgelegenheid zal lei- den: de banken groeien dan wel, maar zonder banen te scheppen en dankzij het afstoten van banen.

“Slechts één op de vier Belgen ‘van alle leeftijden’ heeft een baan in privé-sector. Een kleine minderheid van werkenden schraagt dus de Belgische tent.” (De Tijd, 20 decem- ber 2014).

De schuld staat op 111 procent

De zware overheidsschuld staat inmiddels in de weg van elke gedurfde hervorming. Op de dag zelf van de nationale feestdag stuurde een nieuw bericht van het bureau voor statis- tiek van de Europese Commissie alle plannen in de war. Plotseling was de overheidsschuld met 4,5 procent van het Bruto Binnenlands Product gestegen en stond nu op 111 pro- cent. Herinnert u zich nog hoe er vorig jaar alarmerende commentaren waren versche- nen toen de schuld het magische cijfer van 100 procent van het binnenlands product had bereikt? Welnu, we staan nu op 111 procent, en er wordt alleen maar “goed nieuws” ver- kocht; de stijging zou te wijten zijn aan sei- zoensomstandigheden.

Dat zegt men op een moment dat de rea- liteit van de inderdaad seizoensgebonden verhoging van de schuld tijdens de vakan- tiemaanden juli en augustus voor de deur staat! Dat betekent dus dat de regering even- als haar voorgangers problemen oplost door leningen aan te gaan en zodoende de reke- ning door te spelen naar de volgende gene- ratie. De regering Michel voert in dezen geen ander beleid dan de regering Di Rupo. Maar we zouden eens wat gaan zien als er geen socialisten mee in de regering zaten. België kent thans in Europa de sterkste stijging van de staatsschuld.

Dat mag binnen de eurozone in totaal niet hoger zijn dan 60 procent van het BBP maar België heeft evenals Griekenland, nooit aan deze norm voldaan en wordt daarom ieder jaar opnieuw door de ambtenaren van de Europese Commissie getest op zijn budget- taire betrouwbaarheid. Wij betalen nu jaar- lijks 12 miljard interest op de overheidsschuld (vice-premier Kris Peeters, CD&V, in Het Nieuwsblad, 2 december 2014). Wat hadden we met dit geld niet kunnen doen als we de tering naar de nering hadden gezet, en mis- schien zoals Duitsland, overschotten hadden opgebouwd. Maar de Duitse mark wordt ook, als hij weer werd ingevoerd, geschat op een waarde van 1,30 euro.

“Deze coalitie kan, nu alle partners hun nek zo ver hebben uitgestoken, het zich niet meer permitteren om niet te slagen,” aldus Isabel Albers (in De Tijd, 27 augustus 2014). Intus- sen kan zij wel enig kwaad doen, en de hoop die werd gewekt door “een regering zonder socialisten” tot een bespotting maken.

MARK GRAMMENS

Hoogmoed komt voor de val

Wordt deze regering geadviseerd door lieden die haar ondergang wensen? Het zou kunnen, hoor, want wie haalt het in zijn hoofd om na een verhoging van de prijs van de elektriciteit in Vlaanderen met 8 procent, de Belgische BTW op de elektrici- teitsfactuur te verhogen van 6 naar 21 procent? Dit wordt voortaan de “regering van de dure elektriciteit”, en van die naam geraakt zij niet meer af. Had dat niet anders gekund? Of ligt hoogmoed, onverschilligheid voor de reactie van volk en kiezer, aan de basis van dit bewijs van ongeloofwaardigheid?

Te dik, te ziek

Het gezondheidsdebat dreigt ziek te worden door politiek correcte interventies. Tieners wor- den dikker, zieker en minder fit, vernamen we vorige week. Het tijdschrift The Lance pakte uit met een index over “gezondheidsongelijkheid”. Zowel wat betreft fysieke activiteit, BMI als mentale en fysieke problemen is de ongelijkheid gegroeid. En waarom dan wel? Omdat pre- ventiecampagnes blijkbaar meer impact hebben op tieners uit gegoede milieus, waardoor die dus… nog gezonder worden. We moeten meer op “omgevingsfactoren” inzetten, klonk het in de gezondheidskathedraal. Hebben ouders van dikkere kindjes een goede job? Verdienen ze genoeg geld? Dat soort dingen. De volgende stap zal al evenmin verrassend zijn: er moet meer geld naar gezondheidszorg. Gezondheidspreventie kan best een nobele bezigheid zijn, maar dan liefst zonder al te veel betutteling, die “gezonde” verschillen tolereert.

Nieuwsfeit van de week

Dossier

29 juli 2015

4

Dankzij De Tartaarse helm

Ondergetekende heeft altijd een zwak voor Venetië gehad. Dat dateert van 1951, toen “De Tartaarse Helm” verscheen in het weekblad Kuifje. Dit meesterwerk van Van- dersteen - dat al de gebakken lucht van Claus, Verhulst en andere Lanoyes lang zal overle- ven - bezorgde me een vroegtijdige liefde voor de lagunenstad en een onverantwoorde afkeer voor de snode Genuezen. En dat Van- dersteen de campanile (klokkentoren) van het San Marcoplein tekende hoewel die er nog niet stond ten tijde van het verhaal, is maar een detail.

Vijf jaar later zong Vlaanderen “Venetië”

van componist Hans Flower, met tekst van Marcel Coole, een nu vergeten dichter en als bestuursdirecteur één van de weinige gent- lemen die ik ooit bij de VRT kende. Maar het echte Venetië bleef voor de meeste Vlamin- gen toch iets onbereikbaars hebben, waar je zelfs begin de jaren zestig niet naar toe kon wegens te ver en te duur. De consump- tiemaatschappij ging echter ontzettend snel en in 1968 kwam ik er voor het eerst. Je kon toen nog vrij dicht bij de stad parkeren en er waren nog meer Venetianen dan toeris- ten. Niet zozeer één gebouw of zelfs het San Marcoplein, maar het geheel van de stad was overweldigend. En ik kocht er mijn eerste integrale opname van Simon Boccanegra:

een opera van Verdi over een legendarische doge van… Genua. Niet dat Italiaanse ope- racomponisten Venetiaanse doges mispre- zen, zij het wel met een zwak voor de tragi- sche figuren (Donizetti: Marin Faliero, Verdi:

I due Foscari).

Duizend jaar onafhankelijk

Weinig niet-Italianen weten dat Venetië duizend jaar lang een onafhankelijke staat was, zelfs de enige Italiaanse staat die altijd zijn onafhankelijkheid bewaarde en geen vreemde dynastie kende. De 118 doges (afge- leid van het Latijnse dux, wat hertog bete- kent) waren allemaal volbloed Venetianen, op één “vreemdeling” na, want die was… 50 kilometer verder geboren. Duizend jaar lang werd de stad ook nooit bezet door een vij- andelijk leger.

Volgens de legende is ze gesticht klokslag 12 uur op vrijdag 25 maart 421, maar daar bestaat geen bewijs voor. Het is wel zeker dat een aantal inwoners van het vasteland de moerassige lagune opzochten om er te schuilen terwijl de Goten Italië binnenvie- len. De meesten keerden weer naar huis eens de storm gepasseerd was, maar waren vlug terug bij de volgende invasiegolf, tot er ten- slotte mensen permanent woonden op de diverse eilandjes. Ze leerden vlug de verra- derlijke maar bevaarbare kanalen kennen die voor eventuele vijanden een onoverkomelijke barrière waren.

De bewoners van die eilandjes vochten geregeld tegen elkaar. Zelfs de nederzettin- gen op hetzelfde eiland. Maar altijd was er de gezamenlijke vijand op het vasteland, die een tijdelijke verstandhouding noodzaakte.

Op dat moment werd iedereen Venetiaan, een naam afgeleid van een Keltisch volk, de Veneti, en ook de naam van de aangrenzende regio in “terra firma”. Tenslotte verenigden de eilandjes zich in een politieke eenheid en de gezagsdragers vestigden zich op het vei- ligste eilandje: de Rialto. Nog altijd stellen de meeste toeristen Venetië gelijk met dat ene eilandje.

In tegenstelling tot de rest van Italië behield Venetië na de val van het West- Romeinse Rijk zijn banden met het gelei- delijk Grieks wordende Oost-Romeinse Rijk.

Toen Karel de Grote in 800 in het Westen tot keizer gekroond werd, erkende hij de uitzon- deringspositie van Venetië. Op dat moment was Constantinopel al niet meer in staat nog daadwerkelijk het gezag uit te oefenen, zodat de Venetianen in realiteit al volledig onafhan- kelijk waren.

Georganiseerd en verdraagzaam

Tegen die tijd hadden de Venetianen hun plaats onder de zon gevonden. Ze werden

meesters in scheepsbouw, goede navigators en nog betere handelaars. Ze profiteerden van de Arabische opmars en van de vele oor- logen tussen de Oost-Romeinen en die Ara- bieren om geleidelijk de plaats van de Grie- ken in te nemen in de winstgevende handel tussen Oost en West. Ze vervoerden slaven en vooral boomstammen naar het houtarme Midden-Oosten en ze stichtten handelspos- ten in de haventjes waar de karavanen arri- veerden met zijde, reukwaren en specerijen uit Indië en China.

En ze verkochten alles “peperduur” in Ita- lië, Frankrijk, Spanje en later ook in de havens van de Atlantische Oceaan en de Noordzee.

Geleidelijk beheersten de Venetiaanse sche- pen de Middellandse Zee. Typisch Veneti- aans was dat de kapitein van een oorlogsga- lei (bemand met vrijwillige roeiers, niet met slaven) altijd een behoorlijke ruimte voorzag om ook handelswaar in te slaan. En de pure handelsschepen – eerst ook galeien en later kraken en koggen – waren bemand met goed opgeleide en geharde matrozen die ook het zwaard konden gebruiken.

Venetië was zo goed georganiseerd dat al in 1100 het besluit viel om alle scheeps- bouw te concentreren op één plaats: het Arsenaal. Daar werkten op het hoogtepunt dagelijks zo’n 16.000 ingenieurs, timmerlui, zeilmakers en touwslagers. De Venetianen waren in staat iedere dag één oorlogsgalei te bouwen in geval van oorlog. Handelaars zijn zelden fanatici. De Venetianen waren wel trouwe katholieken, maar tot het einde van hun staat ook bijzonder verdraagzaam naar de normen van hun tijd, want mohammeda- nen, Joden, Grieks-orthodoxen en later pro- testanten waren allemaal mogelijke handels- partners en hadden dus recht op respect en een eigen heiligdom in de stad. De inquisitie mocht in de middeleeuwen in de stad kette- rijen onderzoeken, maar kreeg geen toestem- ming om iemand te arresteren laat staan te berechten.

De pausen die er in de middeleeuwen in slaagden de christelijke vorsten naar hun pij- pen te laten dansen, beten de tanden stuk op de Venetianen, die het nooit moe werden de vertegenwoordiger van Christus op aarde onder de neus te wrijven dat hij in aardse zaken een vorst als een ander was en hen niets te vertellen had. Venetië had zelfs de eer de laatste natie te zijn die ooit door een paus in de kerkban geslagen werd. Paulus V dacht in 1605 nog eens dat paardenmiddel te gebruiken. Venetië schakelde zelf eigen the- ologen in en zijn priesters droegen verder de mis op, dienden de sacramenten toe en lach- ten eens met de paus. Nooit heeft de Rooms- Katholieke Kerk na dat debacle nog een natie geëxcommuniceerd.

En dan is er het Venetië van de zwarte legende: de gewetenloze handelaars die het Oost-Romeinse Rijk om zeep hielpen, het oord van de onverbiddelijke staatsinquisitie, de sluipmoordenaars in overheidsdienst, het slangennest waar het krioelde van spionnen en verklikkers, de keiharde oligarchie die alles binnen een paar families regelde en gewone Venetianen buitenspel zette. Een groot deel van die verhalen was pure propaganda van de Corsicaanse roverhoofdman Bonaparte, die de Venetiaanse republiek liquideerde. Alleen de eerste beschuldiging is correct. De kruis- vaarders van de vierde kruistocht lieten zich in 1204 door de Venetianen verleiden om, in ruil voor hun vervoer, (christelijke) havens en tenslotte Constantinopel zelf in te nemen.

Ze stichtten er een Latijns keizerrijk, met de Vlaamse graaf Boudewijn als marionet.

Om hun handelsbelangen veilig te stellen en heersers te worden van een flink deel van het rijk, gaven de Venetianen de gena- deslag aan de belangrijkste barrière die de Turkse opmars verhinderde. Ze zouden het zich later meer dan beklagen. (Vervolg en slot volgende week.)

J

n

Venezia (1)

Waarschijnlijk hebt u het bericht gelezen dat het stadsbestuur de 70.000 dagjes- mensen beu is die dagelijks Venetië overspoelen zonder er één eurocent te spende- ren. De “Serenissima” kan dit gewoon niet meer aan en denkt eraan hen te laten beta- len en zo de toevloed wat te minderen.

TOOGPRAAT

Verboden gebieden

Twee politieagenten wilden in Duisburg- Marxloh begin juli alleen maar een verkeers- ongeval opnemen, toen ze ineens door twee jonge Libanezen, die onder invloed van drugs waren, bespuwd en bedreigd werden. Toen de agenten naar hun papieren vroegen, wer- den ze plots omringt door zo´n honderd Liba- nezen. Vijftien daarvan begonnen te dreigen en te slaan. Pas toen de eerste agent gewond op de grond lag, de tweede zijn pistool trok en er versterking kwam, kon de situatie gekal- meerd worden.

Niettemin is na dit incident de discussie over

„no-goareas“ in Duitsland op gang gekomen.

Dat deze wijken - ondertussen al in grote aan- tallen - bestaan, weet iedereen. Maar daar- over praten, wil niemand in de Duitse politiek.

In Nordrijn-Westfalen (NRW) zijn Duisburg, Dortmund, Essen en Keulen de bekendste voorbeelden van steden waar complete wij- ken door de politie opgegeven zijn. Ofwel zijn het motorbendes, of rivaliserende clans van buitenlandse komaf, of radicale salafisten die bepalen wat in die wijken mag en wat niet.

Geweld tegen politieagenten steeg binnen een jaar met 11,5 procent. Politieagenten worden ook vaker slachtoffer (plus 14,1 procent). Duis- burg alleen al telde in 2014 zo’n 249 inciden- ten tegen agenten.

Bad Godesberg

Arnold Plickert, voorzitter van de „Gewerk- schaft der Polizei“ (GdP), de vakbond van de politie in NRW, legt uit: „Voor de criminele ben- den is het een spelletje. Ze weten, dat de poli- tie geen enkele maatregel meer kan doorzetten indien er niet onmiddellijk vijf tot tien patrouil- lewagens komen. Als wij niet snel genoeg ver- sterking kunnen organiseren, hebben wij in de toekomst geen andere keuze dan te vluch- ten.” Harde en duidelijke taal. Ook de poli- tie in Essen klaagt dat zelfs bij routinecontro- les allochtone inwijkelingen agressief worden en binnen enkele minuten een overmacht op de been brengen. Een ander voorbeeld van deze sluipende ontwikkeling is Bad Godesberg, ooit een villawijk voor ambassades en residen- ties in de voormalige West-Duitse hoofdstad Bonn, maar nu een no-goarea. Vrouwen met

boerka of een nikaab behoren evenals mannen met lange baarden tot het stratenbeeld. En als, zoals afgelopen zondag, zo´n driehonderd zich geselende sjiieten door de straten trekken, ver- baast dat niemand meer.

Salafisme

De Koning Fahd-academie, een twintig jaar geleden door Saudi-Arabië gestichte school, werkte in Godesberg als een magneet op radicale en geweldbereide salafisten uit heel Duitsland. Twee jaar geleden waren er bij een moskee massale rellen, met een confrontatie tussen politie en salafisten, waarbij een tiental agenten werden verwond. De Duitse „Verfas- sungsschutz“, de staatsveiligheid, liet al weten dat er een groot probleem met het salafisme in Bonn bestaat, maar... een plan van aanpak bestaat er niet. Integendeel, toen een leerin- stituut een jaar geleden studenten uit Azië en Oost-Europa waarschuwde voor de geva- ren in Godesberg, vanwege de slechte erva- ringen met de daar rondhangende jongeren, die „bijna zonder uitzondering allochtonen te blijken zijn“, werd de verantwoordelijke van de school gevraagd zoiets niet langer open- baar te maken.

Ook Berlijn zit met grote problemen. Om financiële redenen werden sinds 2002 zo’n 4.000 politieagenten ontslagen en werden gedurende enkele jaren geen nieuwe agen- ten meer opgeleid, zodat de gemiddelde leef- tijd van een politieagent in Berlijn vandaag 48 jaar is. Hoewel het geweld tegen politie- agenten vooral in wijken als Kreuzberg stijgt, gebeurt er niets.

„Wij voelen ons door de politiek verneukt“, zei een hoofdcommissaris.

De minister van Binnenlandse Zaken in NRW, Ralf Jäger (SPD), weet niets van deze problemen: „No-goareas bestaan in NRW niet.” Ook de minister van Justitie in NRW, Thomas Kutschaty (SPD), verklaart dat justitie no-goarea’s niet zou toelaten „en die bestaan ook niet”.

Vraag is wanneer de heersende elite de ogen zal openen voor de problemen waar Duitsland voor staat, of, dat deze erfenis naar de volgende generatie wordt doorgeschoven.

M

B

Actueel 29 juli 2015 5

Asiel en migratie

Francken staat voor lastige strijd tussen willen en kunnen

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken waarschuwt voor een nieuwe asielcrisis. De instroom wordt groter en de uitstroom van uitgewezen asielzoekers krijgt hij niet onder controle. Je kunt een asielbeleid beoordelen op korte termijn (maand, halfjaar), of je kunt het op langere termijn en structureel proberen bijsturen. Dat eer- ste is wat N-VA’er Francken met veel goede wil, maar met een twijfelachtig resultaat, probeert te doen (zie elders op deze bladzijde). Het tweede lijkt al helemaal een “berg in de weg”, waar Francken moeilijk overheen zal geraken.

De 28 lidstaten van de Europese Unie heb- ben een voorlopig akkoord bereikt over hoe ze in twee jaar tijd 54.760 vluchtelingen zul- len opvangen: 32.256 bootvluchtelingen aan- gekomen in Italië of Griekenland en 20.504 vluchtelingen uit kampen in en rond Syrië.

Dat is zo’n 5.000, of tien procent, minder dan vooropgesteld.

België neemt er 2.464 voor zijn rekening.

Dat is meer dan billijk. Vooral Centraal- en Oost-Europese landen (Polen, de Baltische staten, Hongarije), maar ook Oostenrijk, Spanje, Denemarken en Groot-Brittannië nemen er nauwelijks of geen. Van bindende quota of “verplichte solidariteit” is in Europa geen sprake meer.

Francken had vorige week wel de moed om duidelijk te maken dat veel mensen uit zwart Afrika niet echt vluchtelingen zijn, maar eigen- lijk “economische migranten”. Als de beslis- sing in hun dossier negatief uitvalt, moeten ze teruggestuurd worden.

Voorts zei hij dat kritiek op dat zogezegd

“kleine” aantal opnames totaal naast de kwes- tie is. Asielzoekers zijn immers maar een topje van de ijsberg van de migratie.

Asielcijfers

“Nog meer asielzoekers kunnen we echt niet aan”, zei Francken vorige week in Het Nieuwsblad. In juli alleen al waren er in dit land 2.400 nieuwe asielaanvragen, bijna dub- bel zoveel als vorig jaar. Op jaarbasis dreigt een scenario dat in de buurt komt van de cij- fers van 2011, toen van een “asielcrisis” werd gesproken. Na de piek van 2011 (25.479 aan- vragen) was er een daling tot 21.463 in 2012, 15.840 in 2013 en 17.213 vorig jaar, leren ons de cijfers van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) en het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. De bezettings- graad in de opvangcentra bedraagt nu al 88 procent en neemt nog elke week toe.

Francken wordt geconfronteerd met de wereldwijde vluchtelingencrisis. Bovendien komen de meeste aanvragen nu ook uit con- flictgebieden als Syrië, Afghanistan, Somalië en Irak. Bijna 60 procent van de asielaanvra- gers krijgt een positief antwoord. Enkele jaren geleden was dat maar 20 procent, omdat meer aanvragers uit de Balkan kwamen.

Migratiecijfers

Een nog groter probleem is het migratie- probleem. Volgens Francken (in Humo vorige week) zouden er vorig jaar in dit land 122.000 nieuwe inwoners bij zijn gekomen. Even nuanceren toch… Wat van belang is voor het inschatten van de migratiedruk is natuurlijk het migratiesaldo. Uit de publicatie ‘Interna-

tionale migraties en migranten in Vlaanderen’

(SVR-Studie 2014/01) leren we dat 2012 werd afgerond met een migratiesaldo van 44.365 in België, waarvan 16.854 in Vlaanderen. Dat was een daling sinds 2010.

Francken maakte nog een foutje. Hij schatte het aandeel immigranten uit de EU op 40 tot 50 procent, en (gecorrigeerd door Humo) uit- eindelijk op 60 procent. Het zijn er nog iets meer. Met die vraag wou Humo de toevloed van migranten relativeren.

Maar goed, ook met die nuances is de migratie problematisch. Om het even con- creet te maken: het gaat om een stevig dorp

nieuwkomers per provincie per jaar. Natuur- lijk vestigen de meesten zich in onze steden, wat het migratieprobleem in die biotoop con- centreert en dus vergroot. Dat zet een stevige druk op het sociale weefsel (alle voorzienin- gen, van de kinderbijslagen over werkloosheid en ziekte tot het pensioen), op het onderwijs (taal), op het samenleven (vervreemding), op huisvesting, op de culturele identiteit en dergelijke.

Vlaanderen telt 467.000 vreemdelingen, of 7,3 procent van alle inwoners van het gewest.

Daarnaast zijn er 617.000 immigranten (in het buitenland geboren en naar België geïmmi- greerd), of 9,7 procent van de bevolking. In Wallonië en vooral in Brussel liggen die cijfers nog een pak hoger. Dat zijn vast niet allemaal mensen op de sukkel, in geen geval. Maar dat verhoogt de druk.

Als Francken zich daarom bekommert, zegt hij niet meer dan Jozef de Witte, de directeur van het Belgisch Centrum voor Gelijkheid van

Kansen en voor Racismebestrijding, die al in 2011 zei (ook al met een eenzijdige focus op immigratie): “Het drama is dat er zoveel wordt gefocust op het asielbeleid, zowel door de media als door politici, terwijl het migratie- beleid veel meer is dan dat. In 2011 kwamen er 138.000 migranten naar België, het aan- tal asielzoekers verzinkt daarbij in het niets.”

Francken weet ook dat een meerderheid van de Vlamingen, en van de Vlaamse kie- zers, kritischer staat tegenover een te grote instroom van nieuwkomers. Dat blijkt uit een migratiemonitor van HIVA (2014), dat de hou- ding van de Vlaming over migranten onder- zocht voor de periode 1998-2012.

Besluit

Francken heeft pech te moeten besturen op een moment dat we de grootste vluchte- lingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog beleven. Hij is één van de N-VA’ers die elec- toraal ongetwijfeld nogal wat kiezers van het Vlaams Belang kon aanspreken. “Die kiezers zijn tevreden dat er eindelijk verandering komt op Migratie. Maar daarom ga ik niet mee in het platte discours van Filip Dewinter. Ik pas voor racistische praat”, zei hij vorige week in Humo.

Dewinter reageerde scherp: “Die opvang van 2.464 extra immigranten is een hold-up op onze sociale zekerheid en zet een verwoes- tende druk op onze sociale zekerheid. Franc- ken zou beter het voorbeeld van Oostenrijk en Hongarije volgen en het Europese plan naar de prullenmand verwijzen… Bijkomende opvang lijkt heel menselijk, maar het perverse gevolg ervan is dat nog meer illegalen in gam- mele bootjes stappen en er nog meer slacht- offers zullen vallen. Een beter alternatief is de vluchtelingen op te vangen in veilige havens in eigen regio”, schreef hij in een persbericht.

Makkelijker gezegd dan gedaan, maar op zijn minst een element in het debat.

Die 2.500 vluchtelingen zullen dit land niet uit z’n lood slaan (islamradicalisme laten we hier even buiten beschouwing). Evenmin zul- len ze de N-VA pijn doen, en Francken nog minder, ten minste als partij en sterkhouder een blijvende inspanning doen om – met de middelen die er zijn – de hypermigratie te bekampen. Open grenzen en sociale zeker- heid, dat is een fragiele en utopische combi- natie. Op lange termijn moet die breken.

Volgens Humo zou bijna de helft van de asielzoekers “na verloop van tijd” werk vinden.

Francken zette hier wel het puntje op de i. “Na tien jaar kom je aan 40 procent die werken.”

Humo noemde dat nog even “een investering op lange termijn”, maar Francken liet zich niet inpakken: “Onze rekening moet elk jaar klop- pen. En als we grenzen openzetten, krijgen we een massale instroom.”

Mogen we Francken nog eens herinneren aan het regionale aspect van de migratiepro- blematiek? De migratiekost wordt fiscaal en via de sociale zekerheid verhaald op de hele gemeenschap. Die van Wallonië en vooral van Brussel, met nog meer migratie dan in Vlaan- deren, dus ook.

A

P

Dat Theo Francken te kampen heeft met factoren die hij niet in de hand heeft (de recente vluchtenlingencrisis), betekent niet dat hij het probleem van asiel en migratie niet wil aanpakken waar hij kan. Met wisse- lend succes.

Gedwongen repatriëring

De publieke opinie volgt zeker zijn daad- kracht om (criminele) illegalen uit te wijzen.

In 2013 kregen meer dan 7.000 criminele ille- galen het bevel België te verlaten. Francken wil dat cijfer fors opkrikken en toont zich in dat dossier behoorlijk assertief: “In de gevan- genis van Antwerpen heeft 43 procent geen verblijfsvergunning. 43 procent! Ik ga voor de mooie ogen van enkele ngo’s de waar- heid niet onder de mat vegen”, klinkt het fel in Humo. Hij toont zich tot dusver daadkrach- tiger dan zijn voorganger, De Block. “Het zijn er, in zes maanden tijd, al dubbel zoveel als in 2014…” Tot half juli waren er dit jaar al 733

Wat Francken wél kan

criminele illegalen daadwerkelijk uitgewezen.

Dat is meer dan in het hele jaar voordien. “Wij hebben de capaciteit om jaarlijks vier- à vijf- duizend mensen gedwongen te repatriëren”, aldus Francken in Gazet van Antwerpen eer- der deze maand.

Repatriëring

Francken botst ook op een Europese muur, zoals onlangs over het Europese onvermo- gen om readmissieakkoorden af te dwingen van (circa zeventien) landen die geen repa- triëring van eigen onderdanen willen. Het is geen geheim dat Francken dan denkt aan Marokko, Algerije en Tunesië. “Als Europa niet beweegt, zal ons land dat op eigen houtje doen”, zei Francken. Stoer, dat wel, maar we zijn benieuwd…

Vrijwillig vertrek

In 2014 kregen 45.000 mensen het bevel om het grondgebied te verlaten. Slechts een

tiende daarvan deed dat ook. Dat resultaat valt tegen, vooral omdat Francken nog niet zo lang geleden vanuit de oppositie de zwakte van het terugkeerbeleid van zijn voorganger Maggie de Block (Open Vld) aanklaagde. “95 procent van zij die moeten terugkeren, blijven hier”, klonk het vóór de verkiezingen. Maar nu zelf beter doen wordt moeilijk. De vrijwillige terugkeer is in het eerste halfjaar zelfs gekrom- pen (1.803 in de eerste helft van 2014, 1.419 in eerste helft van dit jaar). In steden die wil- len meewerken (Antwerpen, Aalst) zouden er nu terugkeerloketten komen. “Andere ste- den kunnen aansluiten, maar we openen geen loketten in gemeenten die niet willen mee- werken. Dat heeft geen enkele zin”, zegt Franc- ken. Benieuwd wat die benadering zal ople- veren in Gent (Termont), Mechelen (Somers), Oostende (Vande Lanotte) of Hasselt (Claes), om maar die te noemen.

Opvang

Francken wil op korte termijn 2.200 buffer- plaatsen openstellen en hij vroeg de federale -regering om extra werkingsbudget. Om de

winter te overbruggen, houdt hij al ¬rekening met het openstellen van legerkazernes. Hope- lijk heeft Francken geleerd uit de fouten van zijn voorgangers, die bv. de gemeente Helch- teren, met 6.700 inwoners, ruim 550 asielzoe- kers toewezen. “Dat is natuurlijk veel te veel en het verstoort de normale sociale verhou- ding binnen zo’n gemeenschap”, aldus Indra Dewitte in Het Belang van Limburg.

Meervoudig asiel

Merkbare inspanningen waren er ook om het malafide meervoudig asiel verder in te dammen. “Humanitaire en medische regula- risatie-aanvragen daalden fors”, stelt de N-VA op haar webstek. De ministerraad keurde vorige week een wetsontwerp goed om iets te doen aan de handige tactiek van asielzoekers om hier langer te kunnen blijven. De vorige regering deed al iets aan meervoudige aan- vragen, Francken wil dat nu verder aanpakken door de procedures te beperken. Niets belette hen meerdere keren opeenvolgend een asiel- aanvraag in te dienen en zo de procedure te

rekken.

A

P

op legale wijze naar Europa te komen”, aldus de Migratiecoalitie.

Die migratielobby is “utopisch”, omdat ze in een wat wereldvreemd optimisme kakelt over migranten die komen om “deel te nemen aan onze economie en bij te dra- gen aan onze socia¬le zekerheid”…, of over

“de kansen die migratie biedt”. Ongenuan- ceerd wordt de verantwoordelijkheid van het drama van de bootmigranten in wes- terse schoenen geschoven. In een vlaag van politieke correctheid wordt het woord ‘ille- gaal’ - wegens “te criminaliserend” - maar beter vervangen door de omschrijving ‘per- sonen zonder wettig verblijf’. Mensen kun- nen immers niet ‘illegaal’ zijn.

Als Francken asiel en migratie structureel wil aanpakken, weet hij waaraan hij zich de komende jaren mag verwachten en vanwaar de oppositie zal komen. Dan zwijgen we nog over de politieke arm van die “coalitie”; heel het spectrum van groene en socialistische partijen en aanverwante organisaties.

Veel zal afhangen van de Europese con- text. Het progressieve migratiedenken komt in almaar meer landen onder druk te staan.

Een klein sprankeltje hoop mag Francken hebben dat een deel van de migratielobby kiest voor meer realiteitszin, en kiest voor het inzicht dat ongecontroleerde migratie niet wenselijk is. “Een samenleving heeft het recht om ervoor te zorgen dat haar soci- ale zekerheid niet implodeert… Niemand kan zeggen dat een individu dat hier al is, geen gebruik mag maken van sociale voorzienin- gen. Maar we kunnen wel zeggen wie er mag zijn en wie niet.” Een uitspraak níét van Theo Francken, maar van Bob Pleysier, ex-directeur van Fedasil en voormalig adviseur van Mag- gie de Block.

A

P

Francken probeert te werken aan het asiel- probleem (zie kader), maar een grotere uit- daging is de migratie onder controle te krij- gen.Het migratiedebat wordt vervuild door racistische slogans, maar evenzeer door het sociaal-utopische taaltje van de in dit land erg sterke migratielobby. Hiertoe rekenen we onder meer de Migratiecoalitie, een samen- werkingsverband van 11.11.11, Vluchtelingen- werk Vlaanderen, Minderhedenforum, Kerk- werk Multicultureel Samenleven, en Netwerk tegen Armoede en Samenlevingsopbouw.

Volgens Francken (in Humo vorige week) verdienen die mensen “een standbeeld”. Dat klinkt nogal religieus…

Binnen die organisaties werkt - met flinke overheidssteun - een massa armoedebestrij- ders, asiel- en migrantenwerkers en ontwik- kelingssamenwerkers, die de migratie het liefst bekijken “door de bril van migranten”.

Een stevige progressieve lobby met al even stevige banden met de media. Die vindt dat België zowel als Europa inzake asiel en migratie te eenzijdig focust “op binnenlandse belangen en op grensbewaking”, lezen we in een recent gepubliceerd rapport van de Migratiecoalitie (‘Het migratiebeleid door- gelicht’).

Dat rapport evalueerde het migratiebe- leid van de regering-Di Rupo, met Maggie de Block als staatssecretaris voor Asiel en Migra- tie. Die regering krijgt kritiek omdat ze te zeer focuste op het onder controle krijgen van de migratiestromen onder andere met een ste- vig terugkeerbeleid (‘Vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet’). “Achter cohe- rentie die enkel gericht is op terugkeer en vermindering van migratie, kunnen wij niet staan. Migranten moeten de kans krijgen om

De bril van de migrant