pagina 1 van 3
Aan de leden van de Vaste commissies voor SZW en OCW
Datum ons kenmerk
Utrecht, 21 november 2014 SW/14.051
Onderwerp contactpersoon
begrotingsbehandeling-SZW en brief Ruimte dhr. E. Radius voor pedagogische kwaliteit in de kinderopvang
Geachte commissieleden,
De Minister van Sociale zaken en Werkgelegenheid heeft u onlangs via zijn brief ‘Ruimte voor
pedagogische kwaliteit in de kinderopvang (20-11-2014)’ geïnformeerd over de aanpak in het project
‘Het Nieuwe Toezicht’ en de wijze waarop hij de aanbevelingen overneemt van de onafhankelijke Commissie Kwaliteit in opdracht van Bureau Kwaliteit Kinderopvang (Commissie Kwaliteit).
Voor de begrotingsbehandeling-SZW wil de MOgroep graag twee punten onder uw aandacht brengen:
• De toegankelijkheid van kinderopvang voor álle kinderen bij de harmonisatie peuterspeelzalen- kinderopvang. Met de VNG en POraad spreken we in dit verband over het Ontwikkelrecht van álle peuters.
• De kwaliteitsverbetering van pedagogische medewerkers, ook op het punt van doorgaande verticale en horizontale ontwikkelingslijnen, randvoorwaarden voor preventie en
vroegsignalering, en de uitvoering van VVE-programma’s, zodat de medewerkers van startbekwaam naar vakbekwaam kunnen groeien.
Als branchevereniging vertegenwoordigt de MOgroep onder meer organisaties in peuterspeelzaalwerk, peuteropvang en voorscholen: stuk voor stuk voorzieningen die jonge kinderen stimuleren in hun ontwikkeling, ouders ondersteunen bij de opvoeding en zorgen voor een goede aansluiting tussen zorg, welzijn en onderwijs.
De toegankelijkheid van kinderen bij de harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzalen Volgens de Commissie Kwaliteit heeft de kinderopvang in Nederland blijvend te maken met de parttimecultuur van werkende ouders (vooral moeders). Met als gevolg dat er vraag is naar diverse vormen van groepsopvang: kortdurende en langdurende opvang per dag, verdeeld over voldoende dagdelen per week en per jaar. Het peuterspeelzaalwerk kan dit ook onder de eisen van de
harmonisatie blijven bieden, mits financiering voor alle kinderen gewaarborgd blijft.
De MOgroep ziet echter dat in de aanloop naar de financiële harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderopvang diverse gemeenten de subsidie voor peuterspeelzalen al stopzetten of gestopt hebben.
Zij doen dat met als argument dat kinderen naar de kinderopvang kunnen gaan. Dat klopt niet. Het gevolg van sluiten van peuterspeelzalen is dat de duizenden kinderen van wie de ouders geen gebruik
pagina 2 van 3
kunnen maken van de kinderopvangtoeslag dus geen toegang hebben tot peuteropvang. Dat betreft de kinderen uit gezinnen met maar één kostwinner en kinderen van wie beide ouders werkloos zijn.
Hun eventuele gedrags- en taal problemen worden daardoor niet gesignaleerd. Hen wordt spelend leren in een rijke omgeving onthouden.
De MOgroep pleit voor kinderopvang voor minimaal 2 dagdelen per week, als laagdrempelige basisvoorziening voor alle jonge kinderen, waarvan alle ouders gebruik kunnen maken. Het gaat immers om integrale voorzieningen die bijdragen aan preventie en vroegsignalering bij jonge kinderen.
Deze kwestie is al besproken in het vorige bestuurlijke overleg van de minister met de VNG. Wij zijn benieuwd of de minister sindsdien vooruitgang heeft geboekt. We willen u dan ook vragen om dit punt aan de orde te stellen tijdens de begrotingsbehandeling-SZW.
Kwaliteitsverbetering van de pedagogisch medewerker
De MOgroep onderschrijft het advies van de Commissie Kwaliteit dat de kwaliteit van
ontwikkelingsstimulering vooral stijgt door de competenties van pedagogisch medewerkers te verbeteren. Permanente coaching van medewerkers is nodig om hen van startbekwaam naar vakbekwaam te laten groeien. We zouden graag zien dat de minister daarom onderstaande punten opneemt in het Kwaliteitskader Het Nieuwe Toezicht.
1.Het belang van doorgaande verticale én horizontale lijnen
Een cruciale pedagogische randvoorwaarde is spelenderwijs leren, met een soepele overgang naar de basisschool. Daarvoor moet er niet alleen een verticale doorgaande lijn zijn van kinderopvang naar onderwijs, maar ook een horizontale ontwikkelingslijn van kinderopvang naar zorg, welzijn en maatschappelijke ondersteuning. Juist voor ouders van jonge kinderen is het belangrijk dat ze in een vroeg stadium en laagdrempelig worden geholpen bij opvoedingsvraagstukken. Hoe eerder en grondiger, hoe duurzamer het effect. Vooral voor kinderen in achterstandssituaties is dat een van de belangrijkste voorwaarden voor een goede start op de basisschool.
De MOgroep pleit daarom voor nauwere banden tussen peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en jeugd(gezondheids)beleid en maatschappelijke ondersteuning (Wmo), zodat er meer aandacht en kwaliteitsvoorwaarden komen voor preventie en vroegsignalering in de voorschoolse voorzieningen.
2. Differentiatie mag niet leiden tot segregatie
De Commissie Kwaliteit bepleit meer differentiatie binnen de groep, ook qua ambitieniveau van ontwikkelingsstimulering. Dat kan echter leiden tot segregatie, waarbij kinderen vanwege hun achtergrond worden buitengesloten van de groep. Maar juist in gemengde groepen leren
kinderen veel van elkaar en kunnen ook ouders met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten.
De MOgroep vindt wél dat er binnen gemengde groepen oog moet zijn voor leeftijdsdifferentiatie en specifieke aandacht voor kinderen die extra zorg nodig hebben.
Het peuterspeelzaalwerk heeft hier al veel ervaring mee opgedaan, bijvoorbeeld met Spel aan huis en Taalmaatjes.
De MOgroep adviseert om daarbij bovendien meer aandacht te geven aan de lokale
omstandigheden. Denk aan achterstandsgebieden en krimpgebieden: dat vraagt om maatwerk bij het toepassen van regels.
3. Ruimte voor niet-groepsgebonden uren is nodig
De MOgroep adviseert ook om pedagogisch medewerkers niet-groepsgebonden taken te laten
uitvoeren, zoals bijvoorbeeld overleg met partners en ouders. Dat geeft medewerkers de gelegenheid om in het kader van de nieuwe wet Jeugd een betere bijdrage te leveren aan preventie,
vroegsignalering en gericht doorverwijzen naar jeugdhulp.
pagina 3 van 3
4. Goede randvoorwaarden voor VVE-programma’s zijn nodig
De MOgroep ziet dat er goede VVE-programma’s zijn, maar dat de effectiviteit ervan onder druk komt te staan door de condities waaronder VVE wordt uitgevoerd. Terwijl juist gemeenten, organisaties en pedagogisch medewerkers veel energie en tijd stoppen in VVE (Kohnstamminstituut 2014). Voldoende taakuren, bij- en nascholing en aandacht voor spelenderwijs leren zijn noodzakelijke randvoorwaarden voor succesvolle VVE.
De MOgroep adviseert dan ook om de toepassing van VVE-programma’s te verbeteren. Zowel hbo’ers als mbo’ers kunnen daaraan bijdragen. Ook medewerkers op mbo3-niveau zijn immers goed in staat om zorg en ondersteuning te bieden aan jonge kinderen en hun ouders, mits zij ook
permanent worden bijgeschoold.
Mede namens onze lidorganisaties vragen we u aandacht te geven aan deze onderwerpen bij de begrotingsbehandeling.
Bij voorbaat dank en met vriendelijke groet, Aly van Beek
Directeur MOgroep
Contactpersoon: Ernst Radius, radius@mogroep.nl, 06-22 07 35 06
