Soekarno 1n • de

en

Soekarno 1n ^• de

H

et zit president Soekarno met zijn drei- gementen bepaald niet mee.

Speculerend op zekere particuliere acties in Nederland heeft hij gemeend door als een tweede Hitier op te treden (met brallende rede- voeringen en omstuwd door lijfwachten en hof- narren het land doortrekkend) en de koude oorlog tot op de rand van een werkelijke oor- log te brengen, het Nederlandse volk murw te maken.

Zelfs de "Nieuwe Rotterdamse Courant"

i:noest in een hoofdartikel toegeven ,dat de be- weeglijkheid, waarmee Djakarta zijn politiek voordraagt, de verrassende manier, waarop het telkens nog weer argumenten weet te lan- ceren en onaangenaamheden te bedenken, waarmee het Nederlanders "prikt en onrustig maakt", voor een "belangrijk deel voor binnen- lands Nederlands gebruik bestemd zijn".

Het doel van die "prikken en duwtjes" (het is nog wel zeer eufemistisch uitgedrukt!) kan volgens de N.R. Crt. moeilijk anders zijn dan het beïnvloeden van de openbare mening in Ne- derland en het oogsten van de politieke effec- ten, die daaruit voorkomen".

vVelaan, als het om "oogsten" gaat, is het voor de heer Soekarno een misoogst geworden, zowel in Nederland als internationaal.

E

en vooraanstaand P.v.d. A.-man, die dit door zijn functie kan weten, verzekerde ons dezer dagen, dat zelfs op vergaderingen van deze partij blijkt, dat de stemmin~ voor Soekarno en zijn aanhangers onder de "gewo- ne man" in Nederland allesbehalve gunstig is.

Een symptoom hiervan kan men ook zien in dê reacties van talrijke lezers van het "Parool".

Dit (onafhankelijk-socialistische) blad had een politieke tekening geplaatst, welke voor Soekarno en zijn politiek weinig vriendelijk was.

J ef Last had daar bezwaar tegen gemaakt, maar tegen diens reactie kwamen talrijke pro- testerende ingezonden stukken, waarvan de schrijvers het in het geheel niet met hem eens bleken te zijn.

Typerend was ook de reactie van een Parool- lezer in een ander nummer van dat blad op de uitlatingen van mr. Burger in de Tweede Ka- mer tijdens het .iongste Nieuw-Guinea debat, dat het antwoord van minister Luns zou zijn geweest "de rede van een man die weet dat zijn tijd om heen te gaan is gek~men".

De Parool-lezer acht deze uitlating van de heer Burger ingegeven door "onverholen ran- cune tegen de zetelvastheid van het Kabinet".

. Stelde, zo vraagt de schrijver, mr. Burger z~ch destijds niet onverholen achter het rege- rmgsvoorstel om het Nieuw-Guinea vraagstuk te internationaliseren, daarbij schamper-triom- fantelijk uitroepend, dat daarmee ten lange les- te uitvoering wordt gegeven aan een door de P. v.d.A. gekoesterde wens?"

Was het, zo vraagt de inzender verder, niet het coalitie-Kabinet Drees dat het Nieuw-Gui- nea ::raagstuk in de ijsk~st stopte, met alle kwall]ke gevolgen in Indonesië van dien? Zou ook niet de heer Burger content zijn geweest

wanneer het plan-Luns twee-derde van het aantal V.N.-stemmen zou hebben gehaald?

Thans, na wat wapengek· . eer in Djakarta als sluitstuk van jarenlang gepleegde chanta- ge, een armzalig pleidooi voor een weggever- tje zonder meer! "En de integere minister Luns moet verdwijnen, is niet de aangewezen man om te onderhandelen!"

De schrijver van het ingezonden stuk in het Parool komt dan ook tot de slotsom: "Nimmer gaf de heer Burger beter. bewijs van de impo- tentie van de Partij van de Arbeid om in de kwestie Nieuw-Guinea aan een "eervolle" op- lossing mede te werken".

Nadat dit hoofdartikel reeds was ingezonden, kwam het bericht omtrent de Indonesische in- vasiepoging.

Een daad van agressie, welke, naar het ons voorkomt ,het karakter van "prilcken en duw- tjes" wel iets te boven gaat.

Terecht heeft de regering de secretaris-gene- raal van de Verenigde Naties onmiddellijk op de hoogte gesteld, aangezien Nederland interna- tionalisatie heeft aangeboden, zich in zijn be- stuursvoering stipt )loudt aan zijn verplichtingen krachtens art. 73 van het Handvest der Verenig- de Naties en zich bovendien bereid heeft ver- klaard, met Indonesië zonder het stellen van prealabele voorwaarden aan de taf~! te gaan zitten.

Ondertussen zal Soekarno hebben kunnen vaststellen, dat de Koninklijke Marine ook in de naeht waakzaam is en zich niet laat verras- sen.

O

ok ,De Telegraaf" kwam, naar aanleiding van het door Soekarno op 9 januari j.l.

gestelde "ultimatum" van tien dagen, tot de conclusie, dat "Indonesië wel bijzonder hard- nekkig is in een verkeerde beoordeling van de Nederlandse mentaliteit".

Terecht schreef de hoofdredactie van dit blad:

Eerst is geprobeerd Nederland via roof van het Nederlandse bezit onder druk te zetten. Tot grote verbazing van de Indonesische macht- hebbers had dit geen enkel succes en slaagde Nederland er in twee jaar tijds in, het verlies door activiteiten elders volledig in te halen.

Vervolgens is het geprobeerd met schijnpro- cessen tegen Nederlanders als Jungschlaeger en Schmidt en nu wordt met volledige misken- ning van de Nederlandse mentaliteit, veronder- steld dat regering en volk voor de chantage van een militaire bedreiging zullen wijken.

Juist is ook de opmerking, dat voor Amerika een gewapend optreden van Indonesië eerst recht de doodsteek voor de Ver. Naties zou be- tekenen. Amerika, dat zozeer, zelfs tegen de belangen van trouwe bondgenoten, in de kaart van de Ver. Naties heeft gespeeld, kan en zal niet werkloos toezien bij het militaire optreden, dat alle U.N.O.-beginselen schendt.

Donderdag 18 januari 1962 - No. 666

De ambtenaren- salarissen

<Zie pag. 4)

aanval

H

iermee zijn wij gekomen aan de interna- tionale reacties - en met name in Ame- rika en Australië - naar aanleiding van het dolle optreden van Soekarrio, Soebrandrio, Pa- lar (die óók weer eens een duit in het zakje is komen doen), e.a.

De Australische premier Menzies heeft op 1~

januari j.l. president Soekarno nogmaals "ern- stig gewaarschuwd" om geen geweld te gebrui- ken tegen de Nederlanders in Nieuw-Guinea.

"Dit is niet de tijd voor oorlogszuchtige uit- latingen, maar ik wil wel dit zeggen, dat Aus- stralië zUn verantwoordelijkheid kent voor zijn eigen veiligheid", alelus Menzies na een zeer langdurige bespreking in het voltallige Kabi- net.

De "N ew Y ork Times" merkte in dit verband op, dat in geval van oorlog interventie van Au- stralië en mogel~ik van nog andere landen ze- lwr niet is uitgesloten.

. Hetzelfde toonaangevende Amerikaanse blad waarschuwde president Soekarno, dat de Nederlanders niet zo maar "omvergeduwd"

kunnen worden als zij verkiezen te strijden voor de verdediging vim westelijk Nieuw-Gui- nea. Ook de afstanden en de moeilijke begaan- baarheid van het land zijn volgens het blad in het voordeel van de verdedigers.

De "Chicago Tribune" gispte scherp het op- treden van de Amerikaanse ambassadeur in Djakarta, de heer J ones ( wU zagen deze ergens niet onaardig als "Merdeka-J on es" aange- duid), die zich inderdaad als een "hofnar" van Soekarno had gedragen.

De "Chicago Trib:une" merkte naar aanlei- ding hiervan o.a. scherp op: "Waarom moeten wij steeds onze vrienden beledigen en de neu- tralistische aanvallers opvrijen, die voor ons geen nut hebben behalve wanneer de cheque voor hulp aan het buitenland komt?"

Westland, republikeins afgevaardigde, noemde het een "nationale schande" vóor Ame- rika, indien het Nederland in het geschil met Indonesië niet zou steunen. "Indien de Neder- landers als gevolg van Amerikaanse onver- schilligheid uit Nieuw-Guinea worden verdre- ven, zal het steeds duidel~iker wordende beeld van de Amerikaanse slapheid worden beves- tigd", aldus een Amerikaans republikeins afge- vaardigde in een door hem gepubliceerd com- muniqn?.

* * *

Wij schrijven dit niet, omdat wij een gewa- pend conflict zouden toejuichen, in tegendeel, maar om aan te tonen, hoezeer Soekarno met zijn chantage en dreigementen op het verkeer- de paard heeft gewed.

Het is goed, onzerzijds bij dit alles het hoofd koel te houden. Nooit zwichten voor chantage;

weigeren te onderhandelen "met het mes op tafel", zoals minister Luns terecht heeft ge- zegd.

Maar bereid blijven, met medewerking van derden (en bij voorkeur een of meer verte gen~

woordigers van de Ver. Naties) een redelijk ge·

sprek te voeren om te komen tot een oplossing, welke in overeenstemming is met de verplich~

tingen, die wij krachtens het Handvest de:r' Verenigde Naties op ons hebben genomen.

A.W.A.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 18 JANUARI 1962- PAGINA 2

de ve iging va onze vrijheid

D

e verdediging van onze vrijheid is alleen mogelijk, helaas, als het Westen een militair evenwicht handhaaft.

Dit zal veel offers kosten in geld en ener- gie, maar wat wij ermee willen behou- den is zo'n groot· goed dat geen taak hiervoor te zwaar mag zijn. Deze woor- den sprak onze geestverwante mevrouw mr. J. M. Stoffels-van Haaften bij de be- handeling van de begroting van buiten- landse zaken in de Tweede Kamer.

Een van de facetten van de verhouding Oost-West is de kwestie-Berlijn. Hoewel mevrouw Stoffels zich goed kon vereni- gen met het tot dusverre door het Wes- ten ingenomen standpunt over de vrij- heid van het westelijk deel van deze stad, meende zij dat de eerste reacties op de gebeurtenissen van 13 augustus (de muur) de wereld niet de indruk konden geven dat het Westen bereid was een po- litiek van het handhaven van de gesloten akkoorden coûte que coûte te voeren. De muur is een symbool van westerse aar- zeling, zo meende zij Langzamerhand begon het Westen zich bewust te worden dat het niet om Berlijn is te doen maar om de hele vrije wereld.

In alle woorden èn daden van de heer Ohroesjtsjef is de onwaarachtigheid van de "peaceful Coexistence" duidelijk tot uiting gekomen. Meer dan ooit heeft hij ons in de koude oorlog gerangeerd. Het Westen is nu langzamerhand van alle valse verwachtingen wel genezen. Toch zal er een oplossing voor de spanningen moeten worden gevonden. Wij zullen, al- dus onze geestverwante, hierbij moeten uitgaan van de premisse, dat noch het Oosten noch het Westen zelfmoord wil- len plegen en dat de nucleaire dreiging eigenlijk beide verbindt.

*

Z

iet minister Luns, zo vroeg mevr.

Stoffel, geen gevaren in een ver- schillende zienswijze tussen de grote partners in de NAVO ten aanzien van de contacten en eventuele overeenstemming over Berlijn? Uit een redevoering van de Franse president, De Gaulle, blijkt niet dat hij staat te trappelen van ongeduld naar een contact met Rusland, maar toch is Frankrijk een van de geallieerden over Berlijn. De Gaulle heeft gesproken over

"moeilijke allianties" die Frankrijk wel moet handhaven om de Russische ambi- ties tegen te gaan. Hieruit spreekt echter geen grote waardering voor deze allian- ties Mevrouw Stoffels achtte dit een zeer bedenkelijke ontwikkeling in de sa- menwerking van de NAVO.

De Franse regering geeft blijk van een zeer bijzondere opvatting van Atlantische en Europese samenwerking. De gedachte aan een directorium in de NAVO (van de V.S., Engeland en Frankrijk) is nog steeds een der hartewensen van de Fran- se regering; een samenwerking van de vijftien landen, die de politieke richtlij- nen van het bondgenootschap zal vast- stellen, vindt nog steeds geen genade in de ogen der Franse regeerders.

* * *

En hoe staat het met de Verenigde Naties? Wij kunnen niet zeggen dat deze na zestien jaar zijn geworden tot een internationaal centrum van recht, ook al zou de minister nu kunnen zeg- gen: ja, \Vat wilt u ook, oplossingen van geschillen in de wereld komen nog steeds tot stand door gebruik van macht en niet door het recht. De Veiligheidsraad is lamgelegd door misbruik van het recht van veto; de Algemene Vergadering ver- toont hoe langer hoe minder samenhang.

Een belangwekkende vraag is die over het nut en de wenselijkheid van een per- manente politiemacht der Verenigde Na- ties. Voorlopig zag mevrouw Stoffels nog niet veel in een soort "VN.-brandwacht"

want het is de vraag hoever een derge- lijke strijdmacht ooit zal mogen gaan in het gebruiken van geweld; de huidige Veiligheidsraad en de Alg. vergadering zijn niet in staat deze vraag op te lossen.

Voorlopig zullen wij het dus maar moe- ten laten bij incidentele, geïmproviseerde V.N.-troepen.

In tegenstelling tot de socialist prof.

Patijn was mevrouw Stoffels niet zo geestdriftig over het optreden van de troepen der V.N. in Katanga. Wordt het doel (herstel van orde en rust) hier niet voorbijgestreefd en leggen de V.N. zich er niet op toe, met geweld de politieke ontwikkeling van een bepaald gebied in een bepaalde richting te sturen?

* _* *

Nu de V.N. hoe langer hoe meer de signatuur dragen van de AfrocAzi- atische groep ligt het voor de hand dat de aandacht steeds meer wordt gericht op de in ontwikkeling achtergebleven ge- bieden Wat is de Nederlandse regering van plan te doen in verband met het ver- sneld tot ontwikkeling brengen van deze gebieden?

Met de socialist Ruygers was· mevrouw Stoffels het eens, dat het vraagstuk van cle ontwikkelingshulp vele aspecten heeft

Mevrouw Stoffels over Berliin - Bedenkelijke ontwikkeling in de NAVO? - Problemen der Ver. Naties - Hulpverlening achter·

gebleven gebieden - Mr. Van Dijk over Europese zaken - De heer Couzy bespreekt de civiele verdediging.

die zich niet lenen voor een haastige be- spreking in begrotingsverband. Een apart debat over dit vraagstuk zou zeker ge- wenst zijn Zo'n discussie zou echter wel in zekere mate moeten worden voorbe- reid. Wij zullen allen precies moeten we- ten waar wij over praten en wat wij be- doelen; hoever wij willen gaan met hulp- vel'lening "om niet" en met hulpverle- ning .,niet om niet".

De manier van hulpverlening en de vraag welke landen het eerst hulp moe- ten krijgen, zijn bijzonder belangrijk.

Mevrouw Stoffels vond het zeer 'opmer- kelijk dat de Amerikaanse president Ken- nedy de nadruk heeft gelegd op hulp aan die landen die ook ber~id zijn zichzelf te helpen.

Het is verder niet alleen de vraag hoe- veel wij geven, maar ook hoe wij het doen Nu had onm geestverwante het ge- voel dat er te vaak een beroep moet wor- den gedaan op jonge deskundigen, die overigens met veel geestdrift naar de ont- wikkelingsgebieden gaan. Maar deze lan- den hebben soms ook behoefte aan oude- re specialisten. mensen met ruime erva- ring. Bij hen leeft echter vaak de vrees dat zij na hun werk in den vreemde niet meer een passende plaats in het eigen land zullen kunnen vinden. In het licht van een desbetreffende resolutie van de Ver Naties vroeg onze geestverwante, in hoeverre Nederlandse ambtenaren die voldoende ervaring hebben, in de gele- genheid worden gesteld in het belang van de hulpverlening aan de ontwikke- lingslanden hun krachten te geven en daarbij zekerheid krijgen omtrent her- plaatsing, promotiekansen en pensioen- rechten.

._~~~ ---~~ Flitsen van het Binnenhof

Minister Luns meende, dat een her- nieuwd debat over de hulpverle- ningsproblematiek inderdaad nuttig kon zijn. De bewindsman wilde gaarne toe- zeggen als inleiding tot een dergelijk de- bat zo mogelijk nog in het lopende zit- tingsjaar een nota bij de Kamer in te die- nen. Het vorige "aparte" debat over ont- wikkelingshulp vond zes jaar geleden plaats

In het debat van vorige week is ook de vraag over verhoging van de hulpverle- ning tot één procent van het nationale in- komen aan de orde gesteld; het was de regering evenwel niet mogelijk zich voor de naaste toekomst op een zo absoluut gestelde hoogte vast te leggen.

De regering heeft inderdaad, zo zei mi- nister Luns verder, een aantal maatrege- len getroffen om het beschikbaar stellen van Nederlandse deskundigen te bevorde- ren

Wat de proeven met kernwapens be- treft was de bewindsman het geheel eens met onze geestverwante, mevrouw Stof- fels, dat - willen thans ook de V.S. over- gaan tot proeven in de atmosfeer - daar- voor zwaar\vegende redenen moeten plei- ten; zo stelt de Amerikaanse regering het trouwens ook zelf. De veiligheid van het Westen is daarbij hèt argument.

Enkele leden hadden gepleit voor een intensiever persoonlijk contact tussen mi- nister en Kamer (commissie). Mevrouw Stoffels achtte de huidige praktijk bevre- digend. Hiernaar verwees minister Luns dan ook, maar hij en staatssecretaris Van Houten waren overigens gaarne be- reid mee te werken indien er inderdaad behoefte aan een frequenter contact zou zijn.

Wat het schriftelijk contact betreft had mevrouw Stoffels nog gepleit voor meer en snellere documentatie. Minister Luns zou nagaan hoe de schriftelijke voorlich- ting van de vaste Kamercommissie - die volgens hem niet onaanzienlijk was - zou kunnen worden geïntensiveerd

Mevrouw Stoffels had aanvankelijk bij de schriftelijke voorlichting een belang- rijk document gemist, nl. het NAVO- communiqué van 15 december; dit was evenwel reeds op 18 december door het departement doorgezonden aan de Ka- mer, wat in dit geval dus juist bijzonder snel was.

Het stuk was evenwel nedergelegd ter griffie ter inzage van de leden en me- vrouw Stoffels betreurde dat zij bij het desbetreffende voorstel van de voorzit- ter niet had gereageerd; een dergelijk belangrijk stuk had immers beter meteen kunnen zijn gedrukt en rondgedeeld. De Kamer zou eens moeten bezien hoe zij

in de toekomst zou kunnen voorkomen dat dergelijke stukken niet de aandacht krijgen die zij verdienen. Het departe- ment ging te dezen dus geheel vrijuit.

.\1an11ur STOFFEI~S

... murhl tn recht ...

De socialist prof. Patijn heeft in dit debat o.m. de suggestie gedaan de taak van minister Luns te doen verlich- ten door een aan hem ondergeschil;:te mi- nister van Europese zaken. De bewinds- man voelde op dit moment echter niet zoveel voor een dergelijke structuur aan de top. Staatssecretaris Van Houten zag enige lichtpunten in de NAVO-samen- werking. Wel moeten wij in deze orga- nisatie verhinderen, dat de grote mo- gendheden over belangrijke politieke problemen besprekingen hebben en dat zij het resultaat daarvan aan de ver- gadering mededelen. Dr. Van Houten had evenwel niet de indruk dat dit thans het geval zou zijn.

Minister Luns zag de politieke toe- komst van de Verenigde Naties minder pessimistisch in dan mevrouw Stoffels, ook al hebben zich de laatste tijd ont- wikkelingen voorgedaan die de regering niet onbedenkelijk vindt.

* *

I

n de tweede ronde van het debat over buitenlandse zaken stonden de problemen rondom de eenwording van Europa in het middelpunt. Onze geest- verwant mr. Van Dijk kon op dit ogen- blik geen al te groot optimisme uiten over de gang van zaken in de gemeen- schap van de Zes, zoals die thans be- staat. De overgang naar de tweede fase heeft de nodige moeilijkheden veroor- zaakt. De voorbereiding van de onder- handelingen over een toetreding van En- geland heeft geen opwekkend beeld ver- toond. Jhr. Van der Goes van Naters (PvdA) had de gedachte geopperd dat het de vraag is hoe het met de Europese gezindheid van het huidige kabinet staat, maar - aJdus de heer Van Dijk - Euro- pese gezindheid betekent niet, dat men alles goed en mooi vindt wat de partners mooi vinden.

Op het gebied van de landbouw moest onze geestverwant zich somber uitdruk- ken; hier zijn alle boze geesten van na- tionale economie, protectionisme enz.

losgebroken. Mr. Van Dijk achtte het bij de spannende besprekingen in Brussel (die inmiddels zijn geëindigd) de grote vraag welke compromissen uit de bus zouden komen en of deze compromissen houdbaar zouden zijn. De ministers De Pons en Marijnen verdienen lof voor de taaiheid waarmee zij het gesprek voer- den.

Onze geestverwant zag het verzoek om toetreding van Engeland en enkele ande- re landen tot de Europese gemeenschap- pen als zeer belangrijk. Maar de vraag is: hoe zal dit gebeuren? Wij zullen moe- ten nagaan of de gemeenschappen zoals zij thans functioneren bij deze toetreding geheel in hetzelfde stadium kunnen blij- ven.

* *

Evenwel zullen de essentiële punten van de gcmeenschap behouden moeten blijven. Als zodanig zag onze geestverwant primair een volledig vrije beweging van goederen, mensen en kapi- taal, een gemeenschappelijk buitentarief en een supranationale organisatie met parlementaire controle.

Sprekend over het vraagstuk van een politieke unie meende mr. Van Dijk dat een dergelijke Europese politieke ge- meenschap zonder Engeland voor Neder- land niet aanvaardbaar zou zijn. De so- cialist Goedhart had opgemerkt dat vol- gens sommigen minister Luns zich zou gedragen als de voetknecht van het En- gelse ministerie van buitenlandse zaken.

Onze geestverwant mr. van Dijk had zich nu afgevraagd wat dit woord betekent.

Het woordenboek geeft drie betekenis- sen: livreiknecht, lakei of infanterist.

De betekenis "infanterist" komt niet in aanmerking, want minister Luns heeft indertijd zijn dienstplicht bij de Marine vervuld, waar hij de belangrijke rang van matroos-seiner heeft bereikt! De be- tekenis "lakei", d.w.z .. degene die altijd bereid is de opdrachten van zijn meester te vervullen, zou wellicht wel mogelijk zijn, maar de heer Van Dijk vreesde dan tevens zelf tot deze categ·orie gerekend te zullen worden. Intussen zijn er in Ne- derland ook mensen die zeggen dat er sommige Nederlandse politici zijn die dreigen de "valet de chambre" van de heer De Gaulle te worden!

Als de heer Van der Goes van Naters stelt, dat het lidmaatschap van de ge- meenschap verenigbaar moet zijn en on- verbrekelijk verbonden moet zijn met dat van een politieke unie dan is het vol- gens mr. Van. Dijk een kwestie van in- ternationaal fatsoen dat men de nieuwe partner bij de onderhandelingen over toetreding tot de economische gemeen- schap ook betrekt in de vraag hoe hij te zijnertijd zal kunnen toetreden tot de politieke unie.

*

' ) nze geestverwant achtte het zg.

" plan-Fouchet betreffende een poli- tieke unie geen bijzonder belnagrijke bijdrage tot de ontwikkeling van Europa . In dat plan ontbreekt al hetgeen tenmin- ste nog in vorige plannen aanwezig was op het· gebied van parlementaire contro- le, zelfs met de consequentie van een eventuele motie van wantrouwen. Het parlementaire orgaan zal volgens deze opvatting alleen mogen praten en als men uitgepraat is, zeggen de heren: U wordt bedankt.

Wat de interne opbouw van de be- staande gemeenschappen betreft rE.E.G., Euratom, en E.G.K.S.) was onze geest- verwant niet optimistisch gestemd. Waar kunnen de leden van de Raad van mi- nisters en van de Commissie voor hun besluiten ten slotte verantwoordelijk worden gesteld? In het Parlement van de gemeenschap? Dit blijft er officiëel bui- ten. En de parlementen in de afzonder- lijke landen? Deze zijn afhankelijk van de vraag of en hoe de ministers bereid zijn hen in te lichten. Daarom vroeg de heer Van Dijk zich af ef het niet zeer noodzakelijk was dat althans de stem- ming in de raad van Ministers openbaar zou zijn.

Denkend aan de punten die op het ogenblik de eenheid in de gemeenschap, de werkelijke supranationaliteit, bedrei- gen, noemde onze geestverwant de naam van de Fransman Hirsch (deze moest als voorzitter van de Commissie van Eura- tom aftreden door toedoen van de Franse regering). Onder druk van een bepaald land heeft nu een benoeming plaatsge- had van iemand van wie men het beste mag verwachten, n1aar van wie men ze- ker kan verwachten dat hij op dit ogen- blik de lijn van de Franse regering zal volgen.

1

.,ussen de bedrijven van buitenland-* se zaken door heeft de Tweede Ka- mer ook de begroting van algemene za- ken ter hand genomen. Hierbij kwam als eerste punt de civiele verdediging aan de orde.

Onze geestverwant de heer Couzy kon zich geheel aansluiten bij de opvatting van de regering dat het leven in vre- destijd niet mag worden beheerst door hetgeen in geval van oorlog of acute oor- logsdreiging moet worden gedaan, zodat in vredestijd geen absolute paraatheid kan en mag worden geëist. Dit mag evenwel niet uitsluiten dat de nodige voorbereidingen moeten worden getrof- fen om die paraatheid in cle kortst mo- gelijke tijd te bereiken.

De heer Couzy meende, dat bij acute oorlogsdreiging de omstreken van als meest bedreigd aangemerkte gebieden zouden moeten worden ontruimd, anders loopt men het risico dat men te laat is.

Onze geestverwant begreep niet goed dat men bij de aan te houden voorraden voor de bevolking met dertig dagen zou kunnen volstaan terwijl voor de mili- taire voorraden een eis van 90 dagen geldt.

De heer Couzy pleitte voor vorming en instandhouding van het moreel: hi€1'- mee mag niet worden gewacht tot een acute oorlogsdreiging. De scholen heb- ben een taak op het gebied van de gees- telijke weerbaarheid. Al te veel wordt vergeten wat zich in de jaren 1940-1945 in ons land heeft afgespeeld. Lih.

VRI,JHEID EN DEMOCRATIE

['---~

• * UIT DE _PARTij~

Mevr. mr. Stoffels-Van Haaften sprak te Zeist

Op 8 januari j.l. hield mevrouw mr.

Stoffels-van Haaften voor de a.fdeling Zeist een inleiding over Europese Inte- gratie.

Spreekster :.rette uiteen hoe via de hulp door het Marshallplan, toen men na de laatste oorlog voor het eerst gedwon- gen was om in Europa te zamen aan één taf-el te gaan zitten, de organ.isdie voor Europese samenwerking en daarop vol·

gend de Raad van Europa is ontstaan.

Samenstelling en werkwijze van deze Raad werd duidelijik geschetst.

De weg naar Europese eenwording is lang en moeilijk begaanbaar en er moet zeer veel gepraat worden om weinig te bereiken; dit Iaatstè verschijnsel doet zich trouwens ook in de vertegenwoordigende colleges binnen onze grenzen voor! Er is al het een en ander op het gebied van de Europese integratie bereikt, zowel op cul- tureel, juridisch als sociaal gebied.

Het meest spetaculair is de K.S.G. Jam_

mer genoeg is de Europese Defensie ge- meenschap mislukt door de houding van Frankrijk, Er is echter de Westeuropese Unie (de ,,zes" en Engeland), die haar bijdrage kan leveren om de "zes" en de

"zeven" bij elkaar te brengen. Jammer, dat hier doorheen speelt het streven van De Gaulle om van de ,,zes" een politieke gemeenschap te maken, waarin eigenlijk geen enkel J.and iets van zijn nationale souvereinHeit zou prijs geven. Door het toetreden van Engeland tot de E.E.G. zou een goede tegenmacht t.o.v. het streven van De Gaulle ontstaan.

Spr. eind1gde met er op te wijzen dat de integratie nimmer doel in zichzlf, doch slechts het middel tot Europese samen- Wel'king wil zijn .

. Een levendige gedachtenwisseling op breed terrein besloot deze boeiende cau- serie en "inside-information'' van mevr.

Stoffels-van Haaften.

!Advertentie)

Ontplooiing van de

persoonlijkheid

stelt de liberaal terecht voorop als polL tiek richtsnoer in een periode van toe- nemende massificatieverschijnselen. Maar de liberaal. onderkent ook het gevaar van de persoonlijke vereenzaming dat daar- van het gevolg kan zijn.

Ontplooiïng als persoonlijkheid en ge- meenschapsvorming vinden plaats binnen het HUMANISTISCH VERBOND, bij weL ke organisatie reeds vele buitenkerkelijke liberalen zich aansloten.

Daarnaast ontplooit dit verbond tal van andere activiteiten in het belang van bui- tenkerkelijk Nederland.

Wenst u die niet te steunen?

Inlichtingen HUMANISTISCH VERBOND Oudegracht 152, Utrecht.

Deze week gaan onze gelukwensen naar ons Tweede-Kamerlid de heer J. H.

Couzy, luit.-gen. b.d., die zaterdag 20 januari a.s. de 60-jarige leeftijd hoopt te bereiken

De heer Couzy is als defensie-specialist na de verkiezingen van 1959 onze fractie komen versterken.

Zowel in de Kamer als in de NATO- bijeenkomsten verricht onze zo deskundi- ge geestverwant voortreffelijk werk.

Wij wensen hem gaarne toe, dat hij nog vele jaren zijn arbeid zowel in na- tionaal-parlementair als in internationaal verband zal mogen voortzetten.

Kamerlid Couzy spreekt in Oegstgeest

De afdeling Oegstgeest-Warmond van de V.V.D. belegt een bijeenkomst op maandag 22 januari a.s om 8 uur 's avonds in het Witte Huis, Wilhelrninapark 33, Oegstgeest, waar zal spreken Luit. gene- raal J. H. Couzy, Lid van de 2e Kamer der Staten Generaal over het onderwerp:

Nederland en de N.A.V.O.

Jaarvergadering Statencentrale Franeker

De Statencentrale Franeker houdt op dinsdag 23 januari a.s. haar jaarvergade- ring in hotel De Valk te Franeker. Aan- vang 8 uur.

De agenda bevat o.m. vaststelling vari de eaudictatenlijst voor de verhuizing van de leden van de Provinciale Staten van Friesland

Grog I glas neet water l sc~ep suiker 1 schijf citroen • f flesje llnderberg · Importeur: Tony van Heeswijk • Roermond

18 JANUARI 1962 _; PAGINA S

,,SCHUIF EEN ZETEL BIJ I''

Première van ons· politiek cabaret te Zwiindrecht

Donderdag 15 februari a.s., zal de première van ons politiek cabaret worden gegeven in "De V onlrenberg" te Zwijndrecht. Spreker is deze avond de heer J. C. Corver, lid van de Tweede Kamer der Staten- Gene•

raai.

De medewerkenden aan het cabaret zijn:

Rijk de Gooyer, Katja Berndsen, Phyllis Lane, Dick Harris.

Presentatie en regie Frans Muriloff.

Onze leden en geestverwanten in de afdeling Zwijndrecht en omgeving zullen van de secretaris van de afdeling Zwijndrecht, de heer A. vam der Plank, binnenkort nadere mededelingen over deze avond ontvangen.

Mdelingen, welke belangstelling hebben voor het optreden van dit cabaret-gezelschap, kunnen zich voor nadere inlichtingen wenden

tot

het Algemeen Secretariaat.

TELEVISIE-ZENDTIJD

Zoals U reeds uit de berichten in de dagbladen hebt vernomen heeft de staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mr. Y.

Scholten, aan de politieke partijen, welke thans radio-zendt\jd hebben, ook televisie-zendtijd toegewezen.

In principe zullen deze uitzendingen plaats hebben op dinsdagavond, direct na de journaal-uitzending, en wel van 20.20-20.30 uur. Bij loting is de volgorde <ler uitzendingen door de verschillende partijen vastge- steld.

De eerste televisie-uitzending van onze Partij zal zijn op dinsdag, 20 februari a.s., van 20.20-20.30 uur.

Aan de zorgvuldige voorbereiding van deze eerste televisie-presenta~

tie van de V.V.D. wordt reeds geruime tijd gewerkt.

LOGIES ALGEMENE VERGADERING

Afgevaardigden van afdelingen kunnen zich voor logies in de nacht van 9 op 10 maart a.s. te Leeuwarden wenden tot mevrouw S. Algra- Hoekstra, Nachtegaalstraat 5, Leeuwarden, tel. 05100-24393.

STALEN MEUBELEN

GISPEN

CULEMBORG

landbouwcongres

Wij vestigen nog eens Uw aandacht op het Landbouw- congres, dat op 23 en 24 fe- bruari a.s. in het conferentie- oord Woudschoten te Zeist wordt gehouden en voor alle leden der Partij toeganlwl\jk is.

L ven tussen ^hoop en vrees

Op het congres zullen vele vooraanstaande Partij-Ieden het woord voeren over tal van aktuele problemen. V oor het ;volledige programma en nadere bijzonderheden zij verwezen naar het nummer van 21 december jJ. van dit weeli:blad.

Het dramatische rondom Nieuw Gui- nea is, dat het een "probleem'' gewor- den is door moeilijkheden van buitenaf, zoals bedreigingen van Indonesische zij- de en défaitisme van bepaalde Neder- landse zijde. Zouden er noch kranten, noch radio bestaan, dan zou men in Nieuw Guinea in een heerlijke rust, ver van het wereldgewoel werken aan de op- bouw van dit grote land.

Thans is het zover, dat de bemoeienis- sen van buitenaf het werken en het leven hier ter lande beïnvloeden, hoe langer hoe meer.

De voornaamste bron van onrust. al- thans in het ver van Indonesië verwijder- de Hollandia, is nog steeds het gevoel door de Nederlanders in Europa en straks ook door de Nederlandse regering in de stéek te worden gelaten. Zolang Soekarno nog met een prauwenoorlog dreigt, en "hoopt" op een overwinning

"nog dit jaar", zolang de Commandant Zeemacht met een rustige stem zijn ver- trouv.'en uitspreekt over de verdedigers.

zolnng ziet men de Indonesische dreiging lllet als nl te reëel.

Neen. het gevaar schuilt veeleer in eigen kamp. Men investeert niet meer.

omdat men langzaam maar zeker de overluiging krijgt, dat Nieuw Guinea toch wordt prijsgegeven. Men luiropt ZIJn voorraad in, omdat de Nederlandse

regering het nog steeds niet mogelijk ge- maakt heeft dat men voorraden en debi- teuren kan verzekeren tegen politiek en molest risico. Sommige middenstanders zijn aan het uitverkopen om definitief te vertrekken.

Het is moeilijk over de toestand hier te schrijven en te voorkomen, dat de le-

gemaakt, dat de vrouwen en kinderen van haar employé's worden weggezon- den. Niet iedereen maakt daar gebruik van.

Het gebral van Soekarno is, dat l{an niet worden ontkend, het gesprek van de dag. Slechts op 18 december, de dag van de redevoering van Soekarno te Djokja,

BRIEVEN UIT NIEUW-GUINEA (XIII)

zer de indruk krijgt, dat er paniek zou heersen. Dat is het zeker niet. Naar bui- ten heerst er rust. Naar binnen piekert men en neemt men zijn voorzorgsmaat- regelen.

Zo is er een opleving van de werk- zaamheden van het Rode Kruis, bepaal- de instellingen worden voorbereid op hulpverlening. mocht de nood aan de man komen. In Biak heeft men geheel eigener beweging een regeling opgesteld.

waardoor de burgerbevolking uit het ha- vengebied en rondom de airstrip tijdig geëvacueerd zal kunnen vorden naar meer afgelegen gebieden. Ook in Hollan- dia organiseert men iets dergelijks. Eén grote mawlschappij heeft het mogelijk

hadden sommigen hun vluchtkoffertje ge- pakt, doch dat staat bij de meesten reeds lang weer in de zon te luchten.

En zo leeft men verder, in het onzekere voor de toekomst, het nieuws bediscus- siërend, minder gemakkelijk dan voor- heen, doch zeker niet in een soort angst- psychose. Zij, die zeggen dat Nederland

langer politie]< stand zal houden clan 1 jan. 1963 worden optimisten genoemd;

zij, die denken dat Soekarno nog dit jaal' werkelijk zal aanvallen: pessimisten. Met deze typering moge worden besloten.

HollandieL 10 januari.

l'tlr. W. l\ol. Th. Adriaansens.

Gaarne wekken wij U op het Landbouwcongres in gro- ten getale te bezoeken. Tot 1 februari a.s. kunt U zich op- geven bij de provinciale con- tactpersonen, wier adressen U eveneens in het mmtmer 1 van 21 december aantreft. In- ·~:

~ dien voor Uw provincie geen ~:

.o contactpersoon is aangewe~ 1

; zen, lmnt U zich rechtstreeks

1:

r aanmelden bij het Algemeen

~'

~ Secretariaat, Koninginne- ~,

~ gracht 61 te s'-Gravenhage.

I

l

^l Meldt U thans spoedig

~

. aan!

~

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 18 JANUARI 1962- FAGINA 4

AMBTENARENCENTRUM OVER MINISTER TOXOPEUS:

_ALGEMEEn

SECRETARIAAT

V. V.D.

n, ^{di e I} l(oninginnegracht 61

Donl>me vakbandspolitiek zet zeer gunstige beslissing op losse schroeven 's-Grave nhage Telefoon (070) 60 48 03

(3

liinen)

(Van onze sociale medewerker

Er is de laatste maanden rumor in casa in de wereld van de 400.000 ambtenaren over de herziening van de salarissen per 1 januari 1962. Hierbij staat de minister van Bin- llenlandse Zaken, de liberaal mr. Toxopeus als de verantwoordelijke bewindsman voor de rechtspositie van de ambtenaren in het middelpunt.

Over hem wordt dus in deze weken veel geschreven en gesproken en het leek ons daarom wel goed de zaak in een samenvattend artikel te behandelen, vooral omdat de oplossing, welke minister Toxopeus heeft gebracht een goede indruk geeft van de liberale visie op de arbeidsverhoudingen.

Vooropgesteld zij, dat het Kabinet diep doordrongen is van de noodzaak weer- stand te bieden aan de steeds toenemende spanning tussen lonen en prijzen. De winstmarges worden kleiner van de mo- gelijkheden tot kostenverlaging is in de afgelopen jaren reeds een druk gebruik gemaakt. Naast de verhogingen van lonen en salarissen, die ontstaan uit het tekort aan arbeidskrachten komen de periodieke verbeteringen bij de vernieu- wing van de c.a.o.'s, waarbij natuurlijk andere stijgingen van kosten, in het oag moeten worden gehouden.

Niet voor niets schreef de minister va~

Financiën in de Miljoenennota over de vooruitzichten voor 1962 "Een verstoring van het loon- en prijsbeleid en, meer in · het algemeen, een herhaling van de ge- beurtenissen in 1956/57 kunnen slechts worden voorkomen indien het beleid in het algemeen gericht blijft op afremming van de toeneming van de bestedingen!!

Het spreekt vanzelf, dat deze opvat- ting ook van invloed -moest zijn op de uitgaven van het Rijk om tweeërlei re- den. Ten eerste loopt een salarisverho- ging van een zo omvangrijk ambtenaren- corps altijd in de papieren. waarbij nog komt, dat er niet de mogelijkheid is deze te betalen uit een ambtelijke produktivi- teitsverhoging, zodat er altijd een extra druk op de bestedingen is, terwijl het beleid van de minister van Financiën gericht is op "afremming van de toene:

ming van de bestedingen".

De tweede reden is, dat er van een ver- hoging der wedden van een 400.000 amb- tenaren een zuigkracht op het bedrijfs- leven uitgaat. Het is vooral in de grootste bedrijfstakken EO, dat ze mede om een zo gunstig mogelijk aanbod van arbeids- krachten te krijgén altijd nummer één willen zijn. Alle mooie theorieën over de trend en achterstand ten spijt animeert dus de verhoging der ambtelijke salaris- sen. Als men zich nog herinnert met welk een strakke hand b.v. minister De Pous vasthoudt aan zijn prijsbeleid en er zelfs niet voor heeft teruggedeinsd contrac- tuele bepalingen van onwaarde te ver- klaren zoals in de bouwerij het geval is geweest, dan kan men begrijpen. dat kansen op een salarisverhoging voor de ambtenaren, die enige zoden aan de dijk zetten, medio november niet hoog werden aangeslagen in de wereld van de ambte- naren.

Verrassing?

Wat bleek echter? Minister Toxopeus kwam in de centrale commissie voor ge- organiseerd overleg in ambtenarenzaken, waarin zitting hebben een delegatie van de regering en vertegenwoordigers van vijf centralen van ambtenarenorgani- saties met voorstellen welke verbete-

ringen inhielden zoals de meeste ambte- naren in vele jaren niet hebben gehad.

Er kwam een algemene salarisverho- ging van 5,2°/o. Dat is de trend, stelde minister vast, hetgeen wil zeggen dat voor het bedrijfsleven ongeveer deze ver- hoging te verwa0hten is, een opvatting die zeker niet aan de lage kant geacht kan worden. Bovendien kwamen er voor alle schaalioners aanzienlijke denivellerings- toeslagen.

Schaalioners

Mogelijk weten niet al onze lezers wat schaalioners zijn. Dit zijn kort gezegd alle administratieve en technische amb- tenaren, die niet zijn ingedeeld in 16 .OP werkclassificatie gebaseerde loongroepen zoals dat bij de handarbeiders in het bedrijfsleven het geval is. Hun functies zijn ondergebracht in 154 schalen, alleen de allerhoogste ambtenaren secretaris- sen-generaal en directeuren-generaal en nog enkele meer individuele functies val- len daarbuiten.

De gevarieerde percentages, die we ge- makshalve denivelleringstoeslagen noe- men, vindt men in het onderstaand ta- belletje.

Schaal 3 tim ⁴⁷ 48 t/m 93

94 t/m 125 126 t/m 148 149 en 150 151 t/m 153

Percentage 8 8-10

10-15 15-16 20-22 23-30

154 30

S.G. en Dir. Gen. 40

Kernrangen Schrijver t/m addj. es adj. cs-A t/m G/A Techn.

ambt. I hfdcs-hfdcs-A referendaris- administrateur hfdadm.- raadsadviseur directeuren en raadsadviseur i.a.d.

hoogleraar

Teneinde een te grote druk op de be- stedingen te voorkomen wilde de minis- ter deze percentU<ges na enig heen en weer gepraat over 4 jaar verdelen, het- geen er dus op neerkwam, dat dit jaar minstens 7,2% salarisvrhoging zou wor- den gegeven- z·es werd tot nu toe al als zeer mooi beschouwd-, maar dat er ook voor de naaste toekomst steeds extra_

verhogingen :zJouden zijn, Over de andere verbeteringen waarmede minister Toxo- peus kwam, zwijgen we nu maar.

NED. HUISHOUD RAAD Ter nadere kennisma-

king met de Ned.

ker is aangekomen. Prak- tisch veroorzaakt dat vaak een brede kloof tussen die twee en die kloof is het, die de N.H.R. wil overbruggen.

Zoals gezegd, het voorstel was zeer gun- stig en het zou dus alleszins redelijk zijn geweest als de vertegenwoordigers van de vijf ambtenarencentralen hierover uiterst content zouden zijn geweest, uiter- aard als goede vertegenwoordigers pro- berend er hier en daar nog wat aan te schaven.

Wat is echter gebeurd? Drie van de vijf centralen, althans hun vertegenwoordi- gers, namen de voorstellen niet. Alleen het Ambtenarencentrum en de Centrale van Hogere Rijksambtenaren stelden zich achter de voornemens van de minister.

Het was mogeliJk geweest, dat de be- slissing van de Regering nog zo tijdig werd genomen, dat de voorstellen reeds per 1 januari geëffectueerd konden worden

Maar door de weigering van de drie centralen, aangesloten bij of verwant aan de drie zuilen in de vakbeweging, NVV, KAB en CNV, is er vertraging gekomen en waarschijnlijk ook een zekere , onge- rustheid in het kabinet, met het gevolg, dat de ministerraad heeft besloten de zaak eerst in de Tweede Kamer te bren- gen, zodat uit een en ander op zijn minst- - zeggen we - een aanzienlijke vertra- ging is ontstaan.

De politiek van nee zeggen van de drie zuilen is dommer dan dom, zij zet im- mers een gunstige beslissing, waarvoor de minister in het kabinet heeft moeten vechten om haar er door te krijgen, op losse schroeven.

Denivellering

Gelukkig zijn twee van de vijf centra- Jen een andere opvatting toegedaan. Zij hebben reeds jarenlang gepleit voor deni- vellering van de ambtenaren omdat als gevolg van het salarisbeleid van de vori- ge kabinetten er voor de gemiddelde amb- tenaar een achterstand in beloning op het bedrijfsleven was ontstaan, waardoor hij bv in vergeliJking tot de jaren 1928 en 1938 er relatief op was achteruit gegaan!

Daar dit met de cijfers kon worden anage- toond, had minister Toxopeus besloten boven de trendmatige verhoging extra toeslagen te geven, wat zoals we zeiden een goede indruk geeft van de liberale visie op de al'beidsvoorwaarden.

Die behoren immers zodanig te zijn, dat ieder naar be,horen aan zijn trek komt, zodat het niet zo is, dat hij bij toe- nemende welvaart zijn positie er op ach- teruit ziet gaan.

Personeelsschaarste

Dit is echter niet alleen een eis van billijk!heid. Een laag salaris en een ach- terstand bij andere groepen der bevol- king zijn fnuikend voor het aanbod van goede kraohten. Teneinde de staatsdienst zo aantrekkelijk mogelijk voor hen te maken, iheeft de minister besloten een be- gin te maken met de denivellering.

Giro 67880

Hieruit hUjkt, dat de liberaal de bete- kenis van een goed werkend ambtelijk apparaat, ondanks zijn grote waardering voor het particuliere initiatief, heel goed weet te zien en er naar wil handelen.

Waarom zijn de drie vakcentralen nu tegen? De reden is steeds dezelfde. Er is in de percentages enige variatie, de ho- ger geplaatsten !;:rijgen het meest, wat een gevolg is van het feit, dat hun ach- terstand dan ook het grootst was geble- ken en dat ihet vooral moeilijk is voor de :hogere rangen de bekwame krachten te krij,gen die men behoeft. Dit schijnt vooral het geval te zijn in de technische sector en de gespecialiseerde functies.

Hoewel er geen redelijk argument te- gen is aan te voeren, zint dat de drie centralen niet: Zij wijzen op de 40 pro- cent van de secretarissen-generaal èn directeuren-generaal en de 30 procent van de hoogleraren en de directeuren en raad-a.dviseuns, m-aar vergeten, dat dit slechts een zeer kleine groep is. evenals trouwens op het grote geheel der andere hoofdambtenaren.

Zou hun ,,extra" worden afgekapt er zou voor de lagere ambtenaren niets meer kunnen komen, althans niet meer dan en_

kele centen. Louter afgunst en jaloezie dus, maar zoals gezegd dommer dan dom omdat thans de andere zeer gunstige her- zieningen die men toch niet beter kan maken op losse schroeven zijn gezet.

Zou er een afke,~rend votum in de Tweede Kamer komel"l, dan ligt het in de lijn der verwachtingen, dat er voorlopig helemaal niets komt van salarisverho- gingen voor ambtenaren.

Het is dan ook begrijpelijk, dat men bij de drie centralen, nu de kruitdamp is opgetrokken met de handen in het haar zit, daar het niet anders kan, of men zal van vele leden, vooral in de middelbare en hogere rangen, a!Herminst prettige reacties hebben ontvangen. Het dagblad Het Vaderland maakte dan ook reeds mel- ding van enkele berkhten waaruit blijkt, dat men in de kring van de drie centra- len aan het omslaan is! Laten we gerust zeggen: dat zal in hun belang zijn, want het is voor geen ambtenaar moeilijk in te zien, dat minister Toxopeus zich op prachtige wijze voor hen heeft geweerd, waarbij natuurlijk met dankbaarheid gewag moet worden gemaakt van de be- reidheid van de andere ministers, vooral in de sociaal-economische secte>r om hun collega zover te laten gaan.

Het is dan ook alleszins begrijpelijk, dat het Ambtenaren-centrum, dat politiek gezien strikt neutraal is :kon schrijven;

"Wij zouden minister Toxopeus willen noemen

"DE Mi(N DIE DE MOED HAD"

We hopen van harte, dat spoedig alge- meen ruiterlijk erkend wordt, dat ook voor het hoofdstuk van de arbeidsvoor-

wa~rden der ambtenaren deze Regering hoogst belangrijke resultaten heeft ge- boekt.

z.g. Vertrouwenscommissies.

Zo zijn er Vertrouwenscom~

missies voor de gewone was- behandeling en voor het che- misch reinigen.

WINKELSl.UI11N~S­

PR.OBl!EMEN

o e antwoorden hierop beginnen binnen te druppelen. Mogen wij er aan herinneren, dat wij die nu binnen veertien dagen verwachten?

Huishoud Raad hebben wij en serie artikeltjes ontvan- gen, te veel en te lang om hier te plaatsen. Wij moeten ons tot enkele punten eruit bepalen, maar willen die stukken wel ter inzage ge- ven, als men hier en daar. in een vrouwengroep er wat meer over wil weten.

Dit gebeurt in de eerste plaats door het overbrengen van klachten. Als een klacht van een huisvrouw door de N.H.R. is bekeken en ge- grond bevonden, wordt meestal bemiddeld om een bevredigende regeling te krijgen. Komen er meerdere gelijksoortige klachten, dan is dat vaak aanwijzing voor de fabrikant om in de toe- komst zijn produkt of pro- ductiewijze te veranderen.

Maar het kan ook een aan- wijzing zijn, dat het publiek niet weet, hoe het met dat bepaalde artikel moet om- springen. Dat is vooral te~

genwoordig het geval, nu er zoveel nieuwe dingen en nieuwe stoffen zijn. De

Copie voor deze rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

Als men een klacht op- geeft aan de N.H.R. (Anna Paulownaplein 7, Den Haag tel. 324188) krijgt men een formulier ter invulling en moet men wat betalen. Maar dat krijgt de klant later te- rug, als die gelijk blijkt te hebben.

Het is een onderwerp waar letterlijk iedereen mee te maken heeft, maar de be- langen lopen niet allemaal parallel. Daarom is het gced als vanuit een zo breed mo- gelijk gebied, vanuit zo veel mogelijk categorieën, de me' ningen gehoord worden.

Wij zullen die bundelen en doorgeven, maar daarvoor moeten wij die wel op tijd binnen hebben, dat is vóór februari a.s.

De huisvrouwen kunnen er uit zil~n, dat zij zich niet machteloos behoeven te voe- len tegenover de grote af- stand, die er is gekomen tus- sen consument en producent, tussen degenen, die koopt en gebruikt en degenen, die ma- ken en verkopen. Dit laatste zeggen wij in het meervoud, want een artikel legt soms een lange weg af voor het ''an de maker bij de gebrui-

klachten kunnen daarom lei- den tot betere voorlichting, b.v. een bijgevoegde ge- bruiksaanwijzing. Maar die moet men dan ook lezen!

Door het behandelen van individuele klachten heeft de N.H.R. met verschillende takken van het bedrijfsleven een blijvende relatie verkre~

gen en zelfs nauwe samen- werking. Dat' gebeurt door

De behandeling van klach- ten door de N.H.R. is be- langrijk, niet alleen voor de op dat ogenblik gedupeerde huisvrouw, maar ook in het algemeen omdat het vaak leidt tot produktieverbete- ring.

Het is dus een belangrijke taak van de N.H.R., maar niet de enige.

Daarover (misschien?) later meer.

Zo nodig zijn nog meer exemplaren van de betref,..

fende vragenlijsfV verkrijg,..

baar.

J.

H. S.