Boekverslag Nederlands De tweeling door Tessa de Loo
Boekverslag door een scholier 5e klas havo
2982 woorden 19 jaar geleden
6,9
23 keer beoordeeld
Auteur Tessa de Loo
Genre Psychologische roman,
Oorlogsroman Eerste uitgave 1993
Vak Nederlands
Voorwerk
Het boek wat ik gelezen heb heet “De tweeling” en is geschreven door Tessa de Loo. Het boek verscheen voor het eerst in oktober 1993 en het is een psychologische roman van 435 bladzijdes.
De schrijfster Tessa de Loo heet in het echt ook wel Tineke Duyvené de Wit. Ze is geboren op 15 oktober 1946 in Bussum.
Naar haar eindexamen ging ze Nederlands studeren in Utrecht. Op twintig jarige leeftijd trouwt ze en na vijf jaar later krijgt ze een zoontje.
Ze pakt haar studie weer op, maar besluit toch schrijfster te worden.
In 1983 komt Tessa de Loo met het boek ‘De meisjes van de suikerwerkfabriek’. Daarvan worden 46.000 exemplaren verkocht en het boek ontvangt de Anton Wachterprijs en het Gouden Ezelsoor. Haar eerste roman ‘Meander’ verschijnt in 1986. De novelles ‘Het rookoffer’ (1987) en ‘Isabella’ (1989) worden helaas minder goed ontvangen door de critici.
‘De tweeling’ is een heel groot succes. Deze roman verschijnt in 1993. Binnen een jaar worden meer dan 130.000 exemplaren verkocht. Ze ontvangt hiervoor de Publieksprijs voor het Nederlandse boek en de internationale Otto von der Gablentz-prijs.
Samenvatting
Het verhaal gaat over Anna en Lotte, Duitse tweelingzusjes, die door de dood van hun ouders op 6-jarige leeftijd van elkaar gescheiden worden. Lotte, die tbc heeft, wordt door een oudtante mee naar Nederland genomen, waar ze wordt ondergebracht bij diens zoon. Anna, die niet ziek is en dus niet naar Nederland
hoeft om aan te sterken, wordt meegenomen door hun grootvader die in een klein boerendorpje woont met zijn zoon.
Na ongeveer 70 jaar vinden Anna en Lotte elkaar terug in een kuuroord in Spa, waar ze elkaar hun levensverhaal vertellen. Lotte was terechtgekomen bij een communistisch gezin. Er waren zusjes en broertjes en ze werd beschouwd als een eigen dochter. Anna blijft echter na de dood van haar grootvader bij haar oom wonen, die trouwt met een vreselijke vrouw (tante Marthe) die niets uitvoert in de
huishouding en alleen maar kinderen krijgt. Anna wordt gezien als een gratis hulpje, dat al het werk moet doen.
Bij Lotte in de familie is veel muziek: haar vader houdt van muziek en heeft zelf een installatie gebouwd en zelf kan ze goed zingen.
Anna wordt op een gegeven moment, omdat ze door een buurvrouw is gezien met een Hitler gezinde jongen, door haar oom ontslagen. Omdat ze steeds pijn in haar buik blijft houden gaat ze naar een dokter, die constateert dat haar baarmoeder gedraaid is. Ze zal altijd onvruchtbaar blijven. Terwijl Anna gelovig wordt opgevoed, wordt Lotte niets bijgebracht dat met het geloof te maken heeft.
Het dorp waar Anna woont wordt steeds meer in beslag genomen door Hitler en het nationaal-socialisme.
Op een gegeven moment verlaat Anna het dorp en gaat naar Keulen, waar ze een opleiding gaat volgen om hoofd in een huishouding te worden. Als ze 21 is moet Anna een voogdijakte tekenen, waarin haar oom heeft gezet -naar later blijkt- dat Anna broos van gezondheid en een beetje zwakzinnig is. Hierdoor kon hij haar ongestraft op de boerderij laten werken. Nadat ze ontslag heeft genomen van haar eerste baan, gaat ze bij Frau von Garlitz, die van adel is, werken als kamermeisje.
De oorlog breekt uit, maar voor Anna verandert er eigenlijk weinig.
Als Lotte's oma in Duitsland is geweest, wil ook Lotte erheen. Ze wil Anna opzoeken. Ze gaat ook, maar het valt enorm tegen, want Anna heeft totaal geen aandacht voor haar. Ze heeft het veel te druk met het feest dat Frau von Garlitz organiseert voor oud en nieuw. Ook wil Anna niet toegeven dat er bezoek voor haar is. Teleurgesteld gaat Lotte naar huis.
Als Anna met een ander dienstmeisje naar een bal in het casino gaat, ontmoet ze Martin Grosalie, een Oostenrijkse soldaat. Anna verlooft zich met Martin en Frau von Garlitz vlucht definitief naar het landgoed van haar ouders in Brandenburg. Ook Anna wordt op een gegeven moment daarheen gehaald. Martin vertrekt naar Rusland. Anna krijgt nog regelmatig brieven van hem, waarin hij slechts landschap e.d.
beschrijft. Hij praat niet over de oorlog. De Familie von Garlitz verhuist naar het huis van de moeder van von Garlitz in Polen. Daar zitten ook Russische krijgsgevangenen die het heel slecht hebben. Anna helpt ze een beetje.
Bij Lotte thuis komen onderduikers. De familie Frinkel (vader, moeder en Bram (18, vriend van Koen)) komt onderduiken bij de familie van Lotte. Ook Leon Stein, een vriend van de Frinkels, komt bij hen. Ruben Meyer wordt door de kapper van Lotte's vader bij hen gebracht. Later komt zijn moeder daar nog bij.
Anna wordt door Martin naar Wenen gehaald waar ze trouwen. Drie weken lang zijn ze samen en dan moet Martin terug naar Rusland.
Bij Lotte wordt de schoonvader van meneer Bohjul, van het grammofoonplatenhuis gebracht. Ook Theo de Zwaan en Ernst Goudriaan, twee kennissen van haar vader, voegen zich bij de onderduikers, om de
arbeidsinzet in de Duitse industrie te ontkomen. Dit is de reden waarom Koen voortaan binnen moet
blijven. Flora Bohjul (de vrouw van meneer Bohjul) voegt zich bij haar vader. Voor opa Tak en zijn dochter Flora wordt een ander onderduikadres gezocht. Zij vertrekken dan ook.
Het vliegtuig van Herr von Garlitz stort neer. Frau von Garlitz ontvangt nog wel vroegere collega's van haar man, die een moordslag op Hitler beramen. Deze mislukt. Martin, die inmiddels in de SS zit, vraagt Anna in een brief ontslag te nemen en naar Wenen te gaan, omdat dat veiliger voor haar zal zijn, want de Russen naderen. Begin oktober krijgt ze daar bericht dat Martin is overleden. Ze stort in, maar leeft toch verder.
Als er een ernstig voedseltekort is in Nederland wordt Lotte er een paar keer op uitgestuurd om eten te gaan halen in andere delen van het land. Dit is erg gevaarlijk, maar toch doet ze het en iedere keer loop toch nog goed af.
Martin had Anna, toen hij haar voor de laatste keer zag, laten beloven geen zelfmoord te plegen, maar in de verpleging te gaan als hij er niet meer zou zijn. Ze zoekt inderdaad werk in de verpleging en wordt Rode Kruis zuster in een Lazeret.
Lotte trouwt met Ernst Goudriaan.
Na de capitulatie wordt Anna gevangen genomen door de Amerikanen. Na een tijdje wordt ze weer vrijgelaten. Het eerste en enige wat ze dan wil is naar het graf van Martin.
Bij Lotte thuis gaat het allemaal niet zo goed. De voortdurende angst is weg, maar de onderduikers zijn niet meer te houden terwijl het toch nog wel gevaarlijk voor ze kan zijn om zomaar buiten rond te gaan lopen. Ook wordt haar moeder ziek. Later blijkt het een geestelijke ziekte te zijn die met het gevaar in de oorlog te maken heeft.
Voor Anna wordt het een moeilijke reis naar Martin. Op de een of andere manier kan ze hem steeds niet bereiken. Als ze de moed heeft opgegeven krijgt ze weer een baantje in de huishouding. De vrouw bij wie ze in huis is ziet dat ze liever iets anders wil en Anna zegt dat ze bij de kinderbescherming wil. Dan doet ze een tweede poging om bij Martin te komen. Deze keer lukt het en vindt ze zijn graf. Daar blijkt een meisje er steeds goed voor te hebben gezorgd uit dankbaarheid dat zij net aan de dood ontsnapt is.
Met Lotte gaat het niet zo goed. Nu ze op zichzelf woont verveelt ze zich. Ze weet niet meer wat ze moet doen om de tijd door te komen.
Als Anna op het Instituut voor Sociaal Werk zit komt tante Martha haar opzoeken. Ze doet net of ze heel veel om Anna geeft, maar in werkelijkheid zit ze weer te liegen over haar tegen de dorpsbewoners. Nu durft Anna er wel iets van te zeggen. Dan gaat Anna Lotte nog een keer opzoeken in Nederland, maar nu is Lotte degene die niets met de bezoeker te maken wil hebben.
Ze zien elkaar nooit meer voordat ze elkaar weer tegen komen in Spa. Als Lotte in het Thermaal Instituut in een bad zit hoort ze een hoop geroep. Het blijkt dat Anna is overleden terwijl ze ook in bad zat. Weer voelt Lotte zich schuldig: Waarom is ze niet wat toegeeflijker geweest? Waarom heeft ze niet tegen Anna gezegd dat ze haar begreep, het enige dat ze wilde horen? Ze accepteert eindelijk Anna als haar zus, maar dan is het al te laat.
Analyse Tijd
Op zich is het boek chronologisch opgebouwd. Anna en Lotte lopen door hun leven heen, ze beginnen bij
het begin en worden steeds ‘groter’.
Zij vertellen al deze verhalen aan elkaar in Spa, de plaats waar het kuuroord staat. Beiden verblijven een week in Spa en die week wordt ook chronologisch beschreven.
Je zou dus kunnnen zeggen dat het twee verhalen zijn die beiden chronologisch zijn geschreven.
Het verhaal begint in 1992 als ze elkaar weer ontmoeten in Spa. Samen brengen ze er een week door, waar ze hun hele verleden naar boven halen. Dit verleden begint in hun geboortejaar 1916 en eindigt in 1992.
Ruimte
In de eerste plaats speelt het hele verhaal zich af in het stadje Spa. Anna en Lotte gaan hier uit eten, drinken kopjes koffie met gebak en maken wandelingen. Tijdens deze uitstapjes vertellen ze over zichzelf.
Een hele belangrijke ruimte voor beide is ‘Het Casino’ in Keulen. Daar zijn de zussen opgegroeid, tot hun 6de .
De verhalen van Lotte spelen zich af in Nederland. Zij woonde in Nederland bij een pleeggezin. Een groot huis, waar muziek centraal staat. De meeste van Lotte spelen zich daar af en in het tuinhuisje waar ze verliefd wordt op Ernst. Ook spelen de verhalen zich af op straat. Lotte en haar zusje moeten wel eens voedsel gaan halen, als er dan gebombardeerd wordt moeten ze hun spullen laten liggen en snel een kelder induiken. Op die manier zijn ze soms een paar dagen onderweg en komen soms weer zonder voedsel terug.
De verhalen van Anna spelen zich op veel meer plaatsen af. Ten eerste op de boerderij van haar opa en haar oom, Ze woont daar en doet daar al het werk. Na een tijdje vertrekt ze en gaat naar de
huishoudschool in Keulen. Eerst gaat ze aan het werk bij Frau Stolz. Daar is de bibliotheek belangrijk. Ze hebben een hele grote bieb waar Anna veel ontspanning en troost vindt.
Na haar ontslag gaat ze aan het werk bij Frau von Gralitz. Zij woont in een groot landhuis met veel personeel. Ze blijft heel erg lang daar werken, dus het is een belangrijke ruimte.
Perspectief
Het verhaal wordt vanuit de alwetende verteller vertelt. Dit weet je doordat je de gedachten van de twee zussen kunt lezen. Als de twee bijvoorbeeld in gesprek zijn, lees je hoe de een op de ander reageert in haar gedachten. Hierdoor kun je je goed inleven in beide personen en voor beide personen begrip krijgen.
Het hele verhaal staat in de verleden tijd geschreven.
Spanning
Er zit een goede spanning in het boek. Je leest over de tweeling en hun verblijf in Spa, maar tegelijkertijd ook over het verleden. Doordat je elke keer teruggehaald wordt naar Spa, als je midden in het verleden zit, blijft de spanning groot. Je wilt elke keer weten hoe het afloopt.
Ik vind persoonlijk dat de spanning rond Anna groter is. Misschien omdat Anna meer meemaakt, maar het komt vooral door Martin Grosalie. Dit is een man die Anna ontmoet en waar ze later ook mee trouwt. Hij is soldaat in het leger en is altijd in het oorlogsgebied. Dit zorgt ervoor dat Anna altijd gespannen zit te wachten op een brief van Martin. Dat deel van het boek vond ik het best. Ik wilde toch elke keer doorlezen en eigenlik zit je gewoon te wachten op het moment dat Martin overlijdt. Ik kon me erg goed inleven in de situatie van Anna in dit gedeelte van het boek.
Personen
De belangrijkste personages uit het boek zijn Anna Grosalie en Lotte Goudriaan. Zij zijn de echte hoofdpersonen.
Anna Grosalie
Anna is een drukke, aanwezige vrouw. Ze wil graag zelf het meeste aan het woord en Lotte alles over zichzelf en haar verleden vertellen. Dit is soms best lastig. Doordat ze zo graag gelijk wil hebben over haar mening over de Duitsers wordt Lotte wat afstandiger. Anna en Lotte denken allebei heel anders over dat volk. Anna is daar opgegroeid en ziet de dingen van een hele andere kant. Ze blijft maar volhouden dat ze er niks aan konden doen en niemand er iets vanaf wist. Dat ze als domme mensen en goede gelovigen gewoon aan het lijntje gehouden werden.
Haar verhouding met Lotte wordt er niet beter op, door haar vastberadenheid lijkt Lotte een steeds grotere afkeer te krijgen tegen Anna.
Lotte Goudriaan
Je zou kunnen zeggen dat Lotte zo’n beetje het tegenovergestelde is van Anna. Ze is rustig en wil Anna het liefst ver van zich weg hebben. Ze wil het verleden laten rusten, maar Anna blijft er maar over doorpraten.
Lotte is ook muzikaal. Door haar jeugd in een muzikaal gezin, is ze ermee opgegroeid. Ze heeft een prachtige stem en zingt ook wel eens voor publiek.
Ik vind dat Lotte in de loop van het verhaal wel wat ‘harder’ is geworden. In het begin wilde ze Anna graag ontmoeten en een band opbouwen. Nu, zo’n 45 jaar verder wil ze eigenlijk niets van Anna weten. Dit merk je al vanaf de eerste bladzijde. Dan is ze helemaal niet blij met de vrouw die haar alsmaar opwacht en mee uit vraagt.
Uiteindelijk verandert haar mening over Anna wel. Ze krijgt steeds meer begrip voor haar en raakt onder de indruk van Anna’s verhalen. Als ze zich met Anna wil verzoenen, is het al te laat en blijft Lotte met een schuldgevoel achter.
Hoofdhandeling
Het hele boek draait erom dat Lotte en Anne in vrede komen met de oorlog en met elkaar.
Interpretatie
Verklaring titel
De titel van het boek ‘De tweeling’ heeft een duidelijke betekenis. Je hoeft dus niet door te denken of het boek te lezen om achter de verklaring van de titel te komen.
Het hele verhaal draait om een tweeling, Anna en Lotte.
Het boek heeft geen ondertitel, maar wel een motto. Dit motto staat voorin het boek en luidt: “Die Welt ist weit, die Welt ist schon, wer weiss ob wir uns wiedersehen.”
Dit betekent in het Nederlands: “De wereld is groot, de wereld is mooi, wie weet of wij elkaar weer zien.”
Het is moeilijk een motto duidelijk en goed te verklaren, maar ik denk dat dit motto betekent dat je een goede band met iemand moet onderhouden. Want de wereld is zo groot en mooi, als je uit elkaar groeit, zul je elkaar misschien wel nooit meer zien. Dit motto is eigenlijk een hele korte en krachtige samenvatting
van het hele boek. Anna en Lotte hadden vroeger als tweeling een goede band met elkaar. Maar door het overlijden van hun ouders wordt de tweeling uit elkaar gehaald en Anna en Lotte worden allebei in een ander gezin geplaatst, mede dankzij de zieke Lotte. Anna dacht dat Lotte allang dood was en durfde eigenlijk niet zo goed een brief te schrijven. Lotte dacht dat Anna dood was en heeft ook nooit contact gezocht. Zo zijn de twee uit elkaar gegroeid. Ze hebben nog wel één of twee keer afgesproken, maar dat draaide op niets uit.
Bij toeval kwamen ze elkaar tegen in het kuuroord, maar als dit niet was gebeurd, zouden zij elkaar dan ooit nog eens tegenkomen?
Personen
De belangrijkste personages uit het boek zijn Anna Grosalie en Lotte Goudriaan. Zij zijn de echte hoofdpersonen.
Anna Grosalie
Anna is een drukke, aanwezige vrouw. Ze wil graag zelf het meeste aan het woord en Lotte alles over zichzelf en haar verleden vertellen. Dit is soms best lastig. Doordat ze zo graag gelijk wil hebben over haar mening over de Duitsers wordt Lotte wat afstandiger. Anna en Lotte denken allebei heel anders over dat volk. Anna is daar opgegroeid en ziet de dingen van een hele andere kant. Ze blijft maar volhouden dat ze er niks aan konden doen en niemand er iets vanaf wist. Dat ze als domme mensen en goede gelovigen gewoon aan het lijntje gehouden werden.
Haar verhouding met Lotte wordt er niet beter op, door haar vastberadenheid lijkt Lotte een steeds grotere afkeer te krijgen tegen Anna.
Lotte Goudriaan
Je zou kunnen zeggen dat Lotte zo’n beetje het tegenovergestelde is van Anna. Ze is rustig en wil Anna het liefst ver van zich weg hebben. Ze wil het verleden laten rusten, maar Anna blijft er maar over doorpraten.
Lotte is ook muzikaal. Door haar jeugd in een muzikaal gezin, is ze ermee opgegroeid. Ze heeft een prachtige stem en zingt ook wel eens voor publiek.
Ik vind dat Lotte in de loop van het verhaal wel wat ‘harder’ is geworden. In het begin wilde ze Anna graag ontmoeten en een band opbouwen. Nu, zo’n 45 jaar verder wil ze eigenlijk niets van Anna weten. Dit merk je al vanaf de eerste bladzijde. Dan is ze helemaal niet blij met de vrouw die haar alsmaar opwacht en mee uit vraagt.
Uiteindelijk verandert haar mening over Anna wel. Ze krijgt steeds meer begrip voor haar en raakt onder de indruk van Anna’s verhalen. Als ze zich met Anna wil verzoenen, is het al te laat en blijft Lotte met een schuldgevoel achter
Perspectief
Het verhaal wordt vanuit de alwetende verteller verteld. Dit weet je doordat je de gedachten van de twee zussen kunt lezen. Als de twee bijvoorbeeld in gesprek zijn, lees je hoe de een op de ander reageert in haar gedachten. Hierdoor kun je je goed inleven in beide personen en voor beide personen begrip krijgen.
Het hele verhaal staat in de verleden tijd geschreven.
Thema
Het thema is dat de oorlog heel verschillend heeft gewerkt voor beide dames maar dat ze er beiden toch mee om kunnen gaan.
Hoofdhandeling
Het vrede sluiten met elkaar en de oorlog van de tweeling.
