Wie heeft gelijk?

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

67

jaargang • nummer 25 • woensdag 20 juni 2012 1,95 euro

Wie heeft gelijk?

Zouden ze bij onze confraters van De Morgen krap in het perso- neel zitten? Die krant heeft voor haar weekeindmagazine een inter- view afgenomen met Paul de Grauwe, de topeconoom die de wereld ons benijdt, althans volgens de aanhangers van de gedachte dat de overheid ons uit de crisis kan halen door het geld flink te laten rollen.

Kenners spreken dan over keynesianen, die één kant van het eco- nomische debat vertegenwoordigen. Stuur in zo’n geval een geïn- formeerde journalist naar Londen, waar De Grauwe drie dagen per week huist, om een kritisch interview af te nemen. Maar de econo- misch geschoolden waren die dag blijkbaar op bij De Morgen, want niemand minder dan Hugo Camps werd met de klus belast.

“Hoe dan ook, ik, cijferbarbaar tot op het bot, blijf altijd gechar- meerd naar hem kijken”, schrijft Camps. Het moet een behoorlijke vaststelling zijn voor De Grauwe dat hij de hemel in wordt gepre- zen door iemand die zelfs niet ongeveer weet waarover het gaat.

Voor zover “de mens achter de econoom” belicht wordt – mocht daar iemand belang in stellen – kan Camps misschien nog uit z’n roes gehaald worden en op de trein richting Londen gezet, maar De Grauwe heeft het tussendoor over z’n vak. Collega Geert Noels wordt in het stuk fijnzinnig een “bezuinigingsgek” genoemd. ’t Is er aan te merken dat Camps de tekst schreef.

De Grauwe heeft het over onze lonen: “Juist daarom vind ik het gezeur over te hoge lonen abject. Natuurlijk moeten ze niet de pan uit swingen, maar dat doen ze voorlopig ook niet. De hoge loonkost is een reflectie van onze economische ontwikkeling en performan- tie. Het is een goednieuwscomponent.” Tot zover ons economisch brein, deeltijds vanuit Londen.

Je moet er even naar zoeken, maar ergens op bladzijde 54 van die krant – als de bijlagen juist zitten – staat een twee blad- zijden groot interview met Kris Peeters. De Vlaamse minister- president heeft het ook over lonen. Een paar Amerikaanse topmensen zaten enkele weken geleden aan z’n tafel om te zeggen dat ze hun vestiging in Vlaanderen gaan sluiten. Lees mee: “Ze hebben vesti- gingen in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en hier. De loonkos- ten bij ons waren het hoogst. Ik zei nog: ‘Hebt u ook een tabelletje met de productiviteit op?’ Het antwoord: ‘Vroeger was het zo dat jullie productiever waren dan anderen, maar dat is ondertussen niet meer zo, in Nederland, de UK, maar ook in Oost-Europa is die bijna even groot.’ Hun vestiging is ondertussen dicht en er staan meer dan driehonderd mensen op straat.”

Tot zover de “goednieuwscomponent”. Ofwel is onze meest gere- puteerde economist een gevaarlijke charlatan, ofwel is onze minister-

president een dikke leugenaar. We vrezen dat het antwoord zowaar nog erger is. Zonder twijfel kan De Grauwe een model uit z’n mouwen schudden dat aantoont dat… afijn, dat hij wél gelijk heeft. Waarna Noels bewijst dat het omgekeerde juist is.

Als het over economie gaat, hoedt u dan voor specialisten en vaklui. Neem drie economisten en gooi de eurocrisis op tafel: daar komt gegarandeerd ruzie van. Ieder van die specialisten kan het eigen gelijk wetenschappelijk aantonen.

Spijtig dat de ene remedie de andere uitsluit. Maar is alleen de economie in dat bedje ziek? Dossiers als Uplace en het Antwerpse Masterplan kwamen in handen van allerhande specialisten, technocraten en erkende kenners: urbanisten, juristen, sociologen, economisten, planologen, milieudeskundigen, ze werden allemaal ingeschakeld. Resultaat: het ene advies werd nog niet neergelegd of het volgende sprak dat alweer tegen.

Is Kim de Gelder toerekeningsvatbaar? Dat vragen we toch even aan een psychiater? Blijkt die perfect aan te tonen wat de bestel- ler van de studie bewezen wilde hebben, terwijl zijn vakgenoot het omgekeerde beweert, in een even oogverblindend gepresenteerde studie, mét powerpoint.

Vroeger diende de Bijbel om de antwoorden op wezenlijke vragen in op te zoeken. Het geloof ging bij velen verloren, dus moesten we op zoek naar nieuwe wegwijzers.

De wetenschap zou ons eindelijk leiden naar de zuivere waarheid, weg uit het obscure donker van het geloof. Maar als die wetenschap beleidsondersteunend wordt ingezet, blijkt ze dikwijls even betrouw- baar als een kompas in een lade vol magneten.

Politici moeten kiezers keuzes voorschotelen en die kiezers kunnen dan hun voorkeur uitspreken. “Onderzoeken” die het debat tussen standpunten willen vervangen door een berekening die bewijst wat juist en fout is, zijn dikwijls een moderne vorm van volksverlakkerij.

Studies kunnen het debat ondersteunen, nooit vervangen.

Politiek gaat in essentie over meningen. Van politici die graag technocraten ten tonele voeren om zich achter zogenaamde onbe- twistbare en wetenschappelijk aangetoonde waarheden te verstop- pen, mag je vermoeden dat ze geen mening hebben.

Wie heeft gelijk in een democratie? Dat beslissen de kiezers, punt aan de lijn. Laat hen genieten van de successen en opdraaien voor de vergissingen. Dan werkt zo’n systeem gewoon nog het best.

Vanuit Londen riep Anjem Choudary, leider van Sharia4uk, via sms op tot ‘gepaste acties’

tegen de arrestatie van de Molen- beekse vrouw in niqab. Die arres- tatie leidde onlangs tot rellen.

Voor Belkacem is Choudary zijn grote voorbeeld. Choudary houdt vanuit Groot-Brittannië, waar zijn organisatie trouwens verboden is, de touwtjes strak in handen.

Hij indoctrineert, coördineert en beveelt wereldwijd de Sharia4- groeperingen.

Radicalisering schoolgaande jeugd

Wat men in de media ook beweert, de rellen zinderen na. Vooral bij de schoolgaande jeugd zijn de gemoede- ren verhit. Je moet weten dat 80 % van de allochtone jongeren in Brussel in het BSO zit en daar nog alle moeite heeft om te slagen. Voeg daarbij dat het Franstalig onderwijs een puinhoop is, waar bezigheidstherapie de gang- bare norm is, en iedereen beseft dat de voedingsbodem van een hardleerse onderklasse in gesegregeerde wijken en buurten een realiteit is. Deze mensen zijn uiteraard heel ontvankelijk voor de middeleeuws aandoende boodschap- pen van Choudary. Volgt u even mee:

“Het is de taak van de moslims in het Westen om de sharia hier te imple- menteren. In een democratie is de wet gemaakt door de mens. Dat staat haaks op wat wij geloven. De suprematie behoort God toe. In een islamstaat of kalifaat is alleen plaats voor een uitvoe- rend parlement dat de wetten uitvoert die in de goddelijke teksten staan.”

De incidenten in het gemeenschaps- onderwijs van afgelopen week duiden op een toenemende radicalisering en dogmatisering. Zo maakten we per- soonlijk mee dat allochtonen uit het laatste jaar ASO nog steeds geloven dat Allah de wereld heeft geschapen.

Met het gangbare wetenschappelijke discours daaromtrent wordt eens goed gelachen. Dit is de allochtone ‘elite’ van morgen.

In het gemeenschapsonderwijs wordt men dagelijks geconfronteerd met de uitwassen van een ontspoorde islam. In het Koninklijk Atheneum Ukkel werd een islamleerkracht om dringende redenen ontslagen omdat hij volgens de directie, in plaats van een ambulance te bellen, koranver- zen begon te reciteren toen één van zijn leerlingen op de speelplaats een epilepsieaanval kreeg. In het KTA Anderlecht werd een homoseksuele leerling door de islamleerkracht naar de imam doorverwezen voor een dui- veluitdrijving. Erik van den Berghe – directeur van het gemeenschapson- derwijs van Anderlecht – laat duidelijk verstaan dat dit geen geïsoleerde geval- len zijn. De radicalisering onder de schoolgaande jeugd escaleert. Heel wat van zijn leerlingen zijn ontvankelijk voor de boodschappen van Choudary en Belkacem.

Vervolg blz. 2

Beiroet aan de Zenne?

Deze week :

Brief aan Eddy Baelemans 3 De brave prof en de champagne 3

De rakettenruzie 4

Cultuursubsidies in Vlaanderen 5

Verrassingen in Antwerpen 6

PS-voorzitter…Onkelinx 7

De dingen dezer dagen 2

Vervolg van blz. 1

De drukte achter de schermen maakt dui- delijk dat de overheid zich stilaan van de ernst van de situatie bewust is. Van den Berghe wordt op verschillende kabinetten ontboden.

Hij krijgt politiebewaking en de staatsveilig- heid komt zijn school uitvlooien.

Segregatie en ontworteling

Achter de schermen van het topoverleg van de premier en de burgemeesters van de vijftien belangrijkste steden was duidelijk te horen dat men de straffeloosheid hardgron- dig beu is. Maar de maatregelen die worden aangekondigd, zijn enkel goed om wat kwa- jongensstreken aan te pakken. De Gemeente- lijke Administratieve Sancties halen uiteraard weinig uit tegen goed geoefende vechtersba- zen belust op actie, spektakel en handtassen.

Stilaan beseft men in hogere kringen dat overlast, straatgeweld, lethargie en de enorme schoolse achterstand niet enkel sociaal te ver- klaren zijn, maar dat er eveneens een belang- rijk cultureel component aanwezig is. In het gemeenschapsonderwijs zitten heel wat radicale islamgelovigen wier ouders tot de gegoede middenklasse behoren.

Vele allochtonen gebruiken hun godsdienst- beleving als een soort uniform om de autoch- tone samenleving te provoceren. Men bekent zich tot de islam om zich te onderscheiden van de westerse samenleving. Godsdienst wordt als een identificatiemiddel gebruikt. Botsingen met de omgeving blijven niet uit en er ontstaat een ‘ontwortelingscriminaliteit’.

De Brusselse situatie vertoont parallellen met de problematiek in Noord-Ierland. Gods- dienst werd als een identificatiemiddel gehan- teerd, als een containerbegrip waar heel wat politiek en sociaal ongenoegen van katholie- ken (de Ieren) t.o.v. protestanten (de Engelse overheersing) werden in ondergebracht.

De problemen die we vandaag met bepaalde jonge allochtonen kennen, hebben te maken met ontwortelingsmechanismen. Deze zijn vooral te wijten aan de verstoorde gezags- verhoudingen in het gezin, een opvoeding met achterdocht t.o.v. de heersende struc- turen, de islamitische huwelijksmoraal die moeders onmachtig maakt, een sterk eer- gevoel, aanpassingsstress, de onderwijs- en kennisachterstand van ouders, een noodlot- tige gedoogcultuur (Fleur Jurgens in haar boek

‘Het Marokkanendrama’)…

Vlaamse eensgezinde reactie?

Rik van Cauwelaert heeft overschot van gelijk als hij stelt dat de federale en de Brus- selse overheid niet in staat zijn het tij te doen keren. Ze zijn niet in staat hun kerntaken naar behoren uit te voeren en kunnen onze gang- bare normen en waarden niet meer afdwingen.

Het gevolg is dat er zich in Brussel een gigan- tisch probleem aan het ontwikkelen is, met steeds meer vertakkingen naar de Vlaamse steden. Heel wat allochtonen verhuizen naar Mechelen, Antwerpen, Gent… en importe- ren de Brusselse problemen. Zo is 40 % van de schoolgaande jeugd in Vlaanderen kansarm, lees van allochtone afkomst met heel wat leer- achterstand. We weten nu al dat we de sociale zekerheid – zoals we die nu kennen – onmo- gelijk kunnen in stand houden.

N-VA pleit in haar totaalbeleid terecht voor een streng asiel- en migratiebeleid en voor een herwaardering van het burgerschap en de ver- werving van de nationaliteit, met een beklij- vend inburgerings-, tewerkstellings- en gepast repressief beleid. Met de standpunten van het Vlaams Belang zijn er heel wat overlappende delen. Aan Vlaamse kant is er een meerder- heid die een rechtlijnige totaalaanpak hoog op de agenda kan plaatsen. Het is vijf voor twaalf.

JB

Het N-VA-groeipact

smaakt lekker, maar is geen gastronomie

Gwendolyn Rutten wordt al jaren opgevoerd als één van de grote talenten van de Open Vld. Vandaag kunnen we gerust stellen dat de jongedame echt wel over het paard is getild. In het “TerZake”-debat, over het groeipact dat de N-VA had voorgesteld, met Jan Jambon ging la Rutten bijna compleet de mist in.

Eén van de punten van kritiek van Rutten was dat de lagere werknemersbijdrage en dus de hogere nettolonen voor de werknemers in het voorgestelde N-VA-groeipact, eigenlijk een soort federale jobkorting is. De jobkorting, in 2009 door de Vlaamse rege- ring - inclusief de N-VA - afgeschaft, was een zuivere belastingverlaging. Rutten heeft gelijk door te stellen dat de afschaffing op Vlaams niveau een slechte zaak was. Haar kri- tiek is dat ze niet begrijpt waarom de N-VA dit dan federaal wil invoeren. Jambon had direct een antwoord klaar: in 2009 was toenmalig Open Vld-voorzitter Guy Verhofstadt tijdens de onderhandelingen voor de vorming van een Vlaamse regering vragende partij om die jobkorting af te schaffen. Ook Guy Vanhengel had er kritiek op. De indruk wek- ken dat de liberalen als één man achter die maatregel stonden, is fout.

Rutten had haar kritiek op de verlaging van de werknemersbijdragen beter op een andere manier geformuleerd. Eén van de zwakke punten van het groeipact is dat de loonkosten voor de bedrijven op het eerste gezicht niet dalen. Er is gewoon een ver- schuiving: in plaats van een deel van het loon via de werknemersbijdrage naar de sociale zekerheid door te sluizen, wordt er een korting toegekend voor midden- en lage inko- mens die direct in de geldbeugel terechtkomt. Beter ware geweest de werkgeversbij- drage te verlagen, zodat de lasten voor de bedrijven omlaag gingen. Daarom vind ik dat het N-VA-groeipact lekker smaakt, zonder dat het gastronomie is. Dat de werknemers- bijdragen worden verlaagd, om de koopkracht te verhogen, is weliswaar een goede zaak, ook omdat de kloof tussen werken en niet-werken groter wordt en het dus aantrekke- lijker wordt aan de slag te gaan. De maatregelen die de N-VA voorstelt, gaan verder dan het verhogen van het belastingvrije minimum zoals de regering-Di Rupo wil doorvoeren.

De werkgevers blijven met die maatregel wat in de kou staan. De concurrentie- kracht van de ondernemingen wordt hier niet mee hersteld. Wel komt de N-VA met het groeipact tegemoet aan verzuchtingen van de werkgevers door het systeem van auto- matische indexering te herzien. De Vlaams-nationalisten pleiten voor all-in-loonakkoor- den, wat betekent dat de loonakkoorden die te royaal zijn worden bijgestuurd wanneer de inflatie te hoog uitvalt. Indien in een loonakkoord de voorspelde inflatie en indexe- ring 2 procent bedraagt en men daar bovenop nog een reële loonstijging van 1 procent toekent, dan wordt die in tegenstelling tot vandaag niet automatisch doorgevoerd. Als later blijkt dat de inflatie 3 procent bedraagt in plaats van 2 procent, dan wordt de reële loonstijging niet toegekend. Dit geeft budgettaire ruimte aan de bedrijven om men- sen aan te werven. Dat tast de koopkracht niet aan. Integendeel, er wordt koopkracht gecreëerd doordat werklozen worden aangeworven. In het “TerZake”-debat verkon- digde Rutten leugens door te stellen dat de automatische loonindexering voor gepensi- oneerden wordt afgeschaft. Klopt niet. Het nieuwe systeem behoudt de automatische index voor pensioenuitkeringen.

La Rutten had niet echt een antwoord op de nieuwe vorm van staatsfinanciering die Jan Jambon voorstelde: meer inkomsten halen uit btw. Dat is een zeer goed idee. Alleen moeten we ons afvragen of het optrekken van het btw-tarief van 21 naar 22 procent op zich een goede zaak is. In België is de btw al tamelijk hoog en op een klein grondge- bied is consumptievlucht een verleidelijke optie: men zal over de grens gaan shoppen.

De N-VA had er beter aan gedaan een aantal lage btw-tarieven te verhogen, of produc- ten en diensten die ervan vrijgesteld zijn erin te betrekken. De stelling van sommige cri- tici dat dit de bedrijven op kosten zal jagen, klopt niet. De btw-verhoging wordt niet in de indexaanpassing meegenomen. Overal ter wereld is er een trend om de belastingen te verschuiven naar consumptie, weg van arbeid. Dat moet ook hier gebeuren. Samen met Spanje en Italië heeft België het laagste relatieve aandeel consumptiebelastingen (24

%) in de totale belastingen.

Angélique VAnderstrAeten

Uit de smalle beursstraat

Minister van Justitie Annemie Turtelboom liep zich het vuur uit de sloffen om Belkacem in de nor te houden. Werd in de juridische geschiedenis van onze “modelstaat” een gewraakte rechter ooit zo snel vervangen door een confrater?

Die zat goed en wel op zijn stoel of hij veegde de volgende “procedurefout” - een haatfilmpje dat onvoldoende correct vertaald was - al van tafel. De poppenkast wekte bij de machteloos toekijkende Jan Modaal enkel meewarig hoofdschudden.

Het boegbeeld van Sharia4Belgium blijft voorlopig in de cel. Dat belet niet dat op het politieke “playstation” zware artillerie werd aangesleept, om Turtelboom electoraal onder vuur te nemen. Sossen en tsjeven verdrongen elkaar om Turtelboom te betichten dat ze zich aan willekeur had bezondigd, door haar sloffen maar voor één geval in de vernieling te lopen.

Letter, geest en schijn

Oproerkraaier Belkacem blijft achter de tralies. Iemand iets op tegen? Natuur- lijk niet. Naar de geest evenmin zijn (dure) advocaten, maar wel naar de naakte letter van de wet. De meesters Sven Mary en Walter Damen maakten gebruik van de juridische hulpbron bij uitstek: “procedurefout”. Welke fout? Het griffiepapier- tje met daarop het oordeel van de rechter voor hij dat had kunnen uitspreken. Een flater van formaat en hommeles in de rechtszaal en in de praatbarakken.

Dat rook verdacht veel naar profilering op het federale en op het lokale Antwerpse vlak, naar het ronselen van stemmen. Bovendien vonden ze dat Turtelboom het democratische adagio van de scheiding der machten in het gedrang had gebracht. Door een soort een- malige spoedoperatie had ze de indruk gege- ven dat ze haar boekje te buiten was gegaan.

De magistratuur in Antwerpen had gerea- geerd op het “u vraagt mevrouw de minister en wij draaien”.

Toen de rechter voortijdig op papier had laten zetten wat hij voor Belkacem in gedachte had, was het hek van de dam. Turtelbooms repliek? “Als ze een probleem hebben met mijn aanpak en willen dat Belkacem vrijkomt, dat ze het dan openlijk zeggen. En als ze alle straffen consequent uitgevoerd willen zien moeten ze me ook maar de nodige middelen geven om dat consequent te kunnen doen”.

Requisitoir

Zoals veel in deze (schijn)democratie is de scheiding der machten een “schone zaak”.

In Het Laatste Nieuws was gerechtsjourna- list José Masschelin van oordeel dat de blun- derende rechter door het Hof van Verbre- king uit zijn functie ontheven moest worden.

Waarom? Ik citeer: “Omdat hij onze democra- tische rechtsstaat op schaamteloze wijze tot een bananenrepubliek degradeert waar je lot in duistere achterkamertjes bezegeld wordt en al de rest schijn is.”

Daar zou wat voor te zeggen zijn, mocht die onvolprezen “scheiding der machten” geen schone schijn zijn. De verontwaardigde top- kenner vergat aan zijn kort maar veelzeggend requisitoir over justitietoestanden toe te voe- gen dat achter de benoeming van elke “onaf- hankelijke” magistraat een politieke partij staat, zonder uitzondering. Als er ergens van een grove schending van “scheiding der mach- ten” sprake is, dan wel daar.

Het is best mogelijk, zo niet hoogstwaar- schijnlijk, dat er sprake is van een “zekere band” tussen een gewraakte rechter in de zaak-Belkacem en een “bevoegde minister”.

De naam van de rechter zag ik nergens ver- meld, laat staan zijn politieke kleur. Meer kan daar, ondanks vrije meningsuiting, niet over gezegd worden. Denken staat vrij. De ene

“zekere band” op het politieke platform is doorgaans de andere waard.

Ordewoord

Mocht het al zo zijn dat Turtelboom de

randjes heeft afgelopen op het pad der mach- tenscheiding, dan verzinkt dat foutje in het totale niets, vergeleken met wat de wetge- vende macht zich in de persoon van ex-pre- mier Guy Verhofstadt in een niet zo ver ver- leden heeft veroorloofd. In de periode van hoogconjunctuur voor de antiregime- en anti- establishmentpartij Vlaams Blok, waren alle middelen goed om haar de electorale wind uit de zeilen te nemen. Het progressieve orde- woord “racisme” bleek het middel bij uitstek.

Sindsdien is wat toen als “racisme” van de bovenste plank werd geduid, enigszins afge- zwakt. Niet in de laatste plaats omdat een aan- tal door die “ondemocratische” partij aange- klaagde toestanden door ware democraten allerhande politiek correct en opportunis- tisch werden gerecupereerd.Er waren ver- woede maar lange tijd vergeefse pogingen om het Vlaams Blok voor racisme veroordeeld te krijgen. Het was de ex-premier persoon- lijk die voor de in regimekringen alom toe- gejuichte “doorbraak” zorgde. Een doorge- dreven speurtocht bracht hem finaal bij de enige “onafhankelijke” rechter in Gent die zich bereid toonde om te doen wat hem opgelegd werd te doen. Het legde die man geen wind- eieren, in een politieke benoemingsdans. Van zoeken naar procedurefouten was nergens sprake. Het zal zijn dat de ene schending van de “scheiding der machten” de andere niet is.

We hebben bij die gelegenheid nergens gele- zen dat “onze democratische rechtsstaat op schaamteloze wijze tot een bananenrepubliek werd gedegradeerd, waar je lot in achterka- mertjes bezegeld werd”. d.M^ol

Beiroet aan de Zenne?

Splits zelf de sociale zekerheid!

Word lid van het Vlaams ziekenfonds.

Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.

Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be

Splits zelf de sociale zekerheid!

Word lid van het Vlaams ziekenfonds.

Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.

Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be

Word lid van het Vlaams ziekenfonds.

Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.

Surf voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.

3

De dingen dezer dagen

Vooruit

In Knack (6 juni) keek Devos vooruit. Hij weet dat het aantal parlementszetels van de drie klassieke partijen nu al decennialang afneemt. Toch vormen die nog altijd de rug- gengraat van het federale politieke systeem.

“Ze hebben een oertraditionele staatshervor- ming gemaakt en voeren in de federale rege- ring een typisch Belgisch compromisbeleid”.

Een wakkere Vlaamse burger hoopt dat Devos na a dan ook eens b zal zeggen: die manier van marchanderen deugt niet, het wordt tijd voor een alternatief. “Breek dat slenterend com- promissenland open met een beslissende por- tie autonomie”. Of “splitsen die handel!”. Doet hij dat? Neen, natuurlijk niet.

De relativiteit stroomt uit de pen van de commentator-academicus. Het succes van N-VA? Is niet zo nieuw. De Volksunie, Vlaams Belang en de Lijst Dedecker waren ook suc- cesverhalen. De verkiezingen van 2014 wor- den ons voorgesteld als een strijd tussen de krimpende klassieke partijen en eentje dat kiest voor verandering. “Is dat wel zo?”. Devos twijfelt. “Wordt die strijd wel de inzet van de federale en Vlaamse verkiezingen”? Devos twijfelt. En indien dat wel zo is, wordt de N-VA de grote winnaar? Devos is daar “nog niet zo zeker van”, want critici aarzelen op een cruci- aal moment vaak voor een radicaal alternatief.

En zou de N-VA na een eventuele overwin- ning wel voor zo’n grote verandering zorgen?

Devos twijfelt. Conclusie na zo’n “analyse”: de professor weet in feite weinig of niets. Alleen zijn twijfel wordt zekerheid.

Verwacht Devos dat de traditionele par- tijen nog verder zullen terugvallen? “Liberalen, socialisten en christendemocraten hebben nu samen al geen Vlaamse meerderheid meer”.

Niets zegt dat ze niet nog een paar zetels kun- nen verliezen en toch nog bereid zouden zijn om in de volgende federale regering te gaan zitten. “Nee, ik kijk nergens meer van op”, is zijn afstandelijke bedenking. Bon, dat weten we dan ook weer. De professor weet niet, hij oordeelt ook niet.

Rond de pot

Ook in “Lood in de benen. N-VA slaat te gemakkelijk gat onder de waterlijn” (Het Nieuwsblad, 11 juni) waagt de voormalige hoofdredacteur van het socialistische maand- blad Samenleving en politiek zich aan een enkele beschouwingen over de vaderlandse politiek, met name over het eerste halfjaar van de regering Di Rupo. De premier is geen visionaire, krachtdadige leider, eerder “de gerant van een broos evenwicht die vooral alles onder controle moet houden en daarom vaak zwijgt”.

Dat Di Rupo een tripartite kon vormen noemt Devos al “een krachttoer”. Inzake begroting en hervormingen zijn de prestaties na zes maanden “niet beschamend”, al lijkt de schwung er uit, lijkt de regering lood in de benen te hebben, en schiet de N-VA behoor- lijk raak.

Ziet Devos met het oog op de verkiezin- gen van 2014 een uitweg voor de PS-topman?

Misschien. Als de Vlaamse meerderheidspar- tijen “zich meer naar de voorgrond bewe- gen” en ervoor zorgen dat het “een versnel- ling hoger” kan. Waarmee Devos bedoelt dat CD&V, Open Vld en sp.a zich meer moe- ten profileren, al was het maar om het beeld te weerleggen dat de PS dicteert en dat zij gedwee volgen.

Devos hoopt blijkbaar op toegevingen van de PS als compensatie voor het premierschap.

Erg braaf en vrijblijvend allemaal. Zou hij één aanwijzing hebben die in die richting wijst?

Of laat zijn geheugen hem in de steek?

Feiten en gedachten

Na de verkiezingen van 2010 heeft de PS in alle media meteen de toon gezet: alles is bespreekbaar, maar de centen voor Wallonië en Brussel niet. Daar moeten de Vlamingen afblijven! Dat moet toch ergens zijn genoteerd op de harde schijf van de professor?

En daar bleef het niet bij. Het mocht (moest)

nog wel wat meer zijn, vonden Walen en Brus- selaars. Haalden die hun buit niet binnen, met dank aan christen-democraten, liberalen en socialisten, destijds aangeduid als de “grote traditionele partijen”?

Hoe lang nog blijft de commentaren van een best sympathieke professor erg vrijblij- vend hangen in de periferie van dit kerndebat.

Meer is misschien niet haalbaar voor een aca- demicus in de klauwen van de media? Sommi- gen willen al eens doen geloven dat Devos, een vlotte prater, ook heldere analyses schrijft.

Wij geloven meer en meer dat hij ze voorlo- pig niet durft te schrijven.

Champagne?

Jos Bouveroux, ex-hoofdredacteur van de VRT-nieuwsdienst, maar nu en dan nog wel

“nomade”, moet minder op zijn woorden let- ten. Ook hij had het in De Morgen over zes maanden Di Rupo: “Juicht, Belgen, juicht.

Ons roemrijke land heeft al een half jaar lang een heuse federale regering”. Ook hem was niet ontgaan dat Di Rupo “bijna euforisch”

was over deze halfjaarlijkse verjaardag. “Ei zo na knalden de champagneflessen”. Maar veel reden tot feesten was er niet. De hui- dige regering heeft vooral de verdienste dat ze bestaat en dat ze de dringendste gaten in de dijk heeft gedicht.

De oplossing van het vermaledijde BHV- dossier mogen de Vlaamse partijen op hun hoed steken, maar voor een “onvoldragen staatshervorming” is “een te hoge prijs”

betaald. “De geplande staatshervorming zal er de structuren niet doorzichtiger op maken.

Van bijna elke bevoegdheid blijft een stukje federale materie. Er zijn wel meer beleids- domeinen naar de deelstaten toegescho- ven, maar als puntje bij paaltje komt, is de Belgische staat helemaal niet ontmanteld”, aldus Bouveroux.

De voormalige Wetstraatjournalist verwijst wél naar het centenverhaal. Dat is verre van af, integendeel. “De financieringswet zorgt ervoor dat de deelstaten niet al te ver uiteen- groeien en er is een ruime overgangsperiode afgesproken. Dat betekent concreet dat een volgende staatshervorming zich al aankondigt.

Di Rupo heeft handig een pak zaken voor zich uitgeschoven.” Communautaire problemen nog maar eens onder de mat schuiven kun je handig noemen. Maar ze blijven stinken.

Sociaal-economisch

Dat geldt ook voor het gepruts op sociaal- economisch vlak. Ook die worden nauwelijks aangepakt. Bouveroux voorspelt een vloedgolf van slecht economisch en financieel nieuws.

De liberalen stemden in met een “sluipende en openlijke belastingverhoging”, een truc die bij de begrotingsopmaak voor 2013 misschien niet meer zal pakken.

Bouveroux vindt het “opmerkelijk” dat de zes partijen van de coalitie koste wat het kost de rit willen uitdoen, ondanks alle interne tegenstellingen. Ze hopen dat het financiële onweer tegen verkiezingsdag is weggetrok- ken, maar weten ook dat er tot en met 2014 geen erg ingrijpende maatregelen genomen zullen worden. Di Rupo voelt zich gesteund door de socialistische overwinning in Frank- rijk. Tot grote frustratie van de Vlaamse libe- ralen en de rechtervleugel van CD&V.

Bouveroux vreest dat dit niet goed afloopt.

“Een dergelijke politiek van pappen en nat- houden zal geen fundamentele oplossing (bvb.

sleutelen aan het indexsysteem) brengen voor de Belgische problemen.” Voorlopig surfen we mee op de Duitse golven en proberen we ons onzichtbaar te maken voor Europa en de markten. Erg moedig is dat niet. En dat ver- dient zeker geen champagne”.

Gemeenteraadsverkiezingen mogen dan al gaan over lokale problemen, het communau- taire en sociaal-economische profiel van de traditionele partijen zint veel Vlamingen niet.

In de steden zullen in oktober de bellen rinke- len. Wellicht veel meer dan champagnedrin- kers en hun volgelingen in het nomadenleger ooit hadden verwacht.

A^njA P^ieters

Dag Der Dagen

Heeft u op donderdag 14 juni ook spontaan een rondedans vol pril werknemersgeluk gemaakt?

Indien niet, heeft u op een ontoelaatbare manier de verblijdende boodschap gemist dat de rege- ring u uitgerekend op de dag der dagen toege- laten heeft om voor eigen gezin, kinderen en geldbeugel te werken. Die niet te evenaren dag, gevuld van collectieve werkvreugde, luistert naar de in het Engels welluidende naam “Tax Freedom Day”. Niet dat we het feestgedruis willen vergal- len, maar we willen toch graag even opmerken dat onze nationale “TFDay” vier dagen later viel dan vorig jaar. Dat ligt aan de onder Di Rupo één ver- hoogde belastingen, die volgens zijn regering niet verhoogd werden. Of TFDay ooit kan samenvallen met Kerstmis, hangt naar verluidt af van de tijd die de Belgische modelstaat nog rest.

Eddy Baelemans Konijn uit de hoed Antwerpen

Mijnheer de helemaal blauwe,

Na zesendertig lange jaren bij de politie hebt gij uw kepie vol gouden “spaghetti” aan de kapstok gehangen en hebt gij u als een blauw konijn uit de politieke hoed van Anne- mie Turtelboom laten toveren. Gij moogt op de tweede plaats van de kieslijst van de Open Vld gaan staan, in een poging FDW en BDW de loef af te steken inzake de aan- pak van het veiligheidsvraagstuk.

Gij weet als geen ander dat de Vlaams- nationale partijen in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen daar zwaar op inzetten, niet alleen in de koekenstad, maar in heel Vlaanderen.

Omdat er brood op de plank moet komen, gaat gij met onmiddellijke ingang aan de slag als betaalde veiligheidsadviseur van de blauwe partij. Of gij het tot sche- pen met een fikse maandwedde zult kunnen schoppen, dat is nog even koffiedik kijken.

Alleen daarom zou het ons zeer verbazen mochten u geen beloften gedaan zijn betref- fende de lijstvorming in 2014.

Gij zorgt er alvast voor dat er meer blauw in de politiek komt, terwijl de bur- ger smacht om meer blauw op straat. In uw stad is het aantal woninginbraken nauwelijks bij te houden en zijn de sacochediefstallen niet alleen legendarisch, maar quasi tot het niveau van een volkssport verheven. Voor het gebruik van de autotoeter voor een soort groet aan een voorbijganger, wordt men zonder pardon beboet, terwijl janha- gel na verhoor zonder kosten fluitend naar huis mag. Triest, maar waar.

In het verleden is het nog gebeurd dat hogere politiemannen naar de politiek over- stapten. Denk aan Brusselaar Johan Demol, die destijds de kaart van het Vlaams Blok/

Belang trok. Prompt liet hij zich in uniform op affiches zetten, wat huilconcerten deed

opstijgen. Nochtans was de boodschap dui- delijk, want mee daardoor werd de veilig- heidsproblematiek door die partij voor het eerst uitdrukkelijk op de politieke agenda geplaatst. Toen al, we spreken 1999.

Het zal niet altijd even gemakkelijk zijn voor u om de flinterdunne grens tussen blauwe agent en blauwe politicus te respec- teren. Het valt te hopen dat gij niet in de politieke wateren zult verdrinken. Een vraag borrelt - meer dan u lief is - op: waart gij niet beter op het terrein zelf actief geble- ven? Zeg nu eerlijk, hoe komt dat over bij de gewone stadsmens, die dagelijks met onvei- ligheid geconfronteerd wordt, als de poli- tiebaas er de brui aan geeft, de boel aan anderen laat en klaarblijkelijk liever in de schaduw van een minister wil lopen dan op de barricaden te staan?

Uw overstap kunt gij nu wel mooi inkle- den met het verhaal dat gij de onveiligheids- problematiek vanuit een andere invalshoek gaat aanpakken, toch kunt gij er niet omheen dat heel dat manoeuvre moet gepercipieerd worden in de overlevingsoperatie van de partij waarvan gij u een lidkaart kocht. Het varkentje Bungeneers moest gewassen wor- den. Het gerommel in de partij na het ver- trek van Ludo van Campenhout moest een halt toegebracht worden.

En het imago van de fel belaagde minis- ter van Justitie, Turtelboom, moest verste- vigd worden, zeker in de stad waarvan zij zegt er te zullen gaan wonen. Zo wordt uw overstap eerder een cosmetische opera- tie dan wel een fundamentele en principi- ele keuze om de Antwerpse leefwereld te gaan verbeteren.

Brief aan

De brave prof en de champagne

De Gentse politicoloog Carl Devos moet zowat de enige zijn die in Het Nieuwsblad nog min of meer ernstige onderwerpen mag behandelen. Een weke- lijkse politieke denkoefening, afgedrukt tussen indrukwekkende verhalen over moord en brand, over borsten en billen. Hij behoort tot “het nomadenleger van analisten en verslaggevers” dat elke beweging van politici duidt en becommenta- rieert. Vergeleken met die van zijn inzake staatshervorming doorgaans reactio- naire collega’s (Stefaan Walgrave, Dave Sinardet, Luc Huyse en Marc Hooghe...) zijn de standpunten van Devos een verademing. Al zegt ook hij vaker a dan b.

De dingen dezer dagen 4

Roddels uit de Wetstraat

Toen werd bekend dat de Sovjet-Unie nieuwe, efficiënte raketten met atoomkop geplaatst had, gericht op West-Europese doe- len. Dat verwonderde me niet. In de jaren vijftig was het thuis geen vetpot - het is geen toeval dat er in die Mechelse arbeidersstraat geen Vlaming meer woont. Mijn vader rookte niet en dronk niet en we hadden als één van de eersten een piepklein teeveetje. Ik zag als kind de beelden in 1956: tanks van het Rode Leger rolden Boedapest binnen. Twaalf jaar later kon iedereen die tanks zien opduiken in Praag. In tegenstelling tot de Hongaren boden de Tsjechen geen bloedig verzet, dus duurde het niet lang of de herinnering verdween uit het geheugen van de progressieve Vlamin- gen. Er werd flink met twee maten en twee gewichten gemeten. Verenigingen als België- USSR en België-DDR waren regelrechte pro- paganda-instellingen voor foute regimes. Soci- alistische toppers als de vroegere en de latere socialistische ministers Pierre (“Piet” pour les Flamands) Vermeylen en gewezen substi- tuut-krijgsauditeur Willy Callewaert hadden geen gewetensproblemen om zo’n vereniging voor te zitten. Ze excuseerden zich ook niet nadat de beestenregimes ten val waren geko- men. Die heren waren geen haar beter dan Jef van de Wiele die voor de oorlog met zijn DeVlag onder het mom van cultuur propa- ganda maakte voor een andere schurkenstaat.

VAKA

De nieuwe SS-20-raketten konden ons zo van de kaart vegen, want onze Nike-Hercules grond-luchtraketten waren in vergelijking met die Sovjettuigen speelgoed. Ik wist iets over die dingen omdat ik zes maanden lang de sol- dij van de dienstplichtigen had uitgerekend bij de 9de Wing Raketten in Kaster (West-Duits- land). In onze kazerne was een klein Ameri- kaans detachement. Onderluitenant Taylor vertelde me dat het hele Vlaamse bataljon, van de groenste soldaat tot kolonel Verlooy, alleen

De rakettenruzie

Was Churchill de eerste die het zei, of parafraseerde hij iemand? “Wie jong en niet links is, heeft geen hart; wie oud is en niet rechts heeft geen verstand.” Ik weet nog goed wanneer ik afhaakte bij het progressieve gedachtegoed; nu juist vijfen- dertig jaar geleden, met de rakettenkwestie.

maar diende om hem te beschermen, want die 22-jarige Amerikaan was de enige op de basis die de toegangscode kende om de Nike- Hercules raketten te lanceren. Ik was er in 1977 nogal gerust in dat de Sovjets en de Amerikanen er hun verstand zouden bij hou- den. Ik luisterde soms verbaasd naar de ang- stige discussies tussen collega’s over de te verwachten atoomoorlog. De woede in de omroep begon te stijgen toen de NAVO op de Sovjetprovocatie reageerde met het bekende dubbelbesluit in 1979. Men wilde met de Sov- jets praten over de vernietiging van middel- langeafstandsraketten, maar als stok achter de deur zouden 500 Amerikaanse raketten met atoomkop in West-Europa geplaatst wor- den. In het Waalse Florennes werd een basis in gereedheid gebracht. Vier jaar tevoren was in Vlaanderen een Overlegcentrum voor de Vrede gestart, dat een tijd later het Vlaams Aktiekomitee tegen Atoonwapens (VAKA) oprichtte. In theorie was VAKA gericht tegen alle atoomwapens, maar in de praktijk werd het geleid door linksige types die het in de eer- ste plaats op de Amerikaanse raketten gemunt hadden. De Sovjets toonden inmiddels nog eens hun ware gezicht, met de bezetting van Afghanistan, maar dat ligt ver weg. In decem- ber 1979 marcheerden in Brussel 50.000 mensen (30.000 volgens de rijkswacht) tegen de raketten. Twee jaar later waren dat er al 200.000 (120.000 volgens de rijkswacht). Het hoogtepunt was de betoging van 23 oktober 1983 (400.000 mensen volgens de organisato- ren; iets meer dan 200.000 volgens de rijks- wacht). Alleszins was het de grootste betoging sinds de schoolstrijd. Voor de socialistische partij - in de oppositie - en haar leider Karel van Miert was het een triomftocht, die ze bij de volgende verkiezingen hoopte te verzilve- ren. Vooral een groep naïeve kloosterzusters werd hartstochtelijk toegejuicht. Mijn collega’s marcheerden altijd mee en twijfelden openlijk aan mijn progressief engagement omdat ik ’s

zondags een belangrijker taak had (supporte- ren voor KV Mechelen). Die Brusselse beto- ging was het eindpunt van een reeks plaatse- lijke betogingen. De Morgen schreef in die dagen beschuldigende artikels over schooldi- recties die hun minderjarige leerlingen in het middelbaar onderwijs niet de toestemming gaven om tijdens de week in één of ander stadje mee te betogen. Op woensdagmiddag werd uiteraard niet betoogd, want dat was te veel engagement gevraagd van de jeugdigen.

Een collega vertelde me hoe een onderwijze- res in een Antwerpse basisschool bijna dage- lijks 10-jarigen probeerde te hersenspoelen.

Ze hield er de bijnaam “Els Raket” aan over.

Kleuter Martens

In heel het dossier is nog altijd één ding onduidelijk. Wie kreeg wat van de Sovjet- Unie, om de propaganda in de gewenste zin te beïnvloeden? Je mag er vergif op innemen dat er betaald is. België, met zijn NAVO-hoofd- kwartier, was een belangrijker dominosteen dan Nederland. Historica Beatrice de Graaf heeft jaren geleden de bewijzen op de tafel gelegd hoe via de DDR geld gesluisd werd naar Nederlandse communisten die zich in het “Komitee Kruisraketten Nee” hadden gewurmd. De druk van de Amerikanen en de West-Duitsers op onze eigen politieke nullen was hoog. In januari 1985 werd eerste minister Martens als een stoute kleuter bij president Reagan op het matje geroepen. Hij werd ver- gezeld door minister van Buitenlandse Zaken Tindemans, die bij de kraag gepakt werd toen hij het Oval Office wou binnenstappen. De kabinetschef van Martens, Fons Verplaetse, had zich achter de eerste minister binnen- gewurmd en de Amerikanen dachten dat hij de minister was. Tindemans moest praten als Brugman en mocht eerst binnen nadat Verplaetse uit Reagans kantoor geflikkerd was.

Martens kreeg volgens eigen zeggen nauwe- lijks de kans het woord te nemen. Reagan (een ervaren onderhandelaar als gewezen voorzitter van de vakbond van Amerikaanse acteurs) voerde een stukje toneel op en deed alsof hij volkomen verrast was dat Martens niet stond te springen van blijdschap over de komst van Amerikaanse raketten. Reagan ver- telde Martens dat een Belgisch minister zich al schriftelijk verplicht had de raketten toe te laten. Martens dacht dat Tindemans hem die

streek geleverd had. “In een mum van tijd zag ik mijn onderhandelingspositie als een kaar- tendans ineenstorten”, zijn Martens letterlijke woorden. In werkelijkheid liet hij zich gewoon intimideren. Hij had probleemloos kunnen antwoorden dat die minister zijn boekje te buiten was gegaan. Een typisch Vlaamse krui- per, was Martens ook zo dom om belabberd steenkolenengels te spreken, in plaats van een tolk te eisen. Tindemans heeft altijd ontkend dat hij de verrader was (Reagan toonde nooit het document. Het kan bluf geweest zijn), maar vertelt tot vandaag dat hij vermoedt dat zijn voorganger, de socialist Henri Simonet, de dader was.

Er was nog een amusante coda aan het ver- haal. Op zondag 17 maart 1985 stond een betoging in Brussel op het getouw. Tegen beter weten in, werd Tindemans in allerijl naar Moskou gestuurd om de Sovjets beleefd te vragen een aantal SS20-raketten te ver- wijderen. Minister van Buitenlandse Zaken Gromyko hield Tindemans in de ambas- sade aan het lijntje en verplaatste afspraak na afspraak. Ten slotte telefoneerden Tindemans en Martens op donderdag 14 maart met elkaar. Ze waren het eens dat Gromyko ermee rammelde. Tindemans zei Martens dat hij onmiddellijk naar huis kwam.

Tien minuten later kreeg hij de mededeling dat Gromyko hem direct zou ontvangen. De ambassade was, zoals alle westerse ambas- sades, van onder tot boven volgestopt met afluisterapparatuur. Een KGB’er met kennis van het Nederlands had het gesprek afgeluis- terd en Gromyko geseind. Natuurlijk was het gesprek Tindemans-Gromyko een maat voor niets. De volgende dag ging de regering-Mar- tens-Gol door de knieën voor de Amerika- nen en op zaterdag bereidde de eerste minis- ter zich voor om het besluit mee te delen aan het parlement. Een uurtje tevoren kreeg hij de boodschap dat Amerikaanse vliegtuigen met raketonderdelen al naar Florennes onder- weg waren. De betoging ging door, maar toen stonden de raketten er al. Meerdere CVP’ers die ’s zondags mee stapten, gaven de regering twee dagen later probleemloos het vertrou- wen. Iedere progressief was razend en som- mige collega’s stonden te schuimbekken. Drie jaar later haalden de Amerikanen hun raket- ten met kernkoppen weer naar huis, na een akkoord met de Sovjets. J^an n^eckers

• Luiaards

De parlementen in ons land beïnvloeden elkaar geregeld, vooral als het over de rech- ten en de plichten van de praatbarakkers gaat. Een tijdje geleden lanceerde het fede- rale parlement de discussie over de pensi- oenrechten van de verkozenen, waardoor de bal ook aan het rollen ging in het Vlaamse Parlement. Dezer dagen deed parlements- voorzitter Jan Peumans de doos van Pandora open, door openlijk over de categorie “luie par- lementsleden” te spreken. Onder verstaan, zij die nauwelijks of eigenlijk niks doen, of uiterst passief hun commissies bijwonen, geen vra- gen stellen, maar ijverig en nauwgezet aan het einde van de maand hun sollen opstrijken.

Prompt kwam er vanuit de oppositie reactie;

dat er misschien aan moet gedacht worden de verloning niet alleen te laten afhangen van een aanwezigheid van slechts 80 % in de ple- naire vergaderingen, maar ook van de aanwe- zigheden in de commissies. Als dat er in het Vlaamse Parlement doorkomt, waait dat zeker over naar de federale Kamer. En ja, ook daar zijn er die een tandje zullen moeten bijsteken.

Tenzij de hele discussie wordt verdronken in tal van werkgroepen waarvan men nadien nooit nog iets hoort…

• EU-transfers

Donderdag werd de bekrachtiging van het zogenaamde Europees Stabiliteitsmecha- nisme (ESM) door de Kamer gejaagd, net als in de andere parlementen. Met het ESM wordt een “permanent noodfonds” opgericht om de naar adem happende euro te laten overleven. Met dit fonds ontstaat een soort transfersysteem binnen de EU - in de praktijk van noord naar zuid -, waarover een lidstaat zelfs niets meer te zeggen zal hebben. België betaalt een blanco cheque aan het ESM van meer dan 24 miljard euro. Gerolf Annemans, Alexandra Colen, Hagen Goyvaerts en Barbara Pas trokken in de Kamer alle registers open, tegen dat mechanisme. Elk op hun beurt brachten zij een gespierd en onderbouwd euro-

kritisch betoog, waardoor de zitting een heel stuk langer duurde dan voorzien en – vooral – gehoopt was. Uiteindelijk stemden zij tegen, samen met Jean-Marie Dedecker. N-VA ont- hield zich.

• Diner gemist

Door het spervuur van de Vlaams Belangers over het ESM liep de plenaire vergadering aar- dig uit, tot laat op de avond. Dat was al een tijd geleden. Daardoor werden andere praatbarak- kers uiteraard genoodzaakt langer op post te blijven. Dat was flink tegen de zin van enkele Limburgse leden van de traditionele partijen – inclusief een N-VA’er.

Naar verluidt werden zij in de vooravond verwacht in een exclusief Genks restaurant, om bedankt te worden voor hun lobbywerk en hun wetsvoorstel ten voordele van de versoe- peling van de openingstijden voor een keten van tankstations-met-pizzaverkoop. Niet dus.

Met honger naar huis. Alweer de schuld van die balsturige VB’ers!

• Geen antwoord

Siegfried Bracke van N-VA en VB-voorzit- ter Valkeniers trokken fel van leer tegen de benoemingspolitiek van de federale regering.

Een reeks topbenoemingen zat muurvast omdat over de benoeming van de topman/

vrouw van de Rijksdienst voor de Pensioenen maar geen akkoord kon bereikt worden tus- sen blauwen en roden, doch plots geraakte alles in een stroomversnelling. De oplossing?

Er wordt gewoon niemand benoemd. Begrijpe wie kan. Bracke en Valkeniers interpelleerden Di Rupo over de zeer oude politieke cultuur die zo typisch Belgisch is. Di Rupo kwam obli- gaat een blaadje aflezen en meldde dat wat de regering betreft alles dik in orde is. Bracke repliceerde vlijmscherp: “Mijnheer Di Rupo, ik moet u echt niet bedanken voor het antwoord, want het was eens te meer geen antwoord. U hebt daar de gewoonte van. Dit is trouwens ook al door buitenstaanders opgemerkt: u ant- woordt nooit op enige vraag.”

Eens te meer werd duidelijk dat een echt

parlementair debat die naam waardig met de Belgische premier onmogelijk is.

• Aflezen

Over blaadjes aflezen gesproken… Her- haaldelijk stuurt Kamervoorzitter Flahaut berichten naar de Kamerleden met de mede- deling dat zij tijdens het vragenuurtje geen spiekbriefje mogen gebruiken. Zij moeten dat uit het hoofd doen én zij moeten strikt binnen de voorziene spreektijd blijven. Hij ziet daar streng op toe. Bijwijlen schakelt hij zelfs de micro uit als een fluweelzittende onverlaat de tijd overschrijdt. Elio di Rupo echter, komt zijn antwoorden altijd aflezen. Dat mag dan weer wel… De waarheid is, dat hij er gewoon niet in slaagt om voor de vuist min of meer deugdelijk Nederlands te spreken. Een echt gesprek voe- ren, laat staan een debat in het Nederlands, ligt héél ver boven zijn mogelijkheden. Is er ooit één Nederlandstalige premier geweest die – omgekeerd – zo slecht Frans sprak? De vraag stellen, is ze beantwoorden.

• Niet urgent

Naar aanleiding van de feiten met Belkacem en de poging hem de Belgische nationaliteit af te nemen, vroeg Theo Francken van N-VA om hun voorstel inzake het afnemen van de natio- naliteit bij urgentie te behandelen.

Hij argumenteerde dat met de stelling dat er de laatste vijf jaar 250.000 nieuwe Belgen zijn bijgekomen en dat van slechts zes men- sen de nationaliteit werd afgenomen. N-VA wil dat de snel-Belgwet eindelijk afgeschaft wordt en dat men aan nationaliteit een nieuwe invulling geeft. Gerolf Annemans vroeg daarop meteen het woord. Hij zei het voorstel van Francken te steunen.

Fijntjes merkte hij op dat op die manier de voorstellen ter zake van het Vlaams Belang, die al tien jaar ingediend zijn, ook hoogdrin- gend worden, vermits die daaraan worden toe- gevoegd. Verbaast het iemand dat het urgentie- verzoek prompt werd verworpen?! Conclusie:

veel blabla, tot puntje bij paaltje komt.

De dingen dezer dagen

5

Heeft u al eens gehoord van de vzw Klein Verzet, Bold vzw, Argos vzw, Soit vzw of Ultima Vez vzw? Schande komt over u indien deze cultuurverenigingen u niets zeggen. Waarschijnlijk komt u van een andere planeet. Nochtans kunnen al deze vzw’tjes rekenen op een bijdrage uit de rijkelijke subsidiepot van cultuurminis- ter Joke Schauvliege.

Graaicultuur, zelfbediening, vriendjespolitiek en afrekeningen

Cultuursubsidies in Vlaanderen

Een week geleden zette Schauvliege de subsidieadviezen op het internet. Zo kon iedereen de preadviezen inkijken die de ver- schillende cultuurcommissies geformuleerd hebben. Een aantal gekende namen in de cul- turele wereld dreigen hun subsidie voor de komende jaren te verliezen. Enkele vereni- gingen dreigen zelfs kopje-onder te gaan.

Eind juni beslist de ministerin of ze de advie- zen van haar adviescommissies zal volgen.

Commissies

Er zijn in totaal dertien commissies die elk over een domein advies geven: de com- missie “Audiovisuele kunst”, de com- missie “Beeldende kunst”, de commissie

“Dans”, de commissie “Kunsteducatie”, de commissie “Theater”, enzovoort. Elke zichzelf respecterende culturele vereniging kan een subsidieaanvraag indienen, waarna een commissie oordeelt.

Dit jaar werden 356 dossiers ingediend.

127 cultuurverenigingen zijn eraan voor de moeite. Ze kunnen achter hun subsidies fluiten. Waarom de ene wel en de andere niet? Alles heeft te maken met het artistieke inzicht van de commissieleden. Bovendien is het een verhaal van “ons kent ons”, politieke voorkeur, vriendjespolitiek en het uitslui- ten van cultluurinitiatieven die niet passen in de enge artistieke visie van de wereld- verbeteraars.

Ik kan me niet uitspreken over alle 356 dossiers. De lezer begrijpt allicht dat het voor ons niet mogelijk was al die gezelschap- pen te gaan bekijken, laat staan een oordeel te vellen op artistiek vlak.

Maar bij sommige keuzes en motivaties van die cultuurcommissies kan men toch vragen stellen. Dat het Toneelhuis Ant- werpen met 3.000.000 euro gaat lopen, kan moeilijk een verrassing genoemd worden.

Wie de raad van bestuur van die vzw bekijkt, merkt onmiddellijk de verschillende poli- tieke correcte kleuren. Evengoed zien we dat bij de Gentse cultuurtempel Vooruit.

De Vooruit krijgt 2.215.000 euro subsidie.

Terecht of onterecht, daarover spreken we ons niet uit. Alleen, wie in het Staatsblad de statuten bekijkt, zal merken dat de bestuurs- raad enkel bevolkt wordt door mensen uit de socialistische beweging.

Dat het internationaal erkende muziek- gezelschap Collegium Vocale Gent een subsidie krijgt, is logisch. Maar waarom zoveel? 1.100.000 euro. Het Collegium heeft een mooi gevulde concertagenda en zou in principe zelfbedruipend moeten zijn. Zou de aanwezigheid van mevrouw (hmm) Ver- hofstadt in het koor van enige invloed zijn op de beslissing van de commissie? Of zou- den eerder de maandagavondactiviteiten van muzikaal leider Herreweghe er voor iets tussen zitten?

“Ons kent ons”

Neem de commissie “Kunsten”. De voor- zitter van die commisie is Jerry Aerts, de directeur van het Antwerpse cultuurhuis deSingel. Tot verleden jaar zat die man ook in de vzw Argos. Die vzw vinden we terug bij de commissie “Multidisciplinair”, goed voor een subsidie van 625.000 euro. Nog een voormalig bestuurslid van Argos is Her- man J. Daled, een dokter-radioloog, ook actief als kunstcollectioneur. Hij helpt daad- werkelijk kunstenaars met hun projecten.

Hiervoor werd de vzw Wiels (loge pur sang) opgericht, goed voor een subsidiebij- drage van 850.000 euro.

Wie ook deel uitmaakt van de commissie

“Kunsten” is Franky Devos. Hij is directeur van het Buda Kunstencentrum vzw in Kortrijk. Dat centrum krijgt, via de commis- sie “Multidisciplinair”, 1 miljoen euro subsi- die. Wie ook als adviseur in de commissie

“Kunsten” zit, is Bart Demuyt, directeur van Amuz (kunstencentrum in Antwerpen).

Amuz krijgt via de commissie “Muziek” zo’n 500.000 euro. Amuz levert een uitstekende programmatie, maar het is bizar dat het Fes-

tival van Vlaanderen Limburg dan weer op de kin moet kloppen. Nog een deelneem- ster in de commissie “Kunsten”: Els Opso- mer. Via de commissie “Audiovisuele kunst”

rijft haar vzw Okno 110.000 euro binnen.

Eigen cultuur eerst

Wie als vereniging meewerkt aan de mul- ticultuur, maakt altijd meer kans op subsidie.

Een voorbeeld: The Young Arab Theatre Fund aisbl krijgt 100.000 euro subsidie. Er staat in de lijst van Schauvliege wel degelijk aisbl en niet vzw - dit terzijde. Wie naar de webstek van de vereniging surft, krijgt keuze uit drie talen: English, Français en Arabisch.

Geen woord Nederlands. U kan zelf kijken op www.yatfund.org.

Wij gingen eens neuzen in het Staatsblad:

de vzw werd opgericht in 2004, met Frans- talige statuten; pas eind 2011 werd het ver- slag van de vergadering in het Nederlands gepubliceerd. Met ons slecht karakter den- ken we dat dit enkel en alleen gebeurde om de subsidieaanvraag bij de Vlaamse overheid aanvaardbaar te maken. Tot slot: de raad van bestuur van de vzw Young Arab Thea- tre Fund bestaat uit de heren Willy Smits, wonende te Amsterdam, de heer Nawel Skandrani, wonende in Tunesië, de heer Khalid Benkirane, wonende in Marokko, de heer Res Bosshart, wonende in Berlijn en mevrouw Adila Laidi-Hanieh, wonende in Ramallah, Palestina.

Er is weliswaar geen geld voor scholen en bevroren asielzoekers, maar 100.000 euro voor die warrige vzw, dat kan zonder pro- bleem, blijkbaar.

Nog een voorbeeld: de vzw Recyclart krijgt 135.000 euro. Een beetje opzoekings- werk leert dat dit een project is van de stad Brussel. De vier oprichters - drie Franstali- gen en 1 Nederlandstalige - zijn allen sche- penen van de stad Brussel: Henri Simons (Ecolo), Marion Lemesre (MR), Yvan May- eur (PS) en Manu de Rons (Open Vld). De Rons is schepen van Vlaamse aangelegen- heden van de stad Brussel, maar dat belet hem niet met een Frans adres in de statu- ten van de vzw op te duiken. Ik vraag me af in welke taal de bestuursvergaderingen van die vzw verlopen…. De vraag stellen, is ze beantwoorden. Desalniettemin worden de subsidies van de Vlaamse overheid gul uitge- deeld. Ontvangt de vzw ook nog subsidies uit Wallonië en Brussel?

Waar zit de logica?

Een laatste voorbeeld om de willekeur van de adviescommissie aan te tonen: de vzw Bold. We vonden in het Staatsblad maar één vzw terug met die naam, opgericht in 2006, en sindsdien zijn er geen nieuwe verslagen te raadplegen. Bold staat voor

“Belgische vereniging voor Obese patiën- ten”.

Wat dat met cultuur te maken heeft, is ons niet onmiddellijk duidelijk. Ofwel wordt in de cultuurlijst een andere Bold vzw bedoeld, maar daar hebben we in ieder geval geen statuten van teruggevonden.

Overigens vonden we ook geen statu- ten terug van de vzw Klein Verzet (een klein orkestje). Ook op internet is er nau- welijks informatie over te vinden. Niette- min is de vzw goed voor een subsidie van 56.000 euro.

Dat Klein Verzet krijgt een subsidie, maar La Petite Bande van Sigiswald Kuij- ken niet. Om één of andere reden past die laatste niet in de artistieke invulling van de cultuurcommisie.

Waarom krijgt vzw Bij de Vieze Gas- ten (van Vuile Mong) wel subsidies, ten bedrage van eventjes 447.000 euro, en krijgt de vzw Alden Biesen Zomeropera enkel nougatbollen van Schauvliege.

Ook vennootschappen krijgen subsidies

Waarom krijgt het cultuurtijdschrift

“Staalkaart” wel subsidies, terwijl het kunsttijdschrift “Vlaanderen” er geen krijgt? Nochtans heeft dat laatste toch al zijn bestaansrecht bewezen met een geschiede- nis die teruggaat tot in 1952.

Bij het tijdschrift “Staalkaart” valt ons nog iets op: “Staalkaart” is geen vzw, wel een commercieel tijdschrift dat uitge- geven wordt door een vennootschap, met name Sol, gelieerd via via aan Decom nv, dat op zijn beurt goede relaties heeft met De Standaard. Ene Roger de Laet was tot een maand geleden gedelegeerd bestuurder van die vennootschap. Hij is de vader van Lieven de Laet, hoofdredacteur van “Staalkaart”.

Met een omzet van 4 miljoen euro boert de vennootschap niet slecht, want er worden uiteraard nog andere tijdschriften uitgege- ven. Eigenaardig dat Schauvliege een goed- draaiende vennootschap gaat subsidiëren.

“Staalkaart” heeft amper 1.200 abonne- menten en kan moeilijk als toonaangevend genoemd worden. Dat blad haalt boven- dien zeer veel reclamegeld uit de gesubsi- dieerde cultuursector, waardoor het via de rechtstreekse subsidies en de reclamegel- den, afkomstig van subsidies die de adver- teerders genereren, twee keer subsidiegel- den inkasseert.

Er is nog een vennootschap die extra cen- ten krijgt: de bvba <h>art uit Edegem.

70.000 euro krijgt die vennootschap van de commissie “Publicaties”. Wie is zaakvoer- der? Ene Marc Ruyters. Die zit als adviseur in de commissie “Kunsten”. De andere aan- deelhouder van de vennootschap <h>art is onze goede en niet-onbemiddelde vriend Luc Tuymans. De heer Tuymans boekte de voorbije jaren met zijn eigen bvba een winst van (afgerond) 7 miljoen euro. Daarmee is het eigen vermogen van de bvba geste- gen tot 7.132.000 euro. Niet slecht voor een vennootschap die pas in het jaar 2000 met een geplaatst kapitaal van 18.592 euro opgericht werd. Weinig andere “fabrieken”

doen beter! Maar ondertussen vraagt Tuy- mans toch maar snel via een andere bvba wat extra subsidies…

Musical van Vlaanderen

Nog een woordje over de vzw Musical van Vlaanderen. Er kwam nogal wat reac-

tie op de mededeling dat die vzw geen sub- sidies meer zou krijgen. Grote verontwaar- diging bij allerlei artiesten die regelmatig in musicalproducties komen opdraven. Toch is het niet-subsidiëren van die vzw meer dan gerechtvaardigd. U moet namelijk weten:

al die musicals in de Stadsschouwburg van Antwerpen en het Capitool in Gent wor- den in feite georganiseerd door de Music Hall Group nv. Deze vennootschap heeft als afgevaardigd bestuurder Geert Allaert en bestuurder Rik de Nolf (Roularta). De groep heeft een eigen vermogen van 8,7 miljoen en draaide verleden jaar een winst van 1,5 miljoen euro. Dat belette Allaert niet om parallel met de vennootschap een aparte vzw op te richten. Ten tijde van cultuurmi- nister Bert Anciaux kreeg die vzw zo’n 2,3 miljoen euro. Dat dreigt nu weg te val- len. Men kan zich inderdaad de vraag stellen of een winstgevende vennootschap ook nog eens cultuursubsidies moet krijgen. Het is een doorzichtige truk om kosten af te wen- telen op de vzw, en inkomsten te genereren naar de vennootschap.

Besluit

Samengevat: aan die subsidiecommissies zit een geurtje. Een geurtje van bevoordeeld zijn, en voordelen uitdelen. Wie niet bin- nen de artistieke visie van de adviesleden past, is eraan voor de moeite. Geen geld, ook al brengen de gebuisden cultuur waar een publiek voor bestaat. De commissiele- den – en enkel zij – bepalen wat er verstaan moet worden onder “kunst en cultuur”. Zij stellen de normen (alleen staan die niet op papier), en zij bepalen de hoeveelheid cen- ten (maar nergens staat omschreven hoe dat wordt berekend). Het oordeel van de commissies is als een vonnis van de recht- bank. Alleen, wie naast de boot valt, krijgt geen kans op beroep. Men kan hoogstens trachten zonder subsidies te overleven om dan binnen enkele jaren nog eens een sub- sidieaanvraag in te sturen. Is het niet schrij- nend, dat een groot aantal artistieke vereni- gingen al geen aanvraag meer indient, omdat ze ervan uitgaan dat zij door de commissie- leden toch worden afgeschoten? Dat noemt men dan een objectieve beoordeling van de cultuursector. Sic.

Men kan natuurlijk zelf proberen in een commissie te gaan zetetel. Op 12 septem- ber worden een aantal leden van de beoor- delingscommissies vervangen. Iedereen mag zich kandidaat stellen.

”Je beschikt over een goede kennis van het hedendaagse (Vlaamse) kunstenlandschap. Je hebt een sterke affiniteit met de kunstensector en beschikt over relevante expertises. Je weet voldoende afstand te bewaren om tot een objec- tieve beoordeling te komen. Professionele erva- ring binnen de kunstensector is niet vereist”, lezen we op de webstek.

Maar let wel: “Het agentschap zal de ingekomen kandidaturen screenen vanaf 1 juli 2012.” Zo beschermen de commissies en de commissieleden zichzelf. Wie fout

“gescreend” wordt, maakt geen kans. Wie niet past in het plaatje, mag terug naar huis.

Het hele systeem van beoordeling is funda- menteel oneerlijk. Het is ondemocratisch, niet doorzichtig en door het totaal ontbre- ken van criteria is willekeur de norm, wat leidt tot graaicultuur, zelfbediening, vriend- jespolitiek en afrekeningen. Het feit dat de minister aankondigde de adviezen blindelings te volgen, maakt van de adviezen besluiten, zeg maar dictaten. Ze zijn niet onderwor- pen aan democratische controle. De com- missieleden kunnen niet ter verantwoording geroepen worden. Dit is hoe dan ook onaan- vaardbaar. We roepen de Vlaamse parle- mentsleden en heel de cultuursector op dit systeem aan te klagen bij de Raad van State.

Daar verwacht men nu al tal van klachten, onder meer omwille van het denigrerende en beledigende taalgebruik in heel wat (pre) adviezen.

Het zou minister Schauvliege sieren ein- delijk eens een nieuwe subsidiëringsme- thode uit te dokteren. Dan zou misschien eens een Vlaamsgezinde organisatie aan sub- sidies kunnen geraken. Zo’n organisatie ont- breekt immers in de lijst, in tegenstelling tot de electorale samenstelling van de maat- schappij.

Wedden dat Joke Schauvliege, die tot nu blijk gaf van absolute apathie met de cultuur- sector, de moed en de kracht ontbeert om in de toekomst een grote verandering door

te voeren? K^vC