Inlichtingen bij dhr. T. Achterkamp, telefoonnummer (026) 359 85 68 e-mailadres: post@gelderland.nl
Antwoord op Statenvragen PS2017-3 Arnhem, 31 januari 2017 zaaknr. 2017-000229
De leden van Provinciale Staten
Beantwoording schriftelijke Statenvragen Statenlid Van der Veer (PvdD) over wildreflectors
Ingevolge het bepaalde in artikel 42 van het Reglement van Orde van Provinciale Staten doen wij u hieronder het antwoord van ons college op de vragen van het Statenlid L. van der Veer toekomen.
Inleiding
Zondag werden we door een artikel1op de website van Omroep Gelderland attent gemaakt op de schriftelijke vragen2die de VVD fractie heeft gesteld over wildreflectors. In de vragen en het artikel wordt gesproken over nieuwe wildspiegels met “een speciaal ovaal ronde vorm met blauwe
retroreflectiefolie”. Deze wildreflectors zijn echter niet echt nieuw. Al in 2009 werden ze in Nederland aangeboden3:
"Nieuw is onze wildreflektor. Deze Kunsstof wildreflektor is voorzien van blauw
retroreflecterende diamondgrade van 3M en eenvoudig te bevestigen aan onze bermpalen."
Het ontwerp met blauwe retroreflecterende folie is van de Duitse jager Konrad Löhnert4.
Onze fractie heeft in 2009 ook al vragen gesteld over wildreflectoren die uitgerust zijn met
retroreflecterende folie van 3M5. Deze folie kaatst opvallend licht terug in de richting waar het licht vandaan komt. Verkeersborden en wildreflectors met deze folie zijn zo voor een bestuurder goed te zien als het licht van de autolichten weerkaatst wordt. Het wild dat zich op enige afstand van de weg bevindt zal van de wildreflectors echter weinig zien. Inmiddels heeft ook het Duitse Bundesanstalt für Straßenwesen vraagtekens gezet bij het gebruik van retroreflecterende folie voor wildreflectors6:
“Die Verwendung von Retroreflektoren oder retroreflektierenden Folien auf
Wildwarnreflektoren kann aus technischer Sicht an dieser Stelle nicht funktionieren, da diese Reflektoren Licht in Richtung der Lichtquelle (hier: in Richtung des Fahrzeugs) zurückstrahlen.
Der Anteil desin Richtung des Wildes reflektierten Lichts ist dabei minimal.”
In 2012 was er zelfs een bericht dat jagers de blauwe wildreflectors met retroreflecterende folie weer zouden moeten verwijderen7:
“Jägern in Niedersachsen droht eine Demontage ihrer bewährten Wildwarnreflektoren.“
Over de ronde vorm is op de website van de leverancier8nog het volgende te lezen:
1 http://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2124232/VVD-nieuwe-wildspiegels-kunnen-aanrijdingen-voorkomen
2 https://gelderland.stateninformatie.nl/document/4788165/1/RLW_-
_Statenvragen_over_Wildspiegels_van_B__Meerburg_en_A__Prins_(VVD)_(PS2016- 830)
3 http://www.trafficsafetysystems.eu/nieuws/2009/bermpalen_reflectorpalen_bermplanken
4 http://www.halbkreisreflektor.de/ueber_konrad_loehnert.html
5 http://sis.prvgld.nl/docstore/PS/2009/VRAGEN/SIS_6576.pdf
6 http://www.bast.de/DE/Service/FAQ/Verkehrstechnik/verkehrstechnik-leiteinrichtungen.html
7 http://www.jagderleben.de/niedersachsen-blau
8 http://www.halbkreisreflektor.de/warum-eine-halbkreisform-des-wildwarnreflektors.html
2
“Die halbrunde Form hat etwas mit dem Bewegungssehen der Tiere zu tun. Speziell
Pflanzenfresser haben zwecks Feindvermeidung ihre Augen beidseits des Kopfes. Sie sehen nicht besonders scharf, aber sie reagieren sehr empfindlich auf jede Bewegung (wie Jäger aus eigener Erfahrung wissen!). Die halbrunde Bauart des Reflektors in Kombination mit dem sich ständig ändernden Anstrahlwinkel des Autoscheinwerfers simuliert eine Bewegung.”
Het is de vraag hoe dat mogelijk is, bij gebruik van retroreflecterende folie.
Er bestaan overigens ook blauwe wildreflectoren die juist niet retro-reflecterend zijn9. Al jaren worden nu door wegbeheerders wildreflectors geplaatst, waarvan onduidelijk is of ze wel werken. Het gevaar is, dat als de reflectors na enige tijd niet blijken te werken, er weer zal worden gevraagd om meer dieren af te schieten, “omdat de wildreflectors niet blijken te werken”. Of dat er weer andere “nieuwe”
reflectors worden bedacht. Terwijl er andere methoden zijn die wel effectief zijn.
In de Landtag van Baden-Württemberg zijn in september ook vragen gesteld over wildreflectors. In de antwoorden10is onder andere te lezen:
“Eine positive Wirkung von Wildwarnreflektoren ist wissenschaftlich bislang nicht belegt.
Vielmehr besteht nach dem aktuellen Stand der Forschung weitestgehend Einigkeit, dass Wildwarnreflektoren zur Prävention von Wildunfällen nicht geeignet sind.”
en
“Eine sehr detaillierte Studie der Forstlichen Versuchs- und Forschungsanstalt (FVA) zur Wirksamkeit der in der Praxis am häufigsten angewendeten blauen Reflektoren widerlegt bereits für Rehwild die der Farbe Blau beigemessene Warnund Schreckwirkung auf Cerviden (u.a. Rotwild, Damwild und Rehwild). Weiterhin kommt eine Untersuchung der technischen Universität Dresden (Christoph Schulze/Jens-Ulrich Polster: Wirkungsweise von
Wildwarnreflektoren) zu dem Ergebnis, dass bereits die lichttechnische Reflexionswirkung der Wildwarnreflektoren nur auf geringe Teile des notwendigen Wirkbereichs begrenzt sei.”
en
“Die FVA wird wegen der besonderen Bedeutung der Wildunfallprävention jedoch weitere Studien erstellen, die den Sachverhalt näher untersuchen sollen. Darüber hinaus ist die Wirkungsweise von optisch wirkenden Wildwarnreflektoren an Leitpfosten derzeit Gegenstand eines Forschungsvorhabens bei der Bundesanstalt für Straßenwesen.”
Verder is aan het Forest Research Institute of Baden-Württemberg en de Freiburg University recent een literatuurstudie gedaan11. In de samenvatting staat onder andere:
“Our results indicate that light-reflecting devices did not significantly reduce the number of animal-vehicle collisions.”
Vraag 1 :
Hoeveel en wat voor wildreflectoren worden door de provincie toegepast?
Antwoord 1 :
Wildspiegels (wildreflectoren) zijn toegepast langs enkele honderden kilometers aan provinciale wegen. Wij passen alleen witte reflectoren toe, type Swareflex of WEGU. Daarnaast hebben wij met andere partijen zoals terreinbeheerders of wildbeheereenheden op enkele plaatsen ook gele molentjes of blauwe wildspiegels geplaatst. Tenslotte doen we een kleinschalige proef met alternatieven voor reflectoren, deze geven een optisch en geluidsignaal naar de omgeving als het wordt aangeschenen door autolichten.
Vraag 2 :
Hoe denkt u over het gebruik van retroreflecterende folie voor wildreflectoren?
9 http://www.beilharz.eu/de/wildwarnreflektor.html
10 https://www.landtag-bw.de/files/live/sites/LTBW/files/dokumente/WP16/Drucksachen/0000/16_0526_D.pdf
11 https://www.biom.uni-freiburg.de/mitarbeiter/dormann/brieger2016accidentanalprevent.pdf
3 Antwoord 2 :
Het principe van retroreflectie berust erop dat het licht wordt teruggekaatst in de richting van de lichtbron. Zie daarvoor ook onze beantwoording van 27 januari 2009 op uw vragen met kenmerk PS2009-29. Retroreflecterende folie is niet geschikt voor weerkaatsing van licht in een andere richting dan de lichtbron. De werking van de door ons toegepaste witte wildspiegels is zodanig dat het licht wel in andere richtingen wordt verspreid zodat dit waarneembaar is voor dieren nabij de weg.
Vraag 3 :
Zijn de natuurorganisaties en de wegbeheerders in Gelderland op de hoogte van de diverse onderzoeken in Europa, en zijn ze “aangesloten” bij dergelijke onderzoeken?
Antwoord 3 :
Als provinciale wegbeheerder hebben we aandacht voor het onderwerp en volgen wij de
ontwikkelingen. Of andere beheerders of organisaties op de hoogte zijn of aangesloten zijn is bij ons niet bekend. Voor het overige verwijzen wij graag naar onze beantwoording van de vragen van de Statenleden Meerburg en Prins (VVD) met betrekking tot wildspiegels (PS2016-830).
Vraag 4 :
Worden systematisch gegevens verzameld, over de plaats en het type van de wildreflectoren in Gelderland, zodat ze, gecombineerd met gegevens over de wildstand, en over aanrijdingen met wild, gebruikt kunnen worden bij internationale onderzoeken over de effectiviteit van wildreflectors?
Antwoord 4 :
Ja, deze gegevens worden bijgehouden en kunnen worden gebruikt voor onderzoek. Daarbij moet worden opgemerkt dat actuele overzichten met exacte plaatsen van wildspiegels slechts op specifiek verzoek kunnen worden samengesteld.
Vraag 5 :
Wilt u, eventueel in overleg met het Ministerie van Binnenlandse Zaken van Baden-
Württemberg, ons op de hoogte houden van de resultaten van de nog lopende onderzoeken?
Antwoord 5 :
Nee, wij kunnen niet toezeggen u op de hoogte te houden van lopende onderzoeken met betrekking tot wildspiegels. Wij betrekken de meest relevante onderzoeksresultaten over diverse vormen van faunatechnische voorzieningen, waaronder wildspiegels, bij onze planmatige aanpak ter voorkoming van aanrijdingen en informeren u in dat kader.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris
