Die O.B. Jaargang 2, no.11

Geregistreer aan die H-P.K. as 'n Nuusblad.

Die

partypoliti

eh

ve

r

-werp

A

j

rihm

e

rs

as

vy

-ande

u·at nie

onde

rsteu

-n

e

rs

t

·an die

party is

n

i

e

-

d

u

s

voll:srcrdee

h1-lt

eid.

0

TWEEDE

JAARCANG.

H

.

N.

P

.-

KA.NDIDAT

E MAG

NRE LID

VAN

O

.B

.

WEES

,

Antwoord

"

o

p

Aanhod

to

t

Samewerking?

Die H.N.P.-Ieiding hct aan

parle-mentslcde wat lid is van die .Party,

skrywes gerig Y!aarin aan hulle

ver-duideliK word dat hulle die partybe'

stuur sal moct oortuig dat hulle aile

bande met dia Ossewabr-andwag vcr·

brcek het alvoor hulle hul weer as

kandidate van die Par!y verkicsbaar kan stel.

H ierdie stap word gedoen nada t die

O!:sewabrandwag •n baie duidelille ailn

-bod tot samewerking by 'n aanstaande pa••lementsverkiesing gedoen het. In daardie a:lllhod word nic ~ccis dat die kandidale lid van die Q,,cwahrandwa~

moer wee~ nie, rr1aar nN dat ,;ulke kan-ditlatc nic hul mcdcrc:publikeinc hc\·cg nic. Of hnllc lid van die Hcwcgin~ i~ of lliC, 111:\ak ]lOCI-:CII:t:llncJ g<•eu ':1ak

nie, :sol:mk hulle n<'t nic dC'lll' hnl op-iredo toon dar. hnlll' 11\e<'l' h<·komrncrd

is oor die vornieligin~ van di., r qmbli-kcin~;e Yolkshowo~iu~ :'Is tlil' [!;rnpirc nic. Dit is :1l YOOl'Wll:ndc, <•n haio billik claarby, want <lit is onmoontlik

om tc vcrwag cia t 'n mens hulp a an iemand moet vcrlccn wic se bclangrik·

sto doc! dit is om jou tloocl te maak.

Die Partyleiding sc cnigste antwoor<J op die Ossewabrandwa;; sc aanbod tot samewcrking is dat hy van sy kand

i-daat eis om die

o.s.

tc beclank.

llldien die H.N.P. met hierllie ge·

sinclheid die vcrkiesing wil ingaan, sal

dit vir clkcen duidelik wees oat

hier-die mensc nie bckommcrd is oor die uitslag van die verkiesing nie en oot-. nie bekotmncrd is oo•· die belange van die vo!l< nie, maar ui tslui tlik en aileen bekommerd is oor die belangc van hul

eie party en die vernietigi nt; van repu

-blikeinse vo111sorganisasies. D it sal dan vir die volk duidelik wees wic die

mense is wat onderlinge samewerking

venverp het.

.DIE DAAD GHOEI

AA

N"

'n J ilar gelede he t ons • n bedrag

van £480 erken as die eerste bydrae tot die Noodhulpfonds. Tot

van-dag het OlE O.B. mcer as .£'23,000 vir hierdie fonds crken. Daarby

is nie gcrel<en ctie groot bcdrae wat

op

s

Augustus ingesamel is en wat

oor

die £14,000 beloop nie. Die 0. B .·fonds bctaal maancleliks

£2,000 aan afhanklikc gesine. Sinnc die ossewabrandwag staan

ons almal vii• clkecn. Binne die

Osscwal>randwag word 'n med

e-Afrikaner met die DAAD gesteun

en nie met bcloftes en mooi praat

-jies nie.

SEUNS

GESTHAF WE

ENS

DRILOEFENI

NG

A

l Si

ng

end

e

n

it Tro

uk

Op .2i Januaric het 22 scuus \'OOr magistraat \·an Holsdin~cu iu HloN11· fontein vcrsl;:vn. Die l-oa:tk wat. betref die scuns on(ler 19 ja:1r is uitg;e,;tcl. Na. 'n verhoor wat dri<' cl:t<' gC'duu1· het is hullc ~kuldig l1evind dat, lmllc sal dcelo-oneem hot aan l!lilil\irc dril- en

)igga:nnsoofeningc volg<>ns rlitl gcLni

c-Jlis afgelc dour die polisic· <'n speur<lcrs, on olk gevonnis met £:25 bocte of Lwcc

maandc hal'tlepad. Dcm nell•. J>. J. vnn )3lork (gclas deur proknrt'lll'S Pr e-torius en Gordon l<'r:lSC'l' \'flu 111oemfon

-ion en Gordon 'l'om!iJison van Vred

e-fo:rt) is du:nop nnnsock gcdocn by die hof dnt die hooLe sh'gs vir con dag or

>-(Y crvolg op voo~ vn11 volgontlo kol.)

\

:V

O

E

::\

S

D

A

G

,

3

F

E

Bn

U

AH

IE

19

43

.

K

O

MD

7r.-G

fNlL. NAD!ER

POLffU

fEK

fE

VOLKSBlE1

0GDU\JG

~

!E

ff

!E

RS

UN

SAK!E

O

s

s

e

wabrarudwag

-

Voorstei deur

Koukus van Nuwe Orde Aanvaar

In verband met die on:antsc verklilri:1g v:1n tlie Ossewabrandwag waarJ in aan die. hilnd gedocn worn dilt 'n algemenc ver!desing te baat geneem

moet word om 'n r'<!use·volksbetogin;; te hou waaraaa aile Afrikilner;;rocpe

Wilt teen die oor!og gckant is, ltan deelnesm, sodat die Afrikanerdom in staat

sa: wees om sander onderlinge partygeskarrel sy stem cenparig teen die oorlog uit te spree11, het di~ Kommandant·generaal verlede week die voorstel skriftefik aan dr. D. F. M:llan, aclv. 0. Pirow en mnr. N. C. Havenga, in hui hocdilnigheid as !eiers van belanghebbencle politicke ;;roepe, gerig.

lnmirldels het die kouKtt:- \':111 die .'\ull'c Onle-groep n:t aanlciding \'nn die o~scwabn\ndwag-\·oor:;t<>l die yo]gcndl' be::;lnit geneem: , Die koukus van die

Nuwe Orde neem !tennis van rlie

vn~k!aring vc:n die Grootraad van die

Ossewabrandwag in vcrband met die

aanstaande ve:kiesings en ver'ecnselwig

hO!Il (laarmce. Hy hckrngl i~-: .sy vorigo

be~lnit, naamlilc dai <lie NUII'C' Or<l<>

a~ sodanig; gee11 cleel snl m:-em :t:tn iliu vcrkie~ing~ nie, maar orig;enl-l clio p oli-lickc vryheic1 van sy lode nio sal inlwrt nic. lly ncem ver<ler kcnnis van rli<' lcit <lnL pademcntslede en ::111cler

ondt•r-~tcuncrs van: die Nuwe Ordc in hnl

pPr~oonlikc hoe<hnigh<>id- gcn·ra is CH toegestem het om lmlle ns onafhnuklilw republikeiiJ'e YO!ksk'lndid<iil' vcrkies-b:tar te 'tel.''

Dit wil egi:er voorkom of die U.~. P.-lciding nie bereid is om 'n sodnnige \·oJt,,.;j roni te l!Clp ,·orm nic, dog in-t<'cmlcel \·oorbereidsels tref om 'u ek-.l!·a-~uiwer partsn::rliic~ing t<' \'oer. ~a die bekeudmaking Yan datt1m~ vir kanrlidaat,.tcllings cleur eli,, If . .:\'.

P.-leiding hct. die hoofleier van dit• party, <lr. 0. Y. _\Lalan. met 'n rlringende op-rocp in die per" gekom wa:1rnit dnirlc-lik blyk da~ 1li01·die groep niemanrl a"

kandidaa~ in 'n algemene verkil'!'ling sal duld waL enig:sins die l'iiYeem \'an

'n brcc volk,uitkyk Ol)enl>a:H nic. Jn ~Y oproep waar;,kn d1·. Mnlan »Y ,-olgelingc teen oorlollig;e :tspir:Hd •' "'at ,die gclecmheicl a:1n ons vynnd!' hied om 'n wig tlr::;sen ons in le rln

·-we." wa::mnce hy ic kenne <YCC d;,l

net die ,beste en gctroustc c;;' bruill-baarsle Ieete" van clie party in clic

parlement toegelaat sal worrl. Aspi

-rante sal dan ook met die oog hicrop ,gocdgekeur moet word cleur clie H

oof-( \. en·olg vun YOrigc kol.) g•·-kort word hangendo a:mtekening; Yau appel, maar die :1an;.ock is v:1n die hand gewy~. Oie,elfdc mid.Jag is in die HooggeJ·eg~I'IOf aan>ock gedoen om

'n be\·el d:n die YOnnis sal Opf!<'skott word hangcnde appcl. Di<' H egtc•r-pre-.ideur het die aanso<·k toegcstaan tC'en ver::;kaffing \"an henedigende ho•·~.

Dit is onmiddellik ,·er,knf. lutn~sen i~

nl die ~cuns uonk-toe. Jnclien die pc· tisic in die Hooggercg:-hof geweier was !'ou die mcc,te nonk:,traf bo hoele \'t•r-kies het. 'n Paar son egler die I>OC'lo moes bolaal her, ~aogesien ll\lllo br

ood-winner~ is. Die Tiooggeregshof lwt

e~tc1· die bed i·ag van borg gc;;tel op

.£650, synde die :!esamcnLiikc ho!\lC.

\rorwag word dat die appcl in i\fn:n{.

\'Crhoor sal word. 'Poe di<' SC"uns die h·ouk vcrh\:11; hot is lllllle lmitc dem

br~t1dwngLc ontvang. 'Die r;en11s hot

ui~ vollo bors die Ossowabr:mdwngliNl

en ,Opsaal Doore" aangchcf en tl:wrna

is hullo deur A.K.G. Van cler :\lol'\vO

onthanl voordat hnlle huiswaarls vcr

-Lrek hot.

Ieier in oorleg met 'n komitee van die

Hoofraacl voordat hulle hulle ''ir die

benoeming bcsl<ikbaar kan stel. Die h<·!io .. Jing hiC'n·an•·, ~->O gaan die ver

-kl::tl·in~ I'Ool·t. ,h. !lat niemand kauf1i· rla::t ~:II kmr wccs ;;onder dat die Parts I'C'lS \ ollt' ~eb'rlrcid verkry hcL dat hy

<1an <lie ?arty en die Partyl.aiding sy

volle en onventc::ldc lojaliteit sal gee nie."

D:d hiol'(liC' rliklaloriale en enge

op-t rrclc: !oL wool ontcvrcdenheid sal lei hinnc dnanlie l'ariykringc waar volks

-lwhwg nog bo p:n!ybclang gcstcl woTCl, 'i<·H die hootloior self wannecr h~- ten. slo( I c' w:ta rsku rhd dnar waarskvnlik ollafhaukliko kanrlidate ,tecnoor. on<J \1 ut l<'l ik lwnot'mdc ParLykandidate ·' g1·slt•l sal "onl.

\let.. ope oi' \1il hienlio leier~groep

<Ius 'n par(y\·crkicsing gaan hou waar clic lll<'cnlcrlll'id Yan die Yolk licwcr volksl<andidate wil stenn wat die besto g!'k<'ntlH'id heL om iu ic kom. en dit wor<l g('(loc•n in wecrwil \·an die groot

-mocdigc aanhocl \':\IJ dio O ssewahrand-wn~ om :rklicwe stcmn tc ,-crlcen uan

~ullw kaudicl:ue wa~ me~ die oog op

·n nlgt·rnene \'olksheto:ring ge,lel sal wcml. Dn:n word cglcr gehoop dar g<•sond" \'Nslai.Hl en \'Olksbclang srm·k gcnu"g in <lit' Parly verteenwoordig is om hil'rdie noorllotligo t·igting tc ,-oor

-kom.

W

E

HKLOOSH

EI

D

NA

OOHLOG

JDN

D

E

MORRASIE

Hc

g-

c

ring

l<an Vc

ra

n

twoording

O

ntd

u

ik

dcu:r

d1e

Bcda

n

k

Di(l Pln.nncrnad wat verlcdc jaar

rlc•nr cliC' 11egcring nangcslcl is om in

t1· ~ann op rnaat,.,Jwp)ike en ekonomiC'sc \'raagslnl<kc, hel in sy eerste verslag \'!•rklaar· dnt n:\ die oorlog 0,000 hlauk<' mans en .3(),000 blanko ,·roue wnt ,·andag in die leer· diens doen,

\1·erldoos sal wces. .\1 die !:kcmas ,.;r

\\ crk \'C'rskafllng ~ul maar net 15,000

man :ran 'n Yerdien:-;te kan help. Daar

sal dus meer as 1

oo

,

ooo

blanl<e

werk-!oses wees wanneer clic U nie-leer on t -bincJ vir wie daar ;;een wer·kgclecnt

-heid sal bestaan nie.

\'olg<'rh clic raad sal daar nog 80.000

natun·lle cu :{0,000 ldeurlingc ook

"<'rkloos gcstel word by ontbindi11g \'an eli<' lc(;,.,

Volgens die parlementcrc partyste.f

-sel is dit heeltemal moont!il{ dat die

huidigc bewindvoerclers wat vir die tocstaml vcrantwoorde!Ht is, dan -

ecn-vondig sal bedanlt en die land aan sY lot oorlaat. Volgens die demokratiese

opvatting is clit mos nie hulle skuld nie, 111a<1r die vo1~1 so skuld - die oor -logsvcrklaring was mos 'n ,volksbe -sluit"!

D

i

e

Osseu·abnmdwag

a an

vaar

A

f

ri

h-on

e

rs as

lno

ers

ooh

a

l

is

!wile

nie

onde

rstcun

e

r

s v

an

t·fm hom. ni(' -

ll

u s

voll.-s

ee

11

he

ill.

0

No.

1

1.

VRUGTE

-

SKANDAAL

Di<' Pl:~nn('r:ut<l meld in sy ver -:,lag chi rl:inr in 1!),11 sov0el as I ,700,000 l<is~ic·s en in 1!)42 I ,600,000 s:1 kkics lcmoc•nc dcur· die Sitrns-1·n:Hl cloc1bC'II'\1f> vcrnir!ig il; met die oog op mnrkbchcor. In dicse!fde tydperl< waarin hierdie

sl<andaal plaasgcvind het, hct d

ui-sende blankes 1100it •n lemoen ge

-proe nie en moes ver·bruikers so·

veel as 5/6 per sallkie betaal. Die

boer het gewoonlil< nooit meer as

1/6 per Silkkie ontvang nie.

Dit i:, die mdOdl' \':til clio

kapi-talisrie~c dcmol<rasie waar g<'ld die eni~,(C lll:'l:ltStal b. l)j(> ()~,cwa­ brandw:1g danrcnt<"<'n ~c ·n \'Oik -.e gcsontllwid en gduk is die ecrste oorwe~ing eu f!l•ld i ... ..,Jc~'> ·n bc-taalmicldel.

VERGADEHINGS V

A

N A.

K

.G.

I

N N

O

O

R

D

WESTE

Ondcr~t:~u ndc pleldcl' sal op die :l an-gep;cw!\ dnLUms deu1· die A.K.G., gcnl.

J. A. Smith, :1anst:-tande uHland besoek

word. Sommigo \':\!1 die \'erp;adcriogs

~al w:1nrskynlil< ook denr die Ko

mman-daui-gencl·:l;l] h~·gewoon word, maar

besondor·hcde sui <'ers lntcr bcskikbaar woes. Wat. clit\ lyd he!rcf, word dit dcur elk!-senior offtsiC\r plaaslik ger!)iil, cu Brandw:lp:!<' rnoc~ hy hom navraag; docn. Ons hoop eg(er 0111 het.yds nog

die \'Olledigo iuligtiog in Die

o.n

.

:1:11)

to konrlig.

zeekoevtei cli ... t l'ik C'Jauwilli:Hn. J!) Fch.: Vredcndal op SpPs Bona. 20 .Feb.; Bi1terrontein, 22 Jt'eh.: Kamies·

kroon, 2:3 1•\·h.; Springbok, 21 l•'eb.;

Keimocs t<anoneilaml, 2•) l•'eb.; Buc hu-berg·skema, 26 l•'ch.: :<akamas (nm.)

en Upinston (aaml). '27 1•\ b. : Brak·

water, di~t. Kc·nhanll. 1 ,\laart:

Skansklip, 2 )laart: Williston, 1

:\Iaart; Calvina, ,:; )laan.

WYSIGT

NG

HEISPROGHAI

\.I

'Die vc,·gndeJ·ing wat op l l Jt'ebruaric om 2.30 um. op :-:mithficld vir die K.G. belo is, sal IIO\l op Jloux\·illc gchou word op di<'sclfdc dag en lyd.

TWEE

VOLKSKAS

verskaf alle bankdicuslc (ook tjckrekcninge)

29

'l'akkantoro bedicn die Bank so kliente dour die hole Vnio.

lfi'ondse

oorskry £2

,7

15,

000

Vra by Die Vo!JJ ne Ba.n!< · verdere in!igting die VOL KSKAS-C<antore.

Volkskas

(Koop

.

)

Bpk.

(Upgcrig kragtens die Koop. Wet)

§ch (Q)em:ril<alTI\ eRll

o·

DIE O.D., WOENSD.'.G, 3 FEB. 19·13.

!Erkennffng

Onmag en

van

OnwU

Ons volk sicn 0') na die regoring

}} L j ) ll

om ,-ior dingo te vorkry, n . u ) ywon

-de vrede ,·olle werkgel.ecnthc1~l, maat-okapliko 'vciligheid on die f1s1csc. her

-opbou van ons . land," hei .. Hngh Dalton, Bril.so 1\llmster ,-au llandcl, on lang· in 'n wcspraak \'erkb:n,

wnarop hy ondersl.aandc belekomsvollo sin htat volg; hot :

Ons kan massa·werkloosheid voor·

!(O;~l as ons •Nil, maar dit kan a!lecn gcskied deur di-a aanvaarding van nuwe idees en nuwc me-todes.". .

Die kenmcrk van die demokriiSle IS

cla·t dit dingo matn hul gang bat. gaa:L Dio owerhcid gryp so min as m?onthk

iu op ckonorniesc en m:latskaphkc go~

bied. In die demokras1e \YOrd onde1

clio woord ,rcgcor" vcrst.aan clte go -welddadige inp<i:lming van andor sc g?

-bicde by w~·se van ,·ero"·onngs" en, d1e

vroods:une uitoorlcory va,11 ancler stat.e dour middel van diplon1atieke goko~kel of van die mododingonde partye ~~_nne

die oic st.~wt deur middel ,·an pohtHJkfi'

~eknooi. Dit is ongeveer c_lie bcdrywl~­

hoid waartoe die dcmokrabeso ower~1e1ll

lDrr©lrrnk

0

hom beperk. .Daarom kon Adolf }ltLler

o <> o onlangs in een van s:y we~prake the sarlwstiese oprnerkinl! maak 1n Yerb~l\tl

met Amorik:t so voorncmc om Dm ~s­ la nd n:t die oorlog deu r con of ~llld~ r

kommissio to laat rcgecr, dat h1erd1e

VIR KW

ALITEKT

EN

TEVRE-DENHEID DIE GOEDKOOPSTE

WYNE: Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth Hanekr aai-Cocktail Likeunvyn Jeripigo Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port Worcester Hock Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYNE: Schoemanello Ekstra Spesiaal

F

.

C.

JENEWER LIKEURS: 5 /-3/6 2/6 2/6 2/ -1/3 1/3 1/2 1/2 1/1 1/1 lld. lOd. 5/9 5/6

5/-6/ -Kersie-Brandcwyn

5

/

-Anys-Brandewyn 5 /-Gemmer· Brandewyn 5 /-Lemoe n-Brandewyn 5/ -Pepcrmcnt-Likeur

5

/

-Van der Hum

5

/

-)ENEWER LIQEURS: Lcmoen-Jenewer

6

/-Suu rlemoen-Jencwer 6 /-5 /-3/6 2/6 3 /-1/8 1/1 1/1 1 /-1 /-lld. lld. 10d. 9d.

5

/

-4/9 4/3 5

/-mense. praat van regec'1· wannecr i!l h~11 eie land miljocne mensc werldoos 1s, m

.:l ~ teenstelling met Ouitsland waar. gcen

1. 6 werldoosheidsvraagstuk meer IS me.

~~ DiL is dan ook opva\lcnd dat al die

;:i

£

demokraticse lando gekenmcrk word

~ ~ deur "rootskaalse werkloosheid, ma:1L -" ~ skaplike onsekorheid en algemone

a~-:::;; toruit.gang \':111 die land- dnc van d10 ~,b din,re wat Dallon

n

a

die oorlog ver -8/6 6/ -6/ -5/6 5/6

5/-5/ -4/6

4

/-26/6 25/ -24/

-bot~ring op ,·crlang. Dicsc\fde toestaud

van chaos en verval hot . .Dmtslill_ld o~!'

ondervind in die dae too hy d1e

sec-nin"e van 'n demokraticsc bowind moos .tel."' Wcrklooshcid W<\S aan die on~c

van die dag -aan die con kant d1c workloses wat jn :1rmoode en .cl!ende

,·erkeer het, en aa-n clio andcr k:.tn~ die

"-orkloscs" waL in wecldc gorol he~. " Teen hierdie toestand het die nuwe gedagte van die nasionaal·sosial~sme. ~n

Ouitsfancf onder Ieiding van Hitler 111 opstand gekom en is die idee van orga· niese lotsgebondenheid verlwnd!g ~vaar

-1\'ragtens die geheel aanspreel<_hk

!S

v1r clic enk·21ing en die enkelmg VIr d1e g e-heet. Dit hot weer lwrmonie en ewe -wig gehring ~od:1,t. clio n aagstuk van werklooshcid j11 dnarclte land ,-ordwyn en char op aile gchiedc m:.wtsk<lplike

voifi.-,hcid en wel\•a:trt ihgct.rec hcl.

K lerdie nuwe gcdagte van alma I vir

cl!< en elk vir almal wat rieur dfe Osse-wabrandwag in Suid-Afrika gedra word, is die enigstc grondslag vir die hoogste mate van wclvaart en geluk

vir el!<e lid van die voHt. Dit vonn die enigstc waarborg vir maatskapli!~e

4/3 24/- veiiigheid en die ,fisiese opbou van d1e

land".

4/3 24/- :\Iaar dil w:1s juis leon hierdio gc -dagto wa~ clio Jcmokraticse ])cwi

nd-4/3 24/- ₁ I ,-0crdc1·s- en ook die hcer OaiLon

-die volkere ,·an die woretd chic en ·n

lta!f jaar goledo tot die _oorlog opgo-rocp hot. Oic demokras1e 1110es met wapengeweld verdedig wont teen hier

-dic nuwe idee van llroederSI<ap en hoe

-derskap, en nog duw· die stryd te;m hierdic idee voort. 4/3 24/ -4/3 24/ -4/3 24/

-5

1

-5

/

-Vo('~ hy 5/- vJr lm~l-'i(} eu bottols, en 12/6

vir vaatjic wat verc:oet1 snl word I>Y !erug- '

senclitw. Ons lewer (lrn.n1< In ons :inhoucr!< solnnk"' ons 'YQOTr:lllC van inltouers het, en

nllctnlJl' op vOOT\\':lnTit() llat (He tnhoucrs ~lnne scstig d:\0 n:"ln ons tcrug be sorgo wor<l. "ccns

-b~ttcl skau..rste JHut ons a1lccn1ik In ons

1

~~e

bottels, kis9tes dr:.\nl< '\'Crp:l.l,, _ wtHtr su.h.e

aranl\. 'n n'llnimum prys vnn it-liS-0 bcloop.

Ind\cn ;.:ocdlwpcr kissic:; '\'C"rlflng word tnoet

Bn non kom die crkenning van Bri~sc

kant self d:-tt die werklooshcid vr:l: lg-stuk aileen opgelos kan word :ts nuwe

idees en nuwc mo{ocles aanvnar word

- 'n erkenning dat die demokrasie waarvoor vandag gcveg en offers ge· bring word, magteloos is om te regeer.

:\J.aar die heer Dalton so uit.laLing hott 'u \'Orderc crkcnning in, nl. liat die l\apitalistiese bewindhebbers N! {:

w

ll dat wertdoosheid en die daarmee

gepaar•ctgaande euwels , voorkom"

word nie, want li,v so uitdruklik dit

kan voorkom word ,as ons wil, maar

. -" da.n moot die nuwc idees en me -Lode· nanv(lar word - die idees wnar

-Lecn nou jnis geveg word. u u cie inhouers nnn ons stuur.

\Vord vtlrJwO.l) Jn 12-bottel-ki.ssie!S o~ ;:,.5-gel

-llnr:.·nmtiles of groter. U klsslc• Viln 1~ bot -tets kan \Vyn, Brnndcwyn, Jeuewc~,, Llli:cur, Vermouth en llancluuui b<W:tt. ~~rme:

-.... lC~l.U, plus trcin~ehl t1a s~·tyne, R.U.A, plus

trei.nlwmmls~lc. V.O.S. OUDTSHOORN.

Bestel van

RJJRGJEN§ §CJH[OJEMAN

fosbus

142.

Die feit, dus, dat daar oorloggevoer word t~n die nuwe gcdagtc \o\!Ut vir die volke van die wereld 'n v-erjonging beteken, is bewys genoeg dat die wit tot vcrbcte'ring of hervorming by die

Oudtshoorn.

(Von·o!g op voet va11 volgcnde kol.)

D

I

E

O.

B.

, WO

ENS

D

AG, 3 FEB

.

1

94

3.

BROKKUfES UUT

DUE

BUUflELAND

Ander Aspekte van Oorlog

Noord=Affruka

in

TRIPOLI.

Die )3ritse besetting ,-an die hawes~ad

'l'ripoli en die. uilcindclike ,-er:owcnng van die helc ltalia:1nse kolomale ryk in Afrika is sondcr L\\·yfcl clio groolsl_c

milit.cre snkscs wat die Drits-A_mel'.l

-kaa.nse bond!!CliOtc toLnogt.oe m_ luerchc oo!'iog behaal hct. In vcrgel?·krng meL

clio gcwcldigc ncderlao w:1~ _Ill Europa on Asic gely is, so dit wcl me vee! me. Dit is ook ,·ersLaanbaar da~ d1o propa

-ganda in die Genllieerdc l:wde die y

it-~indelikc ,·crowc·rin'r ''an clto helc lia

-lia:tnse ryk in ~\frik~ ten YOl$ic uii.buit.

Dit is ogLer lliOOnclik dat men::.e as ge

-,·olg ,.an hicnlic pl:oiJagnncl:l hull<: pers

-pekLiei' in sa1{e chc oorlogs~cheure :JS

O'Chcel b n ,·erloor. Om lnenlle 1·cdc

'i:,

dit. nodi'r Oil! op '11 pa:1r anc1er aspckle van"'die oorwinning in Soord

-Afrik<l te wvs.

Dit klin], 'wel haic rnooi as die J1ritsc minister n1n oorlog ''orldaar. dao die

Haliann~c l{yk in Afrika 'n gebicd J2~

koer die oJ)pervhtldc ,·an die l3ri!.sc

Eilande l>eslaan en cJat, cla:lr nou 111ks

,·an oor is nic. .In worklikhcid hct.ckon hicnlio , 12~ keer die oppcnl:t!de ''al.l die J3ritse l::ibndc" heel wcnng wanv die ] t.aliaanse ryk in Afrika bestuau vi1· die "rOO(S(c gcdccltc uiL 'n onhe

r-bcigs

am

~

woes!yn, of soos

}

!

~~

sso

l

ini

dii. ja1·e P"C'Iedo llltgedruk hot., tnt rotso en

~anct."' Afgcsim1 van nasi-omllc p1·c~tige, hot die Jt;11in<tnso koloni:1lc r,vk vit· die

moctlcrlnnd ckonomies en andersins

heel wcinig betoken en die Urii-se rnini~;,tcr kon uct so goed gcso het, dat die • ahara 30 kccr die oppervlaklc \'an die BriLsc eilandc bcsl:1an. i\leL die

oo<r op die naLHu!'likc armoede van ~

[i.;Jiaause Noord-1\ frika is dit ondonk-

I

baar da t 11ierclie gehied <ts has is ,.i r

'.

1

:

1 aanv:ll op die Snc~ek:tnaal of op Jtahc gebrnik kao word. As basis vir 'n <Janval op lansgenoemde land ttl clio

'13riise stcunpunt :.!alta meer gcskik \1'00 .

In die st-ryd ''an cl ie ngsto 13 ri Lsc leer net soos in 'n seeoorlog gaan dit.

nic SO\'CCI om gcl.>icds\'crowering nic as om \'OrnietigiJlg v:.tn clio vyand. Die vernietiging ''an l~ornmel en sy stryd -mao-t.e is dan ook meermalc dcur Alex~ :~na"'or en :\lontgommcry a doelslclliug ui!o-cba~uin. Hicrdi-e doelstclling is nie"' verwesenlik nie. Rommel e!1 sy leer het die vernietiging ontwyk en het by clie Spilmagte in Frans·No ord-A frika aangesluit.

\V.I!}.\1

DING

Die hele ferugLrekking van l~ommcl mocl gesien word in ,·erband mot .Qie

(\1cn·olg v:1n \'Orige kol.) _

demol<ratiese rcgeerders afwesig is, en

daarmee verval ook al die huigelagtige

vroom beloftcs van na-oorlogse hervor·

mings.

Brils-Amerikaanse landing in Frans

-::-roord-.Afrika. Hicrdie l:ll1ding hot :tau die hele oorlogsLraLcgio in 1\oo~:~l­

Afrika 'n and or wending gegee. A.:s d1c

Geallicerdc;, t1aarin geslaag hot om dH:

hole l!'rans-Noord-Afrilm d.w.s. ook

1

l'nnisic to beset, dan ·ou Rommel hom

iu~son Lwee \"111'0 bevind hot 011 dan sou daar vir hom woinig ander kanse oor<>el.>lv heo as om te duink01·k. In werklik.heid egter het nie die Ceameer-des nie maar die Spilmagte daarin ge· slaa" om die strategies uiters belangri-l<c

"f~misic

te beset. 'elfs die Gcalliccrcle poging om 'n wig tussen Rommel en die 'pilmagte in Tuni. ie in re dryf hot mislnk. Die politieke ,·erdeeldhctd en verwarriuo- Lussen Franse, Britto en

Amerikan~rs in J?rans-~oord-Afrika

het otigons ook nie bygedra om die p!:lnne nn die Geallicerdcs te ver we-senlik nic. Dit is moontlilc dat clle jongste ontmoevinp; tus en Hoosovc!& en Churchill hicrdic onsekerhetd sal

verwydor.

Op die oom1Jlik is die posisic dus so uat die Spilmngtc wcl uit ILaliaansc Noord-Afrika ,-crdr;;f i~ manr dat hulle in die vee! belan..,rikcr 1'unisiii sit. En hulle sit vandag"' nie all-sen in Tunisie

nie maa~ ook in l<orsil~a c-n aan die suidkus van Franl<ryk met sy be!ang· rikc hawestede Marseille en Toulon.

Die dourva::trt van Geallicerde skcpe denr die :.riddcllandsc see van Gibra.

l-f:n: na Alexandric en die Suezkanaal,

cl.w.s. con ,·an die ,·ernaamste doelstol -Jings ,·an die l3ritsc ,-cldtog in 1\oord -Afrika, is onder huidigc omstandighede moeiliker as ooit tevore. Met korter vsrbindingslinies staan die. Spilmagte in hierdie str·ategies·belangrike see-cngte van die Middellandse See in 'n

baie gunstige posisie.

Dio hcscttiua van 'l'ripoli en die vc r-owc1·inr, \':lll die lb liaansc koloniale n k in"'Noord-.Afrib. sal dus eers 'n \\~<l:.tnlc\'ollc oor·winning woes a die Rpilrnagtc nie aileen nit; lfnni ie ve r-tlrd is nie ma:u die Gcalliccl'(les ook ·n ". uksosvollc landing in Halic gomaak het. Voor diL egter kan geskied sal daar sckcr 11og hoolw:\c 1nttcr in die

see moe<> loop.

Dlf

lE V

E

l

UHl

1

l

HK

JER

W.EET

-- d:.tl die ingcvocrde padementcri' ;;t,clscl met sy part~'poli~iek wnt a f-hanklik is \'an kapitali;;oicsc bclange nie by macrto is om die gt'OOt verskil in prys f us~en wat produsentc ontvang

en wat. \'erbruik01·s beta a\ to~ 'n oplos -sin'r to bring uie.

- dal. die Gesagstaat ,·an die Ossewa

-brandw(lg wat gcgroncl is op die he-ginscl van ,o~n vi1· aln_1:1l en a~mal nr elk", alleen w staat 1s 01~ dw kloof l.usscn produsenL on vcrhnt1kcr I.e oor-hntg.

O.fB

...

fUo~K§UfE

,

uVffARQUARD.

1

0

fEBRUA

b

~U

lE

1943

.

Stig

d

i

e

T

'

weede F

ront op

W

OE

NS

D

A.

G

,

10

F

EB.

o

m

1

0

v

m

.

,

i

n

MA

RQ

UA

RD-

STA

D

SAA

L

D

ie

V

o

o

i

:r

ad

c

J{

!O

l

o

nn

e

s

al be

st

a

a

u

ui

t

BO

ER

WO

RS

,

BRAAlVLE

I

S

e

n

SOSATIE

S

,

P

.ANN

E

K

O

EK

E

e

n

WA

-:FELS

, BOE

H

E

K

OFFIE

e

n

GEMlVI

E

RB

IE

R.

Aa

n d

i

e

Kry

gsve

rr

ig-

t

i

n

ge

s

a

l

declne

e

m alle g-oei•

e

.

Af

r

i

·

lca

u

ers en ll1

·

a

ndwagte van

M

arqua

r

d en o

m

l

i

gge

n

de

d

orpe

,

wie

m

e

t

militte

r

e

-

ta

k

ti

'

e1

\

.g-ces

d

r

ifti

g geld s

a

l

stort in o

n

s

N

OODH

U

L

P

FONDS totd

a

t

a

llc

voo

J:

r

a

d

e

ui

tg

cp

ut

i

s

.

Di

e .T

E

UGFRON

'f s

al

die

s

iJ

r

yd

kra

g.t

e aanmoed

i

g

me

t

opwe

kk

end

e musiek.

IK

om t

re

k

O]l

en h

r

alder

l

o

s

o

p

ons smaakHkhede

-M

OE

DIG

!

!

GJEJE§])RJIFTJIG

!

Di

e

Komm

a

ndaut

-

Generaal

en A

.

K

.

G.

J.

v

an dler

Merwe

s

a

l 1teenwoordi

g

wees

.

DIE

O

.

B., vV

O

ENSDAG, 3 F

E

B

.

1

943.

Ond·er'.>taande is die geskiedenis van die Slag van Amajoeba, opgestel

deur hoofgenl. prof. A. J. H. van dcr Walt, soos clit voorgelees moet word op

Vryheidsclag waar die Amajocba·kanta te nie voorgcdra V.an word nic.

,Die Rooibaadjies is op die Kop.'' lnuin, wa:1r 'n put gegrawe is en w:-t-Rierdie ontstellonde bcrig hot dou voor tcr op clio diept.c van drie voet govind

tbg die hoofkwart.ier van genl. I'iet ·is.

Joabcrt op die Nek onder Amajoob1\ ~l'oe die dag aanlig, hot. dit cers rog

op ~ondagmorc, 27 Fobruaric 1 81, be- dtudohk geword hoe stork sy posi:;ic

rcik, e11 soos 'n YUurbrand deur tHo was. Die rand om die kruin, versLcrk

13ocrelacrs versprei. Nog maar clio dcur die ldipskanso- was 'n naLuurliko \'Ol·igc a::~nd hot aile so hoopvol ge- bolwerk. :Oie hange \·an die kop het skyn. :Oie eendrag onder die burgers, gel& onder die kruisvuur van die v

or-die geesdrif vir die stryd van die ny· dediger. :Oic duik bo-op hot nor- ve

r-heid van die duurgekogto ,·adorlaud doro skuiling gebied. ,Niks ter \,;'erold,

w;ts so groot. soos maar selde tovore. bcbalwo honger, kau ous hior uitdr

y-Dic E11golse garnisoono in die dorpe we", was die godagtc wat deur die l10of

was vasgole deur BoeromagLo en rnag- van 'n oorlogskorrespondcnt "Ofiits hot.

tcloos. By J3ronkhorstspruit, .L:tings- l!:n waa.rlik, 'n storker naLu~rlike ves-nek on Ingogo is die vy:md gevoelige ting kon goon aatl\'oorder ooiL be<teor

ncderlae tocgedien waL sy aanvalskrag nio. o

verswak, indicn nio gcbt·cok he~,; nic.

}~u Ilotl mcLoons heb diL gelyk asof niles wat bercik was in cen slag weer \'o

r-lore kon gaan.

Die lloeremag in die Drakensbcrg,

wat die poort tot die Vaderland bowoak

hct, was in hicrdie tyd gclacr op die

heuwclroeks links on regs van L:~ings­

nek met sy rcgLcrdouel teen Amajocba-kop en sy linkervlouel teen lluffcls -rivier. Die J<.:ngclsc onder aanvocring

van ir Coorge Pomeroy Colley ltct suidwaart.s va11 hullc by }[ounL l'ros

-pect gcstaan. Sterk gchaweud dotH

die blocdigo vcrlicso by tlio frontaan

-"al op J,aingsnck prcsics 'n maand

vroc~r en iu die slag .-an Ingogo, heL die Engclse !cor intusscn weer vcrsi.

or-kiogs ontvaog, tcrw·yJ Sir Evelyn \Vood juis toe afwosig was na. Pioterma.rit.z

-burg om die koms van nog nu we ~lfde­

lings to bespocdig.

. Scdcrt die l>cgin yan die ma~nd is gochgte-s gowissel tusRcu d'" Bocre ell

Engel so gcsaghebbors oor · n •Ja:;Is "an onderhandclingc wat kon lei tot die st.aking van vyandelikhedEJ, on 'n brief van genl. Colley met voorstcllc, de

ur-gcsLuur dour genl. J oubort, was toe juis op weg n~1 vice-president Paul

Kruger te Heidclbc1·g. Die ::~ntwoorcl kon nie voor begin ~IaarL t.erug wees nic. Dit hcL die l~oere-aati\'Ocrclor

Yor-lci toL 'n byna gevaarlike sor gcloos-hoid, soos hysclf skrywc. Hy ltet nog die voct van clio kop 1oeu 'n moonblikc

omfbnkingsbewcging laaL bcwaak, maa1· die Juuin, waar dit onaangcuaam koucl lwn word, snags onbcwaak gc

-laa.t. Uy was onder die indrnk dat. Colley niks sou ondemcom voordat clio antwoord van die vicc-prosidcnv op sy

brief icrug was nio.

Sir George Colley hot egter anders gedink. Onaangcnamn gel.rcf deur die t.wec gevoeligc nccrlao wat hy gely heo,

hcgorig om sy miJitorc presvigc te llD r-stcl nog voorclat Sir E.-elyn Wood te

-rug kon woes om die oppcrbcvel oor I.e noem, bet hy planne ])eraam om die Booregencraal uit te oor10 en mol. een

suksesvollo slag die oor!ogkansc om to

kecr. Op Donclerclag, 2<! Ji'cbruaric, het hy 'n skynbeweging teen die lin

ker-flank van die J3oorc onclernecm om hullc aandag daarhecn af to trek, en geclurcnde die volgcncle !.wee dae is Amajocba cleur K_a fferspioene ,-an die iuligtingsdicns nonkourig bcspicd.

Sa-Lerdagaand om halfnege is bevelc van mond tot monel gcgce aan afdelinge

van clio 58e en GOe regimcntc infante

-ric, van die Hooglandcrs, die vcteranc

van .Afghanistan, .en van die

l\Iarine-brigado om in aile stiltc, sondcr Jig,

buite die Jmm1> aan te tree. Ort1 lieu

uur hot 'n mag van t.usscn ses en sewe

honc1ercl man, onder die porsoonlike loiding van Colley en sy staf, voorsicn

van ldoingcsknt on nmmunisic,

vcr-skansingsgerecdskap, jassc en slaap-seilt.jies, en momlprO\'iand vir chic dac,

on gelci dour :Kafforgidsc, vcrtrek. Die

koers bet gcgaan langs clio lmqucla-rand, met 'n omweg om O'Neill sc plaas. Aan die voet van die kop is

cwcc oJdelinge geplaas mot die bevel om bulle in to grawe as rugdekking.

Om 3-uur die Sondagoggcnd l1et die

swaarbelaaidc troepe \'au die: hoofmag na 'n h~~rdo !dim, hulle uiigcput bo-op die kt·uin van Amajocba noorgcworp

om

bieijie uit te rus, sondcr dat 13ocre

-wagto aangetrcf o[ teestand onclervind is. Die waaghalsigo ondornoming was

'n volslac sukscs I

Na 'n kort ruspouse hot Colley afdo

-1ingc van sy mag gclas om die rand

van die heuweltop Lo vcrstork met ldip

-skanse, terwyl hy sy hoofkwarLicr

gc-vosLig hot in die dnik of pan ho-op die

Dit 11·as 'n merkwaardigo panorama wai. hom daardie holclcrc Sonda<>!llorc

voor die oo van Colley onLvou: "'Su id-waarts Natal, .conmo.al Voortrckkcr

-land, gedronk met Bocrcbloccl, non 'n

Engelse kolonio, die basis v:~n die aan-val leon 'l'ransvaal; ooswaarts, Zocloc

-land, nog maar kort gelcdc gebting

onder Britsc bcskcrmiug; noord- on

noordoo. waa.rts 'l'ralls,·aal, gehul in

so-mergrocn, die begeorde Jluwe wingewcs

waa.roor die verbi~terclc suyd gcgaa n hct, en aangrypcndst.c-van idles onm id-dellik aan sy voot die ontwakcndo B

oc-relacrs op clio Nek, die slouLol to~ dio

'l'ran~v:~al, oorgclcwor nan sy gcnadc, Ht d1e noltc Y~tn sy 11aucl. 'n Front-nan val vanuit die kamp mot o-rofac -skuv, en vuurpylwerpcrs, solcuu7- gclei

vanaf die borg meL sinjalc, 011 clan, op chc gcgcwe oomblik, 'n flankaan"!ll,

en niks leon h\1llo mccr red nie.

Ook die Boercleiclillg was diep 011dcr

clio inclruk van die gevaar wat o-cdrei" hcL :Oio keusc was eenvoudig :0

or

eli

~

Nek Ycrlaat en clio poort na die Vader

-land prysgeo, Of die bit.tcrsware, bynl~

wanhopigc bale aandnrf om die J i:ngol-so lo verclryf. Daur was '11 oomblik van vcrwarring, en clout monic•c kop l1et die gedagte gcgaan, hoe

is

dit

moontlik dat die Engelsc tocgelaat is om so sonder stamp of stoot clio oll

es-beheersonclc posisic- Lc beset. :Uaa.r daar was geeu tycl vir YerwyLc nic.

SondcJ· haie woorde, sondor bng

rcdc-nasies het clio bcsluit gentl: , die

Jjjngclsc moot v:w die kop af !" Bcdug

vir 'n fronLaanval is :tfdclingc gela om die voorboreido sLellinge in i.e nce~n,

en wclclra was ruiLerafdelingc oo1·::tl in

\'CJ·sproidc ordc op weg na hullo poste.

Vir die stonnaanval Locn die Kop lean

slogs J50 man afgesonder word uit clio Kommandantskappe van vcggoner:~al Nicolaas Smii en kommm1dunte ;\. P re-LOTi us en G. l\loyer, OJ1dor onmidclo

l-like aanvoering .-au vcldkorJJo~w Ste

-phanus Tioos, Joachim J!'erroira, D.

;\lalan on D. Joubert, en onder (tlge

-mene toesig van vorr~cncr:tal Smit 'l'eon sowe·1llll' hot die aanval begin vannit 'n kloof teen die noordeliko voe~

.-an Amajoeba. )fet die mcrkwaarcligo velch-ernuf van hullo oie, hct clio )3oere gcbruik gemaak van ellm dwarslys, olke kl·ans, elkc uitgespoclde donga as skuiling, maar tog was claar baic opl·

ruimtes waaroorhcen bulle, onder clio hcfvige vunr o-n kntisvuur van die

vy-:md, moes klim; on bulle aanvalsmoed en dooclsvcragting is maar sclde ge -ewenaar en nooit ooriref in die krygs-geskiedenis ntu die Boe-re, wat nic sondcr haic hoogtepnnto van krygs-venmf, moed en dappcrheid is nie.,

Omstrecks olfnur was chic-kwart van die Kop beldim mel nog maa1· een man gewond. Die swaar J~ugclse l\J artini-Hemi-kocls, in die reel .to hoog gcmik,

hot skadoloos oor bulle koppc hecn ge -snis. Die aam·allers het hullc nou vor-deel. Ondo1· dclddng v~n 'n dwarslys bet. twoc veldkornotskappe wcswaarts OOlgcLrok om die Engclse linkervleuel

aan ic tas, torwyl twee anc1er gobly hot

vir clio aauval op die Engclsc front en rogl.crvlenel. L\nclerhalfnur !:<tor was

die llH\nonwer YOhrcl< on het die laasLe

cpicsc stonnloop teen die voorstc slmn· se op die TaJJcl va11 die krnin begin.

\\'eldra he~ clio kruitdampc van die

tcensi.anders inmckaar geslaan. :Oie Hooglanders wat hior die spit moes

af-b.v~, hot hnllo clapper gcwoor, maa1·

onder die hcwige en akkurato vuur van

die Iloorc, is hullo clie corste :1an clio

wostekan t uit hu lie skanso verch·yf.

Samn 1net vorsterkingo -dour Colley ui l

sy hoofkwarticr gcstunr, hot hullc wol·

dra in 'n hals-oor-kop .-lug die holt6

weer binnogct.uimcl, wan.r hulle met moei tc dour die offisiere tot. 'n 'nuwo stcllingnamc kon bcweeg wonl. Ook rlio res van die \'OOrste Engclse linies

hot begin iugce, en nut ooral hot tt-oe

-po die l1olle binncgcvlug. Die Boero was nou bo-op die berg, en het yan plat op die groud af 'n moonlenclc ,·um: di<l holLc ingcs!.uur. Voor die beslisLc aan·

val en die n.kknrntc Ynur hot <lie

mo-raal van die Engelsc troope, nou saa

m-ge_dring in clio hoHo, begin knak; dis. i

-plme l1et verslap; bovcle is veront·

agsaam en clie ofnsierc moes ,-an drci-gemcnte gebruik maak. , legs minute

hot vcrbygcgaan cu toe het panick die

Engolsc soldntc oormeoster. Hior en

da:tr hcL klompies opgcspring cu hcgin

h:ndloop. Genl. Colley, op die punt. om 'n wit sakclook aan dio- punt van

sy sabel to ryg, bot cloclclik gctrcf met 'J1 kops(soot nccrgcsak.

In

'

n

wildc panickvlug bot die soldale na die snide

-like afgang van die Kop weggestorm,

moL die 13oere kort op hulle hakke.

Baio, wat geen voot.pac1 kon Yind nic, het die kra.nsc ::~fgcstorl;. Van bo-af

hot die a:'lJn·allcr.,; volhardend bly vntn

op die vlugtclinge teen die hange. 'l'ecn driem1r was die go\·eg hier afgc

-loop.

Intusson is 'n nntorafdeling van hondord man stork onder Senckal, li'O\tC1H~ en Van 11-cnsburo-, wat sedort die more die voct V<tn di: Kop aan die wcslc bewaak hot, teen 'n moontlikc

:Engelsc omflankingsbcweging, aango

-::;c

om die ingegrawe J!ingelse afdclingc

aa.n die suiclelikc voet van die bo-ro- ttl

hostorm. Na 'u kort m:1ar hcwi"e l)o t-siug, wnarin ook die. kanonne by "3-£ouni.

Prospect ingcgryp hev, is die J]jngolse uit hulle \'orskansiugc gewcrp 011 agter· -.-olg na 'n dicp kloof. Teen vyfuu1 nm., mot clio oorhlyfsel vall die vvand

i1: voll<' vlug na. Mount; Prospect, is

tl•o vegtcrrcin omlml in 'n rlik mis wat

aile \'Ordero ope1·asics onmoontlik (Yo

-maak hct. Die slag van Amajo,eoa v7as

DRI

E

afgelo?P· Op die slag1·elcl bet gebly,

nan chc J3oerekant, die baas ongcloof

-lik geringe getal van cen gesneuwel en y:·f vewoud, waarvnn nog con later :lan

sy wonclc oorlcdc is, offers, soos sovelc voo1· en ua bulle op die altaar van 'u

HYC volksbcstaan; aan EngC'Isc kant, clood:

92;

gewo)1tl:

134;

gcYange:

59

- altcsaum 285 man. Gc.en volk word

vry sonder offers nic. J1y Hronkhorst

-spruit, J,ningsnck en Inuo<>o hot die vryhoidsi.ryders van 1881"' l;';_lllc offers van lowe en bloed gebring.

~Jet die slag van Amajocba hct hulle

le~l.crlik e~1 figu~nlik clio !Jergtoppe bo-rCJk, cn dte tyd1ng \·an dH) manncdaacl

het weorklank go\·incl in clkc hoek van

Suid-Afrika. In Kaapla.nd Vrystaat.

Natal en 'l'ransvaal bet clit Afrikaner:

harte saamgesnoer in vrcugdB, '

dank-baarhcid .{)u _vryheidsgeesdril'. Amajo e-ba l1et cl1e Sllnbool goword van die 011 -Yorwoesbare lo·ag van een ·gesiutlbeic1, a a Jl\•alsmoccl. n .vhCJclsoff crvaarclighcid. Ook in die di.eptes van broeclortwis,

volks\·erraacl, onvcrskillighcid en

on-dordrukking waarcleur die Iloercvolk gcgaan het, en weer gaan, bly die vuur \':ln Amajooba ongeblus, 'n ligbakcn van hoop o-n YerLrouc op die pad van

• die vryheid. ·

Voortrckkerstrnnt, MIOD.ELSURG, 'f'ransvaal. Uererordstraat, GROBLIERSOAL, 'l'rl\DS\'BU.l. Eionanr: D. D. DE KOCK

Ageoce vtr PontiAc ~n G.l\1. Yrngmotorr:.

TOT

/IJ

DfJE

N

S!

V.M.K. AANBIEVIEIE!...

\W

~~

7l1ffLu

ms@~UJA~

illOO W

&~

2ZliiL

(JZDMS.

l

!a!Pkt.

!85coxe

rr~

!

!

Eindel

i

k d

i

e op!ossing

om

$$talbiela pryse

t

e

!kry

:

~ §it1U1Ull" il..ll

vee

.a<&ltil.

omu'!l~a~dl.B.e

ifiirtm<Ol.

watt

a

ll

lleelrll

pe1r

grr.aad

<elrll

gewng

<dlaelliilk~

lhel:11filarrlk

Skryf vir bauonderhedo en permitte.

PosbttD 22. Foon 5-2370. Talegramme : GEWIG.

J

J

n

o /. U .?

l

a

a

t

ST AlUl..JS

AGEN

TSKA.PPE EN BELEGGlNGSMPY

.

U belp tu verband met:

-G>

1;:oor

J>;N V1;RI{0{)f' vnu l'lnse, llcslghe<lc, Vnsto Elcnilommc Jn Stn<l en Dorl>·

O GELD3ET,'EGOiNGS: Oo ,·crJ.mmlc, o! ln aan<lclc ;,n cllo lmndcl en uywcr!Jelil,

teen hOOf:StO ){OC'l"Sf'.

0 r.F.XJXGS: Op l.'lan~- en Stn<ls· of Dorps-cicndomme: l?r.lvatc lenJngs ens. teen

Jnn~stc 1·tnte. Ool' 'rcrJJnnlllculngs.

0 r:NKOMS1'.EBEL1\.S:ri.NCSTJ\'l'E word OJ>gestcl <lew· 'n ueslwn<llgc o1> <lie stn!. 0 ALLE ltLASSE YERSEKERl'NG word ou<lernccu,.

® A!; lfA-l-"':D:ELSAD'\'lSF.U.RS k1n ons u jnJi~ il1~:lltc stigtlng, oornnmc rn m\nJ,oop

van 1Jes1gllc<1o, voorrnndproblome en.~.

0 AltST.~A..ER ·\\'ERK: Ons on<1crnc·rm vcrltOOP ''::ut '·nstc ciCfHlommc, ,hu.isra:\d en

gCYCCU:;k!lp ens. l'~Cr publif•l{o -,·eiting.

0 01'\ · 1:S AGE)[TJ:: vir (lie }{ClJHlltknar J(ollcgc. Doen u inskrywings hicr.

U Eie Afrikanerbesigheid!!- Onder,s.teun dit!!

i?OSflUS: l527. 'FOOK: 3-07GI.

VIER

V er

r

i

g IV

oUcsdiens!

L

en

i

n

g

s

v

ir

gc

sa

lar

i

e

e

r

d

e

perso

nc

v,

crkrygb

a

ar.

T

e

rm

e tt

i

t

e?

·

s

bill

i

k.

R~\DPLEEG

SASBAN

K

P AARL :

-

Posb

us

266.

W

ORCES

TER

:

-

Posb

u

s

57.

KAAPSTAD

:

-

P

o

s

b

us

-

2387.

I<

O

RRESPO

N

DE

NS

IE

K

URSU

S

AFnm,~'>£RS LlJlST.ER :umn: - Ri~r is die gans wat vir u di~ goue cicrs sal 1.:-: Bestudoer ons Korrcspondensiekursus in Bock -hou dcur medium van Afrikaans of Eng-eJs

slegs vier mnandc lank en word dnn •n ge

-kwalifiseerde Bocl<houcr n'let 'n goeie salaris.

Ons lmrsus Is goedkoop en docltreffend. Ons

waa•rboq;; uitmuntcnde resultate. Ons spe· sialiseet ook in Natuurgcnesint;. Liggaamsbou,

Skoonhcldskultuur, :'-fagnetlesc Persoonlikhcid

en 'Bnergicboukursu~se. Laasgcnocmde kur

-susse \\'Ord~ b'Tatis uitgcrcik aan ons l3ock_

-houstudcnLe. Besonderhecie g-ratfs van: Unic -Jto<'hhouti:ollf'~l', 'Posbus 32, A.lcxnt1t.lria.

~lffr

'n

§o..gksesvoffffe

[rgrgpfo>©@tnl

S

t

n

d

i

e m

et

b

eh

ul

p van die b

e

-p

r

oefcle

l

e

sing-.s

v

a

n

die He

l

p

m

e

-1

{aa

r

K

q

rr

espon

dens

i

e K

olle

g-e

'

i

s

die b

es

t

e

.en

g-o

e

dko

o

ps

t

e man

ie

r

om u

,s

·uk

s

es

i

n

d

i

e

l

ewe t

e

v

er

-se

k

er

.

ME

E

R

A

S 20

0

KU

R

SUSS!E

D

ie

H

elpm

e

k

aar

i

s

die enigste

J

uiwer op

v

o

ecH

n

m

d

i

ge

A

f

rik

aa

n

-se Korres

p

c

m

d

en

s

ie Ko

ll

ege

in

Su

i

cl-Afrika

.

Rt>leds

me

er as

1

6

,

00

0

St

ud

e

n

t

e

'het met b

ehu

lp

v

an

o

ns

les

ings

s

n

k

ses be

ha

al.

Oo

k

U

k

an d

it

do

e

n

.

Po

s

die

K

o

e

p

o

n

n

o

g

van

da

g

vi

r

g

ra

t

i

s b

e

s

on

de1·he

d

e

Die Bcsturende Dlrekteur,

Hc!pmel<aar Korrespondeoslc Kollcge,

Posbus 3512, Voortrekkergebou, JOHAN!>:BSBURG.

Stuu:r my assebllcf besonderllede omtreot u

korrespondensie Kursusse.

Ek stcl belan~; to ...•...•...•... Naa.n1 .......... .-.... ·: ... .... . • Adres .................•.............. (0.13. 3 Feb. 19,13) ... . Beslureodc Direkteur: Dr. H. G. Luttlg, 'M.A. (S.-A:), D.Litt. cl Phil. (Leiden).

Mede-Dlrekteure: J. H. Greljbe (voors.), s.

N. van Vuuren, P. Joubert, P. J. v. z. .flatttn~;h, A. C. v. W. Stroh.

KORRESPONDIENSIIE KOL!.EGE

Voortrekkergebou 310, Hockstraat 18,

J

OHANNESBURG

P

o

sb

u

s

3512

F

oon

2

2

-

3512

D!F

]

O.B.

,

\

V

OENSD

A

G,

3

F

EB

.

194

3

.

0

NS

Unie,

i

s

so

wel a

d·war

.s

s

deur

bi:li

te

die

sy

grense

, b

eh:

e

nd v

ir

go

e

i

e

drukw

e

rk t

e

en

k

o

n

kurre-:r

e

n

de pr

y

se.

fY)

D

ESTE

i

s

om

ons

te

ra

a

d-pJ.e

eg

in

verb

a

nd

m

e

t

u

benodighed

e

.

Pr

ys

n

ote

-ri

ngs

w

ord

gra

tis

·

v

e

r-ska

f

.

En

i

ge

s

o

ort druk

-we

rk

v

an

visi

t

ekaarte

t

ot

gele

e

rde

Di

s

sertasies

w

o

r

d

o

nder

n

e

e

m

.

JHfou

Koe~rs

N

a

Oruklters, Uitl}ewers en Boekbinders

Di

e. L

aa

n,

St

e

ll

e

nbo

s

ch

.

Die

M

O

DE

R

N

E RLER

EMAKERS

(Die AJrikauuse Firm:-t)

0

VIR 'N BUITE:-IGEWOON DEFTIGE EN GE

-RIEFLIKE DAlliES KOSTUUM OF MANS

PAl( KLERE, PROBEJ>;R ONS EERSTE. DIT

IS NOU 'l'YD 0:'-f •n: LAA'l' MAAI<, DAAR MA'l'ERIAAL DAAGLIKS SKAARSER WORD

0

Slnyf <un monsters en maatvorms.

G

HOO

T

E K

E

H

I<G

E

BOU 306

3de V crdie~ing KAAPSTAD

AF

R

.U

KAN

ER

S

Dis nic genoeg om jul mode-Afrilmnors met woorde aan te moodig nio, onder-stcun hulle met clade en sLum· r~l jul

produktc, vrugte en pluimveo a:1n die bckonde markagentc

G

.

C.

DU

P

L

E

SSIS EN IU

E

.

M6REMARK, JOHANNESBURG

Uoogstc pn•se, eedike behandcling en

onmiddcllikc afrekcning gewaarborg.

Posbus 2317.

Telegraficse Adres: ,Duplesko".

Dankiers: Volkskas, Johannesbttrg.

waar dit va

n

~i%

[CO>

t

~%

r

en

t

e

l

<a

n

ve

r

dien

.

Raadp

l

eeg dad

e

li

k

u

IE!IE VOLKSBANK

§lP((J)~ ~lE({J)

lNITJ)IA§

IBS

E

IP

1E

I

IT{

P

o

s

bus

828

9

,

Jo

h

a

nn

e

s

burg.

Tak

k

e oo

r

d

i

e

h

ele U

n

ie

.

((

I

niOOIFSTAAA

T

ON

S

HE

1'

'

N

P

RA(}T

I

GB

B

E

S

EN

DI

N

G

no

n

ne

t

u

itgepak

K

O

M Jl

l

AA.

J

( U

ll

EUSE

! I

by

~~

_--=="'l/~

PAROW

DIE SKIEREILANDSB MODER.NE

AFIUKAANSE DAl\:fES-MODISTE.

liWA~OCA~

lEJN1fS OCAJP

v

li®®<f?

Wil®If®

0

Rlif~

lifu:

KAA

JP

STA

D

BETALING GESKIED ONr>'JIDDEl·

LIK, WEEKLIKS, MAANOELIKS

OF SOOS VERLANG. liES'££ R,~<;JmS.END:E rnRYSE.

M

i

t

VN

A

A

R

&

VA

N SCH

O

OR

1oil'nnar: GUSTAV R'E'l'.l l;l-'. 'l'elef<•on ;.!·0212.

O

.B.

-

MUSliEKBUNDJEL

'n Volk sonder sang . . .

is 'n volk sonder sic!!!

.l£lke Br:tndwag behOOJ't die

o

.

n

.

1\.IUSIEK.i'JUNDEL to bosit, die liedere

tc Icc!' en tc sing.

Die jong~>te bevel van die Grootraa.d is dat iedere lid die , Ossowabrand

-waglied" moot leer en sing by nlle

o.n.-geleenthcde!!

Hierdie Bunde! bevat 22 pragtige

komposisies met woorde, passend v1r

~llc byccnkomstc, vrolik sowel as

plegtig.

Prys 2

/

6

P

o

svry

3/(l insluiLend 'n pragtige portret van

ons I<ommandant-Gener3al. B.b:S'l'l!:L NOU ! ~ Posbus 8576, ~;

..

...

116 1_Takkc 41,000 r,edo JOHIANNESIBURG. = ~oofkantoor; Reserwe -fonds £113,000 St. Johnstraat 65, BLOEMFONTEIN

Begrafnisse., t<iste, t'Cranse, Grafstene •

Ondersteu,n Ons Adverteerders

I?AAIRI.

M

A

N

§

liJ

][TR

lU

STER

S EN

KlLERE

Th'l

fAKER

S

Besoek o

n

s S

ny

ersafdeling

VERSKEIDENHEID

BAAlBROEKE, SOiHERPAlill.E EN :M.'ANSUITRUS'l'ING

GROOT VERSI<EIDE1'HIEID RM<ETTE 11\1 VOORRAAO

HERSNARING VAN IRAKETTE £1-12·6 -BESTE SNARE

SKRYI<'

A.A.."'

ONS ~R 'N KATALOGUS.

~--

--

--

--o_o_

K

_

O

_

P

________

P

_

O

_

R

_

T

_

E

_

R

_

V

_

I

_

L

_L_E

______

_

~

DIE

O

.

B.

-

NOODHULP

FO

N

DS

TTIANSV,\AL VAl\" J tot .IG JA.i'IUAJtlE 1943. Erkenning vir dfe bedrae Wat"'!.rvoor kw i-tansies wssen nommers 1419 en H68 uitge -rclk is, het blykbaar op die pos verlore

g-e-raa·k soo5 vcrskcic ander O.B.-stukke ook reeds verlore g-craak_ het. Ons ptaas intussen die voigcn<lc erkennings met die tol.:'lal wat. reeds gestort fs. £ s. d. Reeds omvang .. .. 12,156 8 6 Kwit. Nos.: l-169 Kommando llC2 5 0 0 H70 Koz:nmando 813J. 10 0 0

H72 Kommando HAl 1 16 6

l.473 Kommando lOC 40 -1 G 147·1 Kommando 9C2 ~ 5 0 1-175 Kommando 9B5 5 0 0 H76 Kommando 12A 52 13 lO 1177 Komma•:ldo 9136 lG 1·7 _s HiS Kommando 9B5 2 1 0 1479 Kommando 1C5 1l 16 9 1480 Kommando lC5 11 6 4 H81 Kommando 13136 3 12 6 HS2 Kom•uando llA5 1 6 0 US3 Komman<IO 1B2 56 0 0 1483 Komman(!o 1B3 31 18 2 H$1 Bydrae l 0 0 HS5 Komrnat1do HC-1 18 5 6 HSG 1{ommando llA6 G 16 6 HS7 Kommnndo 1A2 22 0 0 HSS Kommando 2A3 10 0 0 H89 J{ QlillXl e. n do l3A4 18 12 0 H90 l{onunando 13Bl. 5 3 6 H91 Kommando 7C2 107 17 7 H92 Kommando 7C2 9 0 0 149:) Kommando liB 35 Q 0 H9.; Bydrae .. 5 0 0 H95 l{ommando 10M 51 6 0 1496 Konuna<:1do 2B·l .. 8 0 0 H97 Kommando JOC5 en 10C2 6 0 0 £13,0H 10 10

Geklassiji

s

e

e

rd

e. A

dv

e

rt

en

si

es

V:f

JHL

O

W

I

N

G

:;'l'J{AU:SS - \'AN SClfALI\WYI{: Hoof

-Kommandant C. P. Strauss, SkanskUp, Brand

-viet en Brandwagte I.ettlc van Scbalkwyk

l<oringhuts, Nicuwoudtville, Jnaak aan mede~

offisic-re en Brandwng'lc bekend dat huJlc op

die lGde Januat'ie verloo! geraak hot. HOTHA - HOHGF.R: Susan, do~:;tet· van l!oof·Generaa.ol en mev. VI. P. Burger,

Sl<ttns-klip, en Louis, oudstc seun van mnr. en mev.

H. J. Botha vaJl Heidc!t;~rg, 'l'ransvaa•l, maalr bekend dat hul verloor is.

1'E

HUUR

KLEIN plasie te Vaartwcl, vier myl van lloofpad, tusscn Ladismilh en Ca!ilzdorp, mec buscliens twee keet per week. 6,000.

W!ngerdstokl<e en 300 gemenge vrugtebome, albcl in drag. Goeie wlngrond met va•te bron water. Vir vct·dere bcsouderhede doen aansoek by mur . . 'J. U. SwfUH;[)Oel Vaart"wcl, P .JC OnzocJ", L:lc.liSmith. '

TE K

O

O

P

A AHTAl'l'J::f.)(OERK - Arr&n Chief, en

Evcrgood a.artappelmocrc, gerecd vir

plant. Gelewer op Blanco-stasic. Kontant met

besLclllu~;. .J. J. 0. l.amr>~ecltt, 'l'nlnplaa,,

}•.t,:. lllaucc), <;c41rJ;C.

§ AAl) AAR'i'c\l'J.'ET,S. - Arran Chief

-A. Scnifikaat 30/- per salt; B. sertifl

-l<aat 25/- per sak. Sonder Sertlfika&t ma

ar-goed, 20/- per sak. V.O.S. Geor~;e-sla•ie.

J<ontant met bestelllng. H. l>. b!cteierJtnmJ), G r<)ot !lock, Geor~:c.

§AAU·AAI.l'i'Al'J'El..S.-Coeie, gesonde, King

or Early en Up-to-Date saa<l-aarlappe!s

v!r onmiddellikc planting-. - 221- per sak,

gelewer op Petrusbm·g·slasic. , Kontant met

bestelling. J). J. <lc 1\ock, lJitlryk, l'ctmsburg'. §Pli:ET.SKEI'f:. - Van goeie hout - Bott

el-skeie 3/9 en Vierkantige Kop ,UG r.;:.M.B.

J~oos Uotha, P/S. Serpentine, Dil\t. George. pL . .U.TJIES: Gesond en slerk: Barberton

Madclielics (Daisies): 3/6, 15/- en .£6.

Amcrikaanse Boomangeliero: Idaho BeauLY

(pers). Regina Oi~;picnl<), Salmon Regina,

Corona. (donkerrooi), Pionlcr (roospienk), en

Rex (belderpienlt), 3/G, 10/- en £5. Dairy

:'-!aid (wit met pienk-J>Crs streplcs) 5/-:

H-5-0 en £7. Pryse per 12, 100 en 1,000

respel<llcwellk. K.llr.B., posvry In Unic. .Jotm Smith, Bus 80, 'l'znn<:en .

'f AFEl•AARTAPPEI,S, baie moo! teen 14/G

per sak. Gelewer op Serpentine sylyn.

S. 1). Gerb<~r, J"l.S. SeroenUnc, Dist. Geor~e.

('TERK, ge\\•ortcldc Angelier plantjies: R

e-gina, Rex, Pioneer, Corona, Salmon

Regina, Idal>o Beauty 3/6 dosyn, 10/- 100.

Lorraine 21/- dosyn; Rooi Resina. 21/- dosyn;

Dairy :'-!aid 5/- dosyn; 25/- 100. K.M.B.

Posvry Unie. Bogemelde soorte het b"OOt

dubt-el blomme met lang steng-cls. Thos.

Dunn, Posbus 51, '..Czanccn .

K

AROO BOK-RRAALMIS. Vry sclewer oa

llf!ddellanclse dlslrlkte, O.V.S. en Natal

sta.sfcs. 32/(i per ton vs.r'J 12 .sa.kke. K.~~1.B. 37/6 per ton va·n 12 nuwe sakke, K.l>f.B. Beste! vrocgtydig en wecs verseker van &f. lewcrlng. Onrnlddellike aanda~; word gcskenk.

Ref. Volkskas, Port Elizabeth. J. ll.. Sclto

e-u1an, l) .S. Grootfont.cll'l, Somerset-Oos. A NGORA-RA:.f'ME: Lewering vaoaf lste

Februaric 19·13; Oprcggeieelde Angora

-rn•mmc teen £5 en i7-10·0 stuk. J. A.

Schoeman, P /S. Grootfonteln, Soruerset-Oos.

Ultgc~:ee deur Voorslag (Edms.) Ueperk,

li!lmer 91G, Groote Ji"erh:gebon, .4.dderley .. struat, 1\.n:l"JlSUul, ttn gcdrnk deur Pro Eccle