Modulair Bouwen. Versnelde uitrol van Modulair Bouwen om de grootschalige uitbreiding van het energiesysteem mogelijk te maken.

Modulair Bouwen

Versnelde uitrol van Modulair Bouwen om de grootschalige uitbreiding van het energiesysteem mogelijk te maken

Oktober 2020

De energietransitie is één van de grootste uitdagingen van deze tijd. Om de klimaatdoelstellingen in 2030 te behalen, dient een grootschalige uitbreiding van het energiesysteem in zeer korte tijd te worden gerealiseerd.

We ontwerpen op een heel solide en betaalbare manier, maar als je in tien jaar tijd veranderingen door wilt voeren waar je normaal gesproken veertig jaar over doet, vraagt dat om een andere

handelingssnelheid. De huidige werkwijze komt daarmee niet overeen. Wat wij moeten leren is op een andere manier, meer out-of-the-box, naar ons werk te kijken, bijvoorbeeld hoe we een klant in de helft van de tijd kunnen aansluiten.

Huizen van het gas, auto's niet meer op benzine, een groeiende stad: het Amsterdamse stroomnet piept en kraakt. Netbeheerder Liander staat voor zijn grootste operatie: de elektriciteitsvoorziening in Amsterdam klaarmaken voor de toekomst.

9 augustus2020 Daan Schut – Chief Transition Officer

Concrete uitdagingen

Zo is een verdubbeling van het huidige stroomnet nodig om de klimaatdoelstellingen te behalen. Doordat de doelen zijn gesteld per 2030, is er maar tien jaar om dit te realiseren waardoor het jaarlijks werkpakket verviervoudigd.

Omstandigheden voor het uitbreiden van netten worden steeds moeilijker. Zo worden milieu eisen steeds strenger, denk aan richtlijnen ten aanzien van duurzaamheid, stikstof en elektromagnetische velden. Fysieke ruimte is schaars,

vergunningstrajecten zijn stroperig en weerstand van omwonenden neemt toe ('not in my backyard').

Daarnaast is er verhoogde noodzaak om kostenefficiënt te werken om financieel gezond te blijven en de extra investeringen te kunnen doen.

Een laatste belangrijke uitdaging is het grote tekort aan technici. De enorme opgave van het toenemende werkpakket in combinatie met de steeds moeilijker wordende omstandigheden vragen om een veel grotere handelingssnelheid en een radicale verandering van werken.

Energietransitie

De energietransitie is in volle gang. Een enorme uitdaging, die vraagt om intensieve samenwerking met overheden, klanten,

toeleveranciers en andere partners binnen en buiten de

energiesector. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 voor 35 terawattuur aan duurzame opwek van zon- en windenergie op land wordt ingepast en dat waterstof een aantal cruciale functies in het energiesysteem vervult. Daarnaast worden in 2030 ruim 2 miljoen woningen op een andere manier verwarmd dan met aardgas, bijvoorbeeld met groen gas, via een warmtenet of volledig elektrisch. Ook zijn er 1,8 miljoen extra laadpunten voor elektrische auto's nodig. Al die windmolens, zonnepanelen, laadpalen, warmtepompen hebben grote invloed op onze energienetten.

NGinfra, 25 juni 2020

"

"

Door de uitrol van Modulair Bouwen radicaal te versnellen kan maakbaarheid in de komende cruciale jaren flink worden vergroot.

Wat is Modulair Bouwen? Waarom nu? Wat heb je er voor nodig?

Modulair Bouwen ontwikkelt en implementeert een standaardenpakket met modulaire bouwstenen voor onze energienetten. Vóór en mét interne en externe stakeholders.

Deze bouwstenen worden gebruikt in de

realisatieketens voor uitbreiding van de energienetten.

Het gebruik van modulaire bouwstenen vraagt dat het werk op een andere manier wordt uitgevoerd.

Technische complexiteit wordt centraal georganiseerd, buiten de primaire realisatieketens. Het ontwerpen, plannen en uitvoeren van realisatieprojecten wordt eenvoudiger.

Om de energietransitie te realiseren dient het huidige stroomnet te worden verdubbeld vóór 2030. Dit vraagt om een hogere productie in zeer korte tijd: Hierdoor staat Alliander voor de enorme opgave om een vier keer groter werkpakket te realiseren.

Met Modulair Bouwen neemt capaciteit en snelheid toe in de ontwikkeling en realisatie van energienetten.

Door Modulair Bouwen productielijnen versneld uit te rollen kan de maakbaarheid van werkpakketten op korte termijn worden vergroot. De kosten per eenheid product dalen door de verhoogde efficiëntie.

Om Modulair Bouwen productielijnen neer te zetten moeten de volgende randvoorwaarden worden ingevuld:

▪ Verankering van bouwstenen in het primaire proces (mét actieve buy-in van operatie).

▪ Cultuur waarbij gebruik van standaarden de norm is.

▪ Teams ingericht voor ontwikkeling en beheer van standaarden door het vrijmaken van cross- functie specialisten.

▪ Tijdelijk inzetten van dedicated teams voor (eenmalige) opbouw van Modulair Bouwen productlijnen.

Waarom Modulair Bouwen?

Modulair Bouwen brengt eenvoud in het ontwikkelen en realiseren van energienetten. Met modulaire bouwstenen worden uitbreidingen van energienetten sneller en kosteneffectiever gerealiseerd.

De uitdagingen bij de grootschalige uitbreiding van het energiesysteem zijn groot…

Er is méér capaciteit nodig om de verviervoudiging van het jaarlijkse volume aan werkpakket te realiseren.

De energietransitie vraagt een veel grotere

handelingssnelheid om transportschaarste te voorkomen, klanten bijtijds aan te sluiten en de doelen van het Klimaatakkoord te halen.

…Modulair Bouwen adresseert deze uitdagingen en zorgt ervoor dat snelheid, capaciteit en kwaliteit toeneemt.

Omstandigheden voor het uitbreiden van netten worden steeds moeilijker. Milieu eisen worden strenger. Fysieke ruimte is schaars, vergunningstrajecten zijn stroperig en weerstand van omwonenden neemt toe ('not in my backyard'). Daarnaast is er een landelijk tekort aan technici.

Specialistische kennis efficiënt ontsluiten en borgen. Dit maakt

het opleiden, inwerken en uitbesteden makkelijker.

De kostprijs per eenheid product moet omlaag om financieel gezond te blijven.

Inzet van bouwstenen maakt het werk eenvoudiger en efficiënter. Door het wegnemen van complexiteit kan operatie zich focussen op haar kerntaak.

Door efficiënter ontwerp van stations en kabeltracés is minder fysieke ruimte nodig en is stedelijke inpassing eenvoudiger. Met duurzame bouwstenen worden vergunningstrajecten soepeler doorlopen.

Standaard componenten en ontwerpen zorgen voor een lagere total-cost-of-ownership

door lagere realisatie- en onderhoudskosten, en vermindering van netverliezen

en storingen.

In de weg naar een CO₂-vrije energiehuishouding dient aardgas te worden uitgefaseerd en nieuwe dragers als waterstof geleidelijk te worden opgeschaald.

Productontwikkeling, innovaties en industrialisering daarvan (zoals E- house, waterstof en prefab) worden

versneld grootschalig inzetbaar.

Wat levert Modulair Bouwen op? ^(1/2)

Modulair Bouwen vergroot capaciteit en snelheid en levert een significante besparing in alle processtappen.

Besparingspotentieel Voorbeeld

Bedenken

Netinpassing

Door kosten, capaciteit en referentieplanningen te versleutelen in bouwstenen, kunnen netstructuur-en investeringsplannen sneller worden opgesteld door netarchitecten. Bouwstenen versnellen het

accorderingsproces.

Locatie bepaling, vergunning & grond

Door een innovatief ontwerp is de 6 MVA 20/10kV distributieruimte onder de grens gebleven om vergunningsvrij (<15 m²) te mogen plaatsen.

Opdrachtverstrekking

Met bouwstenen is opdrachtverstrekking van onder-, regel- en schakelstations enorm vereenvoudigd.

Feitelijk is alleen inzoomen op locatiespecifieke afwijkingen nodig. In de toekomst wordt opdrachtverstrekking automatisch gegenereerd.

Bouwen

Ontwerp & engineering Doordat ontwerpen van courante onder-, regel- en schakelstations centraal beschikbaar zijn gesteld, is binnen het secundaire domein (SES) binnen twee jaar al 65% engineeringsinspanning bespaard.

Afroepen materialen

Met een gedigitaliseerd bestelproces wordt een configuratie geselecteerd en een bestelling bij de leverancier ingelegd, met gegenereerde bill-of-material. Na eenmalig akkoord op raamcontracten is alleen akkoord nodig op het investeringsvoorstel, alle operationele goedkeuringsflows vervallen.

Realisatie & montage Door panelen van stationsautomatisering te standaardiseren en centraal in te kopen, zijn fouten niet meer mogelijk, is per station €50k bespaard en is de doorlooptijd verkort met 4-6 weken.

Testen & inbeheername

Door standaardisatie van stationsautomatisering kunnen testen sneller uitgevoerd worden. Uniforme testprotocollen maken het mogelijk om met richttijden te testen, zoals 1 veld/dag voor de site- acceptance-test.

Beheren

Storingsresolutie

Verhoogde kwaliteit van standaarden voorkomt maatwerk en vermindert de kans op uitval. Door eenduidigheid in ontwerpen en goede assetregistratie kunnen storingen sneller gelokaliseerd en opgelost worden.

Vervangingen

Het vernieuwde ontwerp voor stationsautomatisering (SES) heeft een leveranciersonafhankelijke interface en ontkoppelt daarmee de MS-schakelinstallatie van de stationsautomatisering, waardoor SES componenten bij end-of-life snel en efficiënt kunnen worden vervangen. Per station levert dit een netto besparing van €200k op.

20 - 50%

30 - 65%

20 - 70%

20 - 70%

50 - 90%

15 - 40%

20 - 40%

5- 10%

30 - 50%

Wat levert Modulair Bouwen op? ^(2/2)

Modulair Bouwen kan maakbaarheid flink vergroten. Door Modulair Bouwen sneller uit te rollen kan het werkpakket in 2025 al worden vergroot, voor Transportnetten E met 20-40% en voor Distributienetten E met 5-10%.

Vóór Modulair Bouwen 2025 Met Modulair Bouwen

Distributienetten E

Transportnetten E Distributienetten E Transportnetten E

Distributienetten E Transportnetten E

Werkpakket in EUR

+20 - 40%

+5 - 10%

Transportnetten E

▪ Extra capaciteit wordt gecreëerd voor Projectmanagers (+20-30%), Engineers (+40-70%) en Uitvoerders (+10-20%).

▪ Vóór Modulair Bouwen werden stations individueel ontworpen, met modulaire bouwstenen is maatwerk grotendeels verleden tijd.

▪ Maakbaarheid en voorspelbaarheid nemen toe door lagere inspanning en minder risico's tijdens voorbereiding en uitvoering.

▪ Binnen Transportnetten E wordt al waarde gerealiseerd. Nog meer waarde is mogelijk door uitbreiden van de standaarden, verankering in primaire processen en extra sturing op waarde.

Distributienetten E

▪ Extra capaciteit wordt gecreëerd voor Projectmanagers (+20-30%), Engineers (+25-35%) en Uitvoerders (+5-10%).

▪ Door standaardenpakketten op orde te brengen, kan het realisatieproces eenvoudiger worden doorlopen en wordt herstelwerk voorkomen.

▪ Gedragen standaarden en goede

werkinstructies leiden tot minder afstemming, eenvoudigere oplevering en documentatie.

Geautomatiseerde bestellingen, weggenomen complexiteit en centrale goedkeuringen zorgen voor het ‘in één keer goed’ doorlopen van processen.

Het jaarlijkse werkpakket groeit enorm in de komende jaren; Modulair Bouwen zorgt voor extra capaciteit om dit werkpakket te realiseren

Additioneel werkpakket met Modulair Bouwen

Wat levert Modulair Bouwen nog meer op?

Naast maakbaarheid en kostenverlaging is de aanvullende waarde groot: ambities op gebied van duurzaamheid, digitalisering en innovatie worden versneld gerealiseerd, veiligheid geborgd en werkpakketten zijn beter bestuurbaar.

Veiligheid ten alle tijde geborgd. Meer eenvoud zorgt voor makkelijker besturen van werkpakketten van realisatie én instandhouding

Duurzaamheid Meer impact op duurzaamheid door concrete doelstellingen te vertalen naar bouwstenen, en die op grote schaal in te zetten. Zowel bestaande bouwstenen verduurzamen als nieuwe bouwstenen toevoegen (voor bijvoorbeeld zonnepanelen).

Instandhouding

Minder storingen door robuuste ontwerpen en maatwerk elimineren. Minder reservemateriaal door standaarden. Lagere vervangingskosten door slimmer ontwerp en ontkoppeling van primaire en secundaire componenten.

De schaalbaarheid van Modulair Bouwen vergroot de impact van innovaties, digitalisering en duurzaamheid

Digitalisering Versneld realiseren van ambities op gebied van digitalisering en autonoom netbeheer, door stations- en distributieautomatiseringsfuncties (SA en DA) als modulaire bouwsteen beschikbaar te stellen.

Innovaties Impact van innovaties vergroten door vroegtijdige betrokkenheid en

innovaties snel opschalen met de Modulair Bouwen productielijnen.

Supply chain

Eenvoud in supply chain door marktconforme standaarden (off-the-shelf), minder varianten en industrialisatie. Verkorte levertijden, en de mogelijkheid om op voorraad te produceren en meer inkoopvoordelen te benutten.

Planning

Bouwstenen verrijkt met kosten, capaciteit en referentieplanningen zorgen voor minder variatie in planning en een betrouwbare uitnutting van het werkpakket.

Veiligheid

Doordat bouwstenen worden getoetst door veiligheidsspecialisten, worden alle nieuwe assets volgens veiligheidsnormen gerealiseerd. Dit geldt over hele range van veiligheid, zoals vluchtwegen, afblaas van explosies, valvoorziening en blootstelling aan toxische stoffen.

Wat is Modulair Bouwen?

Modulair Bouwen is een functie die modulaire bouwstenen ontwikkelt en beheert voor realisatieketens. Door het centraliseren van technische complexiteit kan operatie meer en sneller realiseren.

Kenmerken:

(1) Goed bruikbaar en repeterend inzetbaar voor operatie.

(2) Voldoet aan interne en externe kwaliteits- en veiligheidseisen.

(3) Integraal ontwikkeld, te combineren met andere

bouwstenen tot een eindproduct (vb. onderstation).

(4) Marktconform door toetsing met leveranciers.

(5) Continu verbeterd en aangevuld op basis van feedback van interne en externe stakeholders.

▪ Modulaire bouwstenen worden op één plek ontwikkeld, beheerd en beschikbaar gesteld.

▪ Er is één waarheid, waardoor onduidelijkheid over toegepaste werkwijzen en/of eerder genomen besluiten verleden tijd is.

▪ Bouwstenen zijn integraal ontworpen en bevatten primaire, secundaire en bouwkundige aspecten.

▪ Standaardenpakketten worden goedgekeurd door multidisciplinaire teams met afvaardiging van relevante disciplines.

▪ Technische complexiteit wordt buiten de ketens centraal opgelost, waarmee synergie ontstaat.

▪ Verbeteringen, correcties of nieuwe standaarden kunnen snel worden opgeschaald.

Wat is een modulaire bouwsteen?

Een modulaire bouwsteen is een vastgestelde set aan beleid, standaarden en werkinstructies, waarbij primaire, secundaire en bouwkundige aspecten zijn geïntegreerd.

Modulair Bouwen

Project A Project B Project C Project D Project …

Melding fout

of optimalisatie Vrijgave aan

alle projecten

Ontwikkelen en beheren van modulaire bouwstenen

Interne stakeholders Business Staf IV / OIV Inkoop Asset Mgt Innovatie Netontwerp MVO Bedrijfsvoering Finance Logistiek Regulering Operatie

Externe stakeholders Klant

Leverancier Aannemer (Lokale) overheid

Output

Bijgewerkte bouwsteen

Voorbeeld: Kabelblokken nu als standaard beschikbaar (i.p.v. vrije bestelling).

Nieuwe bouwsteen

Voorbeeld: Compact onderstation gestandaardiseerd en beschikbaar voor meerdere locaties in Amsterdam.

Nieuwe bouwsteen

Voorbeeld: E-houses afroepbaar van raamcontract na standaardisatie en aanbestedingstraject.

Besluit toestaan afwijking

Voorbeeld: Eenmalige inzet van 65 km TKF MS-kabel met afwijkende

specificaties toegestaan o.b.v. risico analyse.

De Modulair Bouwen fabriek

Door Triggers

Monteur Melding fout of optimalisatie Voorbeeld: Operatie gebruikt liever kabelblokken i.p.v. kabelklemmen voor het fixeren van de MS-kabel.

Gemeente

Verzoek voor nieuwe bouwsteen Voorbeeld: Verzoek van gemeente voor compacter onderstation.

Innovatie

ontwikkelaar Push innovaties

Voorbeeld: Verzoek om E-house grootschalig inzetbaar te maken.

PM Aanleg Verzoek tot afwijking

Voorbeeld: Groot volume aan MS-kabels met afwijkende specificaties kan worden ingezet om acute tekorten weg te nemen.

Ontwikkeling en beheer van modulaire bouwstenen

Productielijn 6: Aardgassen

Een multidisciplinair team (MDT) zorgt voor beheer en goedkeuring van modulaire bouwstenen. Elke productielijn heeft een eigen MDT.

Een kernteam met specialisten zorgt voor de productie van modulaire bouwstenen. Elke productielijn heeft een eigen kernteam.

Functioneel ingerichte productielijnen ontwikkelen en beheren de standaardenpakketten, geïnitieerd door triggers van interne én externe stakeholders.

Productielijn 7: Hernieuwbare gassen

Productielijn 3: Bouwkunde & Primair Distributienetten E

Productielijn 4: Secundair Distributienetten E

Productielijn 5: Klantaansluitingen E Transportnetten E

Distributienetten E

Productielijn 2: Secundair Transportnetten E

Beoordeling bevinding

Wijzigings- voorstel

Wijzigings- opdracht

Bijgewerkte standaarden

Vrijgave standaarden

Productielijn 1: Bouwkunde & Primair Transportnetten E

Productielijn x: …

Gassen Gassen

Het primaire proces zonder Modulair Bouwen

Hoe werken we met Modulair Bouwen?

Met modulaire bouwstenen wordt het primaire proces eenvoudiger doorlopen en worden niet- waardetoevoegende activiteiten zoals decentrale besluitvorming overbodig.

Het primaire proces mét

Modulair Bouwen

Vrijheid in materiaalkeuze

Verschillende testprotocollen Wollig en

tegenstrijdig beleid

Uitvoering en acceptatie obv

persoonlijke voorkeuren Grote

hoeveelheid instructies

?

Inkopen o.b.v.

ATB's

Veel maatwerk

en engineering Variatie in

planningen Herhaaldelijke

goedkeuring op veel voorkomende

processtappen

Ontwerp Voorbereiden

?

Configureren i.p.v. engineeren

Gebruik van bouwstenen via webshop Optimale set

aan varianten bouwstenen

Uniforme en regio- onafhankelijke testprotocollen

Referentie- planningen

De standaard bouwstenen worden verankerd in de realisatieketens, met als resultaat dat het primaire proces op een andere manier wordt uitgevoerd dan voorheen.

De hoge kwaliteit van modulaire bouwstenen in combinatie met de laagdrempelige

feedbackloop verhoogt het gebruikersgemak en stimuleert continu verbeteren.

Modulaire bouwstenen maken het mogelijk om het primaire proces zelf in hoge mate te automatiseren en te standaardiseren. Denk aan opdrachtverstrekkingen, referentieplanningen en uniforme testprotocollen.

De realisatieketens houden flow en focus op hun primaire taak, doordat alle complexiteit bij hen wordt weggehouden.

Gedegen besluitvorming en betrouwbare wijzigingsprocessen voorkomt subjectieve beoordelingen in de operatie.

Ontwerp Voorbereiden Uitvoeren

Tijd

? ?

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoe implementeren we de Modulair Bouwen functie?

Om waarde te maximaliseren, moeten Modulair Bouwen productielijnen worden ontwikkeld en randvoorwaarden worden ingevuld.

Betrokkenheid van operatie

Elke gebruiker (zowel intern als extern) kan gemakkelijk feedback geven op bestaande bouwstenen of ideeën aandragen voor nieuwe bouwstenen. Kennis & ervaring vanuit de praktijk wordt op die manier efficiënt ontsloten.

Borging van kwaliteit

Om kwaliteit te kunnen borgen is een integrale, objectieve en waardegedreven afweging van het multidisciplinair team noodzakelijk.

Cultuur & leiderschap

Binnen de hele organisatie heerst een cultuur waarbij het gebruik van standaarden de norm is. Eventuele afwijkingen worden goedgekeurd via een daarvoor ingericht proces. We werken objectief en transparant met een continue verbetermindset.

Integratie van bouwstenen in primaire proces

Bouwstenen dienen in het primaire proces en aanverwante producten te zijn verankerd. Er is actieve buy-in van operatie.

Het succes van Modulair Bouwen staat of valt met het gebruik van de modulaire

bouwstenen door de realisatieketens. De kwaliteit van bouwstenen en snelle opvolging op feedback is cruciaal om vertrouwen van gebruikers te winnen. De belangrijkste

randvoorwaarden voor een succesvolle implementatie zijn:

Randvoorwaarden

Tijdelijke inzet van dedicated teams en permanente inzet van specialisten

Per productielijn is een kernteam (voor productie) en een multidisciplinair team (voor besluitvorming) nodig met cross-functie specialisten. Om een productielijn op te zetten is eenmalig een dedicated team nodig.

Implementatie van één productielijn

Implementatiescenario's

Potentieel (EUR)

Jaren 1. Big Bang:

Meeste baten, vraagt grote investering in korte tijd

2. Radicaal versnellen Versnelde uitrol van productielijnen met maximale impact op maakbaarheid

3. Huidig tempo (baseline):

Serieel uitrollen van Modulair Bouwen

In de doelsituatie zijn alle productielijnen van Modulair Bouwen ingericht. Voorbeelden van productielijnen zijn Bouwkunde & Primair voor Distributienetten E of Secundair (SES) bij

Transportnetten E (zie pagina 9). Een productielijn is ingericht als standaarden, teams, processen en tools op orde zijn.

Het inrichten van één productielijn kost anderhalf jaar en vraagt tijdelijk extra inzet. Daarna volgt de beheerfase, waarin waarde wordt gemaximaliseerd. Teams richten zich op het ontwikkelen van nieuwe bouwstenen, innovaties en beheer van het standaardenpakket.

Modulair Bouwen kan met verschillende snelheden worden uitgerold. Zo is het mogelijk om te investeren in een Big Bang (scenario 1) of een incrementele uitrol (scenario 2 of 3).

Wie gebruikt Modulair Bouwen?

Modulair Bouwen verandert de manier waarop we werken, voor interne én externe stakeholders.

Componentleverancier

Doordat Liander samengestelde modules bestelt, hoeven wij minder variaties op te vangen en kunnen we sneller, efficiënter en zelfs op voorraad produceren.

Monteur

Door gestandaardiseerde werkinstructies voorkomen we ongelukken; monteurs voeren vaker dezelfde schakel- en bedieningshandelingen uit en werken altijd met dezelfde materialen en configuraties.

Gemakkelijk en snel een detailontwerp van een nieuwbouw onder-, regel- en schakelstation configureren aan de hand van uitgewerkte componenten en samenstellingen.

Engineer

OIV-er

Standaarden zorgen ervoor dat we beter weten waarop we wel en niet moeten aftekenen, de inbedrijfsstelling sneller gaat en stations makkelijker te beheren zijn na realisatie.

Netontwerper

Nieuwe projecten kunnen we sneller uitdenken doordat we bouwstenen kunnen selecteren uit een goedgekeurde lijst

bouwstenen.

Aannemer

We krijgen van Liander een duidelijk werkpakket aangeboden, dit is mogelijk doordat ontwerpen en werkinstructies helder en eenduidig zijn omschreven.

Uitvoerder

Duidelijke werkinstructies en communicatiekanalen en standaard materiaalconfiguraties zorgen ervoor dat alle werkzaamheden in één keer goed gaan.

▪ Additioneel werkpakket dat kan worden gerealiseerd met Modulair Bouwen hangt af van de snelheid waarmee de doelsituatie wordt bereikt (+40% Transportnetten E en +10% Distributienetten E).

▪ Dit verschilt van ~5 jaar (Big Bang) tot ~20 jaar (huidig tempo) en hangt af van het tempo waarmee productielijnen worden ontwikkeld en de invulling van randvoorwaarden als verankering in primaire processen en adoptie door operatie.

▪ Multiplier: hoe sneller volwassen, hoe meer impact, want het verhoogde besparingspotentieel wordt over een groter volume toegepast.

▪ Op basis van een vereenvoudigde prognose: aanname jaarlijks werkpakket in 2021 voor Transportnetten E (€100M) en Distributienetten E (€300M), met een jaarlijkse groei van 10% tot 2030.

Voorkeursscenario: Radicaal versnellen

Door productielijnen versneld uit te rollen kan in totaal €700M extra werkpakket worden gerealiseerd in de komende 10 jaar.

▪ Door te versnellen in scenario 2 kan de maximale bijdrage van Modulair Bouwen aan maakbaarheid, (+10%

Distributienetten E, +40%

Transportnetten E), ruim 10 jaar eerder worden bereikt.

▪ Dit resulteert in €250M extra maakbaarheid in komende tien jaar, bovenop de initiële €450M die in het huidig tempo worden gerealiseerd doordat er al een basis is neergezet.

▪ Dit vraagt het naar voren halen van investeringen in dedicated teams en het versneld organiseren van

randvoorwaarden.

▪ Concreet betekent dit het versneld neerzetten van productielijnen op Distributienetten E, Transportnetten E naar doelsituatie brengen, het verankeren van bouwstenen in het primaire proces en het sturen op waarde door middel van aantoonbare value-tracking.

Voorkeursscenario:

Radicaal versnellen

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030

1. Big Bang

▪ Alle teams worden in parallel ontwikkeld en value-tracking wordt direct ingericht. Maximale benefits en snel in doelsituatie, hoge veranderdruk en hoge investering.

▪ Extra maakbaarheid ten opzichte van huidig tempo: +€500M.

2. Radicaal versnellen

▪ Gericht productielijnen volwassen maken en randvoorwaarden snel inregelen. Maximale impact van investering op

maakbaarheid, multiplier effect benutten.

▪ Extra maakbaarheid t.o.v. huidig tempo: +€250M (totaal +€700M t.o.v. geen Modulair Bouwen).

3. Huidig tempo (baseline)

▪ Doorontwikkeling op huidig tempo voortzetten. Minimale veranderdruk, pas maximale benefits als golf voorbij is.

▪ Initieel al baten doordat basis bij Transportnetten E al is ingericht.

▪ Extra maakbaarheid 2020-2030: +€450M (in ~25 jr max. benefits).

Potentieel (M EUR)

Extra maakbaarheid met diverse implementatiescenario's

+€450M +€700M +€950M

BIJLAGEN

Use case 1

Geen fouten en herstelwerk bij inbouw van panelen & kasten voor stationsautomatisering.

Van

Voor inbouw van stationsautomatisering werden per individueel project bestellingen gedaan bij regionale kastenleveranciers met forse prijs- en kwaliteitsverschillen tot gevolg. Maatvoering van de in te bouwen relais van

stationsautomatisering dient goed afgestemd te worden op de MS-schakelinstallatie. Fouten in de maatvoering hebben bij enkele projecten gezorgd voor veel vertraging en herstelwerk.

Naar

Tekeningen zijn centraal opgesteld en afgestemd met de fabrikant van MS-schakelinstallaties. Op basis van de tekeningen is een raamcontract afgesloten met één leverancier, namelijk RTP. Dat leverde zowel een forse kostenbesparing op (>€500k) als een verkorting van doorlooptijd van enkele weken. Maar nog belangrijker: er is geen herstelwerk doordat fouten worden voorkomen.

Qirion medewerker bedient stationsautomatisering

Use case 2

Kostenvoordelen voor de klant door introductie van 800 mm

Al kabel.

Van

Liander biedt haar klanten kabels aan tot een maximale diameter van 630 mm²Al. Verzoeken van klanten voor een dikkere kabel, primair om kosten

te besparen, werden niet gehonoreerd, omdat technici niet overtuigd waren van de toegevoegde waarde.

Naar

Individuele inzichten van technici zijn ontsloten in een

integrale analyse naar zwaardere kabeldiameters, waarbij naast kosten ook transportcapaciteit en tracégebruik zijn

beoordeeld. De uitkomst van de analyse leidde tot een besluit om de 800 mm²Al kabel voortaan ook aan te kunnen bieden aan klanten. Hiermee is er minder kabel nodig, waardoor de kosten voor de klant lager uitvallen en de maakbaarheid wordt vergroot.

Invoeren van de 1x800 mm²Al kabel in een klantruimte

Use case 3

Sneller klanten aansluiten door introductie van E-houses.

Van

Diverse grote klanten (w.o. zonneweides, datacenters) kunnen niet tijdig aangesloten worden vanwege gebrek aan vrije velden op de onderstations. E-houses zijn containers met daarin een MS-schakelinstallatie, waarmee snel extra velden worden gerealiseerd.

Een regulier ontwikkel- en aanbestedingsproces zou minimaal twee jaar vergen om E-houses beschikbaar te krijgen.

Naar

In een ontwikkeltraject met de leverancier zijn specificaties versneld opgesteld om vier E-houses te realiseren. Met het multidisciplinair team is een bedrijfsbreed besluit op techniek genomen. De regionale projectteams zijn direct betrokken.

In slechts enkele weken is dit proces doorlopen.

Datacenter bij Vijfhuizen versneld aangesloten door E-house

Use case 4

Marktconforme, compacte en eenduidige specificaties voor inkoopruimte.

Van

Liander stelt eisen aan inkoopruimtes die door de klant worden geplaatst in het vrije domein, vastgelegd in het Programma van Eisen (PvE). De ontvlechting van het net- en klantdeel heeft geleid tot onduidelijkheden. Dit leidde tot veel afstemming met stationsbouwers, OIV-ers en klanten.

Sommige stations werden afgekeurd vanwege een trespa scheidingswand, andere niet.

Naar

Het PvE is geactualiseerd: meerdere losse documenten zijn samengevoegd, eisen zijn functioneel verwoord. Door het document voor te leggen aan stationsbouwers, is alle kennis uit de markt binnengehaald. Met het nieuwe PvE worden klanten die een inkoopruimte willen plaatsen sneller en op een eenduidige manier geholpen.

In gesprek met de klant tijdens de realisatie van een klantruimte

Use case 5

Besparing 65% op engineering van onder-, regel- en schakelstations.

Van

Onder-, regel- en schakelstations werden op individuele basis ontworpen. Daarbij werden regionale standaarden gehanteerd waardoor uitwisselbaarheid van personeel beperkt werd en veel engineeringsuren nodig waren.

Naar

Door van alle courante stations centraal uitgewerkte

ontwerpen beschikbaar te stellen via Modulair Bouwen, kan de hoeveelheid engineering met 65% gereduceerd worden (€13,5M op jaarbasis). Anders gezegd kunnen we met hetzelfde personeel met Modulair Bouwen veel meer stations bouwen.

Aansluiten MS-kabels op de MS-schakelinstallatie van een onderstation

Stations Verbindingen Klantaansluitingen

TransportnettenE Onderstations (OS) Distributieruimtes

50 kV kabels 50 kV en

MS-transformatorkabels AC6c en AC7 (>10 MVA) Schakelstations (SS) Veldvermeerdering

Regelstations (RS) E-houses

DistributienettenE

Betreedbare MS-ruimtes Intelligente MS-ruimtes

MS-kabels en -garnituren LS-kabels en -garnituren

AC1-2

AC6a/b AC4 (LS/MS)

Compacte MS-ruimtes FlexOVL

AC5

Gassen Gasstations Booster Stalen leidingen Kunststofleidingsystemen (PE, PVC) en

koppelingen

Huisaansluiting (G4 en G6)

Kleinzakelijke aansluiting (G10, G16 en G25)

Scope

Modulair Bouwen focust zich op alle assets en componenten voor zowel het transport- als het distributienetwerk ten behoeve van nieuwe situaties, zoals nieuwbouw, renovatie en aanbouw.

E

Teambezetting huidige productielijnen

Elke productielijn heeft een beleidsteam, multidisciplinair team en kernteam.

Beleidsteam 4,5 FTE (ex PO)

• Programmamanager (0,5 FTE)

• Beleidsadviseurs (3 FTE)

• Ex-trainees (ntb FTE)

MDT (beheer standaarden) 1 FTE ¹

• Instandhouding (APM)

• Engineering (Qirion)

• Technisch beheer (Qirion)

• Cost engineering (APM)

• Bedrijfsvoerder (Systems Ops)

• Inkoop (Inkoop)

MDT (beheer standaarden) 1 FTE ¹

• Instandhouding (APM)

• Engineering (Qirion)

• Technisch beheer (Qirion)

• OIV

• IT specialist (APM OT hub)

• Bedrijfsvoerder (Systems Ops)

• Inkoop

Kernteam (productie standaarden) 7 FTE

• Engineering 5 FTE (Qirion)

• Tekenaars 1 FTE (Qirion)

• Technische consultancy 1 FTE (Qirion)

Kernteam (productie standaarden) 8 FTE

• Engineering 5 FTE (Qirion)

• Tekenaars 2 FTE (Qirion)

• Technische consultancy 1 FTE (Qirion) Beleidsteam

4,5 FTE (ex PO)

• Programmamanager (0,5 FTE)

• Beleidsadviseurs (3 FTE)

• Ex-trainees (ntb FTE)

Tijdelijk: dedicated team om productielijnen op te bouwen Tijdelijk: dedicated team om productielijnen op te bouwen

1Inzet ~0,15 FTE p.p., exclusief inzet beleidsteam

Transportnetten E Secundair PO (0,5 FTE)

Transportnetten E Bouwkunde & Primair PO (0,5 FTE)

Distributienetten E Bouwkunde & Primair PO (0,5 FTE)

Beleidsteam 4,5 FTE (ex PO)

• Programmamanager (0,5 FTE)

• Beleidsadviseurs (3 FTE)

• Ex-trainees (ntb FTE)

MDT (beheer standaarden) 1 FTE ¹

• Instandhouding (APM)

• Netplanner (K&O)

• OIV (VMK)

• IV (VMK)

• Inkoop

Kernteam (productie standaarden) 6 FTE

• Technisch specialisten 3 FTE (Netcare)

• Aanleg Bouwkunde, Engineering & PM 2 FTE

• Technische consultancy 1 FTE (Qirion)

Tijdelijk: dedicated team om productielijnen op te bouwen Team

11,5 FTE Team

12,5 FTE

Team 13,5 FTE

3 2

1