Homegrade. Huisvesting - Advies en begeleiding voor de particulier

(1)

Homegrade

Huisvesting - Advies en begeleiding voor de particulier

(2)

Chapitre 1

Voor de Nederlandstalingen / Pour les Néerlandophones

(3)

Homegrade – Huisvesting - Advies en begeleiding voor de particulier

Homegrade, een vzw voor de particulier...

• advies-en begeleidingscentrumvoor huisvesting in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

• richt zich tot alle gezinnen, huurders en eigenaars die de kwaliteit van hun woning wensen te verbeteren

• al zijn diensten zijn volledig gratisen niet-commercieel

• Inlichtingen, begeleiding, huisbezoek

NBN B 61-001 NBN B 61-002

(4)

Contact

Loket / Infopunt Telefoon

voormalig observatorium Queteletplein 7 - 1210 Brussel

• van dinsdag tot vrijdag van 10u tot 17u

• zaterdag van 14u tot 17u(behalve schoolvakanties)

1810

van dinsdag tot vrijdag van 10u tot 12u, en van 14u tot 16u

E-mail

info@homegrade.brussels

(5)

Documentatie

NBN B 61-001 NBN B 61-002

(6)

Fijne lezing!

(7)

Sandrine BLADT

Hoe kunnen we de lucht- kwaliteit binnenshuis

verbeteren?

10 november 2020

Presentatie van de werking van de Regionale Cel voor Interventie bij Binnenluchtvervuiling

(8)

INLEIDING

Indoor air quality vs Health

8

●

80% van onze tijd brengen we in gesloten ruimten door

●

Binnenhuisvervuiling veroorzaakt door gebouwen, menselijke activiteit, externe contaminanten

●

1000 nieuwe stoffen per jaar / 100.000 stoffen op de markt

●

Kinderen brengen het grootste deel van hun tijd binnen door

●

Uit besparingsoverwegingen werden er voor de

constructie van de huidige gebouwen niet altijd

gezonde materialen gebruikt.

(9)

INLEIDING

Indoor air quality vs Health

9

●

¼ tot 1/3 van de ziekten in de wereld zouden te wijten zijn aan omgevingsfactoren die door de mens beïnvloed kunnen worden (WGO)

●

23% van de overlijdens houdt verband met een milieuoorzaak (WGO)

●

30% van de mensen geboren na 1980 is allergisch

●

In 30 jaar tijd is het aantal kinderen met astma verdrievoudigd in Europa

●

Elke dag stromen ongeveer 12.000 liter door onze

longen, a rato van 0,5 liter per inademing

(10)

INLEIDING

Bronnen van binnenhuisvervuiling

•

bepaalde bouwmaterialen,

•

verbrandingstoestellen,

•

uitrustingen,

•

meubels,

•

doe-het-zelf- en onderhoudsproducten,

•

menselijke activiteit (keuken, enz)

•

de leefgewoonten van de bewoners (roken, voldoende verluchting, enz.)

•

de biologische polluenten (huisstof, mijtallergenen en huisdieren)



de buitenlucht (as met intensieve circulatie)

10

(11)

INLEIDING

Bronnen van binnenhuisvervuiling

•

bepaalde bouwmaterialen,

•

verbrandingstoestellen,

•

uitrustingen,

•

meubels,

•

doe-het-zelf- en onderhoudsproducten,

•

menselijke activiteit (keuken, enz)

•

de leefgewoonten van de bewoners (rookverslaving, voldoende verluchting, enz.)

•

de biologische polluenten (huisstof, mijtallergenen en huisdieren)



de buitenlucht (as met intensieve circulatie)

11

 Effecten op korte termijn

 Effecten op lange termijn

(12)

12

Dienst voor de analyse van binnenhuisvervuiling:

Regionale Cel voor Interventie bij

Binnenluchtvervuiling RCIB

RCIB

(13)

Doelstellingen RCIB

De bronnen van vervuiling in woningen identificeren en kwantificeren bij gezondheidsproblemen

Algemene en gerichte oplossingen voorstellen

Een database aanleggen voor de beoordeling van de binnenluchtvervuiling in het BHG

 Voorbereiding van een strategie van preventieve acties

>2900 onderzoeken sinds sept. 2000 Enkel op medisch verzoek

13

(14)

Luxembourg

SAMI-Lux 084/31.05.03

samilux@province.luxembourg.be

Namur

SAMI 081/77.67.14

sami@province.namur.be

Hainaut

LPI

065/403.652

hvs.lpi@hainaut.be Liège

SAMI 04/279.77.36

labo@provincedeliege.be

Brabant wallon

SAMI 010/23.62.02

sami.bw@brabantwallon.be

Brussel Hoofdstad

RCIB 02/563.17.17

cripi@environnement.brussels

G-D Luxembourg

Division de la Santé au Travail et de l’Environnement

247-85587

dsat_lu@ms.etat.lu

Vlaanderen

Medisch Milieukundigen 02/422.49.49

info@milieu-en-gezondheid.be

France

CMEI

03 69 55 06 90 info@cmei-france.fr

"Indoor diensten"

14

(15)

RCIB-team

Patiënt

1e bezoek

Onderzoeks verslag

Remediëringen Evaluaties

Arts Patiënt

Dossier geklasseerd

Gezondheid OK Probleem blijft bestaan Vragenlijst

Chemische analyses

Biologische analyses Telefonisch contact

Labo-analyses

1 jaar

Ander labo

15

(16)

16

Vaststellingen RCIB

Socio-demografische gegevens

(17)

Symptomen en ziekten gerapporteerd door 2307 patiënten (in %)

17 Andere

Tinteling in de ledematen Diffuse pijnen Atypisch ongemak Stemmingsstoornissen Niezen Hoesten Chronische infecties aan de bovenste luchtwegen Chronische infecties aan de onderste luchtwegen Ademhalingsmoeilijkheden Astma Vermoeidheid Kopzorgen Digestief Dermatologisch Allergisch Oogheelkundig

(18)

Leeftijd van de patiënten

0 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25

0 à 4 5 à 9 10 à 14 15 à 19 20 à 24 25 à 29 30 à 34 35 à 39 40 à 44 45 à 49 50 à 54 55 à 59 60 à 64 65 à 69 70 à 74 75 à 79 80 à 84 85 à 89 90 à 94 95 à 99 100 à 104

Procent

Leeftijdsgroep

Âges (CRIPI)

Structure d'âge en 2014 (RBC)Structuur van leeftijd in 2014 (BHG)

18

Leeftijden (RCIB)

(19)

Leeftijd van de patiënten

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0 à 4 5 à 9 10 à 14 15 à 19 20 à 24 25 à 29 30 à 34 35 à 39 40 à 44 45 à 49 50 à 54 55 à 59 60 à 64 65 à 69 70 à 74 75 à 79 80 à 84 85 à 89 90 à 94 95 à 99 100 à 104

Procent

Leeftijdsgroep

Âges (CRIPI)

Structure d'âge en 2014 (RBC)

19

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

[0;1[ [1;2[ [2;3[ [3;4[ [4;5[

Detail van de leeftijden tussen 0 en 5 jaar

(20)

Type van woning

0,316478555

0,175620767

0,507900677 Propriétaire

Société de logement Locataire

0,524141364 0,18466899

0,234942758

0,056246889

1900-1950 1970-auj 1950-1970 avant 1900

Ouderdom van het gebouw

Bewoner van de woning Huizen bewoond door

eigenaars en appartementen door huurders

Brusselse gebouwen:

30,4% <1919

20% 1919-1945

Bron: Census 2011

20

1970 - vandaag

Voor 1950 Eigenaar

Huisvesting Huurder

(21)

Bewoning van de woning

20%

22%

20%

21%

10%

7%

1 2 3 4 5

>=6

Percentage onderzoeken in functie van het aantal personen die in de woning leven.

Grootte van een Brussels gezin: 2,15 Grootte van een Belgisch gezin: 2.3 1 Belg op 4 woont alleen

2 Brusselaars op 5 wonen alleen

Bronnen: Census 2011 en Wijkmonitoring 2016

21

(22)

22

Vaststellingen RCIB

Chemische polluenten

(23)

http://su-fle.blogspot.be

Elektromagnetische golven

Fijne stofdeeltjes

Schimmels

Tabak

Lood

(water/verven) Pesticiden

Koolstofmonoxide VOS /

Formaldehyde Mijten

Katten/Honden

23

(24)

De totale vluchtige organische stoffen

Binnenlucht meer vervuild dan de buitenlucht

! Achtergrondgeluid + cocktaileffect

24

(25)

Bronnen:

Tabaksrook

doe-het-zelf-producten, onderhoudsproducten

verbranding van sommige producten Effecten op de gezondheid:

Zeker kankerverwekkend Bij hoge concentratie:

neurologische stoornissen (slaperigheid, hoofdpijn, depressie…)

Uit de literatuur blijkt dat kinderen die blootstaan aan passief roken vaker aan

ademhalingsaandoeningen lijden (longontsteking, bronchitis, astma).

Benzeen

25

Adviezen:

• Buiten het gebouw of in een goed verluchte ruimte roken, zonder kinderen

• De toestand van de bijverwarming nazien (petroleumkachel)

• Doe-het-zelf-producten buiten of in een

verluchte ruimte opslaan

(26)

Toluène

Bronnen:

Oplosmiddelen (verf, vernis, lijm...) Vloerbedekkingen

Benzinedampen

Effecten op de gezondheid:

Irritatie van het ademhalingssysteem, de neus, de ogen, de keel

Bij hoge concentratie: hoofdpijn, duizeligheid, gevoel van dronkenschap

26

Adviezen:

• Verluchten tijdens en na werken

• De ruimten niet onmiddellijk bewonen

• Producten met het Europese

Ecolabel gebruiken

(27)

Terpenen: Limoneen en pineeen

Bronnen:

Voeding

Huishoudproducten + was Cosmetica

Huisparfums

Doe-het-zelf (verf) Grenen meubels…

Irriterend en gevoelig makend (ogen – neus – slijmvliezen)

Limoneen: Mogelijk huidirriterend

Zweden: limoneen = allergene stof bij hoge concentratie

De helft van de woningen bevat geen luchtverfrisser (spuitbus, kaars, wierook, verspreiders van

vloeistoffen en etherische oliën)

27

Adviezen:

• Luchtverfrissers niet verkeerd

gebruiken / de voorkeur geven aan het verluchten van de ruimten

• Verluchten tijdens en na het

schoonmaken

(28)

Formaldehyde

Bronnen:

Spaanplaten Oplosmiddelen Isolatiematerialen Appret voor weefsels Schoonmaakmiddelen Cosmetica

Tabaksrook…

Kankerverwekkend Irriterend voor ogen, keel

Hoest Hoofdpijn

28

Adviezen:

• Producten zonder formaldehyde kiezen

• Verluchten (T° en RV niet te hoog)

• Spaanplaten: norm E1 (Duitsland)

(29)

Koolstofmonoxide

Misselijkheid, duizeligheid, hoofdpijn Zwakte, moeite om zich te

verplaatsen

Coma > ademhalingsstilstand

29

Adviezen:

Regelmatig onderhoud van de toestellen/afvoerkokers

Conforme installatie

! Waterverwarmer 5L

(30)

Lood

Misselijkheid, braken, diarree, hoofdpijn Aandachtsstoornis, leerstoornis

Chronische toxiciteit: - spijsverteringsstoornisen - neurologische stoornissen - bloedarmoede

> Saturnisme (>100µg/L)

30

Adviezen:

Voorzorgsmaatregelen en veiligheid bij werken / beschadiging Inkapseling

Regelmatige vochtige reiniging

Voor het bereiden van babyvoeding en voor persoonlijk verbruik, geen leidingwater met een hoog loodgehalte gebruiken.

(31)

Fijne stofdeeltjes

Bronnen:

Koken, pyrolyseproces, stofzuiger, kaarsen, tabak, textiel…

Chronische ontstekingen, astma, chronische bronchitis

Hart- en vaatproblemen

Mediaan (µg/m³) PM1 PM2.5 PM10

Living 44 94 153

Keuken 7 15 27

Kamer patiënt 19 38 71

WGO (dagwaarde) 25 50

Mediane waarden gemeten in de woning (in µg/m³).

31

(32)

32

Vaststellingen RCIB

Biologische polluenten

(33)

Schimmels

Effecten op de gezondheid:

Hoest, rinitis

Ademhalingsaandoeningen (astma, bronchitis), dermatitis Misselijkheid, hoofdpijn

33

Een gemiddeld onderhoud van het huis "produceert" per dag 10 tot 12 liter vocht in de vorm van waterdamp

(34)

Bronnen van vocht / schimmels

34

• Infiltratie

• Condensatie

• Opstijgend vocht

• Koudebrug

(35)

Verborgen schimmels

35

(36)

Andere besmettingshaarden

36

(37)

Andere besmettingshaarden

37

(38)

Schimmels – Adviezen

 De bron identificeren en het probleem oplossen

 Een oplossing van detergens en water gebruiken en een vod of spons;

 De vlekken deppen met het product zonder de drager te sterk te bevochtigen, zonder bruuske bewegingen werken;

 Spoelen met water;

 Hardnekkige vlekken opnieuw behandelen met een oplossing van bleekwater in water (1 volume bleekwater voor 4 volumes water): maximum 15 minuten laten inwerken en spoelen met water;

 Vermijden om de schimmels te verbergen onder dubbele wanden, behang of verf.

Opgelet: beschermingsmiddelen gebruiken (handschoenen, P3 masker).

Wanneer de gecontamineerde oppervlakten groter zijn dan 3 m² is het verkieslijk om een beroep te doen op een gespecialiseerde firma.

(http://www.indoorpol.be/habitat/Assainissement.htm)

38

(39)

Mijten: Matras

62%

12%

15%

11%

Classe 0 Classe + Classe ++ Classe +++

Percentage matrassen die gecontamineerd zijn door mijtallergenen

Klasse 0 Klasse + Klasse ++ Klasse +++ 39

(40)

Mijten

Adviezen:

• De matras vervangen en een anti-mijtallergie hoes over de nieuwe matras trekken

• De matras zorgvuldig stofzuigen telkens de lakens ververst worden

• Nooit een stoomreiniger gebruiken in de woning, de voorkeur geven aan een stofzuiger met antimijtfilter

• De aanwezigheid van gordijnen, tapijten, kussens... beperken (textiel dat wasbaar is op 60°C)

• Rekken sluiten met gemakkelijk te onderhouden wanden

• Het gebruik van acaricide vermijden!

40

(41)

Kakkerlakken

Effecten op de gezondheid:

Dragers van infectieuze pathogene stoffen (gastro- enteritis, diarree, enz.), die ademhalings- of

huidallergieën veroorzaken

41

(42)

42

Vaststellingen RCIB

Fysische parameters

(43)

Radon in België

43

Gas (reukloos en kleurloos) afkomstig van de ondergrond en het resultaat van de natuurlijke afbraak van uranium.

Effect op de gezondheid: Radon is de tweede belangrijke oorzaak van longkanker na tabak.

Norm: De Europese Unie beveelt een sanering aan als de radonconcentratie hoger is dan 400 Bq/m³ (oude woning) of 200 Bq/m³ (nieuwbouw)

www.actionradon.be (tot 31/12/2020)

(44)

Radon in België

44

(45)

Elektromagnetische velden

Hoge frequenties (400-2400 MHz):

Radio, televisie, babyfoon, GSM, Wifi, DECT, radioamateur

Lage frequenties (50 Hz):

Bovengrondse leidingen, transformatoren,

ondergrondse leidingen, elektrische installaties, schakelaars, wekkerradio…

Snel omkeerbare effecten op de gezondheid:

stemmingswisseling, depressie, slaapstoornis, vermoeidheid, stijfheid, hoofdpijn, tinnitus…

45

(46)

Gratis Dienst MAAR:

 Geen middel om een sociale woning toegewezen te krijgen

 Niet gewettigd om een huurcontract te verbreken

 Het rapport mag niet voor juridische doeleinden dienen

 RCIB komt niet tussen in conflicten tussen huurders en eigenaars

 Geen contact met de eigenaars (indien de patiënt huurder is), noch met de huisvestingsmaatschappijen...

46

IV. BEPERKINGEN VAN DE DIENST

(47)

Wie kan helpen? / Relais

 Dienst hygiëne van de gemeente / Inspecteurs van de Huisvestingscode

 OCMW

 Huurdersbond / Eigenaars

 Ecoconso

 Verenigingen voor herhuisvesting

 Homegrade

(advies- en begeleidingscentrum voor huisvesting in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

 …

47

(48)

Evaluatie na 1 jaar

Artsen (36% antwoorden) Patiënten (33% antwoorden)

48

(49)

Wat moeten we onthouden

 De binnenhuisvervuiling is specifiek en hoger dan de vervuiling buiten

ongeacht het type van woning en ongeacht de bewoner

 De aanwezige polluenten zijn talrijk

Chemisch en/of fysisch en/of biologisch

 Gevolgen van de toestand van de

bebouwing en van het gedrag van de bewoners

49

(50)

Contact

Bladt Sandrine

Diensthoofd Labo, Chemie en Binnenhuisvervuiling sbladt@environnement.brussels

Tel: 02/563.17.17

50