Datum : 6 mei 2015 Onderwerp : GR GGD

Memo

Van : Sonja van Kampen Aan : Raad

Datum : 6 mei 2015 Onderwerp : GR GGD

Registratienummer : INT15.0183

Registratiecode : *INT15.0183*

Inleiding

De raad heeft het college gevraagd een opinienota voor te bereiden over de gemeenschappelijke regeling GGD. Bedoeling is om te komen tot discussie en concrete afspraken over doelstellingen, resultaten, informatievoorziening, evaluatie en eventuele knelpunten in de samenwerking. In dit memo wordt het kader waarbinnen de GR GGD opereert omschreven als onderlegger voor deze discussie.

Wettelijk kader: Wet publieke gezondheidszorg

Het wettelijke kader van de GR GGD wordt gevormd door de Wet publieke gezondheidszorg (Wpg).

Doel van de Wpg is “het bevorderen van de totstandkoming en de continuïteit van en de samenhang binnen de publieke gezondheidszorg en de afstemming ervan met de curatieve gezondheidszorg en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen.” De Wpg beschrijft de

verantwoordelijkheden van college van B&W, maar ook de verantwoordelijkheden van de minister en de veiligheidsregio. Daarnaast schrijft de Wpg voor dat de taken uit de Wpg moeten worden uitgevoerd door het treffen van een gemeenschappelijke regeling. Het is dus voor gemeenten een verplichting om een gemeenschappelijke regeling in stand te houden om de gezondheidstaken uit te voeren. Het gaat hierbij om de wettelijke verplichte taken. Deze staan in de Wpg nauwkeurig omschreven. De gemeenschappelijke regeling moet het gebied van de veiligheidsregio bestrijken. De gemeente heeft wel de mogelijkheid om de uitvoering van taken of onderdelen over te laten aan een ander dan de gemeentelijke gezondheidsdienst. Ook voert de GGD taken uit die niet vallen onder de wettelijke taken, maar die de GGD uitvoert in opdracht van de gemeente(n).

Artikel 14 lid 1 t/m 4 van de Wpg

§ Ter uitvoering van bij of krachtens deze wet opgedragen taken dragen de colleges van burgemeester en wethouders van gemeenten die behoren tot een regio als bedoeld in de Wet veiligheidsregio’s, via het treffen van een

gemeenschappelijke regeling zorg voor de instelling en instandhouding van een regionale gezondheidsdienst in die regio.

§ Bij de regeling, bedoeld in het eerste lid, wordt een openbaar lichaam ingesteld met de aanduiding: gemeentelijke gezondheidsdienst.

§ De gemeentelijke gezondheidsdienst staat onder leiding van een directeur publieke gezondheid, die wordt benoemd door het algemeen bestuur van de gemeentelijke gezondheidsdienst in overeenstemming met het bestuur van de veiligheidsregio.

§ Met inachtneming van bij algemene maatregel van bestuur te stellen regels, staat het het college van burgemeester

en wethouders vrij om de uitvoering van de taken of onderdelen van taken, bedoeld in de artikelen 2, tweede lid,

onder h, en 5, tweede lid, onder a tot en met d, over te laten of mede over te laten aan een ander dan de

gemeentelijke gezondheidsdienst.

2

ARCHIEF

Gemeenschappelijke regeling

Als gemeente Beuningen hebben we te maken met de GGD Gelderland-Zuid (voormalig regio Nijmegen en Rivierenland). De taken van GGD Gelderland-Zuid komen overeen met de voorgeschreven taken uit de Wpg en worden als volgt omschreven in de gemeenschappelijke regeling in artikel 5:

Het gaat in elk geval om het uitvoeren van taken ten behoeve van de gemeente op de navolgende terreinen:

• Infectieziekte bestrijding

• Medische milieukunde

• Jeugdgezondheidszorg

• Ouderengezondheidszorg

• Gezondheidsbevordering

• Epidemiologie

• Openbare geestelijke gezondheidszorg

• Forensische geneeskunde

• Technische hygiënezorg

• Het bevorderen van psychosociale hulp bij rampen

• Het uitoefenen van toezicht op organisaties voor kinderopvang en peuterspeelzalen

• Reizigersadvisering en vaccinaties.

Bevoegdheden GGD

Artikel 6 van de gemeenschappelijke regeling beschrijft de bevoegdheden van de bestuursorganen van de GGD Gelderland-Zuid. Hierin staat aangegeven dat “de bevoegdheden van de genoemde taken die toekomen aan de bestuursorganen van de deelnemende gemeente toe komen aan de bestuursorganen van de GGD Gelderland-Zuid, met dien verstande dat het algemeen bestuur in de plaats treedt van de raad, het dagelijks bestuur in de plaats treedt van het college van burgemeester en wethouders en de voorzitter in de plaats van de burgemeester. De bestuursorganen van de deelnemende gemeenten oefenen hun bevoegdheden tot regeling en bestuur ten aanzien van deze taken niet zelf uit.” Dit betekent dat de GGD eigenstandig de genoemde taken uit artikel 5 kan uitvoeren.

Stemming AB

Het algemeen bestuur van de GGD Gelderland-Zuid bestaat uit 18 leden. De raden van de

deelnemende gemeenten wijzen elk een lid aan – bij voorkeur de portefeuillehouder uit het college van B&W die verantwoordelijk is voor volksgezondheid- als lid van het algemeen bestuur. De stemverhouding in het AB is gerelateerd aan het aantal inwoners van de gemeenten (1 stem voor elke 20.000 inwoners of een deel daarvan). Het totaal aantal stemmen betreft 37. Beuningen heeft hiervan 2 stemmen. Door de fusie naar GGD Gelderland-Zuid is de invloed die Beuningen kan uitoefenen binnen de stemming van de AB vergadering verkleind.

Positie ten opzichte van de raden

Artikel 19 en 20 beschrijven de positie van het AB en DB van de GGD ten opzichte van de gemeenteraad.

Artikel 19 het algemeen en dagelijks bestuur ten opzichte van de raden

1. Het algemeen en het dagelijks bestuur geven aan de raden van de deelnemende gemeenten ongevraagd alle informatie die voor een juiste beoordeling van het door het bestuur gevoerde en te voeren beleid nodig is.

2. Het algemeen en het dagelijks bestuur verstrekken aan de raden van de deelnemende gemeenten alle

inlichtingen die door een of meer leden van die raden worden verlangd.

3

ARCHIEF

Artikel 20 De leden van het algemeen bestuur ten opzichte van de raden

1. Een lid van het algemeen bestuur verschaft aan de raad die hij vertegenwoordigt, met inachtneming van artikel 16 van de wet alle inlichtingen, die door die raad of door één of meer leden van die raad worden verlangd en wel op de in het reglement van orde voor de vergaderingen van die raad aangegeven wijze.

2. Een lid van het algemeen bestuur is aan de raad die hij vertegenwoordigt, met inachtneming van artikel 16 van de wet, verantwoording verschuldigd voor het door hem in dat bestuur gevoerde beleid en wel op de in het reglement van orde voor de vergaderingen van die raad aangegeven wijze.

3. Een lid van het algemeen bestuur kan, onverminderd het bepaalde in artikel 8 van deze regeling, door de raad die hem heeft aangewezen worden ontslagen, indien dit lid het vertrouwen van die raad niet meer bezit.

Eigenaarsrol en opdrachtgevers/opdrachtnemersrol

De verantwoordelijkheid voor uitvoering van de wettelijke taken zoals genoemd in artikel 5 is overgedragen aan de GGD. De GGD positioneert zich hierbij graag als ‘de verlengde arm’ van het lokaal bestuur. In het kader van de transities in het sociaal domein zijn er door de GGD in 2014 meerdere sessies georganiseerd om de positie van de GGD ook binnen het veranderende sociale domein vorm te geven. De GGD heeft hierbij een matrix ontwikkeld waarin de taken op lokaal en (sub)regionaal niveau zijn aangegeven. Dit is geen statisch geheel en op dit moment volop in ontwikkeling. Ter informatie zijn aan het raadsvoorstel de stukken van het AB toegevoegd waarin concrete voorbeelden staan van de taken van de GGD in relatie tot de transitie.

Informatievoorziening en rapportagestructuur

De GR schrijft voor dat de begroting en de jaarrekening met het jaarverslag jaarlijks toegezonden worden aan de raad. Ter voorbereiding op de begroting stuurt de GGD tevens een kaderbrief begroting waarin de ontwikkelingen voor het volgende jaar worden beschreven. Raden kunnen over zowel de begroting als jaarrekening een zienswijze aangeven aan het dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur van de GGD stelt de begroting en jaarrekening vast. De begroting en het jaarverslag worden altijd voorzien van een financieel advies door de Adviesfunctie

gemeenschappelijke regelingen. De financiële kaders worden (deels) gevormd door de Begrotingsrichtlijnen Regio Nijmegen. Naast de voorgeschreven begroting en het jaarverslag ontvangt de gemeente ook een halfjaarverslag met productiecijfers van het 1

half jaar.

Naast deze reguliere verantwoordingsmomenten verzorgt de GGD regelmatig presentaties in de commissie Samenleving, waarin zij uitleg geeft over de gezondheidsmonitors die jaarlijks worden gehouden. (kindermonitor, E-movo, volwassenen en ouderenmonitor). Hiermee kan de raad zich een beeld schetsen van de gezondheidssituatie van onze inwoners (ten opzichte van de regio en landelijk). Dit geeft input voor het te voeren beleid.

Gemeente Beuningen

De GGD is de afgelopen jaren financieel prima in control. Zij hebben afgelopen 4 jaar een

bezuiniging van 10% gerealiseerd. Zij voeren een aantal taken lokaal uit in Beuningen zoals

bijvoorbeeld de Jeugdgezondheidszorg en de gezondheidsmakelaar die actief is in het preventieve

aanbod in de wijken. Taken zijn voor een groot deel strak omschreven. Bijvoorbeeld uitvoering van

het basistakenpakket jeugdgezondheidzorg of de inspectie van kinderdagcentra. De GGD behaalt

jaarlijks haar doelen zoals omschreven in het jaarverslag. De GGD is transparant over de behaalde

resultaten.

4

ARCHIEF

Sturing

De raad van de gemeente Beuningen kan sturing uitoefenen op de GGD en op haar doelstellingen op een aantal manieren:

1. Bij vaststelling van de begroting en jaarrekening kan de raad haar zienswijze weergeven.

Hiermee kan zij financiële en inhoudelijke sturing uitoefenen op de GGD. Het jaarverslag omschrijft nauwkeurig de uitgevoerde activiteiten en behaalde doelstellingen.

2. Elke 4 jaar moet de raad een nota gemeentelijk gezondheidsbeleid vaststellen. In Beuningen is deze nota geïntegreerd vormgegeven met de Wmo nota. Hierbij moeten de landelijke prioriteiten in acht worden genomen, zoals opgenomen in de landelijke nota

gezondheidsbeleid. Een deel van gezondheidstaken wordt uitgevoerd door de GGD.

3. Ook de GGD stelt elke 4 jaar een eigen beleidsplan vast. Colleges en raden worden betrokken bij de totstandkoming van dit beleidsplan.

4. De wet geeft ruimte om taken met betrekking tot de publieke gezondheidszorg uit te laten voeren door anderen. Dit gebeurt voor Beuningen bij uitvoering van de logopedische screening.

5. De GGD voert een aantal uniforme taken uit. Daarnaast hebben gemeenten de mogelijkheid tot het inkopen van maatwerk. Dit kunnen specifiek op de gemeente gerichte activiteiten zijn. Het maatwerkbudget van de gemeente Beuningen is minimaal (€ 6.000,-). Sinds 2015 wordt het volledige budget voor maatwerk ingezet voor video home training in het kader van jeugdgezondheidszorg.

6. De raad kan informatie, die voor de raad relevant is om te komen tot een goede sturing, opvragen bij de GGD of bij het lid van het algemeen bestuur

7. Via de GGD-presentaties in de Commissie Samenleving kunnen ook inhoudelijke

beleidsdoelstellingen aan de orde worden gesteld.