Cultuu HoofdredaCteur;

4e JAARGANG (Nieuwe reeli:s) No. 5

Politiek

en

Cultuu

HoofdredaCteur;

J.

SeLaHeer Leden van de redactie: F. BarucL. L. Gilliéron.

Red. Secr.: S. Prins. Roemer Visoerstraat 4, Amsterdam. Telefoon 83502 eri Administratie: Uitgeverij PEGASUS. Leidsestr. 25. A'dam. Tel. 35957, Giro 173l ..

Prijs per nummer 30 cent

Abonnementen: per jaar f 3.50. per halfjaarf 1.15. Voor België Bfrs

Bij de uitbreidinc: van

Politiek 4 ()ultunr

De redactie en administratie van "Politiek en Cultuur" zijn er in geslaagd dit maandschrift met 16 pagina's uit te breiden, zonder dat dit een prijsverhoging . met zich meebrengt.

_Hierdoor zal het in ruimere mate dan voorheen mogelijk zijn te voldoen aan de behoefte aan theoretische lectuur en tevell8 om meer dan tot dusver de vraagstukken van cultuur, kunst en wetenschap te belichten. .

"Politiek en Cultuur" is een der belangrijkste wapens in de strijd van de C.P.N. op het ideologisch front. Het zal de Partij helpen bij de discussie en bij de oplossing van de in deze tijd moeilijke vraagstukken van de toepassing van het Leninisme· Stalinisme in haar dagelijkse strijd. Het zal één der belangrijkste middelen zijn ter voorlichting en opvoeding van de kaders in de arbeidersbeweging en de progressieve intellectuelen.

In de strijd voor de vrede zal "PoUiek en Culituur" een ge· wichtige taak hebben, door het verlichten van de weg en het verhelderen van het begrip van de werkende massa, die thans in deze, voor de mensheid beslissende strijd is gewikkeld.

Op ons rust dus de plicht om een snelle u;tbreiding van het aantal lezers en abonné's van "Politiek en Cultuur" te verzekeren,

om te zorgen, dat het maandschrift in veler handen· komt en hen helpt beter voor de zaak va~ de vrede en het sociaLisme te strijden, Hoe meer abonné's, ·des te spoediger zal het mogelijk zijn ver·

. der uit te breiden en de vooroorlogse omvang weer te bereiken.

Wij wekken alle leden van de Communistische Partij Neder. land en alle vooruitstrevende vrienden op, hiertoe met grote in· spanning mede te werken.

GEDICHT VOOR DE VREDE

Hoog staat

de

zon!

Ernö Salamon was een 3onge 'Hongaarse Jood uit Zevenburgen, ci:ie tijdens de laatste oorlog in een fascistisch arbeidskamp om het leven kwam.

Haar stralen mildren !hoog! Water glanst als zij !

Zie, de b1mg slaat haar stenen !boog!

A1,1beidsplek! Aarde! Goede stede van het dagelijks 'brood! Hier sta ik, hoe lief heeft mij de arbeid; hei!

Hemd dat ik draag! E:leren! Spijker! We14ktuig! Mietalen! Bed van mijn rust! Gras! Deurklink waar vonken uit stralen! Vers knapperend brood, borduursel op mijn ibuis, dit ailes maken

Als

jij maar bestendig duurt, o vrede - heisa-hei! [wij ! Hei-heisa! Want vrede is leven, vrede is zonneschijn!

De steden fluisteren uw naam in het geheim! . Naar vrede verlangen de schoven, het ingehaalde graan! Luid zingt het aambeeld voor hen, die de hamers slaan! Zolang er vrede is, is er loon voor ieders geduld!

Misschien groeit er voor ieder een hemd, misschien dat de schotel Zolang er vrede is, valt te leven hier of daar! [zich vult! Zolang er te leven valt, weegt het zorgenpak minder zJWaar! Zolang er vrede is, wordt gezaaid, zijn wij boordevol kracht! Leven in vrede - wie heeft er ooit iets beters bedacht? Wie begeren nieuw geibied? Waarom schendt men een grens? Hongaar leeft naast Roemeen, hoe goed leeft mens naast mens! Wij begrijpen elkanders woorden, al wat schoon was en groot LeeMe en stierf tezamen in veler eeuwen schoot.

Daarom vragen wij vrede, vrede, tot enkel nog vrede bestaat! Vrede beschermt onze levens, zij is onze toeverlaat!

Om wie vermoord is Vloeien onze tranen stug

-Om het kleine weeskind: zijn vader komt niet terug -Om de weduwe: zij wacht vergeefs, die zij bemint-Om de dode zoon, die IliOOit zijn vader hervindt! Bebloede stenen! Vuurpelotons! Haardsteden in as! Overstromingen, pest en iboze be:weking van het ras,

Zij kwamen reeds over ons, en zie! nog staan wij

m

het heden, Wij schieten nieuw in bloei! !Wij hopen nog op vrede!

Dit is de il.n-ac!ht, de leuze van ons legioen-

ons

zwaard! Het spreekt van nu! Eens, toen men oorlog maakte op aard, Bouwde ons bloedeigen volk met ·zijn verminkte leden Een monument, een schrik, gruwel van gruwbaarheden. Wij zijn !het nageslacht! Sterk staan wij met de eed: Onze ogen willen niet, dat straks de raaf ze vreet! Wie na ons leeft vernielt niet meer, maar arbeidt veilig! Leven is zegen! Leven is vreugde! Vrede is heilig!

ERNO SALAMON.

(Nederl. bewerking van Theun de Vries)

1 MEI 1949

EEN STRIJDDAG VOOR DE VREDE

door

J

A N S C H A L K ER

In vele landen in Europa is er in de hotels geen kamer No. 13. Bijgelovige mensen geloven n.l. dat het getal 13 ongeluk brengt. Na kamer 12 komt 12a en dan 14.

Misschien komt er nog eens een ondernemende uitgever, die een kalender u'itgeeft, waarop na de 30e April onmiddellijk de 2e Mei volgt.

(llja Ehrenburg)

V

OOR de 59ste maal vieren de arbeiders ov,er de gehele wereld

dit jaar de 1ste Mei.

De geschiedenis van de 1ste Mei is voor een belangrijk deel de geschiedenis van de strijd der arbeidersbeweging voor haar eisen, van de strijd voor het socialisme. Immers, de eerste Mei was altijd een dag, waarop alle strijdkrachten van de ar<beidersklasse werden gemobiliseerd, een dag die altijd in het teken stond van de strijd der werkers. De strijd voor de vrede is aan elke Meidag

ver-bonden geweest, verder stond de strijd voor hogere lonen, voor kortere werktijd, tegen de koloniale onderdrukking, voor ontwa-pening, voor de rechten der vrouw, voor welvaart en geluk in het middelpunt van de Meivieringen.

Door de jaren heen is de eerste Mei geworden tot een machtige

wapenschouw van de arbeidersklasse.

Toen de Mbeiders in 1891 voor de eerste maal hun Meidag vier-den, onder de leuze: "Voor de achturendag", konden zij niet weten, dat een halve eeuw later het kapitalisme en haar helpers er wat voor over zouden hebben, wannee:r zij van deze Meidemonstraties verlost konden worden. Vele malen werd de Meidemonstratie dan ook ver boden, zoals nog het vorige jaar door de Nederlandse rege-ring in de Republiek.

Maar niets ter wereld is in staat de arbeidersklasse deze dag, die een onvervreemdbaar bezit is geworden van de werkers, te ontnemen.

Er is geen andere dag te noemen, die zo'n grote betekenis heeft voor millioenen over de gehele wereld.

Er is geen dag te noemen, waarop honderden millioenen over de gehele wereld, bezield door één ideaal, voor dezelfde eisen demonstreren.

Er is geen dag te noemen, waarvan zoveel kracht en bezieling uitgaat.

Op de lste Mei weet de mijnwerker in Wales, de kalehosboer in de Oekraine, de arme boer in Mandsjoerije, de havenarbeider in Rotterdam, dat millioenen over de gehele wereld, tot in de kleinste dorpen met hem demonstreren voor vrede, vrijheid, demo-cratie en socialisme.

1 V

/ELKE betekenis de lste Mei ook voor de tegenstanders iheeft,

VV

blijkt uit het feit, dat velen hebben geprobeerd en nog probe-ren zullen de Meidag te misbruiken voor hun doeleinden. Hitier was een van hen, die poogde de grote liefde van de arbeidersklasse voor de Meidag nuttig te maken voor zijn misdadige plannen.

Ook nu probeert men, zoals de Katholieke leiders in ons land, de lste Mei "over te nemen", vanzelfsprekend niet met de revolu-tionnaire tradities die aan de lste Mei zijn verbonden, maar juist met het oogmerk de lste Mei tot een ongevaarlijke feestdag te maken.

Weer anderen misbruiken de oude, ~evo1utionnaire traditie van de lste Mei als vlag, om een in wezen reactionnaire, kapitalistis·che lading te dekken, zoals de rechtse leiders der P.v.d.A. in ons land doen.

Ontbloot van de werkelijke betekenis, vieren zij de lste Mei als een Lentefeest of Feest van de Arbeid.

Dit jaar vieren zij de lste Mei op 2 Mei. Gij ziet, Ehrenburg, dat er al lieden zijn, die de lste Mei uit hun kalender·gescheurd hebben. Een der afgevaardigden op het congres der P.v.d.A. vroeg of het de bedoeling was, als men zo doorgaat, dat de P.v.d.A.

straks de lste Mei zal laten samen vallen met Koninginnedag.

De leuz,en, die de sociaaldemocratie tientallen malen in vroeger jaren op 1 Mei voor vrede en ontwapening meevoerde, zijn thans omgekeerd. Nu de P.v.d.A. vérantwoordelijk is voor de gruwelijke koloniale oorlog in Indonesië en daardoor voor het leven van dui-zenden Nederlandse soldaten, nu zij ons land koppelt aan het oor-logszuchtige Amerikaanse imperialisme, nu zij meedoet aan een krankzinnige opvoering der bewapening en elk jaar om te begin-nen 10.000 soldaten meer onder de wapebegin-nen roept, nu is de enige consekwentie van deze politiek, dat zij op de lste Mei demon-streert onder de leuzen: Opvoering der bewapening! Oorlog met de Sowjet-Unie! De laatste cent en de laatste man voor het militai-risme!

N

EGEN EN VIJFTIG JAAR geleden, toen de arbeiders voor de eerste maal hun Meidemonstratie hielden, was de arbei-derslbeweging nog eensgezind.

De strijd der arbeidersklasse was een revolutionnaire strijd, ge-baseerd op de leer van Marx en Engels. Het Marxisme was de grote binding voor de arbeidersbeweging, het was het kompas, dat ih.en leidde op de weg naar het socialisme.

van twee kampen in de arbeidersbeweging. Het kamp van de Marxisten, van diegenen die trouw bleven aan het Marxisme, die het Marxisme als richtsnoer en leidraad tot het handelen he· schouwen, die de Marxistische wetenschap steeds verder ontwik· keiden en in de praktijk verwezenlijkten, en !het kamp van de reformisten, die begonnen met een ,,herziening" van het Marxisme en eindigden in het kamp van ihet kapitalisme, die thans staan aan de zijde van Churchill, Truman, Franco, Salazar, Tsaldaris en Tsjang-Kai-Sjek, die vooraangaan in de strijd tegen het Commu·

nisme, tegen het Marxisme, tegen het socialisme en wel, zoàls op het congres der P.v.d.A. werd gezegd: "Onvoorwaardelijk".

Maar de geschiedenis der lste Mei toont ook, waar de we:gen van deze twee kampen heen leidden.

Daar waar de arbeidersklasse trouw bleef aan het Marxisme kwamen grote overwinningen tot stand.

In de eerste plaats in de Sowjet-Unie, waar het kapitalisme definitief werd vernietigd en het socialisme werd verwezenlijkt. Het land, dat het lichtende voorbeeld is geworden voor de gehele mensheid.

In de landen van Oost-Europa, waar de eerste vaste schreden zijn gezet op de weg naar het socialisme.

In China, waar de definitieve ·bevrijding van de arbeiders en

boeren nabij :is. ·

In de koloniale landen, waar de ·bevrijdingsstrijd een steeds grotere vorm aanneemt.

In een land als Griekenland, waar de democratische legers ste~s

verder opmarcheren naar de uiteindelijke verniet1ging van de fas· cistische krachten.

In Frankrijk en Italië, waar de ·communistische partijen de groot-ste partij van het land zijn en de kracht van de arbeidersklasse steeds toeneemt.

En ook in ons land, waar bij de laatst gehouden verkiezingen in Hoogezand Sappemeer !bewezen werd, dat de invloed van onze partij groeiende :is.

En welke overwinningen bracht het reformisme?

In Engeland heeft het de macht. Even lang als de arbeiders in de Volksdemocratische landen de macht in handen hebben!

Is er echter in Engeland sprake van socialisme?

Neen, in geen enkel opzicht! Churchill, Eden en de gehele re-actie in Engeland steunen de Labourpartij op de belangrijkste ge· bieden, zij juichen b.v. de buitenlandse politiek van harte toe.

De "socialist" Bevin is in zijn buitenlandse politiek reactionnair· der en imperialistischer dan al zijn voorgangers.

In ons land hebben we een "socialistische" minister-president nodig om het levenspeil der werkers ziendero:ge te laten afnemen. De democratische rechten worden stelselmatig afgebroken door hen, die zich ,,democratische socialisten" noemen. Art. 192 der Grondwet verplicht oey:e soldaten in Indonesië hun leven te geven voor het koloniale kapitaal; de wijziging van art. 195 maakt de. meest fundamentele grondwettelijke rechten, die van drukpers-vrijheid, verenigingsrecht, briefgeheim, vergaderrecht, enz. tot een aanfluiting.

Het is onder verantwoording van de "socialistische" minister-president, dat er een wetsontwerp tot stand kwam op het ib~blio­

theekwezen (in wezen censuur op boeken); een wet voor de rege-ling van het perswezen (in wezen perscensuur); een nieuwe cul-tuurkamer voor journalisten; een loonstop; een Publiekrechterlijke Bedrijfs Ovganisatie, die 'betekent het invoeren van het corpora-tisme in ons land.

We hebben een "socialistische" minister-president nodig om een . gruwelijke koloniale oorlog in Indonesië door te voeren, waar de gehele reactie niets dan lof voor heeft.

We hebben een "socialistische" minister-president nodig om ons land aan de zijde van de oorlogsih.itsers, aan de zijde van het Anglo-Amerikaanse imperialisme te brengen.

D

EZE

"socialistische" agenten van het kapitalisme staan echter met enkelen tegenover honderden millioenen, 9P de rand van het bankroet.

Want hoe meer de jaren ons van 1891 verwijderen, des te dich-ter komen wij weer bij de politieke eenheid van die jaren terug. Maar dan op een veel hoger plan.

Toen was het een arbeidersklasse, die aan het begin van haar moeizame taak stond, een organisatie die enkele tienduizenden leden telden.

Nu is het een machtige, gesdhoolde, in de strijd gestaalde arbei-dersbeweging, die reeds zeer belangrijke, beslissende overwinnin-gen behaalde en die storma~htig naar nieuwe overwinningen streeft.

Toen was er een arbeidersbeweging, die in de verste verte nog niet kon zien, wanneer haar denkibeelden verwezenlijkt zouden worden.

Nu zijn er :honderden millioenen, die het ideaal van hun vaders verwezenlijkt zien en andere millioenen die met zekerheid weten dat voor hen ;binnen afzienbare tijd de dag der bevrijding van het kapitalisme zal zijn aangebroken, die weten dat zij het socialisme nog zullen beleven.

De wapenschouw van de arbeidersklasse in 1949 is indrukwek-kend.

Indrukwekkend door het aantal.

Indrukwekkend omdat deze millioenen hun toekomst demon-streren tegenover een ondergaande wereld, die in zijn radeloos-heid. en angst de communisten vervloekt ·en wenste dat er geen 1ste Mei, geen arbeidersbeweging, geen socialisme bestonden, die de arbeidersklasse over de.· gehele wereld zulk een ,grote kracht, bezieling en zelfbewustzijn geven.

En in hun angst voor deze groeiende krachten van de arbeiders-klasse, aan de ene kant, en de dreigende en reeds begonnen kata-strafale economische crisis, aan de andere kant, is de laatste wijs-heid, niet alleen van het kapitalisme, maar ook van hun dienst-knechten, de rechtse sociaaldemocraten: Oorlog! Vernietig die socialistische landen, vernietig die communisten, dan kunnen we ons bestaan nog een tijd rekken! Koortsachtig werkt men daarom aan de oorlog, de ene dag een pact, de andere dag wapenleveran-tles en elke dag oorlogsophitsing. Maar tegenover de panische activiteit van de kapitalisten staan rustig en vastberaden de mil-Hoenen werkers over de gehele wereld.

Elke handeling, elke daad die de vrede bedreigt, wordt door millioenen ogen waargenomen en brengt millioenen op de been om de tegenmaatregelen te nemen, die het de oorlogsstokers on-mogelijk zullen maken hun misdadige plannen uit te voeren.

door

DE KOMENDE VERKIEZINGEN

VOOR DE GEMEENTERADEN

H. GORT ZAK

,,Aan het Hoofd der gemeente staat: een Raad welke leden onmiddellijk door de ingezetenen . • •• voor een bepaald aantal jaren worden gekozen." ·

"Aan de raad wordt de regeling en het bestuur van de huishouding der gemeente overgelaten.''

D

E grote betekenis van het recht der gemeente, :z;;oals dit in de artikelen 139-140 van de Grondwet van 1848 werd vast-gesteld, drukte Thorbecke uit in zijn verslag aan de iktf>ning van 17 Maart 1848, toen hij schreef: "Staatsburgerschap moet bij een werkzaam plaatselijk burgerschap beginnen.''

Natuurlijk had de reactie ook toen reeds bezwaren tegen het zelfbestuur en zelfwerkzaamheid van de lagere organen en men vindt deze misschien het beste weerspiegeld in de woorden van Groen van Prinsterer, die bij de behandeling van de wet ,,rege- . lend de zamenstelling en de magt van de Provinciale Staten" op 18 Juni 1850 bij de debatten in de Tweede Kamer zei, dat hij in de wet "dezelfde gevaarlijke democratische strekking aantrof, als in de kieswet (n.l. die van 1850) en voorzag, dat de beginselen

i.1 beide wetten ontwikkeld tot tweedracht en overmacht van het

gepeupel zou leiden".

Thans, bijna honderd jaar later, laat de reactie zich leiden door dezelfde angst voor het werkende volk (het "gepeupel" bij Groen)

bij de beknotting van de democratische rechten van het werkende volk en de ontmanning van het democratisch zelfbestuur der gemeenten.

Dit bewees het optreden van hun partijen direct na de ge-meenteraadsverkiezingen in 1946, toen zij in vele gemeenten de communisten hun rechtmatig deel in het college van B. en W. onthielden. Het optreden daarna, toen de reactionnaire partijen, onder leiding van de Partij van de Arbeid, hun grenzenloze op-hitsingscampagne tegen de communistische wethouders en ge-meenteraadsleden ontketenden, bewees dit opnieuw.

Het leidde in Amsterdam o.a. tot allerlei manipulaties, be~ noeming van een 7e wethouder, ontneming van het werk aan de communistische wethouders en later - toen dit bij de wet mogelijk was gemaakt -hun verwijdering. In andere gemeente-raden sloot de reactionnaire meerderheid onder leiding van de

waarbij opnieuw die van de Partij van de Arbeid voorop gingen, het recht van de communistische raadsleden om 0\"er de levens-vraagstukken van het werkende volk, lonen en prij~n, oorlog en vrede, te spreken. Dit optreden van de reactie in de jaren 1946-1949 was in volledige overeenstemming met het reaction-naire optreden van Groen van Prinsteren, nu honderd jaar ge-leden, en had, evenals hij dit bedoelde, ten doel de invloed van het werkende volk en haar vertegenwoordigers in de openbare lichamen te beknotten en te verhinderen.

B

IJ de beantwoording van de vraag, waarom deze partijen in de afgelopen jaren ro zijn opgetreden, stuit men op het streven van de regering, dat er op gericht is de gemeentebesturen volledig in te schakelen in haar oorlogs- en afbraak-politiek. De partijen en de gemeentebesturen, die de regerings-politiek volllromen ondersteunen, worden daardoor willige werktuigen in handen van deze, en het belang van de gemeente en haar wer-kende b~volking wordt opgeofferd aan de belan:gen van een koloniale oorlog, aan het streven naar lage lonen en hoge prijzen, aan de grote winsten der ondernemers. Het is duidelijk, dat de weerstand tegen deze afbraak-politiek, die door de communistische wethouders in de colleges van B. en W. en door de communis· tische raadsleden in de gemeenteraad en de commissies van bij-stand gelboden werd, de reactie een doorn in het oog was en dat zij alle middelen, ook de meest ondemocratische, in !het werk stelde, om deze doorn te verwijderen.

'nat bij dit streven van de regering van een feitelijk zelfbestuur of zelfwerkzaamheid van de gemeente niet of nauwelijks meer kan worden gesproken, raakt de voorstanders van deze regering niet. Enige voomeelden zijn voldoende om dit duidelijk te maken. In de gemeentewet is vastgelegd, dat de lonen en arbeidsvoor-waarden door de gemeenteraden worden vastgesteld en geregeld. Formeel vindt daarom nog steeds een overleg tussen gemeente· bestwur - als werkgever - en de organisaties van de werk-lieden in het G.O. plaats. Maar in werkelijkheid is dit overleg verlaagd tot het aanhoren van mededelingen van de zijde va."!. het gemeentebestuur over wat zij van de regering krachtens het Rijksplafond der lonen mag doen en laten, en dit betekent niets doen en alles nalaten, wat tot werkelijke vel'lbetering van de positie der gemeente-wbeiders en ambtenaren kan Teiden. Zelfs over het simpelste voorstel van de zijde der wbeidersvertege~­

woordigers wordt van de zijde van het gemeentebestuur, nog voordat het voorstel in stemming is gebracht, op last van de regering het veto uitgesproken.

' 1n Amsterdam staan b.v.

m

de ~etkenhuizen ho..'lderden bedden leeg, maar terzelfdertijd wachten duizenden patiënten al jaren om opname in de ziekenhuizen. Dit kan niet gebeuren, omdat het met de salarissen van het verplegend personeel nog steeds niet in orde is. Zo weten b.v. de gemeentebesturen zeer goed, dat zij hun personeeJ. in het algemeen te weinig betalen, de gemeen-telijke schoonmaaksters in het lbijzonder, maar toch weigeren

zij om iets ter verbetering van deze lonen te doen.

Op schier elk terrein, b.v. het botuwen van scholen, van wo-ningen, enz. is het gemeentebestuur aan handen en voeten aan de reactionnaire politiek van Den Haag gebonden, waardoor vooral de werkende bevolking van de gemeente getroffen wordt en waartegen de reactionnaire gemeenteraadsleden en gemeente-besturen zich niet werkelijk verzetten. Integendeel, zij blijken zelfs bereid om op die terreinen, waar hen nog formeel de

vrij-heid is gelaten- b.v. ihet vaststellen van de hoogte der vermakelijlkheidsbelasting, de hoogte der tarieven voor gas en electra -de aanwijzingen van Den Haag te volgen door -deze belasting-tarieven te verhogen. Dat een dergelijke politiek niet in het belang is van de werkende bevolking, is in de afgelopen jaren gebleken.

H

ET is duidelijk, dat de communistische gemeenteraadsleden en wethouders, steunend op hun verkiezingsprogram, waar-bij zij beloofden de belangen der werkende !bevolking te ver-dedigen en te behartigen, tegen deze reactionnaire politiek in de gemeente ~jn opgetreden.

De tegenstanders van onze Partij, met de Partij van de Arbeid aan het hoofd, hebben zich van hun verkiezingsprogram niets aangetrokken, zij hebben schier op elk terrein tegen de opvat-tingen van hetgeen zij aan hun kiezers beloofden in gehandeld.

Zij voerden ook in de gemeente de afbraak- en oorlogspoliti~

verder om hals g·ebracht. Zij hebben in hun vroeger program ge-schreven over uitbreiding van de gemeentelijke autonomie, maar wij toonden reeds aan, dat deze niet werd uitgebreid, maar verder beknot. Zij spraken over vermindering van de spanning tussen lonen en prijzen, maar voor de werkende bevolking is deze groter geworden. Zij vertelden, dat de lasten rechtvaardig zouden worden verdeeld, maar de doorgevoerde verhoging der gemeentelijke ta~ rieven dru:kt het zwaarst op de werkende bevolking. Zij beloofden woningbouw en rechtvaardige verdeling van de woonruimte, maar iedereen, die ogen heeft om te zien, weet wat daarvan terecht is

gekomen. ·

Natuurlijk zal het ook ditmaal niet aan beloften ontbreken. Zo vertelde de Amsterdamse wethouder van Volkshuisvesting (P.v.d.A.) op een bijeenkomst van raadsleden van zijn partij, dat hij een woningbouw-program van 50.000 woningen gereed had. Als men weet, dat in Amsterdam in 1948 ruim 600 woningen ge-reed kwamen .en dat voor 1949 een contingent van 1700 woningen door de regering is toegewezen, bij een jaarlijkse behoefte thans van zeker 4500 woningen, dan is de vraag gerechtigd of de P.v.d.A.-wethouder misschien met een vijftigjaren-plan bezig is.

Niet de programma's van de reactionnaire partijen, maar hun hoofdleuze bij de komende verkiezing is belangrijk. En die luidt: Verenigd ten aanval tegen het commun:sme. De korporaal van ,. het instituut "Steun Wettig Gezag" (Evert Vermeer) verklaarde dan ook op het laatste P.v.d.A.-congres, dat zijn partij er alles op zou zetten om bij de komende verkiezingen de communisten in Amsterdam te vernietigen.

Om een wel'lkelijk vooruitstrevend gemeenteprogram uitgevoerd te krijgen moet niet het communisme, maar de reactie vernietigd worden, moet er. een einde gemaakt worden aan de oorlog in Indonesië, moet de bewapening en legersterkte venninderd wor-den en is stellingname tegen het reactionnaire regeringsbeleid

van dr. Drees en Stikker noodzakelijk. Omdat de reactionnaire partijen, die aan de gemeenteraadsverkiezingen deelnemen, dit niet willen, zullen hun verkiezingsprogramma's niet anders zijn dan fopspenen, waaraan niet een flesje afgeroomde melk van minister Mansholt, maar een granaat van Amerikaans kaliber verbonden is1 die elk ogenblik kan uiteen spatten en ieder, die

dit fopspeentje aanvaardt, dreigt te vernietigen.

Hiertegenover staat het verkiezingsprogram van de Commu-nist'sche Partij. Het is reeds volledig in het dagblad De Waarheid afgedrukt en wij kunnen ons dus tot en!kele belangrijke punten bepalen.

Het eist onder meer: stopzetting van de oorlog in Indonesië; vermindering van uitgaven voor leger en vloot; geen Atlantisch oorlogspact, maar vriendschappelijke betrekkingen met alle vrede-lievende volkeren.

ver-schaffen voor een werkelijke zelfstandige ;progressieve politiek, die in het belang is van de werkende bevolking en alle mensen, die de vrede en V'Ooruitgang willen. Het program zegt, dat aan de bouw van arbeiderswoningen voorrang verleend moet ·worden, door het aanwenden van het be.schik!hare bouwmateriaal aller-eerst voor de bouw van arbeiderswoningen, scholen en zieken-huizen. Het wU, dat de grote woonhuizen, ·die thans meestal door de kleine groep van bezitters bewoond worden, gevorderd zullen worden en dat er een reehtvaardige verdeling plaats vindt van de op deze wijze verkregen Wi()()nruimte onder de arbeiders-bevoliking, die daaraan het meeste ibehoefte heeft. Wij kunnen

ons

voorstellen, dat de vrienden van Brenninkmeyer, van de -dikke iboeren en de villa-"bezitters, voor zulk een program niets voelen. Het is ;()()ik niet voor hen, het is voor het werkende volk en die heeft behoefte aan woonruimte.

Het program eist verder, dat de lonen en salarissen van het gemeentepersoneel met 15% verhoogd zullen worden. Wie zou willen beweren, dat de a11beider en ambtenaar, ifi dienst van de gemeente, dit niet nodig heeft? Evenals de werkers in het alge-meen hogere lonen moeten hebben. De .gelden ervoor zijn er, ze worden nu echter voor ruitbreiding van leger en vloot gebruikt. Het program eist, dat er geen huurverhoging zal komen en. het werkende volk weet, dat dit een gerechtvaardigde eis is, want · het kan geen nieuwe lasten dragen.

Het eist verhoging van de uitkeringsnormen van de gesteunden

van de dienst Sociale Zaken, van de aanvullende uitkeringen voor de ouden van dagen en afschaffing van het verhaal op de kinderen en familie van de ondersteunden.

Het wil de volksgezondheid verlbeteren, door !krachtige !bestrij-ding van de t.b.c., door uitbrei!bestrij-ding van ziekenhuisruimte, ver-betering van de sociale verzorging van het verplegend personeel.

Het stelt ook de verbetering, uitbreiding en versterking van het openbaar onderwijs als één der belangrijkste punten aan de orde. Het ijvert voor hulp en steun aan de kunstenaar, aan de zelfstandigen, aan de

·arme

boeren. Het komt .op voor sport-en speelplaatssport-en voor de jeugd sport-en recreatie-oordsport-en voor de werkende bevolking, enz., enz.

Het is een strijdprogram voor de werkende bevollking om betere levensvoorwaarden van de reactie af

te

dwingen, om de oorlog in Indonesië te !beëindigen, om een duurzame vrede te wrzekeren. De communisten hebben in de practijk getoond, dat

hun

pro-gram de grondslag vormt van hun handelen in de vertegenwoor-digende lichamen van stad en dorp en daarbuiten.

~ leuzen, twee groeperingen. Die der reactie en die der vooruitgang; ieder op zichzeH behelst een program. Dat der reactie: tegen het communisme, voor oorlog en afbraak. Dat der vooruitstrevende groep: vrede en behartiging van de belangen van het werkende volk.

Wanneer Evert Venneer verklaart, dat de hoofdtaak van zijn partij bij de komende verkiezing erin zal bestaan om de com-munistische partij te vernietigen, dan blijft hij daarbij op het platform van alle reactionnaire, van alle oorlogszuchtige lieden, of zij mi Churchill, H1.tler of Vermeer heten, die in de vernietiging van het communisme en in de beste:ndiging van de reactie en oorlogszuchtige politiek hun hoofdwerkzaamheid zagen.

Hij had echter uit het lot van andere oorlogszuchtige reaction-naire korporaaltjes moeten leren, dat zulk een politiek tot onder-gang van de groeperingen, die deze voorstaan, leidt. Eens stierf een tot generaal opgeklommen korporaal, die de wereld wilde veroveren, op een eiland als een eenzame, vergeten grootheid. Later !kwam ee~ tot opperste godheid verheven korporaal, die de wereld aan zich wilde onderwerpen, onder de slagen van het zegevierend Rode Leger in de puinhopen van Berlijn op de vuil-nisbelt van de geschiedenis terecht.

En het is een feit, dat het met alle oorlogszuchtige generaals, sergeantjes en korporaaltjes evenzo zal gaan, want het werkende volk, dat vrede en vooruitgang, democratie en socialisme wil, lust hen niet en zal dit duidelijk laten blijken.

Het is geen toeval, dat Evert Vermeer op last van Amerikaanse opdrachtgevers het hoofdvuur op Amsterdam wil richten. Amster-dam, Rotterdam en andere industriesteden vormen een kwetsbare plek in de Amerikaanse oorlogsvoorbereiding.

_Zolang in Amsterdam de Communistische Partij nog de ~terkste

is en in tal van andere plaatsen de Communistische Partij tot de sterkste of sterke partijen behoort, loopt de oorlogsvoorbe-reiding tegen de vredelievende staten van Oost-Europa en de Sowjet-Unie gevaar te mislukken en kan de reactie haar plannen v;;tn verdere verzwaring van de levensomstandigheden van het werkende volk niet volledig doorvoeren.

a:an oorlog en uitbreiding van leger en vloot. Toen beloofden zij

bijdragen te leveren aan de vermindering van de spanning tussen Oost en W es( Niu varen zij volkomen in het schuitje van het

Atlantisch oorlogsblok. .

En deze feiten, die ook op ons v:olk, op de werkers in de eerste plaats, een diepe indruk hebben gemaakt en een grote onge-rustheid hebben verwekt, zullen niet weg te nemen zijn, door een anti-communistische campagne met oude, uitgekauwde sprook-jes over Oost-Europa en de Sowjet-Unie. Het is duidelijk, dat de lasten van de oorlogspolitiek in Indonesië en de nieuwe lasten van de oorlogsvoorbereiding in het raam van het Atlantisch paèt, die op de schouders der werlrende bevolking worden ·afgewenteld, tevens als een loden last op de propaganda en de actie der reactionnaire partijen moeten en ~uilen drukken. Kazernes, in-plaats van woningen, kanonnen, inin-plaats van voeding en kleding, soldaten, inplaats van arbeiders, reactie, inplaats van vooruit-gang - dat is het, wat de reactie de kiezers te bieden heeft, !hoezeer zij ook haar !best zal doen, dit achter frazen en mooie verkiezingsprogramma's te bemantelen. En door deze politiek zal de zelfwerkzaamheid van de gemeenten, zal de politieke en finan .. ciële zelfstandigheid van de gemeenten nog meer worden aan-getast en zal de reactie nog minder in staat zijn werkelijk iets in het belang der werkende bevolking te doen.

Het is duidelijk, dat de communisten, die hun program . van vrede 'en vooruitgang hier tegenover stellen, een goede kans malren bij de komende verkiezingen vooruit te gaan en het vorig jaar bij de Kamerverkiezingen geleden v·erlies weer in te halen,

~a, zelfs in vele gevallen voorbij te streven. De .uitslag van de tussentijdse verkiezing in Hoogezand-Sappemeer wees reeds in deze richting.

de gemeenteraadsverkiezingen in 1946 getoond hadden te bezitten. Met dit feit moesten de reactionnaire partijen in de gemeente-raden rekening houden. Toen zij verleden jaar van oordeel waren, dat de Communistische Partij op de terugtocht was, openden zij hun ondemocratische aanval op onze wethouders. De Kamerver-kiezingen in 1948 toonden de reactie, dat de Communistische Partij minder teruggelopen was, dan de reactie verwacht had en in

menige gemeenteraad heeft men deze teleurstelling ook practisch kunnen waarnemen. Indien bij de ikomende gemeenteraadsver-kiezingen niet de reactionnaire partijen, maar de Communistische Partij vooruit marcheert, zal dit voor de vazalletjes van Amerika een duidelijk teken zijn, dat aan hun anti-communisme grenzen zijn, die ze niet kunnen overschrijden.

Daarnaast is in de afgelopen jaren overduidelijk •gebleken, :wwel in de raad, als in de colleges van B. en W., dat de reactie

rekening moest houden met de sterke communistische fracties, die in de gemeenteraden vertegenwoor.digd waren en met het feit, dat •er communistische wethouders in het college zaten. De waarde van het zitting hebben van de communisten in de gemeenteraad valt niet alleen af te meten aan de voorstellen, die door hen gedaan zijn, aan het werk van hun wethouders alleen, of aan de vele initiatieven en voorstellen, die op hun aandrang werden aangenomen, maar ook 'aan het feit, dat de reactie hij de doorvoering van haar plannen altijd weer reke-ning moest houden met het aanwezig 'Zijn van een sterke com-munistische fractie of het zitting hebben van de communisten in het college van B. en W. en dus niet :zover kon gaan als zij wilde.

H~e sterker hij de komende venkiezing de Communistische Partij en, waar zij met andere groepen samenwerkt, de met haar verbonden groepen uit de bus zullen komen, des te groter zal de invloed daarvan, zowel op het gemeentebestuur alsook op de weerstand van de geme·entebesturen tegen de reactionnaire regeringspolitiek, zijn.

Onze Partij heeft de ~euze gesteld, dat de huidige regering dient af te treden, dat de Kamer moet worden ontbonden en dat een nieuwe verkiezing aan moet tonen hoe ons volk denkt over de oorlog in Indonesië, over het toetreden tot het Atlan-tisch pact, over de politiek van lage lonen en steeds hogere prijzen. Bij de campagne voor de ontbinding van de Kamer spelen de komende raadsverkiezingen een grote rol.

Laten wij de Resolutie van het Partijbestuur in gedachte houden, waarin staat: "De gang der gebeurtenissen bewijst, dat het inzicht van onze Partij in de komende ontwikkeling op goede gronden berust en dat het mogelijk is het beperkte succes der reactie bij de Juli-verkiezingen 1948 ongedaan te maken en vooruit te gaan."

Thèorie voor hel praclische werk

door

DE TAKEN VAN .DE PARTIJ

EN DE ORGANISATIE

H. VER HE Y

P

E Communistische Partij staat

m

de huidige periode voor belangrijke en zware taken. Het zijn niet alleen de moeilijk-heden op politiek terrein, zoals het vaststellen van de juiste politieke lijn in soms ingewikkelde en verwarde situaties, waarin een weg gevonden moet worden, maar de moeilijkheden Hggen ook op organisatorisch gebied. Het gaat er niet alleen om, dat wij de wereld verkl'aren, maar wij moeten haar ook wranderen, zoals Marx reeds heeft gezegd. Op de zitting van de 7de Maart stelde het Partijbestuur vast, dat de strijd tegen een nieuwe, dreigende oorlog de eerste en voornaamste taak voor de Partij is.

Deze 'strijd stelt nu en in de toekomst bijzonder· hoge eisen aan het organisatievermogen van de Partij en het is noodzakelijk om het partijwerk zeer critisch. te onderzoeken en dit voortdurend gade te blijven slaan, om zodoende ons werk regelmatig te kunnen velibeteren en op een hoger plan te brengen.

Bij de analysering van de 'overwinning van de Bolsjewistische Partij, wees partijgenoot Stalin op de geweldige betekenis van de organisatie.

"Nadat de juiste politieke lijn is vastgesteld, nadat men de juiste oplossing voor het vraagstuk gevonden heeft, hangt het resultaat van het organisatiewerk af van de organisatie van de strijd voor de doorvoering van de partijlijn, van de juiste keuze van de men-sen, van de contröle over de uitvoering van de besluiten der lei· den de instanties ... is een juiste politieke lijn vastgesteld, dan be-slist het organisatiewerk alles, ook over het lot van de politieke lijn zelf, haar doorvoering of mislukking."

De juistheid van de politiek van onze Partij ·wordt dagelijks door de feiten bevestigd, waarvoor vraagstukiken als het Marsha:ll-plan, Indonesië, het Atlantisch Pact, enz. wel levende bewijzen· vormen. Dat dit ook door brede lagen van de bevolking wordt ingezien, bewijzen de verkiezingen, die in Hoogezand-Sappemeer reeds plaats vonden.

"De gang der gebeurtenissen bewijst, dat het inzicht van onze Partij in de komende ontwikkeling op goede gronden berust en dat het mogelijk is het beperkte succes der reactie bij de Juli-verkie-zingen 1948 ongedaan te ·maken en vooruit te gaan".

Laten wij ons echter niet alleen verheugen over de groeiende aètiviteit en strijdwil van de arlbeide!"sklasse. Wij zijn er niet,

door zo, zonder meer met voldoening

vast

te stellen, dat wij het

toch zo goed helbben gezien, maar wij moeten ons onverwijld aan het ib.oofd steHen van de strijd van de ar-beidersklasse. Wij mogen

ons niet beperken. tot het re.gistreren van de strijd van de ar-beidersldasse, Laat ons de !Les van Lenin niet vergeten, die aantoonde,

"dat het verheerlijken van het spontane proces van de arbeiders-beweging, het ontkennen van de leidende rol van de partij en daar-door haar rol tot die van een registrator van de gebeurtenissen te herleiden, betekent, dat de partij tot een aanhangsel van het spon-tane proces moet worden, tot een passieve kracht van de beweging, alleen in staat om het spontane proces te beschouwen en de dingen op hun beloop te laten."

... "Zulk een propaganda voeren, dat betekent het op de vernieti-ging van de partij doen uitlopen, d.w.z. de arbeidersklasse zonder partij laten, d.w.z. de arbeidersklasse ongewapend laten. Maar de arbeidersklasse ongewapend laten, terwijl de arbeidersklasse zich gesteld ziet tegenover zulke vijanden als de op moderne wijze uitge-ruste bourgeoisie, ... betekent de arbeidersklasse verraden."

Gesterkt door het rtoe:rremende vertrouwen, dat de arbeid&s en andere werkers rtlhans in onze Partij stellen, moeten onze partijgenoten rich, zoals dat ook in onze Partijresolutie van Decemlber j ~ gesteld :is, er steeds meer bewust van worden,

"dat de enige weg om in de huidige toestand de reactie een halt toe te roepen en ingrijpende wijzigingen in de binnenlandse krachtsver-houdingen te bewerkstelligen, die de vervanging van ·de combinatie Drees-Stikker door een democratische regering mogelijk zullen ma-ken, ligt in het organiseren en aanvoeren van de massa-actie."

Hiervoor zullen wij ibovengenoemde uitspraak van Lenin over de ibete],{.enis van de o~ganisatie ter harte moeten lnelllen, hiervoor nroeten wij ook weten, dat ,,de overwi.nnhllg nooit vanzelf ilromt", ma:ar dat het voornamelijk van onszelf afhangt, of de al1beiders-ldasse, of de democratisChe en vredelievende kraehten in ons · land met !10-adht en succes de strijd z1.J.!E.e:n voeren. Da!arom moeten wij

"Alles in het werk stellen om onverwijld de kwaliteit en het tempo van het werk aan te passen aan' de grote taken van het ogenblik en aan de groeiende strijdbaarheid van de volksmassa's."

Verdieping van de demoeratie in de partij

rzJuilen de pradische ··tOepassing van de partijdemocratie moeten verdiepen en op hoger plan brengen, Te weinig, veel te weinig, worden de leden in het vaststellen van de lijn van 1het pcu-tijwerk en de besluiten daaromtrent betrokken. Te vaak gebeurt het in

onze 1e1dingen, dat belangrijke besluiten in de secretariaten of dagelijkse leidingen worden genomen en de leden van de uitge-ibreide besturen niet worden gera11dpleegd. Juist zij zijn het echter, die het nauwst met de massa verbonden zijn, juist zij zijn het, die het best weten, welke practisch.e moeilijkheden verbonden zijn aan de doorvoering van het werk onder de massa. Hen niet te raadplegen betekent voor de leidingen het niet benutten v~ een mogelijkheid om "de polsslag van de massa te voelen".

Nauw hiermee in verband staat de klacht rvan vele districts-en afdelingssecretarissdistricts-en, dat zij alles alledistricts-en moetdistricts-en dodistricts-en districts-en over-belast zijn met werk, en dit dient dan vaak tot verontschuldiging voor het nog niet uitvoeren van diverse taken. Wij moeten oog hebben voor de vele en· grote moeilijkheden, waarmee onze leidende functionarissen te kampen hebben, maar toch. moeten we ook hier critisch zijn. Deze kameraden, "die alles alleen moeten doen", zullen op een grondige wijze hun methode van le,iding geven moeten herzien. Zij zullen hun 'eigen activiteit moeten organiseren, zij 7JU1len moeten leren het !belangrijke van het onbelangrijke te onderscheiden. J:n de eerste plaats zullen zij

moeten onderzoeken hoe het collectieve werk georganiseerd kan worden. Zij zullen hun kameraden in dagelijks bestuur en in

uitgebreide leidingen moeten helpen ontwikkelen door de politieke ~chtergrond van ihet werk en van de taken duidelijk te maken. Zij moeten op ~nd daarvan de andere kameraden bewust maken van hun mede-verantwoordelijkheid, door hen te helpen ibij het werkelijk vervullen van ihun leidinggevende taak.

Critiek en zelfcritiek

Een <belangrijke rol lbij !het verbeteren van de kwaliteit van

ons

werk speelt de critiek en zel:fcritiek. Hiervan .is nog volstrekt onvoldoende spraike in onze Partij, wat 'Ook de laatstgehouden districts-conferenties weer heibben aangetoond. Voor een deel ligt de oorzaak hiervan in de houding van vele ·leidinggevende func· tionarissen, die niet van de critiek houden, die de critiek zien

als

het krenken van !hun persoon en die de gebrachte critiek dan "terugslaan" of gaan zwaaien met de portefeuille. Het is duidelijk, dat een dergelijke houding t1a.v. de critiek ti.nhoudt, dat deze kameraden ook niet zel:fcritiscb. Zijn, dat zij de zelfcritiek dan formeel toepassen, als een soort van erbij behorend ritueel.

elke belemmering daarvan, zal in de eerstkomende tijd een zeer belangrijke taak zijn op organisatorisch terrein; het tempo, waarin de critieikJ .en zelfcritiek wordt opgevoerd, is mede beslissend voor het tempo van de verbetering van onze organisatie.

Stalin zegt h.ierov~:

"Hij, die denkt de eigenliefde van onze· kaders te strelen door hun fouten te verdoezelen, die vernietigt èn het kader èn de eigenliefde van het kader; want door hun {outen te verdoezelen vergemakl{e-lijkt hij de herhaling van nieuwe en misschien nog ernstiger fouten, die, er is reden om dit aan te nemen, zouden leiden tot een volledige ineenstorting van <;Ie kaders ten nadele van hun "eigenliefde" en van hun "rust".

De voornaamste taak: het werk in de bedrijven Reeds in Septemlber 1902 schreef Lenin:

"Laten wij het over de bedrijfskringen (de bedrijfsgroepen- H.V.) hebben: Deze zijn voor ons bijzonder belangrijk, omdat de voor-naamste kracht van de beweging gelegen is in de organisatie van het proletariaat in de grote fabrleken, gezien het feit, dat qeze niet alleen het talrijkste gedeelte van de arbeidersklasse omvatten, maar ook het invloedrijkste, het meest ·ontwikkelde en het strijd-baarste deel. Ieder bedrijf moet onze burcht zijn."

Lenin omschreef hiermee zowel één van de fundamentele taken, als ook één van de organisatie-principes ~an de Partij van de arbeidersklasse, van, de revolutionnaire Partij, van de Partij van het nieuwe type, van de Partij, waarvan de invloed en autoriteit niet afgemeten wordt uitsluitend naar haar propaganda-capaci-teiten, maar naar haar capaciteiten tot het organiseren van de actie van de arbeidersklasse en het gehele werkende volk.

Zich richtend naar deze, door Lenin aangegeven lijn, stelde de resolutie van het Partijbestuur aan de Partij tot taak: de werving van bedrijfsai1beiders voor de Partij met alle kracht ter !hand te nemen, de bedrijfsafdelingen daadwerkelijk op rte bouwen als voornaamste organisaties van de Partij. Is het nu al zo, dat vier maanden na het rverschijnen van de resolutie alle afdelings- en districtsbesturen de ibedrijfsafdelingen als "de 'Voornaamste orga-nisaties" beschouwen? Is ih.et al zo, dat het werk in de bedrijven ais de voornaamste taak gezien wordt?

Als wij deze vragen stellen, moeten wij 'Vaststellen, dat dit nog niet overal het geval is en dat wij er nog niet in geslaagd zijn overal beter begrip te wekken voor dit werk. Wij moeten dan , vaststellen, dat wij er nog niet in geslaagd rzijn om de weerstand

Het ibesle !bewijs

mervoor

is het Partijdistrict Centraal-Gelder--land. Hier wevden sinds het verschijnen van

de

Open

Brief

en de Resolutie van het Partijbestuur negen ibedr.ijfskranten geo:rgani.

seerd. lDa:ar groeit

de invloed

van

de

Partij in de bedrijven

zeer

snel en neemt haar organ:isatorisdhe kriacht toe. Daar is uieuw enthousiasme in de Partij gekomen en zien de partijgenoten per-spectief. Daar ontwikkelen zich !lliÏetliWe kaders.

Centraal-Gelder-aand

is een buitengewoon goed en duidelijk V'O'Ol'bee1d lwe snel ib.et partijwerk op hoger niveau kan worden gebracht, juist door alle kracht te leggen op het werk in de bedrijven.

Hoe langdurig en ihoe sterk de onderschatting

van

het

ibedrijfs-w'e:vk, ook bij de rgoede districtsleidingen, blijft doorweriken, blijkt' in het Partijdistrict Den

Haa:g.

Vorig jaJéir weroen dam- lbij de H.T.M. grote successen geboekt en :is de invloed van de Partij onder de Haagse trammannen sterk toegenomen. Dit deed bij onze ~gse leiding de men.ill!g postvatten, dat wij er al zouden zijn en dat ons niets meer gebeuren kon. Maar op een onlangs gehouden vergadering bleek, dat oxwe tegenstanders, zowel reformisten als trotzkisten, niet stihitten, maar ip,tegendee1 een systematische cam-pagne voeren om de invloed van de Partij te ondergraven. Op deze vergadering werd de opvatting van de districtsleiding ge-~igeerd door de 'arbeiders uit !het bedrijf zelf en O'Verduidel.ijk lbleek, dat de Partij onvoldoende aandacht besteed had aan het werk onder de Haagse trammannen en da:t er niet voldoende inzicht was in alles, wat onze tegenstanders tegen de Partij ondernamen.

Hier kwam een zeer ernstige tekortkoming aa1l het licht, nl. de onderschatting van de tegenstander. Men ·had moeten voor-zien, dat daar, waar de Partij successen b(>ekt, de

weerstand

yan de tegenstander /heftiger :wordt en dat de 'Vijand alles in het

werik

zou ste'llen en ook stelt om het verloren ,terrein

te

peroveven. De Partij had daarom zeer ernstige aandacht moeten !besteden aan de C001S01idatie en de uitbreiding V1ail de behaalde

successen.

Andere districts- en afdelingsbesturen zeggen: de lijn van die Partij, waarbij ihet wel'k van de lbedr.ijven

als

het ibehu:Jg-rijkste werk wordt aang~eW~eZen, jg volkomen jiUlist. Zij zijn het daar volledig mee eens. Vraagt men deze leidingen naru:- bun resultaten, dan blijkt !het, dat het niet mogelijk zou zijn dit ln de bedrijven, li~gende in hun rayon, te Ol:'gaoÏseren, omdat er

m

ploegenstelsel gewerkt wordt, omdat er fbedrljfspolitie is,

maar als de lijn van de Pà1'tlj

iüist

is, dän is zij ook juis-t Wöi'

de bedrijven, 'Wiaàr lbovengenoemde lltl.óeilljkheden aa:n.w,ezig zijitl. Bijzondel"e moeilijkheden vereisen alleen bijrondere oplossingéh.

Maar juist om die opLossingen te vdnden, moet men ervan over-tuigd 2ijn, dat !het met alleen onmislbaar en essentieel is 'Voor de organisatie van de actie, maar dat ook alle mogelijiklheden aan-wezig zijn.

Uit !het terugwijken voor de moeilijiklheden iblijkt, dat deze ~eidingen de verhoudingen en omstandigiheden en dus de móge-lij'kheden op de "moeilijke" bedrijven, niet voldoende en nauw-keumg bestuderen, dat rzij nog niet begrepen hebben, dat ,;ieder bedrijf een burcht van de Partij moet zijn".

, In de strijd voor de <Vrede is de macht van de al1'beidersklasse

yan doorslaggevende betekenis, het mobiliseren

en

on1lplooiet1 van die macllt hangt af van het organisatie-vermogen van onze Partij. La~t on:s daarom met alle kracht het peU van onze organisatie verheffen en aanpassen aan de taken, die wij te vervullen hebben.

LENIN

EN DE

OPRICHTING

DER S.D.P.

door

A.

J.

KOEJEMANS

De studie van de geschiedenis van de strijd van onze partij tegen alle vijanden

van

het marxisme .. leninisme helpt ons het bolsjewisme beheersen en verhoogt de politieke waakzaamheid.

J. STALIN

bakens, die waarschuwend branden· langs de weg, die voor ons ligt, de successen moedigen ons aan en steriken ons; tezamen leren zij o..'"lS nauwkeuriger de koers uit te zetten voor de

storm-achtige vaart naar de toekomst.

De Russische partijgenoten, in zoveel onze ~eerrneesters, heb-. iben ons een klassiek voorbeeld gegeven van een nauwgezette bestudering van de partijgeschiedenis en in een onder leiding van Stalin geredig.eerd boek alle ervaringen verZameld, die zij in

hun glorierijke strijd hebben opgedaan. Ook in andere commu-nistische partijen heeft men zich aan dit werk. gezet. In Nederland, met zijn toch in menig opzicht unieke geschiedenis der socialis-tische beweging, moet er nog vrijwel een aanvang mede worden gemaakt, ook al heeft vóór de oorlog, in het bijzonder de door de Nazi's vermoorde redacteur van dit tijds(!hrift, p.g. A. S. de Leeuw, menige waardevolle bouwsteen ertoe bijgedragen.

Niet meer dan enige opmerkingen, die wellicht als vingerwijzing kunnen dienen voor een omvangrijker onder.:weik', willen wij met dit artikel daaraan toev10egen.

*

D

E invloed, die de strijd van het Russische proletariaat op de arbeidersbeweging van West-Europa, inzonderh·eid ook van Nederland, heeft /Uitgeoefend, is steeds zeer groot geweest. Hij dateert tenminste van het jaar 1905, toen de eerste Russische revolutie temidden van de toen alom gekoesterde revisionistische illusies ontplofte als een hom. De leiders van de Westerse söciaal- · democratische partijen hadden dag aan dag verkondigd, dat het kapitalisme in een periode van vr·eedzame ontwikkeling was ge-treden. De crisissen namen, zo leerden zij, in hevigheid af, geheel anders dan Marx verwacht had. De revisionisten zagen in het ontstaa.""l van trusts en kartels de opkomst van een "georgani-seerd" kapitalisme, dat de crisissen zelfs gehee1 zou uitbannen en de klassenstrijd "temperen". Een vreedzame overgang van het kapitalisme naar het socialisme zou op de lange duur moge-lijk zijn.

De Russische revolutie van 1905 !haalde een streep door deze rekening, Haar internationale betekenis is moeilijik1 te overschat-ten. Het zwaartepunt van de socialistische bewegbg ging ennede voorgoed naar dit Oost-Europese land over. De Russische revo-lutie bewees, dat

Mafx.

en Engels {en niet de revisionisten) g&lijk hadden: · ~ klassen-tegenstellingen in het kapitalisme waren niet bezi:g in te slapen, zij verscherpten zich en kwamen tot

geweld-~adige uitbarsting. De Russische revolutie van 1905 verrijkte het arsenaal van het marxisme met tal van nieuwe vormen V&"l

strijd: de politieke massa-staking, het hondgenootschap met de boeren, de Sowjet als ihet democratische machtsergaan van !het

revolutionnaire volk. . .

die zich op de grondslag rvan. het marxisme plaatste en de strijd tegen de revisionistische partijleiding van Troelstra, Vliegen en Schaper aanbond. De ge~achte, een marxistisch strijdblad op te richten, dat het centrum zou kunnen zijn van de aanval op het revisionisme, nam bij Wijnkoop en anderen vaste vorm aa."'l. De laatste stoot tot de verwezenlijking ervan werd gegeven bij de historische ontmoeting tussen Lenin en Wijnkoop op het congreS. van dè Tweede Internationale te Stuttgard in 1907. Wijnkoop bespr~ zijn plannen met Lenin en deze keurde ze onvoorwaar-delijk goed. Vanaf October van dat jaar begon ,;De Tribune" rfle

verschijnen.

Zeer duidelijk heeft Wijnkoop de betekenis van deze daad be-licht, toen hij in "De Tribune" van 3 Februari 1909 schreef:

"Na (de congressen van) Utrecht en Haarlem waren de oude marxisten vrijwel uitgestreden. Maar wijl het marxisme nu een-maal in een beschaafd land, d.w.z. in een land met een kapitalisti-sche ontwikkeling, onuitroeibaar niet alleen maar groeiende is, en krachtens de economische ontwikkeling zelve groeien moet, 'kwamen nieuweren en in nauwer contact met de arbeiders van de grote steden de rijen der strijdende marxisten innemen. Was de periode van de Nieuwe Tijd de periode van de meest algemene theoretisèhe propaganda, de periode van de Tribune werd de tijd van het bizon-derlijk toetsen van de praktische politiek aan ons program en ons principe, altijd steunende op de theorie en haar ontwikkeling. Met de Tribune ging het marxisme dus een klein stapje vooruit, nu het... directer van en tot de arbeiders sprak dan eerst mogelijk was geweest. Met de Tribune drong de theorie tot de massa's door en werd daarmee een kracht voor het socialisme, maar tevens een groot gevaar voor de macht van het revisionisme."*)

. Het is bekend, dat de .revisionisten dit gevaar terdege onder-kenden en zelfs tegen scheuring van de S.D.A.P. niet opzagen, om de marxisten, naar een ibekend woord van Troelstra, "dood te drukken". Zij overrompelden de partij met ·een royements-voorstel, zij schuwden geen middel, om de partijleden tegen de Tr1bunisten op te hitsen. Zij maakten daarbij haast. De Tri!bune was nog geen anderhalf jaar oud, toen de beslissende slag viel. Er ·was nog slechts een allereerste begin v·an een organisatie rondom haar opgebouwd. Maar het was vooral van de innerlijke zwakheid en de politieke onklaarbeid der marxistische oppositie,

dat Troelstra c.s. profiteerden.

<Deze viel al spoedig in verschillende fracties . uiteen. Een deel van de marxistische intellectuelen, die zich reeds eerder ro:::1.d het maandblad ,~e Nieuwe Tijd" hadden geschaard; verklaarden zich bereid tot capitulatie voor de rervisionistische partijleiding. Anderen namen een verzoenende houding aan. Sommigen gingen aanvankelijk met de "uitgeworpenen" mede, maar keerden spoedig naar de "oude" pártij terug. Slechts een kleine groep, niet meer

*) Zie voor een overzicht van de voorgeschiedenis van de scheu-ring in de S.D.A.P. o.m. ons artikel in de Waarheid van 11 Maart

dm

een paar honderd man, hield onder aanvoering van Wijnkoop en Louis de Visser voet bij stuk. Zij stichtten, de 14e Maart 1909, de Sociaal-DemocratisChe Partij (S.D.P.).

*

I

NTERESSANT en leerrijk is het, !het optreden der Trihumsten te vergelijken met de strijd, die Lenin in diezelfde tijd tegen het revisionisme in de Russische sociaal-democratie en in de Tweede Internationale voerde. Men moet daarbij wèl, in !het

oog

houden het verschil in uiterlijke omstandigheden, waarin Lenin en zijn vrienden deze aanibonden. Trouwens, Lenin zelf wijst

telkens met nadruk: op dit onderscheid. Maar tegelijkertijd toont hij aan, dat de strijd tegen het revisionisme dn de Russisclle partij,

ook al doet zich dit daar in bij2lOO.dere gedaanten voor, een onderdeel is van de internationale strijd tegen het internationale revisionisme. Het kenmerk van de huidige tijd, zeide Lenin, is juist, dat het :revisionisme, hoe naar elk land versoheiden van vorm ook, een internationaal versclhijnsel is . géwol'lden. Daarom bevat Lenin' s optreden ertegen 'belangrijke lessen, ®k voor de andere socialistisdhe partijen.

Het stond Lenin van de aanvang af duidelijk voor ogen,

dat

er in de strijd voor het socialisme geen verzoening met het revi-sionisme mogelijk lis. Zijn streven in die dagen is er voortdurend op gericht, !het revisionisme in de arbeidersbewegi.nJg de neder-laag toe te brengen en de socialistische rpartij ervan te 7lUiveren. Steeds staat Lenin de noodzakelijkheid van de ibreuk met ihet revisionisme voor ogen en tracht hij de arl>eidersbewegin:g daartoe gereed

te

maken.

In het ibook · ,;De Geschiedenis van de Communistische Partij der Sowjet-.Unie" (blZ. 187) staat te lezen:

"De bolsjewiki wilden een nieuwe, bolsjewistische partij vormen, een partij, in staat om het toonbeeld te zijn voor allen, die een werkelijke, revolutionnaire marxistische partij wilden hebben. . De bolsjewiki hadden zulk een partij reeds sinds de tijd van de oude ,Iskra' voorbereid. En zij bereidden deze partij hardnekkig, stand-vastig, ondanks alles, voor. De voornaamste en beslissende rol ver-vulden bij dit voorbereidende werk zulke boeken van Lenin als "Wat te doen?", "Tweeërlei tactiek", enz. Lenin's boek "Wat te doen?" was de ideologische voorbereiding van zulk een partij. Lenin's boek "Een schrede voorwaarts, twee schreden achterwaarts" was de organisatorische voorbereiding van zulk een partij. Lenin's boek "Tweeërlei tactiek van de sociaal-democratie in de de'mocra-tische revolutie", was de politieke voorbereiding van zulk een partij. Tenslotte was Lenin's boek "Materialisme en Empiriokriticisme" de theoretische voorbereiding van zulk een partij.

"Men kan met zekerheid zeggen, dat nog nimmer in de geschiede-nis een politieke groep er zo grondig toe was voorbereid, om zich

tot een partij te formeren, als de bolsjewistische.

"Onder deze voorwaarden was het formeren van de bolsjewiki tot een partij een zaak, die volkomen rijp en aan de orde was."

met de toestand in de Duitse partij. Deze was, èven.ails de meeste West-Europese sociaal-democratische partijen, een mengebnoes van marxistische en opportunistische elementen. De aa."lhan:gers van !het revisiozüsme hadden in de Duitse partij volle vrijheid van critiek. De leiders van de partij, Kautsky en Bebel, ,,duldden" hen niet alleen, maar trachtten zicih ook (~1 zij verklaaxden marxisten te zijn) met de revisionisten te verzoenen. Lenin vroeg zich af, in ihoeverDe deze diplamatie van het standpunt van de ibela:l!gen der [)uitse partij op haar plaarf:s was, en of in dit geval een slechte vrede wel !beter was dan een goede strijd.

De vraag !bleek al enkele jaren later, toen de lbreuik in de Russische sociaal-democratie zicih feitelijk, zij het ook nog niet formeel, had voltrokken, volkomen op haar pla:ai$. Kautsky trad onmiddellijk met verzoeningspogingen op, Daarbij keerde hij zich beslist tegen de Oip'V'attin:gen van Lenin. Rosa Luxemburg puibli-ceerde in de ,,Neue Zeit", het 1Jheoretisch orgaan van de Duitse

partij, een artikel, :waarin zij de mensj-ewistische .(revisionlstisdhe) organisatiebeginselen verdedigde en !Lenin scherp aanviel. Kautsky was het met dit artikel eens. Het antwoord van Lenin weigerde hij evenwel in de kolommen van de ,,Neue IZeit" een plaats. De "centristen", zoals men de verzoeners noemde, trachtten te ver-hinderen, dat Lenin's opvattingen tot de West-Europese arbeiders--partijen doordrongen, precies zoals zij een twaalftal jaren tevoren artikelen van Ma:rx en Engels hadden ·'Verva:Jst of verdonkeremaand.

Zij duchtten van de practische revolutioilliliRire dn!houd van het marxisme een gevaar voor de pas-verworven "[egale" positie van

de Duitse partij, e;ij zwoeren, gelijk Engels het al IUiitdrukte, bij de "wettelijkheid tot iedere prijs" en droegen aldus voortdurend

koren op de molen van het revisionisme, .

Lenin wees de vermenin:gspogingen van Kauisky c.s. van de hand. mplaats daarvan trachtte hij langs velerlei wegen de sociaal-democraten van alle ianden in kennis

te

stellen met "de strijd voor de koers naar de breuk met het opportunisme", zoals ·die door de bolsjewiki in Rusland werd gevoerd.

*

D

E Hollandse marxisten !begrepen echter de internationale .!betekenis van de strijd van Lenin niet. Zij leenden het oor aan en bogen voor het gezag van Kautsky en Luxemburg. In de marxistisc!he oppositie eerst en tin de nieuwe partij daarna waren de "centristische" tendenzen zeer sterk. Men !Zag in het gebeuren in de Russische partij niet anders dan een onverkwik-kelijke secten-strijd,

Zo

publiceerde Wijnkoop in !het \December-nummer 1908 van

tot het "centrum", tot degenen dus, die het marxisme met het revisionisme wilden "verzoenen". ,,Men kan", zo orakelde hij, "bolsjewisten en mensjewisten niet zonder meer met marxisten en revisionisten vereenzelvigen en wel: omdat beide marxis-tische(!) fracties zijn. Daarom zullen die verschillen ook moeten verdwijnen .en zal de eenheid in de partij worden hersteld." i'n datzelfde artikel keurde Wijnkoop de bolsjewistische organi-satie-principes van Lenin, het democratisch-centralisme en de straffe discipline (eveneens op gezag van Trotski) af. Zij kwamen later, in de statuten van de nieuwe partij, niet voor. Het revi-sionistische organisatie-beginsel werd er gehandhaafd. De S.D.P.

was ook organisatorisch aanvankelijk een links-sociaal-democra-ltische partij.

Dezelfde houding tegenover de strijd van de Russische partij treffen we herhaaldelijk in De Tribune aan. Op 21-3-'08 bestaat de hoofdredacteur Van Ravesteyn het, opportunisten als Axel-I"Od, Di:m en Martow als "bekende veteranen" van de revolution--n:aire strijd voor te stellen en hun inzichten als een "bijzonder duidelijke samenvatting van de hwidige politieke toestand in Rusland" te presenteren. Een paar maanden later juicht De Tri-bune, de Berlijnse soc.dem. "Vorwaerts" naschrijvend, over de zuivering van de Russische partij "van de inwendige. ziekte der

~oortdurende twisten der secte-achtige fracties".

Weliswaar had Lenin reeds ·in "Wat te doen?" geschreven:

"Slechts kortzichtige lieden kunnen de fractie-discussies en het gestrenge onderscheiden van de schakeringen als onti.]di~ of over-bodig beschouwen. Van het consolideren van deze of gene ,,schake-ring' kan de toekomst van de Russische sociaal-democratie voor vele, vele jaren afhangen."

Maar een paar jaar later, in April 1910, laat Van Ravesteyn in De Tribune nogmaals Trotzki aan het woord, nu om de enor-miteit te debiteren, dat "in Rusland de kleinburgerlijke invloed niet bestaat", hetgeen ,;rwel de voornaamste oorzaak van de grote resultaten der revolutionnair-socialistische propaganda" daar te lande heet. Een troostrijke gedachte voor diegenen, die in het kleinburgerlijke Holland hun revolutionnair-socialistische propa-ganda zo weinig resultaat zagen hebben ...

Want zo was het dan toch maar; De partij was en bleef mini-maal klein. De oorzaak ervan was echter niet, dat "in Rusland de kleinburgerlijke invloed niet bestond" (hij was er, o.m. met !het enOl'lnle aantal kleine en middelboeren, in overvloed) . en in Nederland wèl. De voornaamste oorzaak was, dat de leiders van de nieuwe partij de ·grote lessen van de strijd der Russische ipolsjewisten tegen het revisionisme over het hoofd zagen, dat zij de scheuring met de opportunisten niet consekwent genoeg :Pedreven en in wezen niet de marxistische, maar de "oentris:-tische", positie van Kautsky en Trotski innamen.

scheu-ringspolitiek de gemakkelijkste aanvaJskansen. De Tribunisten, die Lenin's strijd als een "inwendige zieikte", als "secte-achtig fractie-gedoe" verwierpen, konden er niet in slagen de Neder-landse arbeiders van het belang van hun eigen strijd te over-tuigen. Aarzelend als zij stonden tegenover de te volgen weg, konden zij hun aanhangers, noch de grote massa der avbeiders rijp maken voor de vonning van een nieuwe, marxistische partij,. zoals Lenin dat in Rusland had ge:daan,

Traelstra had hetrekkelijk gemakkelijk spel hen als "malcon-tenten", als "sectariërs" voor te stellen, die de partij slechts tussen de benen liepen bij haar mars naar de macht.

Zo werden de Tribunisten veeleer de nieuwe weg opgedrongen, dan dat zij hem hadden gekozen. Wijnkoop, die al eerder (Trib. 20-2-'09) had betoogd, dat De Tribune "in 1907 (was) opgericht om de komende scheiding als het kon te voorkomen", verklaarde (Trib. 2-3-'09), dat hij en zijn vrienden voorstellen hadden ge-daan om de grondslag te leggen "voor samenwerking van

marxis-me en revisionisme", elk met !behoud van ·eigen standpunt. Van Ravesteyn meende, dat alles terecht had kunnen !komen, ' indien de marxisten "tenminste evenveel vrijheid" in de Neder-landse partij hadden gehad als het revisionisme in Duitsland" en Kautsky viel hem bij, door aan Traelstra c.s. niet hun opportu-nisme en revisioopportu-nisme, maar hun ,,onverdraagzaamheid" te ver-wijten. Gorter, mede-redacteur van De Tribune1 die tot het laatste

ogenblik tegen de scheuring opzag, had op 30 Januari, vóór het buitengewoon c.ongres te Deventer nog geschreven (Tribune 30-1-'09): "Als het congres de volkomen vrijheid van spreken herstelde, als deze in de practijk overal terugkee"rde, dan zou de partij in de partij ook weer vervallen."

Deze illusie omtrent de mogelijkheid van een "samenwerking" met het revisionisme op de grondslag van een "vrijheid van critiek" was een ernstige verzwakking van de positie van de nieuwe partij en openbaarde het kardinale verschil met de poli-tiek, die Lenin in die jaren in de Russische partij doorzette.