ma\
cm Orkaan M Ï f f *
Soms gebeurt er iets waardoor veel problemen waar wij ons zo druk om maken, totaal in het niet vallen. Zo'n gebeurtenis was de orkaan Mitch, die een verwoestende uitwerking had op Midden-Amerika. Naar verwachting zal het dodental in dit gebied oplopen tot 25.000. Twee miljoen mensen zijn dakloos geworden en de materiële schade is niet te overzien.
Het is moeilijk te bevatten wat een leed deze natuurramp heeft veroorzaakt. Talloze mensen hebben hun dierbaren verloren en velen dreigen slachtoffer te worden van epide
mieën die zijn uitgebroken. Daarnaast zijn duizenden mensen al hun bezittingen kwijtge
raakt. Er is voor velen van hen geen zicht meer op werk, omdat een groot aantal onderne
mingen is verwoest.
Afgezien van het persoonlijk leed dat is veroorzaakt, is deze ramp ook een tragedie voor de ontwikkeling van Midden-Amerika. De orkaan heeft veel van wat de afgelopen jaren in deze landen is opgebouwd in één klap weggevaagd. Dat is niet alleen voor die landen, maar voor de hele regio een slechte zaak.
In internationaal verband wordt overlegd over de opschorting van terugbetaling van de buitenlandse schuld van enkele getroffen landen. Ik sta daar in principe niet onwelwil
lend tegenover. In ieder geval ondersteunt de VVD het voorstel van minister Herfkens van Ontwikkelingssamenwerking om Honduras 2,2 miljoen gulden aan rente en aflossin
gen kwijt te schelden. Eerder dit iaar besloot Nederland af te zien van het innen van de zogenoemde schuldendienstverplichtingen van Nicaragua die 19,2 miljoen gulden bedroegen.
De Verenigde Naties en tal van afzonderlijke landen zijn inmiddels hulpacties begonnen, in Nederland bijvoorbeeld, hebben de gezamenlijke omroepen een nationale inzame
lingsactie georganiseerd. Een goed initiatief. Nederland heeft inmiddels zo'n 7,4 miljoen aan noodhulp voor Midden-Amerika toegezegd, waarvan 5 miljoen als startbijdrage voor de nationale actie van de Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties en het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland-Nicaragua. Als de actie op 1 december 1998 meer dan 5 miljoen gulden heeft opgebracht, zal de Nederlandse regering dit bedrag verdubbelen.
Dit kan natuurlijk nooit al het leed verzachten maar het is in ieder gevafeen
bijdrage aan de wederopbouw van deze landen waaraan zo snel mogelijk moet worden begonnen.
Hans Dijkstal
Koninkrijksrelaties
Deze week is in de Tweede Kamer verder gesproken over de begroting Koninkrijks
relaties (Nederlands Antilliaanse- en Arubaanse zaken).
WD-woordvoerder Jan te Veldhuis betreurde het dat de andere coalitiepartijen het niet aandurfden om een uitgebreide discussie te voeren over de vier varianten die de VVD heeft genoemd met betrekking tot de toekomstige koninkrijksrelatie met de Antillen (zie ook VVD-expresse 294).
V o o g d ijre g e lin g
Aan ae orde was ook de nota ‘migratie Antilliaanse jongeren' van minister Van Boxtel en staatssecretaris De Vries. In deze nota worden maatregelen besproken die moeten leiden tot een beperking van de toestroom van minderjarige Antillianen naar Nederland.
Deze jongeren zullen worden verplicht zich uit te schrijven op de Antillen en in te schrij
ven bij een Nederlandse gemeente.
Bovendien moeten zij een voogd hebben in Nederland. Wanneer aan deze verplichtin
gen niet wordt voldaan, geldt een boete van 5000 gulden.
Voor de VVD gaat deze regeling eigenlijk niet ver genoeg. Het zou in de eerste plaats ook moeten gelden voor meerderjarigen. In
beginsel moeten dezelfde regels voor alle Nederlanders in het Koninkrijk gelden. Dat betekent dat voor Antillianen die naar Nederland komen hetzelfde geldt als voor Nederlanders die zich op de Antillen willen vestigen; de garantie op werk en inkomen, en anders geen toelating.
De nota van de regering is echter wel een stapje in de goede richting. Er hangt nu een soort zwaard van Damocles boven de Antilliaanse overheid, omdat dit voorstel ook bepaalt dat wanneer na een halfjaar
blijkt dat deze voogdijregeling onvoldoende b h werkt er ook andere regelingen in beeld 4 komen die veel strenger zijn: een vestigings- regeling, een toelatingsregeling of een visumplicht.
Inlichtingen:
Jan te Veldhuis, 070-3182901
Verder in dit nummer:
• Bijzondere Opsporingsbevoegdheden
• Kroonbenoemingen
• Bosniers met A-status
• Vijfde baan Schiphol
• Leeftijdsdiscriminatie
• Verdrag van Amsterdam
VVD OP IN TER N ET: v v d -tk .n l
p c <: p 295
Bosniërs met A-status
Henk Kamp De veel te hoge toestroom naar Nederland van asielzoekers die geen vluchteling zijn of die in een ander land asiel hadden moeten aanvragen, is vooral het gevolg van het beeld dat bestaat bij mensensmokkel-organisa- ties en hun klanten. Zij verkeren in de veronderstelling dat het niet moeilijk is Nederland binnen te komen en dat de kans om uiteindelijk te mogen blij
ven groot is. De niet echt op gang komende uitstroom van afgewezen asielzoekers en van personen van wie de status kon worden ingetrokken, bevestigen dat beeld.
In dit verband vindt de VVD het dan ook vreemd dat de staatssecretaris in alle asielzoekerscentra, bij wijze van dagstructurering, wekelijks 15 uur les wil laten geven in onder andere de Nederlandse taal en oriëntatie op de Nederlandse samenleving. Aan alle asielzoekers, ook zij die door de IND zijn afgewezen, waarvan het bezwaar is afgewezen of zelfs het beroep is afgewezen en die ons land kunnen verlaten. Dat is nu absoluut een verkeerd signaal.
B o s n ië rs
Tot het Akkoord van Dayton in november 1995 zijn aan 13.000 Bosniërs categoriaal/collectief A- statussen verleend als ware het voor
lopige vergunningen tot verblijf (vvtv's). Na november 1995 kwamen daar nog eens 4.000 bij op grond van een uitspraak van de Reditseenheids- kamer, hoewel de toenmalige staats
secretaris dat eigenlijk niet meer wilde. Daarnaast zijn na Dayton nog 760 voorwaardelijke verblijfsvergun
ningen (vvtv's) verleend. De staatsse
cretaris wil een deel van die vvtv's intrekken, voorzover het personen uit meerderheidsgebieden betreft. Alle overige statushouders - 17.000 blij
ven hier.
Per saldo is dus het resultaat dat enkele honderden van de in totaal bijna 18.000 Bosnische statushouders in Nederland gaan vertrekken. Van de 350.000 Bosniërs in Duitsland zijn er inmiddels al tenminste 150.000 vertrokken - een Duitse functionaris had het zelfs over een aantal van 300.000 dat eind van dit jaar vertrok
ken zal zijn - en dat proces is nog in volle gang. Dit verschil in beleidsre- sultaten bevestigt opnieuw het beeld dat de mensensmokkel-organisaties en hun potentiële klanten van Nederland hebben.
Daarom is de VVD-fractie van mening dat:
♦ A-statussen niet collectief moeten worden verleend,
• net als Duitsland, Nederland de Bosniërs terug moet laten keren naar het land Bosnië en niet naar een bepaald gebied. Het Duitse
beleid is bijzonder relevant, omdat Duitsland het overgrote deel opving van de Bosniërs die tijdens de burgeroorlog hun land verlieten.
• moet gelden dat wanneer Bosnië veilig genoeg is voor Bosniërs uit Duitsland en voor Bosniërs uit Nederland met een vvtv, het land ook veilig genoeg is voor Bosniërs met een A-status (die is verleend als ware het een vvtv).
• anders dan voorheen gebruik moet worden gemaakt -op zorgvuldige wijze- van de mogelijkheid A- statussen tot maximaal 5 jaar terug te heroverwegen indien de situatie in het land van herkomst is verbe
terd. Het ligt voor de hand te beginnen met de Bosniërs die collectief een A-status kregen.
De hoofdlijn met betrekking tot Bosnië moet zijn dat nieuwe aanvra
gen als ongegrond moeten worden afgewezen. Uitgeprocedeerden moeten vertrekken, vvtv's moeten worden ingetrokken en A-statussen moeten worden heroverwogen.
De Kamer zal met steun van de VVD- fractie een motie aannemen van D66’er Dittrich waarin de staatssecre
taris gevraagd wordt ten spoedigste met een notitie en een beleidsvoorstel met betrekking tot de houders van een A-status te komen. De discussie zal dan worden voortgezet.
Inlichtingen:
Henk Kamp, 070-3182898
Leeftijdsdiscrimi
Deze week is in de Tweede Kamer gesproken over leeftijdsdiscriminatie.
Het maken van onderscheid op basis van het kenmerk leeftijd is een veel voorkomend verschijnsel in onze wet
en regelgeving. Zo bestaat onder andere een leeftijdsonderscheid voor kiesrecht, deelname aan het verkeer en het arbeidsproces.
natie
VVD-woordvoerder Philippe Brood bracht tijdens het overleg naar voren dat het debat over leeftijdsdiscrimina
tie een van de fundamenten raakt van de liberale politieke uitgangspun
ten. Voor liberalen is diversiteit de voorwaarde voor maatschappelijke ontwikkeling.
Het gelijkheidsbeginsel is voor hen een garantie dat deze diversiteit wordt bewaakt. Daarom zijn het juist de liberalen die het gelijkheidsbegin
sel in hun beginselprogramma hebben staan.
De afgelopen jaren hebben vooral ouderen zich actief tegen dit leeftijds
onderscheid verzet. Ouderen zijn zich bewust geworden van de diversiteit die bestaat binnen hun leeftijdsgroep en beschouwen een uniforme behan
deling niet meer als redelijk en gerechtvaardigd. Deze bewustwor
ding heeft geleid tot een toegenomen politieke en juridische activiteit.
P o litie k e a c t iv it e it
Door de toegenomen politieke activi
teit is de kwestie 'leeftijdsdiscrimina
tie' algemeen op de politieke agenda gekomen. Inmiddels is een onderzoek gedaan naar leeftijdsgrenzen in wet en regelgeving. Bij dit onderzoek is de regelgeving door lagere wetgevers niet betrokken. Op verzoek van de VVD wordt dit onderzoek ook op dit niveau verricht.
Met betrekking tot werving en selec
tie is een wetsvoorstel in voorberei
ding ter bestrijding van leeftijdsdiscri
minatie.
J u r id is c h e a c t iv it e it
Volgens de regering is een verdere Vervolg op pagina 3
e s s e 295
Bijzondere Opsporingsbevoegdheden
"Niemand weet precies waar men aan toe is bij het gebruik van opspo
ringsmethoden. Dit gebrek aan norm
stelling heeft ertoe kunnen leiden dat in Nederland op heel verschillende wijze opsporingsmethoden door poli
tie en justitie is ingezet". Met dit citaat uit het rapport van de parle
mentaire enquêtecommissie startte VVD-woordvoerder Otto Vos het debat over het wetsvoorstel bijzon
dere opsporingsmethoden. Hij wees erop dat uit het onderzoek van de enquête naar voren is gekomen dat een te grote mate van vrijheid voor politie en justitie bij het gebruik van opsporingsmethoden niet goed heeft gewerkt. Daaruit is ondermeer de IRT affaire naar voren gekomen, waarbij onder regie van politie en justitie op grote schaal hard- en softdrugs op de markt zijn gekomen. Het vertrouwen in de rechtstaat heeft daardoor een deuk opgelopen. Bovendien zijn diverse politieonderzoeken stukgelo
pen ornaat de rechter uiteindeliik de gehanteerde opsporingsmethode niet legitiem achtte.
De VVD is in grote lijnen akkoord met het wetsontwerp. Het komt tegemoet aan zowel de noodzaak tot normering als de wenselijkheid om de opsporingspraktijk niet al te gedetail
leerd vast te leggen. Politie en justitie
dienen over voldoende slagkracht te beschikken om op effectieve wijze de opsporing uit voeren. Daarnaast meldt het VVD partijprogramma als uitgangspunt dat politie en justitie hun bevoegdheid tot opsporing aan de wet dienen te ontlenen.
G e o rg a n ise e rd e c rim in a lite it De woordvoerder heeft aandacht gevraagd voor het grote gevaar dat georganiseerde criminaliteit voor de samenleving vormt. Hij heeft gewe
zen op de verschillende varianten zoals de handel in soft- en harddrugs, de mensensmokkel en de gokbran
che. Het is daarom van groot belang dat politie en justitie over de bevoegdheid beschikken om zoge
naamd proactief naar georganiseerde criminaliteit onderzoek te doen. Dat betekent dat politie en justitie zich in een vroegtijdig stadium moeten kunnen richten op een complexe organisatie van feiten en personen om vervolgens daaruit gegevens te verzamelen die voor de uiteindelijke strafrechtelijke vervolging van verdachten relevant zijn. Het wets
voorstel legaliseert het proactief opsporingsonderzoek, en komt dus aan deze wens tegemoet.
Vos heeft ook gesproken over de middelzware en lokale criminaliteit.
De VVD is van mening dat carrières van criminelen in de kiem moeten worden gesmoord om te voorkomen dat zij uitgroeien tot geharnaste georganiseerde criminelen. Minister van Justitie Benk Korthals heeft op hierop geantwoord dat het wetsvoor
stel voldoende toegesneden is om ook zich ontwikkelende criminele verbanden tot voorwerp van onder
zoek te maken.
D o o rlaten van drugs
Tijdens het debat hebben alle woord
voerders ruimschoots gediscussieerd over de meest riskante opsporings
methode te weten het doorlaten van drugs c.q. stoffen die voor de volks
gezondheid een gevaar kunnen zijn.
Met name heeft de discussie zich toegespitst op het wettelijk veranke
ren van het verbod op het doorlaten van onder meer hard- en softdrugs.
Ook de minister is hiervan een voor
stander.
Ook de inzet van criminele burger
infiltranten is vanuit de kamer voor
werp van grote kritiek gebleken.
Hierbij moet gedacht worden aan criminelen die onder regie van politie en justitie criminele activiteiten conti
nueren om aldus binnen dat milieu informatie te vergaren. De woord
voerder is bij voorkeur voor de inzet van informanten en politiële infiltran
ten. De minister heeft de Kamer toegezegd het gebruik van criminele burgerinfiltranten te zullen stoppen.
Hij is voorstander van het gebruik van
"front store firma's", dat wil zeggen dekmantel firma's die bijvoorbeeld de suggestie wekken voor criminelen geld te kunnen wit wassen.
De VVD gaat op hoofdlijnen akkoord met dit wetsontwerp. Ook vanuit politie en justitie is nerhaaldelijk gevraagd om vaste grond onder de voeten zodat georganiseerde crimine
len met succes kunnen worden opge
spoord en afgestraft.
Inlichtingen:
Otto Vos, 070-3182900
Vervolg van pagina 2, discriminatie regeling niet nodig, omdat artikel 1 van de Grondwet voldoende bescher
ming geeft.
Dit blijkt in de praktijk niet het geval.
Juridische actie op dit punt heeft geleid tot een groot aantal procedu
res die zelden een positief resultaat hebben voortgebracht. Dat komt omdat er een onderscheid is tussen de politieke interpretatie van artikel 1 van de Grondwet en de interpretatie die de rechterlijke macht hanteert.
De wetgever hanteert op grond van artikel 1 van de Grondwet een aantal criteria op grond waarvan leeftijdsdis
criminatie toelaatbaar is. Het maken van dit onderscheid is toegestaan indien wordt aangegeven waarom onderscheid naar leeftijd noodzakelijk
en geschikt is om het beoogde doel te bereiken.
De rechterlijke macht laat onder
scheid naar leeftijd toe wanneer kan worden aangegeven dat hiervoor redelijke en objectieve gronden bestaan.
Een beroep op het noodzakelijkheids- criterium wordt afgewezen. De rech
terlijke macht is namelijk van mening is dat het de taak van ae regelgever is om te bepalen wanneer onderscheid naar leeftijd noodzakelijk is en wanneer niet. Dit noodzakelijkheids- criterium is nu net de basis waarop verweer tegen leeftijdsdiscriminatie doelmatig kan zijn. De interpretatie die de rechtelijke macht aan artikel 1 van de Grondwet geeft is dus onbe
vredigend en zou opnieuw moeten worden gedefinieerd. Daarom heeft
de woordvoerder de regering gevraagd of het juridisch mogelijk is aat het onderscheid in interpretatie wordt weggewerkt.
Alleen wanneer er een algemene regeling wordt geformuleerd waarop iemand zich tegen leeftijdsdiscrimina
tie kan beroepen, waarbij ook het noodzakelijkheidscriterium onderdeel van de wet wordt, heeft een juridi
sche procedure tegen deze vorm van discriminatie pas zin. En vormt het gelijkheidsbeginsel een échte bescher
ming tegen leeftijdsdiscriminatie.
Inlichtingen:
Philippe Brood, 070-3182915
ü esse 295
Verdrag van Amsterdam
Na een wetgevingsoverleg is de behandeling van net Verdrag van Amsterdam plenair afgerond (zie VVD-expresse 293).
De VVD is als pro-Europese partij voor de interne markt, voor een libe
rale handelspolitiek van de Europese Unie, voor de EMU (binnen de marge van de opgestelde criteria), voor een zo effectief mogelijk buitenlands beleid en voor een Europees milieu
beleid. Ten aanzien van de Europese handelspolitiek heeft de VVD een motie ingediend, waarin zij de rege
ring vraagt zich in te zetten voor een aanpassing van het EG-verdrag zodat de rol van de Europese Commissie in de handelspolitiek wordt versterkt en de besluitvorming van de Europese Raad met gekwalificeerde meerder
heid kan worden uitgebreid. Deze motie is aangenomen.
De VVD is naast een pro-Europese ook een realistische partij. Daarom moet de Europese Unie zich beperken tot de kerntaken. Zij moet zich niet bezighouden met taken die beter en effectiever op een ander niveau van besluitvorming kunnen worden geno
men. De VVD heeft een motie meeondertekend waarin de regering wordt gevraagd te bevorderen dat
maatregelen die door de EU zijn genomen, vergezeld gaan van een motivering waarom de EU tot die maatregel is overgegaan. Ook deze motie is aangenomen.
Per saldo is de VVD positief over het Verdrag van Amsterdam. De VVD- fractie is van mening dat er, met het oog op de democratie in Europa, altijd een parlement moet zijn (natio
naal of Europees) dat het laatste woord heeft. Dat is met het Verdrag van Amsterdam nog niet helemaal bereikt, maar het verdrag is ontegen
zeglijk een stap in de goede richting, aldus VVD-woordvoerder Frans Weisglas.
Een instemmingsrecht vooraf voor het Nederlandse parlement op het terrein van asiel-, visa- en immigratiebeleid in de periode dat genoemde beleid
sterreinen nog niet zijn overgeheveld naar de communautaire pijler heeft de instemming van de VVD. Het amendement dat hierover is inge
diend is aangenomen.
Weisglas bracht nogmaals naar voren dat de VVD een voorstander is van een gezond financieel-economisch beleid zoals dat is vastgelegd in het Verdrag van Amsterdam en het
Stabiliteitspact. Vooral na het aantre
den van de nieuwe Duitse regering heeft zich een aantal verontrustende ontwikkelingen voorgedaan. Het betreft bijvoorbeeld ae voorstellen tot verlaging van de rente en een nogal interventionistisch uitgavenbeleid ter wille van de werkgelegenheid. De Duitse bondskanselier heeft zich openlijk gemengd in het beleid van de Centrale Bank. Dit alles lijkt in te gaan tegen het Stabiliteitspact en de onafhankelijkheid van de Europese Centrale Bank.
De voorstellen van bondskanselier Schröder tot het sluiten van een 'Europees werkgelegenheidspact' met verbindende en te controleren doel
stellingen, stemmen bij de VVD tot ongerustheid. Fractievoorzitter Dijkstal heeft een en ander tijdens de partijraad van de VVD op 31 oktober al tot uitdrukking gebracht in de hoop dat premier Kok dit aan de bondskanselier zal overbrengen. De premier heeft dat inmiddels met bondskanselier Schröder besproken, die heeft gezegd dat Duitsland zich aan de EMU-afspraken zal houden.
Inlichtingen:
Frans Weisglas, 070-3182903
Vijfde baan Deconstitutionalisering Kroonbenoeming
Deze week is in de Tweede Kamer gesproken over het wetsvoorstel waarin de 406 procedures, die nodig zijn om beschikkingen, vergunningen en ontheffingen a f te geven voor de aanleg van ae vijfde baan op Schiphol, worden gestroomlijnd.
VVD-woordvoerder Jan te Veldhuis bracht nog eens naar voren dat de juridisering in Nederland extreme vormen heeft aangenomen. Na tien tot dertien jaar is eindelijk een besluit genomen over de aanleg van de vijfde baan. Daarna moeten er nog 406 procedures worden afgewerkt voordat daadwerkelijk kan worden overgegaan tot de aanleg van de baan.
De VVD had liever gezien dat er een lex specialis was gekomen om tot een stroomlijning van de procedures te komen, maar hier is nog altijd niet voldoende steun voor in de Kamer.
Daarom ondersteunt de VVD dit voorstel van de regering, waardoor de aanleg van de vijfde baan in ieder geval niet later dan in 2003 zal zijn gerealiseerd, zo wordt beoogd.
Inlichtingen:
Jan te Veldhuis, 070-3182901
Dit wetsvoorstel beoogt de burge
meestersbenoeming en de benoemin
gen tot Commissaris van de Koningin door de Kroon uit de Grondwet te halen. Deze deconstitutionalisering biedt op termijn (na de volgende Tweede Kamerverkiezingen) de mogelijkheid om de aanstellingswijze van burgemeesters en Commissarissen van de Koningin bij gewone wet te regelen (in plaats van in de Grond
wet).
De VVD heeft zich hier altijd tegen uitgesproken omdat wij niet de weg willen openen naar het invoeren van een gekozen burgemeester (zie ook
VVD-expresse 223).
Op uitdrukkelijke wens van D66 is deconstitutionalisering van de Kroonbenoeming in het Regeer
akkoord opgenomen. De VVD is een partij die zich aan de afspraken houdt en gaat daarom akkoord met dit voorstel. Niet van harte, maar omdat het een kwestie is van geven en nemen bij het vormen van een nieuwe coalitie.
Geruststellend is dat, net als de VVD, ook de PvdA en het CDA niet voor een rechtstreeks gekozen burgemees
ter zijn, zoals D66 dat wil. Met dit wetsvoorstel blijft de Kroonbenoe
ming gewoon bestaan (hoewel niet meer in de Grondwet verankerd) en zolang de VVD in de coalitie zit, zal zij zien daar ook voor blijven inspan
nen.
Inlichtingen:
Jan te Veldhuis, 070-3182901
