AREI art. 104
Isolatiebewaking voor vitale stroomkringen
Een nieuwe totaaloplossing van EREA en Dossena
AREI art. 104: Isolatiebewaking voor vitale stroomkringen
AREI art. 104 heeft een grote impact op de elektrotechnische installatie van bouwprojecten.
Het artikel 104 van het AREI, het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties, werd in 2013 aangepast. Doel was daarbij om elektrische installaties veiliger te maken in geval van brand en zo de evacuatie te vergemakkelijken.
Enerzijds wil men met het vernieuwde artikel 104 voorkomen dat een brand zich via de elektrische leidingen verspreidt. Anderzijds wil men ervoor zorgen dat bepaalde delen van de installatie, de zogenaamde ‘vitale installaties’, ook tijdens een uitwendige brand nog minstens 1 uur in dienst blijven. Elementen zoals liften, nood- en veiligheidsverlichting, oproepsystemen, detectie-, meldings- en alarmsystemen en over- en onderdrukinstallaties tegen rook beschouwt de wetgever nu ook als vitale installaties.
Deze wijziging heeft een grote impact op de elektrotechnische installatie van bouwprojecten. Er worden strengere eisen gesteld voor het brandgedrag van elektrische leidingen, zowel voor de vitale als voor de gewone stroomkringen. Daarnaast verbiedt het AREI dat vitale stroombanen automatisch uitgeschakeld worden in geval van een eerste isolatiefout. Differentieelstroom- schakelaars zijn dus niet toegelaten. Een voor de hand liggend alternatief is gebruik te maken van een IT-netstelsel in combinatie met isolatiebewaking.
EREA Energy Engineering bvba – Ruggeveldstraat 1 – BE-2110 Wijnegem – België
tel. BE +32 (0)3 355 16 00 – tel. NL +31 (0)183 788 108 – sales@erea.be – www.erea.be
Liften, nood- en veiligheidsverlichting, oproepsystemen, detectie-, meldings- en alarmsystemen en ook over- en onderdrukinstallaties tegen rook, zijn nu volgens de wet “vitale installaties”.
IT netten
In tegenstelling tot andere courante aardingssystemen zoals TT en TN-C wordt er bij een IT-netstelsel geen enkele van de stroomvoerende geleiders geaard. Bij een eerste isolatiefout kan er dus ook geen foutstroom vloeien en blijft de installatie
probleemloos in dienst. Dit maakt het IT-netstelsel een ideale oplossing voor het voeden van vitale stroombanen. Pas bij een tweede isolatiefout loopt er een foutstroom en schakelt de beveiliging uit.
Om een IT-netstelsel te creëren zijn er twee elementen nodig.
• De scheidingstransformator die het zwevend net voedt.
• Het isolatiebewakingstoestel dat de isolatie tussen net en aarde controleert.
Samen met haar partner DOSSENA biedt EREA voor elk IT-netstelsel een gepaste combinatie van een scheidingstransformator met een isolatiebeveiligingstoestel als een totaaloplossing aan.
De transformator
Een vitale stroombaan staat vanzelfsprekend continu onder spanning. Bij een IT-netstelsel zal dus ook de transformator constant in werking zijn. Daarom is het economisch voordeliger om een transformator uit de EREA BTE-reeks, onze energie-efficiënte Blue E³- transformatorenreeks, te verkiezen boven een standaardtransformator. De BTE-transformatoren zijn geoptimaliseerd naar minimale verliezen. Ze zijn daardoor iets groter en zwaarder dan een standaardtransformator. Het lagere eigenverbruik en de hogere efficiëntie van de BTE’s zullen de extra investering compenseren.
Rekenvoorbeeld: de meerkost terugverdiend in 3 à 5 jaar
In een installatie wordt de SPT10000/BTE gebruikt.
Het nullastvermogen van deze transformator ligt 14,5 W lager dan dat van de standaardversie (SPT10000). Op jaarbasis maakt dit een verschil van 127 kWh.
Als we rekenen dat de transformator gemiddeld 25% belast is, bedraagt het verschil in koperverliezen jaarlijks 240kWh.
Aan een gemiddelde elektriciteitskost zal de meerkost van de energiezuinige transformator al in 3 à 5 jaar terugverdiend zijn.
Isolatiebewaking
Het IT-netstelsel schakelt niet uit bij een eerste isolatiefout. Vanzelfsprekend moet deze fout wel gedetecteerd en gemeld worden.
Hiervoor wordt een isolatiebewakingstoestel gebruikt, dat samen met de transformator het centrum van het IT-netstelsel vormt.
Het isolatiebewakingstoestel heeft als taak om de status van het IT-netstelsel continu in het oog te houden. Als de impedantie tussen de zwevende geleiders en de aarding onder een bepaalde instelbare drempel komt, duidt dit op een isolatiefout en zal het toestel alarm geven. Hierdoor is er geen direct persoonsgevaar en blijft de bedrijfszekerheid verzekerd. De fout moet uiteraard zo snel mogelijk door een technicus hersteld worden.
De isolatiebewakingstoestellen van de SRI/I2-reeks geven visuele feedback via de achtergrondkleur van het display. Omdat dit in de meeste gevallen niet zal volstaan, is er ook de mogelijkheid via RS-485 MODBUS de status aan een meldsysteem te koppelen.
De Dossena SRI/I2 reeks isolatiebewakers dekt een breed gebied aan industriële isolatiebewaking.
EREA Energy Engineering bvba – Ruggeveldstraat 1 – BE-2110 Wijnegem – België
tel. BE +32 (0)3 355 16 00 – tel. NL +31 (0)183 788 108 – sales@erea.be – www.erea.be
Zoekscansysteem voor isolatiefouten
Omdat bij grotere installaties het zoeken naar een isolatiefout een tijdrovende taak kan zijn, biedt de SRI-reeks een optioneel zoekscansysteem voor isolatiefouten. Hierbij kunnen tot 288 sensoren geplaatst worden in kringen. Met deze sensoren kan de SRI vaststellen in welke kring de isolatiefout zich bevindt.
Andere IT-netstelsels
Vitale stroombanen zijn uiteraard niet de enige situatie waarin het IT-netstelsel gebruikt wordt. Ook op andere plaatsen waar het uitvallen van de elektriciteit voor grote problemen kan zorgen, worden IT-netstelsels toegepast. Denk bijvoorbeeld aan de industrie, de maritieme sector of de spoorwegen.
Ook in ziekenhuizen worden IT-netstelsels gebruikt om operatiekwartieren te voeden. Omdat hier andere normen gelden, bestaat hiervoor een aparte reeks isolatiebewakers.
Voor meer informatie hierover verwijzen we naar de white paper “Isolatiebewaking Medische IT-netten met hoge bedrijfszekerheid".
Voorbeeld van een bewakingssysteem van een industrieel IT-netstelsel met 16 vertrekkende kringen die elk voorzien zijn van een serie-D spoel om foutlokalisatie toe te laten.
RS485
Uitbreidingsmodule Module d'extension I2/FL18
Isolatiebewaker Contrôleur d'isolement SRI3/I2INRS485
Transformator SPT reeks Transformateur gamme SPT
Toroïde 8 Serie D Toroïde 2
Serie D Toroïde 1
Serie D
Toroïde 16 Serie D Toroïde 10
Serie D Toroïde 9
Serie D
16x Toroïde Serie D 16x Tore Série D
