Suriname. Jaarboekje voor het jaar 1857

(1)

bron

Suriname. Jaarboekje voor het jaar 1857. L. J. Verhoeven, Den Haag 1857

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_sur003185701_01/colofon.php

(2)

V

Voorrede.

Het Bestuur heeft bij deze het genoegen aan de Leden des Genootschaps en verdere ingezetenen dezer Kolonie den tweeden Jaargang van het Jaarboekje aan te bieden, in het vertrouwen, dat deze Jaargang even gunstig zal worden ontvangen als de eerste, waartoe de inhoud, naar het vertrouwt, niet weinig zal bijdragen. Het Bestuur toch, alles in het werk willende stellen om het boekje in belangrijkheid voor deze Kolonie te doen toenemen, is er in geslaagd, zoo veel mogelijk alle statistieke opgaven bijeen te verzamelen, hetgeen de Commissie van Redactie, bij de uitgave van den eersten Jaargang, door het korte tijdsbestek niet mogelijk was geweest.

(3)

VI

Ook meende het Bestuur, in overweging nemende de aangekondigde uitgave der Gouvernementsbladen tot ultimo 1855, den inteekenaren geene ondienst te zullen doen, door die van af 1^o. Januarij 1856 in het Jaarboekje op te nemen, in plaats van Mengelwerk, waarmede in het vervolg dan ook zal worden voortgegaan.

Nog acht het Bestuur zich verpligt hierbij te voegen, dat, op uitdrukkelijk verzoek der vroeger benoemde Commissie van Redactie, de tezamenstelling van het Jaarboekje voortaan aan het geheele Bestuur is opgedragen geworden, terwijl hetzelve niet kan nalaten hierbij openlijk aan de afgetredene Commissie hulde toe te brengen voor hare zoo wel volbragte taak.

En hiermede zij het aan de algemeene belangstelling en deelneming aanbevolen.

PARAMARIBO,

den 3den November 1856.

Het Bestuur, Namens hetzelve, De Secretaris, E.A.J.VANGOGH.

Suriname. Jaarboekje voor het jaar 1857

(4)

I

Tijdperken voor het jaar 1857.

Jaren.

Sedert

6570.

de Juliaansche Periode

5618.

de schepping der Wereld 5617, en van 19 September

1857.

de geboorte van Christus.

1793.

de verwoesting van Jeruzalem

1782.

de jaartelling der Javanen

1273.

de tijdrekening der Mahomedanen.

366.

de ontdekking van Amerika.

276.

den Gregoriaanschen stijl.

191.

de inbezitneming van Suriname door de Hollanders.

44.

het herstel der onafhankelijkheid in de vereenigde Nederlanden.

16.

het tractaat van vrede en scheiding van België

8.

de Troonsbeklimming van Willem III

Chronologische Cirkels.

15.

Guldengetal.

4.

Epacta

18.

Zonnecirkel.

D.

Zondagsletter

15.

Romeinsche Indictie

(5)

II

Christelijke Feestdagen.

24 Febr.

Vastenavond

25 Febr.

Aschdag.

4, 6 en 7 Maart.

Quatertemper

12 April.

Paschen

21 Mei.

Hemelvaartsdag

31 Mei.

Pinksteren

3, 5 en 6 Junij.

Quatertemper

16, 18 en 19 Sept.

Quatertemper

29 Nov.

Eerste Advent

16, 18 en 19 Dec.

Quatertemper

25 Dec.

Kersmis

Israëlitische Feestdagen.

10 Maart.

Hamansfeest

9, 10, 15 en 16 April.

Paschen.

29 en 30 Mei.

Pinksteren

19 en 20 Sept.

Nieuwejaar

28 Sept.

Groote Verzoendag

3, 4 en 10 Oct.

Loofhuttenfeest.

11 Oct.

Vreugdedag der Wet.

Zons- en Maansverduisteringen.

In dit jaar zullen slechts twee Zonsverduisteringen plaats hebben. De Maan zal in dit jaar niet verduisterd worden.

1^o. De eerste is eene Zonsverduistering, in den nacht tusschen den 25sten en 26sten Maart. Het begin der ver-

(6)

III

duistering op de aarde zal plaats hebben den 25sten Maart, des avonds ten 8 ure 10 minuten, naar den middelbaren tijd te Amsterdam; het einde den 26sten Maart, des morgens ten 1 ure 28 minuten. Deze verduistering zal, behalve in den Grooten Oceaan, zigtbaar zijn in Australië en in Noord-Amerika. Van den 25sten Maart, des avonds ten 9 ure 8 minuten, tot den 26sten Maart, des morgens ten 0 ure 32 minuten, zal zij zich op de aarde totaal vertoonen.

2^o. De tweede is eene Zonsverduistering in den morgen van den 18den September.

Het begin der verduistering op de aarde zal plaats hebben ten 2 ure 57 minuten, naar den middelbaren tijd te Amsterdam; het einde ten 8 ure 52 minuten. Deze verduistering zal op de aarde ringvormig worden gezien van 4 ure 2 minuten, tot 7 ure 47 minuten in den morgen. Zij zal zich laten waarnemen in het oostelijk gedeelte van Europa, in Australië en een klein gedeelte van Afrika, en vooral in Azië waar zij zich ringvormig zal vertoonen.

(7)

IV

Verjaardagen der leden van het Koninklijke Huis.

1795.

H.M. de Koningin-Moeder, Anna Panlowna, Moeder des Konings.

19 Jan.

1808.

H.K.H. Louisa Augusta Wilhelmina Amalia, 1 Febr.

Prinses van Pruissen, Gemalin van Z.K.H. Prins Frederik der Nederlanden

1817.

Z.M. Willem III,

Alexander Paul Frederik 19 Febr.

Lodewijk, Koning der Nederlanden, enz., enz., enz.

1797.

Z.K.H. Willem Frederik Karel, Prins der

28 Febr.

Nederlanden, Oom des Konings

1824.

H.K.H. Wilhelmina Maria Sophia Louisa, Zuster des 8 April.

Konings, Gemalin van Z.K.H. den Groot-Hertog van Saksen Weimar Eisenach

1810.

H.K.H. Wilhelmina Frederika Louisa Charlotta 9 Mei.

Marianna, Tante des Konings.

1830.

Amalia Maria Da Gloria Augusta, Gemalin van 20 Mei.

Z.K.H. Prins Hendrik der Nederlanden

(8)

V

1820.

Z.K.H. Willem Frederik Hendrik, Broeder des Konings

13 Junij.

1818.

H.M. Sophia Frederika Mathilda, geb. Prinses van 17 Junij.

Wurtemberg, Gemalin van Z.M. Koning Willem III

1818.

Z.K.H. Karel Alexander August Jan, Groot-Hertog 24 Junij.

van Saksen Weimar Eisenach, Schoonbroeder des Konings.

1841.

H.K.H. Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth 5 Julij.

Maria, tweede dochter van Z.K.H. Prins Frederik der Nederlanden.

1844.

Z.K.H. Karel August Willem Nicolaas 31 Julij.

Alexander Michiel

Bernhard Hendrik Frederik Stephanus, zoon van Z.K.H. Karel Alexander August Jan, Groot-Hertog van Saksen Weimar Eisenach.

1828.

H.K.H. Wilhelmina Frederika Alexandrina 5 Aug.

Anna Louisa, dochter van Z.K.H. Prins Frederik der Nederlanden,

Kroon-Prinses van Zweden 1851.

Z.K.H. Willem Alexander Karel Hendrik Frederik, tweede zoon des Konings.

25 Aug.

1840.

Z.K.H. Willem Nicolaas Alexander Frederik Karel 4 Sept.

Hendrik, Prins van Oranje, oudste zoon des Konings.

(9)

VI

[Kalender]

Januarij, 31 dagen.

de zon in den waterman, den 20sten.

Aanwijzing van den hoogsten

Aanwijzing van den hoogsten waterstand D A G N A M E N .

Dagnummer der

maand.

Dagnummer des jaars.

waterstand aan aan Braamspunt. {

's morgens. Braamspunt. { 's namiddags.

min.

ur.

min.

ur.

57 9

35 9

Donderdag.

1 1

43 10

20 10

Vrijdag.

2 2

33 11

8 11

Zaturdag.

3 3

0 0

0 12

1.

Zondag.

4 4

1 1

29 0

Maandag.

5 5

8 2

36 1

Dingsdag.

6 6

24 3

45 2

Woensdag.

7 7

34 4

0 4

Donderdag.

8 8

35 5

6 5

Vrijdag.

9 9

29 6

4 6

Zaturdag.

10 10

17 7

53 6

2.

Zondag.

11 11

59 7

37 7

Maandag.

12 12

39 8

19 8

Dingsdag.

13 13

16 9

58 8

Woensdag.

14 14

53 9

35 9

Donderdag.

15 15

29 10

11 10

Vrijdag.

16 16

6 11

46 10

Zaturdag.

17 17

43 11

22 11

3.

Zondag 18

18

5 0

- -

Maandag.

19 19

58 0

30 0

Dingsdag.

20 20

13 2

37 1

Woensdag.

21 21

28 3

50 2

Donderdag.

22 22

39 4

3 4

Vrijdag.

23 23

32 5

8 5

Zaturdag.

24 24

20 6

56 5

4.

Zondag.

25 25

(10)

2 7

41 6

Maandag.

26 26

40 7

22 7

Dingsdag.

27 27

21 8

3 8

Woensdag.

28 28

0 9

40 8

Donderdag.

29 29

40 9

19 9

Vrijdag.

30 30

21 10

0 10

Zaturdag.

31 31

(11)

VII

Eerste Kwartier, Zaturdag den 3den, des nam. ten 4 ure 37 min.

Volle Maan, Zaturdag den 10den, des nam. ten 1 ure 31 min.

Laatste Kwartier, Zondag den 18den, des nam. ten 9 ure 18 min.

Nieuwe Maan, Maandag den 26sten, des avonds ten 3 ure 4 min.

Geschiedkundige aanteekeningen van Suriname.

Invoering van nieuw papierengeld door den Gen.-Maj. A. de Veer. - 1833.

1 Jan. 1827.

Invoering van een nieuw Regerings-Reglement.

Embargo op alle Hollandsche schepen.

2 Jan. 1833.

Provisionele versterking der schutterij te Paramaribo.

5 Jan. 1833.

Het bezit der volkplanting Suriname bij accoord, te 's Hage geteekend, aan de 6 Jan. 1683.

West-Indische Maatschappij overgedragen voor eene som van f 260,000.

Aanvaardde J.J. Mauritius het bestuur als Gouv.-Gen.

7 Jan. 1742.

Een Nederl. eskader, onder bevel van den Adm. van Braam, kwam ter reede aan, 8 Jan. 1816.

om, ten gevolge der conventie van den 13 Augustus 1814, de Kolonie van de Engelschen over te nemen.

Aankomst van het eerste stoompakket de Clyde uit Engeland, bestemd voor de mail-expeditie.

9 Jan. 1842.

Kwam een nieuw transport van 240 manschappen, onder bevel van den 10 Jan. 1775.

Kolonel Seybourg, ter versterking van de krijgsmagt van den Kolonel Fourgeoud, aan.

De schutterij betrekt het fort Zeelandia.

14 Jan. 1833

Heeft de Provincie en Admiraliteit van Zeeland op zich genomen de kosten voor 17 Jan. 1680.

het vervoeren van 120 of 150 man naar Suriname, tot versterking van het garnizoen aldaar.

Aanvaardde Johan de Goijer het bestuur als Gouverneur.

19 Jan. 1710.

(12)

Werd het opgerigte Tooneelgezelschap Thalia geopend.

20 Jan. 1840.

Zware brand te Paramaribo, waarbij de koepelkerk der Hervormde gemeente in de asch werd gelegd.

21 Jan. 1821.

Johan Mahonij aanvaardt het bestuur als Gouverneur. - 1833. De schepelingen der 22 Jan. 1716.

Nederl. vaartuigen betrekken het fort Nieuw-Amsterdam.

Wigbold Crommelin wordt als Gouv.

bevestigd.

24 Jan. 1757.

Oprigting van het Tooneelgenootschap Kunst wordt door arbeid verkregen.

24 Jan. 1799.

Teregtstelling van eenige brandstichters.

26 Jan. 1833.

De Gouv. Karel Emilius Henry de Cheusses overlijdt, en Johan Frederik 26 Jan. 1734.

Cornelis de Vries treedt als Gouv. a.i. op.

- 1735. Jacob Alexander Hendrik de Cheusses overleden en wordt vervangen door Johan Frederik Cornelis de Vries a.i.

Verbleef het dominium utile der Kolonie, hetwelk Zeeland tot nu toe voor zich behouden had, aan de Algemeene Staten.

29 Jan. 1672.

(13)

VIII

Februarij, 28 dagen.

de zon in den visschen, den 18den.

maand.

min.

ur.

min.

ur.

5 11

42 10

5.

Zondag.

1 32

52 11

28 11

Maandag.

2 33

22 0

- -

Dingsdag.

3 34

34 1

54 0

Woensdag.

4 35

2 3

15 2

Donderdag.

5 36

32 4

49 3

Vrijdag.

6 37

36 5

5 5

Zaturdag 7

38

28 6

3 6

6.

Zondag.

8 39

19 7

48 6

Maandag.

9 40

47 7

28 7

Dingsdag.

10 41

19 8

3 8

Woensdag.

11 42

50 8

34 8

Donderdag.

12 43

21 9

5 9

Vrijdag.

13 44

49 9

35 9

Zaturdag.

14 45

21 10

6 10

7.

Zondag.

15 46

52 10

35 10

Maandag.

16 47

32 11

12 11

Dingsdag.

17 48

- -

55 11

Woensdag.

18 49

6 1

27 0

Donderdag 19

50

35 2

51 1

Vrijdag.

20 51

5 4

18 3

Zaturdag.

21 52

13 5

44 4

8.

Zondag.

22 53

0 6

38 5

Maandag.

23 54

43 6

23 6

Dingsdag.

24 55

23 7

2 7

Woensdag.

25 56

59 7

41 7

Donderdag.

26 57

(14)

38 8

18 8

Vrijdag.

27 58

17 9

57 8

Zaturdag.

28 59

(15)

IX

Eerste Kwartier, Maandag den 2den, des morg. ten 0 ure 44 min.

Volle Maan, Maandag den 9den, des morg. ten 4 ure 16 min.

Laatste Kwartier, Dingsdag den 17den, des morg. ten 6 ure 43 min.

Nieuwe Maan, Dingsdag den 24sten, 's nam. ten 4 ure 21 min.

Overleed de Oud-Gouverneur De Veer te Paramaribo.

2 Febr. 1838.

Bernard Texier aanvaardt het bestuur als Gouverneur.

3 Febr. 1780.

Is door den Gouv. Van Heeckeren de eerste steen gelegd der Hervormde kerk.

5 Febr. 1833.

Ph. Julius Lichtenberg als Gouv.

aangesteld. - 1847. Werd bij Koninklijk 6 Febr. 1668.

besluit bepaald dat al het bankpapier van Suriname zou ingetrokken, en daarvoor Nederl. muntspecien zouden uitgegeven worden.

Werd er eene Roomsch-Katholijke kerk op Batavia aan de Saramacca ingewijd, 7 Febr. 1836.

aan St. Roch gewijd, voor de ongelukkige bewoners aldaar.

Door den vrede van West-Munster, werd het bezit van Suriname nogmaals aan de 9 Febr. 1674.

Staten der Vereenigde Nederlanden verzekerd.

Gaf de Douairière van den Heer Van Sommelsdijk kennis aan de

12 Febr. 1692.

Burgemeesteren van Amsterdam, dat zij hare portie der Kol. Suriname aan Willem den derden, Koning van Groot-Brittannië, had verkocht.

Legde Ph. Julius Lichtenberg den eed in handen van Abraham Krijnssen af, als Gouverneur van Suriname.

16 Febr. 1669.

Werd een tweede transport van 240 uit Holland aangekomene militairen met de 17 Febr. 1775.

krijgsmagt van den Kolonel Fourgeoud vereenigd.

Jhr. Johan George Otto Stuart von Schmidt auf Altenstadt als Gouv.

19 Febr. 1852.

benoemd. - 1854. Tweede uitreiking van

(16)

eereteekenen wegens langdurige en trouwe dienst aan leden der schutterij.

Besluit van de Algemeene Staten, dat, van dien tijd af, de vaart op de Kol.

20 Febr. 1767.

Suriname niet zou mogen geschieden, dan met schepen en vaartuigen, gebouwd in het regtsgebied van den Staat, in de Nederlanden uitgerust en met inlandsche victualie voorzien.

Zware brand in de Keizerstraat, naast de Nederl. Israël. Synagoge.

25 Febr. 1827.

Dood van den Gouv. Jan Nepveu, in 60jarigen ouderdom, na 45 jaren 27 Febr. 1779.

verschillende betrekkingen in de Kol. te hebben vervuld. Bernard Texier aanvaardt als Gouverneur a.i. de Regering. - 1816.

De Schout-bij-Nacht Willem Benjamin van Panhuis neemt als Gouv. de Kol. van het Engelsch bestuur over.

Werd door de Zeeuwen het fort, thans Zeelandia genaamd, onder den Admiraal 28 Febr. 1667.

Abraham Krijnssen, de Kapiteins Ph.

Julius Lichtenberg en Maurits de Rama, met drie onder hunne bevelen staande schepen, met 390 soldaten bemand, ingenomen.

(17)

X

Maart, 31 dagen.

de zon in den ram, den 20sten.

maand.

min.

ur.

min.

ur.

56 9

36 9

9.

Zondag.

1 60

37 10

16 10

Maandag.

2 61

25 11

59 10

Dingsdag.

3 62

- -

53 11

Woensdag.

4 63

14 1

28 0

Donderdag.

5 64

51 2

3 2

Vrijdag.

6 65

28 4

45 3

Zaturdag.

7 66

22 5

2 5

10.

Zondag.

8 67

15 6

51 5

Maandag 9

68

49 6

34 6

Dingsdag.

10 69

22 7

7 7

Woensdag.

11 70

52 7

38 7

Donderdag.

12 71

19 8

5 8

Vrijdag.

13 72

48 8

34 8

Zaturdag.

14 73

16 9

1 9

11.

Zondag.

15 74

43 9

29 9

Maandag.

16 75

18 10

58 9

Dingsdag.

17 76

55 10

35 10

Woensdag.

18 77

45 11

17 11

Donderdag.

19 78

20 0

- -

Vrijdag.

20 79

58 1

6 1

Zaturdag.

21 80

31 3

46 2

12.

Zondag.

22 81

46 4

13 4

Maandag.

23 82

34 5

13 5

Dingsdag.

24 83

14 6

56 5

Woensdag.

25 84

54 6

34 6

Donderdag.

26 85

(18)

30 7

10 7

Vrijdag.

27 86

10 8

51 7

Zaturdag.

28 87

51 8

30 8

13.

Zondag.

29 88

33 9

10 9

Maandag.

30 89

18 10

54 9

Dingsdag.

31 90

(19)

XI

Eerste Kwartier, Dingsdag den 3den, des morg. ten 8 ure 54 min.

Volle Maan, Dingsdag den 10den, des avonds ten 8 ure 41 min.

Laatste Kwartier, Donderdag den 19den, des morg. ten 1 ure 37 min.

Nieuwe Maan, Donderdag den 26sten, des morg. ten 2 ure 52 min.

Aanvaardde Mr. Hendrik Temminck het bestuur als Gouv. der Kolonie. - 1847.

1 Maart 1722.

Oprigting der Surinaamsche Maatschappij tot bevordering van den landbouw. - 1852. Overgifte van het bestuur door den Baron R.F. van Raders aan Mr. Ph. de Kanter, die thans ten derdenmale als Gouv. a.i. optreedt.

Jan Courtier als Gouv. der Kol. benoemd.

- 1853. Aankomst der Duitsche 2 Maart 1718.

Commissie van kolonisatie per het schip Cuba.

Wigbold Crommelin als

Gouverneur-Generaal benoemd.

3 Maart 1757.

De Roomsch-Katholijke kerk, vroeger een schouwburg, ingewijd.

4 Maart 1826.

Aanvaardde Maurits de Rama het bestuur als Gouv. der Kolonie.

5 Maart 1667.

Werd het fort Sommelsdijk verlaten. - 1754. Werd P.A. van der Meer tot 6 Maart 1748.

Gouv.-Gen. benoemd. - 1667. Het fort Zeelandia, bij verdrag aan de

Nederlanden overgegaan.

Oprigting der P.W.I. Bank.

9 Maart 1829.

Jan van Scharphuizen aanvaardt de regering als Gouverneur.

12 Maart 1689.

Het huis van Sommelsdijk, den voorslag gedaan hebbende om deszelfs aandeel in 15 Maart 1770.

de W.I. Societeit aan de stad Amsterdam over te dragen, worden Burgemeesteren gemagtigd om het koopcontract te sluiten.

De eisch van Directeuren der W.I.

Maatschappij, wegens de subsidiegelden, 16 Maart 1763.

welke aan hen door de prov. Utrecht zouden verschuldigd zijn, wordt bij resolutie van H.H.M. ontzegd. - 1853.

(20)

Plegtige uitreiking van eereteckenen voor langdurige en trouwe diensten aan de leden der schutterij.

Overleed de Luitenant-Gouverneur Pieter Versterre.

22 Maart 1677.

Werd de handel en de vaart voor alle volkeren opengesteld.

23 Maart 1848.

De Boschnegers, 46 in getal, boden zich als soldaten aan, om het fort

26 Maart 1781.

Nieuw-Amsterdam te helpen verdedigen tegen eenen mogelijken aanval der Engelschen, welke in December 1780 den oorlog aan de Nederlanden hadden verklaard.

Vrede van Amiens geteekend, waardoor de Kolonie weder door de Engelschen 27 Maart 1802.

werd teruggegeven. - 1854. Aanvang van den opbouw van een

quarantaine-hospitaal op de redoute Leijden.

Trad Julius Constantijn Rijk als Gouverneur af.

31 Maart 1842.

(21)

XII

April, 30 dagen.

de zon in den stier, den 20sten.

maand.

min.

ur.

min.

ur.

9 11

41 10

Woensdag.

1 91

- -

41 11

Donderdag.

2 92

6 1

19 0

Vrijdag.

3 93

46 2

57 1

Zaturdag.

4 94

11 4

33 3

14.

Zondag.

5 95

5 5

40 4

Maandag.

6 96

47 5

28 5

Dingsdag.

7 97

19 6

3 6

Woensdag.

8 98

48 6

33 6

Donderdag.

9 99

19 7

4 7

Vrijdag.

10 100

49 7

34 7

Zaturdag.

11 101

16 8

1 8

15.

Zondag.

12 102

46 8

30 8

Maandag.

13 103

15 9

1 9

Dingsdag.

14 104

49 9

33 9

Woensdag.

15 105

31 10

10 10

Donderdag.

16 106

25 11

57 10

Vrijdag.

17 107

- -

59 11

Zaturdag.

18 108

31 1

43 0

16.

Zondag.

19 109

58 2

18 2

Maandag.

20 110

8 4

36 3

Dingsdag.

21 111

56 4

33 4

Woensdag.

22 112

39 5

18 5

Donderdag.

23 113

19 6

59 5

Vrijdag.

24 114

1 7

39 6

Zaturdag.

25 115

47 7

24 7

17.

Zondag.

26 116

(22)

30 8

7 8

Maandag.

27 117

17 9

54 8

Dingsdag.

28 118

6 10

42 9

Woensdag.

29 119

3 11

33 10

Donderdag.

30 120

(23)

XIII

Eerste Kwartier, Woensdag den 1sten, des nam. ten 5 ure 57 min.

Volle Maan, Donderdag den 9den, des nam. ten 1 ure 52 min.

Laatste Kwartier, Vrijdag den 17den, des nam. ten 4 ure 23 min.

Nieuwe Maan, Vrijdag den 24sten, des morg. ten 11 ure 38 min.

Vertrek van den Kolonel Fourgeoud met de hulptroepen naar Nederland. - 1822.

1 April 1777.

De Gen.-Maj. A. de Veer aanvaardt de regering als Gouverneur. - 1835. Plegtige viering van het vijftigjarig bestaan der Maatschappij: Tot Nut van 't Algemeen, in het kerkgebouw der Moravische gemeente. - 1842. Overgave van het bestuur der Kolonie door den Gouv. Rijk aan Mr. Ph. de Kanter.

Vertrek van J.C. Rijk naar Nederland, als zijnde benoemd tot Direc.-Gen. der Marine.

5 April 1842.

Afkondiging van 's Konings besluit, bepalende de vervanging van de biljetten der W.I. Bank door schatkistbiljetten.

7 April 1847.

Werd Kapitein Pleter Versterre, Kommandeur en Raad van Politie, 8 April 1672.

Luit.-Gouv. der Kolonie. - 1852. Vertrek van Z. Exc. den Baron R.F. van Raders met Z.M. brik de Sperwer.

De Baron von Spörke voorloopig tot Gouv. aangesteld; hebbende de 10 April 1751.

Gouverneur Mauritius verzocht, om, ter zijner verantwoording, naar het

Vaderland te mogen worden opgezonden.

Het besluit van 20 Februarij dezes jaars geämpliëerd in dezer voege, dat de 11 April 1767.

schepen, die vóór de dagteekening van die resolutie op de Kolonie hadden gevaren, zouden worden gehouden als genaturaliseerd en in de Nederlanden aangebouwd. - 1825. Brand op de reede van Paramaribo, aan boord der schepen Willem I en Betsy, welke beiden eene prooi der vlammen z'n geworden.

(24)

Het kerkgebouw der Luthersche

Gemeente plegtig ingewijd. - 1784. J.G.

13 April 1747.

Wichers als Gouv.-Gen. der Kolonie aangesteld. - 1797. Viering van 't 50jarig bestaan der Luthersche kerk. - 1833.

Plegtige afdanking der vrijwillige schepelingen. - 1847. Plegtige viering van het 100jarig bestaan van het kerkgebouw der Evang.-Luth. gemeente.

Werd de eerste steen gelegd van de oude Hoogduitsche Synagoge, welke in 1835 werd afgebroken.

14 April 1775.

Trad Sir Charles Green als Gouv.-Gen.

der Kolonie af.

15 April 1805.

Werd W.C. Hughes Luit.-Gen. der Kolonie.

16 April 1805.

James Abercrombie en J.R. Zorre begeven zich in commissie naar de 18 April 1761.

Aucaners, om 't vredesverdrag tot stand te brengen. - 1763. Paramaribo door een' zwaren brand geteisterd.

Het aandeel van het huis van

Sommelsdijk in de Kolonie Suriname 19 April 1770.

gaat aan de stad Amsterdam over, voor eene som van f 700,000, in drie termijnen te voldoen.

Werd R.F. Baron van Raders als Gouv.

der Kolonie aangesteld.

21 April 1845.

Trad de Gouv.-Gen. Mr. Johan Jacob Mauritius af. - Baron von Spörke 23 April 1751.

aanvaardt de regering als Gouv., en zendt zijnen voorganger J.J. Mauritius in de daarop volgende maand, ter zuivering van tegen hem bij de Hooge Regering ingebragte klagten, naar Nederland op.

Hielden de leden van het Genootschap der Nimrods hunne eerste vergadering, 27 April 1776.

wanneer tot Grootmeester en President werd benoemd de Nimrod Jan Nepveu.

Ging de Kolonie weder bij verdrag aan de Engelschen over, onder Sir Charles 28 April 1804.

Green en Samuel Hood. - 1828.

Aankomst van den Comm.-Gen. Johannes van den Bosch.

(25)

XIV

Mei, 31 dagen.

de zon in de tweelingen, den 21sten.

maand.

min.

ur.

min.

ur.

- -

34 11

Vrijdag.

1 121

53 0

12 0

Zaturdag.

2 122

18 2

37 1

18.

Zondag.

3 123

30 3

54 2

Maandag.

4 124

26 4

0 4

Dingsdag.

5 125

6 5

49 4

Woensdag.

6 126

43 5

25 5

Donderdag.

7 127

17 6

0 6

Vrijdag.

8 128

49 6

31 6

Zaturdag.

9 129

20 7

5 7

19.

Zondag.

10 130

50 7

35 7

Maandag.

11 131

23 8

7 8

Dingsdag.

12 132

56 8

41 8

Woensdag.

13 133

35 9

16 9

Donderdag.

14 134

19 10

56 9

Vrijdag.

15 135

15 11

48 10

Zaturdag 16

136

- 46

11 20.

Zondag.

17 137

4 1

23 0

Maandag.

18 138

15 2

42 1

Dingsdag.

19 139

22 3

48 2

Woensdag.

20 140

13 4

48 3

Donderdag.

21 141

3 5

39 4

Vrijdag.

22 142

52 5

28 5

Zaturdag.

23 143

42 6

16 6

21.

Zondag.

24 144

29 7

6 7

Maandag.

25 145

19 8

53 7

Dingsdag.

26 146

(26)

8 9

44 8

Woensdag.

27 147

58 9

32 9

Donderdag.

28 148

52 10

25 10

Vrijdag.

29 149

49 11

20 11

Zaturdag.

30 150

21 0

- -

22.

Zondag.

31 151

(27)

XV

Eerste Kwartier, Vrijdag den 1sten, des morg. ten 4 ure 41 min.

Volle Maan, Zaturdag den 9den, des morg. ten 6 ure 34 min.

Laatste Kwartier, Zondag den 17den, des avonds ten 3 ure 34 min.

Nieuwe Maan, Zaturdag den 23sten, des nam. ten 7 ure 11 min.

Eerste Kwartier, Zaturdag den 30sten, des nam. ten 5 ure 35 min.

De Kap.-Luit. van Es, kommanderende Z.M. brik de Valk, bragt een kaperschip, 2 Mei 1829.

met name Dorego, en een door den kaper gemaakten prijs, genaamd Lebre, ter reede van Paramaribo. - 1832. Jhr. E.L.

Baron van Heeckeren als Gouv.-Gen. met den rang van Gen.-Maj. begiftigd en ingehuldigd.

Aanvaardt Charles graaf Bentinck het bestuur als Gouv.-Gen. der Kolonie. - 4 Mei 1809.

1828. Aankomst van den

Schout-bij-Nacht P.R. Cantzlaar.

De Hoogduitsche Synagoge, waarvan de eerste steen in 1835 door Prins Hendrik 5 Mei 1837.

der Nederlanden is gelegd, ingewijd. - 1838. Eerste steen gelegd van het Tooneelgebouw Thalia.

Is, na het overlijden van den Gouv.

Heinsius, eene verandering in de 6 Mei 1680.

Regering voorgevallen, en, in plaats van zeven, twaalf Raden van Politie en Justitie aangesteld. - 1756. De

Gouverneur Pieter van der Meer sterft en wordt in het Bestuur opgevolgd door Wigbold Crommelin (ten tweedenmale) als Gouv. a.i.

Zeilde eene Fransche vloot van negen oorlogschepen en ééne

8 Mei 1689

bombardeergaljoot, onder den Adm. du Casse, de rivier op, en werd na een hevig bombardement aan het fort Zeelandia, dat drie dagen duurde, genoodzaakt, geheel ontredderd en met verlies weder zee te kiezen. - 1761. Aankomst der Afgevaardigden bij het hoofd der Aucaners.

(28)

Pierre Beranger treedt af als Gouv.-Gen.

der Kolonie.

9 Mei 1804.

Mr. Paul van der Veen volgt den heer van Scherphuizen als Gouv. op.

14 Mei 1696.

Eenige kooplieden en geïnteresseerden dezer Kolonie leverden een smeekschrift 17 Mei 1679.

in aan Hunne Hoog Mogenden om bijstand en hulp tegen de in opstand geraakte Indianen. - 1833. Zware brand op de pl. Waterloo in de Nickerie. - 1851.

Afkondiging van de Koninklijke besluiten, betrekkelijk de behandeling, tucht, voeding, kleeding en huisvesting der slaven.

De W.I. Komp. verkoopt een derde der Kolonie aan Cornelis van Aerssens van 21 Mei 1683.

Sommelsdijk, en een derde aan particulieren, wordende door de gezamentlijke eigenaren eene

Maatschappij opgerigt onder den naam van Geoetroijeerde Societeit van

Suriname. - 1776. Maakte de vrije Neger Kwassie, door zijne gedane diensten tegen de boschnegers bekend, zijne opwachting, in eene particuliere audientie bij Z.D.H. den Heere Prinse

Erfstadhouder.

Vredes-verdrag met de Aucaner-Negers op eene plegtige wijze gesloten.

22 Mei 1761.

Werd bij Gouv. resolutie de kolonisatie te Groningen geheel opgeheven.

28 Mei 1853.

Aftreding van den Gouv. Abr. de Veer, en overname van het bestuur door P.R.

29 Mei 1828.

Canzlaar, als Gouv.-Gen. over de Nederl.

W.I. Bezittingen.

Verkocht de W.I. Komp. twee derden der Kolonie, waarvan aan de stad Amsterdam 31 Mei 1683.

en aan den heer Cornelis van Aarssens van Sommelsdijk ieder één derde.

(29)

XVI

Junij, 30 dagen.

de zon in den kreeft, den 21sten.

D A G N A M E N . Dagnummer

der maand.

waterstand aan waterstand aan

Braamspunt. { 's namiddags.

Braamspunt. { 's morgens.

min.

ur.

min.

ur.

31 1

53 0

Maandag.

1 152

29 2

1 2

Dingsdag.

2 153

26 3

59 2

Woensdag.

3 154

21 4

51 3

Donderdag.

4 155

4 5

42 4

Vrijdag.

5 156

45 5

24 5

Zaturdag.

6 157

22 6

3 6

23.

Zondag 7

158

59 6

39 6

Maandag.

8 159

32 7

16 7

Dingsdag.

9 160

10 8

52 7

Woensdag.

10 161

47 8

29 8

Donderdag.

11 162

27 9

7 9

Vrijdag.

12 163

12 10

51 9

Zaturdag.

13 164

1 11

45 10

24.

Zondag.

14 165

57 11

27 11

Maandag.

15 166

28 0

- -

Dingsdag.

16 167

36 1

59 0

Woensdag.

17 168

44 2

4 2

Donderdag.

18 169

38 3

7 3

Vrijdag.

19 170

39 4

7 4

Zaturdag.

20 171

37 5

8 5

25.

Zondag.

21 172

29 6

4 6

Maandag.

22 173

23 7

57 6

Dingsdag.

23 174

13 8

49 7

Woensdag.

24 175

59 8

36 8

Donderdag.

25 176

44 9

22 9

Vrijdag.

26 177

(30)

29 10

6 10

Zaturdag.

27 178

16 11

53 10

26.

Zondag.

28 179

- -

39 11

Maandag.

29 180

27 0

3 0

Dingsdag.

30 181

(31)

XVII

Volle Maan, Zondag den 7den, des nam. ten 9 ure 46 min.

Laatste Kwartier, Maandag den 15den, des morg. ten 11 ure 34 min.

Nieuwe Maan, Maandag den 22sten, des morg. ten 2 ure 27 min.

Eerste Kwartier, Maandag den 29sten, des morg. ten 8 ure 43 min.

Instelling van het Militair-Geregtshof en van de Nederl. W.I. Bank.

1 Junij 1832.

Karel de IIde van Engeland geeft bij acte de landen en kusten van Suriname in 2 Junij 1662.

vollen eigendom ten geschenke aan Sir Francis Willonghby, graaf van Parham, en aan Laurens Hide, tweede zoon van den Groot-Kanselier, graaf van

Clarendon. - 1838. De Gouv. E.L. van Heeckeren geeft, uit hoofde van vertrek uit de Kolonie, het bestuur tijdelijk over aan Mr. Ph. de Kanter Proc-Gen.

Vertrok de Gouv. van Heeckeren met verlof naar Nederland.

5 Junij 1838.

Zeeland ontdoet zich van de Kol.

Suriname voor f 260,000 aan de W.I.

Kompagnie.

6 Junij 1682.

Zeilden twee Fransche vaartuigen onder den Adm. Jacques Cassard de Suriname 8 Junij 1712.

op, onder de regering van Johan de Goijer, doch reeds den 14den waren de schepen genoodzaakt zee te kiezen.

Overlijden van Mr. Ph. de Kanter, Gouv.

a.i. C. Barends aanvaardt als Gouv. a.i.

het bestuur der Kolonie.

14 Junij 1852.

Vertrek van den Gouv. Jan Gerhard Wichers naar Nederland, in de regering 15 Junij 1790.

a.i. opgevolgd wordende door Jurian François de Friderici. - 1838. Overleed te Curaçao de Gouv. van Heeckeren, met verlof naar Nederland.

Kwam de Gouv. Jhr. J.G.O.S. von Schmidt auf Altenstadt te Paramaribo aan.

18 Junij 1852.

Aankomst der eerste kolonisten op het etablissement Voorzorg aan de

Saramacca.

20 Junij 1845.

(32)

Aankomst van den Wel Eerw. heer J.H.

Betting en drie landbouwers, benoemd 21 Junij 1842.

om eene geschikte landstreek alhier tot vestiging eener Europesche kolonisatie te kiezen.

Aanvaardde de Gouv. von Schmidt auf Altenstadt het bestuur der Kolonie.

22 Junij 1852.

De eerste steen gelegd van het stadhuis (steenen gebouw) bezijden zijden het 25 Junij 1836.

Geregtshof door Z. Exc. den Gouv., in tegenwoordigheid van de civiele en militaire autoriteiten.

Aankomst van Z.K.H. Prins Willem Frederik Hendrik met Zr. Ms. fregat de Maas.

26 Junij 1835.

Overvielen de wegloopers de negers van de plantaadje Bergendaal, die in het veld 28 Junij 1730.

bezig waren riet te kappen, namen hunne kapmessen weg, en vlugtten, na eenige moorden te hebben gepleegd, door de negers gevolgd.