l i N - j é i f t é j >cj é t î J
Product-Info Tomaat 2000/2001
Rapportnr.: PT 2001 - 30
Auteurs: Marieke van Dijk/ Wilco van den Berg/
Wim Cadel Productschap Tuinbouw
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever of auteur (Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG ZOETERMEER, telefoon 079-3470707, E-mail smt@tuinbouw.nl, Internet site www.tuinbouw.nl).
Inhoudsopgave
SAMENVATTING 1
1. NEDERLAND 5
1.1 Algemeen overzicht 5
1.2 Binnenlands aanbod 7
1.3 Uitvoer Nederlandse tomaten 10
1.3.1 Uitvoer totaal 10
1.3.2 Uitvoer losse tomaten 12
1.3.3 U itvoer trostomaten 13
1.4 Uitvoer van cherrytomaten 16
1.5 Invoer in Nederland 17
2. BUITENLAND 19
2.1 Areaal en productie van tomaten in de EU 19
2.2 Spanje 20
2.3 België 21
2.4 Duitsland 24
2.5 Verenigd Koninkrijk 26
2.6 Frankrijk 28
2.7 Italië 31
2.8 Marokko 32
2.9 Amerika en Canada 33
2.10 Zweden 34
3. ACTUEEL EN VOORUITBLIK 35
/TIPPS
•< t"-.
SAMENVATTING
In het jaar 2000 oogstten Nederlandse tomatentelers 520 miljoen kilo tomaten. Dit was een afname van één procent in vergelijking tot '99. De gemiddelde telersprijs kwam uit op ongeveer fl. 2,- per kilo. De middenprijs lag in 2000 op het niveau van 1996 en was hoger dan de gemiddelde prijs in de drie voorgaande jaren. In de ons omringende landen was de productie ook lager dan in 1999 (België, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk). De telersomzet bedroeg iets meer dan I miljard gulden. Het was dus qua omzet een goed jaar voor de tomatentelers.
Trostomatenproductie in trek
Het areaal trostomaten is in 2000 het areaal losse tomaten voorbij gestreefd. Het areaal trostomaten is zo'n 120 hectare groter dan het areaal losse tomaten. De productie van trostomaten is in 2000 met 275 miljoen kilo hoger dan de productie van losse tomaten (245 miljoen kilo), ondanks dat de productie per hectare van trostomaten lager is dan die van losse tomaten. In 2001 is het areaal trostomaten verder uitgebreid.
Prijsverschil tros en los neemt af
De gemiddelde telersprijs van ronde en vleestomaten kwam vorig jaar uit op fl. 1,85 per kilo.
Deze prijs lag vier dubbeltjes hoger dan in 1999. Trostomaten zijn in 2000 voor een 40 cent hogere prijs verkocht dan in het voorgaande jaar. Telers van trostomaten kregen in 2000 gemiddeld fl. 2,20 per kilo' uitbetaald. De gemiddelde prijs per maand lag nagenoeg continu hoger dan in de maanden van het voorgaande jaar. De middenprijzen van losse en trostomaten zijn beide gestegen. Relatief gezien steeg de gemiddelde prijs van losse tomaten sterker dan die van trostomaten. Het prijsverschil tussen tros- en losse tomaten neemt langzaam af.
In 2000 bedroeg de uitvoer van Nederlandse tomaten 465 miljoen kilo. De export is met 1%
afgenomen en met name in de maanden mei, juni en juli werd er minder Nederlands product uitgevoerd. De export in de maanden april en november lag juist hoger dan in '99. Het belangrijkste exportland voor tomaten blijft Duitsland, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk, Zweden en de Verenigde Staten. Naar het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk zijn in 2000 meer tomaten uitgevoerd en naar de Verenigde Staten en Zweden juist minder. De uitvoer naar Duitsland bleef stabiel.
1 Gemiddelde telersprijs van alle typen trostomaten.
Productschap Tuinbouw ©
1
Meer trostomaten naar Verenigd Koninkrijk
De export van losse tomaten daalde met 10% naar 202 miljoen kilo. Vooral de uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zweden en Ierland daalde in 2000. Alleen de export naar Frankrijk nam toe. In 2000 zijn er voor het eerst meer losse tomaten naar het Verenigd Koninkrijk gegaan dan naar Duitsland (75 miljoen tegen 72 miljoen kilo). De export van trostomaten nam met ongeveer 5% toe en bedroeg 238 miljoen kilo. De uitvoer van trostomaten naar Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Frankrijk nam toe. De uitvoer naar de Verenigde Staten daalde met bijna 20%. Nederlandse tomaten ondervinden concurrentie van de toenemende lokale productie en de invoer vanuit Canada. In de meeste landen worden er meer Nederlandse trostomaten ingevoerd dan losse tomaten. Alleen in het Verenigd Koninkrijk is het aandeel van de Nederlandse ronde en vleestomaat in de uitvoer groter dan het aandeel van de trostomaat. De export van trostomaten uit Nederland is echter in de afgelopen jaren flink toegenomen (in 2000 plus 40%).
Aankoop tomaten stabiel
In Nederland wordt jaarlijks tussen de 240 en 300 miljoen kilo tomaten ingevoerd. Naar schatting wordt circa 80 procent van de invoer weer doorgevoerd. Ongeveer 85 procent van de import komt uit Spanje (inclusief Canarische Eilanden). Een kleine 10% van de invoer komt uit België/ Luxemburg. In 1998 deed de invoer uit Spanje een fikse stap terug. In '99 is de invoer van Spaanse tomaten licht afgenomen; in 2000 nam de invoer vanuit Spanje naar Nederland weer toe.
Minder Spaanse tomaten naar Duitsland en Frankrijk
De belangrijkste producenten van tomaten in de Europese Unie zijn Italië, Spanje (inclusief Canarische eilanden), Griekenland en Portugal. Veel van deze tomaten zijn echter bestemd voor de verwerkende industrie en worden niet als vers product geëxporteerd. De belangrijkste exporteur van tomaten is Spanje (inclusief Canarische Eilanden), gevolgd door Nederland. De uitvoer van Spaanse tomaten is voornamelijk gericht op Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. De uitvoer uit Spanje was in 2000 een paar procent kleiner dan in het voorgaande jaar. Vooral Duitsland en Frankrijk voerden minder Spaanse tomaten in.
Op de Belgische veilingen werd in 2000 ongeveer 111 miljoen kilo ronde en vleestomaten aangevoerd. Dit is een afname van 12% ten opzichte van 1999. Vooral in de maand juli werd minder aangevoerd. Ook het veilingaanbod van trostomaten daalde in 2000. Dit, terwijl de
dan de aanvoer van ronde en vleestomaten. De gemiddelde telersprijzen voor zowel losse als trostomaten waren in 2000 beter dan in 1999.
In 1999 is 719 miljoen kilo tomaten in Duitsland ingevoerd. Dit is een toename van 9%.
Nederland heeft een aandeel van 44% op de Duitse markt en Spanje een aandeel van 29%. Beide landen hebben geprofiteerd van de toename van de invoer van tomaten in Duitsland. In de eerste negen maanden van 2000 nam de Duitse import iets af. Duitsland importeerde vooral minder Spaanse tomaten.
De import van tomaten in het Verenigd Koninkrijk lag zo rond de 300 miljoen kilo. Spanje was de belangrijkste aanvoerder van tomaten, gevolgd door Nederland. Het aandeel van Nederland in de totale import neemt toe ten koste van Spanje. Waarschijnlijk kan Nederland beter voldoen aan de kwaliteitseisen van de Britse ketens dan Spanje. Een andere reden is de toenemende interesse voor trostomaten. Vooral die Nederlandse tomatensoort was in trek.
De Franse tomatenoogst kwam in 2000 uit op zo'n 546 miljoen kilo. De productie van trostomaten is in 2000 met zo'n 34% toegenomen. De belangrijkste invoerders op de Franse markt zijn Marokko en Spanje (inclusief Canarische eilanden). Nederland speelt op de Franse tomatenmarkt slechts een kleine rol. De export van Franse tomaten is in 1999 toegenomen tot 99 miljoen kilo. Duitsland was de belangrijkste afnemer. In de eerste negen maanden van 2000 lag de Franse uitvoer beduidend lager.
Italië exporteerde in 1999 zo'n 115 miljoen kilo tomaten. In 1999 nam de uitvoer van Italiaanse tomaten op Oostenrijk, Duitsland en Frankrijk (de belangrijkste exportlanden) af. De uitvoer van januari tot en met september 2000 is toegenomen in vergelijking tot het voorgaande jaar. Vooral de export naar Duitsland is verantwoordelijk voor die toename.
De uitvoer van tomaten uit Marokko naar de Europese Unie nam tot en met 1999 voortdurend toe. In 1999 werd 195 miljoen kilo tomaten ingevoerd in de Europese Unie. De export was hoofdzakelijk op Frankrijk gericht. In 2000 was de invoer van Marokkaanse tomaten in de EU beduidend kleiner dan in 1999. Deze daling kwam door een flinke areaalinkrimping. Bovendien waren er teeltproblemen (met name veel witte vlieg).
Productschap Tuinbouw © 3
1. NEDERLAND
1.1 Algemeen overzicht
Algemeen overzicht tomaten in Nederland (x 1.000 kg)
Bron: PT Productie Invoer Uitvoer restpost Productie Telers
(= con waarde prijs
sumptie) x min gld ct/ke
1989 620.782 67.324 571.245 92.453 1.045 168
l 990 640.725 84.738 616.506 97.783 1.065 166
1991 636.I49 1 18.388 648.064 101.026 1.210 190
1992 651.994 136.834 646.621 100.563 900 138
1993R 606.612 200.000 687.000 100.484 800 132
1994R 561.000 250.000 704.000 97.991 970 173
I995R 589.000 250.000 720.000 109.366 795 135
1996R 480.000 300.000 675.000 103.154 960 200
1997R 510.000 300.000 710.000 98.421 895 175
1998R 510.000 250.000 660.000 98.520 915 180
1999R 525.000 240.000 665.000 98.500 835 160
2000R 520.000 245.000 665.000 100.000 1.040 200
In 2000 oogstten Nederlandse tomatentelers 520 miljoen kilo tomaten. Dit was een afname van één procent in vergelijking tot '99. De gemiddelde telersprijs kwam uit op ongeveer fl. 2,- per kilo. De middenprijs lag in 2000 op het niveau van 1996 en was hoger dan de gemiddelde prijs in de drie voorgaande jaren.
Productie en telersprijs tomaten in Nederland
200 180 160 140
1 2 0 g 100 g 80 c 60 40 20 0 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 600.000
500.000 O)
o 400.000 o
2 300.000
Productschap Tuinbouw O 5
Niet alleen de productie is in 2000 afgenomen, ook het areaal tomaten is volgens het CBS met 45 hectare afgenomen. Net ais in voorgaande jaren is er in 2000 een verschuiving te signaleren van losse tomaten naar trostomaten. Het areaal losse tomaten is ingekrompen, terwijl er bij trostomaten sprake was van een uitbreiding van de totale oppervlakte. Zoals verwacht is het areaal trostomaten in 2000 het areaal losse tomaten voorbij gestreefd.
Areaal van tomaten in Nederland
Bron: CBS/ PT 1995 1996 1997 1998 1999 2000*
AREAAL in ha
Totaal 1.220 1.058 1.125 1.175 1.178 1.133
waarvan:
- losse (rond + vlees) 1.040 733 675 655 600 505
- tros 180 325 450 520 578 628
* Vanaf 2000 heeft het CBS splitsing naar type; jaren daarvoor raming PT
Uit onderstaande grafiek kan duidelijk de toegenomen belangstelling voor de teelt van trostomaten worden afgeleid. Werd er in 1995 nog op ruim 1.000 hectare ronde en vleestomaten geteeld, vijfjaar later is dat areaal gehalveerd.
Areaal van tomaten in Nederland
1.2 Binnenlands aanbod
De productie van trostomaten kwam vorig jaar uit op 275 miljoen kilo. Het aanbod van trostomaten oversteeg in 2000 het aanbod van losse tomaten dat 245 miljoen kilo bedroeg. De productie per hectare van losse tomaten is hoger dan dat van trostomaten.
Productie van tomaten in Nederland (x miljoen kg)
Bron: PT 1998 1999 2000
Totaal waarvan:
losse tomaat*
trostomaat
510 525 520
300 265 245
210 260 275
* Productie rond. vlees + cherry
De gemiddelde telersprijs van ronde en vleestomaten kwam vorig jaar uit op fl. 1,85 per kilo. De gemiddelde prijs lag een stuk hoger dan in 1999. Vooral de weken in februari, maart en april waren goede weken qua prijs.
Veilingaanvoer t/m 1996 en telersprijs van losse tomaten (rond+vlees)
Bron: PT
1995 1996 1997 1998 1999 2000**
Bron: PT xlOOO kg 1 ct/ke xlOOO ke Ct/k2 ct/ke ct/ke ct/ke ct/ke
Jan. 194 389 139 210 158 154 136
Febr. 15 287 9 256 126 402 480
Mrt.* 12.894 275 5.569 360 295 247 405
Apr. 42.990 182 23.291 240 285 210 320
Mei* 78.371 124 42.098 219 191 156 160
Juni 68.978 112 43.568 193 104 90 114
Juli 71.842 100 40.513 155 115 105 150
Aug.* 67.009 90 43.205 126 110 122 180
Sept. 35.340 98 22.477 151 111 135 160
Okt.* 39.180 93 24.784 121 187 192
Nov. 15.536 94 12.013 115 175 153
Dec. 857 1.037 210 230 238
Totaal los 433.206 118 258.703 174 155 151 140 185
* Maanden met 5 weken; overige maanden 4 weken
** Afgerond
Productschap Tuinbouw © 7
Telersprijs van losse tomaten (cent/kg)
Trostomaten zijn in 2000 voor een 43 cent hogere prijs verkocht dan in het voorgaande jaar. De gemiddelde prijs lag nagenoeg continu, behalve in januari, hoger dan in de maanden van het voorgaande jaar. Gemiddeld kregen telers fl. 2,20 per kilo uitbetaald. Doordat het areaal fijne trostomaat in 2000 sterk was uitgebreid, moesten telers met dit type trostomaat met een lagere prijs genoegen nemen dan in 1999.
Veilingaanvoer t/m 1996 en telersprijs van trostomaten (inclusief sortering fijn)
Bron: PT
1995 1996 1997 1998 1999 2000**
Bron: PT xlOOO ks ct/ks xlOOO ke ct/ka ct/ka ct/ke ct/ka ct/ke
Jan. 51 581 495 566 494 485 360
Febr. 5 1245 71 655 588 541 605
Mrt.* 2.289 285 2.915 440 465 335 450
Apr. 7.668 242 12.888 275 354 275 365
Mei* 13.782 205 24.372 276 248 207 205
Juni 13.615 184 24.313 213 173 107 120
Juli 15.563 165 23.159 194 151 101 150
Aug.* 15.204 186 24.469 188 148 120 175
Sept. 9.074 154 13.366 215 165 179 185
Okt.* 9.521 163 15.742 192 228 238
Nov. 4.927 196 10.105 214 281 230
Dec. 2.048 390 4.695 361 371 317
Totaal tros 93.747 192 156.590 229 215 217 177 220
* Maanden met 5 weken; overige maanden 4
** Afgerond
De middenprijzen van losse en trostomaten zijn beide, absoluut gezien, gelijk gestegen. Relatief gezien steeg de gemiddelde prijs van losse tomaten sterker dan die van de trostomaten. Het prijsverschil tussen tros- en losse tomaten neemt langzaam af.
Telersprijzen losse tomaten en trostomaten
Tot en met mei en in de maanden juli en september lagen de gemiddelde telersprijzen van cherrytomaten in 2000 hoger dan in 1999. In de zomermaanden juni en augustus waren de prijzen lager.
Veilingaanvoer t/m 1996 en telersprijzen van cherrytomaten (omgerekend naar kilo's)
Bron: PT
1995 1996 1997 1998 1999 2000**
Bron: PT xlOOO k2 Ct/k2 xlOOO ks ct/ks ct/ks ct/ke ct/ke ct/ks
Jan. - - 0 809 755 818 1250
Febr. 42 650 54 744 791 562 665
Mrt* 580 593 350 984 664 687 700
Apr. 957 387 872 458 548 502 630
Mei* 1.508 322 1.597 401 352 368 370
Juni 1.427 203 1.350 464 300 366 255
Juli 1.257 377 1.365 267 277 344 425
Aug* 1.341 379 1.547 328 304 471 460
Sept. 843 426 961 323 356 649 510
Okt.* 768 586 1.058 437 493 807
Nov. 334 309 342 448 444 548
Dec. 31 690 47 608 972 762
Totaal 9.088 378 9.543 406 360 371 482
* maanden met 5 weken; overige maanden 4
** afgerond
Productschap Tuinbouw © 9
1.3 Uitvoer Nederlandse tomaten
1.3.1 Uitvoer totaal
in 2000 werd 465 miljoen kilo Nederlandse tomaten uitgevoerd. De export van ons eigen product is met 1% afgenomen. Vooral in mei, juni en juli werd er minder Nederlands product uitgevoerd.
De export in de maanden april en november lag juist hoger dan in 1999.
Uitvoer van Nederlandse tomaten, inclusief cherrytomaten excl. reëxport (x 1.000 kg)
Bron: KCB/PT 1996 1997 1998 1999 2000
Jan 624 1.769 3.431 2.821 4.126
Feb 318 375 800 574 540
Mrt 7.721 7.127 10.066 14.298 15.392
Apr 36.187 33.530 30.556 33.090 40.025
Mei 64.660 65.365 64.234 71.371 65.010
Jun 67.634 64.649 67.405 74.693 73.623
Jul 64.424 69.741 68.666 78.577 63.106
Aug 66.183 77.122 75.816 72.981 72.205
Sep 36.904 41.739 49.773 44.753 48.656
Okt 39.517 39.092 48.103 46.301 46.829
Nov 21.961 27.084 22.265 19.686 24.335
Dec 5.671 8.957 10.930 11.102 11.111
Totaal 411.804 436.551 452.044 470.248 464.958
EU-15 342.212 350.913 372.186 404.818 410.368
Niet-EU 69.592 85.638 79.858 65.430 54.590
Duitsland 194.231 202.375 198.632 214.344 214.131
Ver.Koninkrijk 76.951 81.630 90.264 101.366 105.239
Zweden 24.667 25.877 31.427 31.959 30.950
V.S.v.Amerika 24.475 34.781 39.030 37.164 29.342
Frankrijk 18.415 15.197 17.534 15.735 18.508
Italië 1.369 1.764 6.859 13.780 13.284
Ierland 8.613 8.663 9.840 11.460 11.355
Polen 18.933 13.781 10.625 5.215 5.073
Denemarken 4.993 4.186 3.542 3.996 4.575
Zwitserland 4.356 3.629 2.330 3.893 4.216
België/Luxemburg 2.157 3.170 4.713 3.376 3.754
Oostenrijk 6.562 3.520 4.355 4.953 3.492
Noorwegen 3.024 2.468 2.770 3.515 3.325
Finland 3.926 2.999 3.269 2.652 2.928
GOS 7.744 20.000 10.200 3.035 2.817
Canada 430 821 1.940 1.916 2.345
Letland 2.468 2.309 3.335 3.344 1.814
Estland 1.379 1.360 1.394 1.979 1.371
Tsjechië 2.621 3.018 2.522 1.986 1.089
Litouwen 299 637 935 736 1.067
Kroatië 1.548 686 1.752 657 249
Slowakije 491 413 328 184 53
Overige landen 2.152 3.267 4.448 3.003 3.981
Het belangrijkste exportland voor tomaten blijft Duitsland, gevolgd door liet Verenigd Koninkrijk, Zweden en de Verenigde Staten. De export naar Duitsland is nagenoeg stabiel gebleven. De export naar het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk nam in 2000 toe. Vooral de uitvoer van tomaten naar de Verenigde Staten nam in 2000 af. De belangrijkste redenen waren dat er meer lokaal geproduceerd wordt en dat er meer concurrentie was van de Canadese tomaat.
Het teeltseizoen en de export van Canada zijn vergelijkbaar met Nederland.
Export van Nederlandse tomaten in 1999 en 2000
80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000
Productschap Tuinbouw ©
1.3.2 Uitvoer losse tomaten
De uitvoer van losse tomaten was in 2000 zo'n 10% lager dan in 1999. In mei, juni, juli en augustus was de export duidelijk minder dan in andere jaren. De grootste exportlanden van Nederland (Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Ierland) hebben in 2000 minder losse tomaten afgenomen. De uitvoer naar Polen neemt al enkele jaren af.
Uitvoer van losse tomaten (rond en vlees) (x 1.000 kg)
Bron: KCB/PT 1996 1997 1998 1999 2000
Jan 169 322 630 193 307
Feb 157 143 406 239 178
Mit 5.068 4.428 6.649 7.402 7.345
Apr 24.509 20.817 18.607 16.856 17.023
Mei 44.261 39.602 37.497 36.685 29.469
Jun 46.799 39.069 41.262 38.494 34.358
Jul 44.174 41.838 39.907 37.827 28.927
Aug 45.839 46.689 43.940 36.579 n ^ O ">
Sep 24.927 24.474 27.979 20.933 21.688
Okt 25.663 22.490 26.889 22.444 20.865
Nov 13.242 13.757 9.682 6.188 7.328
Dec 1.507 1.951 1.493 1.267 1.405
Totaal 276.316 255.579 254.941 225.106 202.218
EU-15 230.386 207.918 216.424 202.991 185.904
Niet-EU 45.929 47.661 38.517 22.115 16.314
Ver.Koninkrijk 70.524 72.817 76.236 78.861 75.441
Duitsland 1 10.798 94.304 89.625 83.939 72.380
Zweden 16.745 15.254 19.351 15.425 12.608
Ierland 7.859 7.672 8.493 10.148 9.698
Frankrijk 9.533 6.380 8.946 3.088 4.414
Polen 18.217 13.129 10.275 4.856 3.950
Denemarken 3.931 3.023 2.887 2.777 3.131
Finland 3.761 2.727 2.979 2.250 2.555
Zwitserland 3.369 2.486 1.747 2.015 2.493
Italië 1.285 1.005 2.341 2.174 2.056
Noorwegen 2.722 2.091 2.221 2.353 1.962
GOS 7.014 18.062 9.073 2.647 1.818
Spanje 102 104 423 598 1.435
Letland 2.260 2.090 3.093 2.497 1.329
V.S.v.Amerika 4.681 2.847 3.898 2.371 1.232
Oostenrijk 5.098 2.512 2.990 2.873 1.091
België/Luxemburg 574 768 1.085 604 902
Estland 1.310 1.148 1.232 1.392 862
Litouwen 297 628 908 678 859
Tsjechië 2.600 2.967 2.473 1.791 601
Griekenland 104 1.345 965 238 174
Hongkong 212 207 184 200 111
Overige landen 3.320 2.013 3.516 1.331 1.116
1.3.3 Uitvoer trostomaten
Net als in de voorgaande jaren steeg de uitvoer van trostomaten. Dit jaar was de toename ongeveer 5%. De export van trostomaten oversteeg de export van losse tomaten. Het aandeel van Duitsland in de trostomatenexport is net als in het voorgaande jaar 55 procent. De export van trostomaten naar Duitsland is dus ongeveer met een zelfde hoeveelheid toegenomen als de totale export van trostomaten. De export van Nederlandse trostomaten nam ook toe naar het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Frankrijk. De Verenigde Staten namen in 2000 minder Nederlandse trostomaten af. De uitvoer daalde met bijna 20%. Dit komt door de toename van de lokale productie en de toenemende concurrentie vanuit Canada.
In de meeste landen worden meer Nederlandse trostomaten ingevoerd dan losse tomaten. Alleen in het Verenigd Koninkrijk is het aandeel van de "Nederlandse ronde en vleestomaat in de uitvoer groter dan het aandeel van de trostomaat.
Productschap Tuinbouw © 13
Export van Nederlandse trostomaten (x 1.000 kg)
Bron: KCB/PT 1996 1997 1998 1999 2000
Januari 432 1.433 2.746 2.584 3.765
Februari 102 195 266 241 270
Maart 2.059 2.029 2.625 5.814 6.703
April 10.208 11.253 10.575 14.643 20.863
Mei 18.077 23.251 24.014 31.869 32.226
Juni 18.394 23.484 23.618 33.514 35.565
Juli 18.213 25.645 26.499 38.167 30.706
Augustus 18.088 27.444 29.444 33.921 34.686
September 10.605 15.647 20.020 21.801 24.274
Oktober 12.484 15.031 19.610 22.178 23.738
November 8.013 12.528 1 1.812 12.638 15.840
December 4.004 6.864 9.220 9.522 9.304
Totaal 120.681 164.803 180.449 226.892 237.939
EU-15 98.025 127.970 140.247 184.576 201.377
Niet-EU 22.656 36.833 40.202 42.315 36.562
Duitsland 75.775 100.313 102.480 123.583 130.942
V.S.v.Amerika 19.495 31.651 34.771 34.571 27.789
Ver.Koninkrijk 3.372 5.244 8.723 15.682 22.005
Zweden 6.979 9.417 10.785 15.196 16.251
Frankrijk 8.058 8.044 7.956 12.318 13.770
Italië 83 750 4.514 11.589 11.210
Oostenrijk 1.295 763 1.109 1.868 2.255
België/Luxemburg 1.299 2.011 3.007 2.086 2.227
Canada 348 690 1.759 1.772 2.140
Zwitserland 721 888 393 1.695 1.538
Polen 694 633 325 350 1.113
Ierland 467 733 1.085 897 1.094
Noorwegen 235 290 426 992 1.052
Denemarken 622 577 308 890 958
GOS 678 1.814 1.034 330 856
Estland 66 210 147 579 473
Letland 199 205 229 835 464
Griekenland - - 133 73 418
Tsjechië 13 40 37 186 210
Finland 68 88 82 178 190
Litouwen 1 9 26 56 188
Kroatië 2 7 298 357 173
Maleisië 24 52 81 78 109
Overige landen 187 374 741 731 514
bestemming
Frankrijk 6%
Zweden 7%
Ver. Koninkrijk 9%
Duitsland 55%
V.S . V.Amerika 12%
Productschap Tuinbouw © 15
1.4 Uitvoer van cherrytomaten
2De uitvoer van cherrytomaten (incl. deel fijne trostomaten) bedroeg 25 miljoen kilo. Dit is een toename van 36%. Vooral Duitsland toonde meer belangstelling voor deze productgroep.
Export van cherrytomaten uit Nederland; inclusief deel export tros fijn (x 1.000 kg)
Bron: KCB/PT 1996 1997 1998 1999 2000
Januari 23 14 56 44 54
Februari 59 37 128 95 91
Maart 593 671 792 1.082 1.343
April 1.471 1.461 1.374 1.591 2.138
Mei 2.322 2.512 2.723 2.818 3.315
Juni 2.441 2.097 2.526 2.686 3.700
Juli 2.036 2.258 2.259 2.583 3.474
Augustus 2.256 2.989 2.431 2.480 4.196
September 1.371 1.619 1.774 2.019 2.693
Oktober 1.370 1.571 1.604 1.679 2.226
November 705 800 770 860 1.167
December 160 141 217 314 402
Totaal 14.807 16.169 16.655 18.250 24.800
EU-15 13.801 15.025 15.516 17.251 23.098
Niet-EU 1.006 1.144 1.139 999 1.702
Duitsland 7.658 7.758 6.526 6.822 10.810
Ver.Koninkrijk 3.055 3.569 5.305 6.823 7.794
Zweden 943 1.206 1.291 1.338 2.091
België/Luxemburg 285 390 621 686 625
Ierland 287 258 262 414 563
Denemarken 440 586 347 329 487
Frankrijk 825 773 633 329 325
V.S.v.Amerika 299 283 361 222 321
Noorwegen 67 87 124 170 311
Tsjechië 7 10 12 9 278
Zwitserland 267 255 190 183 185
Finland 96 183 209 224 182
Oostenrijk 168 246 256 212 147
GOS 52 125 93 58 143
Canada 11 16 15 48 108
Overige landen 347 424 410 383 430
1.5 Invoer in Nederland
In Nederland wordt jaarlijks tussen de 240 en 300 miljoen kilo tomaten ingevoerd. De invoer lijkt sinds 1997 af te nemen. Naar schatting wordt circa 80 procent van de invoer weer doorgevoerd. Ongeveer 85 procent van de import komt uit Spanje (inclusief Canarische Eilanden). Een kleine 10% van de invoer komt uit België/Luxemburg. In 1998 deed de invoer uit Spanje een fikse stap terug; in '99 nam de invoer licht afnam en in 2000 nam de invoer van Spaanse tomaten weer toe.
Invoer van tomaten in Nederland (x 1.000 kg)
Bron: Eurostat Jaar ian t/m sent. •k "k k
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Januari 16% 17% 18% 9%
Februari 14% 16% 16% 10%
Maart 10% 14% 15% 12%
April 10% 11% 10% 15%
Mei 6% 6% 7% 8%
Juni 6% 3% 4% 3%
Juli 7% 2% 2% 2%
Augustus 7% 1% 1% 2%
September 6% ] % 1% 2%
Oktober 2% 3% 2% 2%
November 7% 10% 10% 10%
December 10% 16% 13% 25%
Totaal 100% 100% 100% 100%
Totaal **) 296.275 301.592 247.698 242.661 165.503 171.603 waarvan uit:
Spanje* en ** 261.416 263.977 205.536 203.792 136.687 143.824
België** 18.707 19.566 22.057 20.070 15.537 14.477
Frankrijk 6.422 6.181 7.149 7.259 5.457 2.515
Israël 3.717 3.688 4.236 4.186 3.111 3.201
Marokko 947 1.109 1.956 2.885 1.599 259
Duitsland 2.376 3.577 4.536 1.067 941 4.035
Italië 572 571 345 764 541 165
Saoedi-Arabië 211 422 460 504 378 376
Ver. Koninkrijk 1.024 697 131 418 94 341
Zweden 22 195 127 303 82 15
Senegal 239 438 499 250 226 750
Egypte 78 131 122 155 80 39
Ov. landen 544 1.040 544 1.008 770 1.606
* Spanje inclusief Canarische Eilanden
** Totaal wijkt af van invoer per maand doordat export uit Spanje en België naar Nederland is genomen.
*** Invoer 1999 en 2000 per maand is niet betrouwbaar.
Productschap Tuinbouw © 17
Invoer van tomaten in Nederland (x 1.000 kg)
• Che rig
• Frankrijk EBelgië/Luxemb.
Spanje
1996 1997 1998 1999
2. BUITENLAND
2.1 Areaal en productie van tomaten in de EU
Italië, Spanje en Griekenland zijn de belangrijkste productielanden van tomaten, maar het overgrote deel van de productie uit deze landen gaat naar de verwerkende industrie.
Areaal en productie van tomaten in landen van de Europese Unie (inclusief productie en areaal voor de verwerkende industrie; m.n. Italië, Griekenland en Spanje)
Bron: EUR 15 België Denemarke Duitsland Griekenlan Spanje Frankrijk Ierland
Eurostat Spanje Frankrijk
x 1.000 hectare
1993 229,5 0,9 0,1 0,3 33,1 57,1 11,2 0,0
1994 243,6 1,0 0,1 0,3 37,5 60,2 10,8 0,0
1995 239,3 0,9 0,1 0,3 38,4 55,2 9,7 0,0
1996 249,1 0,9 0,1 0,4 37,3 56,8 9,3 0,0
1997 242,2 0,9 0,1 0,4 38,0 57,7 9,3 0,0
1998 252,6 0,9 0,1 0,4 38,6 60,1 9,1 0,0
1999 0,9 0,4 38,5 64.4 .. 9,4
0,0
x 1.000 ton
1993 12.214,7 346,8 14,7 24,1 1.812,9 2.805,8 756,3 11,8
1994 13.427,6 309,3 19,9 24,8 1.961,2 3.108,8 800,2 12,1
1995 12.968,8 342,9 20,9 27,2 1.976,7 2.841,1 803,8 8,3
1996 14.635,6 285,5 18,8 38,3 1.932,8 3.326,4 773,8 7,3
1997 13.641,6 303,0 18,8 36,3 1.986,4 3.360,2 805,0 6,9
1998 14.620,3 315,5 18,8 41,5 1.978,2 3.599,9 883,9 6,8
1999 292,4 42,0 1.888,0 3.864,6 921,5
6,8
Bron: Italië Nederland Oostenrijk Portugal Finland Zweden Ver. Kon.
Eurostat
Oostenrijk Portugal x 1.000 hectare
1993 1 15,2 1,4 0,2 9,4 0,1 0,1 0,4
1994 I 16,2 1,2 0,2 15,5 0,1 0,1 0,4
1995 1 14,9 1,2 0,2 17,9 0,1 0,1 0,4
1996 123,6 1,1 0,2 19,0 0,1 0,1 0,3
1997 1 14,9 1,2 0,2 19,0 0,1 0,1 0,3
1998 122,4 1,3 0,1 19,1 0,1 0,1 0,3
1999 1 5 4 , 6 ? 1,2 0,2 20,2 0,1 0,3
x 1.000 ton
1993 5.157,3 607,0 9,2 509,1 30,8 18,9 110,0
1994 5.574,8 561,0 14,5 879,0 34,6 18,9 108,5
1995 5.172,6 589,0 25,3 985,8 31,3 18,9 113,3
1996 6.527,7 480,0 19,0 1.058,1 33,2 18,2 116,7
1997 5.574,5 510,0 18,3 941,6 33,0 19,9 114,7
1998 5.977,2 510,0 16,9 1.106,7 31,5 24,6 108,9
1999 7. 5 6 0 , 9 ? 525,0 19,8 1.387,0 35,6 117.3
Productschap Tuinbouw © 19
2.2 Spanje
Spanje (inclusief Canarische Eilanden) is de belangrijkste exporteur van tomaten. De uitvoer van Spaanse tomaten is voornamelijk gericht op Nederland (met name Canarische Eilanden), Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. In 2000 was de uitvoer van Spaanse tomaten kleiner dan in 1999. Vooral Frankrijk en Duitsland hebben minder Spaanse tomaten ingevoerd.
De teelten verliepen niet geheel vlekkeloos. Vooral in Murcia was de oogst in het vroege seizoen (sept/okt) kleiner door teeltproblemen.
Uitvoer van tomaten uit Spanje (x 1.000 kg)
Bron: Eurostat Jaar Jan t/m sent.
19961 1997* 1998 1999 1999 2000
Januari 61.426 124.551 121.598 102.415 102.415 115.610
Februari 52.449 122.755 113.656 118.543 118.543 143.061
Maart 56.330 120.565 110.679 143.593 143.593 110.413
April 43.968 103.140 83.456 107.441 107.441 77.908
Mei 42.109 77.640 88.586 83.722 83.722 91.785
Juni 41.844 60.042 60.808 52.069 52.069 36.179
Juli 12.636 19.311 20.547 11.748 11.748 10.975
Augustus 11.577 12.752 24.096 18.341 18.341 10.232
September 31.857 39.740 28.336 27.479 27.479 26.101
Oktober 58.988 74.822 39.784 40.097
November 58.286 83.813 79.160 83.627
December 48.561 120.005 90.096 113.193
Januari t/m sept. 680.496 651.762 665.351 665.351 622.264
Totaal 959.136 860.802 902.268
waarvan naar:
Nederland 29.199 263.977 205.536 203.792 136.687 143.824
Duitsland 170.480 191.712 176.033 198.115 146.233 134.470
Ver.Koninkrijk 56.003 191.003 175.432 171.767 110.411 108.979
Frankrijk 136.798 157.390 129.825 147.717 127.567 109.998
Portugal 13.516 12.970 27.499 29.892 26.375 13.083
Tsjechië 13.834 20.060 21.777 25.825 21.318 18.182
Italië 25.142 26.973 25.303 21.072 16.103 18.624
Polen 12.181 10.708 13.856 20.087 16.960 12.259
België 9.957 10.807 12.784 13.881 11.336 13.450
Oostenrijk 9.947 15.283 11.569 13.211 9.655 11.016
Zwitserland 17.149 13.864 10.191 8.248 6.328 6.430
Finland 6.845 9.867 7.767 7.901 4.825 3.701
Noorwegen 3.583 4.871 7.209 6.942 4.013 4.072
V.S.v.Amerika 1.999 4.544 7.135 6.285 5.527 5.178
Zweden 2.973 1.942 2.364 4.022 2.1 11 2.635
Ov. Landen 10.425 23.165 26.522 23.511 19.902 16.363
Export Can. Eil
naar EU-landen 379.805
- Nederland 233.352
- Ver. Kon. 127.020
TOTYSDanie+CEÏ 899.836
* Vanaf 1997 Spanje inclusief Canarische Eilanden
2.3 België
Op de Belgische veilingen werd in 2000 ongeveer 1 1 1 miljoen kilo ronde en vleestomaten (incl.
tussentype) aangevoerd. Dit is een afname van 12% ten opzichte van 1999. Vooral in de maand juli werd minder aangevoerd. De telersprijs was net als in Nederland in 2000 hoger dan in 1999.
België : veilingaanvoer van rond en vlees
Bron:VBT 1996 1997 1998 1999 2000
aanvoer x 1000
prijs in ct per kg
aanvoer x 1000
prijs in ct per kg
aanvoer x 1000
prijs in ct per kg
aanvoer x 1000
prijs in ct per kg
aanvoer x 1000
prijs in ct per kg
Januari 278 174 281 233 200 216 188 213 203 179
Februari 173 386 85 474 70 504 84 334
Maart 2.144 371 1.444 402 1.679 352 1.545 342 1.185 489
April 12.302 256 11.215 268 8.208 302 7.854 253 7.323 347
Mei 22.447 217 20.195 155 17.649 202 15.653 189 15.889 184
Juni 25.930 180 23.774 145 20.920 119 19.489 103 18.504 133
Juli 31.981 134 30.143 117 25.958 105 24.142 87 17.201 153
Augustus 27.479 118 28.086 112 23.480 99 19.971 93 17.966 164 September 18.375 145 17.453 174 19.104 125 17.410 135 14.866 159
Oktober 14.415 132 12.475 168 9.475 225 9.670 230 9.394 244
November 8.710 140 8.548 153 5.741 195 5.753 187 5.970 264
December 3.878 230 4.288 224 2.851 268 4.054 216 2.619 305
Totaal los 168.112 165 157.988 154 135.337 153 125.813 143 111.085 191 Totaal tros 39.931 224 54.047 212 67.532 217 84.640 179 70.212 230 SAMEN 208.043 176 212.035 169 202.869 174 210.453 158 181.297 206
* omrekenkoers : I Bfr = 5,45 cent
Ook het veilingaanbod van trostomaten daalde in 2000, terwijl de aanvoer van trostomaten juist de laatste jaren sterk steeg. De aanvoer van trostomaten daalde sterker (18%) dan de aanvoer van losse tomaten. De gemiddelde telersprijs was in 2000 logischerwijze beter dan in 1999.
België : veilingaanvoer van trostomaten
Bron:VBT 1996 1997 1998 1999 2000
aanvoer prijs in aanvoer prijs in aanvoer prijs in aanvoer prijs in aanvoer prijs in x 1000 ct per kg x 1000 ct per kg x 1000 ct per kg x 1000 ct per kg x 1000 ct per kg
Januari 70 380 459 418 387 508 627 505 866 388
Februari 45 482 64 531 21 577 76 353 24 749
Maart 670 422 395 433 548 473 859 364 629 490
April 2.439 283 3.565 339 3.695 352 4.886 284 4.091 404
Mei 5.668 269 6.934 195 7.771 265 9.611 230 9.410 224
Juni 5.953 221 8.573 176 10.199 159 13.777 111 11.749 142
Juli 6.778 201 8.710 180 1 1.434 167 15.739 103 9.326 180
Augustus 5.739 178 8.607 160 9.715 147 1 1.829 117 10.345 193 September 3.714 220 5.649 226 9.118 166 10.716 188 8.458 185
Oktober 3.846 178 4.605 243 6.412 258 7.332 252 6.292 294
November 3.260 193 3.792 187 4.507 293 4.363 244 4.965 302
December 1.748 327 2.694 344 3.723 367 4.824 297 4.058 370
Totaal 39.931 224 54.047 212 67.532 217 84.640 179 70.212 230
* omrekenkoers : 1 Bfr = 5,45 cent
Productschap Tuinbouw © 21
Veilingaanvoer en prijs van trostomaten in 2000 in
België
In 1999 bedroeg de uitvoer van tomaten uit België bijna 178 miljoen kilo. Dit is zo'n 8 miljoen kilo meer dan in de drie voorgaande jaren. Ongeveer de helft van de uitvoer belandt in Duitsland.
Hierna zijn Frankrijk en "Nederland de belangrijkste klanten van Belgische tomaten. De export naar het Verenigd Koninkrijk is in 1999 toegenomen, in 2000 was de Belgische uitvoer zo'n 7%
kleiner vergeleken met '99. Vooral in juli voerden Belgische handelaren minder uit.
Uitvoer van tomaten uit België (x 1.000 kg)
Bron: Eurostat Jaar ian t/m sent.
Bron: Eurostat
1996 1997 i 1998 1999 1999 2000
Januari 2.385 2.124 3.940 3.066 3.066 3.789
Februari 1.921 1.495 3.154 2.187 2.187 2.756
Maart 2.999 2.736 3.681 4.139 4.139 3.245
April 10.901 9.795 8.649 8.903 8.903 9.758
Mei 20.933 21.056 18.976 19.946 19.946 20.163
Juni 24.920 25.658 25.093 26.013 26.013 25.714
Juli 28.924 32.241 28.266 31.680 31.680 25.207
Augustus 23.489 28.435 26.396 26.699 26.699 24.771
September 17.682 19.031 24.585 24.115 24.115 20.955
Oktober 13.578 11.977 13.463 12.965
November 9.848 8.599 8.277 8.428
December 4.539 6.388 7.677 9.402
Januari t/m sept. 134.154 142.571 142.740 146.748 146.748 136.358 Jaartotaal 162.119 169.535 172.157 177.543
Duitsland 79.787 79.454 87.712 94.772 76.157 76.575 Frankrijk 41.598 35.463 29.148 34.592 31.935 27.125 Nederland 18.010 19.566 22.057 20.070 15.537 14.477
Ver.Koninkrijk 1.331 2.862 4.436 6.688 5.036 5.549
Polen 5.396 4.741 2.226 3.081 2.931 2.818
Italië 1.220 1.802 2.412 2.097 2.005 1.349
V.S.v.Amerika 2.716 3.927 2.940 2.136 1.594 1.325
Zwitserland 2.281 2.081 823 1.651 1.248 665
Rusland 6.183 13.136 10.680 1.096 704 477
Canada 324 481 921 856 601 625
Spanje 75 65 53 668 612 412
Griekenland 43 1.849 2.695 612 362 702
Portugal - 29 591 522 375 177
ov. landen 3.155 4.079 5.463 8.702 7.651 4.082
Productschap Tuinbouw © 23
2.4 Duitsland
Op de Duitse markt heeft de Nederlandse tomaat een aandeel van ongeveer 30 procent. Vooral Nederlandse trostomaten doen het goed op de Duitse markt. In 2000 wordt de import op 710 miljoen kilo geraamd. Dit is een afname in vergelijking tot vorig jaar.
Algemeen overzicht tomaten in Duitsland (x 1.000 kg)
Bron: ZMP/PT Prod. Dui Totaal
Import Ned. Product*
Import Ov. Land.
Import Totaal
Aand. Ned.
in Oui-mrkt
Aand. Ned.
in import
1994 27 218 423 641 33% 34%
1995 32 235 441 676 33% 35%
1996 38 194 466 660 28% 29%
1997 37 202 489 691 28% 29%
1998 35 199 459 658 29% 30%
1999 40 214 505 719 28% 30%
R.2000 40 214 496 710 29% 30%
R = Raming
* Import Nederland is export Nederlands product
In 1999 is 719 miljoen kilo tomaten in Duitsland ingevoerd. Dit is een toename van 9 procent.
Nederland is het belangrijkste land van herkomst bij geïmporteerde tomaten, gevolgd door Spanje. Deze twee landen hebben in 1999 beide geprofiteerd van de toename van de Duitse import van tomaten. De import vanuit Spanje is met 12% toegenomen en vanuit Nederland met 8%. In de eerste negen maanden van 2000 is de import van tomaten iets afgenomen. Duitsland importeerde vooral minder Spaanse tomaten. Nederland ondervond geen hinder van de kleinere import.
Invoer van tomaten in Duitsland (x 1.000 kg)
Bron:Eurostat Jaar Jan t/m sent.
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Januari 7% 5% 7% 6%
Februari 6% 7% 6% 6%
Maart 6% 6% 6% 7%
April 8% 8% 8% 8%
Mei 8% 10% 9% 1 1%
Juni 10% 1 1% 11% 1 1%
Juli 11% 11% 12% 12%
Augustus 10% 9% 11% 10%
September 9% 1 1% 8% 8%
Oktober 10% 8% 9% 8%
November 7% 8% 7% 7%
December 7% 6% 7% 6%
Totaal 100% 100% 100% 100%
Totaal ** 660.025 690.887 658.101 718.755 561.431 556.592
waaruit
Nederland** 309.748 315.960 297.725 320.569 259.989 260.000R
Spanje *, ** 170.480 191.712 176.033 198.115 146.233 134.470
Italie ** 66.086 72.271 61.368 57.851 43.474 52.854
Belgie** 79.787 79.454 88.478 94.772 76.157 76.575
Frankrijk ** 26.310 25.967 31.051 44.131 33.056 29.554
Marokko 4.315 4.230 1.889 820 743 252
Turkije 1.120 247 391 756 455 1.075
Oostenrijk ** 850 487 581 813 495 1.206
Senegal 115 40 18 143 110 87
Griekenland ** 19 1 13 57 40 40 60
Ov. landen 1.195 406 510 745 679 459
* Spanje inclusief'Canarische Eilanden
** Invoer op basis van uitvoer uit genoemde landen
Nederland heeft een importaandeel van 45% in Duitsland, Spanje een aandeel van 28% en België 13%. Andere landen spelen een kleine rol in Duitsland wat betreft tomaten.
Invoer van tomaten naar land van herkomst in 1999
Nederland 45%
Productschap Tuinbouw © 25
Spanje 28%
Frankrijk 6%
België 13%
Overige landen 0,5%
2.5 Verenigd Koninkrijk
In het Verenigd Koninkrijk is de productie met zo'n 105 à 110 miljoen kilo in de afgelopen jaren redelijk stabiel. De Nederlandse tomaat heeft op de Engelse markt ongeveer een kwart van de tomatenmarkt in handen. In de totale import is Nederland goed voor een aandeel van meer dan eenderde.
Algemeen overzicht tomaten in het Verenigd Koninkrijk (x miljoen kg) Bron :
MAFF/PT/KCB
Productie VK
Import Nederl.
Import Ov. Land.
Import Totaal
Aand. Ned.
in VK-mrkt
Aand. Ned.
in import
1994 108 91 156 247 26% 37%
1995 113 94 183 277 24% 34%
1996 1 17 77 214 291 19% 26%
1997 1 15 82 226 308 19% 27%
1998 105 90 218 308 22% 29%
1999 108 101 197 298 25% 34%
2000 104 105 195 300 26% 35%
De invoer van tomaten in het Verenigd Koninkrijk bedraagt zo'n 300 miljoen kilo. De belangrijkste leverancier bleef Spanje, alhoewel Nederland bezig is met een inhaalslag. Het aandeel van Nederland in de totale import neemt toe. In 1999 nam bijvoorbeeld de invoer vanuit Spanje met 15% af, terwijl de invoer vanuit Nederland met 15% toenam. Vooral trostomaten hebben voor de toename van de import van het Nederlands product gezorgd. Het Nederlands product kan goed voldoen aan de kwaliteitseisen van de grote Britse winkelketens. Bovendien is de koers van de Engelse pond ten opzichte van de gulden gunstig voor uitvoer naar het VK.
In de maanden mei tot en met oktober werden er minder tomaten ingevoerd in het Verenigd Koninkrijk dan in de andere maanden. Als de maanden januari tot en met september '99 en 2000 met elkaar vergeleken worden, dan is te zien dat de invoer van tomaten licht is toegenomen en dat de invoer vanuit Spanje afnam en vanuit Nederland toenam.
Invoer van tomaten in het Verenigd Koninkrijk (x 1.000 kg)
Bron:Eurostat Jaar Jan t/m sent.
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Januari 13% 12% 16% 10%
Februari 1 1 % 1 1 % 10% 10%
Maart 9% 12% 11% 12%
April 8% 1 1 % 8% 1 1%
Mei 8% 5% 8% 7%
Juni 6% 5% 7% 6%
Juli 7% 7% 6% 7%
Augustus 5% 6% 5% 6%
September 5% 5% 5% 5%
Oktober 5% 5% 5% 5%
November 9% 10% 9% 10%
December 12% 11% 10% 12%
Totaal 100% 100% 100% 100%
Totaal ** 286.586 307.900 307.905 298.073 211.163 212.489
waarvan uit:
Spanje * 194.793 209.812 201.438 171.767 110.411 108.979
Nederland ** 77.000 81.600 90.300 103.414 84.215 86.424
België/Luxemburg 1.592 3.340 3.702 7.565 5.085 5.474
Frankrijk ** 4.973 4.379 4.138 4.209 3.021 2.839
Israël 1.700 2.462 2.900 3.257 2.417 2.801
Italië ** 807 1.151 1.123 2.068 1.109 1.874
Portugal 1.999 2.177 2.018 1.590 1.094 2.377
Marokko 598 461 650 908 801 177
Ierland 659 1.161 489 392 293 399
Duitsland 2.338 925 860 343 265 419
Ov. landen 127 432 287 2.560 2.4521 726
* Spanje inclusief Canarische Eilanden
** Invoer uit Nederland op basis van KCB-export uit Nederland naar het Ver. Kon; andere landen Eurostat
Productschap Tuinbouw O 27
2.6 Frankrijk
In Frankrijk werd vorig jaar op ruim 3.402 hectare tomaten geteeld. Het areaal nam dus met bijna 160 hectare af. Het areaal tomaten onder glas en plastic daalde licht en bedroeg 2.097 hectare.
De vollegrondsteelt was voornamelijk verantwoordelijk voor de daling van het totale areaal tomaten. De totale productie van tomaten kwam in 2000 uit op 538 miljoen kilo. Dit was negen miljoen kilo minder dan in 1999. Dit viel vooral te wijten aan de tomaten geteeld in de vollegrond.
In 2001 wordt een verdere daling van het areaal tomaten verwacht. De productie van trostomaten zal toenemen.
Algemeen overzicht tomaten voor de verse markt in Frankrijk
Bron : Aareste/PT 1996 1997 1998 1999 2000 2001R
Areaal - beschermd - vollegrond
ha ha ha
4.358 2.063 2.295
3.757 2.097 1.660
3.834 2.163 1.671
3.560 2.145 1.415
3.402 2.097 1.305
2.115
Productie - beschermd - vollegrond w.v. trostomaat
tonnen tonnen tonnen
491.710 378.571 113.139
509.255 421.973 87.282
561.635 477.206 84.429
547.000 475.000 72.000 132.000
538.000 478.000 60.000 166.000
493.000
187.000
Export tonnen 62.466 64.000 87.000 99.000 85.000
Import
- uit Ned. (Ned. product) - uit ov. Landen
tonnen tonnen tonnen
367.000 18.500 348.500
375.000 15.200 359.800
369.000 17.500 351.500
404.000 15.700 378.300
370.000 18.500 361.500
Binnenlandse markt tonnen 796.244 820.255 843.635 852.000 823.000
Aandeel Nederland - in import
- in Productie + export
%
%
5%
2%
4%
2%
5%
2%
4%
2%
5%
2%
R = raming
In Frankrijk werd in 1999 negen procent meer tomaten ingevoerd dan in 1998 en hiermee kwam de invoer uit op 404 miljoen kilo. De belangrijkste leveranciers van tomaten zijn Marokko en Spanje. De invoer van deze beide landen is in 1999 ook gestegen met respectievelijk 9% en 14%.
Nederland speelt slechts een kleine rol op de Franse tomatenmarkt. Voor 2000 is een invoer geraamd van 370 miljoen kilo. Van januari tot en met september 2000 nam zowel de import uit Marokko als uit Spanje af. De import uit Nederland lag in die eerste negen maanden al hoger dan de totale invoer in 1999.
Invoer van tomaten in Frankrijk (x 1.000 kg)
Bron: Eurostat Jaar Jan t/m seDt.
Bron: Eurostat
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Januari 13% 11% 13% 13%
Februari 1 1% 11% 13% 11%
Maart 15% 13% 11% 13%
April 9% 9% 7% 9%
Mei 8% 9% 10% 8%
Juni 8% 7% 9% 9%
Juli 6 % 5% 4% 5%
Augustus 3 % 3% 3% 3%
September 3 % 4% 3% 3%
Oktober 4 % 6% 4% 6 %
November 8% 10% 10% 10%
December 12% 12% 12% 10%
Totaal 366.807 374.971 368.674 403.600 295.176 260.236
waarvan uit:
Marokko 134.754 135.174 168.244 183.076 104.766 87.622
Spanje* en ** 136.798 157.390 129.825 147.717 127.567 09.998
Belgie/Lux. ** 41.598 35.463 29.148 34.592 31.935 27.125
Nederland 24.044 18.524 19.125 17.888 15.494 19.274
Italie 20.352 18.641 15.650 13.150 10.243 8.489
Duitsland 7.534 2.682 2.768 2.867 2.428 1.933
Israel 683 712 1.581 1.983 1.097 3.008
Tunesie 386 1.077 1.293 1.014 856 1.444
Senegal 159 236 314 416 365 557
Ver.Koninkrijk 129 2.341 111 274 188 207
ov. landen 370 2.731 615 623 237 579
* Spanje inclusief Canarische Eilanden
** invoer genoemde landen op basis van uitvoer naar Frankrijk; invoer uit Ned.+ltalië geen reden aanpassing
Productschap Tuinbouw C3 29
De export van tomaten uit Frankrijk is in 1999 toegenomen tot 99 miljoen kilo. De uitvoer van Franse tomaten naar Tsjechië is meer dan verdubbeld in 1999. In de eerste negen maanden van 2000 nam de Franse uitvoer beduidend af. Een oorzaak hiervoor is de afname van de Franse oogst.
Uitvoer van tomaten uit Frankrijk (x 1.000 kg)
Bron : Euro stat Jaar Jan t/m seDt.
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Totaal 63.339 63.606 86.748 99.074 73.180 59.739
waarnaar :
Duitsland 26.310 25.967 31.051 44.131 33.056 29.554
Belgie 10.207 9.048 14.621 11.630 8.267 7.213
Nederland 8.136 5.585 9.642 8.249 6.441 3.055
Tsjechië 948 2.646 3.450 7.268 5.688 2.858
Italie 3.402 3.149 6.627 5.287 3.209 3.726
Oostenrijk 1.269 2.149 3.701 4.326 3.761 822
Ver.Koninkrijk 4.973 4.379 4.138 4.209 3.021 2.839
Zwitserland 3.388 4.455 4.819 3.508 2.278 3.027
Spanje 1.629 1.216 1.842 3.420 1.219 1.621
Polen 497 1.225 1.124 1.152 816 341
Slowakije 228 667 1.252 1.143 828 934
Rusland 139 1.496 1.449 774 620 91
Denemarken 103 97 341 700 544 690
Slovénie - 10 1 17 640 535 486
Estland - - 451 402 336 212
Zweden 183 201 389 401 282 206
Hongarije 132 179 208 327 203 151
Griekenland 1.031 289 293 267 155 5
Kroatië - 128 163 232 232 217
Overige landen 764 720 1.070 1.008 1.689 1.691
Het grootste gedeelte van de Franse tomatenexport gaat richting Duitsland. Dit percentage is in vergelijking met 1998 toegenomen van 35% naar 45%. Tsjechië is de Franse top 5 van belangrijkste exportlanden binnengedrongen en heeft een aandeel van 7%.
Uitvoer van tomaten uit Frankrijk in 1999
Duitsland Tsjechië 45%
7%
Italië 5%
Nederland
8% België/Lux.
2.7 Italië
Ongeveer driekwart van de Italiaanse tomatenproductie wordt verwerkt tot ketchup, tomatensaus enz. Een kwart van de productie is vers. In 1999 werd 115 miljoen kilo tomaten geëxporteerd.
Het grootste gedeelte van de export gaat richting Duitsland, gevolgd door Oostenrijk en Frankrijk. In 1999 nam de uitvoer van Italiaanse tomaten op deze drie landen af. De uitvoer naar Frankrijk daalde met 31% en naar Duitsland met 5%.
De uitvoer van januari tot en met september 2000 is toegenomen in vergelijking tot het voorgaande jaar.
Uitvoer van verse tomaten uit Italië (x 1.000 kg)
Bron:Eurostat Jaar Jan t/m seDt.
1996 19971 1998 1999 1999 2000
Januari 4.826 8.065 2.517 4.081 4.081 5.045
Februari 4.098 6.012 3.020 4.586 4.586 4.928
Maart 4.522 8.676 5.244 6.384 6.384 9.057
April 7.518 10.794 12.280 11.168 11.168 6.832
Mei 12.402 17.210 22.449 14.011 14.011 17.022
Juni 20.729 29.751 25.283 18.478 18.478 21.040
Juli 30.062 26.556 18.538 13.848 13.848 17.042
Augustus 11.509 9.284 10.110 7.764 7.764 6.652
September 5.267 3.841 6.426 8.832 8.832 5.194
Oktober 5.713 4.875 5.013 5.778
November 5.096 5.010 4.088 5.757
December 12.911 7.401 6.225 14.152
Januari t/m sept. 100.933 120.189 105.867 89.152 89.152 92.812
Totaal 124.653 137.475 121.193 114.839
waarvan naar:
Duitsland 66.086 72.271 61.368 57.851 43.474 52.854
Oostenrijk 14.235 13.863 11.785 11.177 8.785 9.522
Frankrijk 21.840 18.326 15.157 10.434 8.342 6.538
Slovénie 4.612 5.914 5.898 6.793 6.052 4.459
Bosnie-Herzegovina 989 5.344 3.726 5.121 5.021 3.045
Zwitserland 3.629 4.242 3.983 4.632 3.186 2.971
Kroatië 3.478 4.285 6.947 3.838 3.657 2.226
Belgie 1.400 1.624 2.423 2.521 1.736 1.764
Polen 1.024 607 851 2.279 2.102 1.199
Ver.Koninkrijk 807 1.151 1.123 2.068 1.109 1.874
Hongarije 120 399 1.442 1.365 1.337 532
Denemarken 339 858 1.167 1.109 789 1.431
Nederland 586 701 1.089 1.007 464 975
Overige landen 5.508 7.890 4.234 4.705 3.098 3.422
Productschap Tuinbouw © 31
Uitvoer van tomaten uit Italië
H1996 S1997
• 1998
• 1999
2.8 Marokko
De uitvoer van tomaten uit Marokko naar de Europese Unie nam tot en met 1999 voortdurend toe. In 1999 werd 195 miljoen kilo tomaten ingevoerd in de Europese Unie. De export was hoofdzakelijk op Frankrijk gericht. In 1999 nam de uitvoer naar dit land toe met 9%. Franse handelaren distribueren Marokkaanse tomaten verder over Europa. Uiteraard blijft ook een groot deel op de Franse markt.
In 2000 was de invoer van Marokkaanse tomaten in de EU beduidend kleiner dan in 1999. Deze daling kwam door een flinke areaalinkrimping. Bovendien waren er teeltproblemen (met name veel witte vlieg).
Invoer van Marokkaanse tomaten in de Europese Unie (x 1.000 kg)
Bron : Eurostat Jaar Jan t/m iuli
Bron : Eurostat
1996 1997 1998 1999 1999 2000
Totaal 145.369 148.284 176.817 195.185 112.906 90.599
waarin:
Frankrijk 134.754 135.174 168.244 183.076 104.766 87.622
Spanje 1.619 3.895 1.781 4.501 2.554 1.346
Nederland 947 1.109 1.956 2.885 1.599 259
Belgie/Luxemburg 3.048 3.159 2.127 2.441 2.157 581
Ver.Koninkrijk 598 461 650 908 801 177
Duitsland 4.315 4.230 1.889 820 743 252
Italie J -1 45 100 285 201 120
Zweden 133 19 229 85 242
2.9 Amerika en Canada
In 1999 voerden de Verenigde Staten zo'n 741 miljoen kilo tomaten in. Het grootste gedeelte van hun invoer komt uit de buurlanden. Mexico heeft een aandeel van 86% en Canada een aandeel van I 1%. Nederland exporteerde 37 miljoen kifo tomaten in 1999 naar de Verenigde Staten. Dit zijn hoofdzakelijk trostomaten. In 2000 viel de export uit Nederland naar de Verenigde Staten terug tot 29 miljoen kilo.
De uitvoer van Canadese tomaten naar de Verenigde Staten is van 1997 tot 1999 maar liefst verdubbeld tot 80 miljoen kilo. Het exportseizoen is vergelijkbaar met die van Nederland.
Nederland ondervindt dan ook de nodige concurrentie van Canada.
Invoer van tomaten in de Verenigde Staten (x miljoen kg)
Jaar okt/iul okt/iul
Bron : USDA 1997 1998 1999 1998/99 1999/00
Totaal waarin : Mexico Canada Nederland Ov. EU-landen Israel
732 847 741
647 734 615
39 62 80
35 39 37
7 10 8
3 5 4
642 643
539 537
61 73
32 24
6 5
4 4
De productie van tomaten in de Verenigde Staten is in 1999 toegenomen naar 1,6 miljard kilo.
Productie van tomaten in de Verenigde Staten; verse markt (x 1.000 kg)
Bron: USDA Geooest areaal 1 Productie
1997 46.600 1.487.000
1998 49.300 1.478.000
1999 53.300 1.610.000
Productschap Tuinbouw © 33
2.10 Zweden
De invoer van tomaten in Zweden stijgt continu. In 1999 is de invoer gestegen met 10%. Het grootste gedeelte van de tomaten kwam uit Nederland (87%). Zo'n 56% van de tomaten uit Nederland is Nederlands product. De overige 44% wordt gereëxporteerd vanuit Nederland.
Invoer van tomaten in Zweden (x 1.000 kg) Bron : Eurostat
1996
Jaar
1997 1998 1999
Totaal 54.164 58.297 59.237 65.110
waaruit :
Nederland 46.691 48.746 52.038 56.811
w.v. Ned. product 24.667 25.877 31.427 31.959
Spanje 4.136 5.893 4.609 5.948
Denemarken 2.236 1.904 1.478 1.362
Frankrijk 194 213 343 316
Marokko - 133 19 229
Italie 507 973 26 188
Belgie 205 136 388 97
Turkije 47 4 94 80
Finland 127 37 31 52
Duitsland 21 122 179 22
Overige landen - 136 32 5
3. ACTUEEL EN VOORUITBLIK
In 2001 blijft in Nederland het areaal tomaat redelijk stabiel. Het areaal vleestomaat neemt verder af. Het areaal hiervan verschuift naar de tussentype tomaat, fijne segment tros en ronde tomaat. Het oppervlak trostomaten stijgt nog steeds licht, met name door nieuwbouw of uitbreiding van bestaande bedrijven.
Verwacht wordt dat de productie in Nederland in 2001 redelijk stabiel zal blijven. De uitvoer van trostomaten zal verder toenemen, in tegenstelling tot de uitvoer van losse tomaten. De gemiddelde seizoensprijs zal voor Spaanse tomaten lager uitvallen dan vorig jaar. Vooral in januari zakte de marktprijs voor tomaten op de Europese markt in elkaar. Half maart werd er voor een doos Spaanse tomaten, sortering B, op de Duitse groothandelsmarkt fl. 14,- betaald. In 2000 was dat in dezelfde periode nog twee tientjes per doos (6 kilo).
Als gekeken wordt naar Nederlandse supermarktprijzen voor tomaten bij 17 ketens over de eerste tien weken van 2001, dan komt de gemiddelde prijs uit op fl. 5,- per kilo. In week 5 zakte de prijs onder de fl. 5,- en in week 10 kwam de prijs weer boven de fl. 5,-. Voor trostomaten moesten klanten fl. 6,70 per kilo neertellen. De gemiddelde prijs van vleestomaten was over die weken fl. 5,60. Hierbij dient overigens opgemerkt te worden dat niet alle ketens vlees- of trostomaten in het assortiment hebben.
Gemiddelde supermarktprijzen over te tien weken 2001
S 5,00
O
8,00 ; -
7,00 f *•—* — 6,00
5,00 •-» —
6,00
S. 4,00
:= 3,00
2,00 •—Trostomaten
A Vleestomaten -•—Tomaten 1,00
0,00
2 3 4 5 6 7 8 9 10
Week
Productschap Tuinbouw © 35
