BENCHMARK KAPITAALLASTEN G10 GEMEENTEN

(1)

Op basis van IV3 data September 2021

BENCHMARK

KAPITAALLASTEN

G10 GEMEENTEN

(2)

Doel

Een belangrijk deel van de gemeentelijke uitgaven betreffen investeringen. Gemeente investeren in onderwijshuisvesting, bruggen, openbare ruimte maar ook in de eigen IT, vastgoed en wagenpark.

Om inzicht te krijgen in of een gemeente veel of weinig heeft geïnvesteerd kan gekeken worden naar de kapitaallasten (afschrijvingen en

rentelasten). Dit zijn de kosten die gerelateerd zijn aan investeringen en terug komen in de begroting. Dit zijn tevens kosten die alleen voorkomen bij investeringen en daarmee eenvoudig te identificeren zijn in de jaarrekening.

Belangrijkste inzichten

▪ De kapitaallasten in de G10 variëren van 144 tot 270 euro per inwoner

▪ De kapitaallasten in de G10 beslaan van 3,3% tot 6,5% van de totale begroting

▪ Kapitaallasten per inwoner hoogst in Amsterdam en Rotterdam en het laagst in Almere en Breda

▪ Kapitaallasten als percentage van de begroting het hoogst in Tilburg en Groningen en het laagst in Almere en Amsterdam

▪ Taakvelden met grootste gemiddelde kapitaallasten zijn: Onderwijshuisvesting, overhead (denk aan: IT of vastgoed) en sportaccommodaties.

▪ Verder is opvallend dat Rotterdam de kapitaallasten niet alloceert naar taakvelden maar deze centraal boekt en dat Tilburg bijzonder lage schulden heeft en daardoor lage rentelasten.

Deze benchmark is op basis van IV3-data en focust op kapitaallasten exclusief OV, Riolering en Afval. Voor meer informatie over de methodiek zie bijlage 2.

1. Binnen de IV3 data is dit de categorie 7.3 - Afschrijvingen. 2. Binnen de IV3 data is dit de categorie 7.4 - Toegerekende reële en bespaarde rente

Doel en belangrijkste inzichten

(3)

Inhoudsopgave

Verdieping in taakvelden Bijlagen

Algemeen beeld kapitaallasten

(4)

1. De totale begroting die hier wordt gebruikt is het totaal van alle lasten minus die lasten die horen bij openbaar vervoer, riolering en afval

Bron: IV3 data begroting 2021; It’s Public analyse 4

2021

Gemiddelde kapitaallasten excl. OV, Riolering en Afval van G4 en G10

4,6%

van de begroting

¹

4,6%

van de begroting

¹

€212

per inwoner

€249

per inwoner

Gemiddelde van G4:

Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht

Gemiddelde van G10

(5)

Totale kapitaallasten per inwoner¹, (€/inwoner) Totale kapitaallasten¹, (€ mln)

1. De hier gepresenteerde totale kapitaallasten is de som van alle kapitaallasten, exclusief die voor openbaar vervoer, riolering en afval

Kapitaallasten per inwoner

216 190 173 161

123 159 201

92 125 132

54 68

62 71

43

87

50

52 21 42

Rotterdam

Amsterdam Den Haag

246

Tilburg

144

Utrecht Afschrijvingen

Eindhoven Almere

270

Groningen Breda Nijmegen

147 Rente

174 Ø 212

258

235 232

165

252 34

47

Breda 188

Groningen 37 124

Amsterdam

83 95

44

Rotterdam Den Haag

26 58 129

Rente

Utrecht

29 10 23

Eindhoven

56 20

20 11

Tilburg

45 11

Almere

7 235

23

Nijmegen 27

Afschrijvingen

4

39 57

31 31

168

Klik hier voor versie inclusief OV, riolering en afval

Bron: IV3 data begroting 2021; It’s Public analyse

2021

(6)

1. De totale kapitaallasten is de som van alle kapitaallasten, exclusief die voor openbaar vervoer, riolering en afval. 2. De totale begroting die hier wordt gebruikt is de som van alle lasten minus die lasten die horen bij openbaar vervoer, riolering en afval

Kapitaallasten¹als % van de begroting², 2021

Kapitaallasten als % van begroting

Almere

Rotterdam Den Haag Eindhoven

Amsterdam Utrecht Groningen

4,3%

Tilburg 4,2%

Breda Nijmegen

Ø 4,6%

3,6%

4,9%

5,5%

5,7%

6,5%

3,3%

4,2%

3,8%

(7)

Inhoudsopgave

Verdieping in taakvelden Bijlagen

Algemeen beeld kapitaallasten

(8)

Data Rotterdam niet beschikbaar¹

Kapitaallasten per taakveld voor de G10

Taakveld

Kapitaallasten per inwoner in

Amsterdam Den Haag Utrecht Eindhoven Groningen Tilburg Almere Breda Nijmegen

Gemiddelde G10 excl. R’Dam

4.2 - Onderwijshuisvesting 69 41 62 34 40 36 49 8 14 39

5.2 - Sportaccommodaties 16 20 29 23 22 31 7 10 24 20

5.3 - Cultuurpresentatie, cultuurproductie en

cultuurparticipatie 6 10 2 17 7 12 10 3 10 9

0.4 - Overhead 38 41 45 35 23 15 10 27 19 28

3.3 - Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 35 2 0 0 0 0 0 0 0 4

8.2 - Grondexploitatie (niet-

bedrijventerreinen) 22 9 33 20 2 1 19 24 44 19

2.1 - Verkeer en vervoer 41 33 1 16 42 63 7 25 21 28

2.2 - Parkeren 12 5 9 5 24 17 13 10 11 12

2.4 - Economische havens en waterwegen 5 3 0 1 1 0 0 0 5 1

6.3 - Parkeerbelasting 0 0 3 0 2 0 0 0 0 1

8.3 - Wonen en bouwen 2 2 82 3 19 1 0 1 9 13

7.5 - Begraafplaatsen en crematoria 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0

0.10 - Mutaties reserves 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

5.7 - Openbaar groen en (openlucht) recreatie 1 1 0 4 5 13 0 6 11 5

7.4 - Milieubeheer 0 0 0 3 0 0 0 0 0 1

Overig (34 taakvelden) 22 68 -12 5 59 63 28 33 6 30

Subtotaal 269 235 254 165 246 253 144 147 174 210

7.2 - Riolering 24 0 3 9 33 21 0 48 45 20

7.3 - Afval 15 6 9 1 14 10 17 10 1 9

Totaal 308 242 267 175 293 284 161 205 220 239

1. Rotterdam boekt afschrijvingen central op één post in de IV3 data, de kapitaallasten per taakveld zijn daarom niet bekend. Rotterdam is om deze reden uit dit onderdeel van de analyse verwijderd.

Zoom in

(9)

Totale kapitaallasten per jeugdige¹, 2021

Kapitaallasten van onderwijshuisvesting

409

203

316

203

272

196

219

40

85

Utrecht Almere

Amsterdam Tilburg

Ø 216

Eindhoven

Den Haag Groningen Breda Nijmegen

Opvallendheden

▪ Nijmegen: Lage

kapitaallasten. Maar wel hoge lasten bij

‘inkomensoverdrachten – overige instellingen en personen’

▪ Breda: Lage kapitaallasten.

Als enige hoge lasten bij

‘subsidies’

1. Jeugdigen zijn inwoners jonger dan 18 jaar en in verband met ontbreken data van 2021 is er gerekend met het aantal jeugdige van 2020; voor Amsterdam zijn totale kapitaallasten € 69 per inwoner Bron: IV3 data begroting 2021; It’s Public analyse

Let op : Dit bedrag is per jeugdige en wijkt dus af van de tabel hiervoor

(10)

Totale kapitaallasten per inwoner, 2021

Kapitaallasten van sportaccommodaties

16

20

29

23

22

27

7

10

24

Nijmegen

Amsterdam Den Haag Utrecht Eindhoven Groningen Tilburg Almere Breda

Ø 20 Opvallendheden

▪ Almere opvallend lage lasten; verklaring onbekend

(11)

Kapitaallasten van verkeer en vervoer

41

33 33

16

42

58

7

25

21

Almere Tilburg

Utrecht¹

Amsterdam Den Haag Eindhoven Groningen Breda Nijmegen

▪ Kapitaallasten zijn voor dit taakveld een relatief klein onderdeel van totale lasten.

▪ Almere heeft opvallend lage kapitaallasten; verklaring onbekend

1. Utrecht heeft voor dit taakveld geen kapitaallasten,hiervoor gecorrigeerd door bedrag onder ‘overige verrekeningen’ te nemen Bron: IV3 data begroting 2021; It’s Public analyse

(12)

Kapitaallasten van parkeren

12

5

9

5

24

16

13

10

11

Den Haag

Amsterdam Utrecht Eindhoven Groningen Tilburg Almere Breda Nijmegen

▪ Groningen heeft relatief hoge rentelasten voor het taakveld ‘parkeren’

(13)

Kapitaallasten van riolering zijn erg verschillend tussen gemeenten, afhankelijk van organisatiemodel

24

0

3

9

33

23

48

45

Utrecht

Amsterdam Den Haag Eindhoven Groningen Tilburg Almere Breda Nijmegen

Ø 21

0 Opvallendheden

▪ Riolering betreft een tariefdienst

▪ Bij een deel van de gemeenten wordt dit als integraal onderdeel van de gemeente uitgevoerd, bij andere is er een zelfstandig rioleringsbedrijf

(14)

Inhoudsopgave

Verdieping in taakvelden Bijlagen

Algemeen beeld kapitaallasten

(15)

Totale kapitaallasten per inwoner, (€/inwoner) Totale kapitaallasten, (€ mln)

Bijlage 1

Totale kapitaallasten en naar inwoner inclusief riolering en afval

265 213

179 172

129

189 226

106

175 176

67

72

63 73

46

104 58

55

30 45

Almere Eindhoven

Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Groningen Tilburg

175

Breda 285

Nijmegen 244

Rente

Afschrijvingen

Ø 244 242

293 284 332

161

205 221

Groningen 98

32 59

133

Breda Rotterdam

34 231

11 Amsterdam

63 47

139 39

Den Haag

26 62 Utrecht

31 Eindhoven 290

24 44

13

50 12

Tilburg

23 Almere

6 8

31 68

Nijmegen Rente

Afschrijving en

35 186

88

41 38

Klik hier voor versie exclusief OV, riolering en afval

(16)

▪ De data voor deze analyse betreft IV3 data (Informatie voor Derden). Meer daarover op CBS.

▪ Dit document gaat over kapitaallasten. Deze bestaan uit afschrijving¹en rente²

▪ Voor optimale vergelijkbaarheid wordt in dit document gefocust op kapitaallasten exclusief die van OV, Riolering en Afval. Voor OV bestaan verschillende financieringsvormen bestaan waardoor de kapitaallasten bij sommige gemeenten hoog zijn en bij andere nul. Riolering en Afval zijn tariefdiensten die door sommige gemeenten wel zelfstandig wordt georganiseerd en door andere wordt ingekocht.

▪ Daarnaast worden verschillende correcties voor individuele gemeenten doorgevoerd in verband met opvallendheden. Deze zijn weergegeven in de volgende tabel

Naast het uitsluiten van de posten openbaar vervoer, riolering en afval worden de volgende correcties uitgevoerd

Bijlage 2 Methodiek

Gemeente Opvallendheden Uitgevoerde correcties

Rotterdam Boekt afschrijvingen van vastgoed centraal op één post ipv per programma. Verwijdert uit de analyse per taakveld

Utrecht Voor het taakveld 2.1 ‘verkeer en vervoer’ worden geen kapitaallasten geboekt Voor de taakveld 2.1 ‘verkeer en vervoer’ wordt het bedrag onder ‘overige verrekeningen’ gebruikt.

Tilburg Heeft erg lage schulden (mede door verkoop Essent aandelen 2009) en dus opvallend weinig rente.

Toedelen van extra rentekosten aan Tilburg door het rentepercentage van Amsterdam te nemen

Klik hier voor begin van het document

(17)

it’s public

Plantage Middenlaan 62, 1018 DH, Amsterdam www.itspublic.nl

Voor vragen over deze publicatie:

Open source beleid

Gebruik van dit document is vrij, open te delen voor en door iedereen, in lijn met de Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Een kopie van deze licentie is hier te vinden:

http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

Gebruikt materiaal in deze publicatie Foto cover: rechtenvrij, Mike van den Bos Kees van der Meeren (kees.vandermeeren@itspublic.nl)

Thijs Jacobs (thijs.jacobs@itspublic.nl)