Watermanagementcentrum Nederland
Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW)
Droogtebericht
12 augustus 2013 | Nummer 2013-7
Watertemperatuur en wateraanvoer normaal voor de tijd van het jaar
De komende weken hebben we in Nederland te maken met een wisselvallig weertype met temperaturen die normaal zijn voor de tijd van het jaar.
In de stroomgebieden van Rijn en Maas wordt deze week nog enige neerslag verwacht. Het neerslagtekort is nog altijd hoger dan gemiddeld en zal naar verwachting in de komende periode nog enigszins toenemen.
De afvoer van Rijn zal de komende weken dalen naar ca 1400 m3/s eind augustus. Ook de afvoer van de Maas is enigszins gedaald. De komende periode wordt een stabiel niveau van ca 90 m3/s verwacht. Het peil van Markermeer en IJsselmeer is op orde. Er is daarmee voldoende water beschikbaar vanuit het hoofdwatersysteem en voor de watervoorziening naar de regionale systemen.
Op de hoge gronden zijn er wel waterlopen die droogvallen. Dit is een normaal beeld voor de tijd van het jaar.
In delen van Nederland zijn de grondwaterstanden nog altijd lager dan normaal in deze periode. Dit wordt maar ten dele aangevuld door neerslag. Maatregelen om het watergebruik te beperken, zoals onttrekkingverboden uit
oppervlaktewater blijven van kracht. De waterbeheerders blijven de inspecties van boezemkades continueren. De temperatuur van het oppervlaktewater is
Samenvatting
Het weer
De komende week hebben we te maken met een wisselvallig weertype met normale temperaturen voor de tijd van het jaar. In de stroomgebieden van Rijn en Maas komen buien voor; de hoeveelheid neerslag blijft echter beperkt. Op de langere termijn wordt voor zowel neerslag als temperatuur geen noemenswaardige afwijking ten opzichte van de normale waarden verwacht.
Op dit moment is het neerslagtekort hoger dan normaal. De verwachting is dat het neerslagtekort nog enigszins zal toenemen.
Wateraanvoer vanuit Rijn, Maas en IJsselmeergebied
De afvoer van de Rijn bij Lobith bedraagt momenteel 1590 m3/s en zal de komende week licht dalen in de richting van 1500 m3/s. Deze afvoer is wat lager dan het langjarig gemiddelde, maar voldoende om aan de watervraag te kunnen voldoen.
De afvoer van de Maas is bij St. Pieter circa ca. 75 m3/s); een normale waarde voor deze tijd van het jaar. De afvoer zal de komende week licht stijgen naar circa 90 m3/s.
Het IJsselmeer en Markermeer zijn goed op peil. De Veluwerandmeren zijn de afgelopen week op peil gebracht. De komende periode is er voldoende water beschikbaar is om aan de watervraag vanuit de regio’s te kunnen voldoen.
Waterkwaliteit
De watertemperatuur in het hoofdsysteem is nu inmiddels onder de 23°C gedaald. De verwachting is dat deze in de komende periode nog iets verder zal dalen. Er is een lichte toename van het aantal gevallen van blauwalgen en botulisme geconstateerd. Dit is een normaal beeld in de zomerperiode.
Maatregelen
De grote rivieren geven voldoende wateraanvoer. Regionaal blijven maatregelen van kracht om het verbruik van water te beperken. De waterschappen houden de wateraanvoer op peil waar dit nodig en mogelijk is. Het algemene beeld is dat de regionale systemen voorlopig nog blijven vragen om wateraanvoer.
De waterbeheerders blijven de inspecties van boezemkades en de controles op de waterkwaliteit continueren.
In verband met de lage tot zeer lage grondwaterstanden in delen van de noordelijke, oostelijke en zuidelijke provincies blijven de waterschappen alert op veranderingen.
Het doorspoelregime voor het Volkerak-Zoommeer in de afgelopen weken, heeft er toe geleid dat het chloridegehalte daar tot een zeer gunstig niveau is teruggebracht.
Het aantal gevallen van blauwalgen is iets toegenomen. Incidenteel komen er meldingen van botulisme voor, de waterbeheerders volgen dit alert. Op diverse plaatsen zijn zwemverboden van toepassing (actuele info: www.zwemwater.nl).
Het volgende droogtebericht verschijnt over 14 dagen op maandag 26 augustus 2013.
Nadere informatie
Het weer
Neerslagverwachting tot en met 20 augustus 2013:
De komende dagen trekt er soms een zwakke storing met enkele buien van west naar oost over de stroomgebieden van Maas en Rijn. De neerslaghoeveelheden blijven echter beperkt, waarbij de actiefste buien maandag 12 en dinsdag 13 augustus in Zwitserland worden verwacht.
Hoeveelheden in de orde van 5-10 mm. Daarna blijft het in de beide stroomgebieden op een enkele bui na droog.
Temperatuurverwachting geldig van 11 augustus 2013 tot en met 20 augustus 2013:
De eerste dagen liggen de temperaturen in het stroomgebied van de Maas en het noordelijk deel van de Rijn rond 20 graden. In het zuidelijk deel van het stroomgebied van de Rijn en de Maas liggen de temperaturen tussen 22 en 25 graden. Later deze week en in het komende weekeinde lopen de temperaturen in beide stroomgebieden enkele graden op, waarbij het in Zuid-Duitsland en Zwitserland in het Rijndal lokaal 30 graden kan worden.
Verdere vooruitzichten geldig van 21 augustus 2013 tot en met 10 september 2013:
De hele periode zijn de kansen op grote afwijkingen van de normale temperatuur en de normale neerslaghoeveelheden in de beide stroomgebieden klein.
Neerslagtekort
Van 1 april tot en met 30 september wordt in Nederland het gemiddelde neerslagtekort berekend over dertien meetstations. In onderstaande grafiek toont de zwarte lijn het verloop van het neerslagtekort (mm) in de tijd. Op dit moment is het neerslagtekort hoger dan normaal. De verwachting is dat het neerslagtekort ook in de komende periode nog enigszins zal toenemen en hoger zal zijn dan normaal (zie grijze gebied en trendlijn).
Met name in Noord-Holland en delen van Brabant en Limburg is het neerslagoverschot lager dan het langjarig gemiddelde.
Rivierafvoer en meren
Rijn
Een goed beeld van de hoeveelheid water die de Alpen via de meren verlaat kan worden afgeleid van de afvoer bij Bazel. Het peil van de meeste Zwitserse stuwmeren ligt iets onder het langjarig gemiddelde. Een maat hiervoor is de z.g. ‘Füllungsgrad’ die normaal rond deze tijd ca. 75% bedraagt; op dit is deze 68%.
Maatgevend voor de Rijnafvoer is de afvoer vanuit de Bodensee. De afvoer van de Rijn bij de uitstroming uit de Bodensee bedraagt 353 m3/s. Deze waarde ligt lager dan gemiddeld in augustus (472 m3/s). Op basis van de weersverwachting zal het peil van de Bodensee in de komende week iets verder dalen.
Waterstandsverloop Bodensee, station Romanshorn met langjarig gemiddelde, maximale en minimale waarden [Bron: Bundesamt für Umwelt, Bern]
Actuele afvoersituatie
Afvoerverwachting (13 augustus – 19 augustus)
Er is afgelopen week een geringe hoeveelheid neerslag in het Rijngebied gevallen.
Hierdoor bleef de afvoer bij Lobith redelijk constant. Voor de komende week is er nauwelijks neerslag voorspeld voor het Rijn stroomgebied. De verwachting is dat de afvoer bij Lobith de komende week zal dalen tot ca. 1500 m3/s.
Afvoerverwachting (19 augustus – 25 augustus)
De lange termijn neerslag verwachting voorspelt weinig neerslag. De verwachting is dat de afvoer zich bij Lobith in de week van 19-25 augustus ongeveer op dit niveau zal handhaven (met een lichte trend naar daling).
Afvoerverloop Lobith/Rijn
Conclusie
Op basis van de huidige situatie en de weersverwachtingen wordt verwacht dat de afvoer van de Rijn in de komende twee weken zal dalen en daarmee onder het langjarige gemiddelde zal blijven. Op de wat langere termijn zou de lage stand van de Zwitserse stuwmeren tot een verlaging van de basisafvoer kunnen leiden. Alles overziend geeft het Rijngebied een droger dan gemiddeld beeld. De kans dat de afvoer onder het LCW-criterium (in augustus 1100 m3/s) zal dalen, is echter zeer klein.
Maas
Het stroomgebied van de Maas kent geen grote watervoorraden in de vorm van gletsjers en stuwmeren. Omdat het water in een groot deel van het stroomgebied snel wordt afgevoerd, kan de basisafvoer relatief klein worden in een periode zonder neerslag.
Actuele afvoersituatie
De etmaal gemiddelde afvoer bij St. Pieter bedraagt ca. 75 m3/s, ongeveer normaal voor deze periode van het jaar. Op basis van de weersverwachting voor de aankomende week wordt een gemiddelde afvoer verwacht van ca. 90 m3/s.
Afvoerverloop Luik/Maas
Conclusie
De afvoer bij Sint Pieter zal de komende week waarschijnlijk rond het langjarig gemiddelde blijven. Droogteproblemen zijn de komende tijd voor de Maas niet waarschijnlijk.
IJsselmeergebied
Het IJsselmeer en Markermeer zijn goed op peil. Het beheer is erop gericht om het water vast te houden.
Grondwater
De afgelopen week heeft de neerslag de toestand van het bodemvocht en de
grondwaterstanden enigszins verbeterd, maar de grondwaterstanden zijn nog steeds laag tot zeer laag in grote delen van Nederland. In veel gebieden is de trend nog steeds dalend en het gebied met zeer lage grondwaterstanden is deze week verder toegenomen.
Gebieden met zeer lage grondwaterstanden zijn aanwezig in alle provincies. Met name in zandgebieden, maar ook in klei- en veengebieden. Deze situatie verandert nauwelijks.
Alleen in de kop van Overijssel en in zuidwest Drenthe is de situatie verbeterd ten opzichte van vorige week.
De verwachting is dat de situatie met lage tot zeer lage grondwaterstanden de komende week zal voortduren.
Landelijk beeld van de freatische grondwaterstand op 12 augustus in vergelijking tot de statistische waarden op hetzelfde moment in het jaar (modelresultaat NHI - www.nhi.nu)
Waterkwaliteit
De watertemperatuur in het hoofdsysteem is gedaald tot circa 22 - 23 °C. De verwachting is dat de watertemperatuur de komende periode licht zal afnemen. Het aantal gevallen van blauwalgen en botulisme is wel iets toegenomen. Hierdoor zijn er nog
zwemwaterwaarschuwingen en zwemverboden van kracht. Op meerdere plaatsen zijn preventieve maatregelen genomen om vissterfte te voorkomen, bijvoorbeeld door pompen in te zetten met als doel het zuurstofgehalte in het water omhoog te brengen.
Actuele informatie is te vinden op NOS Teletekst pagina 725 en op www.zwemwater.nl.
Meetpunt Lobith (Rijn: Watertemperatuur in graden Celsius)
Meetpunt Eijsden Ponton (Maas: Watertemperatuur in graden Celsius)
