Vraag nr. 73
van 13 november 1997
van mevrouw RIET VAN CLEUVENBERGEN Resolutie Europees Jaar tegen het Racisme – Eva-luatie
Op 19 maart 1997 keurde het Vlaams Parlement een resolutie goed betreffende het Europees Ja a r tegen het Racisme. Hierin werd aan de V l a a m s e regering gevraagd om aan de aanbevelingen ter bestrijding van racisme en xenofobie gevolg te g e v e n , in het bijzonder op het gebied van onder-w i j s, vorming en voorlichtingsbeleid (Stuk 580 (1996-1997)).
Mag ik van de minister bevoegd voor de coördina-tie van het migrantenbeleid vragen wat de V l a a m s e regering in 1997 concreet gedaan heeft om deze resolutie uit te voeren, in het bijzonder op het gebied van onderwijs, vorming en voorlichtingsbe-leid ?
Antwoord
De initiatieven die de Vlaamse regering heeft g e n o m e n , in het bijzonder op het gebied van o n d e r w i j s, vorming en voorlichtingsbeleid, om de resolutie betreffende het Europees Jaar tegen het Racisme uit te voeren, worden in volgend overzicht samengevat.
1 . Interdepartementale acties van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap in het Europees jaar tegen het racisme
Advertentiecampagne geschreven pers
In de geschreven pers zijn er advertenties versche-nen met de boodschap "Samenleven kàn".
De onderwerpen waren :
– een autochtone bejaarde vrouw die door een allochtone verpleegster wordt verzorgd ;
– k i n d e r e n , allochtoon en autochtoon, die samen spelen.
Door de verspreiding van deze beelden wordt de nadruk gelegd op de positieve aspecten van het multicultureel samenleven.
Affichecampagne
De ontwerpen van de advertenties werden ook gebruikt om affiches te drukken die op vrij grote schaal worden verspreid. Deze affiches zijn niet t i j d g e b o n d e n . Het is dan ook de bedoeling dat ze tot ver na het Europees Jaar tegen Racisme zullen worden gebruikt.
"Het vrijblijvende voorbij"
In april 1997 werd de brochure "Het vrijblijvende v o o r b i j , het Vlaamse beleid ten aanzien van etnisch-culturele minderheden, een stand van zaken" aan het publiek voorgesteld. Deze brochure is een realisatie van de Interdepartementale Com-missie voor Etnisch-culturele Minderheden van de Vlaamse Gemeenschap (ICEM).
Hierin wordt zowel een historiek van het minder-hedenbeleid geschetst, als de krachtlijnen van het huidige beleid en de plannen naar de toekomst toe. Het minderhedenbeleid kan immers slechts slagen als er een voldoende groot draagvlak voor bestaat. En een eerste vereiste om dit te realiseren is de bekendmaking van dit beleid aan een zo groot mogelijk publiek, zodat discussie ook mogelijk wordt.
De Nederlandstalige versie van 5.000 exemplaren is bijna uitgeput. Begin '98 zal hiervan een herdruk v e r s c h i j n e n . Deze brochure werd ook in het Fr a n s en het Engels uitgegeven, met de bedoeling dit over de taalgrens en op internationale fora te ver-spreiden.
2 . Medewerking en steun aan de staten-generaal tegen racismebestrijding van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding Verscheidene departementen van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap verleenden hun medewerking aan de werkgroepen voor de staten-generaal tegen racismebestrijding die op 29 november werd georganiseerd door het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding (zie ook punt 3). Bovendien werden er affiches ver-spreid in alle gebouwen van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en werd er in een van de advertenties melding gemaakt van de staten-gene-raal.
3 . Acties binnen diverse departementen of adminis-traties
Administratie Gezin en Maatschappelijk Welzijn Er werden in de loop van 1997 niet-gereglemen-teerde subsidies toegekend aan een aantal projec-ten met een sensibiliserend en bijgevolg xenofobie-bestrijdend karakter.
1. Pricma : jeugdwelzijnsbevordering en verhoging van toegankelijkheid van jeugdwelzijnswerk. 2. Intercultureel Centrum voor Migranten
(ICCM) : migrantenforum. Een ontmoetingsdag tussen de Vlaamse overheid en verenigingen van migranten, die werd gehouden op 27 sep-tember 1997.
3. Amnesty International : OpRecht Verhaal. Een toneelstuk waarbij de acteurs vluchtelingen zijn. 4. De Poort : participatie van allochtone ouders en
jongeren in het onderwijs.
5. OCIV : ontwikkeling van een praktijkmodel voor een gemeentelijk onthaalbeleid.
6. Initiatieven in het kader van Thuis in Vlaande-ren.
Daarnaast zijn er een aantal nieuwkomersprojec-t e n , ininieuwkomersprojec-tianieuwkomersprojec-tieven die worden genomen om nieuwko-m e r s, g e z i n s h e r e n i g e r s, gezinsvornieuwko-mers en vluchte-lingen zo snel mogelijk op te vangen, waarbij ze een taalblad krijgen en een maatschappelijke o r i ë n t a t i e, met als doel de potentiële achterstelling van bij het begin aan te pakken.
In 1996 werd er een niet-gereglementeerde subsi-die gegeven aan het project "Van Algebra tot Pyja-m a " , onder de voorwaarde dat deze tentoonstelling gedurende vijf weken gratis zou mogen worden geplaatst door de administratie Gezin en Maat-schappelijk We l z i j n . Dit gebeurde in het jaar 1997 in een aantal kantoren van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (zie ook VDAB).
Departement Onderwijs
Vanuit onderwijs is de resolutie met betrekking tot het Jaar tegen het Racisme vooral aangegrepen om een aantal aspecten van het bestaande beleid meer voor het voetlicht te brengen.
Het onderwijsbeleid werkt immers reeds jaren rond de punten die in de resolutie aan bod komen. Denken we maar aan de inspanningen die gebeu-ren in het kader van het onderwijsvoorrangsbeleid ( OVB) (sedert 1991) om de leerachterstand weg te werken en de integratie te bevorderen, het non-dis-criminatiebeleid (sedert 1994) dat erop gericht is de toegang tot alle scholen te realiseren en het ont-haalbeleid (sedert 1991) dat zich onder meer richt op een degelijke opvang van kinderen van vluchte-lingen.
In het kader van het Jaar tegen het Racisme wer-den twee aspecten belicht : ten eerste het intercul-tureel onderwijs en ten tweede de doorstroming van migranten.
Het intercultureel onderwijs is een fundamentele oriëntatie van het onderwijs dat vertrekt van de sociale en culturele verscheidenheid en leerlingen daarmee leert omgaan op sociaal en cognitief vlak. Het werd voor het eerst ingevoerd via het onder-wijsvoorrangsbeleid in 1991. In 1994 verklaarden de koepels van de inrichtende machten en de Au t o-nome Raad voor het Gemeenschapsonderwijs (ARGO) dat het intercultureel onderwijs moest worden uitgebreid naar alle scholen. Vanuit de Vlaamse Onderwijsraad werd gevraagd naar meer professionele en wetenschappelijke ondersteuning. Dit leidde tot de oprichting van het Steunpunt Intercultureel Onderwijs aan de Universiteit Gent ( U G ) , dat in onderzoek, materiaalstudie en vor-ming voor het brede onderwijsveld voorziet. De overheid voorziet vervolgens jaarlijks in een promotiecampagne via de pers over het intercultu-reel onderwijs. Naar aanleiding van het Jaar tegen het Racisme werd in aanvulling op deze campagne door het departement Onderwijs een brochure ontworpen die breed wordt verspreid.
D o o r s t r o m i n g is een prioriteit in het migrantenon-derwijsbeleid sedert 1994. Dan startte ook het pro-ject doorstroming tweede graad secundair onder-w i j s, evenals het project alternerende opleiding voor interculturele medewerkers (dat in 1998 a f l o o p t ) . Sedertdien zijn nog twee alternerende projecten uitgewerkt die zich richten op allochtone v r o u w e n . Vanaf 1996 is ook de OVB-werking van de psycho-medisch-sociale centra (PMS) toege-spitst op het werken uit oogpunt van een betere doorstroming van migranten.
In het kader van het Jaar tegen het Racisme werkt het departement Onderwijs samen met het Cen-trum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebe-strijding rond de staten-generaal. Zo werd voor de werkgroep Onderwijs het thema "doorstroming" in
aanmerking genomen. Verschillende personeelsle-den van het departement werken mee aan de werkgroep rond onderwijs, waaronder de voorzit-ter.
Ten slotte worden via de administraties basis- en secundair onderwijs affiches verstuurd om het ini-tiatief bekend te maken en aandacht te vragen voor de thematiek van het racisme.
Emancipatiezaken
Gedurende het jaar 1997 heeft de nieuwe opdrachthoudster voor Emancipatiezaken zich ingewerkt in het thema "allochtonen" binnen de Vlaamse administratie. Momenteel wordt de laat-ste hand gelegd aan een positieve-actierapport voor allochtonen, met voorstellen voor de toe-komst.
BLOSO
Door de werkgroep Sport en Jeugd van de staten-generaal voor gelijkheid van kansen en racismebe-strijding (waarin Bloso is afgevaardigd) werd een initiatief genomen naar de sportfederaties. H e t centrum heeft alle sportfederaties aangeschreven in de loop van de maand oktober 1997 met de vraag een intentieverklaring tegen racisme te o n d e r t e k e n e n . In een later stadium kan deze inten-tieverklaring verder worden geconcretiseerd. Bloso is afgevaardigd in de werkgroep Jeugd en Sport van de Koning Boudewijnstichting en onder-steunt mee volgende anti-racistische acties :
– sportclubs bekennen kleur : een oproep naar alle sportclubs in Vlaanderen om een non-dis-criminatiebeleid te voeren en om speciale initia-tieven te nemen naar een geïntegreerde sport-werking tussen allochtonen en autochtonen ; – buurtbal (voetbal, volleybal, basketbal), met als
doel lokale en informele voetbalcompetities te organiseren op straten en pleinen en lokale v o e t b a l v e l d e n , gericht op kansarme jongeren waaronder vooral veel jongeren uit etnische minderheden.
Bloso richtte in Gent en Neerpelt sportdagen in gericht op de integratie van migrantenmeisjes en migrantenvrouwen.
VDAB
Zoals hierboven reeds vermeld, werd de tentoon-stelling "Van Algebra tot Pyjama" in een aantal
V DAB-kantoren voor het publiek opengesteld. I n de rand hiervan werden enkele activiteiten georga-n i s e e r d , zoals eegeorga-n feestelijke opegeorga-nigeorga-ng, r o georga-n d l e i d i georga- gen en een opleidingsdag voor de V DA B - c o n s u l e n-ten.
Verder heeft de V DAB geen specifieke acties ondernomen in het kader van het Europees Ja a r tegen het Racisme.
Overige initiatieven
Naast bovenvermelde initiatieven zijn er wellicht nog tal van maatregelen die binnen diverse depar-tementen werden genomen en die onrechtstreeks een invloed hebben in de strijd tegen het racisme. Voor een volledig overzicht hiervan verwijs ik naar het Vooruitgangsrapport Minderhedenbeleid 1997 van de ICEM, dat in de loop van 1998 zal worden verspreid.
