DE INDONESISCHE KWESTIE

VBIJREID IN DEMOCIATIE

VRIJDAG 21 OCT. 1949 - No. 81

,

HOE IS HET IN ENGELAND?

Pag. 5

WEEKBLAD VAN DE VOLK SPAR TIJ VOOR VRIJHEID EN DEMO CR A.TIE

NOGMAALS

DE INDONESISCHE KWESTIE

Van

•

een onschuldige en een ernstige

vergadering rede ginds

·hier

Het Indonesische probleem heeft ten on~

zent vaak heftige gevoelens opgewekt.

En dat is goed. Het toont, dat ons volk op critieke momenten een zich waarlijk vrij voe~

lend volk is, dat zich uiten wil in de grote vraagstukken, die het belang van land en volk raken. Het toont ook, dat ons volk op hoog peil staat. Want frappant is, dat in de gedachtenwisselingen niet het stoffelijke voc.rop staat, maar dat de verantwoordelijk~

heid van Nederland ten aanzien van het Ie~

ven. de bestaanszekerheid en de rechtszeker~

heid van millioenen overzee als het belang:- rijkste aspect van het Indonesische vraagstuk

wordt beschouwd. ·

* * *

:De verscheidenheid van gedachten in ons . volk en de felheid waarmede de on~

derscheidene opvattingen worden uitgedra~

gen. hebben haar weerslag gevonden in de politieke strijd der laatste jaren. Maar reeds werd grote matiging betoond tijdens de dis~

cussies in de Tweede Kamer in Augustus j.l.

toen wij vlak voor het begin der Ronde Ta~

fel Conferentie stonden eri algemèen is ge~

· accepteerd, dat er op dit punt in de politieke arena rust moet zijn tijdens die conférentie.

Verheugend is, dat oppositionele zowel als

niet~oppositionele partijen zich hieraan hou~

den. In dit verband mag overigens wel wor~

den vastgesteld, dat het soms meer kracht kost te zwijgen dan te spreken.

* * *

onze partij is het Indonesische vraagstuk altijd zeer ter harte gegaan. getuige ook de besprekingen, die wij juist in deze tijd aán deze kwestie wijden. Maar kort geleden hebben wij reeds uiteengezet waarom thans niet het woord aan de Kamerfracties kan zijn.

Hoezeer echter het vraagstuk leeft. blijkt ook weer uit het voorstel van onze Eerste Kamerfractie tot het instellen Van een Com~

missie voor Indonesische Zaken uit de Eerste Kamer. een voorstel. dat wel .. in hoofdzaak"

voortvloeit uit de omstandigheid .. dat de Ka~

mer goeddeels in onzekerheid verkeert om~

trent wat zich ter Ronde Tafel Conferentie, alsmede in Indonesië" afspeelt.

Hoezeer het vraagstuk leeft blijkt ook uit de vergaderingen. die er in den lande aan worden g~wijd. Elders in dit nummer wordt het een en ander gezegd over de maatrege~

Ien. die de regering heeft genomen om een vergadering in de Kurzaal te verhinderen.

Te dezer plaatse willen wij er niet meer over zeggen. Wij achten overigens deze kwestie van het allergrootste belang. getuige o()k het

feit, dat wij gemeend hebben hierover vra~

gen te moeten stellen aan de minister~presi~

dent, w~arheen wij de belangstellende lezer mogen verwijzen. Als de regering ook van haar kant heeft gesproken, is er mogelijk voor ons nog reden er op terug te komen.

* * *

Het is overigens wel een wonderlijke gang van zaken. In ons land verricht een hoofdambtenaar in opdracht der regering allerlei wonderlijke toeren om een vergade~

ring op een bepaalde plaats onmogelijk te maken. Is. het eigenlijk niet een beetje lach~

wekkend, dat de regering zelfs voornemens geweest zou zijn het gehele Kurhaus te vor~

deren? Maar hoe dit zij. terwijl hier ver~

schrikkelijk veel drukte wordt gemaakt voor een vergadering waarin personen uit de bui~

ten~parlementaireoppositie zullen spreken .- personen dus, die geen enkele politieke ver~

antwoordelijkbeid dragen ...- wordt in Indo~

nesië het woord gevoerd door een vooraan~

staande politieke persoonlijkheid. De sultan van Djocja, als zddanig reeds een zeer grote invloed hebbende op de bevolking. sprak ook als minister van defensie van de Repoehlik Indonesia. Nu kan het ons weinig interesse~

ren of deze redevoering nu al of niet van te voren bekend was aan de mede~ministers en ook willen wij ons niet verdiepen in de vraag waarom de Sultan zijn verklaring aflegde.

Of dit nu was terwille van de achterban, of

· dat het geschiedde om druk uit te oefenen.

dat zijn mogelijk interessante vragen. waar~

van beantwoording het een en ander zou kunnen verduidelijken, maar die voor ons toch niet essentiëel zijn. Het belang van de verklaring is, dat op een moment waarop partijen tezamen zitten een zeer vooraan~

staand man van één dier partijen spreekt over mogelijke opleving van strijd. En ern~

stig is, dat van Nederlandse zijde dan moet worden geantwoord dat reeds maandenlang militaire infiltraties in Nederlandse garni~

zoenscentra en verbindingslinies plaats heb~

ben.

* * *

Uitermate triest is wel, dat de Hoge V er~

tegenwoordiger der Kroon heeft moe~

ten verklaren, dat de aandacht van de U.N.

C.l. herhaaldelijk op de dreigende gevaren is gevestigd. Blijkbaar dan toch weer zonder enig resultaat. hetgeen tot nadenken stemt.

Nu willen wij van onze kant ons houden aan de gedragslijn. die wij hebben gemeend te moeten innemen tijdens de Ronde Tafel Conferentie en daarom zullen wij niet nader

in het gebeurde treden. Het signaleren daar- van zij ons thans voldoende.

Alleen willen wij wel de verwachting uit- spreken, dat onze regering tegenover het ge~

beurde de volstrekt nodige vasthoudendheid zal betonen en zich voor ogen zal blijven stel~

len, dat van haar wordt verwacht te gaan in een richting, die, ondanks in de weg gelegde en komende moeilijkheden, door ons volk wordt gewenst. Dat wil zeggen. dat zij slechts een ·constructie bevordert, die haar begrenzing vindt in de Grondwetsartikelen, die het parlement vorig jaar ih grote meer~

derbeid heeft aanvaard.

Nederlanc;l draagt een enorme verantwoor ..

delijkheid in deze tijd. Een verant' ro0rdelijk·

heid tegenover de wereld in de eerste plaats. Er rnoet namelijk worden gezorgd. dat het enorme ·Indonesische gebied niet aan de communisten wordt uitgeleverd. Maar daar~

naast de verantwoordelijkheid tegenover de

millioenen~bevolking aldaar. Het volbrengen vari onze tMk vereist staatsmanswijsheid.

Veel hindernissen zullen overwonnen moeten worden. lVIaar daarnaast zijn van even groot belang: moed en kracht. Moed en kracht om aan de wereld onze verantwoordelijkheid duidelijk te maken, tegen alle wanbegrip en tegenwerking en verdachtmaking in. Moed en kracht ook om niet af te wijken van de weg. die onze verantwoordelijkheid jegens de millioenen overzee ons voorschrijft.

Het r~cht van vergadering geschonden ?

Ons Tweede Kamerlid, drs. H. A. Kort- hals heeft aan de minister~president de volgende vragen gesteld:

1. Heeft de minister kennis genomen van een bericht van het bestuur van het Nationaal Jongeren Verbond- opgenomen o.m. in de avondbladen van Vrijdag 14 Oc- tober - betreffende moeilijkheden, welke van de zijde der Regering in de weg zou- den zijn gelegd met betrekldng tot het houden van een openbare bijeenkomst van het genoemde verbond in de Km·zaal te Scheveningen op 15 October j.I. ?

2. Is de minister niet van mening, dat de in het bericht gegeven uiteenzetting de indruk moet vestig·en, dat de Regering door haar optreden op gespannen voet is gelmmen met het in de Grondwet gewaar- borgde recht van vergadering?

3. Kan de minister mededelen of de in het bedoelde bericht gegeven voorstelling van zaken juist is?

4. Zo de vorige vraag ontkennend zou moeten worden beantwoord, is de minister dan bereid zijnerzijds een lezing te geven van d.e gang van zaken en wil hij daarbij dan in bet bijzonder aandacht schenken aan de '\'raag hoe bet optreden der Rege- ring zich verdraagt met het recht van vergadering 'l

K.

VJUmEID EN DZMOOBATIE :U OCTOBER 1M9 - Pag. Z

Redelijke en onredelijke argumenten bij het P.B.O.-dehat

Een Kamerlid draagt ZIJn ^•• ezgen verantwoordelijkheid ^•

Telkens weer en bij alle mogelijke gelegenheden werd, in de afgelopen maanden van de zijde der Regering verzekerd, dat zij er de hoogstè prijs op stelde, dat het ontwerp op de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, hetwelk men even belangrijk achtte als de Grondwetsherziening, een zo groot mogelijke meerderheid tau. verwerven. Prof. Romme, op zijn,.

beurt, noemde destijds de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie naast de Indonesische kwtstie een van de voornaamste gronden voor de wen- selijkheid en noodzakelijkheid van een bredere Regeringsbasis .. Wie zich dit herinnert, kan slechts verbazing gevoelen over de wijze, waarop èJt staatssecretaris Van der Grinten èn prof. Romme de twee fracties, die aan deze basisverbreding htbben medegewerkt , - dé V.V.D. en de C.H.Unie - het voorstemmen bewust onmogèlijk hebben gemaakt.

van talrijke andere leden van de Kamer en zult gij moeten terug- keren tot Uw eigen, oorspron- kelijke voorstel.

* • •

De redelijkheid van deze redene- ring kan moellijk worden ont- kend. Maar alle redelijkheid bleek thans bij de tegenpartij zoek; Hoe lange,r het debat duurde, van hoe groter belang het leek te worden, dat de bedrijfschappen bij A.M.v.B.

zouden worden ingesteld. Prof. Rom- me kwam ten laatste zelfs verzeke- ren, dat de gehele verderé opbouw van de p. b. o. daarvan afhing.

Wij releveren nog èens in het kort de feiten.

Toen, in Juni van het vorige jaar (dat was in de laatste dagen van net Kabinet-Beel) minister Van den Brink zijn wetsontwerp op de pu- bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie bij de Tweede Kamer indiende, bevatte dit in artikel 68 de bepaling, dat

MINtSTER v. d. BRINK .... zware taken ....

Hiet alleen product-, maar ook hoofd- bedrijf- en bedrijfschappen bij de Net moesten worden inge~teld. Blij"

kens de Memorie van Toelichting achtten de ondertekenende ministers zulks noodzakelijk: le. op grond van artikel 152 van de Grondwet ("De wet kan voor bepaalde beroepen en bedrijven en groepen daarvan, als- mede voor het beroeps- en bedrijfs- leven in het algemeen, lichamen in:..

stellen, teneinde regelend op te tre- Jen"); 2e. op materiële gronden. In het hoofdartikel in ons blad van 7 October is reeds in herinnering gé- bracht, dat minister Van den Brink belast met zware taken de verder~

voorbereiding van deze ~aterie ech-

~er aan een staatssecretaris ging overlaten, die, zo schreef de heer Korthals in een rake typering "zo zijn eigen ideeën blijkt te hebben en

?eze blijkbaar ook wonderlijk gaarne m de praktijk ziet toegepast". Hoe- wel in het Voorlopig Verslag in het geheel geen sterke aaadrang daar- toe was uitgegaan, kwam in de Me- morie van Antwoord, met verlooche- ning van al het eerder aangevoerde, Pl!)tseling een wijziging van stelsel:

instelling van hoofdbedrijf- en be- drijfschappen werd mogelijk gemaakt bij algemene maatregel van bestuur dus buit·en de algemene wetgeve~

om.

* * *

Deze frontverandering, waarbij mr. Van der Grinten zich op beleids- en utiliteitsgronden beriep, fs door onze fractie bij monde zowel van drs. Korthals als van mr. Oud, ten heftigste bestreden en een be~

langr~ik deel van de Kamer (al was dat dan geen meerderheid) bleek er precies zo over te denken.

De argumenten, door onze woord- voerders daartegen a&ngevoerd en die getrond waren zowel op overwe- gingen van beleid als op ernstige constitutionele bezwaren, hebben wij in een vorig parlementair over- zicht reeds uitvoerig weergegevé!\, Wij zullen daar thans dus niet ver- der op ingaan.

Waarlijk verbluffend was echter de redenering, welke mr. Van der Grinten opl!lette om de heren Oud en Schouten hl overtuigen, dat zij, on- danks hun constitutionele bezwaren, toch best hun stem aan het ont·

werp konden geven.

l:tet zeer klemmende betoog van de heer Oud was nu echter dit: Gij, Rege1·ing, verdedigt de instelling dezer bedrijfschappen buiten de wetgever (en dus bui- ten dè Staten-Generaal) om, op overwegingen van beleid en uti- liteit. Mijn fractiegenoten en ik zijn het daarmede geenszins eens en menen, dat juist beleidsgron- den eisen, dat deze instelling bij de w è t geschiedt. Wij hebben echter nog een onoverkomelijk bezwaar van veel hoger orde:

wij achten die uitschakeling van de wetgever in strijd met de Grondwet. Èn wanneer het U nu werkelijk ernst is met Uw verzekering, dat gij het zo op prijs stelt, dat dit ontwerp in deze Kamer een zo groot moge- lijke meerderheid op zich ver•

enigt, dan zult gij Uw beleids- ove?·wegingen ondergeschikt moe- ten maken aan de ernstige con- stitutionele bezwaren van ons en

Hij sloot zich bij de heer Oud aan, waar deze hal;! vastgesteld, dat in ons land de rechter ten aanzien van de interp!:etatie van de Grondwet, althans wanneer het betreft de 'lrél'- houding van wetgeving in f(}rntele zin tot Grondwet gt'!en bevoegdheld heeft. Dit dus in tegenstelling tot de situatle ten deze in de Vèrenigtlé Staten. Onze Gtóndwet drukt dlt be- ginsel aldus uit, dat de wetten bij ons onschendbaar zijn. Wanneer de wet op de publiekrechtelijke organi- satie tot stand komt, :&al dus nooit aan het oordeel va.n de rechter de vtaag worden onderworpen of deze wet in strijd met de Grondwet zou zijn. De interpretatie Vàn onze hoog- ste staatswet is alleen en uitsluîtetl.d overgelaten aan de wetgé\l'endé macht.

Mr. Van der Grinten meende daar- uit nu dit te concluderen: Welnu, als de (meerderheid vart de) Kamer het bewuste attikel, dool' het te· aan• ·

0 ~eze

de geheide. politici zullen zeggen van de affaire R.

T.C.~N.J.V . ...:..H.O.

Hij gaat maar gewoon de weg van de burgt!rlijke mensenvrijheid die leidt naar veroordeling van de

Hoge Overheid.

~ ' '

0

~ t

9 t

Hij vindt dat de Hoge Ove1·heid niets te maken heeft met een particuliere lokaliteit, mits hetgeen daar geschiedt niet met wet en recht in botsing komt.

En gesteld nu eens dat wàt daar (per N.J.V.) geschieden zou met tact en goede manieren in strijd zou zijn, dan moge hij (bescheidenlijk) vragen waar de wet is die het ontactische . en niet-welgemanierde verbiedt?

De absolute vorst was dáárom tymn omdat hij "ik ben de staat" zeide. De overheid die in haar daden uitroept:

"ik ben de wet" is tyranniek en onverdraaglijk. Wie haar toestaat volgens het "ik ben de wet" te handelen, billijkt haar tyrannie en is derhalve ondemocratisch ·van gezind- heid.

Deze burger slaat, met d1·oefheid, ontzetting en zo1'g, gade hoe de Overheid is uitgegroeid tot een "Ding an Sich"-tyranniek; willekeurig; dom in haar macht en dodelijk gevaarlijk in haar domheid.

Een Golem - lemen beeld, levend gewo1·den door de adem des volks - die in de waan van zijn oerkracht, zijn maker vertrapt.

Een Robot die, met de kracht van willekeurige wil, de adem der democratie, dat is: de hoge vrijheid van de mens, wègwringt uit haa1' keel.

Ach, hoge heren die de wet kleedt naar de mode van de dag, vindt ge dat deze burger deze week melo-drama-

tisch en zwaar-op-de-hand is? "

Vindt ge, dat hij te zware en te grote woorden schrijft, dom· een incidentele handomd1'aai, een détournement de pouvoir van slechts geringe betekenis?

Ik hóór U al zeggen: "wat overdrijft dat burgertje;

wel, wel, wat schiet dat schrijvertje uit z'n burgermans- slof."

Ik zou mij niet verbazen over Uw schouder-ophalen.

Want wanneer ge begreept wat vrijheid is èn wél.t demo- cratie beduidt, zoudt ge groter eerbied koesteren 1}oór het hartebloed en de levensadem van àlle medeburgers van DEZE BURGER.

vaarden, blijkbaar n i et acht te zijn in strijd met de Grondwet, zul·

len de afgevaardigden, die wel con•

atituti(}nele bezwaren koesterden, ze.

kèr niet geàcht kunnen worden in strijd met hun eed op de Grondwet te handelen, wanneer zij bij de. eind·

stemming tenslotte toch hun stem aan het ontwerp zouden geven.

" " "

Het boVènstaande is slechts één voorbeeld van de talrijke ogen- schijnlijk zeer vernuftige, maar in werkelijkheid volkomen onaanvaard- bare redeneringen, welke staatslJe- cretaris Van der Grinten bij dit <le·

bat heeft ten beste gegeven.

De heer Oud, die al zovele malen het woo'l'd had gevoerd, om derg"e·

lijke redeneringen te weerleggen, begon het nu kennelijk te vervelen en zag ervan af, opnieuw het spreek- gestoelte te beklimmen, nu om de~

staatssecretaris erop te wijzen, dat deze de eigen verantwoordelijkheid van iedere volksvertegenwoordiger aldus volkomen miskende. De heer Van der Grinten schijnt zich zó in het alleenzaligmakende van het col- lectivisme te hebben vastgebeten, dat hij ook de individualiteit van on- ze volksvertegenwootdigers blijkbaar volkomen in de collectiviteit van de Kamer ziet opgegaan. Of meent mr.

Van der Grinten, d~ dè Kamerleden ook hun eed op de Grondwet kun·

nen ... delegeren'!·

* ^{:tr •}

De anti-rev. heer Schouten ech- . ter kon het niet laten, hièr nog een hartig woordje over te zeg- gen. Dat ging aldus: Als de geachte heer st.aatssecretaris van oordeel is, dat hij er rnlj en anderen mee kan troosten, dat, als de Kamer, na ge- dachtenwisseling met de Regering, besluit, dat insteling bij A. M. v. B.

in oveteenstemming is met de Grond- wet, wij .ons grondwettelt1k bezwaa.r kunnen laten vervallen, dan vergist hij zich totaal. Het oordeel van de Regering, het ·bel~luit van' d'e Kamet', disculpeert mij ter zake niet. Een doergel\jke stelling moest van de zi1de van de regeringstafel niet worden geponeerd, in geen enkel-e omstan- digheid. Dat is volslagen onjuist.

Het gaat in dit verband niet over de vraag, of d~ Regering serieus van oordeel is, dat haar voorstel wel in overeenstem- ming is met de Grondwet. Neen, het oaat over deze vraag: hae nwet men de 1JerantwoordelUk- heden zien, en de heèr staats- secretaris weet, dat het geen aannemelUke uitweg is, als hij zegt: wanneer de meerderheid van de Kamer beslist, dat het in Overeenstemmina met de Grond- wet is, bij A.M.v.B. tot instel- ling van de bedoelde lichamen ove1' te gaan. kunnen zij, die het grondwettelijke bezwaar hebben, dat bezwaar opgeven en met de wettelijke regeling accoord gaan.

MUnheer de Voorzitter, ik heb hier nog nooit, en zeker niet van de regeringstafel, een dergelijke stelling horen ve1·dediÇJen! De Regering moèst hier veel sterker dan ieder ander gevoelen, waar- om het gaat.

Zo werd dit ontwerp tenslotte met alleen de stemmen dE!r katho- Ueken en socialisten en êén c.H.•

lid voor (55 tegen 35 stemmen) aangenomen.

In hoeverre die katholiek-socià- fistlschè meerderheid bij de behaft- deling der a.mendemènten even•

flens een :rol heeft gespeeld, hopen wij in ons overzicht van de volgen- de week tè bezien. A.

VJUJHEID J!lN DEMOCBATIIII

---

VItiJlliD 11 DEMOCIATIE

•rJI(SLAO VAH OI VOLKSPARriJ VOOR VRUHI-10 rH OlfrtfOelrAfff:

Voor:átter Redactie-comm.: Drs. H. A. ~orUlals.

Redactie-secretaris : Mr. E. Ellas

Ad&·e• : Victoria Hotel Amaterdam. Kamer 435.

Administratie: Post bus 43, A'foort, tel. ~267

Abonnementsprijs I 1.90 p. kwartaaJ, t 7.50 p. jaar.

Lo1111e nummers 15 cent.

Voor het zenden. van abonnements- e11. adverten-

;ie-gelden : Postgiro no. 245103. ten name van de

?ennmgmeester van de Stichting .. Vrijheld en Democratie" te Amersfoort.

Voor actvertenties weade men zich tói de adminis~

tratie of tot de hoofdvertegenwoordiger: L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk cZ.-HJ.

Contact (I)

Naar de N.R.C. weet te melden, heeft een

· klein aantal hoogleraren te Leiden hét initiatief genomen om een bijeenkomst van een beperkt aantal Duitse en Nederlandse professo·

ren te organiseren, waar belangrijke geestelijke en maatschappelijke vraagstukken werden be- Spl·oken. Deze besprekingen werden gevolgd door een kort verblijf der :Puitse hoogleraren in Nederlandse universiteits- en hogeschoolsteden als gast van de Nederlandse collega's en met de bedoeling, zover dit onder de huidige omstandig- heden mogelijk is, in aanraking te komen met het Nederlandse leven, het universitaire in het bijzonder. Dit streven heeft de zeer g.~wrtardeerde

ateun van de Nederlandse regering gekregen, die , de uitvoering vàn het plan llfogelijk heeft gemaakt. Opmerkelijk - ofschoon begrijpelijk - is hierbij, dat genoemde bijeenkomst in alle .stilte werd georganiseerd. Zo werden de univer- siteiten en hogescholen als zodanig buiten het initiatief gelaten, hetgeen de Duitse hooggeleer- de bezoekers overigens ook van te voren was . medegedeeld, waarvoor de gasten een v0lleàig beg-rip aan de dag legden. Ni~Jttegenstaande het feit, dat tijdens dit ,.studium generale voor pro- fessoren" bleek, dat er op velerlei gebied be- langrijke verschillen aan de dag traden met be·

trekking tot de beoordeling van diverse onder·

werpen, menen wij meergenoemd initiatief, ge· · nomen door enige Nederlandse hoogleraren, van harte te mogen toejuichen. Immers, hieruit blijkt duidelijk, dat Nederland een belangrijke traditie voortzet n.l. het in de practijk tonen van de verdraagzaamheid en het optreden als be- IIChermer van cultu~le en geestelijke waarden ..

M.a.w. het kenmerk van dit streven is positief gericht. Het gaat er tenslotte om - en daar is het eeuwen achtereen om gegaan - de geeste"

lijke en culturele waarde.n te beschermen en zo nodig nieuwe vorm te geven.

Contact (11)

Dit bereikt men niet door haatdragendheid en het aannemen van een louter passieve houding. Neen, dit bereikt men sle.chts d<><>r een actie in een bouwende, dus in een posit\eve zin.

Wij mogen allen er wel van doordrongen zijn, om welke belangrijke dingen het op het ogenblik in ons leven gaat. Juist in een tijd, waarin geest en cultuur in ernstige mate worden bedreigd, is het onze plicht, niet alleen als natie, doch ook als individu, op de bres te staan om culturele en geestelijke waarden te verdedigen. Men zie deze dingen toch vooral ruim. Tenslotte wordt de strijd die tussen mensen wordt ontketend niet beslist door de wapenen, maar door de geest. De jongste wereldoorlog moge hiervan ·een sprekend bewijs vormen. Zo is het ook in de politiek. De politieke beginselen dienen te rusten öp een geestelijk en cultureel fundament en als wij de toestand van heden aldus trachten te zien, zal het ons makkelijker vallen de moeilijke omstan·

dighedea van onze tegenwoordige tijd met suc- ces het hoofd te bieden. Daarom is versterking van de geestelijke en culturele basis vandaag een eerste vereiste. Nodig is contact, niet alleen internationaal, maar ook binnen de eigen lands·

grenzen. Op de geestelijke en culturele paraat- heid komt het aan en als zodanig is er nog een grootse taak te verrichten. Moge daarom het

voorbeeld van onze Nederlandse professoren verhelderend werlten en de waardering en het begrip ontvangen, die het alleszins verdient. , Praag

praag, eens het symbool van de vrijheid, wekt thans bij het lezen of horen van de naam de meest huiveringwekkende reacties bij ous op. Bij duizenden worden zij thans wegge·

voerd, winkeliers, huiseigenaren, advocaten, dok- toren, geestelijken en vele anderen waarvan wordt aangenomen dat zij een vijand zijn van het .communistische regiem. Hun achterblijvende familieleden worden van huis en haard verjaagd en van alle bezittingen ontroofd. Nimmer had men vermoed, dat er naast het vroegere natio·

naai-socialistische regiem een politiek stelsel denkbaar zou zijn, dat nog wreder eli afschuwe- lijker in zijn maatregelen was. Voorwaar, de CQ!Umunisten hebben in ruwheid en terreur hun fascistische geestverwanten overtroffen.

De wereld i.s gedoemd dit a.lles gelaten .aart te zien. Schijnbaar staan wiJ machteloos. ·Schijn·

baar, want ook dit zal eens v.oorbij gaan en het tempo waarin dit voorbijgaan zal gèschieden, hebben wij mede in eigen hand. Wat van ons meer dan ooit in deze tijd wordt gevraagd, is activiteit en het inzicht dat het gaat om onze vrijheid of, zo men wil, om ons bestaan als vrije mens. Gezien tegen deze achtergrond moet het bij wijze van spreken geen overweging meer voor ons zijn of wij bij regen en wind een afdelings·

vergadering al dan niet zullen bezoeken. Er zul- len offers van ons worden gevraagd. Offers niet alleen in geld, maar vooral offers aan tijd en energie. Offers, die veel en veel geringer zijn dan die welke in Oost-Europa van de vroegere vrije mens worden gevraagd. Offers, ook die door ons nog kunnen worden gebracht omdat ons demo·

cratisch staatsbestel ons gelukkig daartoe nog

hl. de gelegenheid stelt. Gezamenlijk zullen wij allen, zonder uitzondering een stevige stuwdam tegen de rode vloedgolf uit het Oosten moeten opwerpen. Dit moet en kan gelukken, gelijk het de vrije Nederlander in de bezettingstijd is ge·

. lukt de geeaten van het "'vergrote deel van ons volk te vrijwaren tegen de· nationaal-socialisti- sche vergiftiging. Laat Praag ons daarom niet tot wanhoop brengen en tot vertwijfeling, doch Iaat het ons aansporen tot een vergrote activi- teit en laat Praag ons vooral leren de ,.offers"

die van ons worden gevraagd in hun zwaarte niet in overdreven zin te overschatten. Laat Praag meer c:J,an ooit onze vrijheid waarderen en ons aansporen deze vrijneid te verdedigen met alle energie die in ons is. Nog is het niet te laat.

Anders

Over het optreden van de Haagse politie te- genover de Leidse studenten werd in ons blad de vorige maal reeds uitvoerig geschreven.

Wij willen op het moment niet langer op het·

zelfde stramien voortbordur.en en ons niet lan·

ger in de schuldvraag verdiepen. Wel echter heeft het ons verwonderd, dat de ontgroening in Amsterdam een zoveel gunstiger en rustiger verloop heeft gehad en wij stellen slechts de vraag wat hiervan wel de oorzaak moge zijn.

Ook in Amsterdam ts het ;,hard" toe·gegaan, doch .. de .,strijders" zochten voor hun veldslag, waarbij een biert~m de inzet was, een geschikte plaats in de stad uit het ijsclubterrein waar zij voldoende ruimte hadden en waarbij de openbare orde niet in gevaar werd gebracht. In tegendeel, kon het publiek - zij het op een af- stand ~ van het schouwspel meegenieten. Een schouwspel - en dat mag wel eens gezegd ~

waarvan wij de paedagogische waarde kutmen appreciëren, zulks in tegenstelling met de zure geluiden die wij met betrekking tot deze zaak in enkele Nederlandse bladen konden horen.

Tenslotte vergete men niet. dat het wezen van het ontgroenen is gebaseerd op de versterking van het karakter, dat zij er toe bijdraagt lafheid en· slapheid uit te bannen. Het kan goed zijn de ontgroening - vooral in onze dagen - eens tegen deze achtergrond te zien. Hiermede wil niet zijn gez·egd, dat wij excessen zouden goed- keuren. Maar wij menen toch de vraag te moe- ten stellen, of deze excessen, zo :jï al mochten voorkomen, niet een gevolg zijn· van een ver- keerd begrijpen van en reageren op de ontgroe- ningshandeling. Laten wij deze dingen vooral niet te eenzijdig zien en er voor waken op ~

21 OCTOBEB 1949 - Pag. S

plaatste gronden de strijd aan te binden tegen traditie, die ongewild tot een verslapping leidt.

Wie gehouden is toezicht bij het ontgroenen uit te oefenen, beginne eerst de diepere en ongetwij·

feld ook ernstige ondergrond ervan te analysereiL

Les

wat zich op het ogenblik te Praag afspeelt, moge in al zün bitterheid en ellende o.m, een les zijn voor de .,salon-communisten" die, zij het dan in theorie, niet ver van de communisti·

sche leer zijn verwijderd. Hun idealisme moet toch wel door de jongste gebeurtenissen niet al- leen radicaal worden gedood, dóch het moet voorts wel duidelijk zijn geworden, dat onder een dictatoriaal systeem niet alleen de vijanden, doch ook de "vrienden" het slachtoffer worden van enkele fanatieke machthebbers. Immers, in Praag worden niet alleen de vijand·en der com~

rounisten gearresteerd, doch tevens de "eigen partijgenoten" liefst vijfduizend . in getal. Het communisme is geen stelsel dat een compromil!l kent, waarbij men zich door een bepaalde hou- ding kan ,.dekken" of .,vrijwaren". Het is voór de beschaafde wereld een ·vraagstuk ·van ., to be or not to be", waar men met schipperen en 'la"

veren niets bereikt. Moge Praag de wankelmoe·

digen van deze waarheid hebben overtuigd.

Activiteit

Onze collega De Vrije Amsterdammer heeft de laatste getuigenissen over Indonesië, van de, bij de ramp ·met het vliegtuig Fra·

neker omgekomen, Amerikaanse journalisten, doen vertalen en drukken en verspreid in, naar wij vernamen, honderd.duizend e~emplaren. Het maandblad The Knickerbocker had ·dit in Ame- rika gedaan en hét pleit voor de waakzaam- heid en activiteit van onze Amsterdamse col- leg!!. dat het dit nuttige werk voor Nederland heeft overgenomen. aet feit dat de grote, doch blijkens de belangstelling nog te kleine, op- laag zoveel belangstelling heeft ondervonden, is voldoende bewijs Vl'lor de nuttigheid van dit initiatief.

Opstaan

Tijdens het jon!fSI;er iry.ternationale. mijnwer•

kerscongres·te;Am~ter!i~m. ·heeft de com·

munistische voorzitter va:a de afdeling Schotland van de National~ :Uijnwerkersbond, Abe · Motfat, van een typische mentaliteit getuigenis afgelegd.

Bij het spelen van het Engelse volkslied bleef hij namelijk demonstratief zitten, terwijl hij ·zich bij het spelen van de Internationale wel van zijn zetel verhief. Een en ander heeft ten congresse om begrijpelijke redenen nogal enige deining ver- oorzaakt. Wij willen er hier verder het zwij.gen toe doen. Het incident lijkt ons op zich zelf veeJ.

zeggend genoeg.

Tito

Wij kunnen eindelijk gerust zijn. Ook Nede~

land heeft thans zijn Tito-groep. De maar.

schalk heeft zijn Nederlandse geestverwanten reeds een telegram gestuurd en zijn vrienden openlijk dank gebracht voor hun morele steun.

Dit alles is nogal een dwaas en volkomen on·

Nederlands gedoe. Men vergete hierbij niet de figuur van Tito -;- een welkom bolwerk tegen het communisme uit Moskou op de juiste waarde te schatten. Tengevolge van de jongste politieke ontwikkeling in Oost-Europa, wordt maar al te vaak uit het oog verloren, dat Tito' geen aanhanger is van de democratische ge-, dachte en dat zijn verzet tegen Moskou evenmin wordt ingegeven door beginselen die het voor de democratie opnemen. Ook Tito is een aanhanger van een dictatoriaal systeem, dat hij in zijn eigen land ijverig toepast. En het moge dan waar zijn, dat zijn verzet tegen het Russische communis·

me de aandacht van de wereld op hem gev~stigd houdt, dit alles neemt niet weg, dat hij in be·

ginsel een vijand van de democratie is, wien!!

daden wij ondanks de ingewikkelde politieke constellatie van dit ogenblik op de juiste wijze dienen te beoordelen.

Algemene Vergadering

29 October 11 uur Krasnapolsky

Amsterdam

~~---'

· \'JUIB:mD D DllMOOBA'i'IB

OFFERS

Maar gelukkig werd de Regering

Sprekende over de Indonesische door de internationale verhoudingen kwestie voor zijn partijgeno~ tot devaluatie gedwongen, zodat de ten, heeft de heer Vorrink onlangs houding van ·het partijbestuur haar gez·egd, dat ooit de arbeiders de no· wel niet zal grieVen. .

dige offers zouden brengen voor de Maar wij vrezen, dat de arbeiders bevrijding van Indonesië. In derge- töch hun offer zullen .. brengen; al lijke tot niets verplichtende, vaaghe- zal. hét dan :ziin op een. . tiidst.ip, dat den is de heer Vorrink. sterk. · " "

Welke die offers zouden zijn, heeft ze de devaluatie alweer ·vergeten . hij niet meegedeeld, en dat was uit zijn; ·zo is }let inderdaad prettiger een oogpunt van tactiek · ook· heel ... en gemakkelijker voor de . Regering verstandig; hij heeft zich er wel voór en het bestutJr van de :!;'. v .. d. A.

gewacht zijn partijgenoten uit te S. v. W.

leggen, dat de arbeider de bevr:ijding van Indonesië straks zal betalen met

Late

verwondering?

Onder liet hOofd "Onjuist ge·

richte critiek" citeerde de Nieuwe Courant onlangs . Het Vrije Volk, welk blad zich er náár aan!~-· ding van het adres der negen hoog•

leraren aan de Staten-Generaal in·

zake het wetsontwer:p P.B.O. over beklaagde, dat hoogleraren, die zulk een nuttige: , functie verrichten

,1.· OCTOI$ER • 19f9 · - Pag. f

bij het vormen van toekomstige leiders van ons volk, zo negatief staan tegenover datgene wat . voor·

aanstaande geestelijke ,en politieke stromingen als nastrevenswaard ide- aal zien.

De . Nieuwe Courant vroeg naar aa1ileiding van deze uitlating: Hoe · nu? Wil men bij de economische we- tenschappen -een vermenging van ec·onoroisch'e , wetenschap en econo- mische politiek?

een sterk . verlaagde .levensstandaard als gevolg van àe steec;ls,. toene:rpen- de bevolking, gebr:ek aan emigratiè.

mogelijkheden, afnemende · binnen~

landse bedrijvigheid en • gëbrek aan · harde valuta. Maar wanneer de heer Vorrink niet deze offers bedoeld heeft, welke dan wèl ?

MlODENS_T ANDERS,

Thans vragen wij op onze beurt aan de redaétie van De Nieuwe Cou- rant? Wat nu? Zijt ge dan verge·

ten, dat de vermenging van econo- mische' ' wetenschap en politiek al een eeuw oud· is;· dat ze ontstaan is toen in Duitsland na 1850 de z.g.

Historische School opkwam, die zich bezig hield met het 'beschrijven: van feiten. en het. uiten van wenselijkhe·

den, en dat economische wetenschap

weest Paraat! ^{·noemde? ·}

Bij de devaluatie echter begrijpt het volk beter het verband . tussen de Regeringspolitiek en Zijn · ·porte- monnaie. Vandaar dat .het bestuur· · van de Partij van de Arbeid al open- lijk heeft meegedeeld, dat een terug- gang van het aandeel . . an de loon·

arbeid en van de economisch zwak- kere groepen in het nationale inko- men niet kan worden aanvaard en dus de offers, welke van het Neder- .landse volk zullen worden gevraagd,

op redelijke wijze zullen moeten wor- . den verdeeld over de verschillende

bevolkingllgroepeit. . . Aangezien · het partijbestuur van' oordeel is, dat de gevolgen van de devaluatie zoveel mogelijk moeten worden opgevangen door het ver- strekken van subsidies of door loons- verhoging en kostenverlaging, bete- kent die redelijke verdeling van of- fers, waarop het partijbestuur doelt, dat iedereen zal offeren behalve de arbeider.

In ons vorig·e nummer hebben wij reeds de aandacht geves- tigd. op het initiatief der Lan- delijke Middimstandscommissie uit· de Volltspartij vooi: Vrij- heid en 'Democratie tot het beleggen van een

vergadering op Woensdag 26 October a.s., te 11 uur,

in "Krasnapolsky"

te Amsterdam, waartoe afgevaardigden van de plaatselijke middenstandscom- missies en verder alle be- langstellende partijleden zijn uitgenodigd.

Behalve een viertal actuele onderwerpen,

de publiekrechtelijke bedrijfs- organisatie;

de wettelijke regeling der Ka·

mers van Koophandel en Fa- brieken;

middenstand en politiek;

middenstandsvraagstukken in het parlèmertt, ·

komen ook interne onde·nver- pen, zoals de samenstelling , der landelijke commissie, de activering van het werk der plaatselijke commissies en de samenbundeling van de vrij· • zinnige middenstanders, aan de orde.

De recente aanvaarding van het wetsontwerp op de p.b.o.

en vooral de teleurstellende ervaringen, welke' daarbij, van ondernemersstandpunt gezien, moesten worden . opgedaan, vormen gerede aanleiding om nu eens en1stig de vraag onder het oog te zien, of de vrijzin- nige ondernemers in het alge- meen en de middenstanders onder hen in het bijzon•

der tegenover zichzelf, de toekomstige ontwikkeling van hun bedrijf en hun maat- schappelijke taak wel verant- woord zijn de strijd om het bestaan en om hun rechten als ondernemer, . voor zove~; het de politieke actie betrefh nog langer aari een kleine kern van getrouwen en offervaardi- gen over te laten.

Wij zijn van mening, dat het antwoord hierop ontkennend moet luiden en virie het daar- mee eens is en beseft over welke grote belangen 't g~át, kome spontaan . ter vergade- ring om daarvan getuigenis af te leggen. Hij voege de daad bij het woord en worde een ijverige me.dewerker!

Meer. dan . ooit is hechte aan~

eensluiting van alle vrijzinntge middenstanders en ontplooiing van grote activiteit noodzake- lijk!

Zijt ge de Verein für Sozialpolitik vergeten en de "Katheder-socialis- ten"? Deze geleerden zochten im·

mers niet naar economische wetten, zij gaven een weg aan, welke naar hun oordeel zou moeten leiden naar de verwezenlijking van bepaalde ide- alen op economisch en sociaal ge- bied; kortom: zij maakten plannen en organiseerden.

In Duitsland, waar het liberalis- me en de theoretische economie nooit een kans hebben gehad, heeft het Marxisme de weg gebaand voor het nationaal-socialisme.

Verwondert gij U nu pas over een

· verwarring, wàaraan de socialisten in Uw eigen land al 50 jaar lijden ? Of is het eigenlijk zó, dat ge nog eens extra geschrokken zijt, omdat de socialisten een dusdanig gebrek aan . zin en waardering. voor de eco·

nomische wetenschap zo argeloos ten toon spreiden, en omdat ge U nóg eens weer hebt gerealiseerd, waartoe deze verwarring van weten- schap en politiek moet leiden . nl. tot plannenmaken en organisere~, zoals de Duitse economen dat een eeuw lang hebben gedaan inet de maar àl te bekende resultaten?

Wanneer de minister van Finan- Clen nu eens werkelijk overtuigd wa,s geweest van de voordelen, wel·

ke devaluatie ons land zou brellgen.

zou het voor hem toch niet plezierig zijn geweest door zijn eigen partij·

genoten zo effectief te worden te·

gengewerkt; immers juist deze hou-

ding van het partijbestuur garan- ~--~---/

In. dat geval wensen w:_; de Nieu- we Couran~. gel1,1k, want we kunnen niet genoeg schrikken van de · gelij·

kenis tussen socialisme en nationaal- socialisme, welke in elkaar's ver- lengde liggen en beide een traject zijn op de route naar de dictatuur.

s.v. w.

Scheepswerven en Machinefabriek

BOLNES

c ____

~IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIII!IIIniiiiUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllilllllllill!!lllllllilllllllllllllllllllllllllliiiiiHI~

I · ·· . . I

§ ~

ê N. V. SCHEEPSWERVEN ~

'~ = ~ . i ^a ä

i ^{nPIE .. f 1-tEt~t~~} i

= ^&

I ^{BOLNES en} PAPENDRECHT I

I I

I

I

N.V. Nederlandscbe

Caoutchouc· en Gutta•

Perebafabriek

i .. DWARSHELLINGEN !

!l!JUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII~ ! 115 Meter !

I 8 0 l N Es I ⁱ

ⁱ

v.h. Bakker & Zn.

Ridderkerk

• Technische rubberartikelen

Dieselmotoren

25-1400 P.K.

N.V. Machinefabriek

"Bolnes"

v.b. J. H. v. Cappellen S§ te Bolnes ~ ~ lniiiiiiiiiiiiiiiiiHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIUI

~ I

= 1.15 x 30 Meter =

= =

= =

lniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllilllll~

en K. SMIT's

KINDERDIJK

SCHEEPSWERVEN EN MACHINEFABRIE.KE N