P 1. Inleiding BIJLAGE A BIJ METHODEBESLUIT

1

Nederlandse Mededingingsautoriteit

BIJLAGE A BIJ METHODEBESLUIT

Nummer: 101847-65

Betreft: Bijlage A bij het besluit tot vaststelling van de methode van regulering, inhoudende de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering voor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet ingevolge artikel 82, lid 2, van de Gaswet

1.

Inleiding

1. Deze bijlage beschrijft de methode waarmee de x-factor voor GTS wordt berekend. Het is het technische onderdeel bij het besluit 101847-65 (hierna: methodebesluit).

2. De methode in dit besluit geldt voor de reguleringsperiode die loopt vanaf het jaar 2006 tot en met het jaar 2009 (hierna: 2006 tot en met het jaar

P

).

3. De x-factor is in deze methode een nominaal kortingspercentage, dat wil zeggen dat het effect van inflatie in het kortingspercentage is verwerkt.

2

2.

Bepaling van de toegestane totale inkomsten

5. De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit stelt ieder jaar t de tarieven die GTS in rekening brengt vast. De toegestane totale inkomsten (

TIt

) zijn gedefinieerd als de maximale

inkomsten die GTS in jaar t op basis van de vastgestelde tarieven en de werkelijke afzet in het jaar t (hoeveelheid in rekening te brengen tariefdragers inclusief maatwerk) mag behalen voor alle taken waarop het methodebesluit van toepassing is.

6. De geschatte toegestane totale inkomsten in de reguleringsperiode 2006 tot en met het jaar

P

(hierna: 2006 -

P

) worden bepaald met een vooraf geschatte x-factor (

x

ˆ

_2006,...,P). Dit gebeurt aan de hand van onderstaande formules voor alle jaren van de betreffende reguleringsperiode. Het teken

∧

geeft aan dat het om een schatting gaat. De toegestane totale inkomsten 2005 voor GTS worden vooraf gebaseerd op een schatting van de werkelijke inkomsten 2005. Bij de herberekening van de x-factor worden de werkelijke inkomsten 2005 gehanteerd, zie paragraaf 6.

2006 ,..., 2006 2005 2006

TI

(

1

x

ˆ

)

v

ˆ

TI

∧

=

∧

⋅

−

_P

+

(1) 2007 ,..., 2006 2006 2007

TI

(

1

x

ˆ

)

v

ˆ

TI

∧

=

∧

⋅

−

_P

+

(2)

M

P P P P

TI

x

v

TI

=

−1

⋅

(

1

−

ˆ

2006,...,

)

+

ˆ

∧ ∧ (3)

3

in de verwachte ontwikkeling van deze volumes. Voor de vaststelling van de vooraf geschatte x-factor (

x

ˆ

_2006,...,P) wordt de variabele

vˆ

_t dan ook op nihil geschat.

8. De realisatie van de volume-prikkel voor GTS wordt als volgt bepaald. Als uitgangspunt voor de meting van de volume-groei wordt het jaar 2006 gehanteerd, omdat 2006 het eerste volledige jaar is waarin GTS volledig onafhankelijk van Gasunie Trade & Supply zal opereren. De realisatie van de variabele

v

t wordt berekend door de helft van de verandering in de hoeveelheid gecontracteerde transportcapaciteit (

cap

) op alle entry- en exitpunten van het meest recente afgesloten jaar ten opzichte van het jaar ervoor te vermenigvuldigen met het bijbehorende gemiddelde capaciteitstarief van het meest recente afgesloten jaar. De variabele

v

t is begrensd tot ten hoogste EUR 2,5 miljoen negatief of positief. Het gemiddelde capaciteitstarief wordt berekend door de werkelijke inkomsten uit de entry- en exittarieven (

T

C

_t

′

) te delen door de totale gecontracteerde entry- en exitcapaciteit. Omdat het eerste jaar (2006) van de reguleringsperiode als referentiejaar dient, vindt de eerste verandering in de hoeveelheid gecontracteerde transportcapaciteit plaats in het jaar 2007 ten opzichte van het jaar 2006. De uitkomst van deze

berekening,

v

2008, heeft gevolgen voor de definitieve toegestane totale inkomsten voor het jaar 2008 (zie

formules (13) tot en met (15) voor de berekening van de definitieve toegestane totale inkomsten). De uitkomst van de volumeprikkel voor het jaar 2009,

v

2009, zal worden meegenomen bij de berekening van

de definitieve toegestane totale inkomsten aan het einde van de reguleringsperiode. De realisaties van de volume-prikkel worden als volgt berekend:

0

2007 2006

= v

=

v

(4) 2007 2007 2006 2007 2 1 2008

1

cap

C

T

cap

cap

v

⋅

′

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

₋

⋅

4 1 1 2 1 2 1

₁

− − − −

_⋅

′

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

₋

⋅

=

P P P P P

cap

C

T

cap

cap

v

,

−

EUR

2

,

5

miljoen

≤

v

_P

≤

+

EUR

2

,

5

miljoen

(6)

9. Aan het einde van de reguleringsperiode worden de schattingsfouten

d

t berekend op basis van het verschil tussen de vooraf geschatte toegestane totale inkomsten (

TI

t

∧

) en de gerealiseerde inkomsten (

T

I

_t

′

) voor alle beheerstaken. Het teken

′

geeft aan dat het om een realisatie gaat. De gerealiseerde inkomsten worden bepaald door de tarieven die GTS in rekening brengt te vermenigvuldigen met de werkelijke afzet (inclusief maatwerk).

T

I

P

′

is gebaseerd op een schatting voor jaar

P

op 1 augustus van dat jaar omdat naar verwachting in augustus van dat jaar de x-factor voor de reguleringsperiode vanaf het jaar 2010 wordt vastgesteld.

2006 2006 2006

TI

T

I

d

=

∧

−

′

(7) 2007 2007 2007

TI

T

I

d

=

∧

−

′

(8)

M

P P P

TI

T

I

d

=

∧

−

′

(9)

10. Aan het einde van de reguleringsperiode worden ook de schattingsfouten

s

t berekend op basis van het verschil tussen de definitieve toegestane totale inkomsten (

TI

t) en de vooraf geschatte toegestane totale inkomsten (

TI

t

∧

). Deze schattingsfouten worden veroorzaakt doordat de

5 2007 2007 2007 ∧

−

=

TI

TI

s

(11)

M

P P P

TI

TI

s

=

−

∧ (12)

11. Hierbij worden de definitieve toegestane totale inkomsten (

TI

_t) berekend op basis van de definitieve x-factor

x

2006,…,Pdie aan het einde van de reguleringsperiode bekend is, zie paragraaf 6.

2006 ,..., 2006 2005 2006

TI

(

1

x

)

v

TI

=

⋅

−

_P

+

(13) 2007 ,...., 2006 2006 2007

TI

(

1

x

)

v

TI

=

⋅

−

_P

+

(14)

M

P P P P

TI

x

v

TI

=

₋1

⋅

(

1

−

2006,...,

)

+

(15)

12. Deze schattingsfouten leiden tot correcties in de totale inkomsten in de volgende reguleringsperiode (vanaf jaar

P

+

1

). Over deze correcties wordt de heffingsrente volgens artikel 30, lid 5 van de Algemene Wet inzake de Rijksbelastingen berekend. De totale schattingsfout voor GTS in 2006 tot en met jaar

P

inclusief heffingsrente wordt berekend als:

(

)

P t t P t t t P

s

d

r

TS

+− =

+

⋅

+

=

∑

1 2006 ,..., 2006

(

1

)

(16)

6

3.

Schatting van de x-factor voor de tweede reguleringsperiode

15. De geschatte doelmatigheidskorting

x

ˆ

_2006,...,Pvoor de reguleringsperiode 2006 -

P,

wordt bepaald door de geschatte inkomsten 2005 en de geschatte toegestane totale kosten (

TK

P

∧

) van jaar

P.

Aangezien de toegestane totale kosten voor jaar

P

een nominaal zijn (zie paragrafen 4 en 5) is de x-factor een

nominale doelmatigheidskorting, die rekening houdt met de verwachte inflatie.

(

)

2005 2005 ,..., 2006

ˆ

1

_∧ ∧ −

₌

−

TI

TK

x

_P P P (17)

16. Zoals in randnummer 6 reeds vermeld worden de toegestane totale inkomsten 2005 voor GTS vooraf ingeschat. Bij de herberekening van de x-factor worden de werkelijke inkomsten 2005 gehanteerd.

17. De toegestane totale kosten van jaar

P

voor GTS worden bepaald door de vooraf als doel gestelde kapitaalkosten (

KK

P

∧

) en operationele kosten (

OK

P

∧

). De kapitaalkosten worden vooraf geschat op basis van de verwachte

cpi

2005,…,P en het tarief voor vennootschapsbelasting (

T

). De operationele kosten worden vooraf geschat op basis van de verwachte

cpi

voor de jaren 2005 tot en met 2009. De totale kosten voor jaar

P

zijn gecorrigeerd voor inflatie.

P P

P

KK

OK

7

4. Bepaling

kapitaalkosten

18. Voor het jaar

P

worden de kapitaalkosten vooraf bepaald aan de hand van onderstaande formule. Hierin is

θ

kapitaal de efficiëntieparameter voor de kapitaalkosten voor het jaar 2004, zie bijlage B voor een toelichting.

∏

= ∧ ∧ ∧

+

⋅

+

⋅

⋅

=

P t t reëel kapitaal

P

GAW

WACC

Afs

cpi

KK

2005 2004 2004

)

(

1

)

(

θ

(19)

19. Over

GAW

2004 wordt een reële

WACC

vóór belastingen vergoed. Om de reële

WACC

te berekenen

wordt de nominale

WACC

als volgt gecorrigeerd voor de (geschatte) consumentenprijsindex (

cpi

) voor de reguleringsperiode 2006 -

P

:

1

1

1

,..., 2006 min

−

+

+

=

∧ ∧ ∧ P aal no reëel

cpi

WACC

WACC

(20)

20. Voorafgaand aan de reguleringsperiode 2006 -

P

wordt

cpi

2006,…,Pgeschat. Bij de herberekening van de x-factor wordt bepaald wat

WACCreëel

had moeten zijn gegeven de dan bekende

cpi

’s en wat

WACCnominaal

had moeten zijn gegeven de dan bekende tarieven voor de vennootschapsbelasting.

21. De nominale

WACC

vóór belasting wordt berekend volgens het Capital Asset Pricing Model (hierna: CAPM). Hierbij is (

g

) het aandeel vreemd vermogen (

VV

) in het totaal aan vreemd en eigen

8

))

ˆ

1

/(

ˆ

)

1

((

min

g

k

g

k

T

WACC

no aal

=

⋅

_VV

+

−

⋅

_EV

−

∧ (21)

22. In formule (21) is

k

VV de kostenvoet voor vreemd vermogen. Dit is de som van de risicovrije rente (

r

f ) en een rente-opslag (

r

o ).

o f VV

r

r

k

=

+

(22)

23. In formule (21) is

k

EV de kostenvoet voor eigen vermogen. Deze wordt bepaald aan de hand van onderstaande formule, waarin e de equity bèta is en

r

m het rendement op de marktportefeuille. Het verschil in rendement op de marktportefeuille en de risicovrije rente heet doorgaans de

marktrisicopremie (

mrp

=

r

m –

r

f ).

)

(

ˆ

ˆ

f m e f EV

r

r

r

k

=

+

β

⋅

−

(23)

24. De geschatte equity bèta e van GTS wordt aan de hand van de asset bèta

β

avan een groep van vergelijkbare bedrijven bepaald. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de Modigliani Miller formule.

a e

g

T

g

g

β

β

⋅

−

⋅

−

+

−

=

)

1

(

)

ˆ

1

(

)

1

(

ˆ

₍₂₄₎

9

GAW is opgebouwd uit

N

soorten activa. Elke activasoort heeft een afschrijvingstermijn

at

n. Indien er in een bepaald jaar investeringen

inv

t,n (historische aanschafwaarde) zijn gedaan in een activasoort waarvan de afschrijvingstermijn nog loopt (alle activa vanaf jaar

2004 –

at

n

+ 1

) dan worden deze bestaande activa meegerekend voor het aantal resterende jaren dat nog moet worden afgeschreven ten opzichte van de totale afschrijvingstermijn. In het jaar van aanschaf wordt altijd voor een half jaar afgeschreven ongeacht de exacte datum van aanschaf. Tenslotte worden alle activa geïndexeerd met de

cpi

’s.

(

)

∑

₌

=

N n n

GAW

GAW

1 , 2004 2004 (25) n t at t s t s n n n t n

cpi

inv

at

at

t

inv

GAW

n , 2004 2003 1 2004 2004 1 2 1 , , 2004

(

1

)

2004

+

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

+

⋅

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

+

−

+

⋅

=

=

∑

∏

+ − = =+ (26)

26. De gestandaardiseerde activawaarde wordt met bovenstaande methodiek berekend.

27. De afschrijvingslast in het jaar 2004 is gelijk aan de verandering in de gestandaardiseerde activawaarde ultimo 2004 ten opzichte van ultimo 2003. De gestandaardiseerde activawaarde ultimo 2003 voor activasoort

n

wordt op analoge wijze berekend als in formule (26).

10 n t at t s t s n n n t n

cpi

inv

at

at

t

inv

GAW

n , 2003 2002 1 2003 2003 1 2 1 , , 2003

(

1

)

2003

+

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

+

⋅

⎟⎟⎠

⎞

⎜⎜⎝

⎛

+

−

+

⋅

=

=

∑

∏

+ − = =+ (28)

28. De afschrijvingslast wordt met bovenstaande methodiek berekend.

5.

Bepaling operationele kosten

29. Voor het jaar

P

worden de operationele kosten vooraf bepaald aan de hand van onderstaande formule. Hierin is

θ

operationaal de efficiëntieparameter voor de operationele kosten voor het jaar 2004, zie bijlage B voor een toelichting.

11

6.

Herberekening van de x-factor aan het einde van de tweede

reguleringsperiode

30. Ten behoeve van het bepalen van de schattingsfouten wordt aan het einde van de reguleringsperiode 2006 -

P

de herberekende x-factor (

x

_2006,...,P) als volgt, analoog aan formule (17), herberekend:

(

)

2005 2005 ,..., 2006

1

TI

TK

x

P P P

=

−

− (30)

31. Hierin wordt

TK

_Pop gelijke wijze als

TK

P

∧

berekend, met uitzondering van het vervangen van de geschatte variabelen door realisaties. De variabele

∧

T

wordt in formules (21) en (24) vervangen door het gemiddelde tarief voor vennootschapsbelasting dat voor GTS heeft gegolden (

T

_2006,...,P), zie

randnummer 32. De variabele

cpi

∧ _t wordt in formules (19) en (29) vervangen door de werkelijke

cpi

_t. De variabele

cpi

∧ _2006,...,Pwordt in formules (20) vervangen door de herberekende waarde

cpi

_2006,...,P, zie randnummer 33. Tenslotte wordt 2005

∧

TI

vervangen door

TI

2005, de werkelijke inkomsten 2005.

32. Het gemiddelde tarief voor vennootschapsbelasting wordt met onderstaande formule bepaald.

∑

=

⋅

+

−

=

P t t P

T

P

T

2006 ,..., 2006

1

2006

1

(31)

33. De term

cpi

_2006,...,P wordt aan de hand van onderstaande formule berekend, waarin

cpit

de

cpi

voor het jaar

t

is. De

cpit

wordt bepaald volgens de wettelijke formule uit artikel 81b, eerste lid van de Gaswet.

12

7. Gebruikte

symbolen

vectoraanduiding

∧

aanduiding dat het gaat om een schatting

′

aanduiding dat het gaat om een realisatie

Afs

t afschrijvingslast in jaar

t

at

n afschrijvingstermijn van activacategorie

n

a

β

activa bèta

e

β

equity bèta

cap

t totale gecontracteerde capaciteit in jaar

t

op alle entry- en exitpunten

cpi

t consumentenprijsindexcijfer in het jaar

t

d

t schattingsfout van de inkomsten in jaar

t

EV

eigen vermogen

g

aandeel vreemd vermogen in totaal van eigen en vreemd vermogen

GAW

t Gestandaardiseerde Activa Waarde (GAW) ultimo jaar

t

Inv

t,n investeringen in jaar activacategorie n in jaar

t

k

EV kostenvoet voor eigen vermogen

KK

t kapitaalkosten in jaar

t

k

VV kostenvoet voor vreemd vermogen

mrp

marktrisicopremie

OK

t operationele kosten in jaar

t

r

f risicovrije rente

r

m marktrente

r

o rente-opslag

13

st

de schattingsfout van de totale inkomsten in jaar

t

als gevolg van het verschil tussen de vooraf geschatte en door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde

cpi

kapitaal

θ

efficiëntieparameter kapitaal el operatione

θ

efficiëntieparameter operationeel

T

tarief vennootschapsbelasting (in procenten)

TIt

de maximale inkomsten die GTS in jaar

t

op basis van de vastgestelde tarieven en de werkelijke afzet (inclusief maatwerk) mag behalen voor alle taken waarop het methodebesluit van toepassing is.

TCt

de inkomsten die GTS in jaar

t

op basis van de vastgestelde capaciteitstarieven heeft behaald.

TKt

de totale toegestane kosten voor GTS in jaar

t

voor alle taken waarop het methodebesluit van toepassing is.

TSp

de totale schattingsfout in de periode 2006-

P

vt

uitkomst van volumeprikkel voor GTS voor het jaar

t

VV

vreemd vermogen

WACCnominaal

nominale kapitaalkostenvergoeding vòòr belastingen

WACCreëel

reële kapitaalkostenvergoeding vòòr belastingen