Weerklank tegen verspilling

Zaterdag 17. okt. 1959 .. No. 5!V1

en DEMOCIATIE

Weerklank tegen verspilling

<Zie pag. 3)

"Woudschoten" werd een volledig succes

Levendige gedachtenwisse~ingen _IR • een prettige sfeer

D e tweedaagse studieconferentie op Woud- schoten van de Vereniging van Staten- en Raadsleden van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie is in alle opzichten een volledig succes geworden.

Daarover zal wel ieder, die haar van het begin tot het eind heeft meegemaakt, het eens zijn.

Een succes in de eerste plaats wat de op- komst betreft. Er zullen zeker tweehonderd deelnemers (meer nog dan op de officiële lijst stonden vermeld) zijn geweest, die dus de moeite hebben genomen, naar het prachtig- maar voor velen toch ook wel ver weg - gelegen Woudschoten te komen en bereid waren, hun weekend "op te offeren ·• voor gezamenlijke bespreking van niet zo gemakke- lijke onderwerpen van algemeen belang.

Een succes vervolgens wat de sfeer betreft.

Het was een ontmoeting van oude bekenden en een hoogst plezierige kennismaking met nieuwelingen in onze zo sterk uitgebreide kring van geestverwanten.

Van die uitbreiding kon voorzitter Dett- meijer met grote voldoening gewagen, toen hij vaststelde, dat in het afgelopen jaar, dank zij de zo gunstige verkiezingen van 1958, het ledental der Vereniging van Staten- en Raads- leden met 350 tot totaal 905 leden was gestegen.

Een wel zeer frappant gevolg van onze electorale vooruitgang, dat door· de speciale verwelkoming van het eerste V.V.D.-raadslid uit Roermond, de heer T. van Heeswijk, nog werd geaccentueerd.

* *

B ovenal echter werd Woudschoten. een succes door hetgeen geboden werd, zo- wel van achter de tafel als uit de zaal.

Geboden werden in de eerste plaats inleidin- gen van twee van de meest prominente figuren üit de partij: prof. mr. P. J. Oud en mr.

H. van Riel.

Prof. Oud voelt zich weliswaar thuis in welhaast iedere materie, maar in de. theorie en de praktijk van het gemeenterecht is deze auteur van het standaardwerk over gemeente- recht, oud-burgemeester van Rotterdam en

vroegere voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten toch wel bij u i t-

s te k deskundig.

Men voelde dit ook duidelijk uit de wijze, waarop hij het toch niet zo eenvoudige onder- werp van de bovengemeentelijke organisatie en de bovengemeentelijke organen voor zijn toe- hoorders wist te behandelen.

Het originele licht, dat mr. Van Riel, de ondervoorzitter van de partij, op onverschillig welk onderwerp, waarover hij het heeft, weet

te werpen, heeft in en buiten de partij reeds een grote faam gekregen.

Wie het genoegen heeft, een speech van de heer Van Riel tegemoet te mogen zien, weet, dat hij zeker geen verzameling van gemeen- plaatsen over zich heen zal h~ven laten gaan, maar iets van wezenlijk belang te horen krijgt, dat bovendien zijn toehoorders meestal ook tot zelf-denken aanzet.

Zo was het ook zaterdagavond weer bij zijn inleiding over de ambtenaar, taak-analyse en merit-rating.

* *

E r is nog iets anders, dat ons zeer ver- heugd heeft. Zowel na de inleidingen als - uiteraard - in het bijzonder bij het forum-gesprek, werd zeer levendig en met volle overgave van gedachten gewisseld.

Wat ons hierbij trof was de heldere wijze, waarop ook de overgrote meerderheid van onze liberale vertegenwoordigers in de lagere publiekrechtelijke lichamen, die hier meest aan het woord kwamen, hun gédachten weten te formuleren en naar voren te brengen.

Dit bevestigde onze indruk, dat wij aller- minst ongerust behoeven te zijn, dat de kwali- teit van onze V.V.D.-vertegenwoordigers in deze lichamen aan de kwantiteit zou zijn ten offer gevallen.

Ten slotte past een woord van bijzondere

,.Een blik in de volle zaal".

hulde en waardering voor de wijze, waarop ons Eerste-Kamerlid, en voorzitster van de cultu- rele commissie van onze partij, mevrouw dra.

J. F. Schouwenaar-Franssen, de forum-discus-.

sie heeft geleid.

Met grote intelligentie, puntig en geestig, wist zij aan het wederzijdse gesprek leiding te geven. Haar slagvaardige opgewektheid schiep juist die sfeer, welke nodig is om een dergelijke gedachtenwisseling onder geestver- wanten serieus, maar zonder een anders spoedig tot verveling leidende zwaarwichtig·

heid te voeren.

Haar grapje: "Hij is de enige "Brandt", die ons uit de brand helpt", toen voor nader•

gegevens weer naar de heer K. H. Brandt, directeur van het bureau voor Gemeentepolitiek van de Vereniging van Staten- en Raadsleden uit de V.V.D., kon worden verwezen, sloeg daverend in en was tegelijk een joyeuse hulde aan de voortreffelijke documentatie van de heer Brandt, welke nooit faalt en waarop onze plaatselijke bestuurders en vertegenwoordigers nimmer tevergeefs een beroep doen.

Deze studie-conferentie op Woudschoten was, al met al, dus een ontmoeting in een geest, welke mocht worden verwacht voor een partij, die zo grote successen heeft geboekt en thans heeft zorg te dragen, dat de voedingsstoffen voor een voortgezette groei regelmatig en op tijd worden toegevoegd.

A.W. A.

Mr. H.

te

van Riel sprak Veenendaal

eerste staatkundige figuur des lands, en of deze wel uitmuntte op het punt per- soonsbeoordeling.

Wil het grootse doel bereikt kunnen worden, en daar zullen wij liberalen al onze krachten voor geven, dan moeten de technische capaciteiten der ministers niet minder zijn dan die van de heren Drees, Suurhoff of Mansholt bijvoor- beeld. Succesvol regeren eist nu eenmaal niet alleen goede bedoelingen - daaraan twijfelt niemand - maar grote politieke vakkennis en, juist in de tegenwoordige tijd, grote beleidstechnische vermogens.

In onze liberale ministers hebben wij vol vertrouwen.

Op 7 oktober 1959 was in de grote zaal van het Ontspanningscentrum voor Be- jaarden in Veenendaal een flink aantal belangstellenden uit de plaats zelf, zo- lllede uit Scherpenzeel, Ede en Amers- foort opgekomen om te luisteren naar wat onze onder-voorzitter hen te ver- tellen had.

Deze begon met zijn tochoorders er op te wijzen, dat men na de prachtige uit- llag van de in 1958 en 1959 gehouden ver- kiezingen de aandacht vooral niet mocht laten verslappen. De leidende confessio- nele politici moeten als goede democra- ten rekenen met de wijzigingen, die zich in de politieke wilsvorming van het Ne- derlandse volk voltrekken; het is daar- om wel grotendeels te danken aan de winst van de VVD, dat aan de samen- werking der rechtse partijen met de so- cialisten een eind is gekomen. Wil dit zo blijven, dan moet de groei van de VVD voortgaan. Ik hoop dat de kiezers van Veenendaal en Scherpenzeel Uwe acti- viteit met nieuwe winst zullen belonen, aldus spreker tot het bestuur. (Zoals bekend vinden in Veenendaal en Scher- penzeel verkiezingen plaats in verband met de grenswijziging die kort geleden afkwam).

Mr. Van Riel vervolgde met het geven van een positieve schets van hetgeen het liberalisme op het ogenblik in Nederland wil bereilcen, niet zonder te waarschu- wen tegen negativisme. Ook make de liberaal het zich niet te makkelijk en formulere hij de politieke tegenstellingen zuiver. Dat de socialisten tegen de vrij- heid zijn of vóór het dirigisme is niet veel meer dan een versleten kreet. Het is niet aan de echte liberaal zich daar- van te bedienen. Hij omschrijft daarte- genover scherp welke inhoud wij aan het vrijheidsbeginsel willen geven, in posi- tieve zin, en vermeldt daarbij slechts zo nodig wat de verschillen met anderer interpretatie zijn. Voor wat het dirigis- me betreft geeft de liberaal aan tegen

welke geestelijke achtergrond hij de be- grenzing van iedere ordening van boven- af· trekken wil.

Als hèt grote probleem zag de heer Van Riel twee zaken. In de eerste plaats het door hem op economische gronden ver- wachte achterblijven van de kleine zelf- standigen en de gepensioneerden der particuliere bedrijven, en tenslotte de spaarders en lijfrenteniers, bij de algeme- ne welvaartsstijging. Progressief politiek denken moet zich thans, anders dan in het verleden, op deze mensen richten naar de mening van de inleider.

Vervolgens de verdere integratie van de industrie-arbeider in de samenleving.

Ook op dat punt ging de heer Van Riel dieper in, en hij wees o.m. op de nood- zaak de arbeider niet alleen financieel maar ook moreel sterker bij het wel en wee van de eigen onderneming te be- trekken.

Tenslotte sprak Mr. Van Riel nog over de vrijere loonvorming, in beginsel door de liberalen zeer toe te .iuichen. Ieder anens immers heeft recht op het verkrij-

gen en behouden van de volle tegen- waarde zijner economische prestatie.

Vandaar ook onze aandrang om de pro- gressie van de inkomstenbelasting en de lUCcessiebelasting te verlagen.

Wel moest spreker even attent maken C>P het feit, dat het doorvoeren van de vrijere loonpolitiek ingewikkeld en ge- f!ompliceerd is, en dat monetaire gevaren dreigen, voornamelijk ook door het sa- mengaan, in het systeem der regering, van vrijere loonvorming en overcompen- satie bij de huurverhoging; als het ware een algemene loonronde tussen de vrijere loonvorming door.

De heer Van Riel, die van dit Kabinet op zichzelf grote verwachtingen heeft, en meent dat hier een bijzondere mogelijk- heid is geopend om voor het Nederlandse volk een niet-socialistische toekomst van voorspoed en gerechtigheid op te bou- wen, achtte zich gehouden de vraag te

STALEN

KANTOORMEUBELEN

GISOLAMP.BN

stellen of de leiding bij de heer De Quay wel in voldoende sterke handen was, de minister-president gezien als

Ten aanzien van de heer De Quay is nog geen gefundeerd oordeel mogelijk.

Wij moeten rustig maar scherp waarne- men, aldus de heer Van Riel, en onder geen beding toelaten dat door technisch falen kansen die misschien maar één keer voorkomen worden gemist. Des te sterker men geporteerd is voor de geest waaruit het nieuwe Kabinet wil leven, des te hoger eis moet men stellen.

Het nieuwe Kabinet staat los van de partijen. Voorlopig past ons constructief kritisch meedenken, en onder omstan- digheden waarschuwen, als hoofdzake- lijke bijdrage. Onze ministers hebben het voorrecht aan de directe opbouw dage- lijks mede te werken.

Bij de benoeming van

Staatssecretaris ^E. G. Stijkel

Een van de eigenschappen, waarover een goed bestuurder moet beschikken, is

de gave, juiste medewerkers op de juiste plaats te kiezen.

Minister Korthals is naar algemeen oordeel in dat laatste uitstekend ge- slaagd door de heer E. G. Stijkel voor te dragen als staatssecretaris aan zijn De- partement van Verkeer en Waterstaat.

Deze benoeming is thans inmiddels ge- schied, met ingang van 15 oktober.

De heer Stijkel werd op 17 november 1918 te Arnhem geboren en was van 1944 tot 1946 werkzaam bij het Nederlands Economisch Instituut te Rotterdam.

Daélrna werd hij wetenschappelijk mede-

Deze Burger

werker van het Centraal Planbureau te 's-Gravenhage.

In 1948 ging hij over naar het bureau van de regeringscommissaris voor het Economisch Hulp-program.

Twee jaar later trad hij op als chef van het kabinet van de voorzitter van de O.E.E.S., belast met de onderhande- lingen, welke geleid hebben tot de tot- standkoming van de Europese Betalings Unie.

In de jaren 195:l tot 1958 was de heer Stijkel chef van het kabinet van de vice- president der Hoge Autoriteit van de K.S.G. te Luxemburg. In laatstgenoemd jaar ging hij tenslotte over naar de func-

heeft alles wat de Engelse verkiezingen betreft met de belangstelling die deze politieke gebeurtenis van de eerste mng verdiende, gevolgd.

De libemlen van Jo Grimmond hebben het goed gedaan. Hun stemmental is mooi gestegen. Doch zij komen toch weer met hun zessen in het parlement terug. Als ik iets vind pleiten tegen het districten- stelsel en vóór het - overigens in 't geheel niet feilloze - stelsel der evenredige vertegenwoordiging, dan is het dit: dat het 't parlement geen zuivere afspiegeling doet zijn van de politieke situatie en dus:

van de wil des volks.

Een opvallend verschijnsel was. dat de polls, de politieke opinie- peilingen weer eens braaf hebben gefaald. Die voo1·spelden een nek- aan-nek-race tussen de Tory's en de Labour. Geen van hen heeft de uitslag benaderd.

Een niet zo opvallend, want altijd zich herhalend verschijnsel, niet alleen in Engeland, doch ook bij ons en elders, was, dat alle drie partijleiders bij voorbaat ,,wisten", dat de wind in de zeilen van hun partij-scheepje blies.

Nu begrijp ik heel wel, dat niemand mag verwachten, dat een pa1·tij- leider vóór de verkiezingsdag zal zeggen dat zijn paTtij zal veTlieze.n.

Dit optimisme-van-hogeThand behóórt er nu eenmaal bij, maar dat het veel invloed heeft op de ik-weet-het-nog-nieters betwijfel ik. De gemiddelde kiezer is, geloof ik, niet zo dom, dat hij zich door dit kwasi-optimisme in een bepaalde 1·ichting laat leiden. Men kan het beter vóór zich houden en het electoraat niet met bakerpraatjes aan boord komen.

De heer Gaitslcell heeft, ex professo, allerlei mogelijke argumenten genoemd voor het feit dat Labour de nederlaag heeft geleden. Het enige, of althans het belangrijkste juiste argument was daar niet bij:

het feit dat de oorspronkelijke doelstellingen van het socialisme, voo1·

een groot deel in ieder geval, b er e i kt zijn, zodat er niet heel veel meer over is om strijdlustigheid ten behoeve van het socialisme te rechtvaardigen.

Dit is bij ons in Nederland evenzeer het geval. Wanneer de mens bezit wat hij begeert wordt hij ook in de letterlijke zin van dat woord ,,behoud"zuchtig. Alles heeft zijn tijd van bloei en van sterven;

de bloemen, de bomen, de mensen en de politieke

part~ien.

Vooral geestdriftige partijgangers valt het moeilijk dit te geloven en te aan- vaarden.

Alles kent zijn op- en z\in neeTgang.

Dat die neergang van het socialisme duideli.ik is begonné'n is de stellige overt1ti ging van

Mevrouw

B. Boon-v.d. Starp t

Als wij alles wat Me\TOII w B.

Boon-v. d. Starp in haar WNk- zaam leven voor de liberale g('dach- te heeft gedaan, zouden wi!lt'Jl op- sommen, dan zouden vele kolom- men nog niet voldoende zijn. Wij willen daarom volstaan met op de- ze plaats een eerbiedige nagr•dach- tcnis te wijden aan deze vrouw. die in de tijden, dat het zo m<JI'ilijk was de liberale gedachte

ing;~J>g

te doen vinden - in de jaren vont' de Tweede Wereldoorlog - met on- verflauwde energie en m<'t een nooit aflatend enthousiasm•· in honderden spreekbeurten de libe- rale gedachte heeft uitgedrag<'ll en gemaakt heeft, dat bij degenen. die haar hoorden spreken, opnieuw de geestdrift voor de door haar bele- den idealen ging leven.

Zij heeft veel werk verricht voor het totstandkomen van het Drt'ssel- huysmonument te Den Haag.

Als vrouw van de secretaris van de Vrijheidsbond, Mr. G. A. Hoon.

heeft zij ook in de huiselijke ]<l'ing de lasten die dit secretariaatsschap met zich meebrengt, gedrag<'<l.

Voor al datgene, wat zij g<•daan heeft, passen woorden van grote erkentelijkheid en dank.

Zij ruste in vrede.

tie, welke hij bekleedde tot het ogenblik, dat op hem een beroep werd

ged<~<~n,

zich voor de functie van staatssecretaris be- schikbaar te stellen. Hij werd toen n.l.

directeur-generaal voor de industrie en economie bij de Euratom-commissie te Brussel.

Dit wat de internationaal gerichte werkzaamheden van de nieuwe staats- secretaris betreft.

De Nederlandse politiek is hen1 echter evenmin onbekend.

In een interview, dat .,Het V<lli<'rland'' met hem had, vertelde de heer Stijkel zelf, dat minister Korthals en hij .,oude strijdmakkers"' zijn, zij het dan op

<~nder

terrein dan dat van Verkeer en Water- staat.

Onze samen\verking - aldus dt\

nicU\\·e

staatssecretaris - dateert uit d<' tijd on- middellijk na de tweede wer<'ldoorlog, toen de oude Liberale Staatspart

ij

werd gelikwideerd en in de plaats hi<'rvan tot oprichting van de Partij van de Vrijheid werd overgegaan. In die tijd hl'llhen we elkander regelmatig ontmoet "" goed leren kennen.

Zelf was de heer Slijkel op d<il tijdstip lid van het hoofdbestuur van d<' Bond van Jong-Liberalen. Vrij snel werd hij ook, na de eerste na-oorlogse g•·meente- raadsverkiezingen van 1946, lid van de Goudse gemeenteraad.

"Ik ben erg dankbaar geweest dat de politiek mij gelegenheid heeft gegeven lid van die gemeenteraad te zijn en daar ervaring op te doen, welke mij l<1it>r goed tepas is gekomen."

Het is juist dat politieke leven, dat hem zoveel heeft geschonken en dat de heer Stijkel ertoe bewoog gehoor te geven aan het verzoek van de heer Korthals om voor deze Nederlandse functie zijn inte- ressante internationale werk in de steek te laten.

"Ik ben met de partij meegegroeid en zij heeft mij op zeker tijdstip van m'n le- ven in 'n bescheiden functie veel gegeven.

Dat schept verplichtingen", aldus onze geestverwant, die het volste vertrouwen heeft, dat hij tot een plezierige samen- werking met minister Korthals zal komen

Het moet anderzijds voor minister Korthals, die met de zaken van zijn de- partement, het vice-premierschap en de aan deze laatste functie verbonden co- ordinerende werkzaamheden met betrek- king tot de West de handen vol moet hebben, een rustige gedachte zijn, dat hij een deel van zijn werk te zamen met een zo goede bekende en met een op het in- ternationale terrein zo ervaren man kan verrichten.

Het internationale terrein, dat ook mi- nister Korthals zelf, voor zover het de

"politieke landkaart" betreft, naar men weet trouwens allerminst vreemd is.

De taak van de nieuwe staatssecreta- ris zal nog nader worden omschreven, maar het ligt voor de hand te verwach- ten, dat hij wel in het bijzonder zal worden belast met de internationale ver- voersvraagstukken, waaronder begrepen de Rijnvaartkwestie en het waterwegen- vraagstuk in het kader van de Benelux.

Wij wensen de ons geestverwante staatssecretaris veel succes en ook veel persoonlijke voldoening in zijn verctnt- woordelijke werkkring.

A.W. A.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

~J-an WEEK to.t ^WEEK

I'ory-vreugd en Labour-leed

D e meerderheid van de conservatieven in het Britse Lagerhuis is door de jongste verkie~

zingen bijna verdubbeld. Bestond deze aanvanke~

lijk uit 56 stemmen, thans is zij uitgegroeid tot 102 stemmen. Met andere woorden: in het nieuwe La~

gerhuis beschikken de Tories over 365 zetels te~

genover 338 in het oude.

De socialisten gingen achteruit van 278 tot 258 zetels en de liberalen wisten hun 6 zetels te be- houden.

Dit is de betekenis van de verrassende uitsla~

gen van de pariemeuts verkiezingen in het oude Albion.

Eeu spectaculaire verschuiving inderdaad, die zowel nationaal als internationaal belangrijke po- litieke gevolgen zal hebben.

Maar is deze uitslag nu werkelijk zo spectacu- lair? Gezien binnen het kader van het Engeise kiesstelsel inderdaad.

Beschouwt men echter de uitslagen tegen de achtergrond van ons eigen kiesstelsel van de evenredige vertegenwoordiging, dan blijkt die uit~

slag toch minder spectaculair te zijn.

Bezien wij de stemmencijfers dan blijkt, dat op Labour 12.2 miljoen stemmen zijn uitgebracht en op de conservatieven 13.7 miljoen. Aldus bezien ontloop de aanhang van beide partijen elkaar niet veel.

Projecteert men ons kiesstelsel op het stabiele zeteltal van de Britse liberalen, dan komt men tot nog merkwaardiger conclusies. Immers, de libe- ralen behielden. hun zes zetels, doch boekten een aanzienlijke stemmenwinst.

Zij kregen n.l. ruim anderhalf miljoen stem~

men. Dat betekent een verdubbeling in vergelij- king met de verkiezingen van 1955.

Waarmee we maar willen zeggen, dat naar Ne- derlandse maatstaven gemeten, de Engelse ver- kiezingsuitslagen een vertekend beeld geven en geen nauwgezette weerspiegeling vormen van het politieke oordeel van het Britse volk.

Cliché' s en toch winst

D at men met laatdunkende uitlatingen de fei~

t~n niet kan veranderen, bleek vorige week tijdens de Britse verkiezingsstrijd. De Lon~

dense correspondent van Het Vrije Volk meldde aan zijn blad, dat in het Britse parlement en in de verkiezingsstrijd de regering altijd het laatste woord heeft en zodoende de Britse premier Mac- Millan als laatste spreker in de verkiezingscam~

pagne voor de Britse televisie kon verschijnen.

Veel goeds wist de correspondent van l'viac~

Millan' s rede niet te vertellen.

Volgens hem beperkte de Britse premier zich tot een herhaling van .. alle vanouds bàende con~

servatieve cliché's".

Niettemin: die oude cliché' s, hebben een La~

bournederlaag niet kunnen verhinderen.

Opnieuw een bewijs, dat men ook in de politiek de dag niet moet prijzen voordat de avond is ge- vallen. Met dergelijke opgeblazen en denigreren- de uitlatingen maakt men zich alleen maar be- lachelijk.

Troonrede met kortere zinnen

I n het voorlopig verslag op de begroting van Algemene Zaken hebben Kamerleden de wens te kennen gegeven, de Troonrede in het vervolg uit kortere zinnen samen te stellen dan voorheen gebruikelijk. Zij betogen, dat vooral de uitzending der Troonrede door radio en televisie het gebruik van kortere zinnen wenselijk maakt.

Een wens, die ons zeker redelijk voorkomt. Wil men de band tussen kiezer en parlement verste~

vigen, dan is het een eerste vereiste, dat er in een zo eenvoudig mogelijke taal wordt gesproken, die door iedereen wordt verstaan. Dit klemt des te

meer, omdat de politieke vraagstukken van deze tijd steeds ingewikkelder worden.

Een duidelijker en bondiger taalgebruik lijkt ons daarom de aangewezen weg om parlement en volk nader tot elkaar te brengen. De democratie kan er in zijn praktische uitwerking slechts mee worden gediend.

Lintjes

E en andere vraag van Kamerleden heeft be- trekking op het uitreiken van Koninklijke onderscheidingen.

De vragenstellers geven in- feite de regering in overweging, bij het uitreiken van lintjes minder te letten op aantallen dienstjaren als wel op wezen- lijke verdiensten.

Ook ten aanzien- van deze suggestie menen we positief te moeten reageren.

Te veel mist men bij het verlenen van onder- scheidingen het spontane element d.w.z. dat de verdienste te veel wordt gekoppeld aan jarenlan- ge werkzaamheden, aan rangen en standen en aan leeftijd.

Te veel ook zijn de onderscheidingen gebonden aan een strak opgesteld schema, waarbij de ver- lening als het ware automatisch volgt.

Een ander, nogmaals, spontaner gebruik zou de waarde dezer onderscheidingen inderdaad belang- rijk doen toenemen.

Waarlijkeverdienste is niet altijd een zaak van zo of zo lang te hebben "meegelopen", doch geldt veeleer een daad als zodanig, die voor de maat~

schappij van betekenis kan zijn.

Het doorbreken van een zekere starheid in deze lijkt ons daarom bevorderlijk om de term .,lintjes- regen" op een meer praktische en meer sympa- thieke wijze te interpreteren.

Gelukkige 'Weerklank tegen verspilling

O p deze plaats hebben wij de laatste weken meermalen geageerd tegen de_ ergelijke verspilling aan geld en energie bij de Kolen en Staalgemeenschap, zoals die onlangs aan het licht is getreden.

Wij spraken daarbij enige malen de wens uit, dat ook onze regering haar stem hiertegen zou verheffen en werkzaam zou zijn iets positiefs te doen tegen deze funeste gang van zaken.

De lezer zal zich herinneren, dat het hier met name ging om het opzienbare rapport-Vaes.

Het zal velen met ons deugd hebben gedaan, dat premier prof. De Quay bij de Algemene Be~

schouwingen in de Tweede Kamer heeft ver- klaard, dat de regering alles zal doen om te bevorderen, dat een herhaling van de in het rap- port-V aes gesignaleerde misstanden zal worden voorkomen.

Naar de Volkskrant in dit verband weet te mel- den, zal de Hoge Autoriteit van de Europese Ge~

meenschap voor Kolen en Staal verdere maatre- gelen nemen om verspilling en verkwisting in het apparaat van de gemeenschap te voorkomen.

Binnen een half jaar zal het Europese parle- ment worden ingelicht over wat is gedaan.

De Nederlandse regering, aldus luidt het he~

richt verder, is zeer verontrust door het rapport Vaes. Zij zal de kwestie aan de orde stellen in de Europese raad van ministers om herhaling te voorkomen.

Inmiddels, aldus de Volkskrant, is reeds het een en ander gebeurd. Prof. De Quay suggereer~

de, dat ook het Europese parlement zich met de kwestie zou kunnen bezighouden. Dit is reeds in juni 'geschied.

Het Europese parlement heeft de wens uitge- sproken, dat de rapporten van de onafhankelijke door de Hoge Autoriteit aangestelde "financiële commissaris" - dat is prof. Vaes - beknopter

17 OKTOBER 19;59 - PAG. 3

en overzichtelijker zullen worden, zodat zij bevat~

telijker worden voor de parlementsleden en ge~

makkelijker dan nu in de publiciteit zullen komen.

De hoge autoriteit werd uitgenodigd maatrege~

len te nemen om de spaarzaamheid te bevorderen, minder aanleiding te geven tot kritiek en te rap- porteren aan de bevoegde commissies van het Europese parlement over de genomen maatrege~

!en.

Nogmaals, wij kunnen ons over deze berichten slechts verheugen. Er blijkt uit, dat de openbare kritiek in deze niet tevergeefs is geuit.

Niettemin zullen we waakzaam moeten blijven.

Zaanse KVP verontrust

N aar het Algemeen Dagblad weet te melden.

heeft de heer M. Klitzie, voorzitter v;ut de afdeling Zaandam van de KVP op een leden~

vergadering gezegd, dat velen binnen de KVP met grote zorg de liberale koers van het kabi~et

gadeslaan.

De vergadering achtte het voorts onjuist, dat de voorzitter van de Partij, mr. Van Doorn, te~

vens Kamerlid is.

Voor lagere functionarissen van de KVP acht het h'bofdbestuur, aldus het bericht, een combina~

tie van het Kamerlidmaatschap onverenigbaar.

De afdeling meende, dat dit dan zeker moet gelden voor de gehonoreerde partijvoorzitter, die aan zijn eigen taak genoeg werk heeft. Het afde~

lingsbestuur zal deze mening in het kringbestuur bespreken.

Tot zover het bericht uit het Algemeen Dag~

blad.

Wij achten deze ,.oppositie" nogal vreemdsoor- tig en wij willen ons van nader commentaar maar onthouden. Het bericht als zodanig aan onze Ie~

zers evenwel niet.

"Kortzichtigheid"

W ij hebben reeds eerder geconstateerd, dat, nu de PvdA in de oppositie is, Het Vrije Volk zijn "strijdbare" toon aanmerkelijk heeft verscherpt. Daar zou niets tegen zijn, indien het niveau niet tot een zeer bedenkelijk peil afzakte.

De hoofdredactie schijnt dat niet te de~

ren. Dit blijkt overduidelijk uit de inhoud van het blad, dat de toon van de vroegere SDAP-propa~

ganda al aardig te pakken krijgt.

Ook ten aanzien van haar toegestuurde inge~

zonden stukken is de hoofdredactie bepaald niet kritisch en zij publiceert ze zonder commentaar, ongeacht het feit, dat deze bijdragen van het zui~

verste demagogische water zijn.

Ziehier een fraai voorbeeld. Onder het op~

schrift "Kortzichtigheid" laat zij een zeker heer

J. van Rijssel te Vlissingen aan het woord, die het navolgende fraais aan het papier toevertrouwde.

Meneer Van Rijssel schrijft dan als volgt:

"Het roer moet om", zou dan de leuze zijn van de huidige regering, die in wezen regeringsschuw is en gespeend van elke ruime toekomstvisie. Laat onze moderne beweging de regering kort en goed te verstaan geven, dat zij met een openlijke of ver- kapte reactionaire politiek de ongewilde vijfde co- lonne van het Kremlin is.

Terwijl de zich democratisch noemende wereld zich een mobiele apparatuur heeft geschapen ont onze nog lang niet volkomen democratie en onze nog maar schuchtere cultuur te beveiligen tegea mogelijke agressie, maakt het (denkend) deel der natie zich in een ontstellende kortzichtigheid vol- gens een primitief klasse-instinct op, datgene aan de tegenstander uit te leveren, waarvan het zich de hoeder bij uitstek waant".

Tot zover de socialistische ingezonden-stukken- schrijver.

De hoofdredactie van het Vrije Volk laat dit alles zonder enig commentaar in haar .,democra~

tisch socialistisch dagblad" opnemen.

Duitse bezetting en Hongarije zijn kennelijk als

diepe ervaringsfeiten aan haar voorbijgegaan.

MELKOVERVLOED WERD MELKSCHAARSTE

Waarschuwing aan al te ijverige plannenmakers

Terwijl Nederlaml vorig jaar zo onge,eer in de melk verdronk en de verwijten niet van de lucht waren, dat de boeren er maar op los produceerden, verl<eren we op het ogenblik in een toestand van melkschaarste, hoewel de produktie over 1959 tot nu toe omstreeks 2% groter is geweest dan in hetzelfde tijdvak van 1958.

de prijsgarantie voor 5 miljard kg, m"lk kan worden verwacht. Deze prijs werd nl. berekend op omstreeks 27 cent.

Dit feit illustreert afdoende welke enorme spanning er tussen marktwaarde van de melk en garantieprijs was ont- staan.

den. die niet of nauwelijks door de men.'!

zijn te regelen.

Zelfs de omvang van de vr:u:g is on- voorspelbaar en om deze reden lijkt net verstandiger de produktiviteit van onze veehouderij niet kunstmatig aan te tas- ten. doch in de eerste plaats te streven naar een rationele produktie>, teneinde de produktiviteit van de arb<>icl zo hoog mogelijk op te voeren.

Waren de prognoses van vorig jaar juist geweest, dan hadden de afzetmoeilijlrheden op het ogenblik die van 1957 en 1958 in de schaduw moeten stellen. Het regendeel is het geval: de vraag is ongekend groot en overtreft het aanbod, l'en situatil', die onvermijdelijk tot scherpe prijsstijgingen moest leiden.

Uit de huidige schaarstetoestand mag men niet afleiden, dat een blijvl'nde sa- nering van de zuivelmarkt is verkregen.

Slechts is tijdelijk het bedrag, tlat de re- gering moet overbruggen kleiner gewor- den.

Een afdoende verklaring van deze ge- wijzigde verhouding tussen vraag en aanbod is nog niet gegeven. al is het dui- delijk, dat het geforceerd opruimen van voorraden in de periode van 1 juli 1958 tot aan het begin van de grote produk- tie van dit jaar zodanig .schoon schip heeft gemaakt, dat de nieuwe produktie een grage markt vond.

Deze .situatie trad met verscherpte duidelijkheid naar voren onder invloed van de droogt<', die steeds abnormaler afmetingen ging aannemen en die mo- menteel voor vele zandbocren het kar'lk- ter van een ramp heeft gekregen.

Deze zelfde droogte teistert het groot- ste deel van Frankrijk, België en de noordelijke helft van West-Duitsland, terwijl ook Denemarken, Noorwegen en Zweden van een tekort aan regen heb- ben te lijden. Daarentegen is de regen- val overvloedig geweest in Zuid-Duits- land, in Oostenrijk en sommige delen van Italië.

In ons eig<>n land hebben vele laag-

&"elegen delen maandenlang geprofiteerd van de droogte en de warmte, die juist

voor vochtige grond bijzondm· gunstig waren. Bovendien is in de voorzomer veel uitstekend hooi gewonnen, Deze

•treken hebben zelfs thans nog een

•elkaanvoer, die iets groter is dan een )aar geleden,

De droogte-gevoelige zandgronden, zo- als de Peel, de Veluwe en mid•Jcn-Dren- te zijn daarentegcn zwaar getroffen en t:ien hun positie nog van dag tot dA-g verslechteren.

Aanzienlijke veranderingen

Mede onder ;nvloed van de boterafzet- moeilUkheden van vorig jaar en tevens doordat er dit voorjaar opnieuw vraag was naar volle melkpoeder, h<'eft de melkbestemming aanzienlijke verande- ringen ondergaan.

De botorproduktie bedraagt tot nu toe niet meer

d~n

80 % van vorig jaar. de poederproduktie 95%*), terwijl de kaas- produktie met 9% steeg en die van con.

dens met 23 %. Zonder twijfel is het her- stel van de conjunctuur na de. lichte de- pressie van 1957/58 een der belangrijkste oorzaken geweest van de grotere vraag naar laatstgenoemde produkten.

De vraag naar consumptiemelk bleef in ons eigen land nagenoeg gelijk, maar schijnt in enkele andere West-Europese landen, waar doorgaans weinig melk wordt gedronken, niet onaanzienlijk te zijn gestegen.

Het meest merkwaardige van het ver- loop van de zuivelmarkt in 19.59 is ge- weest, dat de geleidelijk oplopende prij·

zen geen vermindering van het verbruik

Centrale Haarlem vergadert

Op maandag 26 dezes om 20.15

Ullr,

zal een vergadering worden gehouden van ûe Centrale Haarlem in het Victoria Hotel te Amsterdam.

hebben veroorzaakt. behalve dat de scherpe prijsstijgingen van de :aat.ste 6 weken het binnenlands verbruik van de boter hebben doen verminderen. Tot nu toe .staat echter een prijsstijging van om.

streç,ks 40% tegenover een vcrbruilts- daling van 15 %.

Zonder twUfel is het aanhouden van de droogte er de oorzaak van, dat juist de laatste weken de prijzen van boter, kaas en melkpoeder zo snel omhoog lo- pen. Hierdoor is de zuivelwaarde van de melk thans gestegen tot 26

¹

h cent per kg .. waarmee echter nog niet de prijs is b0rcikt, die gem i d de 1 d op grond van

Vooruitzichten onzeker

Niemand kan voorspellen hoe het ver- dere verloop van de zuivelmarkt zal zijn.

al is het waarschijnlijk te aéhten, dat de schaarste en de hoge prijzen minstens zullen voortduren tot a.s. voorjaar.

De enige les, die men hieruit kan trek- ken is, dat de agrarische produktie en samenhangend daarmee de ?"grarlsche prijzen, sterk onderhevig zijn aan invloe.

Voor een straffe J:"eleide economie leent zich de melkproduktie wel bijzonder slecht. Dit moge een waarschuwing zijn aan al te ijverige plannenmakers en een beteugeling voor de typisch Nederlandse neiging om zich teveel met df' pl·oduktie- regeling te bemoeien.

Wassenaar. C. F. R.

*)

Bij geringere boterproduktie komt ook minder ondermelk voor d•· poeder- fabricage ter beschikking.

111111111111111111111111111111111111111 Inlichtingen betreffende het lidmaat- schap der Volkspartij voor Vrijheid en Democratie zijn te verkrijgen bij de plaatselijke afdelingen en bij het Alge- meen Secretariaat: Koninginnegracht 61,

'e-Grav~>nhage

(telefoon 111 768).

111111111111111111111111111111111111111

···~··· i •

: De belangstelling van de overheid Daarna werd de modelwoning be- i

• blijkt o.a. uit de voorzieningen voor zichtigd. •

~ de woningwet- en premiebouw. Bij Bij de beoordeling moet rekening •i

::. tegenwoordig, dat twee eenpersoons de toewijzing aan de gemeente geldt worden gehouden met de zeer spe- ciale bestemming, d.w.z. alleenstaan- i

woningen mogen tellen als één gezins- den uit de zg. middengroepen - zij

! woning. Spreker toonde zich voor- die (nog) niet over een maximum sa- i

: stander van het gemengd wonen te· laris of eigen kapitaaltje beschikken

; genover het samenbrengen van al- om een flatje te kopen. f

:::: leenstaanden in grote complexen. Al te duidelijke groepsvorming leidt tot hoog mogen zijn en daarvoor moest De huurprijs zou dan ook niet te I

isolatie, tot schade van de groep en een werkeliJ'ke woning beschikbaar Copie voor dese rubriek te senden noor: t ··

van de maa schapplJ, worden gesteld en niet, zoals de toe- Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- Kleine blokjes tussen gebouwen lichting van het Bouwcentrum het atroot 16, Hoorlem. met gezinswoningen of eenmansflatjes uitdrukt, een handige woon- slaap-

! ondergebracht in gebouwen met gro- kamer in een jeugdhotel of pension en f

f tere flats verdienen z.i. dus de voor- ook geen verkleinde uitgave van een ;

: HET .. HUIS VOOR EEN", keur. Behalve, dat de belangen van de gezinshuis. Als resultaat van de di- f

i een interessante expositie grote groep alleenstaanden met dit verse landelijk en plaatselijk gehou- i'

i soort woningen gediend worden, hoopt den enquêtes naar de wensen der toe- • ..

O ^nder bovenstaande benaming men ook op een doorstroming van de komstige bewoners, is men gekomen werd op 6 oktoboo: in het zg. onderbezette huizen en dus een be- tot een eenkamerwoning met eethoek

• Bouwcentrum te Rotterdam een ex- tere verdeling van de woonruimte. en slaapnis, een volledige keuken, •

i positie van een modelwoning voor al- Persoonlijk meen ik, dat men zich door 'n schuifdeur gescheiden van de :.

• leenstaanden geopend. hier niet te veel van moet voorstel- eethoek, en gecombineerde douche- • • : De uitnodiging, die wij hiervoor ont- lcn. Wie zelfs naar eigen inzicht te toiletruimte. Het geheel binnen een ~

f vingen, gaven wij aan een onzer Ie- ruim woont, zal toch niet gauw over- oppervlakte van 5 x 8 meter.

Î den, die zelf alleen woont, mej. A. gaan tot een beknoptheid als hier In de keuken is plaats ·voor een .

f G. Kuipers te Den Haag. wordt geboden. gasfornuis en ijskastje en op de gale- t

: Hier volgt haar verslag: rij komt een kast uit voor vuilnisem- i

Î Het Bouwcentrum gaf hiermee ge- Geslaagde enquête mer, gas- water· en electriciteitsme- i

i • volg aan een opdracht van het Mini- ters en leveranciers. :•

sterie van Volkshuisvesting en Bouw- Vervolgens sprak mej. A. H. B. van De was. en toiletruimte is ruim en

• nijverheid. Er werd een werkgroep der Ent als voorzitster van de lande- zeer praktisch. De bergruimte voldoet :

Îf samengesteld waarin, behalve het Bouwcentrum, vertegenwoordigd wa· lijke Commissie Woongelegenheid al· leenstaande vrouwen. Zij vertelde "Functionele grondslagen voor de aan de richlijnen van de Studieraad I

d N t w · d d Al van de door deze commissie gehou-

·~ Bren ouwveremgmg e ~ : Aomntgrada ' de N gd. ms er am, e e . den enquête, resulterende in een Woning··. i. • Huishoudraad, de Centr. Directie van eindrapport, dat met een request op I k

: de Volkshuisvesting en Bouwnijver- 12 juli 1957 aan de minister werd over- Huisvrouwe ij oog i

•. he1'd, de st 1'chting Landbouwhuishoud- handigd en zij constateerde met grote •

· d t · k t d Met een huisvrouwelijk oog beke- •

•i kundig Onderzoek en de B.N.A. Bo- voldoemng, a de _•t Ult _d oms en van e _{b t} ken, lijken de legkasten zeker vo • 1 •!:·

Velldl·en verleenden nog een paar ar·- enque e een van e ases vorm , d h t d ·t doende, maar de hanggelegenhei

•i chitecten hun medewerking. waarvan bij et on werpen van 1 t

nieuwe woningtype is uitgegaan. leek mij althans berekend op een wel •.

• 1 t 1 d t 1· ht' zeer ,,functionele" garderobe. Iedere •

• H • · • Tens ot e vo g e een oe 1c mg ::.

: UISVesftng voor door een van de architecten over woning bezit een stookplaats (olie· •.

• alleenstaanden de technische en praktische kanten stook). In het onderhuis zijn behalve :

I • van het ontwerp, dat het goedkoopst centrale olievoorziening, bergruimten ·~;~·, Bij de opening sprak ir. J. van Et- uitvoerbaar is in kleine blokjes van voor fietsen, kisten, e.d.

tinger, directeur van het Bouwcen· drie woonlagen( geen lift nodig) en Al met al een verantwoord pro-

i trum, een welkomstwoord waarna ir. in galer.ijbouw. In blokjes van 12 of tbtype van een "huis voor één", dat 1'.

H. M. Buskens, directeur-generaal van 15 woningen wordt de huurprijs ge. op bescheiden basis, door goede ruim-

I de Volkshuisvesting en Bouwnijver· schat op ca. f 60 per maand bij wo- teverdeling en vele met zeer vele zorg held een overzicht gaf van de proble· ningwetbouw en op ca. f 83 biJ' pre· uitgedachte details die vaak van spe- J

.•.

:

.:,· men rondom de huisvesting van al• miebouw. Hierbij is uitgegaan van de ciaal vrouwelijk zorg getuigen, een j.:.

leenstaanden niet alleen uit praktisch, prijzen in de grote steden in het wes- vreugde voor velen kan zijn.

maar ook uit sociologisch oogpunt. ten. A. G. K.

. ... .

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 17 OKTOBER 1959 - PAG. 9

Socialisme van het N. V. V. leidt ^tot

merkwaardige consequenties ^•

LEIDERS IN EEN MOEILIJKE POSITIE

(van onze sociale medewerker)

o ₁₁ gezette tijden komen leiders van de Partij van de Arbeid en van het N.V.V., het Nederlands Verbond van Vakverenigingen, met een beschouwing over (le ver- houding van beide organisaties op het tapijt. Enige weken gele(len nog wees de heer E. A. Vermeer, voorzitter van de Partij van de Arbeid er op, dat er geen fornwle band is, maar dat er wel nauwe personele betrekkingen bestaan.

Tijdens een interview met de nieuwe voorzitter van ltet N.v.v., drs. D. ltoemers stelde een redacteur van Het Handelsblad <lt' "misschien vrePnHle vraag: in hoPw•rrP is het N.V.V. socialistisch?".

De heer Roemers zeide daarop: het etiket vind ik niet belangrijk, wie met ons beleid instemt kan toetreden, ook als hij zich niet als socialist beschouwt.

De heer Roemers zeide, dat hij persoon- lijk niet hecht aan het adjectief socialis- tisch, maar dat daarover in het NVV ook wel anders wordt gedacht.

Op de vraag of ooit leden van andere partijen in het bestuur van het NVV:

zouden kunnen komen, zeide de heer Roemers: ik ziet het niet, al is het ook weer niet bij voorbaat uitgesloten. Maar ik kan me niet voorstellen, dat iemand het zou kunnen opbrengen. Van welke partij zou dat moeten zijn?

Zowel uit wat de heer Vermeer als uit hetgeen de heer Roemers zei, proeft men duidelijk twee smaken. Ten eerste laten de heren er wel geen twij.fel over be- staan, dat er een geestelijke verwant- schap tussen beide organisaties bestaat en ten tweede blijkt er een grote aarze- ling te zijn om dat duidelijk in het licht te stellen. Het is overigens niet juist, dat er geen formele band tussen de beide organisaties bestaat, want de N.V. Arbei- derspers, het machtige propagandistische bolwerk op het Hekelveld te Amsterdam is voor de helft eigendom van het NVV en voor de andere helft van de Partij van de Arbeid.

Het is zeker de moeite waard voor een liberaal aan de verhouding tussen beide organisaties eens wat meer aandacht te schenken.

Voor de oorlog leek het een vanzelf- sprekende zaak, dat SDAP en NVV loten van één socialistische stam waren. Na de bevrijding toen de Partij van de Arbeid werd opgericht, bleek er in beide groe- pen een sterk streven te zijn, gescheiden op te trekken.

Bestuur en leden

Waar we echter wel zeer aan twijfe- len is, of deze natuurlijke toenadering

·wel een gelukkige oplossing is. Letten we eerst op het feit, dat de besturen van het NVV en van de aangesloten bonden in overgrote meerderheid gevormd wor- den door actieve socialisten. Daar staat echter tegenover, dat lang niet alle Ie~

den van het NVV socialisten zijn.

Nemen we de grote ambtenarenbond, de Abva als voorbeeld, verder de bonden met kantoorpersoneel. Men heeft in dit verband wel eens opgemerkt, dat het misschien wel juist is, dat lang niet alle leden van het NVV eigenlijk van de bi.i het NVV aangesloten bonden, socialisten zijn, maar dat het toch wel waarschijn- lijk zou zijn, dat het overgrote deel in ieder geval stemt op de Partij van de Arbeid, sympatiserend dus.

We menen, dat deze opvatting hoe lan- ger hoe minder houdbaar is geworden, getuige het feit van de groeiende aan- hang welke de VVD vindt in de arbei- derskringen, een verschijnsel, del! wel zeer duidelijk aan de dag is getreden bij de verkiezingen in 1956.

Zo heeft de socialistische statisticus dr.

Van Braam in het tijdschrift Socialisme en Democratie aangetoond, dat de groei van de VVD sinds 1946 het sterkst is ge- weest in de arbeiderswijken. In de arbei- derswijken bestond het kiezerskorps van de VVD in 1956 voor ongeveer % uit

"nieuwe stemmen", in de gemengde wij- ken voor ruim de helft en in de wijken van de beter gesitueerden voor ongeveer 40

¹¹

/o.

Daarom mogen we aannemen, dat een niet onaanzienlijk aantal arbeiders die lid zijn van het NVV, liberaal hebben gestemd. Dit is een niet onbelangrijk feit. Wel zeide de heer Roemers, men behoeft geen socialist te zijn om bij ons te kunnen komen, maar aan de andere kant mag men ook toch de eis stellen, dat het bestuur van een organisatie een zo

Drs. ROEMERS .... het etiket niet belangrijk ....

zuiver mogelijke afspiegeling van het ledenbestand is.

Het zou dus op zichzelf het NVV niet misstaan, wanneer b.v. in zijn hoofdbe- stuur een of meer liberalen zitting had- den. Of de liberalen zich thuis zouden voelen in dit milieu dat gewend is zo sterk socialistisch te spelen, wagen we echter te betwijfelen. Maar dat het vraagstuk er in dit opzicht is, lijkt ons zel;:er.

Oppositiepartij

Bekijken we nu eens de zaak van een andere kant. In de periode van na de bevrijding, waarin de Partij van de Ar- beid een belangrijke stem had in de Re- gering, leek een nauwe verbinding met het NVV voor deze vakorganisatie geen voordelige zaak. Men vond immers op deze wijze een belangrijke steun in Re- gering in Parlement die gebruikt kon worden in het ovcrl<'g met de Wel·kge- versorganisaties, die wat dit betreft veel minder goed waren voorzien.

Thans echter is de Partij van de Arbeid in de oppositie. En het NVV? De nauwe binding maakt, dat het automatisch ook in de oppositie is gekomen. In de prak- tijk is dat echter een onmogelijke figuur, want het NVV en de bij hem aangesloten bonden hebben zitting in tal van orga- nen met organisaties die wèl sterk rege- ringsgezind zijn, althans niet in de oppo- sitie. We denken aan de S.E.R., de Soci- ale Verzekeringsraad, de Ziekenfonds- raad, produkt- en bedrijfschappen en aan de zo belangrijke Stichting van de Arbeid.

Een opvallend voorbeeld levert de hui- dige loonpolitiek op. De gedifferentieerde loonpolitiek moge dan een doorn in het socialistische vlees zijn, het NVV heeft het toch maar op zijn jongste congres De Partij van de Arbeid stelde zich

voor meer een partij van het midden te worden en een arbeidersorganisatie als het NVV zou daarom een minder goede partner zijn. Het NVV had aspiraties een alle arbeiders omvattende centrale te worden, dus zowel neutrale, socialisti- sche, katholieke en prot. christelijke ar- beiders.

Het leven bleek echter sterker dan de leer, met het gevolg, dat de wederzijdse bindingen spoedig sterker werden en men kan er thans nauwelijks aan twij- felen, dat het NVV geen socialistische organisatie is.

ONDERBERG

...J!L-!L-!,I,...lw.__ _ _ _ _ _ _ _ uur bitter-uur

(Vervolg van pag. 8)

De huidige I.V. bevat echtl'r nog uit- keringen bij ouderdom en renten voor weduwen en wezen. Deze zonder n1eer overbrengen naar de A.O.W. en de Alg.

Weduwen- en Wezenwet is o.i. niet mo- gelijk. De I. W. is een individEele verze·

kering voor loontrekkenden, die minder dan f 6900.- verdienen. Voor dit pro- bleem zal nog een oplossing gezocht moe- ten worden.

Wij juichen het echter toe dat een be- gin gemaakt is met het combineren van de Ongevallenwet, de Ziektewet en de Invaliditeitswet tot een arbeidsonge.

schiktheidswet, waarbij wij de verwach- ting uitspreken dat dan de vc·rschillende bezwaren, die aan de uitvoering van deze drie wetten kl<>vrn, opgt•he';cn zullen worden.

Ziekenfondsbesluit

Voor on.s zijn van overwegend belang de heilzame gevolgen voor de volks- gezondheid in haar geheel, ö.ie het Zie·

kenfondsbesluit gehad heeft.

Hoewel wij de bezwaren van een soms onverantwoord gebruik van de facllitei.

ten, die dit besluit biedt. niet willeD cm- derechatten, is het wel zeker. da.t het

kosteloos raadplegen van de huisarts be- vorderlijk is geweest voor de beshijding van tal van ziekten en klinisch gunstig gewerkt heeft voor brede lagen van de bevolking. In het kosteloos onderzoek door de arts ligt een mogelijkheid tot misbruik, doch anderzijds geeft dit grote voordelen, ook in volks-paedagogisch opzicht.

Bij een definitieve wet, die spoedig voor het ziekenfonds-systeem gewenst is, zou naar onze mening o.a. met rlc vol- gende punten rekening gehouden moe- ten worden:

- De rechtspositie van de pa

i

iënt0.n behoeft nog verbetering. Zij moeten als volwaardige patiënten behandeld word0n en niet als een soort bedeelden.

- De loongrens der verzekerd('n be- hoort met de bewegingen van het alge- meen prijsniveau mee te gaan, maal:' een

"welvaarts-loonronde" mag geen optrek.

ken van d,C loongrens ten gevolg<l heb- ben.

- Wat de kleine zelfstandigen betreft, zou de mogelijkheid geoper1d moeten worden om deel te nemen aan de zieken- fondsen tegen een speciaal proportioneel tarief, AnderzUds moet de mogelijkheid bestaan voor hen die &ich particulier wensen te verzekeren. ciJt te d.oen en dus uit het algemene regim• te treden.

---- Aan de medewerkers dient een re- delijk honorarium te worden toegekend.

In verhouding tot hun prestl>ties achten wij de huidige vergo0ding in lwt alge- nleen te laag.

Kinderbijslagwet

De uitbreiding van het gezh in ldndcr- aantal zien wij nipt als een onvoorziene omstandigheid buiten de macht van de ouders, hoewel wij niet blind zijn voor het feit dat deze uitbreiding de economi- sche en ook sociale positie van een deel van de volksgemeenschap kar. verzwak- ken. Wij kunnen deze omstandigheid echter niet zien binnen het raam van de verplichte sociale verzekering. Wij zijn van mening dat de gevolgen van de ge- zinsuitbreiding opgevangen moeten wor- den door het loon en door verzachting der fiscale druk op grote gezinnen.

Daarom zullen wij deze wet hier niet verder behandelen en hieraan een afzon- derlijke beschouwing wijden.

A.O.W.

De uitkeringen van de A.O.W. zijn .!!lechts voldoende voor het bestaansmini- mum. Daar deze wet echter minder in een calamiteit voorziet dan de andere

noodzakelijk gevonden te verklaren, dat het zijn medewerking aan deze loonpoli- tiek niet zou onthouden. Dat zou ook wel niet anders gekund hebben, als men be- denkt, dat het oppositie voeren bij de loononderhandelingen tot resultaat zou hebben, dat overeenkomsten tussen werkgevers en werknemers· ernstig zou- den worden vertraagd. Hoofdzakelijk de arbeiders zouden daarvan nadeel hebben.

Al willen we gaarne aannemen, dat door de personele unie (o.a. de heer Roe- mers is voor de Partij van de Arbeid lid van de Tweede Kamer) en door de ma- teriële banden de besturen van de NVV- bonden er de voorkeur aan zouden geven met de Partij van de Arbeid mee te gaan in de oppositie, in de praktijk is dat me- nen we een heel moeilijke zaak, nadelig voor de leden van de NVV-bonden.

Zoëven wezen we er op, dat het voor het NVV in de afgelopen periode geen onvoordelige zaak was geaffilieerd te zijn aan een regeringspartij. Bij de hui- dige integratie van de vakbeweging in het maatschappelijke leven, moet het dunkt ons voor het NVV niet prettig zijn, dat het min of meer vijandig staat tegenover de regeringsgezinde fracties in het parlement.

Geen van deze zal zich nu direct ge- roepen gevoelen voor het NVV in de bres te springen als dat in het verkeer met de Regering nodig zou zijn. De steun van de socialistische fractie is eerder een ver- zwakking dan een versterking.

Zo heeft dus het NVV met zijn bijna 500.000 leden er heel weinig aan, dat de voorzitter lid is van de socialistische Tweede Kamer-fractie en dus geroepen is oppositie te voeren. Wat dat betreft zou de heer Roemers dus beter lid van de liberale fractie in de Tweede Kamer kunnen zijn!

Daarom, van welke kant we de zaak ook bekijken, we kunnen niet anders zeggen, dan dat het NVV zich op een ge- vaarlijke weg bevindt als het blijft vast- houden aan het socialisme.

r Advertentie)

MEDEDELING

Een abonnementsopgave gericht aan:

NRC Rotterdam komt wel terecht;

een abonnementsopgave gericht aan:

LIBERTAS Amsterdam misschien ook wel, maar zet u er liever bij:

Jan Luykenstraat 43.

Het eenvoudigst bevordert u het liberale denken in de studentenwereld door f 5.- te storten op postrekening 13500 van Gem.

Giro A'dam, voor rekening L-6254 van Libertas, dat u daarvoor een jaar lang belangwekkende beschouwingen over ac- tuele zaken bezorgt van deskundige schrijvers en u bovendien inzicht geeft in het denken van de liberale academische jeugd.

sociale verzekeringswetten. moet er te- gen worden gewaakt, dat de uitkeringen onevenredig met de uurlonen verhoogd zouden worden. De wet moet immc1·s een sterke prikkel blijven bevatten tot ,.zelf-

doen", zowel van private personen als in de werkgever/werknemer-verhouding.

De huidige situatie, waarbij het per- soonlijke verantwoorde!ijkhr,Jdsgevocl ge- activeerd wordt. lijkt ons de meest juis- te. Zou echter blijlwn dat op de duur be- paalde groepen, al dan niet in georgani- seerd verband. niet zelf een aanvullende verzekering kunnen vormen. dan

:~al

een zekf're Vl'rplichting nodig worden om de bedeling te voorkomen.

Werkloosheidswet

De Werkloosheidswet heeft onze in-

stemming. De door de S.E.R. voorgestel-

de loongrensverhoging wijzen wij ee:hter

af. De nadelen zouden o. i. groter zijn

dan het voordeel van een voor deze per-

sonen geringe uitkering van enkele

maanden. Wellicht past een geringe cor-

rectie zich aan de praktijk aan. Een

meerdere verhoging zou groepen in de

uitkering betrekken. voor wie naar onze

mening het risico, waarop deze w"'t be-

rust, geen werkelijkheid is."