officieel orgaan van de Politieke Partij Democraten '66 Administratie: Keizersgracht 576 Amsterdam Eindredakteur: G.A. Spiering Bernweg 65 Vlaardingen Telefoon: 010 - 353785 Redaktiekommissie: J. J. de Boer, Prinsengracht 241, Amsterdam, telefoon: 020-227296 Th. Essers, Officiersvliet 48, Zwijndrecht, telefoon: 01850-29006 J. Essers-Coenen, Officiersvliet 48, Zwijndrecht, telefoon: 01850-29006 P.A. van Gent, Molenweg 40, Lunteren, telefoon: 08388-2831 J. J. D. Kardol, Albert Schweitzer-laan 44, Haarlem, telefoon: 023-335839
S. Venema-Noordhoff, Watermo-lendijk 10, Eelde, telefoon: 05907-2558
Kop i i
moet zijn getypt met een dubbele spatie en niet meer dan 45 aan-slagen per regel.
Druk: Luna, Delft.
~de
put
Partijvoorzitter Ruby van der Scheer-van Essen zit in de put (zie tekening van Theo Essers op de voorpagina). Zij staat aan het hoofd van een organisatie, die geen geld heeft. Erger nog, die zweeft op de (financillle) rand van voortbestaan of te gronde gaan. Hans van Mierlo (de voorzitter van de Tweede-Kamerfraktie) stort via de hem gestuurde acceptgirokaart 25 gulden in de put. Maar die is daardoor niet gedempt en R.uby van der Scheer dus niet boven water. Het gaat erom, dat alle (ja, deze keer maar weer eens iedereen) leden van D'66 de hun toegestuur-de acceptgirokaart invullen en opsturen. Voor degenen, die hun schade van vorige keren willen in-halen liggen op het landelijk sekre-tariaat (Keizersgracht 576, Am-sterdam) nog stapels acceptgiro-kaarten.
Het lot van D'66 is in de handen van de leden zelf. Zij - en zij al-leen - hebben nu de macht de weg aan te geven die hun partij moet gaan: de perfekt geplaveide weg, die leidt naar een betere toekomst of het doodlopende steegje. "
Voorlopig blijft het bij het oude
Nieuwe redaktiekommissie
door GUILLAUME SPIERING
( eindredakteur "democraat")
Deze Democraat is de eerste, die is verzorgd door de nieuwe redaktiekommissie. Hoewel de makers ervan nieuw zijn is het produkt bij het oude gebleven. Gezien de financillle toestand zal dat voorlopig ook wel zo blijven. Toch is het het ideaal van de nieuwe redaktiekommissie de Democraat zodanig te veranderen dat -binnen het toegestane budget - kan worden gesproken van een verbetering: Het past de nieuwe redaktiekommissie
de loftrompet te steken over Jan Huy-gens, de vorige eindredakteur van de Democraat. Hij heeft bergen - die hoger waren dan ie~and had kunnen denken - werk verzet om de Demo-craat iedere maand van de persen te kunnen laten rollen. De Democraat zonder Jan Huygens was te vergelij-ken met D'66 zonder hoofdbestuur. Nadat Jan Huygens vijf lange en moei-lijke jaren eindredakteur van de De-mocraat was geweest werd hij geroe-pen tot het ambt van lid van de Pro-vinciale Staten van Zuid- Holland. Hij heeft daaraan - volkomen terecht - de konklusie verbonden het eindredak-teurschap van de Democraat te moe-ten bellindigen. Hij huldigde het prin-cipe "Men kan twee geen meesters dienen", een principe dat respekt afdwingt en aan dat respekt moet een onuitputtelijke dank worden toege-voegd.
Klu~blad.
De Democraat is het officillle par-tij-orgaan van D166.
Een soort klupblad, dus een blad voor maar ook door de leden. De redaktiekommissie wenst dat heel nadrukkelijk te stellen omdat zij geenshns van plan is de kolommen van de Democraat zelf vol te schrij-ven.
Uiteraard zullen de leden van het hoofdbestuur en die van de Eerste-en Tweede-Kamerfraktie voor de no-dige kopij zorgen, maar dat mag en kan niet de opzet zijn. De redaktie-kommissie wil graag alle ruimte ge-ven aan andere leden van D'66 om hun mening, hun oordeel, hun kritiek of hun plannen kenbaar te kunnen ma-ken. Daarnaast is het de wens van de
De volgende Democraat verschijnt -onvoorziene omstandigheden voor-behouden - omstreek 5 september. De sluitingsdatum voor het inzen-den van kopij is vastgesteld op 5 augustus.
De nieuwe redaktiekommissie heeft zich voorgenomen uiterst strak de hand te houden aan deze sluitings-datum.
redaktiekommissie een pagina "Af-delingsnieuws" te kreellren. Bij deze doet de redaktiekommissie dan ook een beroep op de sekreta-rissen van alle afdelingen het nieuws van hun afdeling - hoe onbelangrijk dat ook moge schijnen - naar het redaktie-adres te sturen. Dat beroep geldt uiteraard ook de sekretarissen van gemeenteraadsfrakties, van pro-vinciale statenfrakties en de sekre-taris van de R.ijnmondraadfraktie. De Democraat moet niet alleen een partij-orgaan zijn, maar ook een kommuni-katiemiddel binnen de partij. Dat kan mede worden gerealiseerd door het opnemen van een agenda, waarvoor ook weer een beroep wordt gedaan op de zojuist genoemde sekretarissen.
Geen sinekure
Het uitgeven van een krant of tijd-schrift is bepaald geen sinekure, zeker financieel niet. De netelige situatie van de meeste Nederlandse kranten eri tijdschriften is daar een overtuigend bewijs van.
D'66 is er tot nu toe in geslaagd ie-dere maand een partij-orgaan te la-ten verschijnen zonder dat dat or-gaan zelf zorgdroeg voor het binnenkomen van althans een deel van -de kosten. Door -de verre van roos-kleurige financillle situatie van D166
lijkt die kans van slagen steeds klei-ner te worden.
De financiën van
D'66
door H.L. VERHAAR
(vice-partijvoorzitter in 1971)
De diskussie over de financH!le toestand van D'66 tijdens het kongres in Den Bosch werd ondanks alle negatieve voor-publiciteit in grote rust en met veel ernst gevoerd. Het gesprek spitste zich toe op een vraag van het Eerste-Kamer-lid A. Martini: "Wat is er nu eigenlijk aan de hand met onze financi~n ?". Hij stelde deze vraag met name aan het dagelijks bestuur, dat in 1971 "het bewind voerde" over D'66.
Het antwoord op die vraag kan het beste worden gegeven in de vorm van een chronologische opsomming bestaande uit tien punten:
1. In D'66 leeft nog steeds de vraag of de partij nu wel voor lange tijd is opgezet. Een gevolg van die vraag is, dat er tot nu toe eigen-lijk met enige zorgeloosheid is om-gesprongen met de financH!n; 2. Het dagelijks bestuur en het
hoofd-bestuur van 1971 hebben zich dat terdege gerealiseerd en hebben al van mei 1971 af voortdurend hard-op geroepen, dat de financH!le positie abominabel was;
3. Deze konklusie moest helaas voor-al buiten de nauwelijks bestaande
Verkiezing van leden
van dagelijks bestuur
Tijdens de algemene ledenvergade-ring in Den Bosch zijn vijf leden van het dagelijks bestuur in funktie (her) kozen:
Voorzitter: Mevrouw H.E. van der Scheer-van Essen, Oosteinderweg 234, Aalsmeer, telefoon: 02977-27714.
Vice-voorzitter: A.M.A. Ehren, Talingstraat 15, Papendrecht, te-lefoon 01850-51740.
Sekretaris (politiek): M.R. van Gils, Van Assendelftlaan 2, Castricum, telefoon: 02518-54178.
Penningmeester: P. P.A. van R.ossum, Schoutenbosje 10, Laren, telefoon: 02153-7904.
Tijdens de vergadering van het hoofd-bestuur op zaterdag 17 juni zijn door en uit het hoofdbestuur de overige le-den van het dagelijks bestuur in funk-tie gekozen. Het ûjn:
Sekretaris organisatie:
J. T. M. Traag, Zuid er laan 41, Zeve-naar, telefoon: 08360-4019;
Kommissie Koördinatie Raads- en Statenfrakties :
P.C. van Tielrooy, Walramstraat 66, Sittard, telefoon: 04490-3671;
Werkgroepen:
M.N.J.A.M. van den Wildenberg, Merellaan 479, Maassluis, telefoon: 01899-7893;
Publiciteit:
W. van Spankeren, Mereveldlaan 81, De Meern, telefoon: 03406-2977; Toegevoegd (voor politieke zaken) : A. J. Meerburg, Antonie Duyckstraat 165, Den Haag, telefoon: 070-557339.
boekhouding om worden getrokken. De in mei 1971 geformuleerde extra komptable raming van een tekort van ongeveer 98. 000 gul-den bleek achteraf aardig te klop-pen;
4. Het hoofdbestuur van 1971 nam bij haar "installatie" een tekort over van ongeveer dertigduizend gulden. Dat tekort was met name een ge-volg van de uitgaven voor de ver-kiezingen in 1970;
5. Bovendien werd overgenomen de toezegging van de algemene leden-vergadering, die in december 1970 in Breda werd gehouden, dat ieder lid tien gulden zou storten in het verkiezingsfonds 1971. Deze toe-zegging werd geraamd op een op-brengst van ongeveer zestigduizend gulden;
6. Deze toezegging werd overgedragen aan het hoofdbestuur van 1971 als basis voor de verkiezingskam-pagne 1971;
7. Toen in mei 1971 bleek, dat de toezegging van tien gulden per lid -die was gekoppeld aan de kontri-butie-innil;g 1971 en waarvoor nieuwe schalen waren opgesteld -om wat voor redenen dan ook niet op bevredigende wijze werd na-gekomen werd de klok geluid; 8. Tijdens verschillende
bijeenkom-sten (in juni 1971) met afdelings-voorzitters en (in oktober 1971) met penningmeesters werd van deze zaak gewag gemaakt.
Er werd vooral gesteld, dat zelfs bij de onvoldoende professionele aanpak van de penningen de nor-male exploitatie sluitend was en dat de tekorten vooral ontstonden door de onvoldoende bijdragen van de leden voor de verkiezingen. Daardoor was volgens het hoofd-bestuur alsnog een éénmalige extra heffing noodzakelijk;
9. Als uitloper van dat overleg is ge-probeerd deze extra heffing te rea-liseren als een soort verzoek. Dit bleef echter zonder voldoende resultaat;
10,Nu -terwijl de financH!le admini-stratie met name door de zorg van oud-penningmeester J. Feen-stra met de hulp van H. H.A. Dijs-selbloem is gesaneerd en de se-kretariaat'swerkzaamheden al in 1971 zijn geprofeesionaliseerd -is er alle reden deze heffing als voorstel aan de algemene leden-vergadering voor te leggen.
Oproep aan
kandidaten
programma-kommissie
Tijdens het kongres in Den bosch is de motie-Dirks aangenomen, waar-in wordt gepleit voor het "recht van medezeggenschap van de leden op de demokratische uitwerking van de taakstelling van de programmakom-missie door benoeming van D'66-leden ook buiten de kring van hoofd-bestuur en Kamerfrakties om". In de motie werd ook gevraagd om een benoeming door een algemene ledenvergadering. Omdat het ondoen-lijk is hiertoe een dergeondoen-lijke verga-dering bijeen te roepen wordt deze open kandidaatstelling gehouden. Van deze leden wordt niet alleen een louter algemeen-politieke interesse verwacht, maar zij zullen ook in staat moeten zijn op één of meerde-re deelgebieden enige deskundigheid in te brengen in het werk van de pro-grammakommissie.
Het hoofdbestuur roept daarom leden of sympathisanten van D'66 op: a. zichzelf als kandidaat bij het
hoofdbestuur te melden, indien zij bereid zijn tot bovengenoemde in-breng;
b. het hoofdbestuur een opgave te verstrekken van andere leden of sympathisanten van D'66, die in staat en bereid zijn tot deze in-breng;
c. het hoofdbestuur een opgave te verstrekken van personen die geen lid zijn van D'66, PvdA of PPR, maar bereid zijn en in staat wor-den geacht tot de genoemde in-breng.
Bij de opgave van uzelf of van ande-ren moet een uitgebreide uiteenzet-ting worden gegeven van kwaliteiten en deskundigheden, opdat het komité van verkenning een duidelijk beeld voor ogen heeft van de personen in kwestie bij het aanzoeken van kan-didaten.
Het hoofdbestuur zal er bij het komi-té van verkenning ten stelligste op aandringen tenminste één (zoals in de motie-Dirks werd gevraagd) maar liefst meerdere personen uit de als gevolg van deze groep ontstane kan-didatenlijst aan te zoeken voor het lidmaatschap van de programma-kommissie.
3
A.M.A. EHR.EN, (vice-voorzitter)
De vertaling van het advies
van de kommissie - Mansholt
door HANS FRANSE
(lid hoofdbestuur)
Na het verschijnen van het advies van de kommissie-Mansholt werd allerwegede behoefte gevoeld het stuk wat eenvoudiger en begrijpelijker te maken. Ook was er een duidelijke behoefte de problematiek die in het advies wordt behandeld door middel van diskussies en gesprekken in brede kringen van de bevolking (de basis) aan de orde te stellen, zodat iedereen op zijn eigen wijze kennis kan nemen van ' de omvang van de enorme problematiek, in de hoop dat dit politiserend zou wer-ken.
Door het permanent overlegorgaan van PvdA, D'66 en PPR. werd daar-om een begeleidingakdaar-ommissie in het leven geroepen die de boven-staande taken zou moeten vervullen. Men dacht hierbij aan een kom-missie die in eerste instantie uit vormingadeskundigen en dergelijke zou bestaan en pas in tweede instan-tie partijpoliinstan-tiek zou bedrijven.
Kommissieleden
De kommissie bestaat uit:
Karel Beekers (ppr), docent sociale akademie Den Haag;
Wouter van Dam (ppr), vormings-leider;
Hans Franse (d'66), Neerlandikus en stafmedewerker van de Stichting Ruim-te voor de Jeugd;
Gerard Heyne den Back (pvda), mede-werker Dr Wiardi Beckmanstichting; Hans Oskamp (pvda), Neerlandikus; Henk van Stiphout (pvda), direkteur Dr Wiardi Beckmanstichting; Egbert Tellegen (partijloos), lektor in de sociologie aan de Gemeente-lijke Universiteit van Amsterdam. De voorzitters van PvdA, D'66 en PPR. fungeren bij toerbeurt als
voor-Aanmeldingsformulier
Naam: ... . Voorletters: ... . Adres: ... . Woonplaats: ... . Telefoonnummer: ... . Lid van een politieke partij: ja/neeZo ja, welke? ... . Lid van een maatschappelijke organisatie: ja/nee Zo ja, welke? ... . Wil meedoen als: diskussiedeelnemer/diskussieleider (doorhalen wat niet van toepassing is)
Geeft zich op voor de instruktiebijeenkomst voor diskussieleiders op zaterdag 26 augustus aanstaande in:
Alkmaar /Amsterdam/Assen/Bergen op Zoom/Breda/Deventer /Den Haag/ Leeuwarden/Maastricht IR.otterdam /Sittard /Utrecht.
(eerste voorkeur aangeven door onderstreping, tweede voorketlr door niet doorstrepen, rest doorstrepen)
Verzoekt toezending van ... exempla(a)r(en) diskussieschema(s) met rapportageformulier en stort daartoe ... x drie gulden vijftig op gironummer 1 4 7 7 7 7 7 ten name van Politieke Partij Demo-craten '66, Keizersgracht 576, Amsterdam, onder vermelding van "diskussieschema kommissie-Mansholt".
Dit formulier uitknippen en sturen naar:
Diskussiebegeleidingskommissie Advies Kommissie-Mansholt, Postbus 1966,
AMSTERDAM.
zitter van de kommissie.
Van de kommissie kan in het
alge-meen worden gesteld,
clq.tde sfeer er
goed is en dat er zakelijk wordt ge-werkt. Opvallend is de eensgezind-heid tot een projekt te willen komen dat politiserend zal werken en de
"trouw" aan het advies van de
kom-missie-Mansholt. Een negatief punt
WI!S het ontbreken van een vaste
ma-nager. Dat tekort is tijdelijk opge-vangen door de vormingsleidster van de PvdA, Erica van Rossum, die als "buro" fungeert.
Meedenken
Uitgaande van het advies van de kom-missie-Mansholt werd bekeken hoe dit kon worden vertaald naar de basis, maar ook - en vooral - hoe de basis zou kunnen meedenken met de op te richten programmakommissie, zo-dat dus van onderaf elementen voor een politiek programma zouden kun-nen worden aangedragen.
Het m~est zinvol, ook het meest am-bitieus, leek een massaal-diskus-sie- en/of vormingsprojekt te ont-wikkelen door een groot aantal plaat-selijke en andere werkgroepen aan het werk te zetten met diskussiema-teriaaL Hiervoor waren diskussie-en vormingsleiders nodig, zodat werd besloten een beroep te doen op de vormingscentra. Ook zou worden na-gegaan hoe de problematiek rond het advies in het programma van deze centra ad hoc kan worden ingebouwd. Ook belangstellende partijleden en buitenstaanders kunnen waar en in welke omstandigheden dan ook als diskussieleider optreden.
Inmiddels bleek Spectrum in Utrecht bereid een eenvoudige uitgave van het advies van de kommissie-Mans-holt te willen verzorgen met daar-aan toegevoegd zoveel mogelijk ver-schillende kommentaren en reakties; zeker is de nota "De behoefte aan een omgekeerde Marx" daarbij.
Instruktiedagen
Om het geheel goed te begeleiden worden in augustus op een tweetal zaterdagen instruktiedagen belegd voor diskussie- en vormingsleiders. Daarna kan het geheel in september van start gaan, hopelijk gesteund door de massamedia. De gedachte is gelanceerd allemaal op één en dezelfde avond te starten en dit door de televisie te laten begeleiden, zo-als ook is gebeurd bij de aktie "Op de vrouw af''.
de Bond van Nederlandse
Volksuni-versiteiten, heeft al plaatsgevonden.
Er komt snel uitsluitsel of men wil meewerken en of er een vertegen-woordiger van die groep in de bege-leidingskommissie zal plaatsnemen.
· Kernitems'
Er lijken twee thema's door het ad-vies van de kommissie-Mansholt heen te lopen: "macht en onmacht" en "centralisatie en decentralisatie". Deze thema's worden behandeld in vijf "kernitems", korte stukken met vraagstellingen ten bate van de dis-kussie. Die zullen samen het mate-riaal opleveren voor de diskussie (los van de Spectrum-uitgave) met een korte analyse van het advies van de kommissie-Mansholt en de uitge-werkte notities van Hans van Stip-hout. De laatste twee onderdelen worden verzorgd door Dick Houwaart, hoofdredakteur van het Dagblad van het Oosten.
De vijf items zijn: opleiding (ver-zorgd door Hans Os kamp), arbeid (verzorgd door Egbert Tellegen), in-komen (verzorgd door het Tweede-Kamerlid voor de PvdA dr Hans van den Doel), wonen (verzorgd door Hans Franse) en samen leven (ver-zorgd door Karel Beekers en Eg-hert Tellegen).
De rapportage van de gesprekken wordt behandeld door twee studenten van de Christelijke Sociale Akade-mie, die in het kader van dit pro-jekt een stage gaan vervullen. En-kele sociaal-agogische studenten zul-len een diskussieschema opstelzul-len.
(ADVERTENTIE)
De fraktie van D'66 in de provinciale staten van Noord-Holland zoekt een
F RA KTI E-ASSISTENT( E)
De fraktie denkt daarbij aan iemand, die goed thuis is op sociaal-ekono-misch gebied en die het liefst ook een zekere politieke ervaring heeft verkregen door bijvoorbeeld het mee-werken in werkgroepen en afdelings-aktiviteiten.
Taak: sekretariaatswerk en de frak-tie(leden) rapporteren over diverse onderwerpen.
Werktijd: vijfhonderd uur per kalen-derjaar à zeven gulden per uur. Datum van ingang: 1 september 1972. Er is al een fraktie-assistent werk-zaam. Die is voorlopig aangesteld in afwachting van de resultaten van de met deze advertentie begonnen open sollicitatie, waarbij ook hij meedoet. Sollicitaties aan de fraktiesekreta-ris: J. de Lange, Julianaplantsoen 194, Diemen, telefoon: 020-923688.
Dit
is
de NADENKKRANT
Waar het om gaat: de nukleaire dreiging, de steeds breder wordende kloof tussen arm en rijk, de aan hun eind rakende grondstoffen, de vervuiling van onze we-reld en het tekort aan voedsel voor een steeds groeiende wewe-reldbevolking.
Wat daarvoor verantwoordelijk is: de manier waarop wij omspringen met onze
opleidingsmogelijkheden (de struktuur van ons onderwijsstelsel), de manier waarop wij van arbeid en prestatie een heilige koe hebben gemaakt, de manier waarop wij inkomen tot het hoogst bereikbare levensideaal hebben uitgeroepen, de manier waarop wij in onze knusse huiskamertjes hebben vergeten dat een schone buitenwereld even belangrijk is als een gestofzuigd karpet, de manier waarop wij ons in onze rijkdom hebben afgemaakt van de minderbeelden, hier en in de ontwikkelingslanden en de mate waarin wij ons in aantal vermeerderen. Wij en 66k "de anderen" willen nog
steeds leven, maar het wordt wel steeds moeilijker. Grondstoffen ra-ken op, water en lucht zijn vervuild, ons ekonomisch systeem wordt steeds onrechtvaardiger en werkelijke de-mokratie komt niet van de grond. Ak-tiegroepen rijzen als paddestoelen uit de grond, allemaal op zoek naar een stukje wezenlijke hervorming van de maatschappij.
Beslissingen
Maar hervormingen vragen maatre-gelen en voor maatremaatre-gelen zijn vér-strekkende beslissingen nodig, die worden genomen op een niveau waar het effekt het grootst is. Dat vraagt op zijn beurt weer om macht, poli-tieke macht die wordt gedragen door een duidelijke meerderheid van de betrokkenen.
De wereld, Europa en Nederland staan daarom voor een gigantische taak. Zij zullen op zeer korte ter-mijn de maatregelen moeten ontwer-pen, die nodig zijn om de proble-men het hoofd te kunnen bieden en om een eind te maken aan de nukleaire dreiging, de vervuiling, deoprakende grondstoîfen en het voedseltekort. Daarom zullen zij de oorzaak moeten aanpakken: het onderwijssysteem, het ekonomisch stelsel, de verhou-dingen tussen de politieke machts-blokken en de vervuilers.
Maar die "zij", die dat alles moeten doen en die de besiissingen moeten nemen en uitvoeren moeten goed zijn gedefinii:!erd. We moeten weten waar welke beslissingen moeten worden genomen, waar de macht moet liggen en hoe zij moet worden gekontroleerd. Dat betekent kiezen. Dat het beheer over water en lucht moet worden geihternationaliseerd spreekt haast vanzelf: giftige gassen en olievlekken trekken zich weinig aan van nationale grenzen. Maar andere beslissingen moeten veel dichter bij huis worden genomen: in de w1jken, in de fabrie-ken en in de scholen.
Tech.,ologie
De technologen zeggen: de problemen die op ons afkomen zijn oplosbaar. We leven immers in de eeuw van de technologie. En ze hebben gelijk, maar ze gaan gemakshalve voorbij aan de maatschappelijke problemen die aan de technische zijn gekoppeld. De technologie heeft haar waarde, maar zal nu moetE:n terugtreden en een hulpmiddel moeten worden voor een menselijker en maatschappelijke benadering waarin leefbaarheid,
menswaardigheid en medeverant-woordelijkheid een grote rol spelen en een andere inhoud krijgen dan ze nu vaak hebben. Problemen vragen om oplossingen en daarvoor zijn men-sen nodig die ze in de praktijk wil-len brengen en de gevolgen op korte termijn durven aanvaarden terwille van een groter belang.
Het advies van de kommissie-Mans-holt, dat het overlegorgaan van PvdA, D'66 en PPR ten dienste staat, spreekt van drie grote gevaren die de mens-heid bedreigen. Dreiging kan men konstateren of bagatelliseren of trach-ten te ontvluchtrach-ten. Maar men kan ook proberen het tij te keren voor het te laat is. Zo'n tegemoet treden van de problemen kan en mag niet vrijblij-vend zijn. Met borrelpraat is nog nooit een probleem opgelost. Het mag zeker ook niet akademisch blij-ven. Iedere wetenschappelijk verant-woorde oplossing moet worden ver-taald in duidelijke en effektieve maat-regelen, in politieke maatregelen: wetten en verordeningen.
Kiezen
De problemen herkennen en ze te lijf durven gaan betekent voortdurend kiezen. Kiezen tussen een vrije marktekonomie en een marktekono-mie, tussen centralisatie en decen-tralisatie, tussen internationalisering en een eng-nationalistisch beleid, tussen defensie en ontwikkelings-hulp, tussen kennis stampen en den gevormd, tussen een groter wor-dende kloof tussen rijk en arm en in-komensnivellering, kortom tussen een allen-voor-zich-politiek en ge-zamenlijke verantwoordelijkheid. Dat zijn politieke keuzes.
PvdA, D'6G en PPR. hebben- als po-litieke partijen - bewust gekozen voor het zoeken naar nieuwe wegen. Van vele andere vermoeden zij een gelijke keuze, van andere weten zij het niet. Maar hoe het zij, nieuwe wegen moeten vorm en gezicht krij-gen in een politiek programma en in politieke maatregelen. De drie par-tijen doen daarom hierbij een beroep op hun leden en op ieder ander om mee te denken over deze zaken. Het advies van de kommissie-Mans-holt moet in diskussie komen. Er moet in Nederland hardop worden gaan gedacht over de bestaande toe-stand, over mogelijke oplossingen, maar vooral ook over de gevolgen daarvan. En die gevolgen - het is al
vaker gezegd - zullen op het eerste
gezicht niet altijd even plezierig zijn.
Maar wat krijgen we ervoor terug·! Wat heeft het menselijk bestaan nog meer te bieden dan onze "verwor-venheden"?
Leiding
Aan deze diskussie moet leiding wor-den gegeven. De zaken waarom het gaat zijn te belangrijk om het risiko te lopen, dat de diskussie de mist in-gaat. Goed voorbereide diskussie-leiders zullen daarom de eerste aan-zet tot de gesprekken moeten geven. De drie partijen doen daarom een be-roep op de velen die al eerder zo voor-treffelijk hun medewerking hebben ver-leend bi i vnorgaande diskussies, Maar
Partijtje catch
er zijn veel meer mensen nodig en
niet alleen uit de drie partijen.
In de maanden waarin de diskussies worden gehouden zal ook de program-rnakommissie van de drie partijen aan het werk zijn. Dat betekent dat
•
er een voortdurende wisselwerking kan zijn. De konklusies van de dis-kussiegroepen kunnen een bijdrage zijn voor het werk van de program-makommissie, die op haar beurt haar konklusies weer ter diskussie kan stellen in de groepen.
Op deze manier kunnen alle deelne-mers direkt meewerken aan het tot stand komen van een politiek pro-gramma. Tenslotte: nadenken en dis-kussUlren hoeft niet in georganiseerde
P.:I'"~n.,., te R:ebeurAn.
1n
Oeteldonk
door P.A. VAN. GENT
(lid redaktiekommissie "democraat")
Wat aan het eind van de algemene ledenvergadering in Den Bosch het meest frap-peerde was de sfeer van Nacht und Nebel in die wat wulps-dekadent gekaptioneer-de omgeving. Wat is er aan gekaptioneer-de hand met gekaptioneer-de partij, waarvan gekaptioneer-de algemene legekaptioneer-den- leden-vergadering ontaardt in een soort openbare fraktieleden-vergadering, tijdens welke de kennelijke animositeit tussen de fraktieleden een onfris partijtje catch-as-catch-eau geeft te zien?
Verkiezing van
bestuursleden voor
wetenschappelijke
stichting
Tijdens de algemene ledenvergade-ring in Den Bosch zijn drie bestuurs-leden voor de Wetenschappelijke Stichting gekozen:
Mevrouw C.I. Dessaur (kriminologe), Stollenbergweg 110, Berg en Dal, telefoon: 08895-2205.
J. Laan (planoloog), Ramlekweg 30c, Rotterdam, telefoon: 010-122486. A. A. Redeker (reklame-deskundige), Laurierkerslaan 6, Amstelveen, te-lefoon: 020-454595.
Hebt u uw kontributie over 1972 nog niet betaald?
Doe het dan nu door overschrij-ving op gironummer 1304900 ten name van Politieke Partij Demo-craten '66, Keizersgracht 576, Amsterdam.
Voor het geval u het tegendeel mocht denken, achterstallige kon-tributies over voorgaande jaren kunnen, mogen en moeten nog steeds worden betaald.
Hoe is het mogelijk dat in een bewe-ging als D'66, die tijdens elke alge-mene ledenvergadering een halve dag uittrekt om beperkingen op te leggen aan mensen die in één of ander ver-tegenwoordigend of bestuurlijk lichaam zitten, de leden van de Eerste- en Tweede Kamer zich geen enkele be-perking willen opleggen en tamelijk on-gegeneerd met hun ambities en fru-staties te k(h)oop lopen. Zij schijnen te vergeten dat zij de uitvoerenden zijn van de politieke lijn die door al-gemene ledenvergaderingen wordt uitgezet.
Van hen wordt zeker niet verwacht dat ze van de kongressen van D'66 een politieke processie van Echter-uach maken.
Bezinnen
Het wordt tijd dat de leden van D'66 zich bij een volgende kandidaatstel-ling voor Eerste- en Tweede Kamer eens gaan bezinnen of er niet nog an-dere waarden zijn bij de kandidaten dan alleen maar de voortreffelijke papiertjes en de aaibaarheidsfaktor. Bijvoorbeeld of het cholesterol-ge-halte in het bloed niet te hoog is op-gelopen, waardoor met name de soe-pelheid van denken wordt aangetast. Als de balans wordt opgemaakt heeft het er alle schijn v:tn dat die soepel-heid na vijf jaar parlement bij de meesten is verdwenen. En dan wordt het hoog tijd, dat een aantal lieden burgemeester wordt gemaakt.
Open brief aan
deleden
van D'66
Deze open brief is een uitnodiging om mee te denken over de politiek en het funktioneren op drie punten van D'66. 1. Wij hebben de stellige indruk, dat de wijze van besluitvorming binnen D'66 niet meer voldoet. De besluiten, die tijdens onze kongressen worden
genomen, zijn te veel belhvloed door de plaats waar het kongres wordt gehouden en de hoge toegangsprijzen. Bovendien is in Den Bosch opnieuw gebleken, dat in de afdelingen en de regio's niet tijdig kon worden ge-praat over de moties en resoluties, waarover het kongres moest beslui-ten. Op die manier voel je je als kongresganger overvallen door de voorstellen, van welke kant die ook komen. Wij stellen voor, initiatie-ven te ontplooien om een betere voorbereiding van besluiten en meer adekwate representatie van de le-den mogelijk te maken.
Kwaliteit
2. Wij vinden, dat de kwaliteit van de politieke besluitvorming tijdens on-ze kongressen moet worden ver-hoogd. In de diskussies over partij-politieke strategie moet een veel grotere rol worden toegekend aan de nagestreefde politiek-inhoudelij-ke doelstellingen.
Niet de irrationele overwegingen, maar de resultaten van de diskus-sies die dit najaar over het advies van de kommissie-Mansholt zullen worden gevoerd moeten voor D'66 doorslaggevend zijn.
3. Na het kongres in Den Bosch moet D'66 er hard tegenaan. Wij gaan daar-bij uit van de volgende overwegingen: a. Al in 1966 realiseerde D'66 zich hoe klein de sektor is, waarin in Ne-derland werkelijke politieke besluit-vorming plaatsvindt. Vanaf 1968 heeft D'66 zich ervoor ingezet hier-aan, ook buiten het parlement, iets te doen. Wij hebben toen het beken-de rekensommetje gemaakt, dat leert dat tien procent van de kiezers lid is van een politieke partij en dat tien procent daarvan aktief is. Dus één procent van de kiezers heeft een onvoorstelbare invloed op de poli-tiek in Nederland. Bovendien is deze groep vrijwel steeds opgedeeld langs irrelevante scheidslijnen;
b. Deze konstateringen krijgen een angstwekkende aktualiteit als we be-denken welke politiek we móéten gaan voeren met het oog op onze overle-vingskansen.
voor-uitstrevende volkspartij - met kracht
streven naar een meerderheid bij de komende parlementsverkiezingen en naar een aktieve Europese politiek ten aanzien van de problemen van de ekonomische groei;
c. Wij vinden, dat alleen een
proce-dure met een grote openheid - met name en vooral naar de kant van die-genen, die nu nog afzijdig zijn - zo'n meerderheid kan opleveren. Onder-handelen binnen de partijtoppen en de genoemde groep van één procent van de kiezers is volstrekt onvol-doende en werkt zelfs verdere ver-starring in de hand. Het is een ge-vaarlijke illusie te geloven dat dat een solide basis kan opleveren voor een politiek van ingrijpende hervor-mingen;
Doorbraak
d. Wij vinden, dat de politiek van D'66 erop moet zijn gericht een veel dieper gaande doorbraak te bereiken en wel in samenwerking met anderen, die hiertoe de bereidheid hebben getoond. Wij sturen deze brief aan de leden van D'66, omdat wij verwachten dat zij op basis van dezelfde uitgangs-punten intensief willen werken en meedenken, zij kontakt met ons op-nemen én in hun omgeving, zowel binnen als buiten D'66, willen zoeken naar medestanders en meedoeners. Wij vragen u ons te laten weten of u positief op het bovenstaande reageert. Wij willen u dan uitnodigen voor een gesprek, dat mede kan dienen ter voor-bereiding van het eerstvolgende kon-gres van D'66; in het najaar of z,>-veel eerder als de gebeurtenissen zullen uitwijzen.
Ondertekenaars
H. H.A. Dijsselbloem (Postbus 71, Uithoorn, telefoon: 02904-398), P.R. Baehr (Amsterdam), H. van Beekhuizen (Amsterdam), J.A. ;··.M. Beekmans (Winterswijk), I. Il0ek-mans- Borgmeyer (WinterswiJk), J. A. Boeren (Nijmegen), L. J. Brinkhorst (Groningen), M. van Dijk (Amster-dam), W.J.G, Eilander (Badhoeve-dorp) , S. A . Hagenbeek (Leeuwarden), J. W. Holtslag (Amsterdam), M. J. E. M. Jager (Heemstede), H. Jonge-dijk (Wassenaar), A. J. Kalthof (Oisterwijk), H. Kiviet (Bussum), H.E. Koke (Den Helder), P, Krijgs-man (Middelharnis), C. Mertens (Zunderdorp), W. Nieuwenhuis (Amstelveen), J. Prent (Amsterdam), A.A. Hedeker (Amstelveen), M. Hedeker-Hoovers (Amstelveen), J.C. Schild (Bussum), N. Smulders (Am-sterdam), A. Stappershoef-Bouman (Hilversum), H. Tijsen (Monniken-dam), H. J. Walboomers (Bussum) en J, van Winkel (Breda).
Als e leden van D'66 willen, dat hun partij blijft doorgaan met het werken aan en het streven naar partijvernieuwing en maatschap-pijhervorming moet ieder lid na-tuurlijk wel even de toegezegde 25 gulden betalen.
De drie vragen van
de Eerste- Kamerfraktie
door IR N.F.I. SCHWARZ
(voorzitter eerste-kamerfraktie)
Volgens de Eerste-Kamerfraktie wil de grote meerderheid van de leden van D'66, dat
a. er v66r de verkiezingen een pro-gressief regeerakkoord in hoofd-lijnen is;
b. dit akkoord als inzet voor de ver-kiezingen wordt gepresenteerd door een kernkabinet;
c. dit akkoord een meerderheid haalt. er moet dus meer achter staan dan alleen Partij van de Arbeid, Poli-tieke Partij Hadikalen en D'66; d. dit akkoord en het kernkabinet na
de verkiezingen niet meer worden veranderd;
e. het kernkabinet wordt gekomple-teerd op basis van de verkiezings-uitslag;
f. de samenwerking tenminste een federatief verband is, de Pro-gressieve Volkspartij (PVP) is iets van langere adem;
g. het advies van de kommissie-Mans-holt een goed uitgangspunt is voor een progressief politiek program-ma.
De eerste vraag van de Eerste-Ka-merfraktie aan het hoofdbestuur is: staat u volledig achter deze doelstel-lingen?
Samenstelling
Waarop moet het komende half jaar bijzonder worden gelet? Op de eer-ste plaats is de sameneer-stelling van het komité van verkenning en de pro-grammakommissie van het grootste belang.
:oor de programmakommissie moet worden geelacht aan vertegenwoor-digers van maatschappelijke groepe-ringen, zoals universiteiten, vakbe-weging, werkgevers, ambtenaren en aktiegroepen. Naast leden van de drie progressieve partijen moet worden gedacht aan vertegenwoordi-gers van progressieve groepen uit de Katholieke Volkspartij en ande-re politieke partijen, aan jongeande-ren- jongeren-organisaties als de Jongeren -Orga-nisatie Vrijheid en Demokratie (JOVD), de Anti-Revolutionaire Jon-geren Studieklups (AHJOS), de Christelijk-Historische Jongeren-organisatie (CHJO) en aan niet-par-tijgebondenen.
Eigenschap
Hieruit volgt, dat in het komité van verkenning mensen moeten zitten van wie de voornaamste eigenschap is, dat ze in één of meer van de zo-juist genoemde kringen goed thuis en goed bekend zijn en dat er vooral geen mensen inzitten, die bepaalde gewenste groepen onverbiddelijk af-. stotenaf-. Het komité van verkenning
kan uit vier tot zes mensen bestaan
van wie één of twee buiten de drie partijen staan.
De tijd waarop dit voor elkaar moet komen staat in een kommunikée van het hoofdbestuur. Voor het einde van het jaar moet er een interim -rap-port van de programmakommissie zijn. Het komité van verkenning kreeg zes weken.
Dat betekent, dat dat komité er half mei had moeten zijn.
De tweede vraag van de Eerste-Ka-merfraktie: zal het hoofdbestuur al het mogelijke doen te bereiken, dat komité van verkenning en program-makommissie tot stand komen in een samenstelling en binnen de tijd zoals zojuist is geschetst?
Ten aanzien van de verhouding van D'66 tot de PvdA gelooft de Eerste-Kamerfraktie, dat het als een paal boven water staat dat D'66 momen-teel meer verwantschap heeft met de PvdA dan met de regeringspar-tijen. Dat neemt niet weg, dat er ook duidelijk verschillen zijn met de PvdA. Daarbij gaat het niet om be-paalde programmapunten, maar voor-al om het tempo en de wijze, waarop D'66 naar de nieuwe politieke verhou-dingen toe wil.
Kompromis
Het kommunikée van het hoofdbestuur is kennelijk een kompromis tussen twee standpunten, dat van de PvdA en dat van D'66. Als deze twee uit-gangspunten eens naast elkaar konden worden gelegd, dan zou duidelijk zijn te zien hoe ver de PvdA sinds ''Bid-dinghuizen" is gevorderd en hoe ver D'66. Dan zal blijken dat het niet aan D'66 heeft gelegen dat het kommuni-kée formaal wel open is, maar de feiten nog zeer partij-gebonden èn dat D'66 nog een lange weg heeft te gaan.
D'66 heeft er alle belang bij, dat er op den duur een grote progressieve volkspartij komt. D'66 heeft er to-taal geen belang bij, dat zij nu de in-druk wekt door de PvdA te worden op-geslokt. Dat is niet zo, maar het lijkt wel zo en de kiezers van D'66 krijgen die indruk.
Als D'66 die indruk niet v66r de ver-kiezingen korrigeert krijgt D'66 geen stem en dus geen invloed op de toekom-stige ontwikkelingen.
Laat D'66 de wereld maar weer eens duidelijk maken, dat zij nog steeds de jonge David is die de beer Goliath moeizaam voortsleept. Laat D'66 nog maar weer eens duidelijk maken dat zij het is geweest, die alle
nieuwingen in de politiek de laatste
vijf jaar is begonnen. Dat zij het is
geweest, die begrippen als openheid en openbaarheid, inspraak en de-mokratisering heeft geihtroduceerd; begrippen die nu gemeengoed zijn ge-worden. Dat D'66 als eerste
politie-ke partij
~et een beleidsplan met
kostenanalyse is gekomen. Dat D166
het initiatief heeft genomen voor de PVP, voor een regeerakkoord met ministersploeg en voor de kommis-sie-Mansholt. Van al die dingen is D'66 de motor en dat moet maar eens worden gezegd.
Irritatie
Er is geen enkele reden waarom D'66 haar licht onder een korenmaat zou zetten, alleen om de PvdA niet te
irriteren. De PvdA is ook niet te
be-nauwd ons te irriteren.
Chel Mertens had in "Biddinghuizen" elf irritatiepunten, hij heeft er twaalf nieuwe bij. Dat is helemaal niet erg, maar D'66 moet ophouden de indruk te wekken, dat zij over alles hetzelfde denkt als de PvdA. Nogmaals, het is niet zo maar het lijkt zo en dat moet ophouden. De laatste drieledige vraag aan het hoofdbestuur: zult u ervoor zorgen dat - onverminderd de voortgezette samenwerking met de PvdA en de PPR. en naast het bereikte kompro-mis -het eigen standpunt of initia-tief van D'66, telkens openbaar wordt gemaakt? Zult u opkomen voor de eigen waarde van D'66? En waarom worden de notulen van het overleg-orgaan eigenlijk niet gepubliceerd?
Antwoorden van hoofdbestuur
vraag een
Het hoofdbestuur kan zich verenigen met de algemene strekking, die ten grondslag ligt aan de in deze vraag geformuleerde doelstellingen. Zij zal er naar vermogen naar blijven streven deze doelstellingen in haar beleid te realiseren en zich daarbij mede baseren op de tijdens de alge-mene ledenvergadering genomen be-sluiten. Hoeksteen van dit beleid is het streven - het zij rechtstreeks, het zij via een federatief verband -naar de totstandkoming van één voor-uitstrevende volkspartij die wezen-lijke hervormingen beoogt. Bij dit proces zullen naast de vaste over-legpartners ook andere politieke en maatschappelijke groeperingen moe-ten worden betrokken.
De geleidelijke totstandkoming van de Progressieve Volkspartij (PVP) wordt volgens het hoofdbestuur bevor-derd door bij de volgende verkiezin-gen met kracht te streven samen met één of meer andere politieke partijen of groeperingen een konsis-teute meerderheid te krijgen op ba- · sis van ons maatschappelijk en poli-tiek bestel, die tot inzet van de ver-kiezingen zijn gemaakt. Het hoofd-bestuur vindt het advies van de kom-missie-Mansholt een belangrijk uit-· gangspunt voor de gedachtenvorming, die ten behoeve van de totstandkoming van zo'n regeringsprogramma op gang moet worden gebracht.
vraag twee
Op het moment van schrijven van dit antwoord is het nog niet mogelijk de definitieve lijst van kandidaten voor het komité van verkenning te geven. Het hoofdbestuur kan wel toezeggen, dat de door de Eerste-Kamerfraktie voorgestelde lijn gelijk is aan die van het hoofdbestuur.
Momenteel is binnen het permanent overlegorgaan de voorlopige lijst van kandidaten voor het komité samenge-steld en verwacht mag worden dat op korte termijn bekend is of de te be-naderen personen bereid zijn deel te nemen aan de werkzaamheden van dit
\
komité. Om ervan verzekerd te zijn dat het komité goed bekend is met de verschillende kringen - zoals ook door de Eerste-Kamerfraktie is ge-steld - is besloten het aantal leden van het komité uit te breiden tot on-geveer tien. De programmakommissie kan naar het zich laat aanzien -binnen afzienbare tijd aan het werk gaan.
vraag drie
Binnen het permanent overlegorgaan wordt momenteel nagegaan hoe het
beste kan worden tegemoet gekomen aan de gerechtvaardigde vraag naar de informatieverstrekking van het besprokene. In principe moet de op-stelling van D'66 ten opzichte hier-van ook worden getoetst aan het standpunt dat hierover bij de andere partners binnen het overlegorgaan bestaat. Een toezegging van het hoofdbestuur zondermeer zou weinig korrekt zijn tegenover deze partners die in feite met dezelfde problemen worstelen.
Overwogen wordt om elke keer als in het overlegorgaan een afgerond geheel tot stand is gekomen dit zo spoedig mogelijk in de verschillende partij-organen te publiceren. Het hoofdbe-stuur vindt het niet juist om daarbij telkens het eigen standpunt van D'66 te publiceren omdat daarmee een
essentHHe voorwaarde voor het funk-tioneren van dit overleg zou worden teniet gedaan. Uitgangspunt bij dit overleg is immers dat de partijen streven naar een gezamenlijke be-sluitvorming.
Volgens het hoofdbestuur zou publi-katie van wederzijdse standpunten po-lariserend werken.
Het spreekt vanzelf, dat de vertegen-woordiging·van D'66 ten alle tijde blijft opkomen voor de eigen waarde , van D'66. Terugkoppeling van het
besprokene in het overlegorgaan vindt in elk geval al regelmatig plaats naar het hoofdbestuur, dat in deze ook een duidelijk bewakende en toet-sende funktie heeft.
Besluitenlijst
Den Bosch
1. Kongresreglement (stuk 42) zon-der hoofdelijke stemming aanvaard. 2. Motie-Van Wijk/Spoor (stuk 41) "verzoekt het hoofdbestuur een stuur-groep in te stellen die tot taak heeft tijdens het volgende kongres voor-stellen te doen over de struktuur van D'66, gericht op de bevordering van de wisselwerking van de leden" met handopsteken aangenomen.
3. R.eglementswijzigingen (stuk 48): a. Geschillenkommissie: toevoeging artikel 60 met handopsteken aange-nomen;
b. Technische verbetering kandidaat-stelling Tweede Kamer: toevoeging a1tikel 3. 3, verwijdering artikel 4. 1 en amendement artikel 4. 2. met handopsteken aangenomen;
c. Beperking kandidatuur Tweede Kamer: mogelijkheid drie met met handopsteken aangenomen;
d. R.eglement kandidaatstelling Eerste Kamer: alternatief B-1 aangenomen met 49 procent v66r, 36 procent te-gen en elf procent blanko. Dit bete-kent dat tijdens het eerstvolgende kongres moet worden vastgesteld wat moet worden verstaan onder de in paragraaf b. vermelde "partij-funkties".
4. Motie-hoofdbestuur (stuk 31) over 25 gulden-aktie met handopsteken aangenomen.
5. Voorstel-hoofdbestuur (stuk 37) tot wijziging van huishoudelijke re-glement betreffende de kontributie-regeling met handopsteken aangeno-men.
6. Motie-Martirrus (stuk 70) tot uit-besteding (automatisering) van de le-denadministratie met clausering ten aanzien van de toegang tot en het ge-bruik van de gegevens aangenomen met 56 procent v66r, veertig procent tegen en zeven procent blanko. 7. Kandidate!'. , oor programmakom-missie (stuk 45) de kandidaten Van der Pijl en Van Schilfgaarde worden bij handopsteken gekozen.
8. Aanvulling geschillenkommissie (stuk 49) mevrouw T. J. Bienfait-Prins krijgt 38 procent van de stem-men, mevrouw J.C. Spaans-Haase 25 procent en 35 procent stemt blan-ko. Mevrouw Bienfait wordt voor verkozen verklaard.
9. Voorstel-hoofdbestuur (stuk 40) over verhouding tussen programma en beleidsplan met handopsteken aan-genomen.
10. Motie-Van der Tak (stuk 76) om penningmeester J. Feenstra déchar-ge te verlenen met handopsteken aan-genomen.
b. het woord "allereerst"(vier regels verder) vervalt;
c. verzoek a) wordt vervangen door "a) met name moet worden onder-zocht of in het kader van de inkom-stenbelasting een maximum -inko-mensgrens kan worden gesteld"; d. verzoek b) beginnen met "in ieder geval".
12. Motie-Captijn (stuk 2) over tij-dige vaststelling van datum waarop de positie van D'66 ten aanzien van de verkiezingen duidelijk moet zijn vastgesteld met handopsteken aan-genomen na wijziging van "een kri-tische datum" in "tijdig een datum". 13. Motie-VIietstra (stuk 4) over een verzoek aan het hoofdbestuur om een rapport met analyses en aanbevelin-gen ten aanzien van de in het advies van de kommissie-Mansholt geschet-ste krises met handopgeschet-steken aange-nomen na aanvulling door twee amen-dementen van Van der Ven:
a. als derde streepje invoegen" -- dat zij het niet-aanduiden van de groeien-de verbrokkeling van het leven, waardoor een levensgevaarlijke tot-dingen-worden van de mensen dreigt te ontstaan, als een vierde kris es onder punt 2. 2 ten onrechte vindt;"
b. in de slotalinea wordt "drie" steeds vervangen door "vier".
14. Motie-voorkongres Eindhoven (stuk 5) over nadere uitwerking van advies van de kommissie-Mansholt met handopsteken aangenomen na aanvaarding van drie amendementen van hoofdbestuur en één amendement van Van der Ven:
a. slotalinea wordt vervangen door i•De algemene ledenvergadering draagt het hoofdbestuur op te bewerk-stelligen dat bovenstaande opmerkin-gen een belangrijke plaats gaan inne-men in de werkzaamheden van de programmakommissie zoals genoemd in het advies van de kommissie-Mans-holt en in die van de werkgroep-Ter-minus";
b. na "De vergadering kan zich" on-der punt 1 invoegen "in veel opzich-ten";
c. in de aanhef van punt 2 haakjes plaatsen om de woorden "de uitwer-king van";
d . onder punt 2 gewag maken van een vierde krises in de geest van het amendement van Van der Ven ge-noemd onder punt 13a (stuk 4). 15. Motie-voorkongres Assen (stuk 6) over de instelling van een weten-schappelijk kommissie die een stra-tegie moet ontwerpen om het advies van de kommissie-Mansholt over te brengen aan de kiezer en een werk-model moet ontwerpen om het pro-ces van partijvernieuwing over het dode punt te helpen met handopste-ken aangenomen.
16. Motie-hoofdbestuur (stuk 7) "be-sluit a. de aanvaarding van de aanbe-veling en van het advies van de kom-missie-Mansholt door het hoofdbe-stuur goed te keuren, b. in te stem-men met de eerste fase van de uit-voering van deze aanbevelingen zoals neergelegd in het kommunique van 27 april 1972, c. goedkeuring te hechten aan de tot nu toe gevolgde lijnen van het hoofdbestuur die in de geest
over-eenkomt met de uitvoering van motie 101 van het kongres in Biddinghuizen" aangenomen met 55 procent v66r, 38
procent tegen en vijf procent blanko. 17. Motie-Nieuwenhuis (stuk 72) over formele verzoeken om deelname aan een open programmakommissie aan personen uit de kring van tenminste drie konfessionele partijen met hand-opsteken aangenomen.
18. Motie-Dirks (stuk 73) over be-noeming door de algemene ledenver-gadering uit haar midden en buiten de kring van hoofdbestuur en kamerleden van een lid van D'66 in de program-makommissie en opname van ten-minste drie kommissieleden uit de groep van de huidige regeringspar-tijen met handopsteken aangenomen na akkoordverklaring van de indie-ners met het voorstel van politiek-sekretaris Van Gils de gevraagde benoeming van een niet-lid van het hoofdbestuur of niet-Kamerlid bij-voorbeeld te laten plaatsvinden door een kandidaatstelling in de Demo-craat.
19. Motie-Mertens (stuk 77) over overzicht van samenwerking-aan-de-basis en toetsing van de komen-de diskussies over wezenlijke her-vormingen aan de voorwaarde van "open deelneming" met handopste-ken aangenomen.
20. Motie-Van Kuyk (stuk 75) over enquête onder afdelingen en regio's naar de partijpolitieke samenwer-king op die niveau's met handopste-ken aangenomen.
21. Motie-Bloerna (stuk 79) over be-kendmaking aan de regering van West-Duitsland van de
ondersteu-ning door D'66 van de tot nu toe ge-voerde Ostpolitiek met handopsteken aangenomen.
22. Motie-Krist (stuk 80) over ver-zoek aan de Eerste- en Tweede-Ka-merfraktie van D'66 met kracht te streven naar verbetering en uit-breiding van de voorzieningen voor geestelijk gehandikapten met hand-opsteken aangenomen.
23. Motie-afdeling Rijswijk (stuk 81) over verzoek aan de Tweede-Kamer-fraktie te streven naar stopzetting of tenminste beperking van de reklame voor milieu -schadelijke preperaten met handopsteken aangenomen.
24. Samenvatting uit het advies van Van Lookeren Campagne en Kingma
(stuk 30) over maatregelen ter ver-lichting van de financH!le situatie voor kennisgeving aangenomen.
25. Besluiten van hoofdbestuur (stuk 30a) naar aanleiding van advies genoemd in punt 24 (stuk 30) voor kennisge-ving aangenomen.
26. Verslag van penningmeester over eerstè kwartaal van 1972 (stuk 36) voor kennisgeving aangenomen. 27. Voorstel aan het overlegorgaan van PvdA, D'66 en PPR. (stuk 3) naar aanleiding van het hoofdstuk "aanbe-veling" in het advies van de kommis-sie-Mansholt voor kennisgeving aan-genomen.
De overige kongres stukken, moties, voorstellen en amendementen zijn Of verworpen Of niet in behandeling ge-nomen. Daarover zal het verslag van de notulenkommissie, dat in de eerst-volgende Democraat wordt gepubli-ceerd, uitvoerig berichten.
Eerste Kamer moet bestaansrecht bewijzen
Het herkauwende lichaam
door HARRY KAPENGA
(gemeentesekretaris Huizen)
Hoe langer D'66 bestaat, hoe meer deze beweging velen de indruk geeft een nieuwe oude partij te zijn. En wellicht niet ten onrechte. D'66 was eerst niet links, niet rechts, niet konfessioneel, maar iets geheel nieuws. Nu wordt de leden voorgehouden, dat samenwerking met Partij van de Arbeid en Politieke J?artij Radikalen de toekomst is. Het kost moeite, nee het is vrijwel onmogelijk je vrienden duidelijk te maken, dat D'66 niet een stuk uitgangspunt heeft ver-loochend, namelijk het zijn van het onafhankelijke breekijzer in de politiek en de daarmee gepaard gaande ontploffingstheorie.
De staatkundige vernieuwing was ook een goed uitgangspunt, waarbij de gekozen minister-president en het opheffen van de overbodige Eerste Kamer duidelijke punten waren. Toch voltrekken zich ook op dit on-derdeel veranderingen. Vorig jaar kwam D'66 met zes mensen in de Eerste Kamer, dankzij de resulta-ten van de provinciale Staresulta-tenverkie- Statenverkie-zingen. Een belangrijke overweging bij het zitting nemen in een lichaam dat je als partij eigenlijk overbodig acht zal zijn geweest, dat je in dat lichaam je stem moet laten horen om ook daar te trac'hten je idee~n ingang te laten vinden.
Taken
Wat is nu één van de belangrijkste taken van de Eerste Kamer naast
het herkauwen van alle wetten, die al door de Tweede Kamer zijn aange-nomen? Dat is steeds opnieuw je be-staansrecht bewijzen! De oude par-tijen in deze Kamer zijn zich daar-van terdege bewust en doen dit graag door het terugwijzen van een wet, waarin men "strijd met de Grond-wet" heeft ontdekt. Een kreet die het altijd goed doet, alleen moet je op-passen dat je geen wet neemt, waar-van de vertraging belangrijke konse-kwenties heeft voor de gewone bur-ger.
Blijkens de Democraat van februari jongstleden (pagina negen) is dit spelletje nu weer eens gespeeld bij de nieuwe Komptabiliteitswet, een
wet waarvoor geen enkele burger
zich zal interesse:-en. Ook hier was
het weer "strijd met de Grondwet", echter een zeer diskutabele strijd. De Grondwet schrijft voor, dat een begroting wordt vastgesteld bij de wet. Dit gebeurt dan ook elk jaar.
Maar steeds weer blijkt, dat de
Tweede Kamer met moeite v66r 1
januari gereed komt en dat daarna de Eerste Kamer mag gaan herkau-wen. Wijzigingen mag deze Kamer niet aanbrengen, zodat het eindre-sultaat altijd een aangenomen wet is. Zolang de wet niet is aangenomen zou men strikt formee·! geen uitgaven mogen doen, maar dit is in de prak-tijk niet uitvoerbaar. Men kan het staatsapparaat niet stilzetten, om-dat de Eerste Kamer nog niet klaar is met de begroting.
· is dan ook het gewoonterecht ont-staan, dat er toch uitgaven worden gedaan. Op zich in het geheel niet bezwaarlijk, vooral niet als de Twee-de Kamer (Twee-de rechtstreeks gekozen volksvertegenwoordiging) de begro-ting heeft aangenomen.
Legaliseren
De regering wilde deze praktijk in de Komptabiliteitswet legaliseren door opneming van een bepaling dat na aan-vaarding door de Tweede Kamer uit-gaven ten laste van de begroting mo-gen worden gedaan tot de helft van de geraamde bedragen. Soortgelijke be-palingen ten aanzien van nog niet goedgekeurde begrotingen treft men aan in artikel 128 van de provincie-wet en artikel 247 van de gemeente-wet. Deze wettelijke bepaling in de
Komptabiliteitswet, die het bepaal-de in artikel 133 van bepaal-de Grondwet over vaststelling van de rijksbegro-ting bij de wet onverlet laat, is door de meerderheid van de Eerste Kamer omgebogen tot "strijd met de Grond-wet" en daarmee kon men dan weer het bestaansrecht bewijzen.
Het is bijzonder jammer·, dat de fraktie van D' 66 blijkens het arti-kel van het Eerste-Kamerlid drs H. J. Rang van harte heeft meege-werkt aan dit bewijzen van het be-staansrecht van de Eerste Kamer. De fraktie heeft daarmee bewezen dat het zitten in een bepaald lichaam blijkbaar blikvernauwend werkt en dat men ten behoeve van het bestaans-recht van de Eerste Kamer bereid is een belangrijk programmapunt van de eigen partij geweld aan te doen.
HET ZOU TE GEK ZIJN
ALS D'66 MISLUKT
OMDAT DE
25-GULDEN AKTIE
MISLUKT
Verantwoording van de uitvoering van motie 24
~~Terminus''
zoekt alternatieven
door HANS VAN MIL TENBURG
(lid hoofdbestuur)
De weg naar de hel is geplaveid met Strontium 9 en wegwerpflessen;_ als de werk-groep-Terminus een motto zou moeten hebben, zou het zo k~nnen lu~de_n.
Taak van de werkgroep Terminus is het zoeken van alternatieven, d1e m een an-dere richting voeren, en deze richting zo duidelijk en konkreet mogelijk aan te geven. Het besef dat het alternatief de M3 is, die via Malthus en Meadows naar Mansholt loopt, is voor het voeren van een beleid nog te globaal.
Naar de mening van het hoofdbestuur lijk bezig met vragen als bijvoor-was een werkgroep nodig, die - uit beeld:
gaande van bestaande analytische Hoeveel grondstoffen en energie zijn studies als bijvoorbeeld het rap- er nodig om een bepaald produkt te port van de Klub van Rome - een mid- maken?
dellange termijnplan zou moeten for- Hoeveel energie is er nodig voor muleren dat bestaat uit maatregelen "recycling" van bepaalde grondstof-gericht op een strukturele hervorming fen in bepaalde produkten?
van de ekonomie, dat wil zeggen, van Hoe is de vervuilingsintensiteit van de produktie- en konsumptiepatronen. een produkt de defini!:!ren?
Als eerste vraag kwam naar voren, Welke kategorieè!n van goederen Ie-wat de te volgen werkwijze van de nen zich voor verlenging van hun Ie-werkgroep moest zijn. vensduur en "recycling" van hun Immers aan de problematiek zijn, grondstoffen?
afgezien van de beslissingsprocedu- Over een aantal van deze vragen zijn res en instanties, een viertal inhou- reeds diskussienota's gemaakt. delijke aspekten te ondernemen: een
technologisch aspekt; een milieu -as-pekt; een ekonomische struktuuras-pekt en een sociaal-psychologisch aspekt.
Subgroepen
Een volledig interdisciplinaire bena-dering van het begin af aan, die op voorhand het aantrekkelijkst lijkt, werd na diskussies vooral met het oog op de werkbaarheid niet haal-baar geacht. Besloten werd de werkgroep-Terminus te laten be-staan uit een viertal sub-·groepen die elk één van de vier zojuist ge-noemde aspekten zou behandelen. Daarbij zouden niet al te nauwe weten-schappelijke disciplinegrenzen wor-den gehanteerd. Hierdoor zou ook in de beginfase al een zo realistisch mogelijk totaalbeeld van de proble-matiek worden verkregen. De koör-dinatie van de sub-groepen wordt verzorgd door een aktiesekretariaat, waarin elke sub-groep een afgevaar-digde heeft. Besloten werd dat het aktiesekretariaat zich het eerste half jaar terughoudend ten opzichte van de sub-groepen zou opstellen. De koördinatie bestaat in deze fase uit het formeren van elke sub-groep over de aktiviteiten van andere sub-groe-pen.
Al deze vragen speelden in decem-ber. Wat is er nu daarna gebeurd ? Het eenvoudigst is dit misschien dui-delijk te maken aan de hand van de werkzaamheden van elke groep af-zonderlijk.
De werkgroep-technologie is een al langer bestaande werkgroep die on-geveer tien aktieve leden telt, voor-namelijk afkomstig uit de omgeving van Eindhoven. De werkgroep verga-dert ongeveer één maal per maand. Deze sub-groep houdt zich
voorname-Problemen
Bij de formering van de werkgroep bestaande uit sociaal-psychologen deed zich het probleem voor dat een soort-gelijke groep niet als werkgroep bin-nen D'66 bestond en de benaming aan-vankelijk grote problemen opriep. Het oplossen hiervan heeft veel tijd gekost, zodat eerst eind mei effek-tief kon worden gestart. De leden van deze groep zijn afkomstig uit het vormingswerk en de maatschappelijke sektor. Voor deze groep gaat het vooral om de vraag hoe producenten en kousurnenten zodanig zijn te mo-biliseren dat zij de noodzakelijke, dat wil zeggen de onvermijdelijke, ver-anderingen willen en als juist en bil-lijk ervaren. In samenhang hiermee is de vraag welke begeleiding van veranderingsprocessen nodig is en welke vervangende voorzieningen nodig zijn bij het stabiliseren of te-rugvallen van de materi!:!le konsump-tie.
De derde sub-groep is de werkgroep-milieubeheer. Door deze groep is in een tweetal bijeenkomsten een draai-boek voor werkzaamheden opgesteld. Drie problemen zullen worden gea-naliseerd: energieverbruik, verkeer en afval. Daarbij wordt elk van de problemen bekeken vanuit een drie-luik met als panelen: analyse, het formuleren van doelstellingen, en het voorstellen van maatregelen in de sfeer van het beleid.
Suksesvol
in n•rband met niet in de berekening
opgenonwn affekten als vervuiling
en kongestieverschijnselen; Bezilming op de ekonomische groei naar omvang en samenstelling; Het berekenen van alternatieve ekono-mische strukturen waarin
komponen-ten van milieuverslechtering als
kos-tenraktoren zijn opgenomen.
Over de zojuist genoemde onderwer-pen zijn inmiddels een groot aantal diskussienota's geproduceerd, die wdanig gedetailleerd en besproken zijn, dat de sub-groep mogelijk.reeds
in de zomer een interim-rapport ge-reed krijgt dat, op een degelijke theo-retische basis, een aantal
samen-hangende en in praktische termen
vertaalde maatregelen bevat.
Dit is ruwweg de uitvoering die tot nu toe is gegeven aan de motie 24 van "Biddinghuizen".
Ten aanzien van de toekomstige ak-tiviteiten van de
werkgroep-Termi-nus wordt gedacht aan de volgende
procedure. Vlak voor of vlak na de zomer komen alle sub-groepen op ini-tiatief van het aktiesekretariaat bij-een, om: "bottle-necks" op te spo-ren die bij de sub-groepen bestaan, en een schema van aktiviteiten op te stellen dat kan dienen als handleiding voor de eindfase voorafgaande aan de rapportage in het najaar van 1972.
afgerond voorstel voor volgend kongres
Experimenteren met reglementen
door
H.L.
VERHAAR
(lid experimentele reglementencommissie )
In de afgelopen maanden is geprobeerd op een experimentele manier meer in-houd te geven aan de gereglementeerde opzet van D'66. De eerste slagzin "de .burgers bij het bestuur" of anders gezegd "betrek de mens bij zijn omgeving, bij
de organisatie, waarin hij leeft" wordt volgens velen in de partij onvoldoende beleefd. Velen zeggen dit en velen hebben er ooit over geschreven.
Al deze uitspraken en geschriften heb-ben één ding gemeen: "D'66 heeft ver-keerde reglementen". Als gevolg daarvan wordt voortdurend gepro-beerd wijzigingen van de reglemen-ten voor te stellen en ter diskussie te stellen. Het hoofdbestuur, dat in "Biddinghuizen" werd gekozen, heeft deze hele materie in december 1971 tijdens een open studiedag aan de or-de gesteld.
Uit het verslag over die dag, zoals in een eerdere Democraat is gepu-bliceerd, blijkt dat men daar van me-ning was, dat de onvoldoende kom-munikatie binnen de partij en de on-voldoende informatie van de leden in eerste instantie heel goed binnen het raam van de bestaande regle-menten zou kunnen worden verbeterd.
Problemen
Men besloot dat eens te proberen, te experimenteren. Het hoofdbestuur stelde een experimentele reglemen-tenkommissie in bestaande uit drs C. H. van der Tak (voorzitter afde-ling Rotterdam), A.H. van Wijk (voorzitter afdeling Weert) en H.L. Verhaar (oud-vice-partijvoorzitter). Tijdens een bijeenkomst met regio-vertegenwoordigers op 5 februari jongstleden werd - ter inleiding van het kongres op 6 mei jongstleden in Den Bosch - een suggestie bespro-ken, die tijdens regionale voorkon-gressen op 15 en 22 april zou moe-ten worden beproefd. Tijdens deze voorkongressen zou een poging
moe-ten worden gedaan de kommunikatie met hoofdbestuur, Kamerfrakties, overlegorgaan, enzovoort te verbe-teren - naat;t de rondreis van me-vrouw R. E. van der Scheer-van Essen (partijvoorzitter), ir H. F.
I. Schwarz (voorzitter Eerste-Ka-rnerfraktie) en mr H.A. F.M.O. van Mierlo (voorzitter Tweede-Kamer-fraktie) - en de informatie van de le-den zo goed mogelijk te doen zijn.
Gelukkig
De bezoekers van deze voorkongres-sen bleken zeer gelukkig met deze opzet. In Assen bleek bovendien, dat daar veel leden aanwezig waren, die geen bijzondere funktie vervulden binnen D'66 of lid waren van een fraktie. Tijdens de voorkongressen werden naar aanleiding van de dis-kussie over landelijke en regionale problemen moties aangenomen. In de stukken voor het kongres in Den Bosch stond hoe is geprobeerd deze moties tijdens de algemene leden-vergadering in te brengen.
Ondanks het feit, dat nog een aantal aspekten van de algemene politieke problematiek op onverwachte wijze ter diskussie kwam heeft deze opzet goed gewerkt. De stuurgroep die tij-dens het kongres .in Den Bosch vooral op voorstel van het hoofdbestuurslid A . R. Spoor werd ingesteld zal mede op basis van deze ervaringen v66r het volgende kongres een afgerond voorstel kunnen doen.
De problemen
van de
kongres-kommissie
De algemene ledenvergadering is weer achter de rug. Ook aan de or-ganisatie van deze vergadering za-ten weer enkele haken en ogen. 1. Er zaten deuren in de zaal;
der-halve funktioneerde de votome-ter voortreffelijk.
2. Er mocht in de zaal niet worden gerookt. Zodra de financH!n van D'66 het toelaten wordt een zaal gehuurd, waarin wel mag worden gerookt.
3. De verlichting was matig. Bij een volgend kongres zal daarin wor-den voorzien.
4. Er was maar één spreekgestoelte. Iedereen moest zijn woord van daarachter voeren, ondanks de aanwezigheid van voldoende zaal-mikrofoons. De organisatiekom-missie overweegt een volgende keer ook spreekgestoeltes aan te brengen bij de zaalmikrofoons om zodoende dit statussymbool tot nul te reduceren.
5. De kortingen die bij inschrijving-vooraf werden verleend bleken niet hoog genoeg. Er waren slechts honderddertig inschrijvingen-voor-af. Toch was er een aantal leden, dat bij binnenkomst gebruik wilde maken van deze regeling. Het hoofdbestuur heeft besloten die leden tegemoet te komen. Ieder-een die vindt voor het kongres Ieder-een te hoge entreeprijs te hebben be-taald moet een brief schrijven aan de penningmeester P. P.A. van Rossum, (Schoutenbosje 10, Laren). Alvorens iedereen een dergelijke brief schrijft moet wel worden overwogen, dat de financi~le si-tuatie van D'66 uiterst hachelijk is.
6. Deze algemene ledenvergadering was één van de weinige, die zich-zelf heeft kunnen bedruipen.
11
R. BLOEMHOF, (sekretaris organisatie)
