!
9. Bijlagen
!
!
Bijlage I: Objectbeschrijving
!
Objectgegevens
Titel: Stilleven met cilinder voorwerp
Kunstenaar: A.H.G. (Araun) Gordijn
Datering: 1977
Plaats van vervaardiging: Amsterdam
Inventarisnummer: BK37936
Eigenaar / standplaats: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed/ Depot Rijswijk.
Type object: modern kunstobject:
Materialen: vurenhout, verf
Afmetingen: 100 x 96 x 49
Afwerking: Het hout is niet voorzien van een afwerking. De zichtbare delen zijn geschuurd.
De onderzijde van de tafel heeft een zeer ruwe afwerking. De cilindervoorwerpen zijn
voorzien van een beschilderde afwerking.
Objectomschrijving: Het object bestaat uit een tafel, waarop diverse gedraaide houten
voorwerpen zijn aangebracht. Daarnaast zijn er cilindervormige objecten op en aan het object
die voorzien zijn van een marmerimitatie beschildering.
Afb. 1: Vooraanzicht van het object. (Foto: auteur)
Afb. 3: Achteraanzicht van het object. (Foto: auteur)
Afb. 6: Bovenaanzicht van het object. (Foto: auteur)
!
Afb. 5: Uiterlijk van het object, vlak na vervaardiging in 1977. (Foto: Araun Gordijn,
privé-collectie kunstenaar).
!
!
Afb. 6: Schades op de bovenzijde van het object. Blauw = ontbrekende onderdelen, Paars =
vochtschade, rood = lichte vlekken en krassen, groen = vettige donkere vlekken.
!
Inventarisatie van de schades:
De gehele bovenzijde van het object is bedekt met van een laag loszittende en vastzittende
oppervlaktevervuiling. Met name in de linkerbovenhoek en rechter onderhoek (zie afb. 6). Op
de gedraaide delen is er met name op de schuine en horizontale delen veel vuil aanwezig. Drie
van deze objecten vertonen daarnaast nog extra donkere, vettige vlekken. De afwerking op de
cilinders is met name aan de scherpe randen, boven en onder aan de voorwerpen beschadigd.
Er ontbreken hier kleine stukjes verf.
Op het gehele vlak zijn een groot aantal krassen te zien, die zorgen voor een lichte
verkleuring.
Daarnaast is een van de cilinders losgekomen, waardoor de lijmresten en het lichtere
vurenhout zichtbaar zijn geworden. De cilinder is nog wel aanwezig.
De randen van het object zijn beschadigd, mogelijk doordat er tegen object aangestoten is. Het
hout is hier enigszins versplinteren, en erg gevoelig voor materiaalverlies.
Bijlage III: Luchtverontreiniging
Uit: Brokerhof, Agnes, Bart Ankersmit, and Frank Ligterink. Het Digitale Handboek
Collectie-Risicomanagement. Amsterdam: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2013. Print.
Bron Groep Luchtverontreini
ging Gevoelig materiaal Effect LOAED (ug.m-3.jaar)
Buiten: Verkeer Industrie Mest Grondbacteriën Binnen: Siliconenkit Lijmen Schoonmaakmiddelen Bezoekers
Stikstof Stikstofoxide (NOx) Koperrijk zilver Corrosie 50
Leer Verzwakking ? Papier Vergeling 10-50 Sommige kleurstoffen Ontkleuren 1-10 Ammonia (NH3) Eboniet Verkleuren ? Metaal Corrosie ? Cellulosenitraa t Uitbloei ? Met sulfaat- nitraatverbindi ngen Witte uitslag ?
Andere ammines Schilderijen Verkleuring ? Koper, brons Corrosie ?
Buiten: Verbranding van zwavelhoudende fossiele brandstoffen (kolen) Papier industrie
Rotting (oceaan, moeras)
Binnen:
Degradatie eiwitten Mineralen met pyriet Gevulkaniseerd rubber
Zwavel Zwaveloxide (SOx) Koper corrosie 50
Leer ‘ Rot’, Verzwakking 40 Papier Verzuren 10 Sommige kleurstoffen Ontkleuren 10 Gereduceerd zwavel (OCS & H2S) Brons, koper en zilver Corrosie ? Loodwit pigment Verdonkering ? Fotografische prints Verkleuring 1 Buiten: 21% in atmosfeer (O2) Fotochemische smog Binnen: Elektrische Zuursto f Zuurstof
(O2) Organische objecten Bros en breuk ?
Kleurstof Ontkleuren ?
Peroxides
(ROOR) Foto’s Verkleuring ?
Sommige Kleurstoffen Ontkleuren ? Organische objecten Verkleuren ? luchtverontrein iging Oxidatie ? Binnen: Houtproducten Houtvezelplaat (MDF) Drogende verf Lijmen
Rook (kaarsen, tabak) Siliconenkit
Degradatie van verf Schoonmaakmiddelen Vluchtig e Organis che Compon enten Acetaldehyde /
formaldehyde Koper, zink Omgezet tot organisch zuur 600 - 6000 Azijn- en
mierenzuur Metaal (koperlegering en, lood, magnesium, zink) Corrosie 400 - 1000 Kalkhoudend materiaal (schelpen, koralen, kalksteen, fossielen) Uitbloei van zouten 10.000 Natriumrijk
glas Uitbloei van zouten ? Cellulose Verlaging
polymerisatiegraa d
4000
Vetzuren Schilderijen Verkleuring (en ‘ghost images’ op glas) ? Brons, cadmium en lood Corrosie ?
Papier en foto’s Vergelen ?
Buiten: Verkeer Verbranding fossiele brandstoffen Industrie Bouwactiviteiten Zee (zout) Binnen: Brandende kaarsen Beton
Deeltjes (Fijn)stof Magnetische media krassen ? Poreuze
oppervlakken Verdonkering (cementeren) 10 - 50
Roet Metalen Corrosie ?
Poreuze
Bijlage IV: Meetapparatuur
!
Spectrofotometer
Fabrikant Minolta
Type CM2600D
Witkalibratietegel
Fabrikant Minolta
Type CM-A145
Ym NP Type 3-4/ym
7004487
Instellingen spectrofotometer
Aperture MAV (medium aperture value)
UV-energy
Specular component SCI+SCE (both)
(specular component excluded +specular component
included)
Observer 10 Standard observer (spreading ± 10
o)
Illuminant (Primary) D65
Color space L*a*b*
Programma „Color difference calculator‟
<http://www.brucelindbloom.com/index.html?ColorDifferenceCalc.html> 10-02-2011
!
Hirox digitale microscoop
Type LH 8700
Frabrikant Hirox-USA, Inc.
Instellingen Hirox
Lens: MXG-2500 REZ
Adapter: 32 – 2500 x zoom lens
Image: TIFF
Size:800x600
Brightness: 128
Manual shutter: 1/1000s
Variable: 1/2131s
White balance: Red 201, Blue 11
!
SEM-EDX
Type Noran System 7 microanalyse systeem
Tabel 2 geeft een overzicht van de meest voorkomende luchtverontreinigingen, hun bronnen en effecten. Die kunnen zowel van natuurlijke oorsprong zijn als door menselijke activiteiten worden geproduceerd. Ze kunnen ook extern en intern worden gegenereerd.
Tabel 2. Bronnen voor veelvoorkomende luchtverontreiniging, hun effecten en de laagst dosis waarbij een schadelijk effect is waargenomen (LOAED = Lowest Observable Adverse Effect Dosis).
Glansmeter
Sheen Tri-glossmaster
Type: 260 Glossmaster tri-20°-60°-85°
Standards: ASTM D-523, ISO 2813, DIN 67530
Accuracy: ≦0,5
Spot size: 20°: 10x10 mm
60°: 9x15 mm
85°: 5x38 mm
!
LEICA microscoop PM 2500M
Filter A: exitatie golflengte: 365 mm
Emissie golflengte: 470 mm
Kwikdamplamp HBO 100W
Camera: Leica EC3
Camerainstellingen:
Exposure: 2,0 s
Gain: 7,5 x
Gamma: 0,7
Saturation: 122,00
White balance: auto
Capturing format: 2048 x 1536
Shading: none
Sharpening: on
Brightness: 60 %
!
!
!
!
Bijlage V: Reconstructie van een vervuild oppervlak
!
Bijlage x.x
Materialen experiment 1: reconstructie vuillaag
!
Bijlage xx: Foto’s en afbeeldingen reconstructie
!
Instellingen meetapparatuur:
Digitale camera (foto’s)
Nikon D60
Diafragma: f 9
Sluitertijd: 1/30
Materiaal Producent Productnaam Productnummer Extra informatie
Ivoorzwart Lukas Reines pigment
2582**** amorphous carbon p.Bk. 9/77017 relatively lime resistant. Ijzeroxide Kremer-Pigmente Goldocker, Ital.
Hell gelb 4022 x
Silica Kremer-Pigmente Quarzmehl mittel
ca. 44 nm 58610 GGVSEB:KEIN WGK:NWG LGK: 13 R:
Kaolin Kremer-Pigmente Kaolin Gelblich,
Weisser Bolus 58250 Gelatinepoeder Kremer-Pigmente Pulvergelatine
technisch 63045
Oplosbaar zetmeel Honig Aardappelzetmeel
Cement (type I) Knauf Schnellzement
54418
aleiumoxid chromaatarm conform 2003/53/ EG
Olijfolie Albert Heijn
Minerale olie HEMA
Petroleumether Interchema Petroleumether /
