HEEMKRING IEPERS KWARTIER
Persmap bij de boekvoorstelling
‘Ieper tijdens de Tweede Wereldoorlog’
uitgegeven door de heemkring
HEEMKRING IEPERS KWARTIER IN HET JAAR 2021
Sinds de stichting van heemkring Iepers Kwartier in het jaar 1964 is er behoorlijk wat
gepubliceerd in ons gelijknamig tijdschrift. Het uitgeven van boeken was eerder uitzonderlijk en behoort zeker niet tot onze reguliere activiteiten. De laatste decennia zagen vooral werken van onze nog steeds diep betreurde Staf Verheye het levenslicht. Het was de enige auteur uit die periode die helemaal alleen verschillende werken schreef.
Vandaag de dag is er een sterk vernieuwd bestuur, dat vol ijver de handen aan de ploeg slaat. Sinds een jaar is ons tijdschrift ‘Iepers Kwartier’ grondig vernieuwd. Het wordt driemaal per jaar uitgegeven op glanspapier, in kleurendruk, op A4-formaat en lay-out in eigen beheer. De resultaten zijn gekend: in nauwelijks één jaar tijd is ons ledenaantal gegroeid met 50 procent. We zijn fier op dit resultaat in deze nochtans moeilijke
coronatijden. Helaas, ook wij hebben activiteiten moeten afgelasten maar we houden vol met heel veel goede moed.
Het bestuur van heemkring Iepers Kwartier heeft voor het eerst sinds haar bestaan de handen in elkaar geslagen voor de realisatie van een gezamenlijk werk. We bieden thans het verhaal aan over de Tweede Wereldoorlog in Ieper in boekvorm, met heel wat aandacht voor getuigenissen. Met dit werk proberen we in elk geval de bredere bevolking van Ieper te bereiken, want de gebeurtenissen tijdens deze periode zijn alvast minder gekend.
Veel leesgenot gewenst aan onze lezers. Nu kerst en nieuwjaar razendsnel naderen hopen we dat dit boek vaak als cadeau gekocht of … gekregen wordt.
ENKELE CONTACTGEGEVENS VAN HEEMKRING IEPERS KWARTIER
Erevoorzitter: Daniël Masure
Voorzitter: Frederik Vandenbroucke, Hovelandpark 13, 8900 Ieper GSM: 0473 76 51 22. E-mail: fred.vandenbroucke@telenet.be Verzendingen: Rony Meire, Brakkestraat 9, 8900 Ieper
Secretariaat/boekhouding en verantwoordelijke uitgever van de persmap:
Jean-Pierre Meirlaen, Sint-Niklaasstraat 5, 8900 Ieper.
E-mail: jean.pierre.meirlaen@telenet.be
Overige bestuursleden: Wilfried Desodt, Danny Cuvelier, André Nottebaere, Josée Outtier.
Website: www.iepers-kwartier.be (uitbesteed bij Spring Produkties Ieper)
Het tijdschrift ‘Iepers Kwartier’ verschijnt viermaandelijks, samen met het mededelingenblad
‘Iepers Kwartier Actua’. De eerstvolgende editie verschijnt begin maart 2022.
Lid worden van heemkring Iepers Kwartier kan door het overschrijven van 18 euro (gewoon jaarlijks lidmaatschap) of 25 euro (steunend lidmaatschap) op de Belfiusrekening van de heemkring BE30 0682 4915 2611 Iepers Kwartier - Sint-Niklaasstraat 5 - 8900 Ieper, met vermelding van naam en adresgegevens.
VOORWOORD
Heemkring Iepers Kwartier biedt de Ieperse bevolking en de geïnteresseerde lezer van overal een boek aan over ‘Ieper tijdens de Tweede Wereldoorlog’. Over de Eerste Wereldoorlog, die de totale verwoesting van stad en streek tot gevolg had, is er al zeer veel geschreven en dus veel gekend.
Over de Tweede Wereldoorlog en zeker over de gebeurtenissen in onze streek is er heel wat minder literatuur voorhanden en is het onderwerp wat minder bekend.
In het begin van de Tweede Wereldoorlog had Ieper te lijden onder hevige
bombardementen. Grote delen van het centrum werden in mei 1940 verwoest, waarna de vier ellendige jaren van Duitse bezetting een aanvang namen.
Op het moment van de capitulatie van het Belgisch leger op 28 mei 1940 was de stad Ieper nog niet bezet. Het Britse leger kon de Duitse opmars toen nog één dag vertragen, maar moest zich algauw onder druk van de Duitse pletwals terugtrekken naar de Franse kust om vandaar in te schepen naar Engeland.
De jaren van bezetting waren allesbehalve gemakkelijk voor de Ieperse bevolking. Er heerste een tekort aan elementaire levensmiddelen en hier en daar ontstonden er
zwartemarktpraktijken. De Duitse bezetter moeide zich met de gemeentepolitiek en liet bepaalde politici uit hun ambt ontzetten, onder meer burgemeester Jan Van der Ghote.
Algauw begon het verzet zich in Ieper te organiseren. Bij de bevrijding van de stad op 6 september 1944 speelde het een voorname rol bij de ondersteuning van de Poolse bevrijders.
Het is een verdienste van heemkring Iepers Kwartier om het verhaal van de Tweede Wereldoorlog opnieuw onder de aandacht te brengen van een groter publiek. Dit boek is niet ‘de’ geschiedenis over de Tweede Wereldoorlog in Ieper, wel het aanreiken van een bredere kennis ervan, soms vanuit een originele invalshoek. Tal van bronnen blijven tot op vandaag onontgonnen, omdat ze nog nergens bekend zijn.
Voor het eerst sinds zijn bestaan hebben alle bestuursleden van de heemkring aan de opbouw van eenzelfde boek meegewerkt. In alfabetische volgorde zijn dit: Wilfried Desodt, Daniël Masure, Rony Meire, Jean-Pierre Meirlaen, André Nottebaere en Frederik
Vandenbroucke. Ze kregen hierbij de medewerking van Annie Compernolle. Uit eerbetoon aan overleden bestuursleden werden een nooit eerder verschenen tekst van Staf Verheye en een bijdrage van Chris Beel opgenomen.
Heemkring Iepers Kwartier kon bij de realisatie van dit werk een beroep doen op het fotomateriaal van de beeldbank ‘Westhoek verbeeldt’, het Ieperse stadsarchief en het Kenniscentrum In Flanders Fields.
IEPER TIJDENS DE TWEEDE WERELDOORLOG
Het boek begint met een aantal beschouwingen over de Tweede Wereldoorlog:
- Over een duizendjarig rijk (André Nottebaere) - Remarque’s boog der Sterken (Staf Verheye)
- Een eigen verhaal over kinderen in de Tweede Wereldoorlog (André Nottebaere)
Vervolgens focussen we op de voorbereidingen van een verwachte oorlog:
- De conferentie van Ieper (Chris Beel)
- Voorbereidingen in Ieper (Jean-Pierre Meirlaen)
Daarna komt het verhaal over de jaren van Duitse bezetting:
- De Duitse inval in de stad (Jean-Pierre Meirlaen) - De jaren van bezetting (Jean-Pierre Meirlaen) - Smokkelen in oorlogstijd (Annie Comperrnolle)
- Het Duitse vliegveld van Vlamertinge (Frederik Vandenbroucke)
- Het verzet in Ieper tijdens de Tweede Wereldoorlog (Jean-Pierre Meirlaen) - Getuigenissen uit de Meenseweg in Ieper (Annie Compernolle)
- Het dramatische verhaal van de weerstanders Pierre Marchant en Lucien Ollevier (Annie Compernolle)
En dan is er eindelijk de bevrijding:
- De bevrijding van Ieper (Jean-Pierre Meirlaen) - Anekdotes bij de bevrijding (Annie Compernolle)
- Kapelletjes voor de bevrijding en de vrede (Frederik Vandenbroucke)
Er is een apart hoofdstuk over verzet, collaboratie en repressie (Rony Meire):
- Vocabularium van het verzet, de collaboratie en de repressie in België tijdens en na W.O. II
- Beknopte bibliografie rond collaboratie en verzet in Ieper en omstreken
Heel wat aandacht wordt er besteed aan getuigenissen over de Tweede Wereldoorlog:
- 1940: op de vlucht (Daniël Masure)
- Tweede Wereldoorlog: het verhaal van Wilfried Desodt
- De bevrijding van Zillebeke: het verhaal van Odiel Grymonprez (Annie Compernolle) - De Tweede Wereldoorlog in Ieper: het verhaal van Denise Devos (Jean-Pierre
Meirlaen)
- De Tweede Wereldoorlog in Ieper: het verhaal van Ghislain Wenes (Jean-Pierre Meirlaen)
Tenslotte volgen er nog twee aparte hoofdstukjes aan het einde van het boek:
- Albert Lemahieu, naamgever van de Ieperse kazerne, overleden in het concentratiekamp van Mauthausen (Frederik Vandenbroucke)
- Gedenktekens van W.O. II in Ieper (Frederik Vandenbroucke)
COLOFON
Het boek ‘Ieper tijdens de Tweede Wereldoorlog’ telt 188 bladzijden met softcover en is een uitgave in kleur en op glanzend papier, 135 g.
Het is uitgegeven door heemkring Iepers Kwartier.
Wettelijk depot: D/2021/2564/1
Auteurs: Chris Beel, Annie Compernolle, Wilfried Desodt, Rony Meire, Daniël Masure, Jean- Pierre Meirlaen, André Nottebaere, Frederik Vandenbroucke en Staf Verheye.
We kregen hiervoor subsidies van Erfgoedcel CO7, Cultuurraad Ieper, stad Ieper en
sponsoring van de firma Pedro Ververken, elektriciteit-sanitair-verwarming uit Langemark- Poelkapelle.
Dank aan de medewerkers van beeldbank ‘Westhoek verbeeldt’, het Ieperse stadsarchief, het Kenniscentrum IFFM en anderen voor het geleverde fotomateriaal.
Dit boek kan besteld worden:
Online: https://spring-produkties.be/iepers-tijdens-de-tweede-wereldoorlog.html Online via mail: info@spring-produkties.be
Bij boekhandel Hans Depuydt, Frenchlaan 23 in 8900 Ieper
De prijs is 23,95 euro. Online besteld = gratis aan huis geleverd in België.
Met dank aan Nick Benoot van het Museumcafé ‘Hooge Crater’ en aan de Erfgoedcel CO7.
