cc 2 2 4 9
N
lOLLITiKiaas^-
L Aï
D O O R E E n i & E Q B Q S f i s a ç ^ s ^ B i L - t i T o n r i E E Z E n « ^
D
B I B L I O T H E E K KITLV
0020 3701
C c --J^H-ICI - / J
DE S T I C H T I N G
D E R
BILLITON-
ONDERNEMING
(hor
eenige Billilonneezen in 1926
D r u k van G Kolff & Co., W e l t e v r e d e n .
Pdvoncn
L o u d o n . . . D r . Scliwaner Comnianilant van
lie »Etna«
van Tuyll
Vinju . . . . Anient . . . . D e p a t i . . . K . A H a d j i »Ma-
taniin«
K e p a l a - B e s a r (Sukahs) S c k a h ' s . . .
den D e k k e r de G r o o t
Iluguenin van lilocmen
W a a n d e r s l e I n l a n d e r . 2e I n l a n d e r .
I l e e r Lu vke R o s k o t t .
* Kessler.
» Bot jo.
» K e l d e r .
» l i a z e b r o e k . A^'kens
» C o t t a a r .
» La ng-
Nel w a n S r . Nel w a n )r.
Bol.
van Lier.
M o s .
de V r i e n d t . LIssone.
Ter w o g t . Kuiper.
de M e y i e r . Kessler.
A^'kens.
[Penleekeniiujeit t'tin Terwojl),
E E R S T E TAFEREEL.
Hel eavte lafereel .fpeell Ie liaUwia in <)e Harmonie, leqen bet einde van den If^ednwe.mm
in hel jaar 1851-
Personen: Loudon — Dr. Schwaner — Commandant van de „Etna".— van Tu^ll — Vinju — Amont.
^ij zUUn roii<> (•<•« iut?erit.>eht-be kUlMafel /«<•/ wip,iloelen.
L o u d o n :
H e b t ge w e l gehoord van d a t eiland om de W a a r zooveel tin moet zitten. [ N o o r d . In H o l l a n d zegt men d a t het heel w a t belooft, En ze w a c h t e n e r o p de pitten,
't Is Biliiton, 't is Billiton,
W a a r op zee men t h a n s nog rooft.
C o m m a n d a n t v a n d e „ E t n a " : V^raag jij d a n m a a r mijn schip, Ik b r e n g j ' e r in een wip.
E n d a t t i n e r t s zal e r wel zijn.
E n d a t tin zal e r w e l zijn.
V i n j u :
E n zeg L o u d o n , neem nog een paitje, Ik heb van H o p e & C o . gehoord,
M e n h o o p t er op een reuze, reuze zwijntje, zwijntje.
C h e e r i o L o u d o n , cheerio Loudon, cheerio!
M l
A m e n t :
Jullie zitten hier allen te zwammen, Kn Ivoudon, je bent wel een Piet.
je kunt een partijtje gaan dammen, | M a a r tinerts, dat vindt je er niet. j
L o u d o n :
Ik hoorde reeds meer van dat grapje, Tocli blijf ik een groot optimist.
Ik ben er niet bang voor, d a t snap je, \ M e n heeft zich vermoed'lijk vergist. | S c h w' a n e r :
Een som van vijf ton in 't bijzonder.
O m te beginnen is 't heel w a t .
Ik acht het een wetenschappelijk wonder, Als Billition geen tinerts b e v a t .
G a haastig en veilig n a a r t geheimzinnige
T i n e r t s dat zal er wel zijn. [eiland, Je bent toch niet bang, w a t d o n d e r ,
G a door op het juiste |)ad.
G e w i s 't is 'n wetenschappelijk w o n d e r , Als Billiton geen tinerts bevat
L O u d o n :
E n een tinpotje dat is een zaak.
D i e geeft den Volksraad veel v e r m a a k W a n n e e r men in den malaisetijd, D e Staatsbegrooting overschrijdt.
A m e n t (mll hem in tk nuh):
M a a r ik heb van C r o o c k e w i t gehoord, Je w o r d t er dagelijks vermoord
G a jullie ei heen, 't is mijn een biet, M a a r tinerls niuii d a t zit e r niet, W a s Croockewit z'n l a a t s t e w o o r d .
G a jullie er heen, 't is mijn een biet.
M a a r tinerts iiiiiii dat zit er niet.
W a s C r o o c k e w i t z'n laatste w o o r d . L o u d o n :
H o o r t mannen hoort, N a a r 'tgeen ik ga verhalen.
Ik heb 't van den Prins gehoord.
D a a r zijn geen kannibalen.
E n als je nu eerst maar t i n e r t s ziet.
D a n ligt er veel meer op ons gebied.
C o m m a n d a n t , w a a r zijn je mannen.
Ik schenk de oorlam hun bij kannen.
O p Billiton w o r d t tinerts o n t d e k t . 7'<>/ i'tin Tuyll :
Geef nu m a a r gauw een glaasje sekt.
O p Billiton w o r d t tinerts o n t d e k t , Geef nu m a a r gauw een glaasje sekt.
AUcn, hcbidi'e .iiiii'iil.
V a n T u y l l :
Djongos kassi angoer poef!
Djongos kassi angoer poef!
Kassi kassi b a n j a k angoer poef, poef, poef!
L O u d O n :
E r ligt d a a r een land te midden der zee, Z o o rijk a a n mineralen, zoo zijn er geen twee.
E n die ze o n t d e k t in der aiirde schoot, E e r t men nog na eeuwen, al is hij morsdood.
O p Billiton blijft hij de flinke kop.
V o o r 't H o o f d k a n t o o r richt men een | monument bem op. |
i!'!
A r
T W E E D E TAFEREEL.
Sju-ell le T'intyoiiii-l\iiu)an <>/» 2<S Jiiiii ISH i'óór t)c wonhuj l'iui (kn J)c'/mli. —
De Dl'pâli xil o/> t'en jcnet'crkiA, iiiuhil hem, ei'eneeii.i o[i een kuil,
Kjai .lt]oe,f, Romàom heu eenijje fjiioel.i- met Oen
Ka/uilti- Be.itir.
D C P a t i :
Hi zit me hier zoo t e vervelen.
Ik wou d a t Loudon m a a r k w a m
N i e t s k a n mij ten s l o t t e meer scholen, | W a n n e e r komt die E t n a nu an. |
I) e p a t i : Zeg Kjai.
Kijk eens in de a l m ' n a k , W a t de '28ste is,
de 28ste is, de 28ste is,
K j a i A g O e s :
D a t is a a n s t a a n d e Z a t e r d a g ,
D a s vast en gewis, d a t 't a a n s t a a n d e Z a t e r - dag is.
K o o r v a n S e k a h ' s : Beste D e p a t i , doe h e t niet, Als k i t a een kapal poeti ziet.
D a n moeten wij hem heel vlug smeren,
A n d e r s p a k k e n ze ons aan ons kleeren L o u d o n komt toch niet,
T i n e r t s op Billiton is er niet, Tinerts op Billiton is er niet.
K c p a 1 a - b e s a r : M i j n w a a r d e D e p a t i ,
D a a r s t a a t wel veel op 't spel D a a r gane o r a n g mati,
M a a r jij begrijpt het wel.
Z e komen hier om tinerts, D a t is zoo logisch als w a t . je zult er zijde bij spinnen, Jij w o r d t een o r a n g k o e w a t .
K o o r v a n S e k a h ' s :
K a l o e a d a toean goedang, t e n t o e k i t a d a p a t b r a s , I l a r i - h a r i makan boeboer k e r d j a lida k r a s , D j a n g a n main belazer sama si L o u d o n , T a n j a a p a dia soeka b l o n t j o n g — t j o n g t j o n g —
t j o n g t j o n g . Krijg,uhiur t)er Sckah'.f.
K o o r v a n S e k a h's :
K a l o e a d a t o e a n goedang, t e n t o e k i t a d a p a t b r a s , H a r i - h a r i makan b o e b o e r , k e r d j a t i d a k r a s . D j a n g a n main belazer sama si L o u d o n , T a n j a a p a dia soeka b l o n t j o n g — t j o n g t j o n g —
t j o n g t j o n g .
A n d e r e L a o e t, fmi uil zee ijehoinen : O groote D e p a t i , ik heb d a a r juist gezien, E e n groote kapal poeti, het is Loudon tiiis- I l i j k o m t zoo dadelijk aan d e n w a l , [schien.
Kom kleed je nu m a a r a a n ;
O m met ons allen n a a r de b e n t e n g toe t e gaan.
a. ai O J
r <
£
u X
< A
D E R D E TAFEREEL.
Aan den wet tuiii t)e henlenij te Tan<)jonti-l'aiuhin.
D e p a t i :
D e heeren komen zeker genieten, V a n Billitons's koele klimaat.
M c v e r g a n e hier van de muskieten, D a a r de panas celara d o o r s t a a t . W e h e b b e n hier niets d a n rimboe, E r is hier geen enkele weg.
Bij Allah w a a r wilt ge n a a r toe.
Jelui w e t e n er weg noch steg.
L o u d o n :
Z e g w e e t Je, Depati, w a a r ik hier v o o r k o m . N a a r dit zoo onbekende Billiton.
Ik wil hier zaken doen, Z e g mij nu gauw gewis,
W a a r 't veel besproken t i n e r t s hier te vinden is.
Ui A
X <
X
D e p a t i e :
O t o e a n , ze hebben U w a t op de mouw ge- speld, Z e h e b b e n mij nog nooit iets van e r t s v e r t e l d K e e r t e r u g naar w a a r U k w a m v a n d a a n , M a a r laten we toch nog even n a a r de soos
toe gaan.
L O u d O n lejjen tkn Dek ker : L a a t ji) dien man m a a r p r a t e n , Ik stel hem wel tevree.
H o u jij t hier in de g a t e n ,
E n b r e n g w a t t i n e r t s mee, Stel jij je in verbinding,
M e t een pient're k a m p o n g v e n t . D o e jij de e e r s t e vinding, D a n zijn wij zeer c o n t e n t .
V a n T u y 1 1, d e G r o o t , H u g u e n i n , d e n D e k k e r , V. B l o e m e n W a a n d e r s :
En w e komen hier v o o r een Billiton b e s t a a n , O m ook 's per a u t o n a a r den w a t e r v a l te gaan.
E n w c maken e r van w a t er van te maken is.
Een koud siilitje, nog een paitje en een (ijn partijtje bridge.
////<•« a f , hi'biiliV i)fii Dfkkt-r.
D e n D e k k e r :
O p w a t voor een land zijn w e hier gekomen.
Je ziet hier nauwelijks een k l a p p e r s t a a n . Je k u n t wel van t i n e r t s droomen, ) M a a r w a a r krijg ik het nu vandaan. S
Een lnlant)er honil of>.
D e n D e k k e r r o e p t : H é b e l a u ! m a n a b a t o e t i m a ?
D e I n l a n d e r :
Alle Billitonneezen gaan n a a r den hemel.
O m d a t er in d e hel geen plaats meer is.
V o o r den D e p a t i moet ik vreezen, A n d e r s loopt het met mij mis.
O d e n D e k k e r , ik w e e t wel w a a r het tinerts zit.
O d e n D e k k e r , ik w e e t wel w a a r het zit!
D e n D e k k e r :
O mijn b e s t e s o b a t , O mijn beste s o b a t , Als jij mij d a t vertellen kan,
Krijg je geld en o b a t , krijg je geld en o b a t . D a n zal ik je beloonen, man.
I n l a n d e r :
O den D e k k e r ik w e e t wel w a a r het 1 inerts zit, O d e n D e k k e r ik weet wel w a a r het z i t !
I n l a n d e r :
W e zijn gezworen k a m e r a d e n , Ik zal jou 't geheim wel verraden.
Ik neem hier een steen, E n w e r p hem ergens heen,
D a n moet jij er v e r d e r m a a r n a a r r a d e n
' i e I n l a n d e r ;
En ik zal het zeggen tegen den D e p a t i , D a t jij een v e r r a d e r bent, d a t jij een v e r r a d e r
b e n t . E n ik zal het zeggen tegen den D e p a t i , D a t jij een v e r r a d e r bent.
D e n D e k k e r ;
Z e g man hoor jij nu eens even, ' t Is jullie aller belang,
Als wij hier nu komen streven, K o m t ge vrij van Palembang.
D u r f t 't m a a r a a n , d u r f t ' t m a a r a a n . W a n t de D e p a t i g a a t uit de laan.
D u r f t ' t m a a r a a n , d u r f t 't m a a r a a n . O o k v o o r jou zit e r w a t a a n .
B e i d e I n l a n d e r s :
O den D e k k e r , w e zullen je zeggen w a a r tinerts zit.
O den D e k k e r , w e zullen vertellen w a a r 't zit.
Inlander wcrpl <)en Meen.
Den Dekker wa.fchl ert.r.
D e n D e k k e r : Ik ben den D e k k e r , D e reuze o n t d e k k e r ,
V^an 't eerste e r t s van Billiton, Ik h e b in mijn leven,
Veel moeten geven.
Ik ben nooit beloond n a a r wat ik kon M a a r ik trek n a a r 't O o s t e n ,
O m ' t e r t s e r te r o o s t e n .
M a n g g a r , d a t t r o k mij altijd aan.
Als Directeur, Administrateur,
V i n d ik d a a r een reuze reuze b e s t a a n !
V I E R D E TAFEREEL.
Speell in liiiii LS'il, in Je poiuhk lUin I.oiuhn Den Dekker kom! hij London, waar
aanwezii) xijn ()e Grool, 1'. Bloemen U 'aantkr.i, Hmjnenin en i'an Tuyil.
D e n D e k k e r :
Z e g Loudon, ik heb hier w a t . L O u (1 O n :
Z e g hel d a n g a u w , zeg het dan gauw.
Kom nu zitten o|) dit krat.
D e n D e k k e r :
Ik voel me zoo f l a u w , ik voel me zoo f l a u w . V a n T u y l l :
G e e f hem d a n eerst een glaasje p a i t , W a n t b e w e z e n is het feit.
D a t v e r h o o g t d e gezelligheid D a t is een feit, d a t is een feit.
Hi.t t)oor Lauihii, iK' Groot, f . Bloi-men /f'ai7itt)i'r.i, Hugm'nin, tuiii Tiiyll.
D e n D e k k e r :
Zie eens hier, o mannen, zie eens hier, E r t s g e w a s s c h e n in de Siboerik bij de pier.
H e t is nu z e k e r en gewis, D a t Billiton h e t echte tinland is.
l i e t is nu z e k e r , zeker en gewis.
D a t Billiton h e t echte tinland is.
Tol Loiuhn:
Ik ben met U als pionier n a a r f^illiton ge- komen, ja gekomen.
H o e pakt U het nu het handigst a a n dit eiland af t e roomen U is d e vent die 't wel k e n t
E n ook de man, die slagen kan, Ik wensch U couragie,
E n drink d a a r o p dit glaasic.
A l l e n t o t L o u d o n :
W i j zijn met jou als pioniers n a a r Billiton gekomen, Ja gekomen.
H o e pak je het nu het handigst a a n dit eiland af t e roomen.
}i) b e n t de vent, dit het w e l kent, E n ook de man die slagen k a n . W i j wenschen je couragie, E n drinken d a a r o p dit glaasie.
L o u d o n ;
Ik zie de m i j n w e r k e r s reeds komen N a a r het eiland Billiton
Ik zie de K. P. M . al a n k e r e n G i n d e r bij d e u i t e r t o n .
Ik hoor de kogelmolens r a t e l e n H a die komen goed van p a s E m m e r b a g g e r s zie ik werken W a a r een wildernis eens w a s . D e S. B.'s zie ik al spuiten In d e mijn van Bangkoeang Ik hoor overal machines fluiten H e t mijnwerk in zijn vollen gang.
Ik zie de b e a m b t e n al reeds wonen W a a r de ontginning eens b e g o n D e vervulling van mijn d r o o m e n Ik w o u dat ik ze U beschrijven k o n .
A l l e n :
H o e r a , hoera, het t i n e r t s is gevontlen, D a t z'al "ó j a a r a a n 't winnen zijn.
W i j zijn n a a r Billiton gekomen
O m d a t w ' e r g r a a g v o o r ons gezondheid zijn.
Prins H e n d r i k , D e k k e r , Tuyll en | E e r t hunne namen, O !
Loudon Billiton.
Alle ineik.ffH'Ur.f komen o/y hel looneel en zhujen (^il lieJ l examen.