Plangebied Hengelderweg 6 locatie verwerkingsruimte

150 na Chr.

150 na Chr.

700 voor Chr.

700 voor Chr.

320 na Chr.

320 na Chr.

250 na Chr.

250 na Chr.

2200 voor Chr.

2200 voor Chr.

3750 voor Chr.

37 .

Ad v i e sb u r e a u Ar c h e o l o g i sc h

RAAP-NOTITIE 5791

Plangebied Hengelderweg 6 – locatie verwerkingsruimte

Gemeente Voorst

Archeologisch vooronderzoek: een bureau- en

inventariserend veldonderzoek (verkennend

booronderzoek)

Colofon

Opdrachtgever: Vitalis

Titel: Plangebied Hengelderweg 6 – locatie verwerkingsruimte, gemeente Voorst;

archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek)

Versie: 3

Datum: 3 maart 2017

Auteurs: E.J. Goossens MA, ir. L.J. Keunen, J. Vosselman MA& T.E. Porreij-Lyklema MA Projectcodes: VOHR2 en VOHR3

Bestandsnaam: NO5791_VOHR2 Projectleider: J. Vosselman MA

ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer: 4029283100 Bewaarplaats documentatie: RAAP Oost-Nederland Autorisatie: Ir. E.H. Boshoven

Bevoegd gezag: gemeente Voorst

ISSN: 0925-6369

RAAP

Leeuwenveldseweg 5b 1382 LV W eesp Postbus 5069 1380 GB W eesp

telefoon: 0294-491 500 telefax: 0294-491 519 E-mail: raap@raap.nl

© RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V., 2017

RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade

voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit on derzoek of de toepassi ng van de adviezen.

Samenvatting

In opdracht van Vitalis heeft RAAP in januari 2017 een bureauonderzoek uitgevoerd in verband met geplande nieuwbouw van een verwerkingsruimte op een perceel aan de Hengelderweg 6 nabij Noord Empe in de gemeente Voorst. Na aanleiding van het bureauonderzoek is een verkennend booronderzoek uitgevoerd om de gespecificeerde archeologische verwachting te toetsen.

Het onderzoek is het verplicht gesteld in het kader van een bestemmingsplan. Doel van het bureauonderzoek was het verwerven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel van het veldonderzoek was het aanvullen en verfijnen van die gespecificeerde archeologische verwachting. Op basis van de onderzoeksresultaten en de aard en omvang van de voorgenomen bodemingrepen is vervolgens in hoofdstuk 4 een advies geformuleerd met betrekking tot eventueel archeologisch vervolgonderzoek.

Op basis van de onderzoeksresultaten en de voorgenomen bodemingrepen (§ 1.3) kan worden geconcludeerd dat bij de realisering van de plannen hoogstwaarschijnlijk geen archeologische waarden zullen worden verstoord. Het plangebied is gelegen in een laaggelegen en ove rwegend nat dekzandlandschap (met leembrokken en veel ijzerconcreties), afgedekt door een (rommelig) esdekpakket van circa 0,85 m dikte. Er zijn geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van

bodemvorming. De lossige structuur van het esdek doet vermoeden dat het een ophogingspakket betreft, vermoedelijk aangelegd ten behoeve van boerderij Uilenbos. De huidige boerderij is gelegen op een verhoogd stuk grond, hoogstwaarschijnlijk op praktisch dezelfde locatie als boerderij Uilenbos. Deze verhoging behoudt zijn h oge archeologische verwachting resten uit de Nieuwe tijd. Het overige deel van het plangebied behoudt zijn lage archeologische verwachting.

In de huidige planvorming blijft de huidige boerderij (en daarmee eventuele archeologische resten uit de Nieuwe tijd op die locatie) behouden. Lokale archeologische resten verband houdend met boerderij Uilenbos in de zone met een lage archeologische verwachting zijn niet geheel uit te sluiten. Bij lokale resten kan het bijvoorbeeld gaan om restanten van funderingen, afvalkuilen, een waterput of een perceelsgreppel.

Op basis van de resultaten van dit onderzoek wordt in het kader van de voorgenomen bodemi n- grepen archeologisch vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een archeologische begelei- ding van het ontgraven van de bouwput van de nieuwbouw. Een archeologische begeleiding dient te worden uitgevoerd op basis van een door de bevoegde overheid goedgekeurd Progra m- ma van Eisen (PvE). Dit PvE dient voorafgaand aan het onderzoek door een senior archeoloog te worden opgesteld.

Op basis van de bevindingen van dit onderzoek neemt de gemeente Voorst een selectiebesluit.

Inhoudsopgave

Samenvatting ... 3

Inhoudsopgave ... 4

1 Inleiding ... 5

1.1 Kader ... 5

1.2 Administratieve gegevens ... 5

1.3 Huidige en toekomstige situatie ... 5

1.4 Onderzoeksopzet en richtlijnen ... 6

2 Bureauonderzoek ... 7

2.1 Methoden ... 8

2.2 Resultaten... 8

2.3 Gespecificeerde archeologische verwachting ... 12

2.4 Conclusie bureauonderzoek ... 13

3 Veldonderzoek ... 15

3.1 Methoden ... 15

3.2 Resultaten... 15

4 Conclusies en aanbevelingen ... 17

4.1 Conclusies ... 17

4.2 Aanbevelingen... 17

Literatuur ... 18

Overzicht van figuren en tabellen ... 18

Bijlage 1: Boorbeschrijvingen (inclusief lithologisch profiel) ... 19

1 Inleiding

1.1 Kader

In opdracht van Vitalis heeft RAAP in januari 2017 een bureauonderzoek uitgevoerd in verband met geplande nieuwbouw van een verwerkingsruimte op een perceel aan de Hengelderweg 6 nabij Noord Empe in de gemeente Voorst. Naar aanleiding van het bureauonderzoek is een verkennend booronderzoek uitgevoerd om de gespecificeerde archeologische verwachting te toetsen.

Het onderzoek is verplicht gesteld in het kader van een bestemmingsplan.

Volgens de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart geldt voor het plangebied een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen tot en met de vroege middeleeuwen (Willemse, 2008). Vanwege het voorkomen van een huisplaats waarbinnen zich in een straal van 200 m een middeleeuwse voorganger kan bevinden valt het plangebied in AW G categorie 3. Hiervoor geldt een onderzoeksverplichting voor ingrepen groter dan 100 m ² én dieper dan 30 cm -Mv. Aangezien de omvang van het plangebied circa 3.500 m

bedraagt waarbinnen nieuwbouw met een omvang van 2.125 m² is gepland en de ingrepen dieper reiken dan 30 cm -Mv is door de gemeente Voorst een archeologisch onderzoek verplicht gesteld. Doel van het bureauonderzoek was het verwerven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden tene inde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel van het veldonderzoek was het aanvullen en verfijnen van die gespecificeerde archeologische verwachting. Op basis van de onderzoeksresultaten en de aard en omvang van de voorgenomen bodemingrepen is vervolgens in hoofdstuk 4 een advies

geformuleerd met betrekking tot eventueel archeologisch vervolgonderzoek.

1.2 Administratieve gegevens

Plaats: Noord Empe Gemeente: Voorst Provincie: Gelderland

Plangebied: Hengelderweg 6 – locatie verwerkingsruimte Centrumcoördinaten: 205.076/463.959

ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer: 4029283100

1.3 Huidige en toekomstige situatie

Ten behoeve van de nieuwbouw van de verwerkingsruimte zal de gehele oppervlakte tot op de

vaste grond worden afgegraven (oppervlakte van 2.125 m²). Rondom zal een vorstrand worden

aangelegd die zeker tot 70 cm –Mv zal reiken. De exacte locatie van de verwerkingsruimte is nog

niet bekend. Daarom is het plangebied ruimer genomen dan de uiteindelijke ontwikkelingen. Het

onderhavige onderzoeksgebied beslaat een blok van ca. 3500 m

.

1.4 Onderzoeksopzet en richtlijnen

Het onderzoek bestond uit een bureauonderzoek . Na aanleiding van het bureauonderzoek is een verkennend booronderzoek uitgevoerd. De volgende vragen hebben richting gegeven aan het onderzoek.

Bureauonderzoek

1. Welke gegevens met betrekking tot geologische/bodemkundige opbouw zijn reeds over het plangebied bekend?

2. Welke gegevens met betrekking tot archeologische resten zijn reeds over het plangebied bekend?

3. Wat is de gespecificeerde archeologische verwachting?

4. Is in het plangebied vervolgonderzoek noodzakelijk en welke methoden zouden hierbij kunnen worden ingezet?

Veldonderzoek

5. Hoe ziet de geologische/bodemkundige opbouw van het plangebied eruit en is deze nog intact?

6. Dient op basis van het veldonderzoek de gespecificeerde archeologische verwachting te worden bijgesteld?

7. Zijn er aanwijzingen voor archeologische vindplaatsen?

Indien vindplaatsen worden aangetroffen:

8. Wat is de diepteligging, dikte en stratigrafische positie van de archeologische relevante laag?

9. Op welke manier dient bij graafwerkzaamheden met archeologische resten te worden omgegaan?

10. Is in het plangebied vervolgonderzoek noodzakelijk en welke methoden zouden hierbij kunnen worden ingezet?

Het onderzoek is uitgevoerd volgens de normen van de archeologische beroepsgroep (zie artikel 24 van het Besluit archeologische monumentenzorg). De Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeolo gie (KNA, versie 4.0), beheerd door de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB;

www.sikb.nl), geldt in de praktijk als richtsnoer. RAAP beschikt over een opgravingsvergunning,

verleend door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Zie tabel 1 voor de dateringen

van de in dit rapport genoemde geologische en archeologische perioden.

Archeologische perioden

Prehistorie

Tijdperk Datering

Tabel 1. Archeologische tijdschaal.

tabel1_standaard_Archeologisch_RAAP_2014

Paleolithicum

(O ude Steentijd)

Mesolithicum

(M idden S teentijd)

Neolithicum

(N ieuwe Steentijd)

Middeleeuwen Nieuwe tijd Recente tijd

Romeinse tijd

IJzertijd

Bronstijd

Laat Midden Vroeg

Vroeg

Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat B Laat A A B C

C: Karolingische tijd B: Merovingische tijd A: Volksverhuizingstijd D: Ottoonse tijd

- 1850 - 1945

- 1500 - 1250 - 1050 - 900 - 725 - 525 - 450 - 1650

- 270 - 70 na Chr.

- 15 voor Chr.

- 250 - 500 - 800 - 1100 - 1800 - 2000 - 2850 - 4200 - 4900/5300 - 6450 - 8640 - 9700

- 35.000 - 12.500

- 250.000 - 16.000

Midden Jong A Jong B

Oud Laat

2 Bureauonderzoek

2.1 Methoden

Het bureauonderzoek is uitgevoerd om een gespecificeerde archeologische verwachting op te stellen. Daartoe zijn reeds bekende archeologische en aardkundige gegevens verzameld en is het grondgebruik in het plangebied in het heden en verleden geïnventariseerd. Geraadpleegd zijn de volgende bronnen:

- ARCHIS voor de AMK-terreinen, waarnemingen, vondstmeldingen en onderzoeksmeldingen (archis.cultureelerfgoed.nl);

- historisch kaartmateriaal (www.topotijdreis.nl; www.cultureelerfgoed.nl) voor kadastrale minuut 1832 en diverse topografische kaarten)

- bodemkundig en geomorfologisch kaartmateriaal (digitale bestanden) ; - het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN; www.ahn.nl);

- het informatiesysteem Data en Informatie van de Nederlandse Ondergrond ( www.dinoloket.nl);

- de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart (Willemse, 2008).

2.2 Resultaten

Aardkundige situatie Geo(morfo)logie en bodem

Het plangebied ligt in het zandgebied tussen de stuwwal van de oostelijke Veluwe en het rivierkleigebied van de Jonge IJssel en bevindt zich geomorfologisch gezien ter hoogte van een laaggelegen dekzandgebied. Volgens de gedetailleerde landschappelijke kaart van de gemeente Voorst is het plangebied gekarteerd als een beekoverstromingsvlakte (code Bol). Het

laaggelegen gebied fungeerde dus als afvoer van regen- en kwelwater voor de zone tussen de hoger gelegen dekzanden van Voorst-Empe aan de oostzijde en Klarenbeek aan de wes tzijde.

Op het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) zijn enkele verhogingen in het landschap zicht- baar (figuur 2; hoogtekaart). Dit betreffen de dekzandopduikingen. Het onderhavige plangebied ligt op de westelijke flank van een noord-zuid georiënteerde dekzandrug. De bodem van het plangebied bestaat uit laarpodzolgronden, bestaande uit lemig fijn zand (code cHn23, grond- watertrap VI). De dikte van de humushoudende bovenlaag ligt volgens de gedetailleerde bodem - kaart tussen 30 en 50 cm (Harbers, 1960).

DINO-gegevens

Aan de hand van gegevens uit het DINO-loket kan worden bepaald dat het dekzand circa 1 tot

1,5 m dik is. Daaronder komen afwisselend leem - en zandlagen voor (B33E0592, B33E0527 en

B33E0519 ).

Mogelijke verstoringen

Volgens de diverse geraadpleegde bronnen genoemd onder hoofdstuk 2.1 zijn er geen verstoringen bekend. W el is bekend dat er binnen het plangebied enkele kabels en leidingen aanwezig zijn die de ondergrond lokaal hebben geroerd.

Gemeentelijke archeologische verwachtingskaart

Volgens de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart geldt voor het plangebied een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen tot en met de vroege middeleeuwen (Willemse, 2008). Deze verwachting is gebaseerd op de landschappelijke situatie. Vanaf de middeleeuwen geldt er een hoge archeologische verwachting voor het zuidelijke deel van het plangebied. Deze is gebaseerd op het voorkomen van een huisplaats waarbinnen zich in een straal van 200 m een middeleeuwse voorganger kan bevinden.

Bekende archeologische resten ARCHIS en AMK

Binnen een straal van 500 m is één vindplaats bekend (ARCHIS -waarnemingsnrs. 431556 en 427253). Deze ligt 230 m ten zuidoosten van het plangebied. Ter plekke is in 2007 eerst een booronderzoek uitgevoerd (Smal, 2007) en daarna een opgraving ( Loonen e.a., 2011). Het betreft een nederzettingsterrein uit de late bronstijd en ijzertijd ter hoogte van een grote dekzandrug. Daarnaast zijn er enkele aardewerkscherven a angetroffen uit de nieuwe tijd.

Historische informatie Buurtschap Noord Empe

Het plangebied ligt in de huidige kadastrale percelen bekend als Voorst H 301, in de buurtschap Noord-Empe in de gemeente Voorst. Noord -Empe bestaat landschappelijk gezien uit een reliëfrijk dekzandlandschap met engen en kampen in het oosten en een regelmatig inge deeld

broeklandschap in het westen. Dit bijzondere broeklandschap kenmerkt zich door een regelmatig patroon van bijna oost-west- en noord-zuid georiënteerde wegen, waarbinnen zich een

blokverkaveling bevindt (figuur 4). Een dergelijk ontginningspatroon is karakteristiek voor 13e - en 14e-eeuwse broekontginningen in het toenmalige graafschap en hertogdom Gelre. Soortgelijke landschappen vinden we bijvoorbeeld ook in de Gelderse Vallei tussen Wageningen, Ede, Rhenen en Veenendaal, waar ook bemoeienis van de Gelderse hertog is aangetoond (Keunen e.a., 2016a). Het plangebied bevindt zich in het uiterste oosten van dit broekgebied, in de onmiddellijke omgeving van de rand van het oude engen- en kampenlandschap.

Het plangebied ligt in het historische erf Uilenbos (Hengelderweg 6). Nabij het plangebied liggen

nog vier historische bedrijven (figuur 5; Keunen e.a., 2016b), te weten Groot Soeren (later ook wel

Hoog Soerel genoemd; Hengelderweg 1 ), De Pothof ofwel Klein Pothof (Gravenstraat 7, een

bedrijf vanouds zonder gebouw (nu Hengelderweg 4) en een bedrijf waarvan de boerderij buiten

het ontginningsblok ligt (Noord Empe, Noord Emperweg 1). Als we de situatie bekijken op het

kadastraal minuutplan uit 1832 zien we dat het plangebied grotendeels binnen de percelen E 58 1

en E 577.

De orthogonale structuur van deze aanleg doet vermoeden dat hier sprake is van een ontwikkeling die op zijn vroegst als onderdeel van de 13e- of 14e-eeuwse ontginning heeft plaatsgevonden, maar die vermoedelijk nog wel wat jonger is. W at weten we nu uit de historische bronnen over de bedrijven Uilenbos en Groot Soeren, die dat vermoeden op basis van de structuur kan bevestigen of ontkrachten? Groot Soeren of Zueren, zoals de middeleeuwse naam luidt, was tegelijk een tijns - goed van de hertog van Gelre en een leengoed van de abdij van Prüm. Die status van tijnsgoed heeft het goed daaraan te danken dat de graaf (vanaf 1339 hertog) van Gelre in de 13e en 14e eeuw de grond tegen een jaarlijks te betalen bedrag (tijns) ter ontginning uitgaf aan degenen die geïnteresseerd waren in een dergelijke ontginning. Naar alle waarschijnlijkheid heeft deze uitgifte ter ontginning plaatsgevonden tussen 1326 en 1357 (Keunen, 2001). Tegelijk waren bepaalde landerijen die door de eigenaar van Groot Soeren werden gebruikt, een leengoed van de abdij van Prüm, gelegen in de Eifel. Of dat precies dezelfde landerijen waren als waar de tijns over betaald moest worden, is niet aannemelijk. We herkennen als eigenaar van Groot Soeren echter wel steeds dezelfde persoon in de tijnslijsten en in de leenregisters van de abdij. Deze leenstatus kwam veelal tot stand doordat de eigenaar van bepaalde landerijen deze aan een grootgrond - bezitter of gedragsdrager opdroeg, en deze in leen terug ontving. In ruil voor deze ontvangst van het leen verzorgde de leenman militaire diensten voor zijn leenheer. Het is goed mogelijk dat de percelen met een leenstatus eerder zijn ontgonnen dan de tijnsplichtige percelen, vooral vanwege de band met een grootgrondbezitter die al in de late 9e eeuw in Voorst gegoed was. Als dat inder - daad klopt – we komen hier nog op terug – dan bestond Groot Soeren uit een aantal tijnsplichtige percelen en daarnaast een aantal percelen met een lee nstatus.

Wie kennen we nu als eigenaren van het goed Groot Soeren? In 1357 was een zekere Lambertus de Zoere nog tijnsbetaler, en in 1405 waren Johannes de Zueren en Hermannis de Zoeren pach - ters van de abdij voor enkele percelen in de directe omgeving.

Vóór 1448 kwam Groot Soeren in handen van telgen van de familie Huerninck uit Zutphen, vóór 1546 opgevolgd door de welge - stelde Zutphense familie Kreijnc. De laatste uit deze familie, Gerardt Kreynck tot Averlair, liet het goed in 1647 verkopen aan Johan van Marckel, burgemeester van Deventer. Zijn familie

verpachtte de boerderij en bleef het goed bezitten tot het verdwijnen van de leenstatus in 1740 (Keunen, 2001). De aanwezigheid van al deze notabelen als eigenaars van het goed Groot Soeren verklaart meteen waarom er sprake is van een parkaanleg ten westen van de boerderij. Waar - schijnlijk hebben de eigenaren uit de stad een klein buitenverblijf aan de boerderij Groot Soeren gehad, en om die reden ‘ter vermaak’ een tuin bij de boerderij laten aanleggen. De rgelijke lands- heerkamers zijn niet zelden de voorganger van buitenplaatsen van welgestelde stedelingen, maar hier heeft is de kamer niet tot een volwaardige buitenplaats uitgegroeid (Keunen, manuscript). Ook na 1740 bleef de boerderij in handen van welges telden; eigenaar in 1832 was Rudolph Abraham Otterbeek (ca. 1755 - 1840), koopman uit Deventer, die aanvankelijk te Deventer en later te Wilp woonde.

1

W aren er naast tijnsplichtige percelen en percelen met een leenstatus nu ook percelen in pacht?

De boerderij Uilenbos is aanzienlijk jonger dan Groot Soeren. De oudste vermelding dateert pas uit 1686, toen het als een hofstede en later als een katerstede werd aangeduid. De naam verwijst naar een bosperceel dat ooit in de directe omgeving van de boerderij gelegen moet hebben (Otten, 2009: 169). De boerderij kan gebouwd zijn op gronden die pas in de 17e e euw door de Gelderse overheid of marke ter ontginning zijn uitgegeven, maar ook mogelijk is dat de landerijen, net als die van de aangrenzende boerderij De Pothof (eerste vermelding: 1756), van een ouder goed, in dit geval mogelijk Groot Soeren, zijn afgesplitst. In elk geval wijst zowel de naam Uilenbos als Den Pothoff (land met jonge aanplant) als het bosch de Borne bij de Pothof op een dichte beplanting met opgaand hout tot in de 17e of 18e eeuw. In combinatie met de naam De Pothof is het aanne - melijk dat het om ten dele aangeplant bos gaat, al dan niet voor de levering van jonge telgen en/of timmerhout (Otten, 2009: 147). Uilenbos was – in lijn met de vermelding als katerstede – in 1832 het huisje van een ambachtsman, namelijk van wever Gerrit Hoefman (1791-1838).

Wat we nog niet hebben besproken, is de karakteristieke Hengelderweg, die met een grote bocht door een verder orthogonale verkaveling loopt. De verklaring moeten we waarschijnlijk zoeken in het feit dat het kampenlandschap en het orthogonale systeem elkaar hier raken en het geheel dus enigszins een ‘hybride’ vorm is.

Daaruit kunnen we vermoedelijk ook de duale situatie van rechten op de grond verklaren.

In het ontginningsblok van Groot Soeren ligt nog een dekzandrug met een onregelmatige vorm, mogelijk de vol-middeleeuwse oorsprong van het goed Groot Soeren. Het waren vermoedelijk deze lande - rijen die belast waren met de leenstatus van de abdij van Prüm. De boerderij Groot Soeren lag logisch in het landschap ten opzichte van deze rug, namelijk aan het zuid elijke uiteinde. De situa- tie werd infrastructureel problematischer toen later – waarschijnlijk tussen 1326 en 1357 – nieuwe grond in de omgeving in ontginning werd gebracht binnen een nieuw orthogonaal patroon. Omdat de boerderij binnen deze nieuwe ontsluiting nog wel bereikt moest kunnen worden, is toen moge - lijk binnen het nieuwe patroon een gebogen, om de oude kamp lopende verbindingsweg naar de boerderij aangelegd.

Conclusie

Op basis van het uitgevoerde historisch-geografisch onderzoek blijkt dat het onderhavige plangebied binnen het historische bedrijf Uilenbos ligt, dat vanaf de 17e eeuw door afsplitsing en/of nieuwe ontginning nieuw in gebruik werd genomen, waarbij het voorkomen van ver moedelijk geheel of gedeeltelijk aangeplant bos ten tijde van h et ontstaan van deze boerderij een dusdanig kenmerk van het gebied was, dat het erf er zijn naam aan ontleent.

2

Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel, kadastrale gemeente Voorst, sectie E, percelen E 577 t/m E 583. Gerrit Hoefman, zoon van Berend Hoefman en Hendrika Schoemaker, was gehuwd met Janna Slangewal (ca. 1792 -1851).

3

Toekomstig onderzoek naar de verdeling van de lasten op de diverse individuele percelen zal moeten uitwijzen of

deze splitsing inderdaad zo scherp te maken is.

2.3 Gespecificeerde archeologische verwachting

Op basis van de bij het bureauonderzoek verzamelde gegevens is het mogelijk een gespe cifi- ceerde archeologische verwachting op te stellen ten aanzien van aard, ouderdom, diepteligging en gaafheid.

Verwachting, aard en ouderdom

Het verspreidingspatroon van archeologische vindplaatsen is voor een groot deel gerelateerd aan de fysieke eisen die de mens stelde aan de leef- en woonomgeving. Meest markant zijn de verschillen tussen jager-verzamelaars enerzijds en landbouwers anderzijds.

Jager-verzamelaars

In de steentijd (mesolithicum t/m neolithicum) leefde de mens voornamelijk van de jacht, vis vangst en het verzamelen van eetbare planten en vruchten. Deze zogenaamde jager -verzamelaars trokken door het landschap en verbleven alleen tijdelijk op een plek. Van deze kort bewoonde (jacht)kampen rest tegenwoordig nog een strooiing van houtskool, vuurs teen en haardkuilen. Uit een ruimtelijke analyse blijkt dat hun kampementen veelal gelegen zijn op relatief hooggelegen gronden en bij voorkeur op de overgang van nat naar droog, zoals dalranden en geulen . Nabij der- gelijke gradiëntzones waren namelijk de meeste voedselbronnen voorhanden en was (drink)water bereikbaar.

In dekzandlandschappen waarin het plangebied ligt, betreffen dit voornamelijk dekzandruggen en -kopjes. Het plangebied zelf ligt echter in een relatief laaggelegen gebied. Op basis daarvan geldt voor het plangebied een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de steentijd.

Landbouwers tot en met de vroege middeleeuwen

Met de introductie van de landbouw (vanaf het neolithicum) werd de mate waarin gronden geschikt waren om te beakkeren een steeds belangrijker factor in de locatiekeuze van de mens.

De eerste akkergronden werden op de van nature bewerkbare en vruchtbaarste gronden aangelegd. Bovendien moesten de gronden goed ontwaterd zijn. Resten uit deze perioden kunnen bestaan uit nederzettingsresten, bestaande uit erven (woonstalhuis, enkele bijgebouwen en waterput(ten)). Hiervan rest tegenwoordig nog een vondstniveau bestaande uit onder meer aardewerk, bouwmateriaal en houtskool en een sporenniveau. In het dekzandlandschap betreft dit veelal de grotere dekzandruggen.

Vanwege de lage ligging komen binnen het plangebied niet de meest geschikte gronden voor landbouw voor. Op basis hiervoor geldt een lage archeologische verwachting voor de periode bronstijd t/m vroege middeleeuwen.

Late middeleeuwen en nieuwe tijd

Ten aanzien van het plangebied gaan we uit van een ligging in de voornoemde 13e - of 14e-

eeuwse ontginning. Er zijn geen aanwijzingen dat er vanuit de bijbehorende bedrijven ooit bebou -

wing op de voormalige percelen E 583 en E 584 is geweest. Pas veel later, vanaf de 17e eeuw,

werd door afsplitsing het nieuwe bedrijf Uilenbos in gebruik genomen.

Op basis hiervan geldt ook voor de periode nieuwe tijd een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen (archeologische resten) voor de 17

eeuw. Voor resten van het erf Uilenbos vanaf de 17

eeuw geldt een hoge verwachting.

Diepteligging

Eventuele archeologische resten bevinden zich naar verwachting in de top van de ongestoorde dekzandafzettingen. Een vondstspreiding zal deels zijn opgenomen in de bouwvoor . Eventuele archeologische sporen kunnen zich aftekenen in het humusarme/ -loze zand daaronder.

Fysieke kwaliteit

Vanwege de verwachting dat er geen grootschalige bodemverstoringen hebben plaatsgevonden , zijn eventuele archeologische resten goed bewaard.

Overzicht

De archeologische verwachting en de verschillende deelaspecten daarvan, zoals hiervoor beschreven, zijn in tabel 2 samengevat.

archeologische periode

verwach- ting

complextype kenmerken diepteligging gaafheid

Steentijd laag losse vondsten vondstniveau top van de natuurlijke afzettingen goed Bronstijd - vroege

middeleeuwen

laag losse vondsten

vondstniveau en even- tueel enkele sporen

top van de natuurlijke afzettingen goed

Late middeleeuwen - nieuwe tijd

hoog voor resten vanaf de 17

eeuw

erf

vondstniveau ensporen

direct vanaf het maaiveld en in de top van de natuurlijke afzettingen

goed

Tabel 2. Samenvatting archeologische verwachting inclusief deelaspecten.

2.4 Conclusie bureauonderzoek

Op basis van het bureauonderzoek kan worden geconcludeerd dat het plangebied in een relatief laaggelegen gebied ligt. Uit het plangebied zijn geen vindplaatsen bekend. De lage

archeologische verwachting voor resten uit de periode tot de nieuwe tijd die voor het plangebied geldt op de gemeentelijke verwachtings- en beleidskaart kan gehandhaafd worden.

Binnen het plangebied ligt het historische erf Uilenbos, dat vanaf de 17

eeuw in bedrijf wordt genomen. Derhalve worden resten verwacht in relatie tot het gebr uik van dit erf (bebouwing, kuilen, waterputten etc.).

Aanbevelingen

De graafwerkzaamheden ten behoeve van de bouw van de verwerkingsruimte zullen tot op het

archeologische relevante niveau reiken (tot op het ongeroerde dekzand). Geadviseerd wordt om

een inventariserend veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek uit te voeren om de gespecificeerde archeologische verwachting te toetsen.

Op basis van de bevindingen van dit onderzoek neemt de gemeente Voorst een selectiebesluit.

3 Veldonderzoek

3.1 Methoden

Het inventariserend veldonderzoek (IVO) bestond uit een verkennend booronder zoek. De onderzoeksmethode voor het veldwerk is bepaald op basis van de resultaten van het

bureauonderzoek (gespecificeerde archeologische verwachting) en het pr otocol inventariserend veldonderzoek uit de KNA versie 4.0.

Tijdens het veldonderzoek zijn 5 boringen verricht. De boringen zijn verspreid over het

plangebied geplaatst. De locatiebepaling hing mede af van de locatie van bebouwing, aanwezige kabels en leidingen in de ondergrond (figuur 6; de tekening is westgericht), beplanting en (moeilijk met de hand te verwijderen) oppervlakteverharding (figuren 6 t/m 8).

Er is geboord tot maximaal 1,4 m –Mv met een edelmanboor met een diameter van 10 cm. De gehanteerde methode wordt geschikt geacht voor het karteren van de bodemopbouw evenals het in kaart brengen van bodemverstoringen.

De boringen zijn lithologisch beschreven conform NEN 5104 (Nederlands Normalisatie -instituut, 1989). De boringen zijn met de gps ingemeten (x/y-coördinaten). De boringen zijn tijdens het veldwerk digitaal verwerkt in het boorbeschrijvingssysteem van RAAP (Deborah 2; bijlage 1). De hoogte is afgeleid van het AHN. Hoewel het onderzoek een verkennend onderzoek betrof, is h et opgeboorde materiaal is wel in het veld gecontroleerd op de aanwezigheid van archeologische indicatoren (zoals houtskool, vuursteen, aardewerk, metaal, bot, verbrande leem en

fosfaatvlekken).

3.2 Resultaten

Geologie en bodem

Het plangebied is gelegen in een laaggelegen en overwegend nat dekzandlandschap. Er zijn geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van bodemvorming. Vanaf circa 5,8 m +NAP (tussen 1 en 1,15 m –Mv) is het onverstoorde moedermateriaal aanwezig (C-horizont). Deze bestaat uit matig fijn zand met leembrokken en ijzer(-concreties). De C-horizont wordt afgedekt door een menglaag: een verrommelde, gebioturbeerde laag van het gele moedermateriaal vermengd met het bovenliggende esdek. De menglaag is aanwezig tussen 0,85 en 1,15 m -Mv. De menglaag wordt afgedekt door een wat verrommeld esdek pakket van circa 0,85 m dikte. Het esdek is in de top donkerder van kleur, naar beneden toe overgaand in een grijzere kleurschakering. Het esdek is wat lossig van structuur. De huidige boerderij is gelegen op een verhoogd stuk grond,

hoogstwaarschijnlijk op praktisch dezelfde locatie als boerderij Uilenbos. De lossige structuur

van het esdek in combinatie met de hogere ligging van de boerderij (zoals ook zichtbaar op het

AHN; figuur 7) wijst op een ophogingspakket, vermoedelijk aangelegd ten behoeve van boerderij

Uilenbos. In boring 4 is gestuit op ondoordringbaar puin waardoor de boring is gestaakt op 1 m- Mv. Dit puin betreft een dikke laag recentelijk opgebracht puin, aangebracht ter verharding van de huidige parkeerplaatsen en toegangswegen (mondelinge mededeling opdrachtgever). De herkomst van dit puin is onbekend.

Archeologie

In het esdek zijn kleine ijzerconcreties, grindjes, kleine fragmenten roodpuin en mortel aanwezig, met name in de bovenste circa 40 cm. In boring 5 zijn in het esdek twee kleine fragmenten rood geglazuurd aardewerk aangetroffen (kleiner dan 1 cm). Al het aangetroffen materiaal is vanwege de context (bovenste deel van het esdek) en fragmentatiegraad (spikkels en

aardewerkfragmenten kleiner dan 1 cm) niet verzameld. In de (onverstoorde) natuurlijke

afzettingen zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. De bovenste circa 50 cm van het

esdek is vrij los en doet vermoeden dat het om opgebracht materiaal gaat, mogelijk van een

locatie in de nabije omgeving. Boerderij Uilenbos is hoogstwaarschijnlijk op de (verhoogde)

locatie van het huidige pand gesitueerd geweest.

4 Conclusies en aanbevelingen

4.1 Conclusies

Op basis van de onderzoeksresultaten en de voorgenomen bodemingrepen (§ 1.3) kan worden geconcludeerd dat bij de realisering van de plannen hoogstwaarschijnlijk geen archeologische waarden zullen worden verstoord.

Het plangebied is gelegen in een laaggelegen en overwegend nat dekzandlandschap (met leembrokken en veel ijzerconcreties), afgedekt door een (rommelig) esdekpakket van circa 0,85 m dikte. Er zijn geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van bodemvorming. De overgang tussen beide pakketten betreft een gebioturbeerde laag. De lossige structuur van het esdek doet vermoeden dat het een ophogingspakket betreft, vermoedelijk aangelegd ten behoeve v an boerderij Uilenbos.

De huidige boerderij is gelegen op een verhoogd stuk grond, hoogstwaarschijnlijk op praktisch dezelfde locatie als boerderij Uilenbos. Deze verhoging behoudt zijn hoge archeologische verwachting resten uit de Nieuwe tijd. Het overige deel van het plangebied behoudt zijn lage archeologische verwachting. In de huidige planvorming blijft de huidige boerderij (en daarmee eventuele archeologische resten uit de Nieuwe tijd op die locatie) behouden. Lokale

archeologische resten verband houdend met boerderij Uilenbos in de zone met een lage archeologische verwachting zijn niet geheel uit te sluiten. Bij lokale resten kan het bijvoorbeeld gaan om restanten van funderingen, afvalkuilen, een waterput of een perceelsgreppel. Deze bevinden zich doorgaans buiten of aan de rand van de grenzen van de verhoogde woongrond.

4.2 Aanbevelingen

Op basis van de resultaten van dit onderzoek wordt in het kader van de voorgenomen bode min- grepen archeologisch vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een archeologische beg elei- ding van het ontgraven van de bouwput van de nieuwbouw. Een archeologische begeleiding dient te worden uitgevoerd op basis van een door de bevoegde overheid goedg ekeurd Program- ma van Eisen (PvE). Dit PvE dient voorafgaand aan het onderzoek door een sen ior archeoloog te worden opgesteld.

Op basis van de bevindingen van dit onderzoek neemt de gemeente Voorst een selectiebesluit.

Literatuur

Habers, P., 1960. Brummen, Voorst. Bodemkaart in gedetailleerd overzicht. Stiboka-rapport 520.

Stichting voor Bodemkartering, Wageningen.

Keunen, L.J., 2001. De ontginningen en nederzettingen in het noordelijk deel van het kerspel Voorst. Afstudeerscriptie Wageningen Universiteit. Wageningen.

Keunen, L.J., E.M. Bet, L.M.P. van Meijel & J. Neefjes, 2016a. Heerlijke vergezigten zijn er te genieten; een cultuurhistorische waardenkaart van de gemeente Wageningen. RAAP- rapport 3200. RAAP Archeologisch Adviesbureau, Weesp.

Keunen, L.J., N.W. Willemse, F. de Roode, D.E. Smal, J. Neefjes, S. van der Veen & J.P.M.

van Moorsel, 2016b. Erfgoed in de gemeente Voorst; actualisatie van de archeolo - gische waarden- en verwachtingskaart en cultuurhistorische waardenkaart. RAAP- rapport 3030. RAAP Archeologisch Adviesbureau, Weesp.

Keunen, L.J., manuscript. Eeuwig grensland. Een historisch-geografische studie van Salland en de Achterhoek.

Loonen, A.F. & M, Duurland, 2011. Archeologisch onderzoek aan de Hengelderweg 3 te Voorst.

Becker & Van de Graaf.

Otten, D., 2009. Boerderijnamen in Voorst. Lexicon van ruim 900 boerd erijnamen uit de periode 800-2000. IJsselacademie, Kampen.

Willemse, N.W. & F. de Roode & D.E. Smal, 2008. Gemeente Voorst; een archeologische waarden- en verwachtingskaart met AMZ-adviezen. RAAP-rapport 1640. RAAP Archeologisch Adviesbureau, Weesp.

Overzicht van figuren en tabellen

Figuur 1. De ligging van het plangebied (rood omlijnd); inzet: ligging in Nederland (ster).

Figuur 2. Het plangebied afgebeeld op divers kaartmateriaal.

Figuur 3. Het plangebied afgebeeld op divers historisch kaartmateriaal (schaal 1:25.000).

Figuur 4. Grondgebruik in het desbetreffende ontginningsblok in Noord-Empe, 1832.

Figuur 5. Verdeling van het grondbezit in het desbetreffende ontginningsblok in Noord -Empe, 1832.

Figuur 6. Kabels, leidingen en buizen aangelegd door Vitalis 20 maart 2014 (aangeleverd door opdrachtgever).

Figuur 7. Boorpuntenkaart.

Figuur 8. Enkele foto’s van het plangebied.

Tabel 1. Archeologische tijdschaal.

Tabel 2. Samenvatting archeologische verwachting inclusief deelaspecten.

't Huis Empe De Rietmus

Kijfsdijken Plagw

eg

De Pannekoek

Empe

14 2 De Wittekamp

Roskam Enk

Hof van Empe

Empe

Emperbrug

Oude

IJssel N345

Voorst

De Benring

100

De Uitkomst De Parle

Groot Soeren 101

De (Km) Klarenbeekse

Platenberg Uilenhof

De Zwaan Beekkom

Hoo istraat

Langewei

De Ganzekolk Brede Riet

De Mollenberg weg

't Hengelder

Breestraat Hengelder

Kl Pothof Ankersmit

Balingshoek

Gravenstraat

Groot Bornink

Noord-Empe

Ganzekolk Sinte

lweg straat

Kl Amsterdam

Spijkendijk Breestraat

De Kiekebos

Gemeente Brummen

Weyenberg

99 De Blekenbrink

't Heuvelder Broekweide

straat 98

De Kleine Bunze be r ste

ek Voo

r

Kruisbosch Oudhuizer

De Diederik De Voort Het Leemgoor

463000

205000 206000

463000 464000

464000 465000

465000

204000

8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8

Figuur 1. De ligging van het plangebied (rood omlijnd); inzet: ligging in Nederland (ster).

MKAv/wor

Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zand

Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zand Gooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zandGooreerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand

Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zand

Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zand Beekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zandBeekeerdgronden; lemig fijn zand

Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zand Akkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zandAkkereerdgronden; lemig fijn zand

Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zand Laarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zandLaarpodzolgronden; lemig fijn zand

Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek) Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)Dekzandruggen (+/- oud bouwlanddek)

Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassig Laagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassigLaagte zonder randwal, niet moerassig Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)

Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)

Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek) Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)Dekzandrug (+/- oud bouwlanddek)

22207 22207 22207 22207 22207 22207 22207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207222072220722207

52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 52623 5262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623526235262352623

Archis_AMK/luchtfoto Hoogte

Beleidskaart Geomorfologie gemeente Voorst

Figuur 2. Het plangebied geprojecteerd op divers kaartmateriaal (schaal 1:25.000).

JV1/vohr2_2

1900 1930

1950 2014

Figuur 3. Het plangebied geprojecteerd op divers historisch kaartmateriaal (schaal 1:10.000; bron: www.topotijdreis.nl).

MKAv/wor

463800

205400 205600

463600464000

204800 205000 205200

463600464000463800

Figuur 4. Grondgebruik in het betreffende ontginningsblok in Noord-Empe, 1832.

LBS1/vohr_figs

463800

205400 205600

463600464000

204800 205000 205200

463600464000463800

Figuur 5. Verdeling van het grondbezit in het betreffende ontginningsblok in Noord-Empe, 1832.

LBS1/vohr_figs

463900 463900

463950 463950

464000 464000

205050 205100

0 10 20 m

AHN2 hoogte in m +NAP 7

7.5 8 8.5 9

Figuur 7. Boorpuntenkaart.

EB/vohr3_bp.qgs/24012017

Figuur 8. Enkele foto’s van het plangebied

Bijlage 1: Boorbeschrijvingen (inclusief litho-

logisch profiel)

40 cm -Mv / 7,44 m +NAP

Algemeen: aard ondergrens: geleidelijk (0,3-3 cm)

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtbruingrijs, matig fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: rood puin, mortel, h1, lossig

70 cm -Mv / 7,14 m +NAP

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm), aard ondergrens: geleidelijk (0,3-3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtbruingrijs, matig fijn

Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: rood puin, mortel, h1, iets compacter

85 cm -Mv / 6,99 m +NAP

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm), aard ondergrens: geleidelijk (0,3-3 cm) Lithologie: zand, zwak siltig, zwak grindig, lichtbruingeel, matig fijn

Bodemkundig: C-horizont, Fe-concreties, interpretatie: menglaag

100 cm -Mv / 6,84 m +NAP

Algemeen: aard bovengrens: geleidelijk (0,3-3 cm)

Lithologie: zand, zwak siltig, zwak grindig, lichtbruingeel, matig fijn Bodemkundig: C-horizont, Fe-concreties, interpretatie: gebioturbeerd Opmerking: leembrokken

Einde boring op 120 cm -Mv / 6,64 m +NAP

boring: VOHR3-2

beschrijver: LT/LF, datum: 20-1-2017, X: 205.061,00, Y: 463.975,00, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 33E, hoogte: 7,83, precisie hoogte: 1 cm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-10 cm, doel boring: archeologie - verkenning, landgebruik: grasland, vondstzichtbaarheid: matig, provincie: Gelderland, gemeente: Voorst, plaatsnaam: Noord-Empe, opdrachtgever: Vitalis, uitvoerder: RAAP Oost

0 cm -Mv / 7,83 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, grijsbruin, zeer fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: h2

40 cm -Mv / 7,43 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijsbruin, zeer fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: h1, iets compacter

50 cm -Mv / 7,33 m +NAP

Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm)

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijsbruin, zeer fijn Bodemkundig: Fe-concreties

Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: h1, iets compacter

85 cm -Mv / 6,98 m +NAP

Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, zwak siltig, bruingeel, matig fijn

Bodemkundig: C-horizont, veel Fe-vlekken, interpretatie: menglaag

105 cm -Mv / 6,78 m +NAP

Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeelgrijs, matig fijn Bodemkundig: C-horizont, veel Fe-vlekken Opmerking: leembrokken

Einde boring op 120 cm -Mv / 6,63 m +NAP

40 cm -Mv / 8,12 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, bruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond

Opmerking: h1, gevlekt

60 cm -Mv / 7,92 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, donkerbruin, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond

Archeologie: enkele spikkel houtskool, enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: h2

75 cm -Mv / 7,77 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijsbruin, los (alleen zand en veen), zeer fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald)

Opmerking: h1

85 cm -Mv / 7,67 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtbruingrijs, los (alleen zand en veen), zeer fijn Bodemkundig: Fe-concreties, interpretatie: menglaag

Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: h1, sterk gevlekt

100 cm -Mv / 7,52 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, Fe-concreties Opmerking: lemig

Einde boring op 120 cm -Mv / 7,32 m +NAP

boring: VOHR3-4

beschrijver: LT/LF, datum: 20-1-2017, X: 205.076,00, Y: 463.926,00, precisie locatie: 1 dm, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, kaartblad: 33E, hoogte: 7,93, precisie hoogte: 1 cm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-10 cm, doel boring: archeologie - verkenning, landgebruik: overige (cultuur), vondstzichtbaarheid: matig, provincie: Gelderland, gemeente: Voorst, plaatsnaam: Noord-Empe, opdrachtgever: Vitalis, uitvoerder: RAAP Oost

0 cm -Mv / 7,93 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, donkerbruin, los (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: interpretatie: verstoord

35 cm -Mv / 7,58 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, donkerbruin, los (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: interpretatie: verstoord

Archeologie: veel fragmenten bouwpuin (onbepaald)

90 cm -Mv / 7,03 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, donkerbruin, los (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: interpretatie: verstoord

Archeologie: ondoordringbaar bouwpuin (onbepaald)

Einde boring op 100 cm -Mv / 6,93 m +NAP

40 cm -Mv / 7,58 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, bruingrijs, los (alleen zand en veen), matig fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin

55 cm -Mv / 7,43 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijsbruin, normaal (alleen zand en veen), matig fijn Archeologie: enkel fragment aardewerk, enkel fragment bouwpuin

Opmerking: minder humeus

80 cm -Mv / 7,18 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtbruingrijs, normaal (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: interpretatie: gebioturbeerd

Archeologie: enkel fragment bouwpuin

100 cm -Mv / 6,98 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtbruingrijs, normaal (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: interpretatie: menglaag

Opmerking: sterk gevlekt, droog

115 cm -Mv / 6,83 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, geelgrijs, normaal (alleen zand en veen), zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, veel Fe-vlekken

Opmerking: lemig

130 cm -Mv / 6,68 m +NAP

Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, geelgrijs, normaal (alleen zand en veen), matig fijn Bodemkundig: C-horizont, Fe-concreties

Opmerking: lemig

Einde boring op 140 cm -Mv / 6,58 m +NAP