DRIEMASTER INHOUD

DRIEM ASTER , D EC EM ER 1991

DRIEMASTER

Algem een Secretariaat

Prins Hendrikkade 104, 1011 AJ Amsterdam 020 - 6242000 020 - 6264357 (fa x ) HOOFDBESTUUR Voorzitter Cor Schagen (010 - 4330749) Scheepsmakcrskade 98, 301 I V X Rotterdam Algemeen Secretaris

R ogier van der Sande (071 - 128335) Hooigracht 39, 2312 K N Leiden

Penningmeester

Dirk Jan W ierenga (010 - 4032702) Schiedamsevest 32k, 3011 B A Rotterdam

Vice-voorzitter Politiek

Eddy Habbcn Jansen (030 - 733139) Prof. Ritzcma Boslaan 55 I, 3571 C M Utrecht

Vice-voorzitter Organisatie

Frank van Dalen (040 - 465436) Gen. Coenderslaan 31,5623 L T Eindhoven

Internationaal Secretaris

M ichael van Turnhout (013 - 560774) J.P. Coenstraat 36, 5018 C T Tilburg

Secretaris Vorming & Scholing

Ni co Ie Koetsier (020 - 6453494) Uilenstede 177-10, 1183 A C Amstelveen

Secretaris PR & Voorlichting

Frederik van der Dussen (010 - 4110198) Oostm olenwerf 60. 3 0 11 T L Rotterdam

Secretaris Organisatie

Luc Spin (010-2130143) Boezemstraat 13A, 3034 EE Rotterdam

Politiek Secretaris

M areo Frijlink (085 - 643218) Vijverlaan 5. 6 8 8 1 HJ Velp

Politiek Secretaris

Hans-Peter Lassche (030 - 420402) 2e Daalsedijk 101 bis. 3551 ED Utrecht

Politiek Secretaris

Jan Kees Marlijn (020 - 6681278) Bataviastraat 2 IE, 1095 E K Amsterdam

REDACTIE DRIEMASTER

Folkert Bolkestcin (eindredacteur). Dries van Bcrgeijk (fotoredacteur). Kei Koenen, Marten van de Kraats, Marlijn

Sjoorda, Marco Waterlander, Erederik van der Dussen (auditor).

Hoofdredacteur

Koen Petersen (020 - 6448702) Uiterwaardenstraat 79 lts, 1079 BS Amsterdam

foto voorpagina: Dries van Bcrgeijk

ISSN 0167-0786

INHOUD

pas-Voorzitter... 3

Rudolf de Korte: Van krantenjongen tot kamerlid... 4

Mededelingen... 9

Discussie terug?... 10

Het circuit... 11

Lezenswaardige lectuur...12

Pleur op!... 12

JOVD-hoofd: sigaar erin!... 13

Hoofdbestuur... 14 Kraats kraakt...20 Paul Wervsveen

H

oever

moet het

komen

voordat u

eindelijk

lid wordt?

é

U k u n t nü lid w o rd e n . S tu u r de bon naar A m n e sty In te rn a tio n a l, A n tw o o rd n u m m e r 1 0 8 4 0 , 100 0 RA A m ste rd a m . P o stzeg e l h o e ft n ie t, mag w e l.

M ijn n a a m : ________________ ___________________ ___________________ _________________ ______ m/v A d r e s :— __________________________________ __________________ ______________________________ , ''n’ P o s t c o d e :__________________________ P la a ts : _____________________________________ ________ D e b ijd ra g e is f 4 7 ,5 0 p e r ja a r. U ku n t o o k m in d er b e ta le n t o t een m inim um vAn f 2 0 ,-. M e e r mag v a n z e lfs p re k e n d o o k . W a ch t u m et b e ta le n op de a cce p tg iro .

-F oto : D ries van B erg elijk

VOORZITTER

De JOYD heeft weer een zeer goed bezocht en geslaagd congres achter de rug. Voor de derde achtereenvolgende keer waren alle slaapplaatsen op de congreslokatie volgeboekt. Tallozen wisten opnieuw Lelystad te vinden om daar een typisch JOVD-weekend door te brengen.

Een typisch JOVD-weekend, maar wel met de nodige veranderingen.

Voor de zaterdag werd gekozen voor een nieuwe opzet van het vergaderschema, waarbij de organisatorische verenigingszaken in werkgroep A werden behandeld voordat de overige werkgroepen hun aanvang namen.

Naar mijn mening is die opzet geslaagd. Meer leden waren aanwezig bij de discussie in deze werkgroep, terwijl de traditionele werkgroep-A-bezoekers nu in staat waren ook aan de politieke discussies deel te nemen.

En dat was te merken. De zaal waar de min­

derhedenresolutie werd behandeld, puilde uit. Hoewel de organisatorische discussies nu wel erg snel gingen, lijkt het erop dat hiervoor toch geen vijf uur noodzakelijk zijn.

Bovendien kan op deze manier de politieke discussie op zaterdag daadwerkelijk de aandacht krijgen die zij verdient.

Met de goedbezochte inleiding over de gang van zaken op een congres en een feest dat eindelijk weer eens begon (vroeg) en eindigde (laat) op de geplan­ de tijden, maakte dit de zaterdag tot een buiten­ gewoon geslaagde congresdag.

Misschien juist door het geslaagde feest en het (zeer) late tijdstip waarop menigeen zijn bed op­ zocht, bleek voor de plenaire discussie over jonge­ renbeleid op de zondagochtend weinig animo te bestaan.

Na de boeiende zaterdag een teleurstelling, niet in de laatste plaats voor de projectgroep, die in de voorbereiding veel tijd heeft gestoken.

Naar mate de dag vorderde nam de drukte, zowel in de zaal als in de “wandelgangen” weer toe, zodat het congres waardig beëindigd kon worden met een rondvraag van recordlengte.

Op zaterdagavond vonden in het hoofdbestuur de nodige veranderingen plaats.

Michael van Turnhout was binnen de daarvoor geldende termijnen gekandideerd als internationaal secretaris.

Door het kort voor het verzenden van de definitieve agenda voor de Algemene Vergadering vrijkomen van de post vice-voorzitter politiek moest voor het vervullen van deze vacature een noodprocedure gehanteerd worden.

Via deze procedure is Eddy Habben Jansen - tot dat tijdstip politiek secretaris - benoemd in de functie van VVP. Voorts is Marco Frijlink - tot dan sec­ retaris PR & Voorlichting - als politiek secretaris benoemd. Frederik van der Dussen heeft met in­ stemming van het congres de voorlichtersfunctie overgenomen.

Kortom: de nodige verschuivingen.

Maar al met al opnieuw een hoofdbestuur dat er zin in heeft om er wat van te maken, samen met afdelings- en districtsbestuursleden, projectgroep- leden en alle overige actieve JOVD’ers.

Qua activiteiten, qua gezelligheid èn qua politiek!

Cor Schagen, voorzitter ■

-DRIEM A STER , D ECEM ER 1991

RUDOLF DE KORTE: VAN KRA

„In de VVD moetje beginnen met folders ronddragen...”

M E T DE V A L V A N H ET TW EEDE KABINET-LUBBERS IN M EI 1989 LEEK HET EINDE VAN DE PO L IT IE K E CARRIÈRE V A N DR. RUDOLF W IL L E M DE KO RTE IN ZICH T. HET TEGENDEEL IS VOLGENS HEM HET G EVAL: “ MENSEN IN DE FR AC TIE KIJKEN E L K A A R A A N EN VRAGEN: W IE V E R TR E K T HIER ALS VOLGENDE? NOU, IK NIET.”

Op het Binnenhof is De Korte (55) geen onbekende. In 1972 en 1977 leidt hij de campagnes van de W D voor de Tweede- Kamerverkiezingen. Politiek is dan nog spannend: “Eén van de belangrijke verschillen met de jaren zeventig is dat er nu veel minder polarisatie is. Toen waren er veel meer strijdpunten, die inzet waren van heftige discussie. En dat vind ik een verschil, men is nu veel zakelijker met elkaar bezig.” Na de formatie van het kabinet Van Agt-Wiegel schuift hij, geheel conform zijn opvatting over carrière maken in de politiek, aan in de groene bankjes van de Tweede Kamer. “Je moet beginnen met folders ronddragen en dan gaat het vanzelf wel verder." Het plotselinge overlijden van minister Rietkerk brengt hem in april 1986 voor een kortstondig verblijf naar het departement van Binnenlandse Zaken.

Samen met Joris Voorhoeve neemt hij na de Tweede - Kamerverkiezingen van 1986 het politiek leiderschap over van Ed Nijpels. Voorhoeve wordt fractievoorzitter, De Korte minister van Economische Zaken, tevens vice-premier. Deze taakverdeling leidt tot het vertrek uit de politiek van de veelbelovende milieuminister Winsemius, die óók EZ had willen leiden.

Nadat De Korte zich “volgens interne afspraak” in het openbaar gekeerd heeft tegen een staatsbezoek van

Koningin Beatrix aan Keizer Hirohito van Japan, wordt hij in opdracht van de minister-president - “Ik had een goede zakelijke relatie met Lubbers” - door met bandrecordertjes bewapende ambtenaren van de Rijksvoorlichtingsdienst in de gaten gehouden. Het staatsbezoek gaat niet door. Het politiek leiderschap komt nu echter geheel bij Voorhoeve te liggen, die op 2 mei 1989 het kabinet laat struikelen. Na de verkiezingen en de formatie van het kabinet Lubbers-Kok komt de WD in de oppositie terecht. En Rudolf de Korte weer in de Tweede Kamer.

Als Frank de Grave in 1990 de WD-fractie in de Tweede Kamer verlaat om loco-burgemeester van Amsterdam te worden, breekt tussen De Korte en Robin Linschoten de strijd los om het financieel woordvoerderschap van de fractie. Volgens een ingewijde dreigt Linschoten binnen een jaar uit de fractie te stappen als deze promotie aan zijn neus voorbij gaat. Desalniettemin trekt De Korte aan het langste eind. De financieel woordvoerder heeft met het beleid van het huidige kabinet heel wat te stellen. “Ik denk in de eerste plaats dat gezegd moet worden dat het kabinet fout bezig is door met omvangrijke lastenverzwaringen te komen. En het tweede punt is dat het kabinet onvoldoende bezig is om de werkgelegenheid, die een flinke deuk oploopt, weer de goede kant op te krijgen.”

-SNJONGEN TOT KAMERLID

Bij de Algemene Beschouwingen heeft de W D dit jaar alternatieve plannen ingediend. Is dat een reactie geweest op de commotie die vorig jaar is ontstaan naar aanleiding van het ontbreken van zo’n plan?

In de VVD-fractie overheerste vorig jaar de stroming, dat we tijdens ons eerste jaar van oppositie op dat punt nog maar eens even de kat uit de boom moesten kijken. Ik had er zelf best wel zin in om toen al iets in te dienen. Nou, ik geloof dat de reacties wel geleerd hebben dat het toch maar beter was om dat instituut te herstellen. We hebben dit namelijk ook al gedaan in de jaren zestig en zeventig. En nu in feite twee keer: eerst bij de Tussenbalans en daarna bij de begroting voor 1992.

En dat is goed bevallen?

Ik geloof van wel, ja. Er is door de media ook veel aandacht aan besteed. Natuurlijk, we zijn oppositie dus het gaat naar de prullenmand. Dat weet je. Dat gebeurt met al onze goede voorstellen, en dat zijn er nogal wat. Je moet er daarom voor zorgen dat je maar weer aan de bak komt, en dat is een hele opgave. Het wordt echter bevorderd door van die tegenplannen in te dienen. Het voordeel daarvan is dat je met het keurmerk van de nationale rekenmeesters van het CPB op je werkstuk weer op hetzelfde speelveld staat als het kabinet. Je zet jezelf niet buitenspel, om dat zo maar te zeggen.

Het kabinet zélf heeft al heel wat gras voor uw voeten weggemaaid...

Nou, op zichzelf vind ik het een goede zaak voor de hele samenleving - en daar sta je tenslotte ook voor - dat het kabinet een keer ten goede heeft gemaakt. En dat hebben ze gedaan want de begroting voor 1991 was écht vodden, daar deugde niets van en niemand heeft er toen iets van heel gelaten. Desalniettemin is die keer ten goede niet meer dan een halve. Want er wordt teveel ingevuld met lastenverzwaring. En dat is niet goed.

Nee, ik sta op het standpunt dat je niet alles direct van tafel moet vegen, zo van ‘het-kan-niet-goed-zijn-want-het-is- van-de-regering’. Dat is niet redelijk en niet constructief. Je moet op een gegeven ogenblik zeggen: we zitten in de oppositie, hier verzetten we ons tegen en als we iets niet goed vinden, geven we daar alternatieven voor. En als ik iets goed vind, zal ik dat als zodanig uitspreken. Dat is dan ook mijn opstelling hier in de Kamer. Een ongenuanceerde oppositie van ‘alles-weg’ is ook niet verstandig. Daarmee maak je je eigen positie moeilijk voor de periode hierna. Want wie weet met wie je dan in de coalitie zit. Dat maakt een constructieve opstelling noodzakelijk.

CDA-fractieleider Brinkman dwong het kabinet te snijden in de WAO. De oppositie wordt binnen het kabinet gevoerd...

Dat is altijd het probleem met een coalitie die in de Tweede Kamer over meer dan honderd zetels beschikt. Die

is zo sterk dat zij zich van de Kamer maar weinig hoeft aan te trekken en meer met zichzelf bezig is. Als je daarentegen een grote en een iets kleinere coalitiepartner hebt, zoals bij het vorige CDA-VVD kabinet, met daar tegenover een veel grotere oppositie, dan is er meer dualisme. Oppositie wordt dan op het scherp van de snede gevoerd. Nu krijg je soms wel erg monistische situaties.

Houdt zoiets lang stand?

Net zo lang als ze het zelf willen. Beiden hebben er op dit moment weinig belang bij om er mee op te houden. De PvdA helemaal. Die komt er bij verkiezingen nü met eenderde minder aanhang uit. En zolang het voor het CDA

“ Natuurlijk, we zijn oppositie dus al onze goede plannen gaan naar de prullenmand.”

allemaal redelijk hun kant opgaat, zullen zij ook niet erg veel zin hebben in een breuk. Dus ik denk dat het monistische bedrijf, waarvan wij nu kennis nemen, nog wel even stand zal houden.

Bij coalitiebesprekingen kan ook het CDA buiten de boot vallen...

Dat zijn allemaal speculaties en daar doe ik niet aan mee, omdat je nooit weet hoe dingen lopen. Als politicus moet je je vooral richten op het werk zoals zich dat aandient, en dat is nu het oppositiewerk. Voor mij zijn PvdA en CDA eender. Het zijn allebei regeringspartijen en die moeten we op gelijke wijze bestrijden. Daarbij hebben wij geen voorkeur voor de één of de ander. Ze zijn gelijkelijk verantwoordelijk voor wat wij vinden dat fout is.

Maar de PvdA maakt een ruk naar het midden...

Je weet niet wat er gebeurt. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat door deze hele ontwikkeling, wie weet, de PvdA een verkiezingsprogramma schrijft dat er opeens heel anders uitziet dan in het verleden. Dat onze achterban en de mensen in het land denken: hé, die PvdA denkt tegenwoordig heel anders. Nou, dat kleurt dan natuurlijk het politieke plaatje. Maar dat weet ik nu niet omdat dat PvdA-plan nog niet is gemaakt. Men regeert. En dat is het enige wat wij te beoordelen hebben. Niets meer en niets minder.

In de jaren zeventig en in de tijd van Oud sloot de VVD wèl bepaalde partijen uit. Nu niet meer. Je moet geen voorkeur voor één partij uitspreken als je ze alletwee aan het bestrijden bent. En ik vind het een goede ontwikkeling dat geen enkele partij een andere partij uitsluit.

Volgens De Korte lijdt de huidige politiek in vergelijking tot de jaren zeventig aan een zekere “verarming”. De polarisatie is sterk afgenomen. “De strijdpunten worden nu als het ware weggekneed in een soort pragmatische

■5-DRIEM A STER , D ECEM ER 1991

aanpak. Er is eigenlijk alleen een groot spanningsmoment geweest toen de kwestie van de WAO in het kabinet aan de orde kwam en dit onder grote druk van de tijd moest worden opgelost. Toen kregen we een fundamentelere aanpak te zien en een fundamentelere discussie. Nou, dat heeft dan ook tot aardig wat heftigheid geleid.”

D66 draait zich zwijgend in haar eigen vaagheid rond en brandt daarmee haar vingers niet aan de WAO...

Ik moet zeggen: dat is natuurlijk hun zaak. Als zij ervoor kiezen zo politiek te bedrijven, dan moeten ze dat zelf weten. Als mede-oppositiepartij vind ik het wel heel lastig om te beoordelen waar ze nu eigenlijk inhoudelijk voor staan. De gedachte bekruipt je nog steeds dat ze oppositie aan het bedrijven zijn vóór dit centrum-linkse

“ In de buitensociëteit is het aangenaam en goed toeven, daar is het weer mooi en regent het niet.

En dat trekt een heleboel mensen aan.”

kabinetsbeleid, terwijl wij oppositie voeren tégen dat beleid. Daarbij is het met hun oppositiebeleid nog extra lastig dat je je moet afvragen waar ze nou inhoudelijk mee bezig zijn. Dat gedrag is natuurlijk aantrekkelijk, want je hoeft mensen geen onaangename dingen voor te houden. Kijk, het is nog altijd aantrekkelijker om je in de buitensociëteit te bevinden. Daar is het aangenaam en goed toeven, daar is het weer mooi en regent het niet. Dat trekt een heleboel mensen aan. En zolang je het niet hoeft waar te maken is er ook niets aan de hand. Maar o wee als je het wél moet waarmaken. Dan worden natuurlijk heel andere dingen gevraagd van zo’n politieke partij als D66. En wij allen weten hoe het D66 verging in die twee korte perioden dat zij zelf regeringsverantwoordelijkheid droeg, zij is toen ingeschrompeld. Dan is het niet meer toeven in de buitensociëteit. Dan moet je aan het werk. Net als de toenmalige D66-bewindslieden Jan Terlouw, Ineke Lambers en Henk Zeevalking, die de verantwoordelijkheid droegen voor het feit dat er toch werd geboord op Ameland, dat het radio-actieve afval toch werd gedumpt in de Noordzee en dat de weg door de Amelisweerd toch werd aangelegd. Toen merkte ook D66 dat bij regeren geldt: waar gehakt wordt vallen spaanders.

Deelt u de mening van Van Mierlo dat personen in plaats van programma s het belangrijkste moeten zijn in de politiek?

Personen zijn altijd al belangrijk geweest. Het gaat om politieke partijen en om het uitdragen van de boodschap van politieke partijen. Kijk maar naar de ontwikkeling van de democratie in het oude Griekenland, waar personen ook erg belangrijk waren. Toen hadden ze nog geen televisie, toen ging het nog om het direct gesproken woord. Dus ik vind het wat overdreven om te beweren dat recentelijk de boodschapper belangrijker is geworden dan de boodschap. Ik geloof dat het altijd belangrijk is geweest wie de boodschap overbracht. Dat is nu eenmaal zo. Politiek is een vak van, voor en door mensen. Het mag natuurlijk niet zo worden dat alleen de boodschapper nog belangrijk is en

de boodschap zelf ondergeschikt wordt, want dan zi jn we op de verkeerde weg. Of Van Mierlo dat geprobeerd heeft te zeggen weet ik niet. Maar is dat wél het geval geweest, dan wil ik daar een kritische kanttekening bij plaatsen. Wij vinden nog altijd dat het in feite gaat om de boodschap. Maar je mag de boodschapper er niet bij vergeten.

Van Mierlo kiest voor een ander mechanisme: de integriteit van de persoon neemt de plaats van het programma in.

Het benauwt me als dat de toekomst gaat worden. Als de boodschapper belangrijker wordt dan de boodschap ben je als politieke groepering volstrekt aangewezen op zo’n boodschapper. Als ie onder de tram komt: wég politieke groepering. Als ie een enorme uitglijder maakl: wég politieke groepering. En mensen kunnen soms wel eens een hele vreemde uitspraak doen. Ik herinner mij nog heel goed, dat ik als aankomend politicus degene ben geweest die Van Mierlo het pistool op de borst heeft gezet tijdens een verkiezingsbijeenkomst waar ook Geertsema en Den Uyl aanwezig waren. Dat was begin jaren zeventig. Ook toen al was het niet duidelijk waar Van Mierlo stond. Was hij nu voor de één of was hij nu voor de ander. Hel werd later en later en aan het einde van de vergadering vroeg ik of Van Mierlo een heel helder antwoord kon geven op de vraag: als ik u een pistool op de borst zet, voor wie kiest u dan, voor het liberalisme van de heer Geertsema of voor de sociaal-democratie van de heer Den Uyl. (In het hoekje “Van Mierlo, een bon-vivant in de politiek” van Ben Rogmans wordt gezegd dat Pol de Beer deze vraag stelde, KP.) Toen zei hij: ‘Dan kies ik voor de heer Den Uyl’. En dat heeft wel effect gehad op de verkiezingen die daar vrij direct op volgden. Want ja, toen was er duidelijkheid geschapen. Een aantal Döó’ers was hier redelijk onaangenaam door getroffen. Dat was toen. Nu zal ik die vraag niet meer herhalen. Maar met een uitglijder van de boodschapper ben je vrij kwetsbaar. Ik pleit dan nog steeds voor de overwegend inhoudelijke kant van het politieke bedrijf, voor de boodschap. En als liberalen hebben we een goede boodschap. Je moet er verder wel de goede boodschappers bij vinden.

“ Als liberalen hebben we een goede boodschap, we moeten er verder wel de goede

boodschappers bij vinden.”

Beschouwde u die pistool-uitspraak van Van Mierlo, afgezet tegen de doelstellingen van D66, als een capitulatie?

Dat was toen al de aanpak van Van Mierlo. Niet onver­ standig van zijn kant uit gezien om in het midden te laten waar hij stond. Dat bood de mogelijkheid om bij verschillende partijen kiezers weg te halen. Als een partij vaag is en zich niet bepaalt tot een bepaalde voorkeur is het altijd gemakkelijk om als kiezer je stem aan zo’n partij te geven.

Maar, een capitulatie?

Het was tenminste een eerlijk antwoord. Zo zit Van Mierlo nu eenmaal in elkaar. Hij had de meest positieve

-gevoelens voor de sociaal-democraten van toen. Hoe dat nu ligt weet ik niet, maar ik vermoed niet veel anders. In elk geval is het niet veel anders voor zijn kiezers want steeds als de PvdA verliest, krijgt D66 er evenveel kiezers bij. Als je het bij elkaar optelt, krijg je hetzelfde totaal als aan het begin. Blijkbaar vindt een electorale uitwisseling plaats.

Valt daarmee het bestaansrecht van D66 weg?

Ik geloof niet dat ze de ontploffingsgedachte uit hun oprichtingstijd nog erg aanhangen. Als het goed met je gaat, wil je natuurlijk niet graag ontploffen. Ik stel nu vast dat ze zich heel traditioneel opstellen in het politieke spectrum en dan iets links van het midden.

Waarom spreekt politiek de mensen niet meer aan?

Ik denk dat er een slingerbeweging bestaat in die ontwikkeling. Er zijn tijden geweest dat studenten heel gemotiveerd waren voor maatschappelijke en ideologische ontwikkelingen, zoals in de tijd van het studentenverzet in de jaren zestig. Nu merk ik dat studenten zich vooral prepareren op hun eigen toekomst, meer bezig zijn met

hun carrière-planning. Dat gaat overigens goed samen met een hele pragmatische opstelling van de politieke partijen. Politieke polarisatie wordt vermeden.

U werd als student politiek actief...

Toen ik politiek actief werd, was ik begin twintig. Dat was in een tijd dat studenten weer vooral interesse hadden in hun eigen loopbaan. Het was destijds erg ongebruikelijk om je aan te sluiten bij een politieke partij en daar nog iets voor te doen ook, foldertjes rondbrengen en dergelijke. Ik ben in 1959 lid geworden van de VVD toen Oud zijn grote overwinning behaalde van dertien naar negentien zetels.

Waarom heeft u gekozen voor de politiek?

Ik ben eerst een lange tijd in het bedrijfsleven werkzaam geweest. Ik was voor een deel wel met politiek bezig, wat overigens in het bedrijfsleven een uitzondering was. Toen ik uit het internationale bedrijfsleven terugkwam in Nederland heb ik het politieke bedrijf weer opgepakt. Ik ben opnieuw actief geworden in de VVD en met propaganda aan de slag gegaan. Zo moet je altijd beginnen. Je moet beginnen met folders ronddragen en dan gaat het vanzelf wel verder. Afdelingsbestuurslid, voorzitter van de ondercentrale, lid van het kamercentrale- bestuur, het hoofdbestuur, het dagelijks bestuur en van de gemeenteraad van Wassenaar - ik heb op veel plaatsen gezeten. En op een gegeven moment werd mij gevraagd of ik ook niet op de lijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen zou gaan staan. Nou dat kon makkelijk, ik stond een heel eind weg dus er zou toch niets gebeuren. Maar toen kwam de VVD in het kabinet Van Agt-Wiegel en schoven veel mensen door. Daar kwam ik voor een afweging te staan. Die keus heb ik toen gemaakt. En ik heb er geen spijt van gehad.

U bent een ontzettende apparatsjik...

Wanneer mensen in alle posities van de partij hebben meegedraaid, krijg je wel partijloyaliteit.

Dat schrikt bekwame mensen af...

Mensen die het hele traject meemaken worden wèl loyale partijbestuurders. En die zijn heel belangrijk, die zijn ont- zet-tend belangrijk. Mensen die zomaar ineens komen binnenvliegen van weet-niet-waar, die niets van de partij afweten en bij gebrek aan beter maar meteen in een

“ Met mensen die van weet-niet-waar de partij komen binnenvliegen, heb ik een hoop

ongelukken zien gebeuren.”

bestuur komen of de VVD gaan vertegenwoordigen, daar heb ik een hoop ongelukken door zien gebeuren.

Mensen willen in een partij discussiëren...

Maar die mogelijkheid is er ook. Natuurlijk zijn er mensen die meedoen aan discussies en geen folders rondbrengen. Dat worden ook geen bestuurders en dat willen ze ook niet. Niet iedereen hoeft folders rond te brengen maar ik vind het een goede praktijk dat men alles in de partij heeft meegemaakt. Van krantenjongen tot Kamerlid, om het zo maar eens te zeggen, vind ik een heel goede ontwikkeling. En ik weet best dat er jongeren zijn die zeggen: ‘ik ben zo’n goede politicus in de dop, voor folders uitdelen ben ik

-DRIEM ASTER, DECEM ER 1991

te goed, ze kunnen mij wel meteen nemen’. En voor sommige mensen gaat dat best op. Maar voor de doorsnee denk ik dat het beter is om door het gehele proces heen te

gaan. Dan krijg je goede partijbestuurders en

vertegenwoordigers.

Winsemius meldde zich in 1982 enkele dagen voordat hij als minister beëdigd zou worden aan als lid van de WD...

Ik vind het in het algemeen een zwaktebod als je tot zoiets overgaat. Want dat geldt voor meer gevallen. Ik vind Pieter Winsemius een fantastische kerel. Ik heb ook in verschillende functies met hem samengewerkt en ken hem nog uit mijn studententijd. Maar ik vind het een zwaktebod als een partij met zoveel leden en zoveel mensen op allerlei posities in de samenleving, moet grijpen naar iemand die helemaal geen lid is. Daargelaten de kwa­ liteiten van Winsemius want hij bleek een goede milieu­ minister.

Heeft bij de kabinetsformatie van 1986 dat verschil in WD-achtergrond in uw voordeel gewerkt bij het toedelen van het ministerschap van Economische Zaken?

Nou, dat kan ik niet helemaal overzien. Het verschil was toen dat Winsemius niet en ik wel in de Kamer zat. Dus deed hij ook niet mee aan de gesprekken die toen plaatsvonden. Dat zou een rol hebben kunnen spelen. Maar Winsemius wilde niet in de Kamer zitten. En dan heb je toch een wat afstandelijker positie ten opzichte van het politieke bedrijf. Daar kies je dan ook voor. Mijn keuze is een duidelijke geweest. Ik ben politicus, parlementariër. Daarom ben ik ook nog steeds hier in dit gebouw. Ik ga ook nog niet weg. Mensen in de fractie kijken elkaar aan en vragen: wie vertrekt hier als volgende. Nou, ik niet.

“ Ik heb als vice-premier geen reden tot klagen gehad. Maar ja, als ik zoiets zeg, dan ga ik

alleen maar af op wat ik van mijzelf weet, natuurlijk.”

Anderen wel, de doorstroom is groot...

Ik kan mij dat wel voorstellen, maar ieder moet zijn eigen afweging maken. Ik ga niet zeggen wat goed of verkeerd is. Ik zeg alleen dat ik zelf van het politieke en parlementaire bedrijf houd. En zolang de partij mij daar nuttig vindt, zal ik graag blijven.

U heeft geen ambities buiten de Kamer...

Het verwijt dat de politiek vaak wordt gemaakt is dat de Kamer net een duiventil is. Men vliegt er in en als men hoger kan komen, vliegt men er weer uit. Nou, dat vind ik geen goede ontwikkeling. Het parlement is een zeer belangrijk orgaan van onze parlementaire democratie, en aan degene die daarvoor wordt gekozen mag de eis worden gesteld dat zij dat niet als een duiventil zien.

Spreekt het lot van Voorhoeve in 1990 uw bewering niet tegen?

Hij heeft zijn afweging zelf gemaakt.

U bent ruim drie jaar vice-premier geweest. Welke extra werkzaamheden komen daarbij kijken?

Er komt extra bij kijken dat je er nog meer tijd aan kwijt

bent dan aan het vakministerschap zelf. Verder ben je niet meer dan één van de ministers. De vice-premier vervangt de minister-president als die er niet is. Maar de premier is er bijna altijd, dus die hoef je niet te vervangen.

Déze premier...

De meeste premiers.

Van Agt?

Goed, die was er iets minder vaak. De vice-premier is meestal de voorman van de bewindslieden van hel andere team en moet uit dien hoofde coördineren en alle dossiers bijhouden. Dus als vice-premier hield ik vooral zoveel mogelijk alle dossiers in de gaten.

Hoe stemden premier en vice-premier op elkaar aj in Uw tijd?

Ik zag Lubbers iedere week op woensdag. Beurtelings alleen en met de fractievoorzitters erbij.

“ Ik zeg dus, zolang de partij mij nodig heeft, kan men een beroep op mij doen.”

Stond U bovenaan het lijstje van Lubbers als iets speelde waarover iedereen snel moest worden ingelicht?

Zo hóórt het wel, ja.

Het liep in de praktijk anders?

Nou, ik heb geen reden tot klagen gehad. Ik heb ook geen reden te veronderstellen dat het in de praktijk anders ging. Maar ja, als ik zoiets zeg dan ga ik alleen maar af op wat ik van mijzelf weet, natuurlijk.

U bent hier geen onbelangrijke bron...

Ik had op dat punt geen enkele reden tot klagen.

In de media werd verondersteld dat de relatie tussen Lubbers en u niet altijd liep...

Wat mensen daarover schrijven strookt zelden met de werkelijkheid. Ik had een goede zakelijke relatie met Lubbers. En dat heb ik nog steeds als ik hem tegenkom.

U heeft verschillende aanvaringen met hem gehad...

Ik heb geen zin om oude koeien uit de sloot te halen. Zoals ik al zei, heb ik een goede zakelijke verhouding met hem gehad. En zo hoort dat ook. Je zit ook op zakelijke gronden in een kabinet omdat je een politieke groepering vertegenwoordigt. Het zijn geen vriendenclubs. Hel is een ministerraad waar zaken gedaan moeten worden vanuit verschillende invalshoeken. Je moet er dan ook de voorwaarde van zakelijkheid aan verbinden. Niet meer en niet minder.

Wat gaat u na de Tweede-Kamerverkiezingen van 1994 doen?

Ik zeg dus, zolang de partij mij nodig heeft, kan men een beroep op mij doen.

Tot uw pensioen?

Politici zijn pas toe aan hun pensioen als ze uitgeblust zijn. Sommige mensen zijn al vroegtijdig uitgeblust, andere niet.

En dat is ter beoordeling aan de partij.

■

MEDEDELINGEN

DAMES EN HEREN JOVD-LEDEN, OPGELET! Indien u uw JOVD-lidmaatschap wil beëindigen, dan moet u dit vóór 1 januari 1992 hebben gedaan bij het Algemeen Secretariaat te Amsterdam. Dit moet schrif­ telijk en voorzien van een handtekening. Diegenen die zich niet voor 1 januari 1992 afmelden als lid zijn over het jaar 1992 de gehele contributie verschuldigd.

Rogier van der Sande, Dirk Jan Wierenga,

Algemeen Secretaris Landelijk Penningmeester

MEDEDELING VAN DE ALGEMEEN SECRETARIS:

In verband met de kerstdagen en de jaarwisseling is het Algemeen Secretariaat gesloten in de periode 23 decem­ ber 1991 - 3 januari 1992. Gelieve hier rekening mee te houden.

Rogier van der Sande, Algemeen Secretaris.

HET KAN ZO NIET VERDER!

In juni 1992 wordt er in Brazilië een wereldwijde conferentie van de Verenigde Naties over Milieu en Ontwikkeling gehouden (de UNCED-conferentie). Deze

conferentie, waarop maatregelen moeten worden

genomen tegen de wereldwijde milieuproblemen, dreigt totaal te mislukken. Korte termijn belangen dreigen weer de boventoon te voeren. Daarom organiseert de European Youth Forest Action (EYFA) een internationale campagne rondom UNCED en de milieu- en ontwikkelingsproblematiek.

Wil je deze campagne steunen of meer informatie ontvangen, neem dan contact op met EYFA, Postbus 566, 6130 AN Sittard, telefoon: 046-513045.

P.G. ‘NIEUWE WERELDORDE’

Zijn de VS de enig overgebleven politieman van de wereld?

Is de rol van het communisme in de wereld definitief uitgespeeld?

Zal de SU ooit nog een bedreiging vormen?

Zullen de VN een belangrijkere rol in de wereld gaan spelen?

Ben je geïnteresseerd in dergelijke vragen, geef je dan op voor de PG ‘Nieuwe Wereldorde”.

Info: Hans-Peter Lassche, politiek secretaris 030-420402 of 020-6242000.

OPROEP Projectgroep Gezondheidszorg

Simons mocht van papa Lubbers zijn portefeuille dan wel niet ter discussie stellen tijdens zijn laatste debat met de Eerste Kamer, het is niet denkbeeldig dat hij dat volgend jaar alsnog doet.

1992 is een belangrijk jaar voor de gezondheidszorg. Op 1 januari wordt de vergoeding van de medicijnen al overgeheveld naar het fonds van AWBZ. In het kader van de Stelselwijziging Ziektekosten Vergoedingen wordt komend jaar veel gediscussieerd in de Eerste en Tweede Kamer, onder andere over de invoering van een voor ieder verplichte volksverzekering.

De mogelijke stelselwijzigingen kunnen grote gevolgen hebben en dat is voor de JOVD reden genoeg om aan de discussie mee te doen. Daarom wordt de projectgroep ‘Gezondheidszorg’ opgericht, waarvoor je je vanaf nu kunt aanmelden.

De PG zal zich gaan verdiepen in het huidige systeem van financiering van de gezondheidszorg en kijken welke veranderingen echt nodig zijn. De PG zal zich echter niet alleen met de sec financiële kant bezighouden.

Ook andere belangrijke keuzen komen aan de orde: stel, er is één hart beschikbaar: wie krijgt hem, de 24-jarige kettingroker of de overigens gezonde bejaarde? De keuze tussen demente bejaarden en kankerpatiënten... Want of de politiek er zich nu mee bezig houdt of niet, gekozen wordt er.

Weet je al iets over de onderwerpen, of wil je je er graag in verdiepen, meld je dan nu aan bij:

Jan Kees Martijn, 020-6681278 Marco Frijlink, 085-643218

PO L IT IE K E ZA K AG E N D A 1992

Onlangs verschenen: de Politieke Zakagenda 1992! Stond de Politieke Zakagenda dit jaar nog in het teken van De Provincie, de nieuwe agenda 1992 bevat uitsluitend algemene feiten en wetenswaardigheden over de politiek. Geen redactionele teksten dit keer, maar wel percentages, cijfers, tabellen, overzichten, namen en adressen.

Een greep uit de inhoud: samenstelling van het kabinet Lubbers III; kabinetten sinds 1956; fractievoorzitters Eerste Kamer, Tweede Kamer en Europees Parlement; verdeling burgemeesters naar politieke overtuiging;

stemmenverdeling in de Raad van Ministers;

ledenaantallen van politieke partijen. Bijzonder is de lijst

van circa tweehonderd politieke adressen en

telefoonnummers van onder andere ministeries, politieke partijen en maatschappelijke organisaties.

De Politieke Agenda is verkrijgbaar in de erkende

boekhandel en te bestellen bij de Stichting

Burgerschapskunde, telefoon: 071-121841.

-DRIEM A STER , D ECEM ER 1991

F oto: D ries van Hcrgeijk

DISCUSSIE TERUG?

door onze redacteur Marten van de Kraats

Het novembercongres 1991 bood ons iets dat in de JOVD tot nog toe ongekend mag worden genoemd: politieke discussie. Nou moet ik het niet gaan overdrijven, de discussie bleef beperkt tot de vergadering in de werkgroep Minderheden en de plenaire vergadering over de moties. Om te beginnen werd er gediscussieerd over de resoluties die er lagen op het gebied van het minderhedenbeleid: de conceptresolutie minderhedenbeleid van het hoofdbestuur en de alternatieve resolutie minderhedenbeleid van de afdeling Kennemerland.

Het hoofdbestuur nam een wat angstige houding aan toen de alternatieve resolutie werd ingediend. De alternatieve resolutie lag aanmerkelijk beter in de vereniging dan de

conceptresolutie. Meteen aan het begin van de

werkgroepvergadering drongen de districten Zuid-Holland, Gelderland, de helft van Noord-Holland, de helft van Utrecht en nog enige afdelingen verspreid over het land er dan ook op aan om eerst over te gaan tot de behandeling van de alternatieve resolutie, omdat ze deze veel beter vonden. De in principe onpartijdige werkgroepvoorzitter Wastiaux besliste echter anders. Hij begon de behandeling bij de amendementen op de conceptresolutie.

Het is de gewoonte dat in het congresboek alternatieve resoluties of alternatieve preambules voorafgaand aan de reguliere amendementen worden afgedrukt. I’olitiek secretaris Habben Jansen maakte voor de resolutie minderhedenbeleid graag een uitzondering op deze regel, omdat hij het aan zag komen dat zijn eigen stuk het weleens niet zou kunnen halen.

De verdediging van de conceptresolutie vond plaats tijdens werkgroep- en plenaire vergadering door een zeer uitgedunde projectgroep van het hoofdbestuur (zie loto),

bestaande uit twee politiek inhoudelijk sterke

hoofdbestuurders en een lid dat slechts sporadisch zijn mond mocht opendoen.

Toen de conceptresolutie eenmaal geamendeerd was, bleef weinig over van het oorspronkelijke concept. En kwam de resolutie een verdacht eind in de richting van het stuk van de afdeling Kennemerland.

De discussie werd gevoerd over de volgende punten uit de conceptresolutie:

- geen verplicht taalonderwijs; - strenger straffen van racisme;

-hardere vervolging van

racisme;

geografische versprei­

ding van minderheden middels een van over­

heidswege gestuurd

huisvestingsbeleid;

afschaffen van het

Christelijke karakter van feest- en vakantiedagen; positieve actie; multicultureel onder­ wijs; Onderwijs in de Eigen Taal (OET).

Uiteindelijk werden hier­ van door de ledenver­ gadering de volgende pun­ ten overgenomen:

De vrijheid om los van zondagswet en Christelijke feestdagen zelf je vrije dagen te kunnen kiezen. Immers het schrappen van de verplicht-vrije Christe­ lijke feestdagen biedt reli­ gieuze minderheden de mogelijkheid om vrij te nemen wanneer het hen uit religieus oogpunt het beste uitkomt. Als verplichte na­ tionale vrije dagen blijven gehandhaafd: de eerste ja­ nuari, de dertigste april en de vijfde mei. Een zeker opportunisme valt de le­ denvergadering niet te ont­ zeggen, in ogenschouw genomen dat de Chris­ telijke feestdagen niet lan­ ger als vrije dag bestem­

peld mogen worden,

vergat ze dat twee van de genoemde drie nationale vrije dagen Christelijk van karakter zijn. De eerste ja­ nuari is namelijk de eerste dag van de Christelijke jaartelling. En de dertigste April is de dag van een koningshuis dat regeert bij de gratie Gods.

Voorts sprak de JOVD zich uit voor positieve axie, hetgeen inhoudt dat

HET CIRCUIT

door onze redacteur Kei Koenen

De dames en heren jonge liberalen gaven wederom acte de présence op het laatste congres van 1991. Voor de laatste maal in het grauwe beton en temidden de troosteloze modaliteit die Lelystad eigen is. Door het onderwerp en spreker Bolkestein stond, behalve het hoofdbestuur, ook de Lelystadse politie op scherp. RARA, waarom dit?

Daar het aantal aanmeldingen weer aanzienlijk was beloofde het heel wat te worden. Een aantal noviteiten viel ook te bespeuren: ten eerste werden de ‘werkgroep A’-bonzen geacht nu ook eens mee te denken over de politieke lijn van de club. Werkgroep A was namelijk verheven tot volwaardig congresonderdeel, voor het begin van de werkgroepen werden de huishoudelijke zaken afgewerkt, terwijl in een belendend zaaltje de nieuwe leden werden voorgelicht over het verschijnsel JOVD. Al met al was de zaterdag een rustig dagje, dat gemoedelijk voortkabbelde met een biertje hier en een praatje daar. Wanneer het echter tijd wordt voor het diner stroomt in ijltempo het congres leeg, de confrontatie met het eten is nog altijd voor velen te pijnlijk. Voor de slakkers die dit keer aan de dis aanzaten, was er oude, kouwe kip en waren er te weinig aardappelen. Desgevraagd Het onze VVO weten dat dit het beste was wat hij had kunnen lospeuteren (ongetwijfeld uit zijn neus, KK). We moeten hem maar het voordeel van de twijfel geven, maar voor iemand wiens campagne zo sterk in het teken stond van kwaliteitsverbetering, was dit eten een aanslag op ieders digestie. De opwinding om de kouwe kip was snel geluwd toen de Haagse Macht, met in zijn kielzog het NOS-Journaal, binnenkwam. Na diverse betogen en orationes begon de Algemene Vergadering, in welke afscheid werd genomen van de hoofdredacteur Driemaster en een tweetal hoofdbestuurders. Het tempo op dit congres lag hoog, de huishoudelijke zaken, waaronder de begroting, op zaterdagmiddag waren binnen een anderhalf uur geregeld. Op zich ook een noviteit. De vergadering werd ‘s avonds om een redelijke tijd geschorst, opdat het feest dit keer een succes kan worden genoemd. Na het feest breekt een tijd aan, waarin de h.h. hoofdbestuurders aan het werk worden gehouden door, overwegend dronken, jonge liberalen. Werd op een vorig congres de kersverse VVO op zijn bek getimmerd en werden er heuse zwartslapers verwijderd, dit keer niets van dat alles. Behalve het hardnekkige gerucht dat er een vent gesignaleerd werd die voor geld zijn diensten aanbood, is er niets schokkends gebeurd. Volgens de barmensen van het hotel, die voor velen inmiddels goede bekenden zijn geworden, is dit congres de beste omzet gedraaid. Deze bewering werd inderdaad gestaafd door de algemeen heersende landerigheid op zondag. Van het met veel tam-tam aangekondigde alternatieve programma werd weinig vernomen, of werd de videoband met oude Veronica-programma's als zodanig bedoeld?

Dit congres blonk uit in degelijkheid; het beleid van de nieuwe voorzitter begint reeds vruchten af te werpen!

bij sollicitatiegesprekken

niet gediscrimineerd mag worden op algemene ontwik­ keling. Het door het hoofdbestuur voorgestelde strenger straffen van racisme werd tijdens de ledenvergadering weg­

gehoond. Men

beschouwde dit voorstel als modieus gezwam en symptoombestrijding. Tenslotte sprak de JOVD zich uit voor de moge­ lijkheid voor migranten om opleidingen te volgen in hun moedertaal maar ook voor verplicht taal­ onderwijs voor migranten. Met dit laatste standpunt is de politieke hoek van ons hoofdbestuur verre van in­ genomen. De ledenverga­ dering heeft echter beslist en daar kan weinig aan veranderd worden.

Het meest schokkende bij de behandeling van de conceptresolutie jongeren­ beleid, het andere congre- sonderwerp, was dat de JOVD zich ervoor uitge­ sproken heeft dat op haar

eigen subsidie gekort

wordt. Over jongerenbe­ leid is verder weinig ge­ discussieerd.

En dan de moties:

De JOVD sprak zich uit voor het verstrekken van hard-drugs volgens de zogenaamde Pauluskerk- methode, hetgeen inhoudt dat aan verslaafden gratis drugs en schone injectie­ naalden verstrekt worden. Hiermee hoopt de JOVD de drugscriminaliteit terug te kunnen dringen.

Verder schafte de JOVD de verplichte openings­ tijden voor winkels af. De zogenaamde filoso­ fische werkgroep bracht ook nog een motie voort.

De motie pragmatisch principieelsprak zich uit voor de democratisering van het maatschappelijk middenveld.Tamelijk re­ volutionair, gezien het feit dat de JOVD eerst tegen het maatschappelijk mid­

denveld was geweest,

maar er nu zelf aan mee wil doen - naast het CDA.

Al met al een aardig congresje, zeker vergeleken met de

overige congressen die dit jaar gehouden werden. ■

-DRIEM ASTER, D ECEM ER 1991

LEZENSWAARDIGE

LECTUUR

door onze redacteur Folkert Bolkestein

Eindelijk! Soppende huisvrouwen hebben er lang op moeten wachten, maar nu ligt het dan toch in de winkel: een biografie van de heer mr Henricus Antonius Franciscus Maria Oliva van Mierlo, 180 bladzijden dik. De schrijver, een voormalig Volkskrant-verslaggever (Ben Rogmans), verbaast zich er zelf over dat er nooit eerder een levensbeschrijving van dit “fenomeen” is geschreven, maar helaas vormt dit toch de enige reden om zijn product aan te schaffen. Voor Van Mierlo-fans althans, anderen kunnen het al helemaal laten liggen. Maar de ware fan krijgt dan ook iets om van te smullen: van de wieg tot het hoogtepunt van zijn loopbaan (en gelukkig niet verder) alles over Van Mierlo. En dat in een vlotte stijl geschreven, wat de meeste Van Mierlo-fanaten wel zal aanspreken.

Voor wie een Van Mierlo-knipselmap erop nahoudt is er echter weinig nieuws onder de zon. Het probleem voor Rogmans was namelijk dat de persoon zelf medewerking weigerde. Geheel in stijl zegt Van Mierlo “niet van persoonsverheerlijking te houden”. Ook mensen uit de omgeving weigerden hun medewerking, of trokken ineens hun toezegging in.

In ieder geval bevat het boekje voldoende lief en leed, zodat het zich kan meten met bouquettereeks boekjes. Naar een kloosterschool geweest, daarna van zijn (katho­ lieke) geloof gevallen, en vervolgens de wederwaar­ digheden rond zijn partij: verschillende malen (jaren zeventig en 1982) op slechts één Kamerzetel gestaan, in 1975 nog 350 leden, enzovoort.

Daarnaast echter was er ook vreugde, wat grotendeels op het conto kan worden geschreven van Van Mierlo’s vlotte babbel. Hiermee treiterde hij zijn mede-Kamerleden met opmerkingen als: “Voorzitter, er zijn nu geheel andere vragen aan de orde.” In de geruststellende veronderstel­ ling dat nergens standpunten over hoeven te worden ingenomen laveerde Van Mierlo behendig rond. Liet hij eens een steekje vallen, dan was het ook gelijk raak. Dat gebeurde in 1973, toen Pol de Beer (zie het interview met Rudolf de Korte, elders in dit blad) op een verkiezings- forum eiste dat hij een keuze maakte tussen de sociaal- democratie van Den Uyl en het liberalisme van Geert­ sema. Tot zijn berouw bekende Van Mierlo kleur (voor Den Uyl natuurlijk, het verbaast niet, maar verdriet wel), wat hem vele Kamerzetels heeft gekost.

Onder voorbehouden aanbevolen.

“Hans van Mierlo. Een bon-vivant in de politiek” door Ben Rogmans

Het Spectrum 1991 (ISBN 90 274 2897 2) f29,90

PLEUR OP!

Burgemeester

Juist nu het de Partij van de Arbeid electoraal Sterk voor de wind gaat, komt haar leider Wim Kok met een nieuw en zorgvuldig uitgewerkt, maar vooral o-ri-gi- neel plan. Hij pleit voor een Direct Gekozen Bur­ gemeester!

Deze sterk innoverende gedachte is in een hand­ omdraai te realiseren. Je hoeft er slechts de Grondwet voor te wijzigen. Dat is heel eenvoudig omdat de Tweede Kamer niet alleen in de huidige samenstelling, maar ook in de samenstelling van na de eerstvolgende Tweede-Kamerverkiezingen met een dergelijke wijziging accoord moet gaan. En met zo’n non- controversieel punt mag dat geen onoverkomelijk bezwaar opleveren.

Het aardige van het plan Kok is verder dat we nog nooit eerder in de Nederlandse politieke geschiedenis een dergelijk idee hebben mogen aanschouwen. Zo is er nog nooit een politieke partij geweest die zich niet alleen profileerde met de invoering van het districtenstelsel en de zelf verzonnen “ontploffings- theorie”, maar daarnaast ook met, inderdaad, die gekozen burgemeester.

Het is de vraag waar de PvdA terecht komt wanneer Nederland, na de val van het derde kabinet-Lubbers, weer massaal naar de stembus zal uitlopen. Waarna zich onmiddellijk de vraag aandient waar Wim Kok na die verkiezingen terecht zal komen.

De Partij van de Arbeid trok plotseling hard aan de noodrem toen de schijn wel heel nadrukkelijk werd gewekt dat Bijltjesdag bij de sociaal-democraten altijd valt aansluitend op één of andere ongunstig uit­ gevallen actie.

De voor de PvdA rampzalig verlopen gemeenteraads­ verkiezingen vormden bijvoorbeeld de laatste nagel aan de politieke doodskist van de Amsterdamse lijsttrekker Walter Etty, terwijl Marianne Sint - na haar verdiende vakantie in Italië - uit het partijbureau werd geschopt en als ambtenaar aan de slag kon bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken.

Gissen naar de gedachten en overwegingen die bij de lancering van het gekozen-burgemeester-plan van Kok een rol hebben gespeeld, blijft een onzekere bezigheid. Een mogelijkheid is dat hij in verschillende illustere oorden de actieve partijleden Van der Louw, Bomhoff, De Hondt en eventueel Kombrink had willen kan­ dideren, en wanneer dat echt nodig mocht zijn, nog rozen voor ze zou uitdelen ook.

Tenslotte is de vraag interessant wat Kok eigenlijk gaat doen nadat hij als Minister van Financiën is vervangen door Ad Melkert. Waarschijnlijk is hij weer beschikbaar als kandidaat. Voor het burgemeester­ . schap van Sint-Petersburg. ■

-JOVD-HOOFD:

SIGAAR ERIN!

door onze redacteur Folkert Bolkestein

van zijn sigaar in zijn mond, terwijl hij een centimeter onder het andere einde schuin de vuurbron houdt. Terwijl hij kleine trekjes neemt, draait hij de sigaar rond, zodat deze niet scheef brand.

Ziezo. De liberaal-in-de-dop heeft nu een brandende sigaar in zijn mond. Hij houdt hem recht, haaks op zijn tanden en beweegt hem heen en weer in de mond. Als hij dan een trek van zijn sigaar heeft genomen - niet inhaleren -, neemt hij de sigaar in zijn hand.

Hij kan zijn sigaar tussen duim en wijsvinger houden, of tussen wijsvinger en middelvinger, maar in ieder geval houdt hij hem parallel aan de grond.

De volgende trek van de sigaar volgt pas na een minuut, want rookt hij sneller, dan wordt zijn sigaar te heet. De rook hoort koel aan te voelen in de mond.

Na enige tijd dient zich dan toch de vraag aan: wat te doen met de as? Als de askegel langer is dan ongeveer drie centimeter valt hij af, misschien wel op het tapijt, wat overigens niet schadelijk is. Toch zal de jonge liberaal de as graag in de asbak zien; desnoods mag hij de as eraf tippen, dit is geen schande.

Bij het verhit raken van de liberale discussie kan het zijn dat de sigaar juist uitdooft. Als dan nog meer dan de helft, of eventueel een derde, van de sigaar over is, loont het om de sigaar weer aan te steken. Ook dit is geen schande. De jonge liberaal, blaast de as van het uiteinde af, steekt de sigaar niet in zijn mond, maar houdt hem tegen een vlam aan en draait hem rond.

Als de sigaar voor de helft is opgerookt, gaat de qualiteit achteruit. In het overgebleven deel heeft zich teer en as verzameld: de sigaar wordt bitter. Als nog een derde van zijn sigaar over is, moet de jonge liberaal hem wegleggen, verder roken zou niet lekker en zelfs ongezond zijn.

Een welopgevoede jong-liberaal zal nu niet meteen een nieuwe sigaar opsteken, maar nog even nagenieten.

Steeds vaker ziet men op een JOVD-activiteit jonge libe­ ralen een sigaar opsteken. Uw redacteur juicht dit toe: wie een liberale sigaar opsteekt beleeft hieraan genot - zonder zijn gezondheid te schaden overigens - en stimuleert ook de tabaksindustrie. Een liberale sigaar is bovendien altijd een goede sigaar.

Goede sigaren worden echter slechte sigaren, indien ze slecht worden behandeld. Vandaar dit artikel.

Het is jammer als een liberaal tijdens het roken van zijn sigaar bier blijft drinken. Dit getuigt niet van goede smaak. Hoogstens kan na de sigaar wijn of cognac worden gedronken, of koffie of thee; uw redacteur raadt overigens dat eerste af als U zich op de standaard-congreslocatie van de JOVD bevindt.

Helaas geeft het aansteken van de sigaar nog wel eens aanleiding tot opgeblazen gedoe; de regels die uw redacteur geeft zijn uitsluitend om de sigaar te beschermen. Zo gebruikt men geen cederhout om zijn sigaar aan te steken. Dit staat wel chique, maar het geeft een te hoge vlam, wat het onmogelijk maakt om de sigaar nauwkeurig aan te steken. De jonge liberaal gebruikt de kleine vlam van zijn gasaansteker of één of twee lucifers. Hij houdt het ene einde

Vivas et fumes!

Lectuur: Het Boek van de Sigaar, Zino Davidoff (Amsterdam, 1985)

-BESLUITENLIJST VAN DE HB-VERGADERING D.D. 29 SEPTEMBER 1991

Aanwezig: Cor Schagen (Vz.), Eduard van der Biezen (VVP), Frank van Dalen (VVO), Rogier van der Sande (AS), Dirk Jan Wierenga (LP), Ron Batten (IS), Eddy Habben Jansen (PS I), Jan Kees Martijn (PS II), Hans-Peter Lassche (PS III), Luc Spin (SO), Marco Frijlink (S PR & V).

Afwezig: Nicole Koetsier (V&S) B 655 Het HB besluit er bij Edu­

ard A.H. van der Biezen, op eigen verzoek, op aan te dringen lid te worden van de VPRO en geeft hem als idee mee dit te doen middels de speciale V P R O - l e d e n w e r f - a c ­ ceptgiro van de algemeen secretaris.

B 656 Het HB besluit in de maanden oktober, novem­ ber en december 1991 in de districten Gelderland, Overijssel, Limburg en Noord-Holland een bij­ eenkomst te organiseren, waarvoor alle leden per­ soonlijk zullen worden uitgenodigd. Frank en Luc worden met de organisatie belast. Voor de vier bij­ eenkomsten tezamen wordt circa, fl.1500.- (zegge vijftienhonderd gulden) uitgetrokken (m.n. zaalhuur en verzen­ ding uitnodigingen). B 657 Het HB besluit dat er

begin 1992 weer een dis­ trictenronde door het HB komt. De VVO, Frank van Dalen, zal deze orga­ niseren.

B 658 Het HB besluit dat de motie “Nieuwe Wereld”

door de PG exploring mag worden voorgelegd aan het novembercongres. B 659 De VVO, Frank van Da­

len, wordt belast met de organisatie van de cursus op het congres, inhou­ dende een rondleiding en uitleg aangaande het con­ gres.

B 660 Het HB besluit dat Cor Schagen tot nader order de taken van Nicole Koet­ sier, secretaris V&S, waar zal nemen.

B 661 Het HB besluit dat district Noord-Holland, ondanks het bereiken van de limiet van het V&S-budget, van­ wege het actieve cur- susbeleid voor de rest van 1991 fl.300.- (zegge drie­ honderd gulden) extra krijgt.

B 662 Het HB besluit:

- in het kader van een groot politiek project de PG Demostaat ‘92 in te stellen en in deze PG te benoemen: Eduard van der Biezen, Eddy Habben Jansen, Marcel Popma, Annemieke Brons, Marco Frijlink, Marco Roden­ burg, Jan Veerenhuis, Ar- thur Koeken, Constantijn Dolmans, Marieke de Wit, Cor Schagen, Koen Petersen;

- op eigen verzoek te ontslaan uit de PG Infor­ mele Economie: Saskia Hommes.

B 663 Na discussie stelt het hoofdbestuur van de onaf­ hankelijke Jongeren Or­ ganisatie Vrijheid en De­ mocratie zich achter het stuk dat door de hoofd- cq

landelijke besturen van de JD, JS en JOVD is opge­ steld. Het HB beschouwt het als een discussiestuk dat een wezenlijke bij­ drage kan leveren aan de totstandkoming van een kabinet waarin voor het eerst sinds 75 jaar de confessionelen niet ver­ tegenwoordigd zijn. B 664 Het HB heeft kennis ge­

nomen van de wens van Joost Otterloo en Eduard van der Biezen om hun lidmaatschap van de ALV van M50 neer te leggen. Het HB bedankt beiden voor hun inzet.

Het HB besluit de open­ gevallen plaatsen in de ALV te laten innemen door Eddy Habben Jansen en Luc Spin.

B 665 Het HB besluit dat de kos­ ten van het HB-weekend in augustus 1991, in.u.v. de accommodatiekosten, door de HB leden zelf zullen worden betaald. B 666 Het HB besluit een

AROB-procedure aan te spannen tegen de defini­ tieve beschikking subsidie

1990 van WVC, mits de kosten hiervan niet hoger zijn dan fl. 1500.- (zegge vijftienhonderd gulden). B 667 Het HB stelt de taakgroep

“Midas” in, die ideeën en voorstellen over de finan­ ciële toekomst van de JOVD zal formuleren en verslag uitbrengt op de volgende HB vergadering. Leden van Midas zijn: de LP, Dirk Jan Wie­ renga, de AS, Rogier van der Sande, de VVP, Eduard van der Biezen en

-len.

BESLUITENLIJST VAN DE HB-VERGADERING D.D. 20 OKTOBER 1991

Aanwezig: Cor Schagen (Vz.), Eduard van der Biezen (VVP), Frank van Dalen (VVO), Rogier van der Sande (AS), Dirk Jan Wierenga (LP), Ron Batten (IS), Nicole Koetsier (S V&S), Eddy Habben Jansen (PS I), Jan Kees Martijn (PS II), Hans-Peter Lassche (PS III), Luc Spin (SO), Marco Frijlink (S PR&V) en Michael van Turnhout (gast). B 671 Het HB besluit te onder­

zoeken of één of meerdere van de JOVD-organisatie- onderdelen in een stich­ ting kan/kunnen worden ondergebracht; hierbij zal het voornamelijk gaan over de mogelijke doel­ stellingen en de gewenste vorm. Het HB besluit hiervoor de taakgroep “Ouwe sok” in te stellen, die zal bestaan uit: Nicole Koetsier, Eduard van der Biezen Ron Batten, Dirk Jan Wierenga en Michael van Turnhout.

B 672 Het HB neemt het prin­ cipe-besluit om een deel van het dit jaar waar­ schijnlijk overblijvende geld mogelijk te besteden aan vervanging van het computerpark, een nieuwe telefooncentrale, vervan­ ging van de bureaustoe­ len, nieuw promotiemate­ riaal, nieuwe promokran- ten en extra promotruien. B 673 Het HB besluit de model -

afdelingsstatuten te gaan screenen op onvolkomen­ heden. Frank van Dalen wordt hiermee belast.

vrijgekomen post van VVP voor te dragen: Ed­ dy Habben Jansen.

Het HB besluit voor de vrijgekomen post van Po­ litiek Secretaris voor te dragen: Marco Frijlink (7 stemmen voor, 0 tegen, 4 onthoudingen).

Het HB besluit voor de vrijgekomen post van Se­ cretaris PR & Voorlich­ ting de volgende personen in de volgende volgorde te benaderen:

1) Ivo Mostertman (6 stemmen voor, 6 tegen); 2) Clarence van Gils (9 stemmen voor, 3 tegen); 3) Frederik van der Dus­ sen (8 stemmen voor, 4 tegen).

Aangezien bovenstaande voordrachten pas bekend zijn geworden na het versturen van de defini­ tieve agenda besluit het HB bij aanvang van de najaarsvergadering een aanvulling op de agenda voor te stellen.

Bovenstaande zal zo spoedig mogelijk middels een brief naar de afdelin­ gen en districten bekend worden gemaakt.

B 675 Het HB besluit de al eerder bediscussieerde wijziging in het congres­ programma definitief vast te stellen.

B 676 Het HB stelt naar aan­ leiding van het concept van Luc Spin en de dis­ cussie tijdens de verga­ dering de definitieve eva­ luatie van het Augustus Offensief vast.

Deze zal worden gepu­ bliceerd in HB-info num­ mer 8.

- accoord te gaan met de statutenwijziging aan­ gaande de gebiedsmutatie, zoals voorgesteld door de afdelingsvergadering van de Gelderse Vallei, ge­ houden op 22 september te Zutphen;

- accoord te gaan met de statutenwijzigingen aan­ gaande de artikelen 1.1, 1.2, 3.1, 12.1, 12.4, 23.3, 35, 35.6, 36 en 37, maar niet accoord te gaan aan­ gaande artikel 20.2 van de afdelingsstatuten van de afdeling Oost-Gelderland, zoals voorgesteld door de afdelingsvergadering van de afdeling, gehouden op 22 september 1991 te Zut­ phen;

- accoord te gaan met de voorgestelde statuten door de afdelingsvergadering van de opgerichte afdeling Noord-Veluwe, gehouden op 22 september 1991 te Zutphen.

- niet accoord te gaan met de door de districts- vergadering van Gel­ derland voorgestelde wij­ ziging van het districts- reglement.

B 678 Het HB besluit een pro- moteam-commissie in te stellen, met als doel na aanvragen van afdelingen voor een bezoek van het promoteam er zorg voor te dragen dat er een gekwalificeerd en passend promoteam op de des­ betreffende dag aanwezig is, alsmede de begeleiding van de organisatie vooraf en de opvang van de leden achteraf. Als leden van deze promoteam-commis- sie worden benoemd: An- nemieke Brons, Marieke

-de Wit, Peter Hietink en Luc Spin (qq).

B 679 Het HB besluit dat op de ontmoeting met het VVD- hoofdbestuur op maandag 16 december 1991 na­ mens het HB aanwezig zullen zijn: de voorzitter, VVP, VVO, IS en Se­ cretaris V&S.

B 680 Met betrekking tot de data voor de bezoeken aan vier districten stelt het HB het volgende vast: dinsdag 26 november (Noord-Hol­ land), woensdag 27 no­ vember (Limburg), dins­ dag 3 december (Over­ ijssel) en maandag 9 de­ cember (Gelderland). B 681 Het HB besluit:

- op eigen verzoek en on­ der dankzegging te ont­ slaan uit de PG Minder­ hedenbeleid: Ronald War- nik;

- te ontslaan uit de PG Exploring: Esther Oskam; - een PG Defensie in te stellen, met als taak: 1) het formuleren van een nieuwe JOVD-visie op het defensie-beleid op basis van het JOVD- dienstplicht-standpunt en recente ontwikkelingen in de wereldpolitiek, 2) het bevorderen van de discussie en menings­ vorming in de vereniging hierover, met name in de vorm van moties, maar bijvoorbeeld ook door middel van het schrijven van artikelen in allerlei periodieken (Driemaster, afdelingsbladen), 3) het organiseren van een al eerder succesvol gebleken defensie-excursie, 4) Het bezoeken van relevante

activiteiten buiten de JOVD, en in deze PG te benoemen: Paul Molt-maker, Joost Wigger en Eddy Habben Jansen (qq). Het budget voor deze PG bedraagt FL. 250,- (zegge tweehonderdvijftig gul­ den).

B 682 Het HB besluit met betrekking tot de zoge­ naamde Gordiaan regeling de volgende verruimende voorwaarden te gaan toe­ passen:

1) Afdelingsbezoekjes aan het buitenland met een politiek karakter, kunnen tot een maximum van FL. 20,- (zegge twintig gul­ den) p.p. en FL. 300,- (zegge driehonderd gul­ den) totaal worden gede­ clareerd.

2) De kosten voor het uitbrengen van een af­ delingsblad (druk- en por­ tokosten) zijn eenmalig tot een maximum van FL. 250,- (zegge tweehon­ derdvijftig gulden) te de­ clareren.

B 683 Het HB besluit de con-ceptresoluties ‘Exploring’ en ‘Communicatie/Tnfor- matie’ na marginale toet­ sing goed te keuren en voor te leggen aan de algemene vergadering in maart 1992.

B 684 Het HB besluit 10.000 nieuwe JOVD-stickers te laten vervaardigen. De kosten zullen circa FL. 900,- (zegge negenhon­ derd gulden) bedragen. B 685 Het HB besluit de PG

Pro-moMutsen in te stellen die een nieuw Promokrantje zal uitbrengen Leden van

de PG zijn; Luc Spin en Marco Frijlink (eindver­ antwoordelijke q.q.) en het budget bedraagt FL. 4000,- (zegge vierduizend gul­ den).

B 686 Het HB besluit voor de productie van IFI .RY- shirts de helft van de kos­ ten, FL. 1000,- (zegge éénduizend gulden) voor te schieten.

B 687 Het HB besluit de Inter­ nationaal Secretaris. Ron Batten, onder gestelde randvoorwaarden het fiat te geven met de ambas­ sade te onderhandelen o­ ver een reis naar Zuid- Afrika.

B 688 Het HB besluit in het Internationaal Secretariaat te benoemen: Clarence van Gils, Ype Smit, Lotte van Aalzum.

B 689 Het HB besluit namens de JOVD in de KISS werk­ groep te benoemen: de voorlichter (qq).

CONCEPTRESOLUTIES MAARTCONGRES:

Onderstaande conceptlost) I uties handelend over ‘Exploring’ en over ‘ Communicatie/Inforinatie’

zullen op het aanstaande maart- congres ter discussie staan. Het congres wordt gehouden op 14 en

15 maart 1992 te Arnhem.

De sluitingsdatum voor de amen­ dementen op de resoluties alsmede de moties is op dinsdag 4 februari 1992 om 10.00 uur. De spullen moeten dan op het algemeen secretariaat binnen zijn!

Amendementen en moties kunnen zowel schriftelijk als op floppydisk worden ingediend. De amen­ dementen moeten voldoen aan de