tegen Europees

•

Informatie- en opinieblad voor actieve SP-leden

Verschijnt 12keer per jaar, derde jaargang nummer 12, 20 december 2001

Nee

tegen Europees

aanhoudingsbevel

I

I TJ

et~

5td

2002

In gedachten ben ik al in 2002. De twee verkiezingen die komend jaar op de kalender staan houden me nu al de hele dag bezig. En zo hoort het ook. Immers:

we hebben samen gezorgd dat we de mensen, de middelen, de mogelijkheden en de plannen hebben om er in 2002 iets speciaals van te maken. Maar nu moeten we er nog voor zorgen dat het allemaal goed mixt, zodat de chemie goed is en het resultaat navenant. Van doorslaggevend belang zijn de mensen in onze afdelingen. Die máken de cam- pagne. Plannen zijn mooi en noodzake- lijk, maar de daden tellen écht. Er staan duizenden mensen in het land klaar om ons te helpen- maar ook daar geldt dat zoiets pas telt als we ze ook daadwer- kelijk inschakelen. Als ons dat lukt, dan kan het niet meer misgaan. Dan komen we bij meer mensen aan de deur dan welke andere partij dan ook, dan krij- gen we al ons fraaie verkiezingsmateri- aal op tijd bezorgd, dan zullen onze posters het straatbeeld beheersen. Dan zullen we verrassend veel kiezers ervan overtuigen dat een stem voor de SP de beste garantie is dat je stem ná de ver- kiezingen ook echt gehoord wordt.

Ik weet uit eigen ervaring hoe lastig het is om alles goed te mixen. Ik zou graag in elke plaats komen kijken hoe jullie dat doen. Dat zal me niet lukken ook al zal ik op veel plekken langskomen. Gelukkig hebben we een heel campag- neteam dat onze afdelingen kan advise- ren. let wel: het werk overnemen kunnen en willen we niet. De verant- woordelijkheid daarvoor kan maar op één plaats liggen; in de afdeling zelf, bij de ledenvergadering, het afdelings- bestuur, de kandidaat-raadsleden ...

en bij jou dus!

Ik wens je een heel fijn en waardevol 2002.

Kamerleden en andere SP' ers schrijven regelmatig interessan- te opinie artikelen in dag-en vakbladen. Spanning geeft in elke uitgave een overzicht van de recente opinies. De artike- len zelf kun je vinden op Internet (http://www.sp.nl/partij/

theorie/opinies).

Je kunt ze ook telefonisch bestellen bij Jolanda Bottse en Marga Berendse (010 243 55 55). Noem dan wel het code- nummer van het artikel dat je wilt hebben.

ROOD-meeting, Oss 13 januari

Verkiezingscangres 19 januari, Den Bosch

Nacht van de Rooie Reuzen 8 februari, Amsterdam

Raadsverkiezingen 6 maart, overal

Start landelijke verkiezingen 17 maart

Algemene verkeizingen 15 mei

Spanning

Spanning verschijnt 12 keer per jaar en is bestemd voor actieve SP-leden. De afdelingen van de SP

beslissen wie het blad toegestuurd krijgen.

Aan· en afmelden van abonnees: schriftelijk bij de SP-administratie, Vijverhofstraat 65,

3032 SC Rotterdam.

Fax (01 0) 243 55 66, e-mail: administratie@sp.nl Spanning wordt uitgegeven onder verantwoorde·

lijkheid van het Partijbestuur van de SP.

Eindredactie: Peter Verschuren. Redactie-adres:

Vijverhofstraat 65, 3032 SC Rotterdam telefoon (01 0) 243 55 31 fax (01 0) 243 55 65, e-mail: spanning@sp.nl

Rijk moet vaste telefoonnet van KPN terugkopen Jan de Wit, Het Financieele Dagblad, 11 december De overheid steekt ruim 3,8 miljard gulden in de aan- koop van aandelen KPN. Jan de Wit had liever een andere vorm van overheidsingrijpen gezien: terugkopen van het vaste telefoonnet. 'KPN krijgt dan genoeg geld om als le- vensvatbaar bedrijf verder te gaan en de overheid krijgt de mogelijkheid om eerlijke concurrentie tot stand te brengen op de vaste

1!1 . .

111!1!1 telefoonmarkt'

lfiiWiJ

Ziekenhuis dichtbij huis Agnes Kant, diverse

regionale kranten

De regering moet afrekenen met het 'kartel' van zieken- huisdirecties, Raden van Bestuur, medische staven en zorgverzekeraars dat op welhaast autonome wijze kleine ziekenhuizen sluit.

Bij de sluiting staat immers niet het maatschappelijk belang voorop, maar voeren financiële motieven en eigenbelang

de boventoon.

•

Plaatselijke aandacht voor daklozenproblematiek

verslag van de eenvoudige actie en met name de TV-reportage liet goed zien waar het de Zwol- se SP om ging: eerst werden aan boord de hapjes, drankjes en blije gezichten gefilmd, daarna kwamen de actievoerders ruim in beeld. Én een geïrriteerde burgemeester ...

In navolging van het Actiecomi- té Onderdak heeft de SP in Zwolle op originele wijze lokaal de aandacht gevraagd voor de daklozen. Toen de gemeente een boottochtje organiseerde om 'de relatie tussen Zwolle en Kam- pen te versterken', kreeg SP' er Titus van der Wal een idee. 'Om te beginnen vind ik dit soort uit- stapjes pure geldverspilling. Er is een ton uitgetrokken om de

relaties met Kampen te verbete- ren en deze 'relatieboot' is daar onderdeel van. Maar voor de mi- nima en daklozen is er niets. Dus de link met de daklozen was ge- makkelijk gelegd,' aldus Van der Wal. Het kostte hem geen enkele moeite om een aantal daklozen op te trommelen die samen met een groep SP' ers de 'relatieboot' opwachtten toen deze de sluis in moest. 'Relatieboot, haal liever

Horst in actie tegen diftar

In heel Nederlandse

wat ge- meenten wordt het vuilnis inmiddels opgehaald volgens het diftar-principe, waarbij de kosten afhangen van de hoeveelheid aangeboden vuil. Andere plaatsen, zoals Horst, staan op het punt om dif- tar in te voeren - tegen de zin van de SP-fractie in. Fractie- voorzitter Paul Geurts: 'Diftar bevordert afvaltoerisme en jaagt de burgers op extra kosten. Heel veel gemeenten willen tóch het diftarsysteem invoeren, omdat

ze nog steeds met het waanidee van 'de vervuiler betaalt' rond- lopen. Maar burgers produceren geen afval, maar houden het over! Buiten het GFT-afval bestaat het grootste deel van het afval uit verpakkingsmateriaal.

Het is een maatschappelijk pro- bleem dat in feite geïndividuali- seerd wordt.'

In Horst kiest de gemeenteraad binnenkort uit twee varianten:

inzameling via duobakken en een heffing op basis van gewicht, óf inzameling via GFT-containers en dure vu i 1- niszakken voor het restafval.

mensen uit de goot' was er op een spandoek te lezen. De bood- schap kwam volgens Van der Wal goed over. De kranten, de radio en ook TV Oost deden

Info: Titus van der Wal (038) 42 11 035

Nieuwe middelen in strijd voor openhouden postkantoren

Een nieuw middel in de strijd tegen het sluiten van postagentschappen ontwikkelde de afdeling Lei- derdorp. Bij het agentschap werd een stapel pos- ters neergelegd, en in de buurt werd de oproep verspreid om een poster op te halen en voor het raam te hangen. Resultaat: honderden posters in de wijk. Het actiecomité dat de strijd samen met de SP voert, ontdekte vervolgens dat de massale sluiting van agentschappen mogelijk in strijd is met wettelijke regels. Momenteel onderzoeken we wat dit exact betekent voor de acties die in veel plaatsen gevoerd worden. Wil je er meer over weten, dan kun je bellen met

Ger Wouters, (01 0) 243 55 43.

Het SP-comité DIFTAR NEE verspreidt als voorbereiding daarop een informatief pamflet met een actiekaart die onder- tekend kan worden. Ook roept het comité de mensen op om

een inspraakreactie tegen het diftar-systeem in te dienen.

Indien nodig helpt het comité daarbij.

Info: Paul Geurts (077) 39 85 762

Sportverenigingen gemobiliseerd tegen tarievenverschuiving

De SP in Arnhem is in het geweer gekomen tegen de gemeentelijke plannen aangaan- de sportverenigingen. De gemeente wil de lasten verlagen van onder meer de hockeyver- eniging (die een duur kunstgras- veld heeft laten aanleggen), en is van plan de voetbal- en rugbyclubs hiervoor te laten

opdraaien. Voetbalverenigingen zouden 60 tot 70 procent meer moeten gaan betalen voor het gebruik van kleedkamers en velden. In één geval is zelfs sprake van een huurverhoging van 750%. 'Asociaal,' oordeelt Gerrie Elfrink, SP'er en ama- teur-voetballer, die vindt dat ook de gewone sporten betaal-

baar moeten blijven. 'Als de plannen doorgaan krijgen ver- enigingen met goedkope accommodaties een huurverho- ging en betalen ze voor de dure kunstgrasvelden van de hockey- club die toch al lekker in de slappe was zit. Ook wedstrijd- zwemmen krijgt een verlaging, terwijl hier een handvol zwem-

mers een compleet zwembad in beslag neemt,' aldus Elfrink die een handtekeningenactie onder de voetbal- en rugbyverenigin- gen startte. Ook nodigt hij de sporters uit om binnenkort in clubtenue de betreffende raads- vergadering bij te wonen.

Info: Gerrie Elfrink (026) 44 57 437

Spanning • 20 december 2001 3

Tl

. . . ... il • ····~'

Niet-stemmers verdienen onze warme aandacht!

Als wapen tegen de politieke desinteresse heeft de afdeling Tilburg onderzoek gedaan naar

Een keuze van het Afdelingsteam uit de vele tips, trucs en te volgen voorbeelden in de maandelijkse afdel i ngsverslagen.

Op vijf ZAANSTAD die een nuttige bijdrage lever- de aan de succesvolle referendumcampagne om de bouw van een gevangenis in een park tegen te houden. De afdeling richtte zich op een aantal delen van de gemeente die ver van het park afliggen. Ook die mensen moesten immers gaan stemmen.

Plaats vier is voor de afdeling AMERSFOORT de een noodkreet van de bibliotheek verwerkte tot een punt in het verkiezingsprogramma en vervol- gens het eerste exemplaar van het programma onder de nodige belangstelling aanbood aan de voorzitter van de bibliotheek.

Op drie staat MAASTRICHT, die de verkiezingen voorbereid met een tomaatfolder 'wijken voor de rijken', waarin wordt uitgelegd wat de inzet van de SP is op het terrein van sloop en huisvesting.

Op twee ROOSENDAAL, die midden in de winter actie gaat voeren voor een fatsoenlijk buitenbad in de gemeente, onder het motto: 'de verkiezingen komen eraan, en daarom is het nu hét moment om de Roosendaalse politiek op haar falen te wijzen.'

Op 1 staat de afdeling ZEIST, die een fraaie tomaatstansfolder inzette voor een grote actie voor behoud van het plaatselijke ziekenhuis en daar heel veel reacties op kreeg.

de motieven van de 'thuisblij- vers': de mensen die niet gaan stemmen. Raadslid Paul Huij- gen: 'Je kunt bij verkiezingen spectaculaire sprongen maken, als je een paar procent van die niet-stemmers

pakt.

^{Dat moet} je niet onderschatten. In onze beste wijken gaat bijvoorbeeld maar 20 tot 30 procent stem- men. Het leek ons goed, om eens te gaan onderzoeken, wat daarvan de redenen zijn.' In een aantal straten van buurten met een hoog percentage niet- stemmers werden mensen verzocht een vragenlijstje in te vullen. Allereerst werd hen gevraagd naar hun redenen om niet te stemmen, ten tweede werden ze geconfronteerd met een aantal markante uitspraken en tenslotte restte de vraag:

gaat u volgende keer wél stem- men? Paul Huijgen maakt momenteel een rapportje van zijn onderzoek. 'Opvallend is, dat de helft van de ondervraag- de niet-stemmers aangeeft volgende keer wél te gaan stemmen als ze op deze manier benaderd worden. Als je de mensen aan het denken zet, bereik je blijkbaar opmerkelijke resultaten. Ik ben heel

benieuwd of dat landelijk ook zo is. Dat zou eens een landelijk onderzoeksbureau moeten uitzoeken. Ik vind dat dit soort dingen te weinig gebeurt.

Je zou je van tevoren niet moeten neerleggen bij het feit dat zoveel mensen niet gaan stemmen. Doé er iets aan!' Info: Paul Huijgen

(013} 53 53 408

Actie op meerdere fronten tegen DSM-fabriek

Ernstige twijfels over de veilig- heid van de ACN-fabrieken van DSM in Geleen hebben de SP op allerlei manieren in actie ge- bracht. DSM werkt onder meer met het giftige blauwzuurgas, dat fatale gevolgen van werk- nemers en omwonenden kan hebben. De afdeling Westelijke Mijnstreek had de Kamerfractie al eerder op het spoor van deze kwestie gezet, en na een ont- hullende tv-uitzending kwam Remi Poppe poolshoogte nemen in Geleen en werd ook

de Statenfractie ingeschakeld.

Dat leidde tot actie op drie fronten: plaatselijk werd een buurtvergadering gehouden en werden mensen opgeroepen hun handtekening te zetten onder een verzoek tot stillegging van de fabrieken. Dat verzoek werd door de Statenfractie ook over- gebracht aan Gedeputeerde Staten, en in de Kamer vroeg Poppe om opheldering en in- grijpen van het Rijk.

Info: John Kuijpers (0475) 488 160

•

Leefbaar Nederland doet het goed bij een deel van de kiezers. Het populistische geluid waarmee lijsttrekker Pim Fortuyn zich tegen de gevestigde politieke orde afzet, slaat aan. Het is goed om dit nieuwe fenomeen goed te bestuderen.

Maar zorgen hoeft de SP zich niet te maken. We zijn juist een uitstekend alternatief voor kiezers die óók genoeg hebben van de heersende politiek, maar dat via een stem op een progressieve partij willen laten blijken.

Acht jaar lang heeft de SP gestreden tégen liberalisering van publieke diensten, tégen de tweedeling en tégen de 'ieder voor zich' -mentaliteit. De slogan Stem tegen ... stem SP! dekte de lading van deze anti-afbraak- politiek. Toch is de SP geen 'tegenpartij'. In het verkiezings- programma Eerste weg links worden 150 alternatieven gebo- den vóór een sociale weder- opbouw. De slogan voor de komende verkiezingen sluit daarop aan: 'Stem vóór ... stem SP!'

De kritiek dat de SP een 'tegen- partij' zou zijn is even hardnek- kig als onterecht. Een 'tegenpar- tij' is een populistische partij, die door gemakkelijke kritiek snel in de Kamer en op het plu- che wil komen. De SP neemt juist vaak standpunten in die helemaal niet 'populair' zijn, niet in de Tweede Kamer en niet in de publieke opinie. Een goed voorbeeld is de Amerikaanse oorlog in Afghanistan. De SP keert zich tégen de hoofdstroom en meent dat oorlog geen pas- send antwoord is op terrorisme.

Een ander standpunt waarmee de SP zich voor een meerder- heid van de kiezers niet 'popu- lair' maakt is de afwijzing van de monarchie. Ook het verzet

tegen uitbreiding van de eutha- nasiewet heeft de SP zeker niet bij iedereen 'populair' gemaakt.

Een samenhangende visie

Deze voorbeelden laten zien dat de SP geen 'populisme' kan worden verweten. In tegenstel- ling tot populistische partijen laat de SP zich in haar standpun- ten niet leiden door kiezers- onderzoek (wat wil een meer- derheid van de kiezers?), maar door haar uitgangspunten (wat hebben wij de kiezers te bie- den?). Terwijl andere partijen roepen dat 'de ideologie' niet meer van deze tijd is, heeft de SP zich in de afgelopen jaren ingespannen om juist wél te komen tot een samenhangende visie op mens en samenleving.

In het nieuwe beginselprogram- ma Heel de mens is te lezen hoe de SP denkt over de mens en welke mogelijkheden hij heeft om zijn wereld te verbeteren.

Het verkiezingsprogramma Eer- ste weg links biedt concrete voorstellen hoe die verbeterin- gen de komende vier jaar in gang kunnen worden gezet.

Ondertussen geven veel actieve leden het goede voorbeeld door mee te denken over politieke problemen. En vooral door

•

'Protestpartij' Leefbaar Neder-

land doet het uitstekend in de peilingen. Maar - betoogt Ro- nald van Raak - de partij heeft geen ander doel dan zo snel mo- gelijk zelf toe te treden tot de gevestigde politieke orde. Wie voor echte alternatieven kiest in plaats van populisme, komt bij de SP uit.

SP ^en

Leefbaar

Nederland

samen met mensen actie te voe- ren voor verbeteringen. In dis- cussies over de teloorgang van politieke partijen wordt de SP steevast als positieve uitzonde- ring genoemd.

Populisten horen bij Leefbaar Nederland

Dat de SP geen populistische 'tegenpartij' is wordt des te dui- delijker nu met Leefbaar Neder- land een échte tegenpartij is op- gestaan. De kiezer-klant is daar koning. Men probeert gemak- kelijk bij een breed publiek te scoren met kritiek op bijvoor- beeld migranten en ambtenaren.

Dit leidt tot een weinig door- dachte visie. Iedereen kan in het - uiterst summiere - verkie- zingsprogramma wel iets van zijn gading vinden, wat natuur- lijk leidt tot tegenstellingen. Zo krijgen overheden van LN meer verantwoordelijkheden, maar moet het aantal ambtenaren met een kwart worden terug- gebracht. Minder populaire discussies, zoals over de monar- chie, worden uit de weg gegaan.

Moeilijke maatschappelijk pro- blemen worden teruggebracht tot eenvoudige schema's, zoals de 'koude oorlog tegen de islam'.

Door Pim Fortuyn tot lijsttrek- ker te kiezen is duidelijk geworden dat bij LN uitgangs- punten er niet werkelijk toe doen. Ideeën zijn niet alleen weinig doordacht, maar staan ook in dienst van politieke car- rières. De kopstukken van LN zijn veelal actief geweest in al- lerlei andere partijen en bieden zich nu te koop aan. 'Ik heb voor acht miljoen gulden aan toezeggingen binnen van men- sen uit de wereld van het onroerend goed,' meldde For- tuyn op 16 oktober tegenover de Volkskrant: 'U moet er niet van opkijken als na 15 mei de grondpolitiek hier drastisch verandert.'

De kopstukken van LN willen zo snel mogelijk toetreden tot de door hen zo bekritiseerde politieke orde. Fortuyn heeft zichzelf al uitgeroepen tot toe- komstig premier van een rege- ring met VVD en CDA! De SP heeft de komende verkiezingen - in tegenstelling tot de grote partijen- weinig te vrezen van LN. De slogan Stem vóór staat voor een doordacht alternatief voor de huidige politiek, waar ook de populisten van LN zo graag bij willen horen.

Ronald van Raak, Amsterdam

Spanning • 20 december 2001 5

. . . 11 . . . . 11 . . . .

• • 8 december 2001

1 raa

Opmerkelijke initiatieven

Van een aantal bijzondere ini- tiatieven werd op de vergade- ring verslag gedaan:

• De oproep om samen met Jan Marijnissen in beroep te gaan tegen de bouwfraude- schikking .heeft binnen een week 900 beroepschriften op- geleverd, die inmiddels bij het Gerechtshof afgeleverd zijn. De actie gaat voorlopig nog door.

Advies: blijf mensen oproepen mee te doen.

• Het Sociaal Plan van de SP voor de 21 e eeuw is toegelicht door Jan de Wit. Het bevat onze alternatieven op sociaal gebied en is daardoor een uitstekend middel om de contacten mee aan te halen met bijvoorbeeld organisaties van uitkerings- gerechtigden en WAO-groepen.

Ook kunnen er prima discussie-

avonden over georganiseerd worden. Deskundige sprekers zijn te krijgen bij de Kamerfrac- tie.

• Het tweede deel van de serie boekjes over de privatisering verschijnt binnenkort en behan- delt de uitverkoop van het open- baar vervoer. Ook hierover zijn leuke debatten te houden, met medewerkers van ons Weten- schappelijk Bureau.

• De kaartenactie van het Comité Onderdak voor betere daklozenzorg loopt nog door tot half januari. De komende kerst- periode biedt uitstekende moge- lijkheden om veel kaarten in- gevuld te krijgen. Ze zijn te bestellen bij het Partijbureau.

• Comité Zorg voor ledereen organiseert van 7 tot en met 11 januari een belactie over de

situatie in de verpleeghuizen.

Afdelingen kunnen er bekend- heid aan geven door in ver- pleeghuizen posters op te han- gen en folders neer te leggen.

Ook is het zinvol te kijken wat

er plaatselijk méér mee gedaan kan worden, bijvoorbeeld het versturen van een persbericht.

Voor info en materiaal: Renske Helmer van het Politieke team in Den Haag.

Nadere invulling deelname raadsverkiezingen

Op de Partijraad van september is het besluit genomen over de afdelingen waar we deelnemen aan de raadsverkiezingen. Over de plaatsen waar- over toen nog geen besluit genomen kon worden, werd nu verder gepraat. Het gevolg daarvan is dat we in twee van de zes 'twijfelgevallen' mee- doen: Menterwolde en Heerenveen; dat er over twee gemeenten binnenkort duidelijkheid komt:

Meer geld en meer

verantwoordelijkheid naar de afdelingen

Wijchen en Delft, en dat het in Enschede en Win- schoten niet gelukt is aan de criteria te voldoen die we voor deelname stellen. Daarnaast zijn ook Bernheze, Zandvoort en Leiderdorp afgevallen.

Voor Veldhoven geldt dat deelname nog niet zeker is. Samen met de gemeenten waar vanwege herindeling op een ander moment gestemd is, doen zijn we in maximaal 65 gemeenten mee.

Lijst-

verbinding met

Groenlinks

Op de partijraad is uitgebreid gediscussieerd over de finan- ciële afspraken tussen de af- delingen en de landelijke partij.

Uitgangspunt daarbij was, dat er verdere uitvoering gegeven moet worden aan het besluit van het achtste congres, dat er meer middelen én meer verantwoor- delijkheid daarvoor bij de afdelingen terechtkomt om zo- doende de basis van de partij verder te versterken.

De discussie werd gevoerd aan de hand van drie stellingen:

• wie beslist, die betaalt

• acties moeten zoveel moge- lijk zichzelf betalen

• over de gezamenlijke midde- len beslissen we samen (in de Partijraad).

Geconcludeerd werd dat er in grote lijnen overeenstemming is over de uitgangspunten maar dat de concrete uitwerking er- van best ingewikkeld is. Het Partijbestuur heeft kennis geno- men van de verschillende opvat- tingen over mogelijke uitwer-

kingen en gaat daarover verder nadenken. Ook zal de Finan- ciële Commissie van de Partij- raad om advies gevraagd wor- den. Over zaken die breed ge- dragen worden, komen wellicht al op de Partijraad van maart voorstellen. In juni wordt het financieel verslag over 2001 besproken. Dat is een goed mo- ment om de discussie voort te zetten over concrete voorstel- len. Vooralsnog blijven uiter- aard de bestaande afspraken gelden.

De Partijraad heeft besloten aan Groenlinks voor te stellen een lijstverbinding aan te gaan bij de Kamerverkiezingen van mei. Door zo'n lijstverbinding weten kiezers op zowel Groen- Links als de SP zich ervan ver- zekerd dat hun (rest)stemmen niet naar rechts gaan.

l

Campagneplan klaar, campagneteam geformeerd, wekelijks campagnenieuws gelanceerd

Aanvalluhh! _{• • •}

natuurlijk over links!

De campagnekas is op orde, de nieuwe verkiezingsleuze stem voor, stem SP! is goed ontvangen, de aftrap in Leidschendam/

Voorburg was erg succesvol, en we beschikken over een leger aan medewerkers - zoals blijkt uit de reacties op de leden- enquête. Kortom: de omstandigheden zijn goed voor een succesvolle campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen.

De activiteitenplanning ziet er als volgt uit:

December Oproep aan alle leden voor extra steun en werving van nieuwe leden

December Vanaf nu: wekelijks campagnenieuws voor alle medewerkers Januari Opening van de campagne met minibillboards voor de gemeen-

telijke verkieûngsbordcn, bijpassende folders en radiospots.

In elke Tribune campagnestickers voor alle leden. I ()d< Congres op 19 januari.

Februari Plaatselijke campagnes barsten los: tomaatfolders, posters, radiospots, laatste dagkaarten, tomaatschuursponzen, lokale bijeenkomsten, lokale acties en manifestaties, met inzet van de wagens en het straattheater van onze vrijwillige brandweer- brigade.

6 maart: Verkiezingsdag. gevolgd door 'voorstemmers bedankt'-posters

Sinds 13 december is in Rotter- dam een permanent campagne- team paraat om te praktisch te adviseren, commentaar te leve- ren en goede ideeën te verzame- len te verspreiden. Het team bestaat uit: Tiny Kox, Piet de Ruiter, Hans van Leeuwen, Ger Wouters, Rosita van Gijlswijk, Paul Peters en Peter Verschuren.

De wekelijks nieuwsbrief De Lijn is tijdelijk vervangen door Campagnenieuws, dat verstuurd wordt aan alle actieve medewer- kers aan de campagne en vol praktische tips komt te staan.

Alle ontvangers van Spanning krijgen het Campagnenieuws in de bus. Afdelingsvoorzitters kunnen namen van andere leden die Campagnenieuws moeten krijgen, doorgegeven aan

administratie@sp.nl Speciale berichten voor afdelingsvoorzit- ters worden via e-mail aan hen verzonden.

Webs1tes steeds belangrijker

Internet zal een belangrijke plaats gaan innemen in de cam- pagne. Onze website wordt steeds drukker bezocht en levert een aanzienlijk deel van alle nieuwe leden. In de aanloop naar de verkiezingen zal die ontwikkeling alleen maar ster- ker worden. Alle reden om te investeren in het medium. Daar- om wordt de site nóg beter, net als de afdelingssites. Daarom zullen we ook op alle campag- ne-uitingen verwijzen naar onze website.

Spanning • 20 december 2001

• Op verzoek van de afdelingen Amsterdam, Arnhem en Leeuwarden hebben respectie- velijk

Almere, Renkum en Sneek

de status gekregen van afdeling in oprichting. Ze krijgen nu een half jaar de kans om uit te groeien tot echte afdelingen.

Delfzijl

is op voorstel van de afdeling zelf en van de afdeling Groningen voor de ko- mende tijd ondergebracht bij Groningen.

• De Partijraad heeft kennis genomen van de nota van

wijzigingen op het conceptpro- gramma,

die door het Partijbestuur ge- maakt is naar aanleiding van de discussies op de regioconferenties. De afdelingen hebben inmiddels hun wijzigingsvoorstellen ingediend, en de namen van de congres- afgevaardigden doorgegeven. Uiterlijk op 5 januari ontvangen die afgevaardigden de congresstukken. Het congres vindt op 19 januari plaats in Den Bosch.

• Namens het comité

Nationaal Geschenk Mensenrechten Argentinië

sprak Alejandra Slutsky de Partijraad toe. Ze legde uit hoe belangrijk- nog steeds -de steun is voor de verschillende mensenrechtenorganisa- ties in Argentinië, die zich bezighouden met de gevolgen van de dictatuur van destijds, waaronder de 'verdwijningen', martelingen en moorden. Afdelingen worden verzocht de komende tijd, als anderen het hebben over het nationaal geschenk voor de kroon- prins en zijn bruid, op een creatieve manier deze alternatieve campagne onder de aan- dacht te brengen. Posters en folders zijn verkrijgbaar bij het partijbureau. De actie loopt in ieder geval tot 2 februari. Meer informatie: www.nationaalgeschenk.nl

7

ijf'ä8ët

Jan Marijnissen over de wereld, Europa, Nederland en de SP

••

Er is nu een tt

••

voor of

aarze tn •

'In de wereld zien we de neo- liberale globalisering, de ver- dere militarisering en de toe- nemende marginalisering van de Verenigde Naties. Organi- saties als Wereldhandelsorgani- satie, Internationaal Monetair Fonds en Wereldbank pleiten voor het wegnemen van alle handelsbelemmeringen, en mo- tiveren dat met de economische groei die er het gevolg van zou zijn. Daarbij vergeten ze dat onze economie opgebouwd is achter gigantische tariefmuren,

De afsluiting van de laatste Partijraad van 2001 was voorbehouden aan partijvoorzitter Jan Marijnissen die in zijn toespraak inging op de staat van de wereld, de staat van Europa en de staat van Nederland, om te eindigen bij de staat van de SP. Een samenvatting.

en dat de economische groei in de wereld sinds de neoliberale start in de jaren 80 lager is, dan in de jaren ervoor. Daarnaast neemt de ongelijke verdeling van de welvaart toe. Het aantal mensen dat moet leven van minder dan een dollar per dag is inmiddels toegenomen van I miljard tot 1,2 miljard.

De militarisering blijkt uit de gebeurtenissen in Kosovo en Afghanistan, de stemming- makerij tegen onwelgevallige regimes als Soedan, Jemen en

Irak, het Amerikaanse raket- schildplan en ook de vervanging van de Nederlandse Starfigh- ters. Het militair-industrieel complex bepaalt in toenemende mate de agenda.

Op wereldniveau verschuift daarbij de macht van de VN naar de G8, de verzameling van de zeven rijkste landen plus Rusland. Soms worden de VN botweg gepasseerd; soms ook speelt het 'volgen van het sterkste land' een doorslagge- vende rol bij het aannemen van

resoluties door de VN en de Veiligheidsraad. Uit machte- loosheid wordt de eigen over- tuiging geregeld op de tweede plaats gezet. De staat van de wereld laat zeker geen voor- uitgang zien op alle fronten.

Voor mij is de balans van de actuele ontwikkelingen een negatieve. Ik zie als enige op- lossing dat er een coalitie van landen komt, binnen of buiten de VN, die de mondiale toe- komst laat prevaleren boven het eigenbelang.

Naar een andere Europese samenwerking

In Europa speelt de invoering van de euro, die door een meer- derheid van de Nederlandse bevolking en door de SP niet gewenst is. Ook elders over- heerst het scepticisme. Onze afwijzing is niet ingegeven door de onhandigheid van een nieu- we munt, of de romantische hang naar onze 'eigen' gulden.

Wel door de consequenties: de munt kan niet langer ingezet worden om in de landen van de Europese Unie een monetair beleid te voeren ten behoeve van een sociale politiek. De voorstanders zeggen dat de euro geen inzet zal zijn van politieke deals. Dat is onzin: als het nuttig is voor Frankrijk en Duitsland, gebeurt dat wel. En een groot probleem komt om de hoek kij- ken als er binnen het eurogebied een tegenstelling ontstaat tussen landen waar het goed gaat, en landen waar het minder gaat.

De integratie van Europa gaat door, ondanks dat de democratie ver achterblijft. Het is daarom onze democratische plicht om te blijven pleiten voor temporise- ring. Dat wil niet zeggen, dat wij tegen samenwerking zijn.

Integendeel. Die samenwerking moet er dringend komen, bij- voorbeeld bij het uniformeren van de vennootschapsbelasting.

Nu wordt daarmee geconcur- reerd, wat ertoe leidt dat landen gaan bezuinigen op publieke ector omdat ze minder belas- tinginkomsten hebben. Samen- werking binnen Europa moet er komen, maar dan veeleer bin- nen een sociaal gericht Europa in plaats van het neoliberale project dat de EU nu is. Europa moet een progressieve agenda krijgen, waar de bevolking wat aan heeft.

Er is wat geknakt in Nederland

Ook in Nederland heeft het neo- liberalisme vaste voet aan de grond gekregen. De afgelopen 20 jaar heeft zich ware omwen- teling voorgedaan. Vroeger was

onze collectieve sector beroemd. Tegenwoordig zijn er op allerlei terreinen, zelfs op dat van de rechtspraak, wachtlijsten en tekorten. Nou kun je concre- te problemen nog aardig repare- ren met extra middelen. Maar dat ligt anders bij wat de essen- tie van onze kritiek is: er is iets geknakt in het culturele, morele besef dat Nederland lang gekend heeft. Het morele refe- rentiekader waarop wij socialis- ten konden wijzen, is verdwe- nen. Wie durft het woord solidair nog in de mond te nemen? Voor wie is gelijkwaar- digheid nog vanzelfsprekend?

Kijken we naar de staat van de politiek, dan is het verschil met 1998 opmerkelijk. Toen was doorgaan met Paars inzet van de verkiezingen. Nu hebben D66 en PvdA een heel andere agenda, en is alleen de VVD nog blij met Paars. Dat hebben wij trouwens altijd al beweerd:

Paars betekent VVD-beleid.

GroenLinks is een partij in ver- warring. Sinds de verkiezingen van '98 is ze in een spagaat komen te verkeren. GL in de hoek terechtgekomen van 'potentiële regeringspartij', terwij I een groot deel van de aanhang voor een duidelijke progressieve opstelling kiest.

Dat leidt tot tactische blunders, zoals bij Afghanistan, waar ze niemand hebben kunnen over- tuigen met hun ommezwaai:

eerst samen met de SP kritiek uiten als Kok het woord oorlog gebruikt, en drie weken later zelf mee de oorlog in gaan. Af- ghanistan maakte nogmaals duidelijk dat de SP beslist géén populistische partij is. Wij staan voor onze standpunten en nemen daar de verantwoorde- lijkheid voor- ook als het las- tig is. SP-politiek is soms moeilijke politiek. Dat geldt landelijk én lokaal. Daarom kunnen we in de gemeente- raden geen mensen gebruiken die - als het moeilijk wordt - zeggen moet ik deze kelk leeg- drinken? Ik heb dat maar even niet gezien. SP'ers staan voor de uitgangspunten en opvattin- gen van de partij, altijd. Daar

hebben onze kiezers recht op.

Leefbaar Nederland is een nieuw fenomeen dat voor bepaalde kiezers extra aantrek- kelijk is door haar lijsttrekker:

Pim Fortuyn. LN is non-con- formistisch, net als de SP, en ten dele daarom een concur- rent. Voor sommige kiezers die wij aantrokken met Stem tegen is LN wellicht even een meer sexy alternatief. Daar moeten we niet moeilijk over doen. We moeten ook niet dom inhakken op LN, zoals de gevestigde par- tijen, maar kiezen voor een zakelijke benadering. En dan is duidelijk dat die partij ideolo- gisch niet uitgekristalliseerd is, haar organisatie niet op orde heeft en komt met een ondui- delijke kandidatenlijst. Fortuyn is een stemmentrekker, maar ook een olifant in een porse- leinkast. De vergelijking met de ouderenpartijen, die zo suc- cesvol waren in 1994, dringt zich op. Voor ons is verder van belang dat LN niets voor linkse mensen is. Fortuyn plaatst zijn partij tussen VVD en CDA. Dat betekent dat wij geen gat ter linkerzijde hebben laten vallen.

Het beste antwoord op LN is dan ook erop te wijzen dat die partij kiest voor verandering over rechts, en wij over links.

Er is veel respect voor de SP

Dan de staat van de SP. Wij zijn nog steeds een snel groeiende, geoliede organisatie. Zijn er dan geen punten van kritiek, geen zorgen? Natuurlijk wel.

Maar vergelijk ons maar eens met andere partijen. Dan ben ik heel trots op wat wij kunnen doen, trots op onze samenhan- gende politieke lijn en trots op de waardering die we oogsten bij de mensen. Er wordt zelden cynisch gesproken over de SP.

Er is waardering voor onze belangeloze inzet, mensen vin- den ons een oprechte partij. Zo wordt er niet gedacht over GroenLinks, D66 of de PvdA!

Deze aspecten, die door het hart gaan, mag je beschouwen als diamanten in onze kroon!

J Spanning • 20 december 2001

Als we zo goed zijn, waarom krijgen we dan niet méér stem- men? Dat heeft ermee te maken dat wij geen potentiële rege- ringskandidaat zijn en dat we standpunten hebben die veel mensen (nog) nfet met ons delen, bijvoorbeeld over het koningshuis, de NAVO en de oorlog in Afghanistan. Daarom wordt sympathie voor ons nog lang niet altijd in stemmen op ons omgezet. Maar het perspec- tief om groter te worden is nadrukkelijk aanwezig.

De raadsverkiezingen komen eraan. Dat betekent dat er nu geen tijd is voor aarzelingen, voor twijfel. Het is nu of nooit.

Dat gevoel van urgentie moeten we ook overbrengen. We moe- ten onze medewerkers, onze leden, onze kiezers daarvan overtuigen. We moeten ver- trouwen uitstralen van boven naar beneden. Daarbij gaan we werken met een nieuwe leuze:

stem vo01; stem SPI Die zou, ten onrechte, gezien kunnen worden - ook door onze eigen mensen-als een signaal dat we ons aanpassen, dat we onze dwarsheid afleggen, onze eigenwijsheid. Het gevaar ligt dan op de loer van associatie met GroenLinks, van twijfel onder de kiezers ik weet niet of ze nog wel authentiek zijn. Dát moeten we niet hebben, en ik kan verzekeren dat de Kamer- fractie er in ieder geval nfet aan zal bijdragen. Dat hebben we de afgelopen weken ook laten zien:

door tegen de regering en minis- ter Borst te zeggen waar het op staat: het wanbeleid in de zorg leidt tot onnodige sterfte van mensen op wachtlijsten, en door bij de bouwfraude de weg te kie- zen van het oproepen tot verzet tegen de beslissing om grote cri- minaliteit niet te vervolgen. Zó moeten we opereren: onconven- tioneel en creatief, zodat we in beeld komen en blijven en men- sen weten waar wij voor staan.

De oogsttijd nadert. Het wordt een zware tijd, maar ook hele leuke tijd. Heel veel succes daarbij, om te beginnen bij de raadsverkiezingen!' •

9

Bestudeer de nieuwe regels, en gebruik ze

Dualisme in het lokaal bestuur

Of we het leuk vinden of niet, de dualisering van het lokaal bestuur komt eraan. Na de verkiezingen van 6 maart krijgen de colleges van burgemeester en wethouders meer eigen bevoegd- heden en verschuift de rol van de gemeenteraad van beslissend richting controlerend. Wat betekent dat voor SP-fracties?

De coml1llsste Elzinga heeft bekeken hoe de gemeentepoli- tiek interessanter kan worden.

De uitkomst stond echter vooraf al vast: in het regeerakkoord was immers afgesproken dat het dualisme ingevoerd moet wor- den. En dat zal geschieden. De gemeenteraad wordt ontdaan van zijn bestuurlijke bevoegd- heden. Ook plaatselijk krijgen we Haagse verhoudingen, inclu- sief lokaal torentjesoverleg. De veranderingen betreffen vooral de structuur, en zullen daarom

de groeiende kloof tussen bur- ger en politiek niet verkleinen.

Op de partijraad van 15 januari 2000 zei Agnes Kant het als volgt: 'Hét probleem is de rol van politieke partijen. Een ver- betering van de democratie moet daar gehaald worden.' (Zie Spanning van januari 2000). Om de burgers weer meer bij de politiek te betrek- ken, moet er geïnvesteerd wor- den in de lokale democratie, moet er écht geluisterd worden naar de mensen en moet een

flink stuk macht teruggeven aan waar die boort: de burgers zelf.

Maar in plaats daarvan krijgen we het dualisme. Welke veran- deringen brengt dat, en hoe kun- nen wij daar ons voordeel mee doen?

Afstand tussen college en raad

De kern van het dualisme- verhaal is dat het college los- gekoppeld wordt van de raad.

Veel bestuursbevoegdheden

worden van de raad overgehe- veld naar het college. Daarvoor terug krijgt de raad meer moge- lijkheden om zijn kaderstellen- de en controlerende taken uit te voeren. Het gevolg is, dat wet- houders niet langer lid kunnen zijn van de gemeenteraad, en dus ook niet van raadscommis- sies. Voortaan is overal een raadslid voorzitter van een raadscommissie. Die voorzitter zal, samen met de secretaris, in belangrijke mate de agenda bepalen. Of SP-fracties com

missievoorzitters moeten leve- ren, is sterk afhankelijk van de grootte van de fractie, de poli tie- ke en inhoudelijke capaciteiten en de plaatselijke verhoudingen.

Als de SP een politieke factor van belang is, kan het zinvol zijn dat we een voorzitter leveren voor een belangrijke commissie.

Op het moment dat een wethou- der door de raad benoemd wordt, houdt zijn raadslidmaat-

chap op. Althans als hij bij de verkiezingen als raadslid geko- zen is. De vrijgekomen zetel wordt opgevuld door de eerst- volgende op de lijst. Wethou- ders hoeven echter geen raads- lid te zijn of op de kieslijst te

taan. Ze hoeven zelfs niet in de gemeente te wonen waar ze wethouder worden. Dit is aan de raad om te beslissen. Bij de raadsvergadering waar de wet- houders benoemd worden, is dit een gelegenheid om je stem te laten horen: als je iets wilt doen in de gemeentepolitiek moet je je gewoon verkiesbaar stellen.

Op een rondreizend wethouders- circus zit niemand te wachten.

Je stem kun je ook laten horen over het collegeprogram ma. Als dat een dichtgetimmerd en gedetailleerd verhaal is, bete- kent dat de politieke dood in de pot. Ook de ondertekening van het programmama door college- fracties beperkt de zelfstandige opstelling van de raad. Aardig om hier een punt van te maken en te zien hoe serieus de colle- gefracties het dualisme nemen.

Nieuwe instrumenten

Om de raad beter in staat te stellen tegengas te geven aan het college, zijn er nieuwe ge- reedschappen verzonnen. Na- tuurlijk blijven de gangbare bestaan. Moties en amende- menten kunnen gewoon wor- den ingediend met dit verschil, dat er voortaan geen mede ondertekenaars meer nodig zijn. Ook het recht van initia- tief en van interpellatie bestonden al, maar zijn nu in de nieuwe gemeentewet opgeno- men. Ook deze rechten gelden voor ieder individueel raadslid.

De raad beslist of een interpel- latie toegestaan is. Nieuw zijn:

• Het recht op ambtelijke bijstand voor de raad en voor ieder individueel raadslid

De raad moet dit recht in een ver- ordening vastleggen, inclusief budget. Natuurlijk is het wel eens handig om ambtelijke bijstand te vragen, bijvoorbeeld bij een ini- tiatiefvoorstel. Er zal vooral door andere partijen veelvuldig gebruik van gemaakt worden en dus zal er een ruim budget voor geregeld worden. De SP doet in het algemeen zelf onderzoek buiten het gemeentehuis en dat blijven we natuurlijk doen.

• Het mondelinge en schrif- telijke vragenrecht, gekop- peld aan een inlichtingen- plicht voor het college Schriftelijke vragen bestaan al.

De termijnen waarbinnen het college of de burgemeester moet antwoorden, en hoe het monde- linge vragenrecht er uit gaat zien, moet de raad zelf regelen in het reglement van orde. Bijvoor- beeld een vragenuurtje in de raad of tijdens de rondvraag aan portefeuillehouders in de com- missies. Naast het vragenrecht komt er een actieve inlichtingen- plicht voor het college en de bur- gemeester (de passieve inlichtin- genplicht bestond al). Het college moet uit zichzelf alle inlichtingen verstrekken die de raad nodig heeft voor de uitoefening van zijn taak. Raad en college moe- ten afspraken maken over welke informatie en hoeveel.

• Politieke verantwoor- ding, vertrouwensregels en politiek ontslag

Als extra stok achter de deur van de inlichtingenplicht, wordt de huidige Gemeentewet op twee punten aangescherpt om een wethouder de wacht aan te kunnen zeggen. Wethouders kunnen niet langer bij de bestuursrechter in beroep gaan tegen ontslag door het opzeg- gen van het vertrouwen, en de afkoelingsperiode wordt af- geschaft. Als de raad een motie

van wantrouwen heeft aan- genomen en de wethouder niet uit zichzelf opstapt, kan de raad hem onmiddellijk ontslaan.

• Het recht van onderzoek (enquête)

Elk raadslid kan een voorstel doen om een onderzoek in te stellen. De raad beslist daarover en benoemt de leden van de onderzoekscommissie (tenmin- ste drie personen, waarvan de helft raadslid). Zo'n onderzoek mag alleen gaan over het gevoerde beleid van burgemees- ter en college. Het onderwerp moet duidelijk omschreven zijn, maar kan afhankelijk van de resultaten gaande het onder- zoek gewijzigd worden. Huidige en ex-wethouders, burgemees- ters, raadsleden, ambtenaren, leden van de rekenkamer, com- missieleden en deelraadsleden zijn verplicht aan het onderzoek mee te werken en als getuige of deskundige gehoord te worden.

De commissie kan besluiten hen onder ede te horen. Het college is verplicht om de door de raad geraamde lasten voor een on- derzoek in de ontwerpbegroting mee te nemen.

Naast dit zware middel kan de raad ook ad hoc-onderzoek instellen, bijvoorbeeld door een contra-expertise door derden te vragen over beleidsvoornemens van het college. Hierbij gelden geen wettelijke dwangmiddelen.

De nieuwe gemeentewet schrijft ook een aangescherpte accoun- tantscontrole voor over de recht- matigheid van de uitgaven, even- als gemeentelijke rekenkamer- onderzoeken om het college- beleid beter te kunnen controle- ren, en een onderzoek naar de doeltreffendheid en doelmatig- heid van het gemeentelijk beleid, de gemeentelijke organisatie en het financiële beheer.

• Gedragscodes

Een extra instrument voor con- trole op het college (en de raad zelf) zijn op te stellen gedrags- codes. Bijvoorbeeld over decla- ratiegedrag, nevenfuncties, aannemen van geschenken en gebruik van gemeentelijke

Spanning • 20 december 2001

voorzieningen voor privé-doel- einden.

• De raadsagenda

De raad stelt in het vervolg de agenda vast en bepaalt daarmee welke collegevoorstellen wan- neer behandeld worden. Het col- lege heeft zich daaraan aan te passen. In het reglement van orde moet door de raad gere- geld worden wie de concept- agenda maakt, bijvoorbeeld een presidium bestaande uit de bur- gemeester en de fractievoorzit- ters. De vaststelling van de agenda is het eerste punt bij de raadsvergadering.

Voor ons geldt eens te meer: geen fractie

zonder actie

Hoe het dualisme in de praktijk uit gaan pakken weten we uiter- aard nog niet. Duidelijk is wel, dat wij als volksvertegenwoor- diger een voorbeeldfunctie hoog te houden hebben. We onderscheiden ons van andere partijen door veel onder de mensen te zijn en in en buiten de raad op te komen voor hun belangen. Onze werkwijze wordt in de vele studiedagen over het dualisme regelmatig ten voOFbeeld gesteld. Omdat we altijd al een koppeling maken tussen binnen- en bui- tenparlementair werk, hebben we een flinke voorsprong op de rest. Die voorsprong moeten we houden en als het even kan ver- groten. Dat betekent een nog sterker accent op ons uitgangs- punt geenfractie zonder actie.

Wat betreft de nieuwe regels is de praktijk de beste leerschool.

Van belang voor het voeren van radicale oppositie is, dat we de spelregels door en door kennen.

Het college zal er immers alles aan doen om zo min mogelijk last te hebben van de raad, en zal daarbij al snel kunnen reke- nen op de onvoorwaardelijke steun van de collegefracties.

Ondanks dat wij niet op het dua- lisme hebben zitten wachten, zal het immers aan ons zijn om de boel op scherp te zetten.

11

1nnen •

Europees arrestatiebevel holt rechtspositie

Nederlanders uit

Met gezwinde spoed hebben de Europese lidstaten een Europees arrestatiebevel doorgedrukt. De Tweede Kamer ging zonder veel tegen- werpingen, behalve van SP en Groenlinks, akkoord met het kaderbesluit.

De Eerste Kamer bleek wakkerder en maakte een voorbehoud waardoor de tekst inmiddels is aangepast. Wat rest is het gevaar dat Nederlanders geconfronteerd kunnen worden met een rechtsgang elders, die bij lange na niet de bescherming biedt die we in Nederland gewend zijn.

D

at de aanslagen van 11 september in de Vere- nigde Staten grote ge- volgen gaan hebben, wordt steeds duidelijker. Europese burgers zullen dat vanaf 2004 in ieder geval gaan merken, nu de Europese Commissie met de grootst mogelijke spoed een ka- derbesluit in elkaar geflanst heeft, dat de uitlevering van ver- dachten van misdrijven tussen Europese lidstaten moet vereen- voudigen en versnellen. Het be- sluit maakt het straks mogelijk dat een lidstaat om uitlevering kan verzoeken van een verdach- te die zich in een andere lidstaat bevindt. Voorwaarde is dat het om een delict gaat waarop een gevangenisstraf staat van ten minste drie jaar. De EC heeft een lijst van 32 misdaden opge- steld, waarvoor de nieuwe Eu- ropese arrestatiewet moet gaan gelden.

De SP-fracties in de Eerste en Tweede Kamer hadden zowel procedurele als inhoudelijke bezwaren. 'De tekst was be- paald nog niet uitonderhandeld,'

vertelt P-teammedewerker Lu- cien Stöpler, 'Diverse landen, waaronder Nederland, hadden op een aantal punten nog voor- behoud gemaakt. De snelheid waarmee de Europese Commis- sie dit kaderbesluit wil door- drukken komt de zorgvuldig- heid niet ten goede.'

Tekenend is dat niet of nauwe- lijks moeite is gedaan om de mening van deskundigen te vra- gen, laat staan het algemene gevoelen van de Nederlandse burger. Toch kan het besluit vooral voor Nederlandse burgers vergaande gevolgen hebben.

Nederland staat internationaal bekend om haar humane rechts- gang. Dat blijkt onder meer uit het gedoogbeleid op diverse gebieden, maar belangrijker nog, ook uit de rechtsbijstand die in Nederland gegarandeerd wordt. In veel Europese landen is het op dat gebied maar behel- pen. Actueel is de zaak van twee Nederlandse vliegtuigspotters, die in Griekenland vast zaten op verdenking van spionage. Vier weken na hun arrestatie hadden

zij nog geen advocaat of ver- tegenwoordiger van de Neder- landse ambassade gezien.

Vage begrippen

Behalve tegen de snelheid waar- mee het kaderbesluit is door- gedrukt, maakt de SP ook bezwaar tegen de inhoud ervan.

'In het voorstel wordt een lijst van delicten genoemd, waar- voor de uitlevering kan worden gevraagd,' legt Stöpler uit. 'Op die lijst staan echter een aantal onduidelijk containerbegrippen, zoals fraude. De Nederlandse wet kent het begrip fraude niet.

Wel zaken als valsheid in geschrifte, wat in de volksmond onder het kopje fraude valt, maar fraude als begrip is ge- woon veel te vaag. Het gevolg kan zijn dat iemand straks wordt uitgeleverd, zonder dat precies duidelijk is waarvoor.'

Op de lijst van delicten waar- voor uitlevering kan worden verzocht, komen ook delicten voor die in het geheel geen ver- band hebben met terrorisme,

zoals illegale handel in kunst of hormonen, zedendelicten en productpiraten j.

Het enige voorbehoud dat in Nederland werd gemaakt tegen de oorspronkelijke tekst, had betrekking op overtredingen waarvoor Nederland een ge- doogbeleid heeft, zoals het bezit van softdrugs. Ook als het gaat om abortus en euthanasie, ter- reinen waarop we een uniek eigen beleid voeren, wilde Ne- derland uitlevering kunnen voorkomen. Deze wensen zijn inmiddels door de Europese Commissie gehonoreerd.

Desondanks is de SP van mening dat met dit Europees arrestatiebevel een gevaarlijke stap wordt gezet. 'Het kader- besluit is tekenend voor de wij- ze waarop Brussel werkt. De positie van de individuele bur- ger wordt hiermee bepaald niet beschermd,' aldus Stöpler.

Bovendien is het gevaar niet on- denkbeeldig dat de huidige lijst van delicten in de toekomst maar al te makkelijk zal worden uitgebreid.

Tekenaar Arend van Dam stuurde spontaan deze cartoon aan de SP. uit woede over de bouwfraude-zaak en als steun aan het initiatief van Marijnissen om in beroep te gaan tegen de schikking.

Ook Tribune-tekenaar Kees Willemen liet zijn licht schijnen over de handel en wandel van de bouwondernemers.

...raude:

a 1300 mensen met Marijnissen in beroep

Ruim 1300 mensen hebben in- middels beklag gedaan bij het Gerechtshof m Amsterdam tegen de schikking die het Openbaar Ministerie onlangs trof in de Schipholtunnel- fraudezaak. Nadat op 29 no-

vember duidelijk werd dat mi- nister Korthals volhardde in zijn weigering om beklag te doen, besloot SP-fractievoorzitter Jan Marijnissen persoonlijk beroep aan de tekenen bij het Hof. In de dagen erop riep hij in kranten-

advertenties en radiospotjes ie- dere belastingbetaler op als 'rechtstreeks belanghebbende' zijn voorbeeld te volgen, als protest tegen deze 'onaccep- tabele vorm van klassenjustitie' In de eerste twee weken na

Spanning • 20 december 2001

Marijnissen 's oproep vroegen ruim 6500 mensen de betreffen- de webpagina op. Eén op de vijf van hen tekende de beklagbrief en stuurde hem vervolgens op.

De SP verzendt vervolgens deze brieven aangetekend naar het Hof. Inzenders krijgen begin volgend jaar een oproep van het Gerechtshof om het beklag toe te lichten. Gezien de veelheid en uniformiteit van de bezwaar- schriften is er echter geen sprake van een verplichting om de mondelinge behandelingen bij het Hof daadwerkelijk bij te wo- nen. Aan het indienen zijn geen kosten verbonden en de termijn waarbinnen het beklag binnen moet zijn loopt nog zo'n twee- ënhalve maand. Meedoen kan dus nog steeds (zie www.sp.nl).

Burgerprotesten zijn in Neder- land overigens niet uniek.

Onlangs dienden inwoners van Enschede een vergelijkbare klacht in, nadat was besloten dat de gemeente niet vervolgd zou worden voor haar handelswijze inzake de vuurwerkramp.

13

Bouwstenen voor een effectieve campagne

Positiebepaling

Wouters: 'Belangrijk is dat je de verkiezingen ergens over laat gaan. Over een concrete, bran- dende kwestie in je gemeente.

Dan hoef je de mensen niet uit te leggen, dat ze moeten gaan stemmen. En hoe beter de uit-

slag is, hoe groter de kans is dat je het na de verkiezingen kunt waarmaken. Een mooi voor- beeld is Uden, waar de SP in de aanloop naar de verkiezingen actie voerde tegen het riool- afvoerrecht en vervolgens in de college-onderhandelingen voor elkaar kreeg die werd opgeno-

Ger Wouters en Piet de Ruiter maken deel uit van het campagneteam, dat de afdelin- gen de komende tijd op ruime schaal gaat voorzien van adviezen voor een

doeltreffende campagne. Met vragen en voor commentaar op ideeën kunnen ze altijd gebeld worden. In het wekelijkse Campagnenieuws geven ze beste ideeën door als tip aan alle afdelingen. En in deze Spanning trappen ze af met hun visie op een aantal wezenlijke aspecten van een goede campagne.

men in de OZB. Alle andere par- tijen waren voor, alleen de SP was tegen. Hoe groter de tegen- stelling bij dit soort onderwer- pen, hoe makkelijker het wordt.

Dan is het voor de mensen heel duidelijk waar je als partij staat.

Denk eens aan de bibliotheek of de sportverenigingen in je

woonplaats. Kijk of zoiets lééft onder de mensen. Als je zo'n actuele, brandende kwestie tot speerpunt van je campagne maakt, gaan mensen in de bieb of in de sportkantine erover práten. Daar kan geen verkie- zingscampagne tegenop. Het beste is dat je je positie via

acties duidelijk maakt. En dat hoe-

Campagp~".

Imago

-=:;;;;E~

meuws

De Ruiter: 'Zet in ven zeker niet altijd

voor de hand liggen- de dingen te zijn.

Denk eens goed na wat je kunt doen.

Hoe ziet onze plaats eruit? Bij de herinde- lingsverkiezingen in Horst, een sterk

EVEN VOORSTELLEN ~·

HETCAMPAGNETEAM =.:::~

de eerste dagen van de campagne de toon en bedenk daarbij heel goed welk imago je als partij wil uitstra- len. Wiljefris, vro-

== ^{ST.EMMI NG}

•

___

~~~E~

._ .,

agrarische gemeente, liet de SP zich zien op agrarische punten.

Er werd bijvoorbeeld een uitste- kend bezocht debat over gen- tech gehouden en de Horster SP deed het prima bij de verkiezin- gen. In Den Haag richt de partij zich met name tegen de sloop- plannen en de prestigeprojecten van de gemeente. Ook een goed punt, omdat de SP-mening op dit punt sterk afwijkt van die van de andere partijen.'

De Ruiter: 'Het is ideaal als je je campagne met een actie kunt be- ginnen. Als dat niet lukt, maak dan toch gebruik van je rechten!

Stel schriftelijke vragen, haal de publiciteit. Begin meteen na I januari, maar noem nooit het woordje 'verkiezingen'. Ande- ren zullen jouw sloopactie als verkiezingsstunt proberen uit te leggen. Benadruk dan dat de SP altijd voor de mensen opkomt en dat die sloopplannen echt niet van de SP afkomstig zijn.'

De laatste peiling van Nova/Interview zet de SP op 4.4 procent, goed voor ruim zes zetels. Vergeleken met de huidige samenstel- ling van de Kamer staan naast de SP ook WO {plus 2) en ChristenUnie {plus 1) op winst. PvdA {min 4), CDA {min 1), 066 {min 7) en Groenlinks {min 2) verliezen. leefbaar Neder- land wordt gepeild op 10 zetels. Het verschil tussen SP en 066 bedraagt nog slechts 0,2 procent {in het voordeel van 066).

lijk of misschien radicaal overkomen? Het hangt af van waar je als partij staat in je plaats. Als je voor de eerste keer meedoet, mag je best een radicaal imago hebben. Het 'nieuwe' aspect maakt datje zo- wel aan de kiezer als de media opvalt. Heb je als afdeling al een aardige staat van dienst, kies dan een actief imago. Of wel- licht dat van de SP als collegepartij: Wij willen mee- besturen!'.

Planning

Wouters: 'Een fout die vaak voorkomt is, dat afdelingen enthousiast hun verkiezings- materiaal gaan verspreiden en er volgens achter komen dat ze in de laatste week niets meer heb- ben. Ik raad aan, om 'teruguit' te plannen. Als de verkiezingen op 6 maart zijn, redeneneer je als volgt: alles wat op 5 maart niet kan, doe je op 4 maart. Dan kom je vanzelf op een datum uit waarop de campagne kan begin- nen.'

De Ruiter: 'Je hebt natuurlijk mensen nodig met wie je de campagne voert. In Voorburg/

Leidschendam hadden we een maand lang elke dag mensen.

Toen de campagne goed begon te lopen, meldden zich spontaan mensen aan die wilden helpen.

Succes genereert succes. We hadden in ons team een organi- satiesecretaris, die onder meer leden opbelde en regelde dat er steeds voldoende mensen wa- ren. Het is niet de bedoeling dat de lijsttrekker zich met al dat soo1t dingen gaat bemoeien, wat je ook wel vaker ziet. De lijst- trekker is politicus en moet dat vooral blijven. Verder is het aan te raden, dat je consequent elke week met onder meer de cam-

pagneleider en de afdelings- voorzitter een zondagmiddag- overleg houdt. Dan bespreek je op een rustige plek de toonzet- ting en de voortgang van de campagne en ook je imago. Wat gaat er goed en wat gaat er fout?

Moeten we scherper worden of niet? Wat is onze toonzetting komende week? Zo'n overleg werkt in de regel heel verhelde- rend.'

Pers

De Ruiter: 'Naast de campagne- planning heb je de persplan- ning. Met het oog op de media staat of valt je campagne bij deadlines. Maak bij alles wat je doet een persbericht, verstuur het via fax én e-mail en bel er nog eens achteraan. Wees op de hoogte van de deadlines bij de pers en zorg vooral dat je nieuws er op tijd is. Als er ver- slaggevers komen, vang ze op als het qua tijd wat uitloopt; bij- voorbeeld met koffie. Het klinkt allemaal nogal intensief, maar zachtlopers zijn in de campagne doodlopers. In Voorburg/Leid- schendam verklapten wij als het ware een deel van de campagne aan de pers. Tijdens een pers- conferentie meldden we bij- voorbeeld dat er brandweerau- to's ingezet zouden gaan wor- den en dat we bij de mensen aan de deur zouden komen. Ook legden we die 'Stem vóór'- slo- gan uit en dat was ook nieuw voor de pers.'

Wouters: 'Let er goed op dat je de pers met verstand benadert.

Realiseer je dat het voor de media pas interessant wordt, als je echt iets te vertellen hebt.'

Peilingen

'Éike Amsterdammer weet het:

de SP is de partij van de actie voor het Slotervaartzieken huis,' zegt Meta Meijer van de Amsterdamse SP. Volgens een recente peiling in de hoofdstad uit zou de SP van 3 naar 6 zetels gaan in de gemeenteraad. Vol- gens Meijer heeft dat alles te maken met de ziekenhuisactie, die uitzonderlijk brede steun

Spanning • 20 december 2001

van de bevolking had. De Ruiter vindt het echter raadzaam om niet te veel waarde aan peilin- gen te hechten. 'Als de peilin- gen slecht zijn, kan dat je leden ontstemmen. Heel jammer, want de SP staat vaak slecht in de peilingen, maar juist goed in de verkiezingen!'

Brandweerauto's

De vloot brandweerauto's waar- over de SP beschikt, kan vol- gens De Ruiter op verschillende doeltreffende manieren ingezet worden: 'Allereerst is er de sta- tische mogelijkheid. De brand- weerauto staat stil op een plein en fungeert als marktkraam.

Dynamisch is hij, als hij ingezet wordt als geluidswagen die door de wijk rijdt. En het mooiste is een combinatie. De brandweer- auto rijdt snel van de ene plek naar de andere en gaat telkens een half uurtje ergens staan. Het actieve imago van de partij wordt op die manier mooi bena- drukt. Maak dus een zinvolle route voor de brandweerauto.'

Nazorg

Wouters: 'Zorg datje ná 6 maart ook een leuke actie hebt. Als bewijs dat de SP niet alleen vóór de verkiezingen actief is. Verder zag je in het verleden wel eens dat er meteen na de verkiezin- gen interne ruzies ontstonden.

Heel erg jammer, want daar word je ook op afgerekend. Niet doen dus!'

15

Vt

ga de D;

~Lt )"'': ,.. ... ~·.'· •• •i/,J:;.· ... ~. ,",o,"'\'l~''co'\•9•t_.. •;,, .. •.--l .. _, "" • , ... ,.._ _ . . l l f . C • f f 1·1 1

Deel twee van de uitverkoopserie

de overheden geld, terwijl de opbrengsten naar private onder- nemers gaan.

Privatisering

holt openbaar

• Materieel

Liberalisering leidt vaak tot uit- stel van investeringen in nieuw materieel. Uitstel wordt in de hand gewerkt door de duur van de concessies, die korter is dan de levensduur van de vervoer- middelen. Bedrijven geven bovendien vaak prio_riteit aan het winnen van nieuwe conces- sies, om hun marktaandeel te vergroten.

· vervoer ^u1 • t

• Personeel

De uitverkoop van het open- baar vervoer legt uit hoe groot het publiek rendement is van goed functionerend openbaar vervoer, en rekent vervolgens genadeloos af met de in gang gezette verzelfstandiging en privatisering. De NS krijgt ruime aandacht, waarbij over- tuigend de link gelegd wordt tussen de keuze voor financieel rendement en de sterk ver- slechterde veiligheid en dienst- verlening.

'Ook is er bezuinigd op onder- houd en zelfs op reserve- onderdelen. Dit komt mede door de uitbesteding van het onderhoud. NS-Materieel (sinds 1999 NedTrain) krijgt steeds meer orders van buiten de NS, wat leidt tot vertragin- gen in de afhandeling in Neder- land. Het gevolg is dat treinen

'Op zoek naar het verband. tussen de neo- liberale vervoerspolitiek en het bericht van de stationsomroeper dat vanwege logistieke redenen de trein vandaag helaas niet zal rijcfen ... ', zo geeft Jan Marijnissen in het voorwoord weer waar De uitverkoop van het openbaar vervoer over gaat. Het boekje is het tweede deel van een serie die het Wetenschappelijk Bureau van de SP schrijft over de gevolgen van de paarse privatise- ringen. Eerder verscheen al De uitverkoop van de energie. De auteurs zijn

Ronald van Raak en Nico Schouten.

vaker uitvallen of onderweg worden stilgezet Soms wordt met defecte deuren gereden.' 'Na de concessieverlening in augustus 1998 duurde het nog tot februari 2000 voordat de eer- ste order voor nieuwe treinen werd getekend. De tweede bestelling is in maart 2001 gedaan; pas in 2005 zullen alle 126 bestelde dubbeldekkers zijn geleverd. Het te voorziene gevolg is een oplopend tekort aan materieel, dat bovendien eerder slijt en meer onderhoud vereist'

geen onverdeeld succes is: 'De bestaande problemen, met infra- structuur, materieel, personeel, controle, afstemmingen tarief- systeem, worden door de libera- lisering niet opgelost Ze wor- den vooral doorgeschoven naar overheden en reizigers.

· • Infrastructuur

Lagere overheden blijven na liberalisering politiek verant- woordelijk voor de lokale infra- structuur. Investeringen kosten

Private bedrijven willen zoveel mogelijk bezuinigen op arbeids- kosten. De omvang van het on- dersteunend personeel wordt verminderd en er wordt meer gewerkt met gebroken diensten voor het, rijdend personeel. Dit leidt tot een hogere werkdruk en tot grotere risico's voor de reizi- gers (uitval van vervoer, onvei- ligheid).

• Controle

Overheden hebben een contro- leprobleem: informatie is voor- taan commercieel gevoelig en kan met een beroep op het 'bedrijfsgeheim' worden achter- gehouden.

• Afstemming

Decentralisatie zou kunnen lei- den tot betere afstemming van verschillende vormen van ver- voer per regio. In de praktijk duiken tussen de regio's echter nieuwe afstemmingsproblemen op. Betere aansluitingen zijn mogelijk door schaalvergroting van bedrijven en concessie- gebieden, maar dat beperkt de concurrentie, hét beloofde voor- deel van liberalisering.'

Doorschuiven van problemen in stads- en

streekvervoer

Het boek toont verder aan, dat ook de aanbesteding van bus- lijnen en spoortrajecten bepaald

De uitverkoop van het openbaar vervoer is een

absolute aanrader voor SP' ers die de discussie

willen aangaan - en winnen - over de nadelen van

privatisering. Het boek wordt toegestuurd aan alle

afdelingsvoorzitters. Meer exemplaren zijn te koop

voor vijf gulden, plus porto.